95 lat Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych

Rys historyczny 1919 – 2014

Mieczysław Menżyński Iwkowa, 4 października 2014

1

Próby zrzeszania się w organizacjach technicznych i początki Stowarzyszenia

  

1912 r.

Kraków – Wszechświatowy Zjazd Techników Polskich – powołanie Polskiego Związku Techników Gazownictwa

1913 r.

Łódź – statut Stowarzyszenia Gazowników

1917 r.

Warszawa – Nadzwyczajny Zjazd Techników Polskich – powołanie Koła Gazowników Polskich 

1919 r. Warszawa – I Ogólnopolski Zjazd Gazowników Polskich - utworzenie Zrzeszenia Gazowników Polskich (początek historii)



1921 r.

– przekształcenie Zrzeszenia w Związek Gospodarczy Gazowni i Wodociągów w Państwie Polskim

Pierwszy numer czasopisma ,,Przegląd Gazowniczy”

2

Próby zrzeszania się w organizacjach technicznych i początki stowarzyszenia



1922 r.

Lwów Zjazd Gazowników Polskich – rozszerzenie zakresu działalności o dziedzinę wodociągów i kanalizacji. Przyjęcie nowej nazwy Zrzeszenie Gazowników i Wodociągowców Polskich  Zmiana nazwy czasopisma na ,,Przegląd Gazowniczy i Wodociągowy”, następnie ,,Gaz i Woda” 1929 1922 

1929 r.

Poznań – zainteresowanie problematyką higieniczno-sanitarną, powołanie trzech sekcji branżowych: gazownictwa, wodociągów 3 i kanalizacji oraz higieniczno-sanitarnej

Działalność stowarzyszeniowa w latach przedwojennych



1931 r. – przystąpienie Zrzeszenia do Międzynarodowego Związku Przemysłu Gazowniczego, a w 1932 r. powołanie Związku Zrzeszeń Gazowników i Wodociągowców Polskich, Czechosłowackich i Jugosłowiańskich – prezes Polskiego Zrzeszenia inż. Włodzimierz Rabczewski



1932 r.

Wilno – powołanie przy Zrzeszeniu, Polskiego Komitetu Techniki Sanitarnej i Higieny Miast 

1935 r.

Bydgoszcz – rozszerzenie działalności Zrzeszenia o problematykę balneotechniczną 

1936 r.

Lwów – zmiana nazwy Zrzeszenia na Polskie Zrzeszenie Gazowników, Wodociągowców i Techników Sanitarnych i

w 1937 r. zmiana nazwy czasopisma na utrzymywany do dziś tytuł: ,,Gaz, Woda i Technika Sanitarna”



1939 r.

Częstochowa – ostatni Zjazd Zrzeszenia przed wybuchem II wojny światowej –

ilość członków 250

4

Lata wojenne 1939-1945

Zawieszenie działalności stowarzyszeniowej i kontaktów zagranicznych

Podczas II wojny światowej życie straciło 61 członków Zrzeszenia, wielu w niemieckich obozach koncentracyjnych

5

Działalność w pierwszych latach powojennych

 

1945 r

. Katowice i Gliwice – podjęcie kontynuacji działalności Zrzeszenia, nowelizacja statutu oraz budowa nowych struktur organizacyjnych

1946 r

. – przystąpienie do Naczelnej Organizacji Technicznej, tworzącej do dziś federację stowarzyszeń, wznowienie wydawnictwa ,,Gaz, Woda i Technika Sanitarna”

Zniszczenia po 1939 r Gazownia Warszawska

    uruchomienie i podniesienie z ruin zakładów gazowniczych, wodociągowych i techniczno sanitarnych uruchomienie na wyższych uczelniach kierunków kształcenia kadr technicznych w zakresie reprezentowanych statutowo branż

wzrost liczebności członków Zrzeszenia ok. 1 000 osób

wznowienie odbywania Zjazdów Delegatów i Kongresów Branżowych 6

Działalność Zrzeszenia w latach 1957 – 2014



1957 r.

Toruń – nowy statut i zmiana nazwy na

,,Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych”



organizacja kolejnych statutowych Zebrań Delegatów Zrzeszenia

– ostatnie XXVI – 12.10.2012r. w Częstochowie oraz

zjazdów branżowych, kongresów, konferencji i seminariów

m.in. Zjazdów Gazowników Polskich – ostatni XXXVIII – 15 17.10.2009r. w Tarnowie, połączony z uroczystością 90-lecia PZITS, Wodociągowców POLWOD, Kanalizatorów POLKAN, Ogrzewników Polskich – GAZTERM – ostatnia XVII Konferencja – 12 14.05.2014r. w Międzyzdrojach, Kongresów Oczyszczania Miast, Uzdrowisk Polskich itp.

7



ożywienie działalności szkoleniowej

 utworzenie w 1968 r. Zakładu Szkolenia i Wydawnictw ZG PZITS oraz powołanie w Oddziałach Okręgowych Ośrodków Szkolenia 

nadawanie przez ZG tytułu ,,Zweryfikowanego

Wykładowcy PZITS” – 323 osób

8

Działalność Zrzeszenia w latach 1957 – 2014

  utworzenie Biur Studiów Rzeczoznawstwa –

nadawanie tytułu ,, Zweryfikowanego Rzeczoznawcy PZITS” – 2070 osób rozwijanie współpracy międzynarodowej

• • • •  przynależność do czterech organizacji międzynarodowych:

IGU

– Międzynarodowa Unia Gazownicza

IWSA

– Międzynarodowe Stowarzyszenie Zaopatrzenia w Wodę

REHVA

– Federacja Europejskich Stowarzyszeń Ogrzewnictwa i Wentylacji

SITH

– Międzynarodowe Stowarzyszenie Techniki Uzdrowiskowej  podpisanie dwustronnych porozumień z organizacjami branżowymi: Francji, Niemiec, Włoch, USA, Węgier oraz Litwy 9

Działalność Zrzeszenia w latach 1957 – 2014



współpraca z SITPNiG, a szczególnie z Komitetem Gazowym SITPNiG –

integracja członków obu Stowarzyszeń 

współpraca z PGNiG, OGP GAZ-SYSTEM, URE

(powołanie przy Oddziałach komisji kwalifikacyjnych dla sprawdzania kwalifikacji pracowników zajmujących się dozorem i eksploatacją urządzeń energetycznych) 

współpraca z Polską Izbą Inżynierów Budownictwa

oraz izbami gospodarczymi m.in. Wodociągi Polskie, Ciepłownictwo Polskie, Uzdrowiska Polskie, Izba Gospodarcza Gazownictwa, Polska Organizacja Gazu Płynnego 10

Działalność publicystyczna członków

Zamieszczanie artykułów w wydawnictwach stowarzyszeniowych oraz w materiałach konferencyjnych

Dla uaktywnienia tej działalności ustanowiono w 2004 r. nagrodę im. prof. Marka Romana, przyznawaną corocznie za najlepszy artykuł w czasopiśmie: ,,Gaz, Woda i Technika Sanitarna”

11

Osobowości Zrzeszenia



Inż. Adam Teodorowicz –

pierwszy Prezes Zrzeszenia 1919-1921 

Eugeniusz Kwiatkowski –

wicepremier Rządu RP, wybitny działacz gospodarczy, członek Prezydium Zrzeszenia w latach 1919 – 1921, współorganizator Koła Gazowników Polskich przy Stowarzyszeniu Techników w Krakowie 12

Osobowości Zrzeszenia



prof. Czesław Świerczewski –

Prezes Zrzeszenia w latach 1921 – 1931, jeden z twórców polskiego gazownictwa 

inż. Włodzimierz Rabczewski

– Prezes Zrzeszenia 1932 - 1935 

inż. Romuald Wowkonowicz –

pierwszy Dyrektor Gazowni w Tarnowie 

Bronisław Klimczak -

Prezes Zrzeszenia w latach 1935 – 1937, Dyrektor Gazowni w Tarnowie i Bydgoszczy 

prof. Zygmunt Rudolf –

wybitny naukowiec i wychowawca młodzieży, twórca polskiej inżynierii sanitarnej, Prezes Zrzeszenia w latach powojennych 13



prof. Marek Roman –

wieloletn

i

Prezes Zrzeszenia, wybitny specjalista w dziedzinie wodociągów i kanalizacji, wieloletni redaktor naczelny czasopisma „Gaz, Woda i Technika Sanitarna” 

Bogumiła Nawrocka-Fuchs

– Wiceprezes Zrzeszenia, przewodnicząca Głównej Sekcji Gazownictwa, aktywna działaczka Zrzeszenia 

Ryszard Paruszewski –

wieloletni Sekretarz Generalny Zrzeszenia, zastępca redaktora naczelnego czasopisma ,,Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja”, przedstawiciel Zrzeszenia w Międzynarodowej Unii Gazowniczej 14

Stowarzyszeniowe wyróżnienia honorowe

 srebrne i złote odznaki PZITS  tytuł Członka Honorowego PZITS 

medal im. prof. Zygmunta Rudolfa

– dotychczas otrzymało go 40 członków oraz czasopismo Gaz, Woda i Technika Sanitarna 15

Refleksja końcowa

Mimo zachodzących w ostatnich dziesięcioleciach zmian strukturalnych i własnościowych w naszej gospodarce, mających duży wpływ na zmniejszenie ilości kół zakładowych i liczebności członków indywidualnych,

obecnie Zrzeszenie liczy około 3,5 tysiąca członków indywidualnych, zgrupowanych w 21 Oddziałach,

których siedziby znajdują się w 15-stu miastach wojewódzkich (oprócz Gorzowa Wielkopolskiego) oraz w: Częstochowie, Elblągu, Koszalinie, Tarnowie, Toruniu i Słupsku 16

Refleksja końcowa

Obecnie – wzorem europejskich stowarzyszeń naukowo –technicznych, stajemy się organizacją elitarną, odgrywającą dużą rolę w rozwijaniu techniki w prezentowanych branżach i podnoszeniu kwalifikacji zawodowych swych członków z zachowaniem zasad etyki zawodowej Pełniąc tą rolę – mimo wielu trudności, szczególnie jawiących się w ostatnich latach patrzymy z optymizmem na przyszłość naszego Zrzeszenia Liczymy na czerpiącego z bogatej 95-letniej historii naszego Stowarzyszenia zaangażowanie młodszego pokolenia 17