Transcript RTC bouwknopen - Provincie West

Duurzaam bouwen
Isoleren en luchtdicht bouwen
Bouwknopen
1
Bouwknopen
Gevel / plat dak: isolatie niet hoog genoeg in muur
Bron: PaThB 2010
2
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen
Gevel / plat dak: opstand thermisch onderbroken
Bron: PaThB 2010
3
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• BOUWKNOPEN in plaats van koudebruggen
– Positieve benadering
– Geeft geen oordeel over goed of slecht
• BOUWKNOPEN
= Samenkomen van scheidingsconstructies
= Doorboring van isolatielaag van
scheidingsconstructie
4
Bouwknopen: definities
• Wat is een SCHEIDINGSCONSTRUCTIE ?
 verkorte benaming voor “scheidingsconstructie van
het verliesoppervlak” (in wetgevende teksten)
• Wat is een SCHEIDINGSCONSTRUCTIE ?
bouwdeel dat het beschermd volume afschermt
van
• Buiten
• Grond/kelder/kruipruimte
• AOR (aangrenzende onverwarmde ruimte)
5
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
Aanpalende
woning
BESCHERMD
VOLUME
- BUITEN
- GROND
- AOR
AOR
6
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
Aanpalende
woning
BESCHERMD
VOLUME
- BUITEN
- GROND
- AOR
AOR
7
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
Aanpalende
woning
BESCHERMD
VOLUME
- BUITEN
- GROND
- AOR
AOR
8
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
Schematische synthese
Niet alle bouwknopen zijn aangeduid!
9
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
Hulpmiddel om bouwknopen
van dit type te lokaliseren:
 Overal waar de uiterste
grenslijnen van
scheidingsconstructies
samenkomen,
ontstaan sowieso bouwknopen
10
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• LINEAIRE bouwknopen
o Type 1: Samenkomen van 2
scheidingsconstructies
o Type 2: Doorboring van isolatielaag van éénzelfde
scheidingsconstructie
• PUNT bouwknopen
o Doorboring van isolatielaag van éénzelfde
scheidingsconstructie
11
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
MAAR: …
– Lineaire en puntvormige onderbrekingen EIGEN AAN
EEN SCHEIDINGSCONSTRUCTIE en over het
oppervlak ervan verdeeld, zijn GEEN bouwknopen
• In te rekenen in U-waarde van scheidingsconstructie
• b.v. houtskeletbouw, spouwankers, aansluiting
raamprofiel+glas, …
12
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• LINEAIRE bouwknoop
– TYPE 1: waar 2 scheidingsconstructies samenkomen
• Dakopstand (dak+gevel)
• Raam- en deuraansluitingen (raam+gevel)
• Funderingsaanzet (gevel + vloerplaat)
•…
13
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• LINEAIRE bouwknoop
– TYPE 1: waar 2 scheidingsconstructies samenkomen
• VOORBEELD:
Gemene muur tegen onderdak = isolatie onderbroken
14
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• LINEAIRE bouwknoop
– TYPE 2: daar waar de isolatielaag van een bepaalde
scheidingsconstructie lijnvormig onderbroken wordt
• Balkons
• Kolommen
• Regenpijpen…
Enkel kijken in het vlak van
de scheidingsconstructie zelf
15
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• LINEAIRE bouwknoop
Wat zijn geen lineaire bouwknopen?
– Lijnvormige onderbrekingen eigen aan scheidingsconstructie
 in te rekenen in U-waarde
16
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• LINEAIRE bouwknoop
Wat zijn geen lineaire bouwknopen?
– Bouwknopen in scheidingsconstructie volledig in contact met
grond
 Moeten niet ingerekend worden wegens verwaarloosbaar
warmteverlies
17
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• PUNTBOUWKNOOP
isolatielaag van
scheidingsconstructie
puntvormig onderbroken
door materiaal met hogere
warmtegeleidbaarheid
• Kolom parkeergarage bij
isolatie tegen plafond
• Bevestigingspunten van
b.v. zonnecollector op plat
dak, borstwering, …
18
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• PUNTBOUWKNOOP
VOORBEELD:
Metalen kolom draagstructuur
op thermische onderbreking

! Nog steeds puntkoudebrug!
WANT: metalen draadstangen door
de isolatie
19
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• PUNTBOUWKNOOP
Wat zijn geen puntbouwknopen?
– Puntvormige onderbrekingen
eigen aan scheidingsconstructie
b.v. spouwankers, …
 in te rekenen in U-waarde
20
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• PUNTBOUWKNOOP
Wat zijn geen puntbouwknopen?
– Ventilatiekanalen, rookgasafvoerkanalen etc. die isolatielaag
doorboren
21
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: definities
• PUNTBOUWKNOOP
Wat zijn geen puntbouwknopen?
– Snijpunt van 2 of 3 lineaire bouwknopen
 Verwaarloosbaar warmteverlies
– Bouwknopen in scheidingsconstructie in volledig contact met
de grond
 b.v. paalfunderingen
22
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: EPB
Aanvraag bouwvergunning na 1 januari 2011:
koudebruggen verplicht inrekenenin K-peil
3 opties
A. Het effect van alle koudebruggen wordt ‘exact’
ingerekend, hetzij 3D hetzij 2D.
B. Zoveel mogelijk te voldoen aan de voorschriften van
koudebrugarm detailleren (basisregels,Ψlimiet) waardoor
een kleine forfaitaire toeslag volstaat. Wat niet voldoet,
wordt extra ingerekend.
C. Er wordt geen moeite gedaan, met als gevolg een hoge,
forfaitaire bestraffing.
23
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: EPB
Hoe de invloed van
bouwknopen inrekenen?
OPTIE A
OPTIE B
OPTIE C
variabele K-peil-toeslag
+ 10K-punten
Niet-EPB-aanvaarde bouwknopen
(+ beter presterende
EPB-aanvaarde bouwknopen)
EPB-aanvaarde bouwknopen
+ 3K-punten
variabele K-peil-toeslag
24
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bron: PaThB 2010
EPB-aanvaarde bouwknoop
EPB-aanvaarde bouwknoop
Voldoet aan
en/of
één van de basisregels
Voldoet aan
Ψe ≤ Ψe,lim
a.d.h.v. EN ISO 10211
BASISREGEL 1
minimale
contactlengte
of
BASISREGEL 2
tussenvoeging
isolerende
delen
of
BASISREGEL 3
weg van
minste
weerstand
25
EPB-aanvaarde bouwknoop
3
basisregels:
doorlopende
isolatie
BV
26
EPB-aanvaarde bouwknoop
MINIMALE CONTACTLENGTE
Eis:
dcontact ≥ min ( d1/2 , d2/2 )
27
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
28
EPB-aanvaarde bouwknoop
MINIMALE CONTACTLENGTE: ramen
Profielen zonder thermische
onderbreking
Profielen mét thermische
onderbreking
Isolatielaag moet volledig contact
maken met de
thermische onderbreking
dcontact ≥ min ( d1/2 , d2/2 )
29
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
EPB-aanvaarde bouwknoop
TUSSENVOEGING VAN ISOLERENDE DELEN
b.v. cellenbeton, foamglas, …
1. Is λinsulating part kleiner dan λlimit?
2. Voldoet de R-waarde aan de Rwaarde-eis?
R
3. Voldoen de aansluitingen aan de
contactlengte-eis?
R1
R2
30
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
31
EPB-aanvaarde bouwknoop
TUSSENVOEGING VAN ISOLERENDE DELEN
1. “ De λ-waarde van ELK isolerend deel moet
kleiner dan of gelijk zijn aan 0.20 W/mK.”
Meerdere materialen met λ  0.2 W/mK
mogen als 1 homogeen isolerend deel
aanzien worden !
32
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
EPB-aanvaarde bouwknoop
TUSSENVOEGING VAN ISOLERENDE DELEN
2. “De R-waarde van ELK isolerend deel moet groter
of gelijk zijn aan het kleinste van (R1/2 , R2/2 , 2 ). “
R
― R1 en R2 = warmteweerstanden van de 2 isolatielagen
― R-waarde gemeten loodrecht op thermische snedelijn
LIJN die
- 2 isolatielagen verbindt doorheen de isolerende delen
- zoveel mogelijk // verloopt aan de begrenzing van de
isolatielagen en isolerende delen
33
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
EPB-aanvaarde bouwknoop
TUSSENVOEGING VAN ISOLERENDE DELEN
inpakken
tussenvoegen
Dikte
Contact
PUR(0,028)
60 mm
30 mm
MW (0,040)
80 mm
40 mm
CG (0,042)
90 mm
45 mm
Dikte
Contact
CG (0,050)
kimblok
100 mm
50 mm
Cellenbeton
250 mm
-
(0,125/droog)
34
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
EPB-aanvaarde bouwknoop
TUSSENVOEGING VAN ISOLERENDE DELEN
2. “De R-waarde van ELK isolerend deel moet groter
of gelijk zijn aan het kleinste van (R1/2 , R2/2 , 2 ). “
― R1 en R2 = warmteweerstanden van de 2 isolatielagen
― R-waarde gemeten loodrecht op thermische snedelijn
Bij venster- en deuraansluitingen is de eis enkel in functie van de
warmteweerstand van de isolatielaag R1
 Uf speelt niet mee in de eis
 R moet  min (R1/2 , 1.5)
35
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
R
EPB-aanvaarde bouwknoop
TUSSENVOEGING VAN ISOLERENDE DELEN
3. “Voor elke aansluiting tussen een isolerend deel en een isolatielaag of
tussen twee isolerende delen onderling, is de contactlengte dcontact,i groter
dan of gelijk aan de minimale contactlengte .”
dinsulating part
dinsulating part
d1
d2
dcontact,1 ≥ ½ * min (dinsulating part , d1 )
dcontact,2 ≥ ½ * min (dinsulating part , d2 )
36
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
EPB-aanvaarde bouwknoop
weg van de minste weerstand
b.v. uitkraging vloer + gevel
b.v. funderingsaanzet
R1
R1
Interior
Interior
R2
R2
Exterior
Exterior
Heat
Basisidee: ‘warmte kiest de gemakkelijkste weg’ = NIET doorheen de isolatie
 weglengte moet voldoende lang zijn
37
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
EPB-aanvaarde bouwknoop
weg van de minste weerstand
b.v. uitkraging vloer + gevel
b.v. funderingsaanzet
R1
R1
Interior
Interior
R2
Exterior
Exterior
Lengte moet ≥ 1 METER
38
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Heat
R2
BASISREGELS SAMENGEVAT
1. Minimale contactlengte tussen 2 isolatielagen
2. Tussenvoeging van isolerende delen
– λ  0.20 W/mK
– R-waarde-eis
– Contactlengte-eis
3. Weg van de minste weerstand
+ “Aangepaste” basisregels indien VENSTER- of DEURAANSLUITINGEN in
bouwknoop betrokken zijn
39
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: berekening
Lijnwarmtedoorgangscoëfficiënt
Te
Q2D/3D
e 
Ti
*Lengte bouwknoop = 1m
40
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Q 2D / 3D  Q 1D
Ti  Te
 W 
mK 


Bouwknopen: berekening
OP BASIS VAN
BUITENAFMETINGEN
Te
Ψ

e e
Q1D-dak
Ti
Q1D-wand
*Lengte bouwknoop = 1m
41
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Q 2D / 3D  Q 1D
Ti  Te
 W 
mK 


Bouwknopen: berekening
VOORBEELD 1
Udak= 0.271 W/m2K
Uwand = 0.370 W/m2K
Ψe = -0.034 W/mK
Ψe = 0.304 W/mK
= “warmtebrug” ???
42
Opmaak: Arch. Christophe Debrabander, 2009
Bouwknopen: berekening
VOORBEELD 2
43
44