Transcript tutaj - Jędrzejewska, Sidonia

Wieloletnie Ramy Finansowe
2014 - 2020
Sidonia Jędrzejewska
Posłanka do Parlamentu Europejskiego
Gniezno, 1 października 2011
Budżet UE
Wieloletnie Ramy Finansowe
(WRF) - budżet wieloletni
Budżety roczne
WRF 2007 – 2013:
 975.777 mld EUR – środki
na zobowiązania = 1.12%
DNB UE-27
Budżet UE 2011 :
 141.9 mld EUR – środki na
zobowiązania = 1.13%
DNB UE-27
 925.576 mld EUR – środki
na płatności = 1.06% DNB
UE-27
 126.5 mld EUR – środki na
płatności = 1.01% DNB
UE-27
Dla porównania budżet Polski na 2011 - 154.331 mld EUR
WRF 2007 – 2013
UE jako partner na
arenie
międzynarodowej
6%
Obywatelstwo,
wolność,
bezpieczeństwo i
sprawiedliwość
1%
Zasoby naturalne:
rolnictwo, rozwój
obszarów wiejskich,
środowisko i
rybołówstwo
43%
Inne, w tym wydatki
administracyjne
6%
Konkurencyjność i
spójność
44%
Budżet UE 2011
UE jako partner na
arenie
międzynarodowej
6%
Obywatelstwo,
wolność,
bezpieczeństwo i
sprawiedliwość
1%
Zasoby naturalne:
rolnictwo, rozwój
obszarów wiejskich,
środowisko i
rybołówstwo
41%
Inne, w tym wydatki
administracyjne
6%
Konkurencyjność i
spójność
46%
Budżet UE na 2012
– rozgrzewka przed negocjacjami
WRF 2014 - 2020
• 2012 – przedostatni rok programowania finansowego UE - marginesy na
wyczerpaniu
• Kryzys gospodarczy i wszechobecne oszczędności, przede wszystkim w
odniesieniu do administracji
• Kryzys zadłużenia i pakiety ratunkowe dla Grecji, Irlandii, Portugalii, …
Hiszpanii, Włoch?
• Populizm i uprawianie polityki krajowej kosztem polityki europejskiej
2012 - Komisja vs. Rada
Komisja
2012
(mld EUR)
Rada UE
2012 – 2011
(%)
Zobowiązania
147,835
+ 4%
Płatności
132,738
+ 4.9%
2012
(mld EUR)
2012 - 2011
(%)
KE – RUE
(mld EUR)
Zobowiązania
146,245
+ 2.92%
- 1,590
Płatności
129,088
+ 2.02%
- 3,650
Parlament Europejski
• Od czasu traktatu lizbońskiego PE ma zwiększone kompetencje w
zakresie budżetów rocznych
• PE za hojnym budżetem UE, realizującym cele strategii Europa
2020
• Stanowisko PE bliższe interesom Polski, ale Polska, sprawując
Prezydencję w Radzie UE, musi reprezentować zdanie ogółu
państw członkowskich
• W negocjacjach budżetu 2012 instytucje UE będzie reprezentować
3 Polaków: J. Buzek (PE), Janusz Lewandowski (KE) i J. Rostowski/
J. Dominik (RUE)
PE a Wieloletnie Ramy Finansowe
• Sprawozdanie PE w sprawie nowych wieloletnich ram finansowych
z 8 czerwca 2011 r (tzw. raport Komisji SURE). PE postuluje:
 fundusze na wspólną politykę rolną i politykę spójności w
następnych WRF nie powinny być niższe niż kwoty na 2007 –
2013
 więcej środków na badania, innowacje, energię oraz transport
 nową kategorię regionów w polityce spójności – regiony
pośrednie z dochodem między 75 a 90% średniej UE
 7-letni okres programowania UE
 reformę finansowania Unii poprzez wprowadzenie nowych
dochodów własnych, które zastąpiłyby system oparty na
składkach z budżetów narodowych
 zwiększenie środków nowych WRF o co najmniej 5% w
stosunku do obecnego budżetu wieloletniego, by osiągnąć cele
strategii Europa 2020
KE i projekt WRF
• Projekt WRF autorstwa Komisji Europejskiej z 29
czerwca 2011 r. – oficjalny początek negocjacji
• Projekt WRF stara się pogodzić stanowiska PE i Rady
• Struktura nowych WRF ma odzwierciedlać cele strategii
EU 2020 – inteligentny i włączający wzrost oraz rozwój
sprzyjający włączeniu społecznemu
2014 – 2020 vs. 2007 - 2013
Porównanie WRF
mld EUR
2007 – 2013
1. Inteligentny wzrost sprzyjający
włączeniu społecznemu
Różnica (%)
2014 - 2020
444.5
490.9
10.2%
- w tym konkurencyjność
77.8
114.9
47.7%
- w tym infrastruktura
12.9
40.0
209.7%
- w tym spójność
354.8
336.0
- 5.3%
2. Trwały wzrost gospodarczy:
zasoby naturalne
421.1
382.9
- 9.1%
- w tym wydatki związane z rynkiem i
dopłaty bezpośrednie
322.0
281.8
- 12.5%
3. Bezpieczeństwo i obywatelstwo
12.4
18.5
49.9%
- w tym wolność, bezpieczeństwo i
sprawiedliwość
7.6
11.6
53.0%
- w tym obywatelstwo
4.8
6.9
44.9%
4. Globalny wymiar Europy
56.8
70.0
23.2%
5. Administracja
56.9
62.6
10.1%
- w tym wydatki administracyjne instytucji
48.4
50.5
4.2%
3.2%
6. Wyrównania
0.9
Suma zobowiązań
993.6
1 025.0
% DNB UE - 27
1.12%
1.05%
Spadek funduszy na rolnictwo i spójność
45%
40%
35%
30%
25%
20%
2013
2014
2015
2016
Wspólna Polityka Rolna
2017
2018
Polityka Spójności
2019
2020
Polityka Spójności
- nowości
• Regiony pośrednie – 75-90% średniego PKB UE:
 2/3 poziomu funduszy, które otrzymywały jako regiony
konwergencji (<75% średniego PKB)
 wsparcie zmniejszające się wraz z doganianiem regionów
konkurencyjności (>90%)
• „Connecting Europe facility” czyli instrument finansujący
transgraniczą infrastrukturę w obszarze transportu, energetyki i
technologii informacyjno-komunikacyjnych
• Ograniczenie przydziału środków w ramach polityki spójności do
2,5% DNB danego państwa członkowskiego (obecnie 4% DNB)
• Czasowe zezwolenie na zwiększenie współfinansowania od 5 do 10
p.p. ze strony UE, gdy państwo otrzymuje wsparcie zgodnie z art.
136 lub 143 TFUE
Polityka Spójności
- więcej warunków, ale…
•
Wprowadzenie zasady warunkowości i koncentracja na wynikach, m.in.:
 umowa o partnerstwie – między KE a państwem członkowskim,
zobowiązanie partnerów na szczeblu krajowym i regionalnym do
wykorzystania funduszy na realizację celów strategii Europa 2020
(wskazanie jasnych celów i wskaźników) – warunki ex ante
 rezerwa wykonania - zablokowanie 5% funduszy spójności na rzecz
krajów, które poczynią największe postępy w realizowaniu umów o
partnerstwie – warunki ex post
•
Wspólne ramy strategiczne – obejmujące Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego, EFS, Fundusz Spójności oraz Europejski Fundusz Rolny na
rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich i Europejski Fundusz Morski i Rybacki
– cel zapewnienie większej spójności źródeł finansowania
•
Europejski Fundusz Społeczny - środki na EFS (przy zastosowaniu formuły
25/40/52 dla poszczególnych kategorii regionów) będą stanowić min. 25%
puli środków na politykę spójności, czyli 84 mld EUR
Polityka Spójności
mld EUR
Fundusz Spójności*
68.7
Regiony konweregencji
162.6
Regiony pośrednie
39.0
Regiony konkurencyjności
53.1
Współpraca terytorialna
11.7
Specjalne przydziały na rzecz regionów peryferyjnych i
słabo zaludnionych
0.9
SUMA
Connecting Europe facility for transport, energy and ICT
SUMA
336.0
40.0
376.0
* Z Funduszu Spójności zostanie wydzielone 10 mld EUR na rzecz Connecting Europe Facility
Polityka Spójności
- więcej warunków, ale też więcej pieniędzy dla UE-12
Koncentracja polityki spójności na najbiedniejszych i najmniej
rozwiniętych regionach
Wg wyliczeń KE w l. 2014 – 2020 Polska mogłaby otrzymać nawet
80 mld EUR!
Podział środków polityki
spójności
2007 – 2013
2014 - 2020
UE-12
49%
43%
UE -15
51%
57%
Polityka Spójności 2014-2020
- podział UE na regiony – symulacja KE
Instrument Connecting Europe
• Instrument Connecting Europe ma finansować transgraniczny
transport, energię oraz technologie informacyjno-komunikacyjne
(TIK):
 9,1 mld EUR dla sektora energetycznego,
 31,6 mld EUR na transport (w tym 10 mld EUR w ramach
Funduszu Spójności)
 9,1 mld EUR na TIK
• W ramach Connecting Europe KE chce uruchomić możliwości
korzystania z innowacyjnych narzędzi finansowania - cel
przyspieszenie inwestycji i zwiększenie ich w stosunku do tego, co
można by osiągnąć jedynie poprzez finansowanie ze środków
publicznych
Wspólna Polityka Rolna
• W l. 2014 – 2020:
 na pierwsze filary WPR - 281,8 mld EUR
 na rozwój obszarów wiejskich - 89,9 mld EUR
• Wyrównywanie poziomu dopłat bezpośrednich między UE-15 a UE12
• „Greening” - 30 % dopłat bezpośrednich uzależnione od
„zazielenienia” gospodarstw
• Państwa członkowskie będą mogły przesuwać fundusze z filaru
pierwszego do filaru drugiego
• Ograniczanie poziomu płatności bezpośrednich dla dużych
gospodarstw rolnych – oszczędności zostaną przeznaczone na
rozwój obszarów wiejskich
Inne polityki
• Horyzont 2020 – wspólne ramy strategiczne w dziedzinie badań i
rozwoju (7 PR + CIP + EIT) – 80 mld EUR + wsparcie funduszy
strukturalnych
 Uproszczenie systemów finansowania
 Promocja partnerstwa publiczno-prywatnego i innowacyjnych
systemów finansowania
 Jednolite zasady w odniesieniu do uczestnictwa, audytu,
systemów wspierających, rozpowszechniania wyników i
systemów zwrotu
• Nowa edukacja dla Europy – połączenie w jedną strukturę takich
programów jak m.in. Lifelong Learning Programme, Erasmus
Mundus oraz Youth in Action, czyli 15,2 mld EUR na edukację i
szkolenia + wsparcie funduszy strukturalnych
Inne polityki
• Migracja i sprawy wewnętrzne – 8,2 mld EUR i tylko 2 fundusze
zamiast obecnych 4:
 Fundusz Migracyjno-Azylowy
 Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Polityka klimatyczna - ochrona środowiska i działania związane ze
zmianą klimatu zostaną włączone do kluczowych polityk UE, czyli
wzrost udziału wydatków związanych z klimatem do co najmniej
20% poprzez wkłady z innych polityk
• Działania zewnętrzne - 70 mld EUR, w tym duży nacisk na
Europejską Politykę Sąsiedztwa (m.in. Partnerstwo Wschodnie)
Finansowanie budżetu UE
• Obecnie ok. 85% budżetu UE jest finansowane ze składek
narodowych oraz z zasobów opartych na VAT
 System niezgodny z traktatami UE
 Presja płatników netto na ograniczanie budżetu UE i tzw.
sprawiedliwy zwrot (logika ”juste retour”)
 Rabaty od rabatów
 System bez wyraźnego powiązania z polityką UE
• Od lat dyskusja o potrzebie reformy tego systemu:
 Budget Review KE z października 2010 r.
 Sprawozdanie Komisji SURE PE
Finansowanie budżetu UE
• Propozycje KE na 2014 – 2020:
 dwa nowe źródła zasobów własnych: podatek od transakcji
finansowych (FTT) i zmodyfikowany VAT
 likwidacja obecnego źródła VAT
 reforma systemu rabatów - zastąpienie obecnych rabatów
systemem kwot ryczałtowych powiązanych z poziomem
dobrobytu państw członkowskich – dotyczy UK, NL, SE i DK
• KE chce wprowadzić FTT i nowy VAT najpóźniej do 2018 r., ale…
• …procedura zmiany systemu finansowania wymaga jednomyślności
w Radzie po konsultacji z PE + ratyfikacji państw członkowskich
Ewolucja źródeł finansowania budżetu UE
100%
78%
80%
61%
60%
60%
56%
44%
40%
40%
Tradycjne zasoby własne
+ FTT + nowy VAT
29%
Składki narodowe (od
1978)
20%
Obecny VAT
10%
12%
10%
0%
0%
0%
1978
1988
2013
2020
WRF - przepisy prawne
• Nowa procedura przyjmowania WRF – wg traktatu lizbońskiego
Rada jednomyślnie przyjmuje WRF po uzyskaniu zgody PE
(dotąd porozumienie międzyinstytucjonalne)
• W 2010 r. PE wymógł na Radzie udział w rozmowach o WRF 2014
– 2020 (pozytywna rola Węgier i Polski)
• Rada UE i PE współdecydują o ostatecznym kształcie rozporządzeń
wdrażających WRF zaproponowanych przez KE
• WRF powinny zostać wynegocjowane do 2013 r., inaczej UE będzie
funkcjonować na przedłużonym budżecie z 2013 r., ale bez podstaw
prawnych dla większości programów i polityk UE (wyjątek rolnictwo)
Rada UE a WRF
Traktat wymaga jednomyślności w Radzie, tymczasem…
• Wielka Brytania, Szwecja i Węgry z założenia odrzuciły projekt WRF
jako bazę do negocjacji (28/07/11 – nieformalne spotkanie w Sopocie)
• 8 państw chce redukcji wydatków WRF o 120 mld EUR - Niemcy,
Francja, Wielka Brytania, Włochy, Finlandia, Szwecja, Austria, Holandia
(list z 12/09/11)
• Dania, Hiszpania i Czechy obiecały, że dołączą do tej ósemki
• Tym 11 państwom nie podoba się struktura WRF, czyli umieszczenie
poza głównym budżetem m.in. Funduszu Solidarności czy
Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji
• …
…, czyli negocjacje będą długie i trudne…