KULTURA I KULTURA FIZYCZNA

Download Report

Transcript KULTURA I KULTURA FIZYCZNA

KULTURA I KULTURA
FIZYCZNA
KULTURA
Kultura-ogół uznawanych wartości ,utrwalonych
zachowań i rezultatów dotyczących człowieka i jego
otoczenia.
KULTURA – to ogół wytworów działalności człowieka
materialnych i niematerialnych, uznawanych sposobów
postępowania przyjętych w danych zbiorowościach,
przekazywanych następującym pokoleniom
KULTURA (wg. Malinowskiego) – to instrument służący
do zaspakajania swoich potrzeb
KULTURA(wg. Znanieckiego) – to wszystko to co
stanowi jakąś wartość dla danej grupy ludzi
KULTURA(wg. Grabowskiego) – to wartości,
zachowania i rezultaty działalności człowieka
dotyczących otoczenia człowieka
KULTURA
KULTURA
PODMIOTOWA
KULTURA
DUCHOWA
KULTURA
PRZEDMIOTOWA
KULTURA
FIZYCZNA
Kultura.
Jedni z pojęciem kultury kojarzą głównie poprawne zachowanie, inni
doskonalenie natury, jeszcze inni to wszystko, co jest cenne i
zasługuje na uznanie. Często kultura również jest utożsamiana z
twórczością a zwłaszcza ze sztuką. Tym, co najbardziej odróżnia
człowieka od wszystkich innych istot żywych jest niezadowolenie z
tego, czym obdarzyła go natura. Z obserwacji i badań wynika, że
większość cech przypisywanych wyłącznie ludziom, posiadają
również zwierzęta. Tym, czym na pewno różnią się od ludzi, jest
brak potrzeby poprawiania natury. Niezadowolenie jest stanem
psychicznym, którego źródłem są niezaspokojone potrzeby.
Potrzeby zwykle dotyczą tego, co uważane jest za cenne i warte
starań. Dlatego na kulturę składają się nie tylko zachowania
zmierzające do zmiany zastanego stanu rzeczy i ich wytwory, ale
także przypisywane im znaczenia, czyli wartości. W przeciwieństwie
do natury rządzonej przez obiektywne prawa źródłem kultury są
subiektywnie odczuwane potrzeby. Natura jest tym, co konieczne i
nieruchome, kultura zaś tylko tym, co jest chciane.
W przyjętym a zarazem najogólniejszym znaczeniu, pod pojęciem
kultury można zrozumieć: ogół uznawanych wartości,
utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących człowieka i
jego otoczenia.
Kultura Przedmiotowa.
Zwana kulturą cywilizacyjną. Motywem
aktywności w sferze kultury przedmiotowej jest
lepsze przystosowanie otoczenia człowieka do
jego potrzeb. Wszystkie wytwory kultury mają
swój aspekt zarówno materialny jak i
niematerialny. Za wolny od historycznego
kontekstu można uznać taki sposób rozumienia
kultury przedmiotowej, według którego jest to:
ogół uznawanych wartości, utrwalonych
zachowań i ich rezultatów dotyczących
otoczenia człowieka.
Kultura Podmiotowa.
Motywem i rezultatem aktywności w sferze
kultury podmiotowej jest lepsze przystosowanie
człowieka do wymogów i niedostatków życia w
jego biospołecznym otoczeniu. Różnice między
kulturą podmiotową a przedmiotową polega na
tym, że ta pierwsza jest wspólna dla wielu ludzi,
druga zaś – indywidualna dla każdego
człowieka. Dzięki kulturze podmiotowej ludzie
współcześni różnią się od swoich przodków. W
zaproponowanym znaczeniu kulturę
podmiotową można, zatem określić jako: ogół
uznawanych wartości, utrwalonych
zachowań i ich rezultatów dotyczących
człowieka.
Kultura duchowa.
Najważniejszymi wytworami kultury duchowej są:
nauka, sztuka i religie. W szerokim, a zarazem
podmiotowym znaczeniu pod pojęciem nauki
można rozumieć zarówno tworzenie wiedzy, jak i
jej przyswajanie. W znaczeniu czynnościowym
pod pojęciem sztuki można rozumieć tworzenie
z dźwięków, barw, kształtów, brył, słów i ruchów
kompozycji i zestawów dotąd nieznanych. Jako
rezultat poszukiwań genezy, sensu i kresu życia
religie są wytworem umysłu człowieka i
podobnie jak nauka i sztuka wchodzą w zakres
jego kultury duchowej, którą można najprościej
określić jako: ogół uznawanych wartości,
utrwalonych zachowań i ich rezultatów
dotyczących umysłu człowieka.
Kultura Fizyczna.
Dziedzina kultury podmiotowej, której przedmiotem jest
ciało. Wraz z rozwojem i różnicowaniem się pracy
ludzkiej wzbogacały się formy i środki doskonalenia
ciała. Wraz z malejącym udziałem mięśni w pracy
zawodowej i czynnościach życia codziennego rośnie
również znaczenie kultury fizycznej w zapobieganiu i
leczeniu chorób z niedostatku ruchu. Wiąże się to z
realizacją zdrowotnych wartości ludzkiego ciała. Kultura
fizyczna jest zjawiskiem wielowartościowym, ponieważ
istnieje wiele powodów, dla których warto doskonalić,
rozwijać, modyfikować – słowem – poprawiać swoje
ciało. W takim kontekście pojęcie kultury fizycznej
można rozumieć jako: ogół uznawanych wartości,
utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących
przymiotów ludzkiego ciała.
Definicje kultury fizycznej.
Wg. Demela
Kultura fizyczna obejmuje te wszystkie wartości, które wiążą się z fizyczną
postacią i fizycznym funkcjonowaniem człowieka, zarówno w jego własnym
subiektywnym odczuciu, jak też w obrazie społecznie zobiektywizowanym.
Analogicznie do innych wartości kulturowych mają one charakter
dynamiczny, kształtują poglądy i postawy ludzkie.
Wg. Z.Krawczyka (behawiorystyczna)
To względnie zintegrowany i utrwalony system zachowań w dziedzinie
dbałości o rozwój fizyczny, sprawność ruchową i zdrowie człowieka,
przebiegających według przyjętych w danej zbiorowości wzorów, a także
rezultaty owych zachowań. Jako taka wiąże się ona integralnie ze
zjawiskami wychowania, higieny osobistej i społecznej, pracy i wypoczynku
oraz dążeniem do poprawy materialnych i psychicznych warunków
ludzkiego bytowania.
Wg. Andrzeja Wohla.
Co całokształt dorobku społecznego w dziedzinie pielęgnacji ciała, to jest
całokształt systematycznie stosowanych środków natury sprawnościowej,
wychowawczej, higienicznej i rozrywkowej, wpływających na rozwój
fizyczny ludzi, rozwój ich aparatu ruchowego oraz przystosowanie tegoż
aparatu do wszechstronnych potrzeb osobowości ludzkiej w danych
warunkach rozwoju życia społecznego.
FORMY KULTURT FIZYCZNEJ
- sport- dostępny dla jednostek o ponad przeciętnych
predyspozycjach i aspiracjach w zakresie sprawności
motorycznych, dąży do zaspokojenia potrzeb
samorealizacji na drodze współzawodnictwa dażenia do
osiągnięcia maksymalnych rezultatów w zakresie
spraw.fiz i ruchowej,
-wychowanie fizyczne -stanowi zamierzoną i świadomą
działalność ukierunkowaną na wytworzenie właściwego
zespołu postaw i nastawień przekazywania
podstawowych wiadomości a także dążenie do
hartowania na bodźce środowiska oraz zdobywanie
sprawności, wydolności, postawy ciała. Jest jednym ze
składników wychowania ogólnego które wykorzystuje
odpowiednie środki, wpływa na ukształtowanie stanu
osobowości człowieka.,
- rehabilitacja -zwana też fizjoterapią powstała
w służbie osób niepełnosprawnych celem jest
kompensacja lub przywracanie w następstwach
choroby lub kalectwa funkcji psychiczno
motorycznej, ubytków somatycznych za pomocą
fizycznych środków.,
-rekreacja fiz. Dotyczy głównie ludzi w wieku
poprodukcyjnym i produkcyjnym o
zróżnicowanych potrzebach i możliwościach
somatyczno-motorycznego rozwoju. Celem jest
renowacja podtrzymywanie, pomnażanie
zdrowia, sprawności fiz. I urody ciała a
podstawowym środkiem jest aktywność ruchowa
KRYTERIA KULTURY FIZYCZNEJ
1. świadomość potrzeb i możliwości swojego ciała: • uświadomienie
każdego, że ruch jest potrzebny w każdym etapie naszego życia dla
zapewnienia odpowiedniej jego jakości. Poprzez ruch i do ruchu
człowiek został stworzony, -świadomość możliwości, -mówi o wiedzy
na temat zdolności indywidualnych (genetycznych) człowieka.
Populację dzielimy na grupy o najwyższych 16% możliwościach,
średnich 68% i przeciętnych 16%.
2. odpowiednie zachowana służące temu ciału:
-zachowania aktywne (nie wystarczy siedzieć i być niezadowolonym
z braku możliwości),
-systematyczność żeby były efekty,
-zachowania liczące się z możliwościami (dobór rodzaju aktywności,
intensywności),
3. relatywne do tych potrzeb i możliwości rezultaty owych zachowań,
np. dla sportowca będzie zdobywanie wysokich miejsc a dla osoby
przeciętnej będzie osiąganie rezultatów dla każdego innym wkładem
pracy (jak najlepsze).
Kryteria te wzajemnie się uzupełniają Jedno wypływa z drugiego i
wszystkie są jednakowo ważne.
FUNKCJE W KULTURZE
FIZYCZNEJ
FUNKCJA STYMULACYJNA- rozwoju w ontogenezie- W
życiu osobniczym, można wyróżnić trzy okresy
młodości (anafaza- przewaga zmian konstruktywnych nad
destruktywnymi),
dojrzałości (mezofaza, równowaga), i
starości (katalaza, procesy destruktywne).
W tych okresach aktywność ruchowa spełnia m.in. role
czynnika stymulacji. Stymulacja w zakresie kultury fizycznej
polega na , w I fazie życia na wspomaganiu rozwoju (funkcja
porewolucyjna), w II fazie na podtrzymaniu osiągniętego
stanu (funkcja konserwacyjna), w III fazie na czynnym
przeciw działaniu znamionom starczym (funkcja
antyinwolucyjna).
FUNKCJA ADAPTACYJNA- dotyczy
adaptacyjnej roli aktywności człowieka w
dziedzinie kultury fizycznej na przestrzeni życiaw okresie ewolucji (rozwoju) polega na dążeniu
do podwyższenia tolerancji ustroju na działanie
możliwie wszystkich bodźców generowanych
przez środowisko zewnętrzne,
w fazie transwolucji (dojrzałości)- na
wspomaganiu procesu przystosowania się do
środowiska życia i warunków pracy zawodowej,
w okresie inwolucji (starzenia się)- na
łagodzeniu skutków zmiany trybu życia w
związku z przejściem w stan spoczynku oraz
ograniczona sprawnością i wydolnością
organizmu w wyniku zmian starczych.
Typy i kryteria kultury fizycznej.
1. Świadomość potrzeb i możliwości swojego ciała w
zakresie aktywności ruchowej.
2.odpowiednie zachowanie służące temu ciału.
(zachowanie aktywne systematyczne i liczące się z
potrzebami)
3.rezultaty tych zachowań.
Wartości: F.Znaniecki: *Zdrowie (typ higieniczny),
*rozrodczość (typ geneonomiczny),
*uroda (typ obyczajowo-estetyczny),
*zmysłowość (typ hedonistyczny),
*sprawność robocza i bojowa (typ utylitarny),
*spraw. Jako wartość sama w sobie (typ sportowy).