Η σημασία της βιοποικιλότητας στο θεραπευτικό αποτέλεσμα

Download Report

Transcript Η σημασία της βιοποικιλότητας στο θεραπευτικό αποτέλεσμα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ
ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ
Χριστίνα Τεσσερομμάτη
Αναπλ. Καθηγήτρια Φαρμακολογίας EKΠΑ
Ως βιολογική ποικιλότητα, βιοποικιλότητα, ορίζεται το σύνολο των
γονιδίων, των βιολογικών ειδών, των οικοσυστημάτων και των
πολιτισμών μιας περιοχής. Ο μεγάλος αριθμός και η ποικιλομορφία των
σύγχρονων μορφών ζωής στη Γη είναι το αποτέλεσμα εκατοντάδων
εκατομμυρίων χρόνων εξελικτικής ιστορίας.
Μέσω εξελικτικών διαδικασιών η βιοποικιλότητα αυξομειώνεται. Η
εμφάνιση νέων γονιδίων σε ένα πληθυσμό, νέων ειδών σε μια
βιοκοινότητα ή/και νέων τύπων οικοσυστημάτων στη βιόσφαιρα
αυξάνουν τη βιοποικιλότητα του πληθυσμού, της βιοκοινότητας και του
πλανήτη αντίστοιχα. Μείωση στη γονιδιακή ποικιλία ενός πληθυσμού, η
εξαφάνιση ενός είδους ή/και η αλλοίωση, απλούστευση στη σύνθεση
ενός οικοσυστήματος μειώνουν τη συνολική βιοποικιλότητα.
Στο πέρασμα του χρόνου ανθρώπινοι πολιτισμοί αναπτύχθηκαν και
προσαρμόστηκαν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, ανακαλύπτοντας,
αξιοποιώντας και τροποποιώντας ετερογενείς βιολογικούς πόρους. Πολλές
περιοχές του πλανήτη, και κατ' επέκταση η βιοποικιλότητα που τις
χαρακτηρίζει, που σήμερα φαίνονται "φυσικές" έχουν διαμορφωθεί υπό
την επίδραση μακροχρόνιων ανθρωπογενών επεμβάσεων (εγκατάσταση
ανθρώπινων
πληθυσμών,
γεωργοκτηνοτροφικές
εφαρμογές,
εκμετάλλευση και μεταφορά φυσικών πόρων κ.ά.).
Η βιοποικιλότητα συνήθως εξετάζεται σε τρία
επίπεδα: τη γενετική ποικιλότητα, την
ποικιλότητα των ειδών και την ποικιλότητα
των οικοσυστημάτων. Τα τρία αυτά επίπεδα
αντιστοιχούν στα ισάριθμα θεμελιώδη και
ιεραρχικά συνδεδεμένα επίπεδα της
οργάνωσης της ζωής
Μεταβολές
Η αλλαγή των ενδιαιτημάτων, αλλαγές
χρήσεων γης, διευθετήσεις των ποταμών και
των απολήψεων νερού από αυτούς,
απώλειας των κοραλλιογενών σχηματισμών,
και της βλάβης στους πυθμένες των
θαλασσών από τις τράτες, η κλιματική
αλλαγή, τα χωροκατακτητικά ξενικά είδη, η
υπερεκμετάλλευση των ειδών και η ρύπανση.
Πολλά φυτά περιέχουν δραστικά συστατικά κατάλληλα για τη
θεραπεία
διάφορων
ασθενειών.
Τα
φάρμακα
που
παρασκευάζονται από αυτές τις ουσίες είναι γνωστά ως
«φάρμακα φυτικής προέλευσης».
Ορισμένα από αυτά τα προϊόντα, παρόλο που είναι φυσικά, είναι
δυνατόν να είναι τοξικά. Γι’ αυτό τον λόγο καλύπτονται από τη
φαρμακευτική νομοθεσία, με σκοπό την προστασία της δημόσιας
υγείας
με
την
κατοχύρωση
της
ασφάλειας,
της
αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των φαρμάκων.
Τα «παραδοσιακά» φάρμακα φυτικής προέλευσης είναι
υποομάδα των φαρμάκων φυτικής προέλευσης που
χρησιμοποιούνται τουλάχιστον επί 30 χρόνια, από τα οποία
τουλάχιστον 15 στο εσωτερικό της ΕΕ, προορίζονται για χρήση
χωρίς ιατρική επίβλεψη και δεν χορηγούνται ενέσιμα.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες των φαρμακευτικών φυτών
καθορίζονται από την παρουσία, στα όργανά τους, δραστικών
συστατικών .
Κατά την τελευταία δεκαετία, περισσότερα από 300 είδη φυτών στη
Μεγάλη Βρετανία εμφανίζουν την πρώτη ανθοφορία τους κατά 4,5 ημέρες
νωρίτερα (Fitter και Fitter 2002). Πρόκειται για ισχυρές βιολογικές
ενδείξεις αλλαγής του κλίματος.
Οι μεγαλύτερες αλλαγές αναμένονται κατά τη μετάβαση μεταξύ των
μεσογειακών και των ευρωσιβηρικών περιοχών.
Η βελανιδιά Quercus macrolepis syn. Quercus aegilops
παρουσιάζει αύξηση κυρίως διαμέσου των Βαλκανίων και της Γαλλίας.
Στην ‘Ανδρο απαντά στο χωριό ΄Αρνη υψ. 450-550 m, στο χωριό Αγ.
Συμεών κ.λ.π.
Το είδος Olea europeα κερδίζει τον περισσότερο χώρο από όλα τα είδη
ελιάς, αυξανόμενο προς τα δυτικά και βορειοδυτικά της εξάπλωσής του.
Το είδος Matricaria chamomilla (χαμομήλι) χάνει επιφάνεια εξάπλωσης
από τα δυτικά και νοτιοδυτικά .
Είδη βελανιδιάς στην Άνδρο
Quercus coccifera L. Πουρνάρι Garigue, shrubland and forests.
Common. Voucher: Mucina & Sieben 6842/60 (Mucina, private herb.).
Q. ilex L. Δρυς η αρία Macchie, rivulet valleys, mountain slopes. Map
33. Vouchers: SS & B 31728 (LD), St 7723 (ATH).
Q. ithaburensis Decaisne subsp. macrolepis (Kotschy) Hedge & Yalt.syn
Q.aegilops.Mostly in terraced slopes, locally abundant.
Vouchers: SS & B 32121 (LD), SS & BS 9245 (LD), St 17437 (ATH).
Q. pubescens Willd. Mostly in terraced slopes, locally abundant.
Q suber φελλόδεντρο από το εξωτερικό μέρος του κορμού του
φυτού ένα εξάγεται υλικό γνωστό ως φελλός
Map 33 Annales Musei Goulandris 11,
2006
Tα κύπελλα των βελανιδιών
χρησιμοποιούνται και το
παράσιτο coccus ilus στη
βαφική και για την παρασκευή
μελάνης
ή ά  εά (Quercus ithaburensis) 
ά ό ώ  ό (Quezel et Bonin 1980).
 ά,
µί  ή έ
ό µή ά 
έ 2.000 ha  µ 
µή µµµέ
έ  έ 
ά  1.000 h.
µί ί ό
µή µµµέ
όµ  ά: Ά,
ά, ή, ό έ,
ό µό 
ί.
∆ ∆:
,  

( ∆)
 2002
Δρόγη: Quercus cortex
Θεραπευτικές χρήσεις:
φλεγμονές στοματοφάρυγγα: γαργαρισμοί φλοιού 80-100g
/1L νερό βρασμός.
Διάρροια: 30 g /1L . φύλλα (ιδανικά τα φρέσκα φύλλα της
άνοιξης και έχουν αποξηρανθεί). 1 ποτήρι την ημέρα από
αυτό το ρόφημα μαζί με μέλι.
Για τόνωση: Kονιορτοποίηση βελανιδιών . ΄Ενα κουταλάκι
γλυκού σκόνης κάθε πρωί νηστικοί και ένα το βράδυ ύπνο.
Για παρατεταμένη και άφθονη εμμηνόρροια: 2-3 γραμμ.
σκόνη από φλοιό σε μια κουταλιά μέλι το πρωί πριν από το
πρόγευμα
Δραστικά συστατικά φλοιού
βελανιδιάς
δράσεις
10-20% τανίνες Ελλαγοταννίνη
Στυπτική, αντικνησμώδης,
αντισηπτική, αντιαιμορραγική.
Ελάττωση της διαβατότητας των
τριχοειδών αναστολή εκκρίσεων.
Κατεχίνες/ανθοκυανίδια
Αντιοξειδωτική
Φλαβόνες
Αντιφλεγμονώδης
Τριτερπένια
Αντιελμινθική,αντιική
α-τοκοφερόλη
Αντιοξειδωτική
Δραστικά συστατικά περκαρπίου, κικιδίων, and κοτυλιδόνων δυο ειδών
βελανιδιας στην Ιορδανία Mean ±SD
Q. ithaburensis
Coat
Cup
Carbohydrates
41.52 ± 2.3d*
Protein
2.13 ± 0.12c 2.08 ± 0.11c
Fat
Fiber
Cotyledon
45.81± 2.1c 58.94 ±
2.5b
Q. calliprinos
Coat
Cup
Cotyledon
78.83 ±
3.4a
77.92 ±
3.2a
77.86 ±
3.4a
4.94 ± 0.2a
2.84 ± 0.3bc
2.77 ± 0.04bc
2.69 ±
0.07bc
1.64 ± 0.05e 1.42 ± 0.06e
0.76 ± 0.03f
3.08 ± 0.1ab
2.76 ±
0.07bc
2.31 ± 0.06d
51.76 ± 2.7a 48.08 ± 2.3a
34.26 ± 1.6b
13.49 ± 0.7c
14.52 ± 0.8c
13.11 ± 0.9c
Mineral analysis a of coat, cupules and cotyledon of two oak species grown in Jordan .
Q. ithaburensis
Q. calliprinos
Mineral
Na
Coat
Cup
Cotyledon
Coat
Cup
Cotyledon
156.98 ± 8.2cd 278.17 ± 12.3a 151.18 ± 6.2cd 168.70 ± 8.6 193.85 ± 9.8 141.17 ± 6.3d
K
81.90 ± 5.1c
89.55 ± 4.3bc
148.81 ± 5.2a 75.98 ± 4.3c 79.98 ± 4.1c 91.26 ± 3.7bc
Fe
ND**
1.58 ± 0.07bc
3.6 ± 0.1abc 0.01 ± 0.001c
Cu *
0.36 ± 0.01a
0.02 ± 0.001c 0.03 ±
0.001c
0.10 ± 0.003ab 0.02 ± 0.001b 0.02 ±b
Zn
Mn
P
ND
ND
21.40 ± 0.9f
0.11 ± 0.006b ND
0.56 ± 0.02ab ND
36.56 ± 1.2d 66.98 ± 3.5
Sn
0.10 ± 0.007b
0.27 ± 0.01b 0.82 ± 0.03a 0.27 ± 0.01 0.23 ± 0.01b 0.20 ± 0.01b
0.12± 0.008a 0.06 ± 0.004ab
0.23 ± 0.01a ND
ND
1.60 ± 0.08a 0.05 ± 0.003b
58.37 ± 2.5 31.56 ± 2.3ef 80.80 ± 3.8a
ND
Taha M. Rababah, Khalil I. Ereifej, Majdi A. Al-Mahasneh, Mohammad N. Alhamad,
Mohammad A. Alrababah and Al-u'datt H. Muhammad The Physicochemical Composition of
Acorns for Two Mediterranean Quercus SpeciesJordan Journal of Agricultural Sciences, Volume 4,
No.2, 2008 -131-
ουσίες
Σύνδεση με Υποδοχείς
οιστρογόνων ERbeta
70 ng/ml
17betaestradiol
100%
genistein10
ng/ml
60%
Naringenin
1000 ng/ml
60%
Sakuranetin
1000 ng/ml
genistein and stronger
ERbeta binding capacity
40%
Στην Ιαπωνία παρατηρήθηκε ότι το
υδατικό εκχύλισμα του φλοιού από τον
Pruni Cortex που περιέχει
σακουρανετίνη, ναριγκενίνη, γκενιστεΐνη
,γεκβανίνη και αρκτιγενίνη συνδέεται με
τους οιστρογονικούς υποδοχείς ERbeta.
Tohno H, Horii C, Fuse T, Okonogi A,
Yomoda S.
Evaluation of estrogen receptor Beta
binding of pruni cortex and its
constituents. Yakugaku Zasshi. 2010
Jul;130(7):989-97.
Pruni Cortex Kyushu
Japan
Anhui Province in
China
Tokushima Prefecture in
Japan
»»»»

Τρία είδη αντιμετωπίζουν σημαντική μείωση στον πιθανό κλιματικό
χώρο στην Ελλάδα: Matricaria chamomilla, Sciurus anomalus και
Quercus macrolepis syn. Quercus aegilops χάνονται 88%, 98% και 56%,
Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί μέχρι
σήμερα 5.700 φυτά, τα οποία
αποτελούν σχεδόν το 50% των
αυτοφυών φυτών της Ευρώπης. Εξ
αυτών τα 1.600 είναι ενδημικά,
δηλαδή βρίσκονται αυτοφυή μόνο
στην Ελλάδα.
Oικογένεια των Σκιαδανθών (Umbelliferae),
Απαιτείται απόλυτη γνώση του είδους του κάθε
φυτού όσο αφορά την αναγνώριση του και τις
ιδιότητες του, δεδομένου ότι υπάρχουν και
δηλητηριώδη φυτά.
Στα φυτά της οικογένειας των Σκιαδανθών
(Umbelliferae), ανήκει το άνηθο το μάραθο, το
καρώτο που χρησιμοποιούνται στην τροφική
αλυσίδα αλλά και το κώνειο που είναι
δηλητηριώδες
Anise or Pimpinella anisum
Daucus carota subsp. sativus
Κώνειο-Conium maculatum L
Το δίκτυο Natura είναι ένα Ευρωπαικό
Οικολογικό δίκτυο περιοχών. Οι
περιοχές αυτές στην Άνδρο
περιλαμβάνουν:
Την κοιλάδα Ευρουσών – Αποικιών –
Στενιών
Τον όρμο Βιταλίου και τον κεντρικό
ορεινό όγκο
Την κοιλάδα Βουρκωτής – Άχλας
Την κοιλάδα Αμμόλοχου – Βαριδίου –
Ζόρκου
Την Μονή – Όρμο Μονής
Την κοιλάδα Βουνίου Διποταμάτων
Οικογένεια Guttiferae ή Hypericaceae
Hypericum delphicum Boiss. & Heldr.
H. empetrifolium Willd.
H. hircinum L.
H. perfoliatum L.
H. perforatum L.
H. rumeliacum Boiss.
H. triquetrifolium Turra
H. tetrapterum Fries
1.Αδαμαντία Πυλαρά, Ελευθερία Καρατζά , Γρηγόρης Ιατρού
Το γένος Hypericum L. στην Ελλάδα
2.ANNALES MUSEI GOULANDRIS 11. 2006
Παράκελσος
«Ο θεός έδωσε στο Perforatum τη
δύναμη να διώκει τα φαντάσματα
της φύσης αλλά και
παράσιτα, πληγές, κατάγματα
οστών και όλα τα δεινά – είναι
πραγματικά
οικουμενικό φάρμακο πέρα από
κάθε δημιουργία του ανθρώπου».
Το γένος Hypericum περιλαμβάνει πολυετείς
(σπανιότερα μονοετείς) πόες ή θάμνους.
Τα φύλλα είναι απλά, αντίθετα ή σπάνια σε
σπονδύλους από 3-4 και γεμάτα με ημιδιαφανείς
κηλίδες ( ελαιώδεις αδένες) ορατοί με την έκθεση
του φύλλου στο φως.
Οι αδένες περιέχουν δραστικά συστατικά, άχρωμα
έλαια και ρητίνες.
Τα φυτά του γένους Hypericum ασκούν
αντιφλεγμονώδη,
ηρεμιστική, αναλγητική, διουρητική, ανθελονοσιακή,
και επουλωτική.
Παραδοσιακά, τα φυτά χρησιμοποιήθηκαν για τη
θεραπεία λοιμώξεων, τραυμάτων, εγκαυμάτων,
ρευματισμών, αιμορροΐδων, νευραλγίας,
γαστρεντερίτιδας, δείγματος φιδιού, ελκών, θλάσεων,
διαστρεμμάτων, υστερίας, ενούρησης, και
κατάθλιψης .
The plants of Hypericum are listed in Pharmacopoeias of
many countries
Hypericum delphicum Boiss. & Heldr.
Mostly in cliffs and rocks. Several localities.
Vouchers: SS & B 31903 (LD), SS & BS 11576
(LD), St 6581 (ATH). GR4220001 ANΔΡOΣ:
OΡMOΣ ΒITAΛI KAI KENTΡIKOΣ OΡEINOΣ OΓKOΣ
H. empetrifolium Willd.
Garigue and macchie. Map 36.
Vouchers: SS & B 32433 (LD), SS & BS 9299
(LD).
Anti-inflammatory and analgesic activity of
Hypericum empetrifolium Willd. (Guttiferae)
Ada Trovatoa, Eugenio Raneria, Maria Kouladisb,
Olga Tzakoub, Maria Fernanda Tavianoa,
Enza Maria Galatia, ,
a Pharmaco-Biological Department, School of
Pharmacy, University of Messina, Vill. SS.
Annunziata, 98168 Messina, Italy
b Division of Pharmacognosy, University of
Athens, Athens, Greece
H. hircinum L.
Only found once.
Wood and macchie in the rivulet valley E-ESE of
Palaiopolis, 250-350 m,
37Ζ49’N 24Ζ50’E, 18 May 1968, SS & B 32228
(LD).
Quercetin as the Active Principle of Hypericum hircinum Exerts a
Selective Inhibitory Activity against MAO-A: Extraction,
Biological Analysis, and Computational Study
Franco Chimenti et al J. Nat. Prod., 2006, 69 (6), pp 945–949
Το μεθανολικό εκχύλισμα των φύλων του
Hypericum hircinum l in vitro αναστέλλει
monoamine oxidases (MAO-Α)
αντικαθλιπτική δράση μέσω κβερκετίνης
H. perfoliatum L.
Moist and sheltered places. Many localities.
Vouchers: SS 21103, SS & B 31684 (LD), St 6602
p.p., 18291 (ATH).
wound healing and for
the treatment of various
bacterial diseases
A New Polyisoprenylated Phloroglucinol
Derivative from Hypericum
perfoliatum (Clusiaceae)
Nao`ma Benkikia et al Z. Naturforsch. 58c,
655D658 (2003);
Compounds
β-pinene
H. humifusum
11.2
H. perfoliatum
0.7
H. ericoides
0.6
Percentage of major volatile groups of studied Hypericum species.
(MH)monoterpene hydrocarbons(OM)oxygenated monoterpenes
fraction (SH)sesquiterpene hydrocarbons fraction (HC)hydrocarbons
H. perforatum L.
Moist and sheltered places. Many localities.
Vouchers: SS & B 31683 LD, St 6594, 6610 (ATH).
SNOGERUP, STAMATIADOU,
BOTHMER&GUSTAFSSON: FLORA OF ANDROS 155
Αντικαταθλιπτικό για ήπια- μέτρια κατάθλιψη
εξίσου αποτελεσματικό με εκλεκτικούς
αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs),
όπως η σερτραλίνη (Zoloft ®).
Δραστικά συστατικά στο St.John’s wort (Hypericum perforatum). Data extracted from ESCOP
monographs (1997), PDR for Herbal Medicines (1998),
Cracchiolo (1998), and Nahrstedt and Butterweck (1997). GABA gamma-aminobutyric acid
Biochemical class %
Fresh planta
Naphthodianthrones
0.03–3.0
(Flowers/buds)
2–5
(Flowers/buds)
12 (Leaves)
7 (Stalk)
2–4 (Buds)
Phloroglucinols
Flavonoids
Amino acids
0.01
Active constituent
%
Hypericin
Pseudohypericin
Hyperforin
Fresh planta
Quercetin
Hyperoside
Quercitrin
Isoquercitrin
Rutin
Amentoflavone
I3,II8-Biapigenin
GABA
2.0
0.7
0.5
0.3
0.3
0.01–0.05
0.10–0.50
0.0007
0.09
0.23
2.0–4.5
H. rumeliacum Boiss. Rare.
Mt. Kouvara, 700-900 m, 37Ζ51’N 24Ζ52’E, 12 June 1969,
St 6602 p.p.
(ATH) .
Galati EM, Contartese G, Miceli N, Taviano MF,
Sdrafkakis V, Couladis M, Tzakou O, Lanuzza F.
Antiinflammatory and antioxidant activity of
Hypericum rumeliacum Boiss. subsp. apollinis
(Boiss. & Heldr.) Robson & Strid methanol
extract. Phytother Res. 2008 Jun;22(6):766-71.
doi: 10.1002/ptr.2360
H. tetrapterum Fries
Only found once.
The rivulet valley SW of Vourkoti, 600-650 m,
37Ζ51’N 24Ζ52’E, 30 Aug.
1994, SS & BS 11682 (B, LD).
Sample
Total antioxidant capacity
Methanol extract
Ethyl acetate extract
Petroleum ether extract
Essential oil
5588.0 ± 22
1371.3 ± 13
27.0 ± 2
107.2 ± 9
Aleksandra Đorđević. et al
Antimicrobial and antioxidant activities of essential oil and crude
extracts of Hypericum tetrapterum Fries (Hypericaceae) Journal of
Medicinal Plants Research Vol. 4(14), pp. 1441-1445, 18 July, 2010
DPPH-RSC (%) δεσμευση
ελευθέρων ριζών
86.6
63.5
1.3
4.0
H. triquetrifolium Turra
Various types of open, dry vegetation and as a weed.
Common.
Vouchers: SS & B 31481 (LD), SS & BS 11704 (LD), St
6578 (ATH).
Hypericum triquetrifolium Turra (Guttiferae) has
received considerable scientific interest in recent
years, as it is a source of a variety of biologically active
compounds including phenolics. The study
determine the variation in the content of several
phenolics, (phenylpropane chlorogenic acid ,
flavonoids (rutin), hyperoside, apigenin-7-O-glucoside,
kaempferol, quercitrin, quercetin and amentofl avone
among four H. triquetrifolium populations from the
Central Black Sea Region of Turkey. Cuneyt CIRAK Turk
J Biol 35 (2011) 449-456
Chlorogenic acid, rutin, hyperoside, quercitrin, quercetin, kaempferol, and amentofl
avone contents of Hypericum triquetrifolium whole shoots from wild populations
located in northern Turkey (mg/g DW).
Populations
Chlorogenic
acid
Rutin
Hyperoside
Quercitrin Quercetin
Amentofl avone
Şahinler
Taşova
Niksar
Erbaa
1.77
4.04
2.11
0.54
2.39
5.22
2.53
2.01
15.97
5.46
3.88
8.68
1.32 b
2.87
2.74
1.22
0.007
0.006
0.04
0.02
2.08 a
1.76
0.20
1.13
Comparison of the content (mg/g DW) of chlorogenic acid, rutin, hyperoside,
apigenin-7- O-glucoside, of H. triquetrifolium H. perforatum
Compounds
Hypericum
triquetrifolium
H. perforatum
References
Chlorogenic acid
Rutin
0.54-4.04
2.01-5.22
1.11-2.19
0.19-34.71
Hyperoside
3.88-15.97
2.07-7.69
Apigenin-7-Oglucoside
0.10-0.27
0.05-0.2
Maggi et al. 2004
Radusiene et al.
2004
Martonfi and
Repcak 1994
Cırak et al. 2007
Στη θεραπεία του έλκους.
Αναφέρεται η χρήση
-αφεψημάτων του H. perforatum κατά της ελονοσίας,
-καταπλασμάτων του H. Androsaemum ως επουλωτικό και για διάλυση
φλυκταινών στη Β. Ελλάδα, καθώς και η χρήση του στην
αντιμετώπιση του έρπητα ζωστήρα, της διάρροιας,
του κοκκύτη, της δυσεντερίας, καθώς και της «υστερίας»
Από εθνοφαρμακολογικές καταγραφές φαίνεται ότι τα είδη του
γένους Hypericum έχουν μακρόχρονη χρήση στην παραδοσιακή
ιατρική κουλτούρα των λαών εμφανίζοντας.
• αντικαταθλιπτική δράση
• επουλωτική δράση
• αντισηπτική-αντιμικροβιακή δράση
Φωτοευαισθησία από υπερικού
Φωτοευαισθησία από υπερικού σε άλογο 4
ημέρες μετά από τη λήψη του
Κατανομή βιοδραστικών συστατικών του Hypericum perforatum στα
διάφορα μέρη του φυτού (Linde, 2009).
Χημική ομάδα
Ναφθοδιανθρόνες
(λιπόφιλες)
Παραδείγματα
υπερικίνη
ψευδοϋπερικίνη
Μέρη φυτού
άνθη, βλαστός
Δράση
αντικαταθλιπτική
αντιϊκή,
φωτοευαισθητοποιός
υπερφορίνη
αντι-υπερφορίνη
Φλαβονοειδή
κερσετίνη
(λιπόφιλο/υδρόφιλο) υπεροζίτης
κερσιτρίνη
ισοκερσιτρίνη
ρουτίνη
Διφλαβονοειδή
διαπιγενίνη
άνθη, βλαστός
αντικαταθλιπτική
αντιμικροβιακή
αντικαταθλιπτική
αντιφλεγμονώδης
άνθη
κατασταλτική
αντιφλεγμονώδης
Αμινοξέα (υδρόφιλα)
GABA
άνθη, φύλλα
αντικαταθλιπτική
Πολυφαινόλες
(υδρόφιλες)
χλωρογενικό οξύ
καφεϊκό οξύ
άνθη, φύλλα
αντιοξειδωτική
Φλωρογλουκινόλες
φύλλα βλαστός
Antifungal activity of essential oils of H. triquetrifolium against fungal and yeast strains
(MIC / MFC; μg/mL)
Strains
Aspergillus
niger
Fusarium
solani
Botrytis
cinerea
Candida
krusei
ATCC 6258
Candida
albicans
ATCC 90028
Candida
glabrata
ATCC 90030
Hypericum
tri. B.A
3.12/3.12
H. tri. Bah
H. tri. D.B.J
H. tri. Fer.*
H. tri. Fer.*
12.50/12.50
6.25/6.25
12.50/12.50
3.12/3.12
3.12/3.12 3
12.50/12.50
6.25/6.25
3.12/3.12
3.12/3.12
3.12/3.12 3.
12.50/12.50
6.25/6.25
12/3.12
3.12/3.12
0.39/25.00
6.25/6.25
3.12/25.00
3.12/6.25
6.25/6.25
0.39/25.00
6.25/6.25
3.12/25.00
6.25/6.25
3.12/6.25
0.39/1.56
3.12/6.25
1.56/25.00
6.25/6.25
1.56/6.25
MIC: Minimium Inhibitory Concentration; MBC: Minimium Fungicidal Concentration.
H. tri. B.A.: Hypericum triquetrifolium collected from Bou Arada; H. tri. Bah.: Hypericum
triquetrifolium collected from Bahra; H. tri. D.B.J.: Hypericum triquetrifolium
collected from Dhrea Ben Jouder; H. tri. Fer.: Hypericum triquetrifolium collected from
Fernana; H. tri. F.Dj.: Hypericum triquetrifolium collected from Fondouk Djedid.
*SD values = 0.00
Η αντιοξειδωτική δράση του υπερικού Hypericum
perforatum L το καθιστά παράγοντα αντιαθηρωματικό
Sapounakis, C. , Petsaros, S. , Seferos, N. , Petrokokkinos, L. , Kotsiou, A. ,
Lombardi, G. , Tesseromatis, C. L'extrait d'Hypericum perforatum L modifie
le profil lipidique de rats sous influence de stress]. Phytotherapie Volume 8,
Issue 4, August 2010, Pages 236-239
Group A
(Stress+Hp)
Group
(Stress)
B Group
(Control)
Adrenals g
0,285±0,09
0,59±0,18
0,215±0,04
Ht%
50±5
52±2
47±2
FFA μEq/l
0,75±0,15
0,88±0,23
0,60±0,12
TC
72±0,05
62±0.07
69±0.002
TG
88±0,002
110±0,2
110±0,1
HDL
28,5±0,01
22,5±0,001
35±0,001
Total Proteins
7,55±0,02*
7,1±0,0001
8,5±0,001
Albumin
4,3±0,002
4,2±0,001
4,4±0,001
C
Aντιφλεγμονώδης δράση ελαιώδους εκχυλίσματος H. perforatum L σε
πειραματικό μοντέλο adjuvant αρθρίτιδας σε επίμυς Α μάρτυρες Β
Hypericum perforatum L Γ αρθρίτιδα
BONE MASS CHANGES UNDER SWIMMING STRESS AND
HYPERICUM PERFORATUM TREATMENT IN RATS
Seferos N. Sapounakis C. Petrokokkinos L. Nikitopoulou S. Kotsiou A. Tesseromatis C.
in press
EFFECT OF HYPERICUM PERFORATUM L EXTRACT ON
SERUM GLUTATHIONE TO SKIN WOUND OF RATS.
Kotsiou A., Zissaki A., Sapounakis C. Tesseromatis C
Oxidative
Stress
in Skin BiologyPERFORATUM
and Medicine”, 1-4LSep
2011 Andros
EFFECT
OF
HYPERICUM
EXTRACT
ON
SERUM GLUTATHIONE TO SKIN WOUND OF RATS.
Kotsiou A., Zissaki A., Sapounakis C. Tesseromatis C
Oxidative Stress in Skin Biology and Medicine”, 1-4 Sep 2011 Andros
Biochemical findings
Groups MSD
Control
Control
Hypericum
perforatum
II
CFA.arthritis
III
CFA.arthritis
Hypericum
perforatum IV
Rf IU/ml
>9,5
>9,5
15,65 0,01*
10,50,2*
CRPmg/L
Total proteins
(g/dl)
>3,5
6,90,1
>3,5
70,5
5,30,3*
6,150,02*
4,10,02*
6,350,2*
Albumin
(g/dl)
4,10,01
4,250,01
30,02
3,70,02*
Globulin (g/dl)
2,410,21
2,560,04
4,40,2
4,010,3
Interleukin-2
(IU/ml)
24.04 2.7
22,32,6
30,12.3
29.84 2.96
Interleukin-6
(IU/ml)
0,040,02
0,20,08
0,440,18
0,430,12
GSHμg/ml
0,40±0,03**
0,65± 0,05
0,30±0,07**
0,41±0,02
Groups *I/III(p < 0.05)
* II/IV p<0,5.
# III/IV p<0,5. *p<0,05
**p<0,01
Φυτά Του Γένους Της Αρτεμισίας (Artemisia Spp.)
Υπάρχουν δύο εκδοχές για την προέλευση του ονόματος. Η
μία λέει ότι ονομάστηκε έτσι προς τιμή της Αρτεμισίας της
Δεύτερης (πέθανε το 350 πΧ), αδελφής και γυναίκας του
βασιλιά Μαύσωλου της Καριάς, η οποία ήταν γνωστή και ως
βοτανολόγος-φαρμακοποιός.
Μετά το θάνατο του άνδρα της, έχτισε προς τιμή του στην
Αλικαρνασσό, έναν επιτύμβιο που ονομάσθηκε Μαυσωλείο
που θεωρείται ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου
κόσμου (Γενάδιος, 1914).
΄Άλλη εκδοχή αποδίδει το όνομα στη θεά Άρτεμις που ήταν
προστάτης των παρθένων, επειδή στη θεραπευτική της
αρχαιότητας τα φυτά αυτά χρησιμοποιούνταν ως φάρμακα
των παρθένων εμμηναγωγά και κατά της υστερίας (Brittanica,
2002).
ΑΡΤΕΜΙΣΙΑ αψιθιά
Πολυετής θάμνος μέχρι ύψος 1 m. Έχει σκουροπράσινα οδοντωτά
φύλλα και κοκκινωπά ή κίτρινα άνθη
Δραστικά συστατικά: αιθέρια έλαια, πικρές ουσίες (σεσκιτερπενική
λακτόνη), φλαβονοειδή και τριτερπένια.
Ορεξιογόνο
Συγγενικά είδη της αρτεμισίας :
•αρτεμισία το αβρότονον,
• αρτεμισία το αψίνθιον,
•αρτεμισία το δρακόντειον,
•αρτεμισία η ετήσια,
•αρτεμισία η κίνα,
•αρτεμισία η τριχοειδής
Αrtemisia,
absinthium L
Absinthe la fee verte
Toulouse-Lautrec, Henri Last Crumbs (A la Mie)
Artemisia arborescens L.
Local escape from cultivation.
Valley 2-3 km N of Gavrion, 0-300 m, 37Ζ54’N
24Ζ44’E, 11 June 1968, B
34636 (LD).
αψιθιά
Artemisia dracunculus (Αρτεμισία η δρακόντια, εστραγκόν) ανήκει στην
οικογένεια των Συνθέτων. Πολυετής ποώδης θάμνος προέρχεται από την
ανατολική Ευρώπη. Λέγεται και δράκος ή δρακόντιο, προφανώς λόγω του
σχήματος της ρίζας του, που μοιάζει με δράκο (φίδι).
Οι Ρωμαίοι το έβαζαν πάνω σε πληγές από δαγκώματα φιδιών.
Artemisia annua L
Aνθελονοσιακό Anopheles, or Plasmodium falciparum
Artemisinin {qinghaosu) and its derivatives,
dihydroartemisinin, artesunate, and
α)Εκδοση εγχειριδίουΔυναστείας Μινγκ (1574 μ.Χ.) (β) «Μια
χούφτα Qinghao βυθισμένο με 2 λίτρα νερό, στύψτε το χυμό και
να το πιει όλο" είναι τυπωμένο στην πέμπτη γραμμή από τα δεξιά
α)Χειροποίητη απεικόνιση της αρτεμισσίας
qinghao in Bu Yi Lei Gong Pao Zhi Bian Lan
(Ming Dynasty, 1591 CE). (β) Artemisia annua
L. Στον αγρό
Μόριο της αρτεμισινίνης artemisinin
Plant Sources Bioactive Compounds
A. abrotanum L. antimalarial2: 22 and 61 (IC50: 5.09 and 7.95
pg/mI, resp.)
spasmolytic3: 44—46 (EC50: 20—30 pM)
A. absinthium L. antitumor4: 26 (6)
antipyretic: 79
A. annua L. antimalarial: 1 (IC50: 3 x 10-8 M), 3,26—29 (IC50: 2,4—
6.5 x 10 M) (8—10)
Antibacterial:
anti-inflammatory:
angiotensin-converting enzyme inhibitory: 47 (IC50: 150pM), 48
αντιυπερτασική δράση
arititumor: 1 and 31
Biologically Active Substances from the Genus Artemisia
R. X. Tan*, W. F. Zheng, and H. Q. Tang Planta Medica 64 (1998) 295—302
Institute of Biotechnology. Department of Biological Science & Technology, Nanjing Universit
Nanjing, P. R. China
Δραστικά συστατικά
Πικρές (αψινθίνη και anabsinthin), αιθέρια έλαια
έλαιο (70% thujone) Αντιμικροβιακή δραση των
αιθερίων ελαίων, 14 φαινολικά οξέα, καφεϊκό οξύ,
φερουλικό οξύ, σιναπικό οξύ, ρ-υδροξυφαινυλο
acidid οξύ, βανιλλικό οξύ, σαλικυλικό οξύ, πκουμαρικό οξύ
Yπεύθυνη για θεραπευτική δράση αψινθίνη
artabsin είναι sesqueλακτόνες sesque- terpines
terpinoids tujone άλφα, βήτα tujone,
chrysanthenyl Θουιόνη οξικού
ενισχύει την επίδραση του αλκοόλης, αλλά σε
υψηλές δόσεις προκαλεί σπασμούς
αψινθίνη
Artemisinin 1 & παραγωγα 2–4. Η Artemisinin 1
είναι φυσικό προϊόν από την Αρτεμισία την ετησία
(A. Annua). artemether 2 & artemisone 3
ημισυνθετικά ανθελονοσιακά &OZ-277 (παραγωγο 4)
συνθετικό ανθελονοσιακό
Artemisia είδη
Δράσεις παρασκευασμάτων
A. absinthium L.
aqueous MeOH extract (hepatoprotective)
A. afra
essential oils (antibiotic and antioxidant)
A. annua L.
extract (antipyretic)
A. arborescens
aqueous extract (antispasmodic)
Kαταστρέφει τις νεαρές τροφοζωϊδες, ελαττώνει ουσιαστικά την
παρασιταιμία, διότι σταματά ο ερυθροκυτταρικός κύκλος και δεν
παράγονται νέες μορφές που θα μολύνουν άλλα ερυθρά.
Από το φυτό στον άρρωστο
Αρτεμισία (Artemisia annua) περιέχει
Αρτεμισινίνη
Φυσικό προϊόν στη θεραπεία του καρκίνου
του μαστού?
Project in Africa to create in Gurage a plantation of Artemisia
Annua in order to produce tea and infusions used as a malaria
profilaxis for the local population which cannot have access
to antimalaric drugs
Eφέδρα
Στην Ιταλία έχουν αναγνωριστεί έξι είδη Ephedra «Ma Huang»:
E. distachya L. subsp. distachya,
E. fragilis Desf., E. major,
E. helvetica C. A.Mey,
E. negrii J. Nouviant, and
E. nebrodensis Guss. subsp. nebrodensis
αντιβηχικό, αντιπυρετικό, αντισυφιλιδικό,
τονωτικό της κυκλοφορίας ,αντιϊσταμινικό
Distribution of Ephedra nebrodensis in Italy
%
MH, monoterpene hydrocarbons; ALK, alkanes; ARO, aromatics;MO, oxygenated
monoterpenes; SH, sesquiterpene hydrocarbons; SO, oxygenated sesquiterpenes;
NOR, norisoprenoids
Τα φυτά είναι ζώντες οργανισμοί
• η φυσιολογία τους καθώς και τα ανατομικά τους στοιχεία
μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια του έτους,
• η συλλογή τους και η χρήση τους διέπεται από κανόνες που
σχετίζονται με την κατάλληλη εποχή συλλογής τους
• η περιεκτικότητα τους σε δραστικά συστατικά εξαρτάται από
τη διάρκεια των ωρών έκθεσης στο ηλιακό φως.
• η συγκέντρωση των δραστικών συστατικών δεν είναι ίδια
σ΄όλα τα μέρη του φυτού (πχ .φύλλα, άνθη, βλαστός-κορμός,
ρίζα) και διαφέρει από τόπο σε τόπο. (πχ. αρτεμισινίνη από την
Αrtemisia Annua L που χορηγείται ως πολυδύναμο
ανθελονοσιακό).
Κατά την συλλογή των φυτών παίζει μεγάλο ρόλο :
-ο χρόνος, η εποχή του έτους και η χρονική στιγμή κατά την διάρκεια του 24ώρου.
-η γνώση της περιεκτικότητας των δραστικών συστατικών στα διάφορα τμήματα του
φυτού για να λαμβάνεται όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συγκέντρωση από αυτά.
Τα φύλλα και οι βλαστοί συνήθως συλλέγονται την άνοιξη πριν ή κατά την ανθοφορία.
Τα σπέρματα και οι καρποί κατά την διάρκεια της πλήρους ωρίμανσης.
Για τις ρίζες, τα ριζώματα και τους βολβούς θεωρείται κατάλληλη εποχή αργά το
φθινόπωρο ή η άνοιξη όταν η συγκέντρωση των δραστικών συστατικών λόγω της
περιόδου ηρεμίας το χειμώνα αποκτά την μεγίστη τιμή.
Ο φλοιός του κορμού πρέπει να συλλέγεται την άνοιξη πριν από την έναρξη της νέας
περιόδου ανάπτυξης.
Τα φυτά που περιέχουν αιθέρια έλαια έχουν την μεγίστη απόδοση τις πολύ πρωϊνές
ώρες ή τις ψυχρές ημέρες.