Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

SZKOLENIA Z ZAKRESU DOSTOSOWANIA GOSPODARSTW ROLNYCH POMORZA I KUJAW DO WYMOGÓW WZAJEMNEJ ZGODNOŚCI cz. III

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w ramach operacji szkoleniowej – umowa nr 00002-6900-FA1900364/11

KUJAWSKO-POMORSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO w Minikowie

KUJAWSKO-POMORSKA IZBA ROLNICZA

1

Dobrostan zwierząt

2

Ogólne warunki, jakie trzeba zapewnić zwierzętom gospodarskim w różnych systemach utrzymania

3

Dobrostan – podstawowe wymogi

Stosowane w gospodarstwie technologie chowu nie mogą być zabronione prawem. Rolnik jest obowiązany zapewnić, aby zwierzęta gos podarskie utrzymywane były w warunkach nieszkodliwych dla ich zdrowia oraz nie powodujących urazów, uszkodzeń ciała lub cierpień. Zwierzęta powinny być pod opieką wystarczającej liczby personelu posiadającego odpowiednie umiejętności, wiedzę i kompetencje zawodowe*.

*doświadczenie zdobyte w wyniku praktyki w gospodarstwie rolnym (własnym, jako pracownik, itp.) lub posiadanie wykształcenia rolniczego, zootechnicznego, weterynaryjnego albo ukończenie specjalistycznych szkoleń

4

Dobrostan – podstawowe wymogi

 Rolnik jest obowiązany doglądać zwierzęta gospodarskie co najmniej raz dziennie.

Rolnik jest obowiązany wyposażyć pomieszczenia, w których utrzymywane są zwierzęta gospodarskie w stałe lub przenośne oświetlenie sztuczne, w celu umożliwienia kontroli tych pomieszczeń i doglądania umieszczonych w nich zwierząt o każdej porze. Rolnik jest obowiązany chore lub ranne zwierzęta gospodarskie niezwłocznie otoczyć opieką, a w razie potrzeby odizolować oraz (jeżeli wymaga tego stan zdrowia takiego zwierzęcia) zwierzę to utrzymywać na ściółce 5

Dobrostan – podstawowe wymogi

 Rolnik, który utrzymuje zwierzęta gospodarskie, jest obowiązany przechowywać przez okres 5 lat dokumentację weterynaryjną dotyczącą przebiegu leczenia, przeprowadzonych zabiegów weterynaryjnych oraz padłych zwierząt.

Rolnik jest obowiązany zapewnić zwierzętom gospodarskim, utrzymywanym w systemie otwartym, możliwość ochrony przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i zwierzętami drapieżnymi.

Rolnik jest obowiązany utrzymywać zwierzęta gospodarskie w warunkach zapewniających im swobodę ruchu, a w szczególności możliwość kładzenia się, wstawania oraz leżenia.

6

Dobrostan – podstawowe wymogi

 Zabiegi lekarsko-weterynaryjne i zootechniczne lub inne zabiegi wynikające z technologii produkcji mogą być wykonywane na zwierzętach wyłącznie przez osoby posiadające kwalifikacje określone odrębnymi przepisami, z zachowaniem koniecznej ostrożności, w sposób zapewniający ograniczenie cierpień i stresu zwierzęcia.

Rolnik jest obowiązany zapewnić, aby pomieszczenia, w których utrzymywane są zwierzęta gospodarskie, ich wyposażenie oraz sprzęt używany przy utrzymywaniu tych zwierząt wykonane były z materiałów nieszkodliwych dla zdrowia oraz nadających się do czyszczenia, odkażania.

7

Dobrostan – podstawowe wymogi

 Rolnik jest obowiązany zapewnić, aby w pomieszcze niach, w których utrzymywane są zwierzęta gospodarskie, obieg powietrza, stopień zapylenia, temperatura, względna wilgotność powietrza i stężenie gazów utrzymane były na poziomie nieszkodliwym dla zwierząt.

slajd 9 Rolnik, który wyposaża pomieszczenia, w których utrzymywane są zwierzęta gospodarskie, w mechaniczny lub automatyczny system wentylacji zapewnia, że system ten łączy się z:  systemem alarmowym sygnalizującym awarię systemu wentylacyjnego,  systemem wentylacji awaryjnej.

8

Poziom gazów

Utrzymywanie stężenia szkodliwych gazów i kurzu na poziomie nieszkodliwym dla zwierząt - prawidłowo działająca wentylacja jest podstawowym warunkiem utrzymania w normie szkodliwych domieszek gazowych. Pozbawia także powietrze przykrej woni.

Prawo polskie nakłada obowiązek monitorowania w pomieszczeniach inwentarskich stężenia amoniaku (NH 3 ), dwutlenku węgla (CO 2 ), siarkowodoru (H 2 S).

Maksymalne poziomy stężeń gazów nie mogą przekroczyć: – NH 3 – CO 2 - do 20 ppm; - do 3000 ppm, – H 2 S - do 5 ppm; 9

Dobrostan – podstawowe wymogi

 Rolnik jest obowiązany zapewnić, aby pomieszczenia, w których utrzymywane są zwierzęta gospodarskie, oświetlone były przystosowanym dla danego gatunku światłem sztucznym lub zapewniony był dostęp światła naturalnego.

Rolnik jest obowiązany karmić zwierzęta gospodarskie, paszą dostosowaną do ich gatunku, wieku, masy ciała i stanu fizjologicznego oraz w taki sposób i taką paszą, aby nie powodować urazów i uszkodzeń ciała lub innych cierpień.

Rolnik jest obowiązany zapewnić zwierzętom gospodarskim dostęp do odpowiedniej ilości wody lub w inny sposób zaspokoić ich zapotrzebowanie na płyny.

10

Dobrostan – podstawowe wymogi

 Rolnik jest obowiązany zapewnić, aby zwierzęta gospodarskie miały dostęp do paszy z odpowiednią, regulowaną prawem częstotliwością.

Rolnik jest obowiązany karmić zwierzęta gospodarskie, paszą dostosowaną do ich gatunku, wieku, masy ciała i stanu fizjologicznego oraz w taki sposób i taką paszą, aby nie powodować urazów i uszkodzeń ciała lub innych cierpień.

Rolnik jest obowiązany zapewnić, aby wyposażenie i sprzęt używany przy utrzymywaniu zwierząt gospodarskich był sprawdzany co najmniej raz dziennie, a wykryte usterki niezwłocznie usuwane. 11

Dobrostan cieląt

rolnik utrzymujący cielęta zobowiązany jest do przestrzegania ogólnych wymogów utrzymania zwierząt gospodarskich oraz wymogów specyficznych dotyczących cieląt

12

Dobrostan cieląt – wymogi

ROLNIKOWI NIE WOLNO:  utrzymywać cieląt na uwięzi z wyjątkiem pory karmienia, a w czasie jej trwania nie dłużej niż jedną godzinę;  zakładać cielętom kagańców;  utrzymywać cieląt w wieku powyżej 8 tygodnia życia w pojedynczych boksach, z wyjątkiem gospodarstw utrzymujących mniej niż 6 cieląt jednocześnie i cieląt chorych; 13

Dobrostan cieląt – wymogi

ROLNIK JEST ZOBOWIĄZANY:  doglądać cielęta: • utrzymywane w systemie otwartym co najmniej raz dziennie; • utrzymywane w pomieszczeniach co najmniej dwa razy dziennie.

 w przypadku stosowania uwięzi podczas karmienia cieląt utrzymywanych grupowo do stosowania uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń, które nie zmuszają zwierzęcia do przebywania w nienaturalnej pozycji i nie powodują zbędnego bólu, uszkodzenia ciała albo śmierci; 14

Dobrostan cieląt – wymogi

ROLNIK JEST ZOBOWIĄZANY  :  zapewnić, aby instalacja elektryczna w pomieszczeniach, w których utrzymywane są cielęta wykonana była w sposób określony w przepisach Prawa budowlanego;  zapewnić, aby cielęta miały zapewniony dostęp do światła naturalnego lub aby pomieszczenia, w których utrzymywane są cielęta, oświetlone były przystosowanym dla nich światłem sztucznym (co najmniej pomiędzy godziną 9 00 a 17 00 ); 15

Dobrostan cieląt – wymogi

ROLNIK JEST ZOBOWIĄZANY  :  zapewnić, aby odchody cieląt oraz niezjedzone resztki paszy były usuwane z pomieszczeń, w których utrzymuje się te zwierzęta, tak często, aby uniknąć wydzielania się nieprzyjemnych woni;  zapewnić, aby pomieszczenia, w których utrzymywane są cielęta, były zabezpieczone przed muchami i gryzoniami;  zapewnić, aby podłoga w pomieszczeniach, w których utrzymywane są cielęta była twarda, równa i stabilna, a jej powierzchnia gładka i nieśliska; 16

Dobrostan cieląt – wymogi

ROLNIK JEST ZOBOWIĄZANY  :  zapewnić, aby kojce, w których cielęta utrzymywane są pojedynczo miały właściwe wymiary oraz budowę;  zapewnić, aby kojce, w których cielęta utrzymywane są grupowo miały zapewnione minimalne powierzchnie;  zapewnić, aby miejsce do leżenia dla cieląt było wygodne, czyste i odwodnione;  w przypadku utrzymywania cieląt w pomieszczeniach, utrzymywać na ściółce cielęta do ukończenia 2 tygodnia życia; 17

Minimalne powierzchnie dla cieląt

Dla cieląt utrzymywanych grupowo należy zapewnić minimalną powierzchnię przypadającą na 1 sztukę cielęcia znajdującego się w kojcu.

Przez minimalną powierzchnię przeznaczoną dla cieląt należy rozumieć przestrzeń nieograniczoną żadnymi przeszkodami np. korytami, wiadrami do pojenia, otworami ściekowymi, słupami, itp. Powierzchnię taka nazywa się „powierzchnią netto”.

Minimalna powierzchnia netto dostępna dla każdego cielęcia utrzymywanego grupowo wynosi: – do 150 kg masy ciała – 1,5 m 2 , – od 150 kg do 220 kg masy ciała – 1,7 m 2 , – ponad 220 kg masy ciała – 1,8 m 2 .

18

Dobrostan cieląt – wymogi

ROLNIK JEST ZOBOWIĄZANY  :  karmić cielęta co najmniej dwa razy dziennie;  w przypadku utrzymywania cieląt grupowo, gdy nie żywi się ich do woli lub z elektronicznych stacji odpasowych, zapewnić każdemu cielęciu dostęp do paszy w tym samym czasie;  zapewnić, cielętom powyżej 2. tygodnia życia dostęp do wystarczającej ilości świeżej wody lub zapewnić możliwość zaspokajania pragnienia poprzez picie innych płynów.

Jednakże w przypadku upałów oraz cieląt chorych rolnik jest obowiązany zapewnić stały dostęp do świeżej wody.

19

Dobrostan cieląt – wymogi

ROLNIK JEST ZOBOWIĄZANY  :  karmić cielęta co najmniej dwa razy dziennie;  zapewnić, aby cielęta otrzymywały pokarm matki niezwłocznie po urodzeniu, nie później jednak niż przed upływem 6 godzin od urodzenia;  stosować w żywieniu cieląt paszę zawierającą taką ilość żelaza, która zapewnia w ich krwi poziom hemoglobiny wynoszący co najmniej 4,5 milimol/litr;

.

 stosować w żywieniu cieląt powyżej 2 tygodnia życia karmę zawierającą pasze włókniste, przy czym dawkę tej paszy dla cieląt od 8. do 20 tygodnia życia zwiększa się od 50 do 250 g dziennie

.

20

Dobrostan świń

rolnik utrzymujący świnie zobowiązany jest do przestrzegania ogólnych wymogów utrzymania zwierząt gospodarskich oraz wymogów specyficznych dotyczących świń 21

Dobrostan System utrzymania świń

Rolnikowi nie wolno utrzymywać świń na uwięzi.

Świnie utrzymywane grupowo mają zapewnione minimalne powierzchnie i wymaganą długość boków kojca.

slajd 23-26 Rolnik jest obowiązany, w stadach powyżej 9 sztuk loch, utrzymywać grupowo lochy i loszki od 4. tygodnia po pokryciu do tygodnia przed przewidywanym terminem proszenia.

Parametry podłóg ażurowych, na których przebywają świnie są zgodne z ustalonymi wymiarami.

slajd 27 22

Minimalne powierzchnie dla świń

Świnie można utrzymywać w systemie otwartym lub w pomieszczeniach.

Ze względu na „stadny” charakter świń wskazane jest utrzymywanie ich w grupach.

Lochy i loszki w okresie między 4 tygodniem po pokryciu do 1 tygodnia przed wyproszeniem utrzymuje się grupowo, chyba, że w gospodarstwie znajduje się mniej niż 10 sztuk loch i loszek. Dla każdej grupy technologicznej świń wyznaczono minimalne powierzchnie, które należy zapewnić zwierzętom. 23

Minimalne powierzchnie dla prosiąt, warchlaków i tuczników:

Minimalna powierzchnia dla zwierząt utrzymywanych grupowo Masa zwierząt Powierzchnia do 10 kg masy ciała 0,15 m 2 na sztukę 10-20 kg masy ciała 20-30 kg masy ciała 0,20 m 0,30 m 2 2 na sztukę na sztukę 30-50 kg masy ciała 50-85 kg masy ciała 85-110 kg masy ciała powy żej 110 kg masy ciała 0,40 m 0,55 m 0,65 m 1,00 m 2 2 2 2 na sztukę na sztukę na sztukę na sztukę 24

Minimalne powierzchnie dla loch i loszek

Dla loch i loszek w okresie między 4 tygodniem po pokryciu do 1 tygodnia przed wyproszeniem minimalne powierzchnie na jedną sztukę wynoszą: w przypadku grupy liczącej mniej niż 6 sztuk: – lochy - 2,25 m 2 i + 10% tj. 2, 48 m 2 ,

Bez względu na liczebność grup loch i loszek w kojcu konieczne jest by dla loch -

– loszki - 1,64 m – minimalna długość boku kojca – 2,41 m.

w przypadku grupy liczącej 6 - 40 sztuk: – lochy - 2,25 m – loszki - 1,64 m – minimalna długość boku kojca – 2,81 m.

w przypadku grupy liczącej 40 sztuk i więcej: – lochy - 2,25 m 2 2 2 , 2 , i + 10% tj.1,8 m i - 10% tj. 2,03 m 2 2 , , – loszki - 1,64 m 2 i - 10% tj.1,48 m 2 , – minimalna długość boku kojca – 2,81 m.

1,30 m 2 powierzchni stanowiło podłoże lite. Na powierzchni tej (1,30 m 2 ) otwory odpływowe nie mogą stanowić więcej niż 15%. Dla loszek lita powierzchnia podłoża musi wynosić minimum 0,95 m 2 , a otwory odpływowe nie więcej niż 15% tej powierzchni.

25

Minimalne powierzchnie dla innych świń

Minimalna powierzchnia dla knurów utrzymywanych pojedynczo: – przy kryciu w kojcu -10 m 2 /szt, – bez krycia w kojcu - 6 m 2 /szt.

Dla macior w okresie porodu oraz dla macior z prosiętami minimalna powierzchnia kojca musi wynosić minimum 3,5 m 2 /szt.

Minimalna powierzchnia dla loszek i knurków hodowlanych została ustalona na 2,7 m 2 na sztukę.

26

Zapewnienie właściwych parametrów podłóg szczelinowych dla świń Grupa zwierz ąt

Prosi ęta Warchlaki Knurki i loszki hodowlane Tuczniki Maciory, loszki po pokryciu

Minimalna szeroko ść beleczek (mm) Maksymalna szeroko ść otworów (mm)

50 11 50 80 14 14 80 80 18 20 27

Dobrostan świń - Hałas

Świnie nie mogą być narażone na ciągły hałas powyżej 85 dB.

Należy unikać nagłego źródła hałasu, mogącego wystraszyć zwierzęta.

Niższy poziom hałasu powinno się zapewnić zwierzętom w nocy, samicom ciężarnym i noworodkom .

28

Dobrostan świń - Oświetlenie

Rolnik jest zobowiązany utrzymywać świnie w pomieszczeniach oświetlonych co najmniej przez 8 godzin dziennie światłem naturalnym lub sztucznym o natężeniu co najmniej 40 lux*.

* odpowiada to ok. 24 W/m 2 światła żarowego lub 6 W/m 2 światła jarzeniowego. Jeżeli jest stosowane oświetlenie tylko światłem sztucznym, nie może być ono włączone prze całą dobę .

29

Dobrostan świń - Zapobieganie agresji świń utrzymywanych grupowo

Posiadacz zwierząt zobowiązany jest do zapobiegania agresji świń poprzez stworzenie im odpowiednich warunków bytowania a szczególnie polegających na:  zapewnieniu świniom materiałów absorbujących ich uwagę (o jakości nie wywierającej szkodliwego wpływu na zdrowie świń),  tworzeniu grup świń wyrównanych wagowo i wiekowo,  zapewnieniu dostępu do paszy wszystkim świniom jednocześnie,  zapewnieniu świniom (lochom i loszkom) pasz objętościowych,  eliminowaniu z grupy świń wyjątkowo agresywnych i ofiar tej agresji.

30

Dobrostan świń - Wymogi dotyczące knurów zarodowych

Kojec knura posiada co najmniej minimalną powierzchnię przewidzianą prawem, czyli min. 6 lub 10 m 2 .

Kojec knura musi być usytuowany tak by knur mógł widzieć, słyszeć i wąchać inne świnie.

W kojcu musi być wydzielone czyste, suche miejsce przeznaczone dla wypoczynku knura.

31

Dobrostan świń - Postępowanie z lochami

W odniesieniu do ciężarnych loch i loszek wymagane jest:  odrobaczanie loch i loszek, jeśli jest to konieczne, oraz  się samice z prosiętami,  kojców porodowych przed umieszczeniem w nim samic,  poprzedzającym przewidywany termin proszenia) materiałów umożliwiających budowę gniazda*,  oczyszczenie z pasożytów kojców, w których umieszcza oczyszczenie i jeśli to konieczne zdezynfekowanie zapewnienie lochom i loszkom (w tygodniu zapewnienie miejsca w kojcu na swobodne proszenie się i na ewentualną pomoc człowieka.

* chyba, że nie jest to możliwe ze względu na stosowany w gospodarstwie system odprowadzania gnojowicy

32

Dobrostan świń - Postępowanie z prosiętami

W gospodarstwach utrzymujących prosięta wymagane jest:  utrzymywanie prosiąt z lochą do minimum 28 dnia życia, chyba że zagrożone jest życie lochy lub prosiąt*,  zapewnienie prosiętom dostępu do karmiącej lochy,  zabezpieczenie prosiąt w kojcu przed przygnieceniem przez lochę,  stosowanie ściółki (maty, słoma itp.) dla prosiąt do 2. tygodnia życia,  zapewnienie prosiętom powyżej 2. tygodnia życia stałego dostępu do wystarczającej ilości świeżej wody

* w tej sytuacji można odsadzić prosięta w 21 dniu życia, jeśli przenoszone są one do wyspecjalizowanego pomieszczenia, odizolowanego od pomieszczeń, w którym przebywają lochy

33

Dobrostan świń – Zabiegi lekarsko -weterynaryjne lub zootechniczne

Wszelkie zabiegi wykonywane w celach innych niż terapeutyczne lub diagnostyczne, albo w celach identyfikacji świń z godnie z odpowiednimi przepisami, a które w rezultacie prowadzą do uszkodzenia lub utraty wrażliwej części ciała albo zmiany układu kostnego, są zakazane, z wyjątkiem:  jednolitego skracania kłów u prosiąt*,  obcinania części ogona*,   kastracji samców świń poprzez zastosowanie innych środków niż przerywanie ciągłości tkanek, kolczykowania nosa, tylko wtedy gdy zwierzęta utrzymywane są w systemie otwartym

* nie później niż siódmego dnia życia prosiąt, jeśli inne metody są nieskuteczne

34

System sankcji stosowany w zakresie wymogów wzajemnej zgodności. 35

Kontrole wzajemnej zgodności

Państwa członkowskie Unii Europejskiej mają obowiązek przeprowadzania kontroli w zakresie wzajemnej zgodności. Ich zadaniem jest ocena stopnia przestrzegania poszczególnych wymogów i norm.

Minimalny poziom kontroli cross compliance wynosi 1 % gospodarstw korzystających ze wsparcia bezpośredniego, co w Polsce stanowi prawie 14 tysięcy. 36

Uprawnienia do kontroli

Organem odpowiedzialnym za kontrole wymogów wzajemnej zgodności w zakresie spełniania przez rolnika norm dobrej kultury rolnej oraz wymogów ochrony środowiska naturalnego, zdrowotności roślin i bezpieczeństwa żywności w części dotyczącej produktów pochodzenia roślinnego jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).

Organem odpowiedzialnym za kontrole wzajemnej zgodności w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt, zdrowia zwierząt, bezpieczeństwa pasz i żywności w części dotyczącej produktów pochodzenia zwierzęcego jest Inspekcja Weterynaryjna.

37

Zasady obowiązujące podczas kontroli

Kontrole w zakresie przestrzegania norm i wymogów wzajemnej zgodności są przeprowadzone w tym samym roku kalendarzowym, w którym był złożony wniosek o płatność.

Co do zasady kontrole na miejscu nie powinny być zapowiadane.

Zawiadomienie rolnika o kontroli jest wykonywane wtedy, gdy jego obecność jest niezbędna do przeprowadzenia kontroli. Jeżeli wcześniejsze powiadomienie następuje na więcej niż 48 godzin przed kontrolą, powinno ono mieć miejsce z wyprzedzeniem ograniczonym do niezbędnego minimum. Czas ten nie może przekraczać 14 dni. Czynności kontrolne mogą być wykonywane podczas nieobecności rolnika także wówczas, gdy rolnik został zawiadomiony o kontroli.

38

Zasady obowiązujące podczas kontroli

 Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych osoba upoważniona do ich wykonywania jest zobowiązana okazać imienne upoważnienie rolnikowi lub osobie przez niego upoważnionej, jeżeli nie jest on obecny podczas kontroli. Upoważnienie zawiera wskazanie osoby upoważnionej do wykonywania czynności kontrolnych, miejsce i zakres oraz podstawę prawną do ich wykonywania.

W przypadku, gdy rolnik nie może uczestniczyć w kontroli ma możliwość upoważnienia do tej czynności innej osoby.

Osoba upoważniona przez rolnika do reprezentowania go w czasie kontroli musi posiadać pisemne upoważnienie.

39

Osoby upoważnione do czynności kontrolnych mają prawo do:

 wstępu na teren gospodarstwa rolnego,  żądania pisemnych lub ustnych informacji związanych z przedmiotem kontroli,  wglądu do dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, w tym danych zawartych w systemach informatycznych, sporządzania z nich odpisów, wyciągów lub kopii oraz zabezpieczania tych dokumentów,  pobierania próbek do badań,  sporządzania dokumentacji fotograficznej.

40

Rolnik ma prawo do:

W przypadku, gdy rolnik nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w raporcie/protokole, może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie, co do ustaleń w nim zawartych Dyrektorowi Oddziału Regionalnego ARiMR, chyba że bezpośrednio po zakończeniu kontroli rolnik, który był obecny podczas kontroli, zgłosił umotywowane zastrzeżenia, co do ustaleń zawartych w raporcie/protokole osobie, która go sporządziła. Na zgłoszenie uwag i odesłanie raportu/protokołu rolnik ma: – 7 dni od dnia doręczenia raportu w przypadku kontroli w ramach PROW 2007 –2013, – 14 dni od dnia doręczenia raportu/protokołu w przypadku kontroli w zakresie płatności bezpośrednich, ONW, w ramach wzajemnej zgodności.

41

Znaczenie zapisów zawartych w listach sprawdzających i w listach kontrolnych

Listy kontrolne (sprawdzające) są podstawowym narzędziem we wdrażaniu zasady wzajemnej zgodności. Służą zarówno instytucjom przeprowadzającym kontrole, jak i doradcom i rolnikom, którzy przy ich wykorzystaniu mogą dostosowywać gospodarstwa do obowiązujących wymogów i norm. Treść poszczególnych standardów ustalona w przepisach prawnych bywa trudna do zrozumienia, chociażby ze względu na odniesienia do tych przepisów. W odróżnieniu od niej, zapisy na listach kontrolnych mogą być sformułowane w prostszy sposób, zwłaszcza wówczas gdy służą rolnikom do samooceny stopnia dostosowania gospodarstw. 42



Stopień zmniejszenia płatności

W zależności od cech omówionych na początku szkolenia, niezgodności przypisane zostają punkty oddające jej wagę. Jeśli w gospodarstwie stwierdzono kilka niezgodności istotne jest ustalenie czy dotyczą jednego, czy więcej obszarów wzajemnej zgodności. Odstępstwa od wymogów w różnych obszarach sumują się, natomiast w jednym obszarze traktowane są jako jeden przypadek niezgodności.

Suma punktów z kontroli gospodarstwa przeliczana jest na stopień – procent zmniejszenia płatności, chyba że stwierdzone naruszenia wymogów i/lub norm zostały zaliczone do tak zwanych „drobnych niezgodności”.

43



Stopień zmniejszenia płatności

 Zmniejszenie całkowitej kwoty płatności bezpośrednich dla niezgodności nieumyślnych (zaniedbań) z zasady stanowi 3 %, jednakże agencja płatnicza (ARiMR), w oparciu o raport z kontroli może wydać decyzję o obniżeniu wielkości zmniejszenia do wysokości 1 % lub o zwiększeniu do 5 %. W przypadku stwierdzenia powtarzającej się niezgodności, procent sankcji zostanie pomnożony przez 3, jednak maksymalna ich wysokość nie może przekroczyć 15 % całkowitej kwoty. Zmniejszenie całkowitej kwoty płatności dla niezgodności celowych (umyślnych) zasadniczo wynosi 20 %, jednakże agencja płatnicza może na podstawie oceny przedłożonej w protokole z czynności kontrolnych wydać decyzję o obniżeniu procentu do wysokości nie mniejszej niż 15 % lub, w drastycznych przypadkach, zwiększyć ten procent nawet do 100 % całkowitej kwoty.

44



Suma punktów

3 5 7 9 11 13 15

Stopień zmniejszenia płatności



Procent zmniejszenia kwoty płatności dla

niezgodno ści nieumy ślnej 1 1 3 3 3 5 5 niezgodności celowej 15 15 20 20 20 25 25 - 100 45

Źródła informacji

• • • • Informacje na temat zasady wzajemnej zgodności są dostępne: na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (

www.minrol.gov.pl

), na stronie internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (

www.arimr.gov.pl

), na stronie internetowej Centrum Doradztwa Rolniczego (

www.cdr.gov.pl

), a także bezpośrednio w biurach powiatowych i oddziałach regionalnych ARiMR, na stronie Kujawsko Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie (

www.kpodr.pl

) oraz w oddziałach i w powiatowych zespołach doradztwa rolniczego.

46

Dyskusja i podsumowanie I dnia szkolenia

Dziękujemy za uwagę

47