Transcript presentatie.

Symposium Natura-2000:
zin en onzin
Westerschelde:
historisch- en waterloopkundig perspectief
basis voor biologische ontwikkeling
Ir W.B.P.M. Lases
De dynamische zeearm
Westerschelde

Natuurkrachten bepalend: zeestroming, storm,
opwarming aarde

In de Westerschelde: Getij- en waterbeweging;
bodembeweging; beweging in zoutgehaltes

Uit balans door zandwinning en verdiepingen:

Verschuiving in dieptes in Westerschelde




Geen verlies aan estuariene natuur; wel verschuiving
Niet door landherstel (inpolderingen) in Z-Vlaanderen
Bedding W.S. nog nooit zo ruim met zo zout water
Contrast met commissie Nijpels:


Niets doen aan herstel van de Westerschelde
Belangen van de twee machtige lobby's dienen:


De haven van Antwerpen
De industrie van nieuw te maken “natuur” = cultuur
Volgorde van denken

Natuurkrachten bepalen gedrag Westerschelde








Gedrag Westerschelde staat centraal (fysische natuur)
 De zee regeert en boetseert de Westerschelde
Gedrag Westerschelde bepaalt de mogelijkheden voor de
biologische natuur (ook voor de mens en niet andersom)
De biologie bepaalt zelf het gebruik van mogelijkheden
Gedrag mens om te overleven in delta is natuurlijk
Ingrepen mens uit groepsbelang verstoort evenwichtige
ontwikkeling Westerschelde (uit balans)
Oplossingen voor balans liggen in de Westerschelde
Huidig natuurbeleid fundamenteel onjuist
Huidige structuren doorbreken
Westerschelde nu
Dijkontwikkeling t.w. Breskens
Vaststellingen 1


Bijna 100% zeearm; geen Schelde; jongste zeearm
De zee is ingebroken; hulp door groepsbelang



Poldervernietiging levert geen bijdrage aan
natuurherstel en (marginaal) natuurcompensatie
Natuurlijke ontwikkeling (verder) uit balans




Meer land verloren dan teruggewonnen
Verdiepen en komende poldervernietigingen
Enorm effect militaire inundaties 1584 op W.S. en
eeuwenlang landherstel
Verdiepen en poldervernietiging is extra ruimte
voor de zee en zelf ondermijnend gedrag
Verzilting wordt genegeerd
(Vast)stellingen 2


Geen respect voor het land bij natuurorganisaties
Poldervernietigingsprojecten staan op zich

Eigen belang natuurorganisaties



Maken en beheren van eigen natuurparken
Tijdsafhankelijk denken en afdwingen
Rol Natura-2000 voor habitat estuarium:

Instandhouding situatie rond inwerkingtreding richtlijn


Huidige invulling werkt verstarrend en averechts


Doelenprofiel: situatie 1960
Ophouden met oppervlakte denken
Nieuwe invulling herstel op basis van de fysische
situatie in 1960


Zoveel mogelijk; verlies nemen; geen poldervernietiging
Goed (be)geleiden
Sprookjes

Inpolderingen van afgelopen eeuwen (mede)
oorzaak verstoring natuur Westerschelde



“Ontpolderen Hedwigepolder is van cruciaal
belang voor natuurherstel Westerschelde”, P.Meire
A. De Ridder: “Ontpolderen Hedwigepolder zorgt
voor waterstandsverlaging van een halve meter”


(in wezen herstel militaire inundaties van 1584)
(in wezen is het 2 cm)
Ontpoldering Hedwigepolder leidt tot 5 km minder
zoutindringing (ontwikkelingsschets Schelde estuarium)


(in wezen neemt de verbrakking voor de Hedwige toe)
600 ha. natuurherstel moet op het land (cie Nijpels)

Westerschelde in 1800 1,5x en in 1600 2x zo groot
(profieldocument H1130 - Natura-2000)
Oude Scheldeloop 1
Oude Scheldeloop jaar 0
“Westerschelde” rond 1500
“Oost Zeeuws-Vlaanderen”
ao. 1574
Invloed militaire inundaties op
Westerschelde




75% van huidig Zeeuws-Vlaanderen onder water
Enorme vergroting kombergingsoppervlakte
Enorme vergroting getijvolume
Grote toename stroomsnelheden op Westerschelde

Verlies aan niet geïnundeerde polders






Nieuwhofpolder; Valkenissepolder; Polder van Namen
Grote uitschuringen bedding zeearm
Vooral het land van Saaftinghe langdurig
Ontstaan omvangrijke vaargeul naar Antwerpen
Door herdijkingen terugdringen getijvolume
Langzaam herstel Westerschelde: opzanding

1878-1952 sedimentimport 1,3 milj. m3 per jaar
Militaire inundaties rond 1600
Inundatie oost “ZeeuwsVlaanderen” in de 17e eeuw
Bewoning Leijspolder 17e eeuw
(Hedwigepolder)
Conclusies
als men wil luisteren naar de natuur

De Westerschelde is te ruim








Polder vernietiging volstrekt onnodig en ongewenst
Tijdelijke ontpoldering mogelijk ter versterking land
Stoppen met zandwinning en verdiepen
Compensatie voor sedimentverlies aan Zeeschelde
Natuurlijk laten opslibben van de Westerschelde
Stimuleren plaattoename door zandsuppleties
Andere insteek Natura-2000 op basis van
benoemen van de fysische problematiek en
voortgaande dynamische ontwikkeling
De biologische natuur volgt en is niet maakbaar