Transcript Wateroverlast

Wateroverlast en
werking bekkenstructuren
7 maart 2011
Leiedal, Kortrijk
Agenda
1. Inleiding – (deel)bekkenwerking
2. Wateroverlast in het werkgebied van Leiedal
3. Lopende en geplande initiatieven
Inleiding
Bekkenniveau
Bekkenstructuren
Structuur
Doel
Samenstelling
Ambtelijk
bekkenoverleg
Voorbereiding /
afstemming
Vlaamse en provinciale
ambtenaren +
vertegenw deelbekkens
Bekkenraad
Advies
middenveld
Bekkenbestuur
Besluitvorming
(politiek niveau)
Vlaamse en provinciale
ambtenaren +
vertegenw deelbekkens
voorzitter =
gouverneur
Bekkenbeheerplan
1.
Inleiding
1.
Inleiding
Heulebeek
Gaverbeek
Grensleie
West-Vl. Schelde
Deelbekkenstructuren
• Jaarlijks waterschapsvergadering (politiek luik en
ambtelijk luik)
– Waterschap Grensleie – Heulebeek
– Waterschap Gaverbeek
– Waterschap West-Vlaamse Schelde
Taken (deel)bekkenstructuren
•
•
•
•
(deel)bekkenbeheerplannen + voortgangsrapporten
Adviseren (IP’s, OP, Technische plannen)
Faciliteren, sensibiliseren, communicatie
Uitwerken acties bekkenbestuur/waterschap
(Deel)bekkensecretariaten
• Leiebekken:
– Bekkencoördinator: Dries Gysels
– Deelbekkencoördinator: Kris Desmet (+ Marie-Paule De Poorter)
– Planningsverantw: Katrien Thomaes
– Ondersteuning RWO: Tom Braeckman (+ Robin De Smedt)
• Bovenscheldebekken
– Wnd. Bekkencoördinator: Dries Gysels
– Deelbekkencoördinator: Kris Desmet (+ Diederik Malfroid)
– Planningsverantw: Katrien Thomaes
– Ondersteuning RWO: Tom Braeckman (+ Robin De Smedt)
Meer info en adressen: www.bekkenwerking.be
Wateroverlast
Opdracht Coördinatiecommissie integraal waterbeleid (CIW)
Inventarisatie wateroverlast
• Algemeen
– 11/11 tot 14/11: 60à80 liter / m²
– September reeds natte maand, veel regenwater vanuit FR
– Leiebekken: overlast beperkt gebleven i.t.t. bv. Vlaamse
Ardennen
• Anzegem
– Enkele ondergelopen kelders, geen grote problemen
– Vooral dankzij aanpak probleempunten voorbije jaren
• Avelgem
– Enkele ondergelopen kelders en straten, geen grote
problemen
Inventarisatie wateroverlast
• Kortrijk
– Tiental straten afgelsoten, vooral Bellegem-RollegemKooiegem
– Heulebeek: Park Van Heule + reeks weilanden stonden
onder, maar “deze keer was het niet zo erg”
• Lendelede
– Geen noemenswaardige overlast
Inventarisatie wateroverlast
• Menen
– Zandzakjes hebben hun werk gedaan in Paul Jansonsstraat
– Wachtbekken op Geluwebeek: goed gewerkt
– Palingbeek in centrum Rekkem buiten naar oevers, enkele
garages onder
• Spiere-Helkjn
– Wateroverlast beperkt
• Waregem
– Geen woningen getroffen
– Enkele grote wegen afgesloten (vb. N8)
Inventarisatie wateroverlast
• Wervik
– Afrit 2A van A19 (richting Kortrijk) afgesloten
• Wevelgem
– Enkele landelijke wegen afgesloten
• Zwevegem
– Enkele kelders onder
– Meeste overlast op punten langs Slijpebeek, Keibeek,
Scheebeek, Daalbeek, Zandbeek en Kasselrijbeek
– Knelpunten: aflos Scheebeek naar Schelde, onderhoud
wachtbekkens Slijpebeek, capacititeit bufferbekken
Kasselrijbeek ontoereikend
– Geen overlast meer in Moen
Inventarisatie wateroverlast
• Vervolg: samen met waterbeheerders verdere
analyse knelpunten
=> Leiebekken besprekking op bekkenbestuur 3
mei, ambtelijke voorbereiding op 22 maart
=> Bovenscheldebekken bespreking op
bekkenbestuur 5 mei, ambtelijke voorb 17 maart
– Ter info: vertegenwoordigers ABO en BB
• DB Gaverbeek: Rudy Vandenberghe - Schepen Peter Desmet
• DB Heulebeek: Stefaan Verreu (Leiedal) - Schepen Barnard Galle
• DB Grensleie: Nathalie Garré (WVI) - Schepen Stefaan Bral
• DB West-Vlaamse Schelde: Karel Lemay - Schepen Koen Van Steenbrugge
– Kopie voorbereiding bekkenbestuur aan alle gemeenten
(Lopende) initiatieven
•
Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (CIW) (op vraag van Vl.
Regering) => evaluatierapport wateroverlast tegen mei 2011
•
Vlaams Parlement: verenigde commissies voor Leefmilieu, Natuur, RO en
onroerend erfgoed en Mobiliteit en Openbare Werken => hoorzittingen lopende
•
Watertoets in de toekomst mogelijk om sneller na te gaan of het advies van de
waterbeheerder vereist is; vragen van advies voor de vergunningverlener wordt
verplichting; en actualisering en uitbreiding van de kaart met aanduiding van de
overstromingsgevoelige gebieden + CIW voorziet opleidingen
•
Portaalsite voor crisiscommunicatie in opmaak
•
In toekomst: mogelijk tussentijds overstromingsgebieden af te bakenen
•
In voorbereiding: geactualiseerde code goede praktijk voor rioolstelsels =>
duidelijke richtlijnen onderhoud, buffercapaciteit,…
(Lopende) initiatieven
•
Verdere uitbouw overstromingsvoorspeller.be => detailinfo voor alle
bekkens => Heulebeek, Gaverbeek,
Mandel
(Lopende) initiatieven
•
Omzetting Europese Overstromingsrichtlijn (2007/60/EG)
–
Doel
- Lidstaten moeten nagaan voor welke gebieden er risico op wateroverlast bestaat
- Beperken negatieve gevolgen van overstromingen voor: mens, milieu, cultureel
erfgoed en economische bedrijvigheid
-
Geen voorlopige overstromingsrisicobeoordeling => heel Vlaanderen wordt
meegenomen in de oefening
-
Omzetting naar Vlaamse wetgeving door aanpassing decreet integraal waterbeleid:
- Overstromingsgevaarkaarten (22/12/2013)
- Overstromingsrisicokaarten (22/12/2013)
- Overstromingsrisicobeheerplannen (22/12/2015)
(Lopende) initiatieven
•
Omzetting Europese Overstromingsrichtlijn (vervolg)
–
Overstromingsgevaarkaarten (22/12/2013)
• Kans van voorkomen (herhalingsperiode) (Grote / middelgrote / kleine kans)
• Gemodelleerde overstromingskaarten
–
Overstromingsrisicokaarten (22/12/2013)
• Risico = Kans X schade
• Schadekaarten (bebouwing, bedrijven, landbouw, natuur,…)
–
Overstromingsrisicobeheerplannen (22/12/2015)
• Maatregelen om doelstelling (=beperkten van negatieve gevolgen
overstromingen) te realiseren: kosten-baten-analyse, rekening houdend met
decreet IWB, voorspellingssystemen van overstromingen
–
Voor onbevaarbare waterlopen: testcase Poperingevaart lopende
(Lopende) initiatieven
• Stroomgebiedbeheerplannen vastgesteld op 8/10/2010
– Focus op speerpuntgebieden
• Heulebeek: stroomopwaarts zoektocht ruimte voor water
• Leie: Rivierherstel Leie (in kader van SeineScheldeproject) (plasbermen, verdieping, aantakken
meanders,..)
• Actie toetsing signaalgebieden
–
“Evaluatie naar effectief huidig bodemgebruik (en mogelijke
alternatieven m.b.t. bestemming) voor een aantal zones gelegen in
actueel of in potentieel waterbergingsgebied of in
waterconserveringsgebied.”
Actie toetsing signaalgebieden
- Waterconserveringsgebieden (WC) zijn gebieden waar de neerslag van nature
lang wordt vastgehouden. Ze fungeren omwille van hun specifieke
bodemeigenschappen als een natuurlijke spons door het water een tijd vast te
houden en vertraagd af te voeren en zijn daardoor van groot belang om o.m.
verdroging en overstromingen te voorkomen;
- Actuele waterbergingsgebieden (AW) zijn de voor waterberging geschikte
gebieden die ook effectief door het watersysteem worden aangesproken voor
waterberging. Het zijn zones waar een waterbergingsfunctie mogelijk is, m.a.w. waar
er geen wateroverlast is voor de bestaande bebouwing;
- Potentiële waterbergingsgebieden (PW) zijn zones die (tot nu toe) geen
wateroverlast (meer) hebben gekend - bv. omdat de waterloop is rechtgetrokken of
omdat de oevers zijn verhoogd - maar wel fysisch geschikt zijn om water te bergen.
Mits enkele ingrepen kunnen immers potentiële waterbergingsgebieden indien nodig
voor waterberging gebruikt worden als actief overstromingsgebied.
Actie toetsing signaalgebieden: methodiek
-
Uitgangspunt: signaalgebieden (50 x 50m, herwerkt)
LG
GA
EB
K
EE
Actie toetsing signaalgebieden: methodiek
-
-
Welke signaalgebieden toetsen:
•
Prioritering op basis van grootte
•
Prioritering op basis van gebiedsspecifieke knelpunten
Opmerkingen:
•
Signaalgebieden in PW niet structureel,
enkel indien link met AW en/of WC
•
Gemaakte afspraken ikv BBP zijn randvoorwaarde (havengebieden, …)
Actie toetsing signaalgebieden: methodiek
-
Detailanalyse – toetsing aan het watersysteem
•
Situering (algemeen – bestemming – bodemgebruik – hydrologisch-> indien reeds volledig ontwikkeld en/of recente planologische uitspraak:
STOP
•
Juridische toets (watertoets – ‘risicozones voor overstromingen’)
•
Beleidsmatige toets
•
Waterbeleid: BBP – DBBP
•
Andere (SIGMA, …)
•
Ruimtelijke ordening (RSV, PRS, GRS, …)
Actie toetsing signaalgebieden: methodie
•
Toetsing aan het watersysteem (NOG – ROG – MOG – kwel- en
infiltratie – DHM – andere)
•
Opmerkingen
•
Conclusie
•
Suggestie naar ontwikkelingsperspectief
Actie toetsing signaalgebieden: finaliteit
-
Gebruik op twee niveaus:
•
Ruimtelijke planning: insteek voor bv. structuurplanning,
planologische attesten, RUP’s, …
•
Stedenbouwkundige vergunning:
•
Vergunningverlenende overheden: hydrologische insteek bij
beoordeling (niet in plaats van watertoets)
•
Adviesverlenende overheden: Insteek voor advies bijvoorbeeld
ikv de watertoets
=> Anticiperen op ontwikkelingen
Actie toetsing signaalgebieden: procesverloop
-
Voorbereiding door bekkensecretariaat
ism beheerders / deelbekkensecretariaat / RO
-
Prioritering en selectie
-
Eigenlijke toetsing
-
Behandeling in ABO
-
Advies bekkenraad / stuurgroep waterschap
-
Behandeling in ABO (opmaak overwegingsdocument)
-
Goedkeuring door bekkenbestuur
-
Bekendmaking
Actie toetsing signaalgebieden: selectie en prioritering
•
Slechts 26 polygonen gelegen in AWG, 13 overgebleven en gescreend, 4/13 relevant voor
verdere toetsing
•
1120 polygonen gelegen in WCG, > 5ha geselecteerd en 19 gebieden gescreend, 4/19 relevant
voor verdere toetsing
Alle actuele waterbergingsgebieden
Waterconserveringsgebieden >5ha
Actie toetsing signaalgebieden: selectie en prioritering
• 13 gescreende signaalgebieden in AWB gebied
– Resultaat: 4 weerhouden, 3 werkingsgebied Leiedal:
Actie toetsing signaalgebieden: selectie en prioritering
19 gescreende signaalgebieden in WC gebied
– Resultaat: 7 weerhouden, 2 in werkingsgebied Leiedal:
Ten slotte
• Waterproblemen aanpakken begint aan de bron
– Ruimte voor water (verkleint nog steeds!) => water in de stad integreren
– 18 maart: erosiedag Zuid-West-Vlaamse Heuvels: dag vol locatiebezoeken
– Heel wat beheerovereenkomsten mogelijk tussen landbouwer en VLM:
grasbufferstroken, grasgangen, niet-kerende bodembewerking, erosiepoel met
dam, perceelsrandbeheer, kleine landschapselementen, …
– Nieuw in 2011: 1 project per provincie (vanaf 2012 uitgebreid) wordt door VLM
vergoed om bovenstrooms water vast te houden / vertraagd af te voeren
(kleine stuwtjes, peilgestuurde drainage): inrichtingsmaatregelen worden
terugbetaald. Ideaal voor samenwerking tussen waterbeheerder/gemeente en
lokale landbouwers. Ideeën / interesse => bekkensec.