Transcript Plik

Metody zapobiegania
alkoholizmowi i wydatkowania
środków z funduszu korkowego
Profilaktyka i rozwiązywanie
problemów alkoholowych
w społeczności lokalnej
Podstawy prawne polskiego systemu
rozwiązywania problemów alkoholowych
określa
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
Inne dokumenty
 Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych 2011-2015
 Wojewódzki Program Profilaktyki i Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych
 Strategia rozwiązywania problemów społecznych
 Uchwała rady gminy w sprawie gminnego
programu profilaktyki i rozwiązywania problemów
alkoholowych
 Uchwała rady gminy w sprawie liczby punktów
sprzedaży napojów alkoholowych zawierających
powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa),
przeznaczonych do spożycia poza miejscem
sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży
 Uchwała rady gminy w sprawie zasad
usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży
i podawania napojów alkoholowych
Polski system
rozwiązywania
problemów alkoholowych
Na poziomie Państwa
Dokument
Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych
Realizator
Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych
Na poziomie województwa
Dokument
Wojewódzki Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych
Realizator
Regionalny ośrodek polityki społecznej lub inna jednostka wskazana
w programie
W celu realizacji programu zarząd województwa może powołać pełnomocnika
Źródło finansowania
z zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi
Na poziomie gminy
Dokument
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych
Realizator
ośrodek pomocy społecznej lub inna jednostka wskazana
w programie
W celu realizacji programu wójt (burmistrz, prezydent) może powołać
pełnomocnika
Źródło finansowania
z zezwoleń na sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
Art. 41
Prowadzenie działań związanych z
profilaktyką i rozwiązywaniem problemów
alkoholowych oraz integracji społecznej osób
uzależnionych od alkoholu należy
do zadań własnych gmin. W szczególności
zadania te obejmują:
 Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej
i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu,
 Udzielanie rodzinom, w których występują problemy
alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej,
a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie,
 Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej
i edukacyjnej, w zakresie rozwiązywania problemów
alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w
szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie
pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz
dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych
programach opiekuńczo-wychowawczych i
socjoterapeutycznych,
 Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób
fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów
alkoholowych,
 Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem
przepisów określonych w art. 13 i 15 ustawy o wychowaniu
w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz
występowanie przed Sądem w charakterze oskarżyciela
publicznego,
 Wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie
i finansowanie centrów integracji społecznej.
Realizacja zadań, o których mowa w ust. 1, jest
prowadzona w postaci gminnego programu
profilaktyki i rozwiązywania problemów
alkoholowych, stanowiącego część strategii
rozwiązywania problemów społecznych,
uchwalanego corocznie przez radę gminy. Program
jest realizowany przez ośrodek pomocy społecznej,
o którym mowa w przepisach o pomocy społecznej,
lub inną jednostkę wskazaną w programie. W celu
realizacji programu wójt (burmistrz, prezydent
miasta) może powołać pełnomocnika.
Zgodnie z art. 41 ust. 3 wójtowie
(burmistrzowie, prezydenci miast) powołują
gminne komisje rozwiązywania problemów
alkoholowych (…)
W skład gminnych komisji rozwiązywania
problemów alkoholowych wchodzą osoby
przeszkolone w zakresie profilaktyki i
rozwiązywania problemów alkoholowych.
Zadania komisji:
 inicjowanie działań w zakresie określonym w art.
41 ust. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
 podejmowanie czynności zmierzających do
orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby
uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się
leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego
 wydawanie opinii dotyczących wydania
zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych
 dokonywanie kontroli punktów sprzedaży napojów
alkoholowych w zakresie przestrzegania zasad
i warunków korzystania z zezwolenia
Art. 182
Dochody z opłat za zezwolenia wydane na
podstawie art. 18 lub art. 181 oraz dochody
z opłat określonych w art. 111 wykorzystywane będą
na realizację gminnych programów
profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych
oraz Gminnych Programów, o których mowa w art.
10 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o
przeciwdziałaniu narkomanii,
i nie mogą być przeznaczane na inne cele.
Konstruowanie gminnego programu:
 w oparciu o przeprowadzoną diagnozę
 w oparciu o wiedzę
 w oparciu o rzeczywiste cele i wynikające z
nich rezultaty
 program nastawiony na sukces, którym nie
będzie SAMA REALIZACJA
Inicjowanie zadań, wynikających z
ustawy, tworzenie gminnego programu
profilaktyki i rozwiązywania problemów
alkoholowych powinno odbywać się po
przeprowadzeniu lokalnej diagnozy
problemowej
Diagnozy problemów, zasobów
i potrzeb
FORMY FINANSOWANIA
I DOFINANSOWANIA REALIZACJI
ZADAŃ GMINY
Wybór zależy od:
 zadań zapisanych w programie
 realizatorów
Wydatkowanie środków finansowych:
 w myśl przepisów ustawy o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie,
 w myśl ustawy Prawo zamówień publicznych,
 poprzez dokonywanie zmian w układzie wykonawczym
budżetu gminy,
 w myśl przepisów o zakładach opieki zdrowotnej,
 poprzez zabezpieczenie środków finansowych na
realizację zadań przez dysponenta środków budżetowych
Najczęstsze problemy związane z realizacją
gminnych programów:
 Brak diagnozy problemów, zasobów i potrzeb
 Niespójność, brak celów, brak rezultatów
 Brak wiedzy merytorycznej
 Brak myślenia systemowego i strategicznego
 Wydawanie środków finansowych na zadanie
niezwiązane z problemami alkoholowymi
Problemy związane
z używaniem alkoholu
Problemy związane z używaniem alkoholu
możemy podzielić na
 Picie ryzykowne
 Picie szkodliwe
 Zespół uzależnienie od alkoholu
Picie ryzykowne ma miejsce, gdy dana osoba
zaczyna pić:
 Zbyt wiele
 Coraz częściej
 W nieodpowiednich sytuacjach.
Picie szkodliwe
Picie zbyt dużych ilości alkoholu
 Występowanie problemów zdrowotnych
 Zaniedbywanie obowiązków
 Problemy w funkcjonowaniu społecznym
 Problemy w rodzinie
 Łamanie prawa
Działania
profilaktyczne
DLACZEGO LUDZIE
PIJĄ ALKOHOL ?
POZYTYWNE NEGATYWY
Piliśmy dla szczęścia
Piliśmy, aby się bawić
Piliśmy, aby było milo z innymi
Piliśmy dla wyrafinowania
Piliśmy dla przyjaźni
Piliśmy, aby zyskać siłę
Piliśmy aby zasnąć
Piliśmy „leczniczo”
Piliśmy dla kurażu
Piliśmy aby zyskać pewność siebie
Piliśmy aby prowadzić rozmowy
Piliśmy aby zapomnieć
Piliśmy aby zyskać wolność
Piliśmy aby pozbyć się problemów
Piliśmy aby wzbogacić życie
A staliśmy się nieszczęśliwi
A wpadliśmy w przygnębienie
A staliśmy się kłótliwi
A staliśmy się prostaccy
A zyskaliśmy wrogów
A czujemy się słabi
A czuwamy bez odpoczynku
A wpadliśmy w kłopoty zdrowotne
A przyszedł do nas lęk
A ogarnęły nas wątpliwości
A upośledziliśmy naszą mowę
A to niechciane ciągle do nas powraca
A staliśmy się uzależnieni
A pomnożyliśmy je
A kierujemy się ku śmierci
HIERARCHIA POTRZEB CZŁOWIEKA
POTRZEBY SAMOREALIZACJI
POSIADANIA CELÓW…POZNAWCZE…ESTETYCZNE
POTRZEBY SZACUNKU I UZNANIA
ZAUFANIE DO SIEBIE…POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI…POWAŻANIE
POTRZEBY MIŁOŚCI I PRZYNALEŻNOŚCI
WIĘZI…AFILIACJA…BYCIE KOCHANYM
POTRZEBY BEZPIECZEŃSTWA
OPIEKA I OPARCIE…SPOKÓJ…WOLNOŚĆ OD STRACHU I LĘKU
POTRZEBY FIZJOLOGICZNE
JEDZENIE, PICIE,SEN, SEKS, BRAK NAPIĘCIA
Wybrane czynniki ryzyka alkoholowego










Dostępność alkoholu
Proalkoholowe normy kulturowe
Proalkoholowe zachowania rodziny
Problemy w życiu osobistym
Problemy szkolne
Niska więź z rodziną
Przynależność do grupy osób pijących
Pozytywne nastawienia i oczekiwania, co do
picia alkoholu
Wczesna inicjacja alkoholowa
Problemy osobowościowe
Wybrane czynniki chroniące
 Miłość, wsparcie i dobra komunikacja w rodzinie
 Dobry klimat szkoły
 Poczucie bezpieczeństwa
 Dorośli jako wzorzec zachowań
 Pozytywne wpływy rówieśnicze
 Stawianie jasnych, określonych granic
 Konstruktywne wykorzystanie czasu (twórcze
działanie)
 Zaangażowanie w naukę
 Umiejętności społeczne
 Wewnętrzna siła, wysoka samoocena
Profilaktyka …..
... to działanie rozwijające i wspierające
zdolności do wszechstronnego,
konstruktywnego rozwoju we wszystkich
sferach życia, zapobiegające niepożądanym
zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi
Profilaktyka to również
 Wspomaganie człowieka w różnym wieku w
radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi
prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu,
 To ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka,
które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują
zdrowy styl życia,
 To inicjowanie i wzmacnianie czynników
chroniących, które sprzyjają prawidłowemu
rozwojowi i zdrowemu życiu.
Profilaktyka
Podział
tradycyjny
Profilaktyka I
stopnia
Nowy podział
Profilaktyka II
stopnia
 Profilaktyka ukierunkowana na jednostki
 Promocja zdrowia psychicznego
 Profilaktyka uniwersalna
lub grupy wysokiego ryzyka (selektywna)
 Profilaktyki ukierunkowana na jednostki
szczególnie zagrożone lub prezentujące
pierwsze symptomy zaburzeń (wskazująca)
Profilaktyka III  Leczenie i resocjalizacja
stopnia
 Postępowanie po leczeniu: rehabilitacja,
zapobieganie nawrotom
Trzy poziomy profilaktyki
(Mrazek i Haggerty (red.) 1994)
Profilaktyka uniwersalna
dotyczy zapobiegania zagrożeniom o znacznym
stopniu rozpowszechnienia
Adresowana do wszystkich bez względu na
stopień ryzyka i występowania zachowań
problemowych oraz zaburzeń psychicznych
Profilaktyka selektywna
Działania adresowane do jednostek lub grup osób,
które są w wyższym niż przeciętnym stopniu
narażone (ze względu na swoją sytuację społeczną,
rodzinną czy deficyty funkcji poznawczych) na
zwiększone ryzyko niż przeciętne wystąpienia
problemów psychicznych i/lub zachowań
problemowych
 Młodzież z obszarów o wysokim wskaźniku bezrobocia
 Uczniowie szkół o złej renomie
 Uczniowie mający niskie osiągnięcia szkolne
 Dzieci i młodzież z rodzin w złej sytuacji materialnej
Profilaktyka wskazująca
Działania ukierunkowane na jednostki szczególnie
zagrożone rozwojem problemów związanych z
używaniem substancji psychoaktywnych z powodu
uwarunkowań biologicznych, psychologicznych czy
społecznych lub u których rozpoznano już pierwsze
symptomy zaburzeń
 Młodzież sięgająca po narkotyki
 Dzieci z rodzin z problemem alkoholowym
 Dzieci rodziców z zaburzeniami zdrowia psychicznego
 Młodociani przestępcy
 Z rozpoznaniem ADHD, zespołu Aspergera, itp.
 Doświadczająca przemocy, wykorzystywana seksualnie
Profilaktyka nie jest
 Tylko przekazem informacji
 Straszeniem
 Doraźnymi akcjami
 Zajęciami pozalekcyjnymi
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
AGNIESZKA CZERKAWSKA