Transcript Verliesverrekening

Symposium Totaalwinst – 17 juni 2011
Workshop : verliesverrekening
Prof. mr. G.K.T. Meussen
Verliesverrekening
 Grensoverschrijdend, Europeesrechtelijke aspecten
 Nationaal, voorkoming verliesverdamping
 Fiscale eenheid (grensoverschrijdende en
binnenlandse verliesverrekening)
Grensoverschrijdende verliesverrekening
 Stelling 1: Het Hof van Justitie heeft met de arresten
Marks & Spencer II, Lidl Belgium en X Holding BV
ter zake van grensoverschrijdende
verliesverrekening, een evenwichtige verdeling van
de belangen van de lidstaten en het
gemeenschapsrecht bereikt.
Grensoverschrijdende verliesverrekening
 Is de Nederlandse liquidatieverliesregeling EUproof?
 Mogelijk introductie volledige objectvrijstelling bij
de vrijstellingsmethode
 Hoe moet in dit kader de regeling
Europeesrechtelijk vorm worden gegeven?
Voorkomen verliesverdamping
 Stelling 2: Waardering van een bedrijfsmiddel op
hogere bedrijfswaarde ter voorkoming van
verliesverdamping, is blijkens uitlatingen van de
staatssecretaris toegestaan.
Voorkomen verliesverdamping
 Onbenutte stille reserves in activa aan de ene kant
 Tegenover verliesverdamping aan de andere kant
 Regels gkg zijn ooit opgesteld uitgaande van een
volledige mogelijkheid van verliesbenutting
 In die constellatie is er alleen maar sprake van een
timing-issue
 Dit wordt anders wanneer verliezen verdampen
Herwaarderen op WEV?

Is waardering op kostprijs of hogere marktwaarde geoorloofd om daarmee
verliesverdamping te voorkomen?

Meest eenvoudige wijze ter voorkoming verliesverdamping (vgl. art. 20a Wet
VPB 1969)

De Bont (WFR 1994/238) en Essers (NTFR 2009/2131) pleiten vóór

Wat vindt de staatssecretaris als uitvoerder van de wet? Niet toegestaan.
• Besluit van 1 maart 1996, BNB 1996/198
• Besluit 14 november 2000, V-N 2000/53.1 (ongewijzigde voortzetting)
 Wat vindt de staatssecretaris als (mede-)wetgever?
• Belastingplan 2010, Handelingen, Eerste Kamer, vergaderjaar 20092010, 32 128, nr. 14, blz. 498-499 en 517.
7
Herwaarderen op WEV?
 “Als de belastingplichtige verliesverdamping tracht te
voorkomen binnen de kaders van wet en jurisprudentie, heb ik
daar geen enkel bezwaar tegen. De Belastingdienst zal zich
daarbij redelijk en constructief, om de woorden van de heer
Essers maar weer eens te gebruiken, opstellen. Ik ga er daarbij
van uit dat het gaat om eigen verlies van de onderneming en
niet om gekochte verliezen. Er is ook geen bezwaar tegen een
stelselwijziging als je als belastingplichtige daarbij het
bedrijfseconomische waarderingssysteem wijzigt ter
voorkoming van verliesverdamping, mits die wijziging in
overeenstemming is met goed koopmansgebruik en mits het
gaat om eigen verlies. Die twee toezeggingen kan ik doen.”
Voorkomen verliesverdamping
 Ben je verplicht om een voorziening te vormen?
 Ben je verplicht om af te schrijven?
 Ben je verplicht om af te waarderen?
Verliesverrekening en fiscale eenheid
 Grensoverschrijdende verliesverrekening: X
Holding BV
 Conclusie A-G Wattel: zaak zou moeten sneuvelen
op de vergelijkingsmaatstaf (binnenlandse en
buitenlandse dochters)
 HvJ EU: Gaat om verliesverrekening, in zoverre zijn
binnenlandse en buitenlandse dochters gelijk
 HvJ EU accepteert echter een aantal
rechtvaardigingsgronden
 Kern is m.i. dat het Hof heel goed begrijpt dat bij
een optioneel systeem, taxplanning en misbruik op
de loer liggen
Fiscale eenheid met kleindochters van niet tot
fiscale eenheid behorende tussenholding


Arr.rb. Haarlem 9 juni 2011 10/2288
Rechtbank Haarlem stelde voorop dat het toestaan van de
door BV X beoogde f.e. het gevaar van binnenlandse
dubbele verliesverrekening met zich bracht. Vervolgens
besliste de Rechtbank dat de voorwaarde dat de
tussenhoudster in Nederland moest zijn gevestigd of
alhier over een v.i. moest beschikken, verder ging dan
noodzakelijk was voor het waarborgen van de samenhang
van de regeling van de f.e., omdat het leveren van
tegenbewijs dat in het kader van de f.e. geen dubbele
verliesverrekening plaatsvond, op voorhand was
uitgesloten. BV X had verklaard dat met betrekking tot
2009 geen verliezen konden worden toegerekend aan de
kleindochtervennootschappen, zodat ervan uit kon worden
gegaan dat het gevaar van dubbele verliesverrekening
zich in 2009 niet zou voordoen.
Binnenlandse verliesverrekening en fiscale
eenheid
 Europese Commissie: Nederland moet discriminerende
regels fiscale eenheid wijzigen (Persbericht 16 juni
2011)
 De Europese Commissie heeft Nederland officieel
verzocht om zijn regime voor de fiscale eenheid (dat
betrekking heeft op de berekening van de
vennootschapsbelasting van een groep ondernemingen
op geconsolideerde basis) te wijzigen. Volgens de
huidige Nederlandse belastingwetgeving kunnen twee
Nederlandse zusterbedrijven van eenzelfde
buitenlandse moedermaatschappij samen geen fiscale
eenheid vormen.
Binnenlandse verliesverrekening en fiscale
eenheid

Volgens de Nederlandse Wet Vpb 1969 kan een groep van
ondernemingen als een fiscale eenheid worden belast. Dit betekent
dat winsten en verliezen binnen de groep kunnen worden verrekend
en onderlinge transacties buiten de heffing blijven. Artikel 15, derde
lid, onderdeel c, schrijft voor dat alle leden van de fiscale eenheid in
Nederland gevestigd moeten zijn. Daardoor kunnen twee Nederlandse
zusterbedrijven van eenzelfde groep, die in handen zijn van een
buitenlandse moedermaatschappij, geen fiscale eenheid vormen, wat
in strijd is met de EU-wetgeving. De Europese Commissie ziet geen
rechtvaardigingsgrond voor deze beperking. Het EU-Hof heeft zich al
duidelijk uitgesproken over dergelijke discriminerende
belastingregimes. In de zaak Papillon (zaak C-418/07) heeft het Hof
geoordeeld dat een Franse moedermaatschappij en een Franse
kleindochteronderneming een fiscale eenheid moeten kunnen
vormen, ook al is de tussenliggende dochteronderneming in een
andere lidstaat gevestigd.