Transcript Pobierz
(m: wartościowość – stopień utlenienia metalu, n: liczba atomów wodoru
w cząsteczce kwasu
Me + HnR MeR + 1/2·nH2↑
2K +2HCl 2KCl + H2↑
2K + 2H+ + 2Cl- 2K+ + 2Cl- + H2↑ (zapis jonowy dla soli rozpuszczalnych
w wodzie)
Ca + H2S CaS + H2↑
Ca + 2H+ + S2- CaS↓ + H2 ↑(zapis jonowy dla soli nierozpuszczalnych lub
trudno rozpuszczalnych w wodzie)
Zn + H2SO4 ZnSO4 + H2↑
Zn + 2H+ + SO42- Zn2+ + SO42- + H2↑ (zapis jonowy dla soli
rozpuszczalnych w wodzie)
2Al + 2H3PO4 2AlPO4 + 3H2 ↑
2Al + 6H + + 2PO43- 2AlPO4↓ + 3H2↑ (zapis jonowy dla soli
nierozpuszczalnych w wodzie)
nMe + mHnR MenRm + 1/2·n·mH2↑
2Na +H2S Na2S + H2↑
2K + 2H+ + S2- 2Na+ + S2- + H2 (zapis jonowy dla soli
rozpuszczalnych w wodzie)
Mg + 2HCl MgCl2 + H2↑
Mg + 2H+ + 2Cl- Mg2+ + 2Cl- + H2 ↑(zapis jonowy dla soli
rozpuszczalnych w wodzie)
2Al + 3H2SO4 Al2(SO4)3 + 6H2↑
2Al + 6H+ + 3SO42- 2Al3+ + 3SO42- + 6H2↑(zapis jonowy dla
soli rozpuszczalnej w wodzie)
3Ca + 2H3PO4 Ca3(PO4)2 + 3H2↑
3Ca + 6H + + 2PO43- Ca3(PO4)2↓ + 3H2↑ (zapis jonowy dla
soli nierozpuszczalnych w wodzie)
Cu + 2H2SO4(stęż) CuSO4 + SO2↑ + 2H2O
3Ag +4HNO3(rozc) 3AgNO3 + NO↑ + 2H2O
Hg + 4HNO3(stęż) Hg(NO3)2 + 2NO2↑ + 2H2O
Szczególne przypadki:
Żelazo w stężonym H2SO4 a glin w stężonym HNO3
ulegają pasywacji, powstające tlenki tych metali nie
reagują z tymi kwasami.
4Zn + 10HNO3 4Zn(NO3)2 + NH4NO3 + 3H2O
Me(OH)m + HnR MeR + nH2O
KOH + HBr KBr + H2O ; zapis cząsteczkowy
K+ + OH- + H+ + Br- K+ + Br- + H2O ; zapis jonowy
dla soli rozpuszczalnych
Ca(OH)2 + H2SO4 CaSO4↓ + 2H2O ; zapis
cząsteczkowy dla soli nierozpuszczalnych
Ca2+ + 2OH - + 2H+ + SO42- CaSO4 ↓ + 2H2O; zapis
jonowy dla soli nierozpuszczalnych
Al(OH)3 + H3PO4 AlPO4↓ + 3H2O; zapis
cząsteczkowy
Al(OH)3 + 3H+ + PO43- AlPO4↓ + 3H2O; zapis
jonowy dla soli nierozpuszczalnych
nMe(OH)m + mHnR MenRm + n·mH2O
2LiOH + H2SO3 Li2SO3 + 2H2O
2Li + 2H+ + SO32- 2Li+ + SO32- + 2H2O
2Fe(OH)3 + 3H2SO4 Fe2(SO4)3 + 6H2O
2Fe(OH) 3 + 6H+ + 3SO42- 2Fe3+ + 3SO42- + 6H2O
2NH3 ·H2O + H2CO3 (NH4)2 CO3 + 2H2O
2NH4+ + 2OH- + 2H+ + CO32- 2NH4+ + CO32- + 2H2O
3Ba(OH)2 + 2H3PO4 Ba3(PO4)2↓ + 6H2O
3Ba2+ + 6OH- + 6H+ + 2PO43- Ba3(PO4)2↓ + 6H2O
• m = n : Me2Om + HnR MeR + mH2O
• CaO(s) + H2SO4 CaSO4↓ + H2O
• CaO(s) + 2H+ + SO42- CaSO4↓ + 2H2O
• Na2O(s) + 2HCl 2NaCl + H2O
• Na2O(s) + 2H+ + 2Cl- 2Na+ + 2Cl- + H2O
• Fe2O3(s) + 2H3PO4 3FePO4 + 3H2O
+ 6H+ + 2PO43- FePO4↓ + 3H2O
• m ≠ n : nMe2Om + mHnR MenRm +n· mH2O
• 3K2O(s) + 2H3PO4 2K3PO4 + 3H2O
• 3K2O(s) 6H+ + 2PO43- 6K + 2PO43- + 3H2O
• Fe2O3(s)
Uwaga – w zapisie równania należy przyjąć umownie,
że zachodzi reakcja między wodorotlenkiem metalu i
kwasem, który powstaje z tlenku kwasowego
(bezwodnik kwasowy) z tym, że nie powstaje woda
CaO + CO2 CaCO3
6K2O + P4O10 4K3PO4
Na2O + SO2 Na2SO3
Są to typowe reakcje syntezy (łączenia się)
W zapisie równań reakcji chemicznych stosuje się te
same reguły co w metodzie: zasada + kwas sól +
woda
Ca(OH)2 + CO2 CaCO3 + H2O
2KOH + N2O5 2KNO3 + H2O
12NaOH + P4O10 4Na3PO4 + 6H2O
4LiOH + N2O4 2NaNO3 + 2NaNO2 + 2H2O
2RbOH + ClO2 RbClO3 + RbClO2 + H2O
n = m : Me + E MeR
n ≠ m : nMe + mE MenRm
Uwaga – w tej metodzie stosuje się te same reguły jak
w przypadku: metal + kwas beztlenowy z tym , że nie
powstaje wodór
Cu + S CuS (temp)
2Na + Cl2 2NaCl
Zn + I2 ZnI2 (kat. H2O)
2Al + 3F2 2AlF3
2Fe + 3S F2S3 (temp)
Metoda ta dotyczy metali, których tlenki i
wodorotlenki mają charakter amfoteryczny
Zn + 2NaOH + 2H2O Na2[Zn(OH)4] + H2↑
Zn + 2Na ++2OH- +2H2O 2Na+ + [Zn(OH)4]2- + H2↑
(temp); Na2[Zn(OH)4] Na2ZnO2 + 2H2O
2Al + 6KOH + 6H2O 2K3[Al(OH)6 ] + 3H2↑
2Al +6K++ 6OH- + 6H2O 6K+ +2[Al(OH)6 ]3- + 3H2↑
(temp); K3[Al(OH)6 ] (T) Na3AlO3 + 3H2O
Sól 1 i sól 2 oraz jedna z soli 3 lub soli 4 muszą być
rozpuszczalne wodzie (jedna z soli 3 lub soli 4 musi
być nierozpuszczalna).
Pb(NO3)2 + 2KI PbI2↓ + 2KNO3
Pb 2+ + 2NO3- + 2K+ + 2I- PbI2↓ + 2K+ + 2NO3Pb 2+ + 2I- PbI2↓ (żółty osad)
AgNO3 + NaCl AgCl↓ + NaNO3
Ag + + NO3- + Na+ + Cl- AgCl↓ + Na+ + NO3Ag + + Cl- AgCl↓ (biały osad)
Na2CO3 + 2HCl 2NaCl + CO2 + H2O
2Na+ + CO32- + 2H+ +2Cl- 2Na ++ 2Cl- + CO2↑ + H2O
K2SO3 + H2SO4 K2SO4 + SO2↑ + H2O
2K++ SO32-+ 2H++ SO42- 2K + SO42- + SO2↑ + H2O
2NaCl + H2SO4 Na2SO4 + 2HCl↑
2Na+ +2Cl- + 2H+ + SO42- 2Na+ + SO42- + 2HCl↑
Sól metalu mało aktywnego + metal aktywny (poprzedzający w szeregu
aktywności metali metal w soli w roztworze wodnym)
2AgNO3 + Cu 2Ag↓ + Cu(NO3)2
2Ag + + 2NO3- + Cu 2Ag + Cu2+ + 2NO3 2Ag + + Cu 2Ag + Cu2+
3CuSO4 + 2Fe 3Cu + Fe2(SO4)2
3Cu 2+ + 3SO42- + 2Fe 3Cu + 2Fe3+ + 3SO42 3Cu 2+ + 2Fe 3Cu + 2Fe3+
Termiczny rozkład niektórych soli
4KClO3 KCl + 3KClO4 lub 2KClO3 2KCl + 3O2
2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2
Synteza z wodorków (wodorek zasadowy + wodorek
kwasowy): NH3(g) + HCl(g) NH4Cl(s)
Niemetal + zasada sól 1 + sól 2 + woda
3S + 6NaOH Na2SO3 + 2Na2S + 3H2O
Cl2 + 2KOH KCl + KClO + H2O
W reakcjach, w których sole są utleniaczami lub
reduktorami : 4CrCl2 + 4HCl + O2 CrCl3 + 2H2O
2KMnO4 + 5Na2SO3 + 3H2SO4 K2SO4 + 2MnSO4
+ 5Na2SO4 + 3H2O