Transcript Hoek van Holland, milieukwaliteit en gezondheid

Hoek van Holland,
milieukwaliteit en gezondheid
Marcel Koeleman & Miriam Weber, Expertisecentrum DCMR
Tiny Habets, GGD Rotterdam
01-10-2009
2
Introductie
• Een goede leefplek: Milieu/Lokatie/Mens
Wat speelt daarbij een rol:
• Milieukwaliteit (wettelijke normen)
• Leefomgevingskwaliteit (mix van
kwaliteit en welbevinden)
• Gezondheid (dosis-effect,
bevolkingsonderzoek)
3
Leefomgevingskwaliteit
Lucht en geluid heel
belangrijk
Overige factoren:
Woning (grootte en kwaliteit)
Sociale binding
Sociale veiligheid
Schoon en heel
Mate van rust
Groen
Bereikbaarheid
(Speel)ruimte
Fietspaden, wandelpaden
Aanwezigheid voorzieningen
4
Leefomgevingskwaliteit: KLOK-methode
Gevelbelastingsnormen
Milieubelaste kant
- minimum is wettelijke norm
Binnen
Geluidnorm
Luchtnorm
(anders dan besluit
luchtkwaliteit)
Achterkant
- Meer kwaliteit
- Betere leefbaarheid
- Beter als wettelijke
norm/gezondheid
D.m.v. compensatie
of maatregelen
5
Van norm naar waarden
Omgevingskwaliteit
1. Zo ontwerpen dat ruime afstand wordt
gehouden van grenswaarden (lucht,
geluid) en/of maatregelen aan de bron
2. Onderzoeken of het nuttig en/of
noodzakelijk is om kwetsbare
bestemmingen op een bepaalde plek op
de locatie te ontwikkelen.
3a. als dit niet kan, dan kwaliteitsverbetering
elders in het gebied binnen in hetzelfde
gezondheidsaspect
3b. Als dit niet kan, dan kwaliteitsverbetering
op andere gezondheidsbevorderende
aspecten
4. Als dit niet kan, dan kwaliteitsverbetering in een
ander aspect van omgevingskwaliteit
Wettelijke grenswaarden
Luchtkwaliteit
Hoek van Holland
Marcel Koeleman
7
Meetpunt Berghaven
• Sinds 1 juli 2007
• Stikstofoxiden, fijn stof (PM10),
zwaveldioxide, ozon, zwarte rook
• Analyse over 12 maanden
• Vergelijking met Maassluis
8
Grenswaarden luchtkwaliteit
• NO2: 40 µg/m3 (jaargemiddelde)
• PM10: 40 µg/m3 (jaargemiddelde)
• PM10: 50 µg/m3 (24-uur gem.; max. 35
overschrijdingen per jaar)
• Benzeen: 5 µg/m3 (jaargemiddelde)
• SO2: 125 µg/m3 (24-uur gem.; max. 3
overschrijdingen per jaar)
• Lood: 0.5 µg/m3 (jaargemiddelde)
9
Meetresultaten
1/7/0730/6/08
Norm HvH MSL
NO2
40 32,4 35,9
PM10
40 28,3 27,5
PM10 (#>50) 35 15 14
SO2
12,1 7,6
benzeen
5
1,76
Jaar 2008
Jaar 2009
HvH
34,1
27,1
13
12,9
HvH
31,2
24,3
10
12,2
MSL
35,7
26,1
10
8,1
1,77
MSL
35,3
23,6
11
11,1
1,55
Analyse PM10-metingen
10
800
700
Concentratie [µg/m3]
600
500
PM10
400
Grensw aarde PM10
300
200
100
0
1-jul
20-aug
9-okt
28-nov
17-jan
7-mrt
26-apr
15-jun
Analyse PM10-metingen
11
50
30
PM10_Berghaven
PM10_Maassluis
20
10
0
0:00
6:00
12:00
18:00
0:00
50
40
Dageverloop in [µg/m3]
Concentratie [µg/m3]
40
30
PM10_Berghaven
PM10_Maassluis
20
10
0
0:00
6:00
12:00
18:00
0:00
12
Analyse PM10-metingen
NOORD
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
WEST
0
ZUID
OOST
PM10_Berghaven
PM10_Maassluis
13
Conclusie PM10-metingen
• Geen overschrijding grenswaarden
• Geen verschillen met Maassluis
• Achtergrond heeft grotere invloed dan
lokale bronnen
• (PM2.5 metingen vanaf 2010)
Analyse NO2-metingen
14
weekend
50
30
NO2_Berghaven
NO2_Maassluis
20
10
0
0:00
6:00
12:00
18:00
0:00
50
40
Dageverloop in [µg/m3]
Concentratie [µg/m3]
40
30
NO2_Berghaven
NO2_Maassluis
20
10
0
0:00
6:00
12:00
18:00
0:00
15
Conclusie NO2-metingen
• Geen overschrijding grenswaarden
• Meer invloed wegverkeer in Maassluis
Benzeenconcentraties Maassluis
Jaargemiddelden Benzeen Station Maassluis
6
5
Jaargemiddelde concentraties in µg/m3
16
Grenswaarde jaargemiddelde
4
3
2
1
0
2005
2006
2007
2008
2009
31-12-09
3-12-09
5-11-09
8-10-09
10-09-09
13-08-09
16-07-09
18-06-09
21-05-09
23-04-09
26-03-09
26-02-09
29-01-09
1-01-09
Uurgemiddelde concentratie in µg/m3
17
Uurgemiddelden benzeen 2009
Benzeenconcentraties Station Maassluis 2009
140
120
100
80
60
40
20
0
30-12-08
2-12-08
4-11-08
7-10-08
9-09-08
12-08-08
15-07-08
17-06-08
20-05-08
22-04-08
25-03-08
26-02-08
29-01-08
1-01-08
Uurgemiddelde concentratie in µg/m3
18
Uurgemiddelden benzeen 2008
Benzeenconcentraties Station Maassluis 2008
140
120
100
80
60
40
20
0
19
Nadere informatie
WWW.DCMR.NL/LUCHT
[email protected]
Geluidbelasting en -beleving
Hoek van Holland
Miriam Weber
21
Geluid: wetgeving en beleid
22
Geluid: wetgeving en beleid
23
Geluid: wetgeving en beleid
Highway
Railroad
Preferred level
(dB)
Threshold for
sanitation (dB
in 1986)
Maximum
dispensation
level for new
dwellings (dB)
48
55
60
65
63
68
Bron: Wgh / Nijland, 2008
Maximum
dispensation
level for
existing
infrastructure
(dB)
68
71
Maximum
dispensation
level for new
infrastructure
(dB)
58
68
24
Hinder: dosis-effectcurve
25
Slaapverstoring: dosis-effectcurve
26
Geluidbeleving: hinder
Bron: Planbureau voor de Leefomgeving, 2010
27
Geluidbeleving: hinder (stand 2009)
• 41% van respondenten ervaart hinder
van verkeer (vlieg-, spoorweg- en/of wegverkeer)
• Toename wegverkeer tussen 1990 en
2009 met ong. 36%
• Toename railverkeer tussen 1987 en
2007 met ong. 35%
• Niet evenredige toename hinder door
toepassing bronbeleid en
overdrachtsmaatregelen
28
Geluidbelasting HvH: wegverkeer
29
Geluidbelasting HvH: spoorwegen
30
Geluidbelasting HvH: industrie
31
Geluidbelasting HvH: cumulatief
32
Hinder: berekend (cf END)
• Obv geluidklasse (5 dB klassen) formules voor
berekening percentage gehinderden per
geluidklasse
– Bijv. wegverkeer % gehinderden = 1,795*10-4 Lden(37)3 + 2,110*10-2 Lden(-37)2 + 0,5353 Lden(-37)
• % gehinderden * aantal woningen in die
geluidklasse * 2.3 inwoners per woning
• Per postcodegebied aantal inwoners per km2
opgesplitst in geluidklassen met bijbehorende
gehinderdenpercentages
33
Geluidgehinderden HvH: wegverkeer
Geluidbron:
Periode:
Jaar
Geluidgevoeilge bestemming:
Rekenmethode
Tellingen voor
Woningen
Inwoners
Dosis-effectrelatie gehinderden
Gehinderden (%)
Ernstig gehinderden (%)
Gehinderden (n)
Ernstig gehinderden (n)
Wegverkeer
Etmaal (Lden)
2006
Woningen
SKM-2006
<55
2796
6431
55-60
624
1435
60-65
701
1612
65-70
10
23
70-99
0
0
Totaal
4131
9501
21%
8%
301
115
30%
13%
484
210
41%
20%
9
5
54%
30%
0
0
8.4%
3.5%
795
329
34
Geluidgehinderden HvH: spoorwegen
Geluidbron:
Periode:
Jaar
Geluidgevoeilge bestemming:
Rekenmethode
Tellingen voor
Woningen
Inwoners
Dosis-effectrelatie gehinderden
Gehinderden (%)
Ernstig gehinderden (%)
Gehinderden (n)
Ernstig gehinderden (n)
Railverkeer
Etmaal (Lden)
2006
Woningen
SKM-2006
<55
4126
9490
55-60
1
2
60-65
3
7
65-70
1
2
70-99
0
0
Totaal
4131
9501
21%
8%
0
0
30%
13%
2
1
41%
20%
1
0
54%
30%
0
0
0.0%
0.0%
3
2
35
Geluidgehinderden HvH: industrie
Geluidbron:
Periode:
Jaar
Geluidgevoelige bestemming:
Rekenmethode
Tellingen voor
Woningen
Inwoners
Dosis-effectrelatie gehinderden
Gehinderden (%)
Ernstig gehinderden (%)
Gehinderden (n)
Ernstig gehinderden (n)
Industrie
Etmaal (Lden)
2006
Woningen
IL-2006
<55
3600
8280
55-60
531
1221
60-65
0
0
65-70
0
0
70-99
0
0
Totaal
4131
9501
21%
8%
256
98
30%
13%
0
0
41%
20%
0
0
54%
30%
0
0
2.7%
1.0%
256
98
36
Beleving: (non-)akoestische factoren
• Persoonlijke evaluatie van blootstelling
aan geluid:
– Positief, negatief of neutraal
– Slechts voor 30% bepaald door geluid (dB,
frequentie, duur etc.)
– Niet voor iedereen gelijk (persoonlijkheid,
stress, attitudes, waarden)
– Niet constant (context-afhankelijk)
37
Beleving: (non-)akoestische factoren
• Persoonlijkheid
– Geluidgevoeligheid
– Angst
• Contextuele stress
– Dagelijkse druk, belasting
• Onveilige buurt, weinig groen, werkloos of ziekte
– (waargenomen) controle
– Verstoring van gewenste activiteit
38
Beleving: (non-)akoestische factoren
• Attituden
– Overtuigingen, meningen, voorkeuren
– Ervaringen en lessen uit verleden
– Verwachtingen voor toekomst
• Sociale verhoudingen
– Respect
– Controle
39
Nadere informatie
WWW.DCMR.NL
[email protected]
Milieu en gezondheid
Hoek van Holland
Tiny Habets
41
Windroos SO2 metingen
NOORD
35
30
25
20
15
10
5
WEST
0
ZUID
OOST
SO2_Berghaven
SO2_Maassluis
42
Conclusie SO2-metingen
• Geen overschrijding grenswaarden
• Hogere concentraties dan Maassluis
• Duidelijke invloed scheepvaart
43
Beleving: soundscape voorbeeld
Parken
65-68
Tranquility
Cafés
64-66
Markten
67-73
Verkeer
65-69
Bron: Dubois and Guastavino, 2008
44
“Andere” benadering: soundscape
Bron: Yang en Kang, 2005, Sheffield UK
45
“Andere” benadering: stille gebieden
• END (2002): overheden dienen akoestische
kwaliteit te beschermen op plekken waar deze
goed is. Voor steden worden in de WG AEN
position paper getalsmatige criteria gegeven
voor o.a. parken, speelpaatsen,
picknickplaatsen e.d.
46
“Andere” benadering: stille gebieden
• Advies Gezondheidsraad (2006):
“Geluid is, naast o.a. groen, ruimte, luchtkwaliteit en
veiligheid, één van de factoren die de kwaliteit van
de leefomgeving bepalen. Verblijf in een gebied
zonder lawaai draagt bij aan compensatie of herstel
van negatieve gezondheidseffecten van lawaai. En
afwezigheid van lawaai versterkt de positieve
gezondheidseffecten van verblijf in een groene
omgeving. De Gezondheidsraad pleit voor meer
aandacht voor het belang van (kleine) stille gebieden
in de directe woonomgeving waardoor voor veel
meer mensen mogelijkheden ontstaan om
momenten van stilte en rust in hun dagelijks leven in
te bedden.”
47
Conceptueel model leefomgeving
Rechts- en bestaanszekerheid,
(familie)relaties, werk,
activiteiten, consumptie e.d.
Kwaliteit van leven
dagelijkse leefomgeving
gezondheid
ervaren gezondheid
leefbaarheid
fysieke omgeving
woning
persoonskenmerken
Ruimtelijke kenmerken
milieukwaliteit
leefstijl
sociale kwaliteit
sociale omgeving
leefomgevingskwaliteit
gezondheidstoestand
48
HvH: Maasvlakte 1 en 2
• HvH ligt buiten zone van MV2 (zonegrens ligt ongeveer
midden over Noorderpier en westelijk deel van de
splitsingsdam)
• Contouren zijn in 2020 grootste, daarna afname van
geluidbelasting (door voortschrijding techniek, zonebeheer
en vergunningverlening)
• Belangrijkste toename van geluidbelastingen in HvH
veroorzaakt door toename van activiteiten op MV1;
MV2 voegt hier slechts beperkt aan toe
– toename door MV1 bedraagt circa 3 dB, ofwel een
verdubbeling ten opzichte van de huidige geluidbelasting
– toename door MV2 bedraagt <1 dB extra.
49
HvH: Maasvlakte 1 en 2
50
“Geluidbeleving”: berekenen vs veldonderzoek
Bron: EEA, 2002