Transcript Presentatie Kees Arkesteijn 18 april (ISSO) - Lente

Energielabel nieuwbouw
Woningen en utiliteitsgebouwen
Kees Arkesteijn (ISSO)
Programma
1.
2.
3.
4.
5.
Functie Energielabel nieuwbouw
Proces rondom ontwikkeling protocol
Opnameprotocol
Nog uit te voeren aanpassingen protocol
Eisen BRL 9500
• Projectdossier
• Bewijsvakbekwaamheid
6. Vragen/discussie
Functie Energielabel nieuwbouw
Nagaan of Energetische prestatie nieuwbouw
gebouwen in werkelijkheid ook gerealiseerd is.
Hoe ?
• Aan de hand van opnameprotocol
• ISSO 82.1 Woningbouw
• ISSO 75.1 Utiliteitsgebouwen
• Website
Proces ontwikkeling Protocol (1)
Totstandkoming opnameprotocol
• Werkgroep:
BZK, AGNL, LA-partijen,
Bouwtransparant, ISSO
• Pilotproject:
Nieman Raadgevende
(voorjaar 2012)
Ingenieurs BV
• Kontaktgroep ISSO: Marktpartijen
• Kritiekperiode:
Mei 2012
Commentaar verwerkt
Proces ontwikkeling Protocol (2)
Totstandkoming opnameprotocol
• Implementatieproject:
DWA
(eind 2012/begin 2013)
• Project met meerdere
EPN-adviseurs:
(voorjaar 2013)
DWA, Nieman,
Synergie
Commentaar wordt verwerkt (gereed
mei 2013)
Opname protocol nieuwbouw methode
Bronnen:
• EPC –berekening
• Bestek en tekening
• Bewijs verzameld tijdens bouwproces
• Ter plekke nagaan of maatregelen zijn
uitgevoerd
Stap 1
EPC-berekening, schriftelijk/digitaal
(NEN 7120/2916/NEN5128)
Stap 2
Nagaan of maatregelen EPC in
gebouw zijn aangebracht.
Afwijkingen
binnen toegestane
marge?
ja
Stap 3
Afgifte energielabel
Stap 2a herberekening cf
nee NEN 7120, met gewijzigde
maatregelen
EPC-berekening en bestek
•
•
EPC-berekeningen NEN 7120/5128/2916
Controle EPC-berekening
• Fout in berekening dan herstellen
• Bijv.: Verkeerde stapeling van verklaringen
?
Alleen controle indien is afgeweken
van forfaitaire waarde
Thermische eigenschappen constructies
•
Berekening conform NEN 1068
• Koudebruggen
• Verklaringen bouwproducten
controle ter plekke (1)
Controle ter plekke in gebouw van o.a.:
• Dichte delen (Oppervlakte, isolatietype en –dikte);
• Eigenschappen ramen (Oppervlakte ramen, Glasen kozijntype) ;
• Luchtdichtheidsmeting (qv,10)
controle ter plekke (2)
Controle ter plekke in gebouw van o.a.:
• Type opwekker;
• Type warmwater voorziening;
• Leidinglengten keuken en badkamer;
• Douche water WTW;
controle ter plekke (3)
Controle ter plekke in gebouw van o.a.:
• Ventilatiesystemen
• WTW ventilatie;
• Zonnesystemen:
• PV-cellen
• Zonnecollectoren
• Type, Oppervlakte, oriëntatie.
Opnameprotocol (prestaties)
Extra prestaties o.a.:
• Aanbrengkwaliteit isolatie
• Foto’s tijdens bouwproces of IR foto’s)
• Inregelstaat
• Aansluiting DWTW
Opnameprotocol (Optioneel)
Beoordeling Ventilatiesysteem :
• Conform BRL 8010 ?
• Inregelstaat (BRL 6000-10 ?)
• Ventilatiecapaciteit verblijfsruimte
• Geluidsmeting
• Ventilatiesysteem goed en deugdelijk
• Gebruikshandleiding
Stimulans:
Indien systeem goed functioneert
praktijkrendement WTW 0,9 ipv 0,8
Toegestane afwijkingen
Voorbeeld:
• Rc-waarden maximale afwijking 0,3 m2K/W
• U-waarde raam max. afwijking 0,1 W/m2K
• Geen foto (IR) bewijzen aanbrengkwaliteit
isolatie koudebruggen forfaitair
• Oppervlakten: 10%
• Installaties: geen
• Overige zie opnameprotocol
Toegestane afwijkingen
Bewonersopties in gebouwen => afwijking
Afwijking ≤ dan toegestaan:
• Energieklasse => EPC
Afwijking > dan toegestaan:
• Opnieuw EPC bepalen (NEN 7120)
• Energielabelklasse => EPC-herberekening
Bepalen Energieklasse
Energielabel
klasse-indeling
A++++
A+++
A++
A+
A
EPC
EPC ≤ 0,20
0,21 ≤ EPC ≤ 0,40
0,41 ≤ EPC ≤ 0,60
0,61 ≤ EPC ≤ 0,80
0,81 ≤ EPC ≤ 1,05
Nog uit te voeren aanpassingen
Opmerkingen implementatietraject e.d. verwerken
o.a:
1. Toetsing hoeveelheid isolatiemateriaal weglaten
2. Verplicht wordt (dus niet meer optioneel)
• Luchtdichtheidsmetingen
• Inregelen verwarmings- en koelsystemen
• Aanbrengkwaliteit isolatiematerialen
3. Stimuleren ventilatietoets
4. Later stadium: Onderbouwing PSI-waarden
(koudebruggen)
Aanpassingen in Mei 2013 gereed
Opnameprotocol in ISSO-publicatie 75.1 en 82.1
• Technische aspecten
Eisen proces
• BRL 9500
• Vakbekwaamheidseisen EPN-adviseur en CI
• Toe te passen opnameprotocol
• Eisen projectdossier
Opnameprotocollen digitaal op www.isso.nl
BRL 9500
• BRL 9500
– 01 Energielabel EI-methode woningen
– 02 Maatwerkadvies woningen
– 03 Energielabel EI-methode U-bouw
– 04 Maatwerkadvies U-bouw
– 05 Energielabel methode nieuwbouw
woningen
– 06 Energielabel methode nieuwbouw
U-bouw
Bewijs van vakbekwaamheid
Projectdossier (BRL 9500)
Projectdossier bevat minimaal:
• Schriftelijke opdrachtbevestiging
• Kopie van het afgemelde energielabel
• Invoerfile EPC (Energielabel)
• Herleidbaar vastgelegde opnamegegevens
• Wijze waarop isolatie is bepaald
• Bewijzen vastgelegd tijdens bouwproces
• Eventuele klachten
Projectdossier (2)
Opleveren: niet alles is te controleren
Dus bewijs verzamelen tijdens bouw o.a.:
• Foto’s isolatiedikten, merk, type
• Foto’s aansluiten isolatiemateriaal
• Foto’s ingestorte leidingen
Ook KOMO-attesten, facturen, getekende
opdrachtbrieven e.d.
Projectdossier 10 jaar bewaren
Vakbekwaamheid
Nieuwbouw label
• BRL 9500 Energieprestatie gebouwen
• ISSO 82.1 Nieuwbouwmethode
• NEN 7120 EPG=> EPC-berekening
• NVN 7125 Energieprestatienorm voor
maatregelen op gebiedsniveau
• NEN 8088 Ventilatienorm
• NEN 1068 Thermische eigenschappen
Examen
Open boek examen.
Ontwikkeling vragen: met opleidingsinstituten
Beoordelen vragen door examencommissie
(marktpartijen)
Toetsing door:
Rond zomer 2013: 1e examens: (bij voldoende
belangstelling)