Transcript Wsparcie polskiego eksportu na rynku japońskim. Eliza Klonowska

Wsparcie polskiego eksportu
na rynek japoński
Produkty spożywcze
Eliza Klonowska-Siwak
Radca
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Tokio
Elizówka, 7 kwietnia 2014 r.
JAPONIA
Dane ogólne:
•Ludność: 126 393 679
•Obszar: 377,835 km2
•Stolica: Tokio (od
1864 r.)
•Język urzędowy:
japoński
•Premier: Shinzo Abe
(Partia LiberalnoDemokratyczna)
•Cesarz: Akihito
WPŁYW ZMIAN W JAPOŃSKIM RZĄDZIE
NA SYTUACJĘ GOSPODARCZĄ JAPONII
• 26 grudnia 2012 r. urząd premiera Japonii został objęty przez Shinzo
Abe (Partia Liberalno-Demokratyczna).
• Nowy premier zapowiedział, że jego głównym celem będzie zwalczenie
trwającej dwadzieścia lat deflacji w Japonii.
• W celu ożywienia japońskiej gospodarki rząd premiera Abe wprowadza
reformy określone mianem „trzech strzał”: 1/ wprowadzenie środków
łagodzenia polityki monetarnej; 2/ zwiększenie japońskiej wymiany
handlowej i otwarcie rynku japońskiego dla zagranicznych
przedsiębiorstw; 3/ deregulacja prawa fiskalnego.
• W 2013 r. głównym czynnikiem mającym na celu zwalczenie deflacji
był program łagodzenia polityki monetarnej wprowadzony przez
nowego prezesa Banku Japonii (BoJ) Haruhiko Kurodę.
• Działania BoJ spowodowały zmniejszenie wartości jena względem
amerykańskiego dolara o 21% w 2013 r.
ZMIANY W HANDLU ZAGRANICZNYM
JAPONII
• Rząd premiera Shinzo Abe przystąpił do negocjacji mających na
celu przyłączenie Japonii do bloków porozumień handlowych,
m.in.:
Porozumienie Gospodarcze UE-Japonia
Porozumienie o Wolnym Handlu pomiędzy Japonią, Chinami i Koreą
Południową;
Ogólne Regionalne Porozumienie o Współpracy Gospodarczej
(członkowie: Korea Południowa, Chiny, Indie, kraje ASEAN,
Australia, Nowa Zelandia, Japonia);
Porozumienie nt. Współpracy Gospodarczej Krajów Oceanu
Spokojnego (członkowie: Kanada, USA, Meksyk, Peru, Chile, Nowa
Zelandia, Australia, Singapur, Brunei, Malezja, Wietnam, Japonia)
• Przystąpienie do porozumień wymaga od japońskiego rządu
złagodzenia przepisów dot. rynku wewnętrznego i zlikwidowania
barier taryfowych oraz pozataryfowych, uniemożliwiających
zagranicznym przedsiębiorstwom działanie na rynku japońskim.
JAPOŃSKA GOSPODARKA
Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej Japonii
Japońska struktura gospodarki
opiera się przede wszystkim na
usługach (71,4%).
Istotną rolę odgrywa również
przemysł (27,5%).
Rolnictwo to jedynie 1,2%
PKB.
Do najważniejszych gałęzi
japońskiego przemysłu należą:
•przemysł motoryzacyjny,
•elektroniczny,
•maszynowy,
•farmaceutyczny,
•stalowy,
•chemiczny.
Strategiczne gałęzie obejmują
również: petrochemię,
farmaceutykę, bioprzemysł,
przemysł stoczniowy i
kosmiczny.
GŁÓWNE PRZYCZYNY
PROBLEMÓW JAPOŃSKIEJ
GOSPODARKI
•Spadek globalnego popytu po
światowym kryzysie finansowym
z 2008 r.
•Trzęsienie ziemi w marcu 2011 r.
•Aprecjacja jena.
•Gwałtowne pogorszenie
stosunków dyplomatycznych z
Chinami w 2010 r. (konflikt
terytorialny dot. wysp Senkaku).
•Wyłączenie reaktorów
nuklearnych po awarii w
elektrowni Fukushima 1. i
konieczność importu surowców
energetycznych.
•Słaby popyt wewnętrzny.
JAPOŃSKI HANDEL ZAGRANICZNY
Import w roku fiskalnym 2012
JAPOŃSKI HANDEL ZAGRANICZNY
Eksport w roku fiskalnym 2012
HANDEL POMIĘDZY JAPONIĄ i UE
• UE jest trzecim po Chinach i
USA partnerem handlowym
Japonii.
• Japonia jest szóstym co do wielkości
partnerem handlowym UE.
• Wartość
bilateralnych
obrotów
handlowych w 2012 r. wyniosła ok.
165,2 mld USD.
• UE jest również drugim co do
wielkości inwestorem w Japonii (175
mld USD).
• Japonia jest trzecim największym
inwestorem w UE (75 mld USD).
• W UE funkcjonuje ok. 3.300 firm z
udziałem kapitału japońskiego, które
dają zatrudnienie ok. 400 tys. osób.
Do głównych kategorii eksportu z
UE na rynek japoński należą
produkty
przemysłu
motoryzacyjnego,
chemicznego,
rolno-spożywczego, maszyny i
urządzenia,
farmaceutyki,
urządzenia medyczne oraz tekstylia.
Choć
większość
produktów
eksportowanych z UE do Japonii
zwolniona jest z ceł (ponad 60%
eksportu), główną przeszkodę w
większej
dostępności
rynku
japońskiego
dla
towarów
europejskich
stanowią
bariery
pozataryfowe – zarówno te o
charakterze regulacyjnym, jak i
wynikające ze specyfiki rynku.
W kwietniu 2013 r. po ponad 2 latach przygotowań,
rozpoczęły się negocjacje umowy o wolnym handlu
pomiędzy UE i Japonią.
Kraje pochodzenia importowanych
produktów rolnych (2008)
Others
Others
Others
Argentina
Others
Others
Brazil
USA
Pakistan
Australia
Brazil
Brazil
Argentina
Russia
Canada
India
USA
Vietnam
Canada
USA
Thailand
Rice
USA
USA
Wheat
Australia
Brazil
Soybeans
Corn
Source: USDA Production, Supply and Distribution Database
New Zealand
India
Ukraine
Others
Beef
USA
Pork
HANDEL POLSKA-JAPONIA
• W 2013 r. w handlu pomiędzy
Polską i Japonią odnotowano
spadek obrotów do poziomu 1,98
mld EUR (w porównaniu z 2,07
mld EUR w 2012 r.).
• Wynik taki spowodowany był
głównie spadkiem importu z
Japonii do Polski (o 8,68% w
porównaniu do 2012 r.).
• Wartość importu z Japonii w 2013
r. spadła do 1,21 mld EUR z 1,32
mld EUR w 2012 r.
• Przy utrzymującej się dynamice
wzrostu polskiego eksportu do
Japonii (o 2,23%), zaowocowało
to redukcją deficytu w handlu
Polski z Japonią z 574 mln EUR w
2012 r. do 442 mln EUR w 2012 r.
• Spadek popytu związany z
kryzysem finansowym w Unii
Europejskiej
wpłynął
na
ograniczenie
produkcji
w
zakładach firm japońskich w
Polsce.
W 2013 r. do głównych kategorii w polskim
imporcie z Japonii należały:
•Mikrotomy; części i akcesoria; inna aparatura
do pomiarów fizycznych i chemicznych
(11,65%),
•Wtryskiwacze
z
zaworem
elektromagnetycznym
do
optymalizacji
atomizacji w komorze spalania silnika;
kolektory wydechowe zgodne z normą DIN EN
13835 (9,38%),
•Samochody i pozostałe pojazdy silnikowe o
pojemności skokowej przekraczającej 1 500
cm3, ale nieprzekraczającej 3 000 cm3(8,52%),
•Silniki turboodrzutowe, turbośmigłowe oraz
inne turbiny gazowe oraz ich części (4,2%),
•Samochody i pozostałe pojazdy silnikowe o
pojemności skokowej przekraczającej 1 500
cm3, ale nieprzekraczającej 2 500 cm3 (3,23%),
•Przyrządy i aparatura, do automatycznej
regulacji lub kontroli (3,19%)
•Części
pomp
powietrznych,
tłoków,
kompresorów, wiatraków (2,73%).
HANDEL POLSKA-JAPONIA
W 2013 r. wartość polskiego eksportu do Japonii wyniosła 769 mln EUR
(wzrosła o 2,23% względem 2012 r.). Największymi pozycjami w polskim
eksporcie do Japonii były:
1. Wyroby tytoniowe
zmiany w
okresie
wartość
udział 2012/2013
(euro)
(%)
(%)
97 038 987 12,62% -20,16%
2. Wieprzowina, świeża, schłodzona lub zamrożona
95 034 136
3. Silniki do napędu pojazdów nieszynowych
56 993 072
4. Światłoczułe elementy półprzewodnikowe, włączając fotoogniwa, nawet zmontowane
w moduły lub tworzące panele; diody świecące
36 209 961
4,71%
354,60%
32 290 547
4,20%
39,56%
29 967 471
3,90%
366,58%
29 381 189
3,82%
-31,77%
8. Samochody i pozostałe pojazdy silnikowe o pojemności skokowej przekraczającej 1
000 cm3, ale nieprzekraczającej 1 500 cm3
26 256 597
3,41%
264,71%
9. Silniki turboodrzutowe i turbośmigłowe
16 174 900
2,10%
-28,52%
10. Maszyny do odbioru, konwersji i transmisji lub regeneracji głosu, obrazów lub
innych danych, włączając aparaty przełączające i routingowe
13 573 611
1,76%
157,09%
2013
Opis grupy towarowej
5. Części nadające się do stosowania wyłącznie lub głównie do silników spalinowych z
zapłonem iskrowym z tłokami wykonującymi ruch posuwisto-zwrotny lub obrotowy lub
silników spalinowych tłokowych z zapłonem samoczynnym (wysokoprężne i
średnioprężne)
6. Samochody i pozostałe pojazdy silnikowe o pojemności skokowej nieprzekraczającej
1 000 cm3
7. Grafit sztuczny
12,35%
-14,46%
brak
7,41%
danych
JAPOŃSKI RYNEK ARTYKUŁÓW
ROLNO-SPOŻYWCZYCH
W związku z
przystąpieniem Japonii
do TPP, japoński rząd
rozpoczął wprowadzanie
szeregu zmian, które
mają uczynić japoński
rynek rolno-spożywczy
bardziej
konkurencyjnym
i samowystarczalnym.
Japoński rząd przewiduje (w
ramach porozumień
handlowych) zniesienie lub
obniżenie opłat celnych na
produkty rolno-spożywcze.
Strony negocjujące z Japonią
nt. przystąpienia do bloków
wolnego handlu wymagają
również zlikwidowania
obecnych w Japonii barier
pozataryfowych.
ZMIANY NA JAPOŃSKIM RYNKU
ARTYKUŁÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH
Japoński rząd zaczął
łagodzić przepisy dot.
importu mięsa z zagranicy.
Przykładem takiego
działania są m.in.:
- Podwyższenie wieku
krów przeznaczonych na
ubój, których mięso
sprowadzane jest z USA,
Kanady, Francji oraz
Holandii (do 30
miesięcy).
- Umożliwienie eksportu do
Japonii mięsa
wieprzowego z Kostaryki.
Deprecjacja jena spowodowała
podwyższenie cen importowanej
paszy dla bydła, co przyczyniło
się do podwyższenia cen
wyrobów mlecznych przez
japońskich producentów (o od 1
do 4%).
Ze względu na planowane przez
Japońskie Ministerstwo
Rolnictwa, Leśnictwa i
Rybołówstwa zwiększenie
produkcji sera w Japonii,
istnieje prawdopodobieństwo, że
zwiększeniu ulegnie japoński
import surowego mleka (w
Japonii koszt mleka
przeznaczonego na ser jest niższy
niż koszt jego produkcji).
Specyfika japońskiego rynku
• Bariery importowe – liczne, spowalniają import;
• Bariery pozataryfowe (wymagane certyfikaty, trudności w
prowadzeniu biznesu - nieznajomość języków obcych, brak
elastyczności);
• Wyjątkowo rozbudowana i skomplikowana sieć dystrybucji;
• Doniosła rola targów branżowych i bezpośredniego kontaktu;
• Konieczność posiadania importera na rynku japońskim;
• Patriotyzm konsumencki i przywiązanie do marki versus
ciekawość nowości;
• Za wprowadzenie do obrotu żywności importowanej odpowiadają
dwa ministerstwa (długotrwałe procedury negocjacyjne):
1. Ministerstwo Zdrowia: Ministry of Health, Labour and Welfare MHLW (kwestie sanitarne)
2. Ministerstwo Rolnictwa: Ministry of Agriculture, Forestry and
Fisheries - MAFF (certyfikaty żywności, itp.).
Przydatne linki
http://www.mhlw.go.jp/english/policy/health-medical/food/index.html
http://www.pps.go.jp/english/index.html
http://www.maff.go.jp/aqs/english/index.html
http://www.jetro.go.jp/
－16
－
Aktualne problemy we współpracy PL - JP
• Brak długofalowej strategii promocji polskich art. rolnospożywczych oraz polskiej marki na japońskim rynku (słaba
rozpoznawalność polskich produktów na jap. rynku);
• Nieuznanie regionalizacji w odniesieniu do wieprzowiny (ASF) –
import aktualnie wstrzymany;
• Porozumienie dotyczące importu wołowiny – proces aplikacyjny
wciąż w toku;
• Długotrwałe procedury negocjacyjne bilateralnych porozumień,
zwł. dot. certyfikatów zdrowia (np. konina, dziczyzna);
• Długotrwałe procedury interwencyjne;
• Import niektórych owoców niemożliwy (np. jabłek).
Wsparcie WPHI dla eksportu
• Informacje i analizy rynkowe (targi branżowe, sektory, businessmatching, potencjalni partnerzy handlowi, itp.);
• Wsparcie organizacji misji spożywczych do Japonii;
• Pośrednictwo w negocjacjach bilateralnych porozumień –
współpraca z MAFF i MHLW;
• Współpraca z MG, MRiRW, ARR, GIW, PIORIN (sugestia objęcia
Japonii branżowym programem promocji zw. z art. rolnospożywczymi);
• Interwencje na wniosek eksporterów we władzach fitosanitarnych;
• Wystawianie potwierdzeń certyfikatów zdrowia dla produktów
organicznych i ekologicznych (jednostki certyfikujące);
• Organizacja Festiwalu Polskiego na Roppongi Hills (promocja
polskich produktów obecnych na japońskim rynku);
• Zaproszenia do udziału w targach branżowych i organizacja
Polskiego Pawilonu Narodowego na targach SMTS.
•
Targi „Supermarket Trade Show” (SMTS) są organizowane od
1964 roku i umożliwiają nawiązanie kontaktu z japońskim
rynkiem sprzedaży detalicznej i sieci 1700 supermarketów.
•
Podczas SMTS Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Tokio organizuje Polski Pawilon Narodowy,
na którym polskie firmy mogą prezentować swoje produkty.
•
W 2014 r. targi SMTS odwiedziło 81.828 przedstawicieli firm
reprezentujących branżę spożywczą.
POLSKI PAWILON NARODOWY
Stoisko firmy Grana Sp. z o.o.
Stoisko firmy XL Energy Drink Japan
Stoisko firmy Bakoma Sp. z o.o.
• Targi Foodex Japan to największe międzynarodowe konsumenckie
targi spożywcze w Azji (promocja produktów obecnych na rynku).
• Skierowane są do firm, których produkty są importowane do
Japonii i które działają na rynku japońskim - celem jest
przedstawienie produktów finalnym klientom i ich promocja.
• W 2014 r. targi Foodex Japan odwiedziło 75 766 osób.
• Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Tokio
wspiera polskie firmy, które podejmą decyzję o wzięciu udziału w
targach (np. firma Polmos Warszawa (od 19 lat na Foodex), firma
Activ Sp. z o.o. w 2014 r.).
Polskie artykuły rolno-spożywcze
na rynku japońskim
W japońskich sklepach można znaleźć następujące produkty
spożywcze z Polski:
wieprzowina mrożona i przetworzona (obecnie tylko w puszkach)/
mięso z kurcząt/ alkohole (wódka, piwo - Browar Namysłów, miód
pitny, nalewki, cydry, wina musujące)/ miód/ owoce i warzywa
mrożone/ przetwory owocowo-warzywne (ogórki konserwowe,
czosnek konserwowy, kapusta kiszona)/ ryby w puszce/ słodycze
(ciastka, czekolady, czekoladki, cukierki - w tym „Krówki”, chipsy
owocowo-warzywne i kukurydziane), itp.
Obecnie najbardziej rozpoznawalne polskie produkty w Japonii to:
ceramika „Bolesławiec”, biżuteria polska z bursztynem,
wieprzowina, puch gęsi, „Żubrówka”, czekolada „Wedel”
(LOTTE); gry planszowe, itp.
Dziękuję za uwagę!
WPHI Tokio
Źródła:
•http://www.unesco.org/
•http://www.jetro.go.jp/
•http://www.nri.com/jp/
•„The Nikkei Weekly” oraz „The Japan Times”