Transcript Menu - Gimnazjum nr 4 im. Józefa Piłsudskiego w Otwocku

Menu
Józef Piłsudski – początki życia
Doktor Piłsudski – Studia w Charkowie
Zesłanie na Sybir
Polska Partia Socjalistyczna
Wyprawa do Japonii
I Wojna Światowa
Legiony Polskie
Rezygnacja Piłsudskiego
Przyjazd do Warszawy
Aresztowanie
Bitwa Warszawska
Przewrót majowy
Śmierć
Koniec
Piotr Zawadka kl. II c
Józef Piłsudski – początki życia
Józef Piłsudski, herbu Piłsudski urodził się 5 grudnia 1867 w Zułowie na Litwie, w
rodzinie o tradycjach patriotycznych. Ojciec, Józef Wincenty, był podczas powstania w
1863 komisarzem Rządu Narodowego na powiat rosieński, matka – Maria z
Billewiczów – pochodziła ze znanego rodu szlacheckiego herbu Mogiła. Rodzice
zawarli związek małżeński bezpośrednio przed powstaniem. W Zułowie 5 grudnia
1867 urodził się Józef Klemens Piłsudski. Był czwartym w kolejności dzieckiem – w
1864 urodziła się Helena, w 1865 – Zofia, a w 1866 – Bronisław Piłsudski. Po Józefie,
którego w rodzinie nazywano Ziukiem, urodzili się także Adam, Kazimierz i Maria,
Jan, Ludwika, Kacper oraz bliźnięta Piotr i Teodora (zmarły w wieku 1,5 roku). Maria
Piłsudska wychowywała swoje dzieci w duchu głęboko patriotycznym, dbała też o ich
wykształcenie. Dzieci uczyli sprowadzeni do dworu nauczyciele. Języków uczyły
dwie bony, Niemka i Francuzka.
Następny
Menu
Józef Piłsudski – początki życia cz.2
Nieudana działalność inwestycyjna ojca doprowadziła zarządzane przez niego majątki
do ruiny. Problemy rodziny pogłębił pożar, po którym w 1874 Piłsudscy przenieśli się
do Wilna, zmuszeni tam do egzystencji w trudnych warunkach materialnych. Tu w
1877 Józef, wraz z bratem Bronisławem, rozpoczął naukę w I Gimnazjum wileńskim,
mieszczącym się w gmachu dawnego uniwersytetu.
W gimnazjum bracia, razem z innymi uczniami,
poddawani byli intensywnej rusyfikacji. W 1882 obaj
bracia (wraz z innymi kolegami) założyli kółko
samokształceniowe o nazwie Spójnia, zajmujące się
sprowadzaniem z Warszawy polskich książek.
Następny
Menu
Doktor Piłsudski – Studia w Charkowie
We wrześniu 1884 zmarła ciężko chora od lat Maria Piłsudska. Rok później Józef zdał
maturę. Jesienią rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Charkowskim. Tam
zaczął działalność konspiracyjną w niepodległościowych organizacjach studenckich,
trafiając m.in. w szerokie kręgi osób kojarzonych z rewolucyjną organizacją rosyjską
Narodnaja Wola. 2 i 3 marca 1886 brał udział w studenckiej demonstracji z okazji
25. rocznicy uwłaszczenia, znajdując się potem wśród ponad 150 zatrzymanych
przez policję carską. Po zaliczeniu I roku, próbował przenieść się wiosną 1886 na
uniwersytet w Dorpacie, jednak tam odmówiono mu przyjęcia dokumentów z
powodu jego uprzedniej działalności opozycyjnej.
Następny
Menu
Zesłanie na Sybir
22 marca 1887 Józef Piłsudski został aresztowany pod zarzutem udziału w spisku na
życie cara, którego autorami byli członkowie Frakcji Terrorystycznej Narodnej Woli.
Piłsudski nieświadomie pomógł zamachowcom, będąc m.in. przewodnikiem po Wilnie
jednego z nich, próbującego zdobyć truciznę niezbędną do zabicia cara. Inaczej było z
Bronisławem, który w całą sprawę zaangażował się o wiele bardziej. Chociaż Józefa
ostatecznie potraktowano jako świadka w procesie spiskowców, to jednak został
skazany 1 maja 1887 na pięcioletnie zesłanie w głąb Rosji.
Następny
Menu
Zesłanie na Sybir cz.2
Na początku października 1887, wraz z innymi skazanymi, Piłsudski dotarł do Irkucka,
gdzie miał czekać na przewiezienie do docelowego miejsca osiedlenia – Kireńska. 1
listopada w irkuckim więzieniu wybuchł bunt, Piłsudski nie brał w nim bezpośrednio
udziału, ale został brutalnie pobity przez żołnierzy. Stracił wówczas dwa przednie zęby.
Za rzekomy udział w buncie został skazany na dodatkowe pół roku więzienia.
Do Kireńska Piłsudski dotarł 23 grudnia 1887, a przebywał w nim do lipca 1890. Spotkał
tam innych zesłańców-Polaków, byłych powstańców styczniowych. Zatrzymał się w
domu socjalisty Stanisława Landego, gdzie poznał Leonardę Lewandowską, swoją
pierwszą miłość. W początkach sierpnia 1890 Piłsudskiego przeniesiono do niewielkiej
wsi Tunka. W osadzie tej warunki bytowe były znośniejsze niż w Irkucku.
Następny
Menu
Polska Partia Socjalistyczna
Do Wilna Piłsudski powrócił 1 lipca 1892 roku. Tam wstąpił do ruchu
socjalistycznego, będąc początkowo wileńskim korespondentem
czasopisma konspiracyjnego Przedświt, pisząc pod pseudonimem Rom.
Od lutego 1893, w ramach PPS, uczestniczył także w pracach tzw.
Litewskiej Sekcji PPS, skupiającej prócz niego jeszcze innych działaczy z
Wilna. W tym okresie utrzymywał kontakty z członkami Zagranicznego
Związku Socjalistów Polskich. Od maja do sierpnia 1896 Piłsudski
przebywał wLondynie, jako przedstawiciel
CKR PPS na IV Kongresie II Międzynarodówki
Socjalistycznej. Rezolucję poparli m.in. Karl
Liebknecht i Karl Kautsky, ale przeciwna była
Róża Luksemburg. Ostatecznie zmieniono
tekst dokumentu na mniej zdecydowany, co
wywołało sprzeciw Piłsudskiego.
Następny
Menu
Wyprawa do Japonii
Po krótkim pobycie w Londynie Piłsudski powrócił do kraju i zastał struktury partyjne
słabe, a kasę pustą. W krótkim czasie rozpoczął zdecydowane działania, mające na celu
naprawę sytuacji i zradykalizowanie działań organizacji. Od 1902 rozpoczęto wydawanie
nowego czasopisma pod tytułem Walka. W lutym 1904, pod wpływem rozwoju sytuacji
na Dalekim Wschodzie, zaczął myśleć o zorganizowaniu konspiracyjnych oddziałów
bojowych. W czasie wojny rosyjsko-japońskiej (1904–1905), pragnąc wyzyskać kłopoty
carskiego reżimu, działacze PPS nawiązali nieoficjalne kontakty z przedstawicielami
innych ugrupowań niepodległościowych, także z Narodową Demokracją. W rozmowach
z Romanem Dmowskim pośredniczyli Zygmunt Balicki i Stanisław Grabski. Socjaliści
postulowali tworzenie legionów polskich w Japonii, złożonych z Polaków
dezerterujących z armii rosyjskiej. Do pomysłu tego działacze ruchu narodowego
podchodzili bardzo sceptycznie. PPS próbowała nawiązać kontakty z poselstwami
japońskimi w Londynie i Paryżu, proponując dostarczanie im informacji wywiadowczych
w zamian za poparcie sprawy niepodległości Polski na przyszłej konferencji pokojowej.
To się jednak nie udało i PPS postanowił wysłać do Tokio Piłsudskiego oraz Tytusa
Filipowicza.
Następny
Menu
Wyprawa do Japonii cz.2
Przez Londyn, Nowy Jork, San Francisco, Vancouver i Honolulu wysłannicy PPS dotarli do
Tokio, stolicy cesarstwa japońskiego. Odwiedzili tam m.in. Sztab Generalny, gdzie pod
adresem rządu japońskiego wysunęli propozycje stałego subwencjonowania PPSowskiej organizacji bojowej, dostarczania broni, wysuwania kwestii polskiej na arenie
międzynarodowej i utworzenia legionu polskiego na terenie Japonii. Rząd japoński
reprezentował gen. Atsushi Murata, który od razu odrzucił koncepcję utworzenia
polskich oddziałów zbrojnych. Stanowisko Polaków z punktu widzenia Japończyków nie
było jednolite, ponieważ w tym samym czasie w Tokio przebywał Roman Dmowski,
który rysował im obraz PPS-u jako grupy marginalnej, zajmując się jedynie sytuacją
polskich jeńców z armii rosyjskiej przetrzymywanych w japońskich obozach. Dmowski i
Piłsudski spotkali się nawet, ale przebieg ich rozmowy jest nieznany. Następnie lider
endecji przedłożył japońskiemu MSZ memoriał, w którym odradzał zaangażowanie się w
wojskową współpracę z Polakami. Dmowski dążył do prowadzenia polityki „rozumnie
ugodowej”. Z tego powodu Japończycy odrzucili propozycję umowy z PPS. Skończyło się
na przekazaniu organizacji 20 tysięcy funtów.
Następny
Menu
I Wojna Światowa
W okresie poprzedzającym wybuch I wojny światowej – wymarzonej wielkiej wojny
między zaborcami – Piłsudski zaangażował się w organizowanie rozmaitych grup
paramilitarnych w Galicji. Na zjeździe zwolenników walki czynnej 25 sierpnia 1912 w
Zakopanem był inicjatorem utworzenia Polskiego Skarbu Wojskowego. 1 grudnia 1912 w
obliczu wybuchu I wojny bałkańskiej Komisja Tymczasowa Skonfederowanych
Stronnictw Niepodległościowych mianowała Piłsudskiego naczelnym komendantem sił
wojskowych. W 1913 zorganizował w Stróży, koło Limanowej, kurs szkoły oficerskiej
Związku Strzeleckiego. Był tam jednym z wykładowców,
publikując także później Geografię militarną Królestwa
Polskiego, w której analizował rozlokowanie wojsk
carskich na ziemiach polskich w perspektywie
ewentualnych działań wojennych. Na początku 1914
Piłsudski przebywał w Szwajcarii, Francji i Belgii, gdzie
wizytował organizowane na obczyźnie oddziały
strzeleckie. Wygłosił tam również szereg odczytów na
temat powstania styczniowego i problemów w tworzeniu
polskich sił zbrojnych. Miał również wówczas przewidzieć przebieg nadchodzącej wojny.
Następny
Menu
Legiony Polskie
28 lipca 1914 wybuchła wojna austriacko-serbska, dająca początek I wojnie światowej.
Już następnego dnia Piłsudski wydał pierwsze rozkazy mobilizacyjne. 31 lipca Marian
Januszajtis-Żegota ostatecznie podporządkował jego dowództwu Polskie Drużyny
Strzeleckie we Lwowie. Pod auspicjami Austrii ze Strzelca, Sokoła i Drużyn Bartoszowych
powstała I Kompania Kadrowa, uformowana 3 sierpnia na krakowskich Błoniach. Liczyła
ona sobie 144 żołnierzy, którymi dowodził Tadeusz Kasprzycki. Piłsudski traktował ten
oddział jako kuźnię kadr dla przyszłego wojska polskiego. Kompania wymaszerowała 6
sierpnia w stronę Miechowa, w Michałowicach obalając rosyjskie słupy graniczne. 12
sierpnia 1914, po wkroczeniu legionów do Królestwa Kongresowego Piłsudski wydał
odezwę, w której ogłaszał się komendantem wojsk polskich, podległych utworzonemu w
Warszawie Rządowi Narodowemu. Było to działanie czysto dywersyjne, mające wzniecić
wybuch powstania w zaborze rosyjskim (w rzeczywistości rząd taki nigdy nie powstał).
Oddziałów Piłsudskiego nie powitano jednak entuzjastycznie – postrzegano je jako
grupę osób nieodpowiedzialnych, wichrzycieli i uzurpatorów.
Następny
Menu
Legiony Polskie cz. 2
W Kielcach ludność w panice zamykała drzwi i okna przed wkraczającymi legionistami.
W takiej sytuacji politycy orientacji proaustriackiej powołali 16 sierpnia 1914 w
Krakowie Naczelny Komitet Narodowy, któremu od tej pory miały podlegać polskie
oddziały. Dodatkowo bardzo niezadowolone z poczynań Piłsudskiego było austriackie
dowództwo wojskowe. Zagrożono mu odwołaniem i wcieleniem Polaków w szeregi C. K.
armii. W takiej sytuacji podjął rokowania z członkami Naczelnego Komitetu Narodowego
– doszło do zawarcia układu, w którym Piłsudski zrezygnował z idei powołania Rządu
Narodowego w zamian za pozostawienie dowództwa nad istniejącymi już drużynami
strzeleckimi w jego ręku. Ustalono, iż zwierzchność nad przyszłymi Legionami Polskimi
będzie miał Komitet, będący lokalną reprezentacją parlamentarną. Przewidziano
utworzenie dwóch legionów – w Zachodniej i Wschodniej Galicji, w których dowódcami
będą oddelegowani z armii C. K. Polacy w stopniach pułkowników i generałów.
Następny
Menu
Rezygnacja Piłsudskiego
29 lipca 1916 brygadier Piłsudski złożył rezygnację z dowództwa, pragnąc wyrazić
swój sprzeciw wobec lekceważenia Legionów i nieuznawania ich za wojsko polskie
walczące o niepodległość. Odesłano go na urlop, dymisję przyjmując dopiero 26
września. Dymisja Piłsudskiego spowodowała masowe rezygnacje ze służby
wojskowej składane przez Polaków. M.in. z tego powodu 5 listopada 1916 Cesarstwo
Niemieckie i Austro-Węgry wydały proklamację po raz pierwszy deklarując
utworzenie niezależnego państwa polskiego na ziemiach Imperium Rosyjskiego
okupowanych przez wojska państw centralnych. Motywem proklamacji była chęć
uzyskania milionowej armii polskiej – sojusznika w wojnie Niemiec i Austro-Węgier z
Rosją. Akt 5 listopada postawił kwestię niepodległości Polski na płaszczyźnie
prawnomiędzynarodowej i zmusił Wielką Brytanię i Francję do wywarcia presji na
carską Rosję w kierunku koncesji na rzecz Polski. W konsekwencji Aktu Piłsudski
zaoferował generał-gubernatorowi Hansowi Hartwigowi von Beselerowi –
pomysłodawcy proklamacji – swoją pomoc w organizowaniu polskiej armii u boku
państw centralnych.
Następny
Menu
Przyjazd do Warszawy
12 grudnia 1916 Józef Piłsudski przyjechał do Warszawy na Dworzec Wiedeński. W
kilka dni później wszedł w skład Tymczasowej Rady Stanu, gdzie został referentem
Komisji Wojskowej. 16 stycznia 1917 podporządkował POW TRS-owi. Wobec
wcześniej przewidywanego przez Piłsudskiego przechylenia się szali zwycięstwa na
stronę Ententy, jak również późniejszego wybuchu w Rosji rewolucji, doprowadził on
do tzw. kryzysu przysięgowego, zalecając żołnierzom polskim, by nie składali
przysięgi na wierność Niemcom. Przedtem – 2 lipca – wystąpił z TRS. Za odmowę
złożenia przysięgi ok. 3300 Polaków z Kongresówki internowano, a ok. 3500
żołnierzy z Galicji przeniesiono do armii austro-węgierskiej i wysłano do Włoch.
Rozpoczęły się też masowe aresztowania działaczy niepodległościowych – do
więzień trafili m.in. Walery Sławek, Wacław Jędrzejewicz i Adam Skwarczyński.
Następny
Menu
Aresztowanie
Józef Piłsudski został aresztowany 22 lipca 1917. Przewieziono go do więzienia w
Gdańsku, skąd przez więzienie w Spandau i twierdzę Wesel trafił do Magdeburga.
Po kilku miesiącach dołączył doń Kazimierz Sosnkowski. W czasie osadzenia urodziła
się pierwsza córka Piłsudskiego i Aleksandry Szczerbińskiej – Wanda. Od chwili
uwięzienia jego i tak już duża popularność – jako ofiary prześladowań i symbolu
walki z okupantem – jeszcze wzrosła. Coraz większe niepowodzenia na froncie
zmusiły Niemców do rozważenia kwestii uwolnienia Komendanta. Wysłano do niego
hrabiego Harry'ego Kesslera, który pragnął wydobyć od Piłsudskiego oświadczenie,
iż nie uczyni niczego wbrew Niemcom. Ten jednak kategorycznie odrzucił ofertę
podpisania „lojalki”. Kiedy jednak w Niemczech wybuchła rewolucja listopadowa, w
twierdzy zjawili się dwaj oficerowie niemieccy po cywilnemu, przewieźli
Komendanta i Sosnkowskiego do Berlina, skąd specjalnym pociągiem skierowano
ich do Warszawy.
Następny
Menu
Bitwa Warszawska
Klęska kijowska wzmogła krytykę w kraju skierowaną przeciwko Piłsudskiemu. 9
czerwca ustąpił rząd Skulskiego, którego miejsce zajął gabinet utworzony przez
Władysława Grabskiego.1 lipca Sejm Ustawodawczy powołał Radę Obrony Państwa,
która choć działała pod przewodnictwem Piłsudskiego, to jednak ograniczała w
pewnym stopniu jego władzę. Wbrew stanowisku marszałka Rada zwróciła się do
alianckiej Rady Najwyższej z prośbą o pośrednictwo w rozmowach pokojowych.
Ustalenia Rady były dla Polski niekorzystne, a zdaniem Piłsudskiego – kapitulanckie.
Podjęto jednak negocjacje pokojowe, na które udała się delegacja nowego rządu,
utworzonego przez Wincentego Witosa 24 lipca. 12 sierpnia Józef Piłsudski udał się
do Kwatery Głównej w Puławach, gdzie złożył na ręce premiera Witosa dymisję z
funkcji Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza. W liście do premiera zaznaczał, że
jego zdaniem, skoro rozmowy pokojowe z bolszewikami nic nie dały, Polska musi
liczyć na pomoc krajów Ententy, a te uzależniają ją od odejścia marszałka. Witos
jednak dymisji nie przyjął.
Następny
Menu
Bitwa Warszawska cz. 2
Było to w przededniu bitwy warszawskiej, trwającej od 13 do 25 sierpnia 1920. W
ciągu czterech początkowych dni bitwy rozwijające się uderzenie radzieckie
spowodowało znaczne wysforowanie się do przodu i odsłonięcie jednego ze
skrzydeł sił bolszewickich. Dowodzona przez Piłsudskiego Grupa Uderzeniowa 16
sierpnia wyszła na tyły Armii Czerwonej i zaatakowała odsłonięte skrzydło, co zadało
siłom bolszewickim decydujący cios. Oznaczało to pełne powodzenie polskiego
planu.
Następny
Menu
Przewrót majowy
Pogarszająca się sytuacja polityczna kraju, kolejne upadające rządy, lęk przed
ponownym sprawowaniem władzy skompromitowanego rządu „Chjeno-Piasta”
sprawiły, że pod koniec 1925 Piłsudski zdecydował się wrócić do czynnego
uprawiania polityki. Według historyka Andrzeja Garlickiego, już od 1922 myślał o
przejęciu władzy w drodze zamachu stanu.15 listopada 1925 dworek w Sulejówku
zamieszkiwany przez marszałka, odwiedziła grupa oficerów. Oficjalnym powodem
wizyty były obchody rocznicy powrotu Piłsudskiego z Magdeburga. Podczas tego
spotkania przemówienie wygłosił m.in. generał Gustaw Orlicz-Dreszer, w którym
zadeklarował bezwarunkowe poparcie dla przyszłych działań marszałka.
Następny
Menu
Przewrót majowy cz. 2
10 maja 1926 ukonstytuował się nowy rząd, pod przewodnictwem Wincentego
Witosa. Wkrótce potem premier w artykule prasowym wezwał Piłsudskiego do
wzięcia odpowiedzialności za państwo i powrotu. Marszałek ostro odpowiedział mu
na łamach „Kuriera Porannego”, bardzo nisko oceniając Witosa i jego rząd. Wywiad
ten został skonfiskowany, jednocześnie 11 maja w Warszawie pojawiły się
doniesienia o jadących w kierunku stolicy oddziałach wojskowych z Pomorza i
Wielkopolski. W odpowiedzi Piłsudski zaplanował, iż pojawi się w Warszawie na
czele żołnierzy oddanych mu pod dowództwo przez Żeligowskiego. Taka
demonstracja miała spowodować ugięcie się rządu.
Rankiem 12 maja 1926 Piłsudski udał się w towarzystwie
jedynie swego adiutanta do Warszawy w celu
spotkania się z prezydentem Wojciechowskim i
nakłonienia go do zmiany rządu. Do spotkania nie
doszło, gdyż prezydent wyjechał do Spały. Po powrocie
do Rembertowa marszałek zarządził marsz podległych
mu jednostek na Warszawę.
Następny
Menu
Przewrót majowy cz. 3
Dyslokacja rozpoczęła się tego samego dnia o godzinie 13.30. Około godziny 16. siły
Piłsudskiego zajęły pozycje przy warszawskich mostach Poniatowskiego i Kierbedzia.
Na moście Poniatowskiego na marszałka oczekiwał już prezydent Wojciechowski,
który powiadomiony o wydarzeniach powrócił ze Spały. W trakcie rozmowy
prezydent zażądał od Piłsudskiego powrotu do działań zgodnych z prawem i
podjęcie negocjacji. Po niepowodzeniu rozmowy z prezydentem Piłsudski rozkazał
zajęcie mostu Kierbedzia, a także wysłał Kazimierza Świtalskiego, aby ten przekonał
Związek Zawodowy Kolejarzy o konieczności uniemożliwienia dotarcia do Warszawy
posiłków wojskowych wiernych rządowi. Autorzy propiłsudczykowscy twierdzą
także, iż marszałek wydał rozkaz zabraniający swoim żołnierzom otwierania ognia
pierwszymi. Generał Rozwadowski, będący dowódcą obrony stolicy, wystosował
ultimatum, w którym zażądał, aby oddziały Piłsudskiego wycofały się do godziny
18.30. Siły rządowe rozpoczęły działania zaczepne jednak wcześniej. Około godziny
19.30 marszałek mógł już pojawić się na Placu Zamkowym, gdzie został owacyjnie
przywitany przez tłum warszawiaków.
Następny
Menu
Przewrót majowy cz. 4
Wieczorem z Piłsudskim spotkał się marszałek Sejmu Maciej Rataj, w celu podjęcia
negocjacji. Te jednak nie powiodły się, podobnie jak rozmowy w dniu następnym. 14
maja rozegrały się decydujące walki – oddziały Piłsudskiego zagrażały już
Belwederowi. Po krótkich, ale krwawych walkach (379 osób zabitych), przy
znacznym poparciu społecznym, lecz wbrew prawu, Piłsudski dokonał zamachu
stanu znanego jako przewrót majowy. O godzinie 17.30 rząd podał się do dymisji, a
prezydent Wojciechowski złożył swój urząd. Stało się tak pomimo wiadomości o
podążających w kierunku stolicy oddziałach
wiernych rządowi. Uprawnienia prezydenta
trafiły w ręce marszałka Sejmu, Rataja. Ten
powołał rząd Kazimierza Bartla, w którym
Piłsudski formalnie objął Ministerstwo Spraw
Wojskowych i urząd Generalnego Inspektora
Sił Zbrojnych, a faktycznie stał się ośrodkiem
decyzyjnym władzy w państwie. 22 maja wydał
odezwę do żołnierzy, w której nawoływał do
pojednania walczących po obu stronach.
Następny
Menu
Przewrót majowy cz. 5
31 maja Piłsudski został wybrany na prezydenta Rzeczypospolitej przez
Zgromadzenie Narodowe, jednak godności tej nie przyjął, argumentując to zbyt
małymi prerogatywami prezydenta w konstytucji marcowej. W drugim głosowaniu
Zgromadzenie Narodowe wybrało na prezydenta protegowanego przez niego
Ignacego Mościckiego. Był to kolejny triumf Piłsudskiego, bowiem ukonstytuowanie
się nowej władzy zalegalizowało przewrót majowy.
Następny
Menu
Śmierć
Informację o jego stanie zdrowia podano oficjalnie po uroczystościach Święta
Niepodległości 11 listopada 1934. Podczas uroczystości Piłsudski zasłabł, w związku
z czym skrócono część oficjalną. Konsylium lekarskie postanowiło sprowadzić do
Polski z Wiednia prof. Karela Weckenbacha. Przyleciał on do Warszawy wiosną 1935.
Stwierdził chorobę nowotworową, a Józefowi Piłsudskiemu pozostawił jedynie kilka
tygodni życia. Józef Piłsudski zmarł na raka wątroby w Belwederze 12 maja 1935, o
godzinie 20.45. Jego pogrzeb stał się wielką manifestacją jedności narodowej.
Ogłoszona została żałoba narodowa. 17 maja została odprawiona msza żałobna.
Ciało marszałka złożono w krypcie św. Leonarda
na Wawelu. Przez pewien czas trwały jednak
spory pomiędzy władzami duchownymi a świeckimi
dotyczące miejsca spoczynku Piłsudskiego.
Ostatecznie, 22 czerwca 1937 roku, na polecenie
metropolity krakowskiego, abp Adama Stefana
Sapiehy, trumnę Marszałka przeniesiono do krypty pod Wieżą Srebrnych Dzwonów.
W 1936 serce Piłsudskiego zostało złożone w grobie jego matki na cmentarzu Na
Rossie w Wilnie.
Koniec
Menu