Transcript Wetenschappelijke onderbouwing

Zelfeducatie, werkt dat?
Een campagne voor de algemene bevolking, dat kan toch niet!
Is die vragenlijst wel valide en betrouwbaar?
Heeft men echt iets aan dergelijke adviezen?
Fit in je hoofd, evidence based?
Wat als mensen met klinische problemen op deze website verzeild geraken?
E- mental- health, is dat niet gewoon weer een of andere hype?
10 stappen, is dat niet tè simpel?
Kan een online test klachten screenen?
Wat doen protectieve factoren dan wel?
Campagne: Fit in je hoofd
Website
- Zelfbeoordelingstest
- 10 stappen
Publiekscampagne
Lokale acties
De campagne
-
Website
Test
Publiekscampagne
Lokale acties
De campagne
Fit in je hoofd gebruikt drie soorten preventiecampagnes voor depressie:
- Universele campagnes: preventie die zich richt op de algemene
bevolking
→ Fit in je hoofd is gericht aan alle mensen met een goede en licht
verminderde veerkracht
- Geïndiceerde campagnes: preventie die zich richt op mensen die
reeds enkele symptomen van depressie vertonen
→ Mensen met ernstige klachten worden onmiddelijk
doorverwezen naar de hulpverlening, mensen met matige
klachten krijgen advies op maat gelinkt aan de tien stappen
- Selectieve campagnes: preventie die zich richt op mensen met een
verhoogd risico op depressie
→ Implementatie van Fit in je hoofd bij specifieke doelgroepen
met een verhoogd risico
De campagne
Beste resultaten door combinatie van 3 soorten
preventie-campagnes:
1) Reductie risicofactoren
2) Bevordering protectieve factoren
- Toename kennis i.v.m. geestelijke stoornissen
- Stigma rond geestelijke stoornissen aanpakken
- Positieve sociale & economische effecten
- Verbetering fysieke gezondheidstoestand
- Verhinderen ontwikkeling van mentale stoornis
- Vermindering psychiatrische symptomen
De campagne
De combinatie van universele, geïndiceerde en
selectieve preventie-campagnes werkt:
Draagkracht
Draaglast
De website
Zelfbeoordelingstool
- Vragenlijsten
- Advies
10 stappen:
- Internationale campagnes
- Protectieve factoren
E-mental health
E- mental- health
De website en de test werken aan de hand
van het concept zelfeducatie
Zelfeducatie rond geestelijke gezondheid via
het internet = e-mental health
E- mental health
Zelfeducatie = zelfzorg = zelfhulp = zelfinstructie =
zelfmanagement
Vb. Zelfhulpboeken, zelfhulpgroepen, audio- en videotapes
- Populariteit van zelfzorg neemt toe
- Plaats verworven binnen het format van een behandeling en/of
een preventiecampagne
E- mental- health
Voordelen zelfeducatie:
- Vrijheid voor de gebruiker: je kan waar en wanneer je zelf wilt
werken aan je geestelijke gezondheid
- Anonimiteit voor de gebruiker: stap naar hulpverlener moet niet
meer worden gezet → Drempelverlagend!
- Zelfhulpmateriaal gebaseerd op cognitieve gedragstherapie blijkt
effectief
- Filosofie van stepped care: eerst autonoom problemen trachten te
overwinnen, later eventueel stap naar professionele hulpverlener zetten
E- mental- health
Relatief nieuw en weinig onderzocht
→ Eerste resultaten wijzen op enorm potentieel
Vb. Moodgym (cognitieve gedragstherapie)
Vermindering depressieve symptomen, toename kennis
depressie en effectieve behandelingen
Vb. Bluepages (psycho-educatie)
Vermindering disfunctionele denken en depressieve symptomen
E- mental- health: voordelen
- Kostenbesparing
- Facilitering van de conventionele hulpverlening
→ anonimiteit en combinatie met professionele
hulpverlening
- Vernieuwende manier van hulp- en adviesverlening
→ nieuwe mogelijkheden voor geven van informatie,
behandelingen, feedback en gelijktijdig vele mensen
bereiken
E- mental- health: voordelen
- Democratisering van hulpverlening en versterking
algemene samenleving
→ Groot aanbod en daarmee gepaard gaande keuzevrijheid
→ Andere kanalen blijven nodig voor bereiken van alle
doelgroepen
- Mogelijkheid tot evaluatie en informatieverzameling
- Garantie van anonimiteit en privacy
E- mental- health: nadelen
-
Verhoging wachtlijsten mogelijk
Verkeerd opnemen en gebruiken van informatie
Geen garantie voor inhoudelijke kwaliteit
Niet iedereen bereiken via internet Vb. Senioren
Onduidelijk of er iets mee gedaan wordt
→ Hoe mensen op een gezondheidsbevorderende website
krijgen?
→ Hoe zorgen dat ze erop blijven en ook terugkeren?
→ Hoe zorgen dat het tot gedragsverandering leidt?
- Mag niet te belastend zijn
→voor de computer
→ voor de gebruiker
Zelfbeoordelingsinstrument
Evidentie voor de vragenlijst
– Een validiteitsonderzoek bij 2000 personen bewijst de
psychometrische kwaliteit van de test
– Onderzoek toont aan dat online vragenlijsten valide en
betrouwbaar zijn en kunnen screenen op aanwezigheid van
onder andere depressie (vb.GHQ-28 en SCL-90-R)
– Procesevaluatie levert positieve resultaten op
Zelfbeoordelingsinstrument
Evidentie voor het advies
– Onderzoek in de gezondheidspromotie toont aan dat advies
op maat effectiever is dan een generiek advies
– Gebruik van internet in de context van hulpverlening heeft
vele voordelen
– Educatief voordeel:
→ internet kan zelfeducatie in de hand werken
– Evaluatiestudies (ISW Limits – Trimbosinstituut)
→ Over het algemeen positieve resultaten
→ Suggesties tot verbetering opgevolgd
10 stappen: internationaal
Internationale campagnes:
- Oorsprong in Engelse campagne, die ook in Ysland
en Canada werd uitgevoerd
- Tien stappen van ‘Fit in je hoofd’ komen
inhoudelijk overeen met de stappen in de
buitenlandse campagnes
- Centrale inhoud = protectieve factoren
Campagne
in
Engeland
The Sainsbury
Centre for Mental
Health
10 stappen: protectieve factoren
Protectieve factoren bevorderen de geestelijke fitheid:
- weerbaarheid = de mogelijkheid om een moeilijke situatie
snel te boven te komen
- zelfredzaamheid = het gevoel van controle over het eigen
leven
Evidentie voor positieve invloed protectieve factoren:
- persoonlijk welbevinden stijgt
- gezondheid verbetert
- levenskwaliteit neemt toe
- voorkomen van mentale stoornissen
10 stappen: protectieve factoren
Theoretische kaders voor protectieve factoren:
– Salutogenic model
(Antonovsky)
– Positieve psychologie
(Seligman)
Gezondheid is niet afwezigheid van ziekte,
Maar aanwezigheid van gezondheid
→ oorzaak van gezondheid centraal
risico’s (=oorzaak van ziekte) niet centraal
10 stappen: protectieve factoren
Soorten protectieve factoren:
- Psychologische protectieve factoren
- Sociale protectieve factoren
- Protectieve factoren op het structurele niveau
Aard van de protectieve factoren:
- Indivueel
- Familiegerelateerd
- Sociaal
- Economisch
- Omgevingsgericht
10 stappen: protectieve factoren
- Verschillende protectieve factoren komen tot
uitdrukking in de 10 stappen
Vb. Beschermende factor ‘sociale steun van familie en vrienden’
komt o.a. tot uitdrukking in: stap 2, praat erover
stap 5, reken op vrienden
stap 8, durf hulp vragen
- Tien stappen pogen mensen te informeren en aan te
moedigen om op eigen initiatief te investeren in de
protectieve factoren
Effectiviteit van inhoud 10 stappen
Surf naar www.fitinjehoofd .be
en neem een kijkje bij ‘voor professionelen’