Kreatywny nauczyciel = kreatywny uczeń?

Download Report

Transcript Kreatywny nauczyciel = kreatywny uczeń?

Kreatywny nauczyciel = kreatywny uczeń?
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Do czego przygotowuje uczniów
tradycyjna edukacja?
Lubię szkołę tam nie
trzeba myśleć wszystko
powiedzą ci sami….”
„
Wszyscy mamy wielkie naturalne zdolności,
jednakże wszyscy mamy je na swój sposób.
Większość dzieci rozpiera wyobraźnia. Co się z nimi
dzieje, kiedy dorastają?
Dlaczego tak wielu dorosłych potrzebuje pomocy, by być
kreatywnymi?
Dlaczego tak wielu dorosłych myśli, że sami nie są
kreatywni (ani zbytnio inteligentni), podczas gdy inni
ludzie są?
Jaki jest prawdziwy problem i co można z nim zrobić?
Do kreatywności nie dorastamy, ale z niej wyrastamy
Współczesny świat wymaga od uczniów
zestawu nowych umiejętności, dzięki
którym będą oni mogli w pełni korzystać z
praw i możliwości rozwijającego się
społeczeństwa wiedzy.
Rodzi to potrzebę wygenerowania
kompetencji XXI wieku
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Kreatywność i innowacyjność
Krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów
Komunikowanie
Kolaboracja-współpraca w ramach grupy/ społeczności
Alfabetyzm informacyjny ( umiejętności wyszukiwania,
analizowania i zarządzania informacją)
Alfabetyzm medialny ( umiejętność korzystania z cyfrowych
mediów)
Sprawność posługiwania się narzędziami technologii
informacyjno-komunikacyjnej, czyli ICT,
Elastyczność i adaptacyjność ( umiejętność dostosowania się do
zmieniających się warunków)
Inicjatywa i samodecydowanie o swoim życiu
Umiejętność funkcjonowania w zróżnicowanym i
wielokulturowym środowisku
Produktywność
Umiejętności liderskie i odpowiedzialność
Nie możesz wykopać dziury w innym
miejscu, pogłębiając tą samą dziurę”
„
De Bono
Czym jest kreatywność?
Jak pielęgnować kreatywność u dzieci?
Kreatywność to stan ducha, to pewien sposób
funkcjonowania
Nie można być kreatywnym trochę lub
kreatywnym na polecenie
Kreatywność to działanie nierutynowe
Kreatywność to reakcja – czemu nie?
Kreatywność to odwaga – patrzenie na rzeczy na
nowo, odwracania świata do góry nogami.
Jeśli nie jesteś przygotowany na pomyłkę, to nie
będziesz w stanie wymyślić nic nowego.
Kreatywność to zdolność pokonania schematów i
rutyny
Podobieństwo utrwalonego schematu wyklucza
możliwość nowego spojrzenia
Kreatywność bywa niebezpieczna – bo narażamy
się na porażki
Kreatywność to poczucie humoru
Kreatywność to wiara, że wszystko jest możliwe
Jak jest?
Większość systemów szkolnych promuje naukę
przedmiotów ścisłych i humanistycznych na dalszym
planie ustawiając zdolności artystyczne.
Sztuka i muzyka umiejscowione są wyżej niż teatr i
taniec.
I w pewnym momencie zaczynamy kształcić dzieci „od
pasa w górę” i głowa jest najistotniejsza.
Wielu utalentowanych ludzi w szkole myśli o sobie, że
takimi nie są – bo nie spełniają wysokich norm
zapotrzebowania na sukces akademicki.
Dotychczasowa szkoła – programy, profile pożądanych
umiejętności były oparte na intelektualnych
dyspozycjach ucznia ( min. pojmowaniu,
wnioskowaniu, bogatym słownictwie), czyli tym, co
mierzą klasyczne testy inteligencji: zdolnościach
werbalnych i numeryczno-logicznych.
Obecnie zdegradowano dominację IQ- wskazując, że
nawet wysoki IQ nie przynosi sukcesów osobistych i
życiowych, więc dlaczego miałby wyrokować o
inteligencji człowieka.
Jeśli uczeń nie jest w stanie uczyć się w sposób, w jaki
jest uczony, wtedy nauczyciel powinien uczyć go we
właściwy dla niego sposób.
Niesie to za sobą konieczność rezygnacji z jednego stylu
nauczania dla wszystkich.
Każdy człowiek posiada wszystkie typy inteligencji
w różnym stopniu rozwinięte.
Tworzą one niepowtarzalny „profil inteligencji”,
który podlega zmianom.
Wszystkie inteligencje wzajemnie ze sobą
współpracują.
Każdą inteligencję można rozwijać - „słabsze”
inteligencje można rozwijać poprzez „mocniejsze”.
Rozwojowi inteligencji sprzyja właściwie
zorganizowane środowisko domowe i szkolne
lingwistyczna
INTELIGENCJA JĘZYKOWA
przejawia się w rozumieniu świata poprzez
słowo mówione i pisane, we wrażliwości
na rymy, znaczenie słów oraz dźwięki
logiczno-matematyczna
INTELIGENCJA
MATEMATYCZNO – LOGICZNA
przejawia się w rozumieniu świata
poprzez liczby, ciągi zdarzeń, myślenie
logiczne i kreatywne rozwiązywanie
problemów
muzyczna
INTELIGENCJA MUZYCZNA
przejawia się w rozumieniu świata
poprzez rytm i melodię, zdolnością
słuchową, wrażliwością na dźwięki, rymy i
kompozycje
wizualno-przestrzenna
INTELIGENCJA
WIZUALNO – PRZESTRZENNA
przejawia się w rozumieniu świata
poprzez myślenie obrazami, wrażliwość
wzrokowo – przestrzenną, wizualizację
i orientację przestrzenną
kinestetyczna
INTELIGENCJA RUCHOWA
przejawia się w rozumieniu świata poprzez
ruch i kontakt fizyczny oraz umiejętnością
wykorzystania własnego ciała do wyrażania
emocji
interpersonalna
INTELIGENCJA INTERPERSONALNA
to zdolność rozumienia innych ludzi,
współodczuwania, negocjowania
i wypracowywania kompromisów oraz
patrzenia na świat oczyma innej osoby
intrapersonalna
INTELIGENCJA INTRAPERSONALNA
to zdolność rozumienia samego siebie,
własnych uczuć, patrzenia na świat ze
swojego punktu widzenia, umiejętność
kierowania własnym postępowaniem
W
Kreatywność jest powiązana z pracą prawej półkuli mózgu.
PRAWA „Kreatywna”
LEWA „Akademicka”
Wyobraźnia
Manipulowanie
przestrzenią
Myślenia obrazowe
Synteza
Rytmiczność
Fantazja
Czytanie całościowe
Język
Logika Matematyka
Liczby
Analiza
Nadawanie porządku
Czytanie fonetyczne
 Sztywność
CO
BLOKUJE
NASZĄ
w
spostrzeganiu,
myśleniu
i
wykorzystywaniu obiektów; przywiązanie się
do jednego sposobu myślenia
 Skłonność do natychmiastowego oceniania
swych
pomysłów
–
wewnętrzna
cenzura;
porównywanie się do innych, zazdrość;
 Przekonanie, że nie jestem twórczy i nigdy nie
KREATYWNOŚĆ
będę. A każdy może twórczo myśleć. I można
się tego nauczyć!!!
 Grupa i jej procesy – rywalizacja, onieśmielenie
wobec innych; brak jasnych zasad w grupie;
rozproszenie odpowiedzialności.
Jak rozbudzać kreatywność
„Ustal ramy prawne działania, a następnie oznajmij,
że one nie istnieją, np. nie istnieje Ustawa o oświacie ani
Karta Nauczyciela….”
Jaką szkołę widzimy teraz ?
Nauczyciel
(trochę) jako czarodziej!!!
Uczymy się najlepiej wtedy,
gdy robimy wynalazki
Piaget
Kreatywność pociąga za sobą kolejne ważne
pojęcie - twórczość.
Twórczy nauczyciel to animator rozwoju
intelektualnego i osobowościowego ucznia.
By sprostać tym trudnym zadaniom
nauczyciel musi dobrze poznać swoich
uczniów, ich zdolności i style uczenia się,
powinien starać się zrozumieć ich styl
myślenia, nie negować go.
Korzyści, jakie mogą odnieść uczniowie rozwijający
twórcze myślenie:
 większa samodzielność m.in. w planowaniu i szukaniu
rozwiązań;
 większa pomysłowość, oryginalność myślenia (zdolność do
wytwarzania pomysłów nowych, niecodziennych, ciekawych);
 giętkość myślenia (przełamywanie utartych schematów w
postrzeganiu i interpretowaniu rzeczywistości);
 płynność myślenia (łatwość wytwarzania pomysłów);
 wrażliwość intelektualna, wrażliwość na problemy;
 wprawa w rozwiązywaniu problemów;
 zdolność pokonywania barier ograniczających twórczość własną i
innych;
 postrzeganie świata jako bardziej interesującego, większa
otwartość na nowe doświadczenia; wrażliwość intelektualna;
 kojarzenie odległych idei i rzeczy, umiejętność przekształcania już
gotowych rozwiązań w nowe;
 wzrost motywacji wynikającej z ciekawości poznawczej i chęci
rozwiązania zadania;
 zmiana sposobu odnoszenia się do innych osób, wzrost tolerancji,
zrozumienia;
 zdolność zrozumiałego dla innych przekazywania myśli;
 umiejętność słuchania, właściwego krytykowania;
 wzrost wiary w siebie;
 rozwój osobowości;
 umiejętność współpracy w grupie;
Ci, którzy są wystarczająco szaleni, by myśleć, że są w stanie
zmienić świat, są tymi, którzy go zmieniają.
Pozostań nienasycony, pozostań nierozsądny
Nauczyciel kreatywny:
 pobudza ciekawość poznawczą
 stymuluje i motywuje do myślenia i poszukiwania
 tworzy wspólnotę badawczą ze swymi uczniami,
uczestniczy w dialogu jako wspólnym przedsięwzięciu
 podąża w myśleniu za swymi uczniami
 naucza strategii potrzebnych do rozwiązywania
problemów w sposób twórczy
 pomaga odkrywać talenty i drzemiący w uczniu
potencjał.
Co warunkuje efektywne nauczanie w kontekście
zadań stawianych uczniowi?
 kreatywność i entuzjazm nauczyciela
 poznanie osobowości ucznia i indywidualizacja
procesu nauczania
 rozwijanie twórczego myślenia uczniów
 stosowanie różnych metod i technik rozwijających
myślenie twórcze
 stosowanie aktywizujących metod nauczania
 docenianie zaangażowania ucznia, prezentacja jego
wytworów
Na świecie mamy dwa rodzaje ludzi:
- jedni nie lubią swojej pracy i chcą dotrwać do weekendu
- drudzy mówią: praca to moje życie – jest ich niewielu.
Wpływ osobowości nauczyciela na rozwój uzdolnień
twórczych dzieci podkreśla znane powiedzenie:
Wychowuje się nie tylko dzięki temu, co się wie i co się
umie, ale przede wszystkim dzięki temu, kim się jest.
Jak to robić, czyli kreatywne środowisko tworzone przez
nauczycieli
 Akceptacja ucznia (jego osoby).
 Otwartość - dawanie uczniowi przestrzeni do rozwoju, możliwości
do poszukiwania nowych, innych rozwiązań.
 Czas – należy dać uczniowi czas, pozwolić na dłuższe myślenie,
zastanowienie.
 Zaangażowanie ze strony nauczyciela.
 Uczeń ma prawo do pomyłki.
 Zindywidualizowane podejście do ucznia.
 Wspólne określanie zasad, granic, tematów.
 Nauczyciel musi być aktywnym słuchaczem czyli słucha, słyszy i
reaguje.
 Nauczyciel powinien dzielić z dzieckiem ryzyko – jeżeli
podejmujemy jakieś zadanie to razem za nie odpowiadamy.
 Nauczyciel powinien zakładać, że się uda.
 Nauczyciel umie przyznać się do tego, że nie umie.
 Stosuje wzmacniające komunikaty: to interesujące, opowiedz o tym
coś więcej, to bardzo pomysłowe, dobre pytanie, na pewno dasz
sobie radę, najpierw spróbuj sam – jak będzie ci potrzebna pomoc,
daj mi znać, czy przemyślałeś inne możliwości.
Do pracowni Michała Anioła wszedł
mały chłopiec i spytał go czemu tak
uważnie odłupuje kamień
Mistrz uśmiechnął się i odpowiedział:
"Ponieważ w środku jest anioł, a ja
pomagam mu się wydostać."
Życząc Państwu i sobie mistrzostwa w pracy
nauczyciela
dziękuję za uwagę
Mariola Sochacka
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego