Transcript преузми
POSLIJE OSVAJANJA DESPOTOVINE 1459.GOD,SULTAN MEHMED II NIJE UKINUO SRPSKU PATRIJARSIJ ,ALI SU NA NJU RAZREZANI VELIKI PORESKI NAMETI KOJE ONA NIJE MOGLA DAVATI.ZBOG TOGA JE BIO ONEMOGUCEN RAD PATRIJARSIJE I SAZIVANJE EPISKOPA U SABOR. OVO JE OHRIDSKA ARHIEPISKOPIJA JEDVA DOCECKALA DA BI SE UPELA U POSLOVE PATRIJARSIJE I ODREDJIVALI EPISKOPE NA POJEDINE EPARHIJE SRPSKE PATRIJARSIJE. VREMENOM JE SRPSKA PATRIJARSIJA KAO ORGANIZOVANA CJELINA PRIPOJENA OHRIDSKOJ ARHIEPISKOPIJI. Sultan Mehmed II Pomoc poturcenjaka Mehmeda Sokolovica Srpskoj Crkvi Kada je jedan od veoma uticajnih Srba,poturcenjak Mehmed Sokolovic postao turski pasa,doslo je do promjena u korist Srpske crkve,jer on nikada nije zaboravio svoje srpsko porijeklo.Bio je rodomi z sela Sokolovica kod Visegrada.Imao je brata Makarija koji je ranije bio monah u manastiru Milesevi,potom igumanu Hilandaru,a u vrijeme obnavljanja Pecke patrijarsije vjerovatno je vec bio episkop. Pecka patrijarsija je.poslije vise pokusaja,konacno obnovljena 1557.god.Na molbu svoga brata Makarija ,Mehmed pasa je izgradio kod sultana Sulejmana II berat o postavljenju Makarija za patrijarha obnovljene Pecke patrijarsije. Mehmed Pasa Sokolovic -> PATRIJARH MAKARIJE Patrijarh Makarije(1557-1571) odredio je za svoje sjediste Pec I otpoceo da preuredjuje Srpsku crkvu u dogovoru sa arhijerskim saborom.Obnovljena Pecka patrijarsija imala je tada pod svojom upravom(jurisdikcijom) cetrdeset episkopija I mitropolija.Patrijarh Makarijaje izradio ukaz(hatiserif) o slobodi zidanja novih I obnavljanju starih crkava I manastira,mahom skromnijih razmjera.Iz toga vremena je grupa Ovcarsko-kablarskih manastira na Zapadnoj Moravi.Sam Makarije obnovio je o svom trosku hram manastira na patrijarsijskom imanju Budisavcima,blizu Peci;prezidao je pripratu u Peci isagradio pripratu manastirs Gracanice na Kosovu.Sa u Carigradu patrijarh Makarije je donio Pec neke crkvene knjige,a po predanju osnovana je I jedna bogoslovenska skola u Djakovici.Osim prepisivanja knjiga ,knjige sujos I stampane u Milesevi I Mrksinoj crkvi na Skadaru.Mnoge knjige donesebne su iz Rusijea 1570.god spominjw se cak I jedna knjizara u Skoplju.Z vrijeme patrijarha Makarija Sokolovica obnovljenja crkva dobila je pravo da stice I da slobodno upravlja svojim pokretnim I nepokretnim imanjem.Srpski patrijarsi su stekli pravo da sude svojim vjernicima u crkvenim I nekim krivicnim gradjanskim sporovima,u bracnim sukkobima I pitanjima nasledja.Ovi su stvarno bili narodne starijesine(etnarh,milet-pasa) Patrijarh Makarije Sokolovic -> Pećka patrijaršija je bila pomjesna autokefalna pravoslavna crkva sa sedištem u Peći, koja je postojala u periodu između 1346-1463 u srednjovekovnoj srpskoj državi, te 1557-1766 u Otomanskom carstvu. Pećka patrijaršija je uglavnom obuhvatala Srbe, ali i mnoge druge pravoslavne balkanske narode pod njenom nadležnošću. U periodu otomanske vladavine je imala ogroman značaj za očuvanje verske autonomije i hrišćanskog identiteta. U nadležnosti pećkog patrijarha su, osim srpskog klera, bili i drugi pravoslavni sveštenici. Tako je u nadležnosti Pećke patrijaršije bio i Rilski manastir, najveći i najpoznatiji pravoslavni manastir u Bugarskoj. Veliki broj pećkih patrijarha je bio bugarskog porekla. Pećki patrijarsi (uključujući Makarija, Gerasima, Jeroteja, Pajsija, Mojsija, Arsenija III, Arsenija IV i druge) su nosili titulu patrijarha "svim Srbljem i Bugarom" PECKA PATRIJARSIJA Mehmed-paša Sokolović (1505. ili 1506, Sokolovići - 1579, Istanbul) je bio osmanlijski vojskovođa i veliki vezir Osmanlijskog carstva. Sokolović je bosanskohercegovačkog porijekla[1][2][3][4][5]. Rodio se u selu Sokolovići pored Rudog, kao dijete pravoslavnih roditelja. Sa šest godina, Sokolović je odveden u osmanlijsku vojsku na adžami-oglan, više poznat kao danak u krvi. Podvrgnut je pod oštru vojničku disciplinu u osmanlijskoj vojnoj akademiji u Istanbulu gdje je primio islam. Ovo je bila uobičajena praksa u osmanlijskoj vojsci u to doba (vidjeti: janjičari).Već istaknut u ratovima sa Ugarskom i Austrijom (1526-1533), u vrijeme sultana Sulejmana Veličanstvenog, Mehmed-paša Sokolović obavlja razne dužnosti u carskom saraju. Godine 1543. bio je zapovjednik dvorske straže (kapidžibaša), a 1546. biva unaprijeđen u kapudan-pašu (admirala). Za dalje ratne zasluge, posebno na istoku i perzijskom frontu dobija položaj trećeg vezira, 1555. godine.Diplomatski i vojni uspjesi otvorili su put Mehmed-paši ka položaju prvog činovnika Carstva. Dana 28. juna 1565. godine Mehmedpaša biva unaprijeđen na položaj velikog vezira. Nakon smrti sultana Sulejmana Veličanstvenog pod opsjednutim Sigetom 6. novembra 1566, janjičari na juriš zauzimaju sigetsku tvrđavu tri dana kasnije. Pune tri sedmice, koliko je trajala opsada Sigeta u kojoj se nalazio Sulejman Veličanstveni, Mehmed-paša je čvrsto držao vojnu snagu Carstva u svojim rukama, a i kasnije punih 13 godina bio je, u sklopu Carstva, jedan od najsnažnijih svjetskih vladara.Osvajanjem Sigeta, pod vodstvom Mehmed-paše Sokolovića, hrvatski ban Nikola Šubić Zrinski je, prilikom proboja posljednjih branitelja iz tvrđave, ranjen, te živ zarobljen i odmah pogubljen. Njegovu odrubljenu glavu Mehmed-paša Sokolović šalje budimskom namjesniku, svom nećaku Gulabi-agi, da je ovaj proslijedi u Beč na ugarski carski dvor. Mehmed-paša je u međuvremenu, uz pomoć carskog štitonoše Džafer-bega i tajnog pisara Feriduna, pune tri sedmice krio od vojske i ostalih carskih dostojanstvenika smrt Sulejmana Veličanstvenog. Mehmed-paša je podizao brojne zadužbine i vakufe širom Carstva. U svome rodnom selu Sokolovićima kod Rudog izgradio je džamiju, a u Beogradu, na Kalemegdanu, česmu. Podigao je tri do pet mostova na prostoru Bosne i jedan na prostoru Crne Gore, a to su: ćuprija na Drini u Višegradu, Arslanagića most u Trebinju, Vezirov most u Podgorici u Podgorici, most na ušću Žepe u Drinu, i Kozju Ćupriju u Sarajevu. Od njih je svakako najpoznatija ćuprija na Drini, koja je tematska osnovica romana Na Drini ćuprija poznatog bosanskohercegovačkog pisca i nobelovca Ive Andrića.Nema podataka da je Mehmed paša Sokolović gradio kršćanske objekte po Bosni, vjerovatno jer se o tom nije vodila evidencija. Međutim, ono što se sigurno zna da je Mehmed-paša, kao član vezirskog vijeća, uticao prilikom donošenja odluke osmanske državeda se obnovi Pećka patrijaršija 1557, na čije je mjesto doveo svoga brata (ili bratovljeva sina) Makarija. Mehmed II. zvani el Fatih (Osvajač) (Edirn, 30. ožujka 1432. - 3. svibnja 1481.), turski sultan.Mehmed II.Mehmed II. je rođen u Edirnu, tada glavnom gradu Osmanske države, 29. ožujka 1432. godine. Njegov otac je bio sultan Murat II, a majka Huma Hatun. Kada je imao 11 godina poslan je u Amaziju da pohađa školu i stekne iskustvo što je bila praksa i ranijih sultana. Još u mladosti, mladi prijestolonasljednik Mehmed II. se okitio visokim znanjima o vjeri, povijesti, zemljopisu, inženjerstvu, pjesništvu, književnosti. Takođe je naučio i nekoliko jezika: arapski, perzijski, grčki, srpski i talijanski. Mehmed II. postaje sultan prvi put 1444. godine poslije abdikacije svog oca Murata II. To prvo razdoblje vlasti završava iste godine kada mu se vojnici bune poslije poraza od križarske vojske i vraćaju na vlast Murata II. Njegov otac sultan Murat II. po drugi put abdicira 1451. godine.Mladi sultan prvo na redu je imao osvajanje Carigrada koji pada u Turske ruke 1453. godine. Osvajanje Carigrada (Konstantinopola) je omogućilo Mehmedu II. da okrene svoju pažnju ka Anadoliji. Mehmed je pokušao stvoriti jedinstvenu vlast u Anadoliji osvajajući Turske države zvane Bejlik i Grčko carstvo Trebizonda na sjeveroistoku Anadolije, ujedinjujući se sa Zlatnom hordom sa Krim.Mehmed II. je na Istok išao do Beograda, gdje je pokušao zauzeti grad John Hunyadija na Opsadi Beograda 1456. Mađarski činovnici su uspješno odbranili grad i Osmanlije su se privremeno povukle, ali su na poslijetku oni zauzeli cijelu Srbiju.Srbija je osvojena 1459. godine, Bizant to jest Morea njegova posljednja provincija 1460. godine zajedno s Atenom nakon čega se rat prebacuje u Aziju. Novi vojni cilj postaje Trapezuntsko Carstvo koji je u stvarnosti posljednji slobodni teritorij starog Bizanta. Da bi se ono osvojilo 15. kolovoza 1461. godine sultan uz put osvaja nekoliko malenih turskih kneževina. Po povratku u Europu on osvaja Bosnu 1463. godine i ne zamara se kasnijom tamošnjom mađarskom ofenzivom želeći s njima izbjeći sukob.U drugom dijelu svoje vladavine Mehmed II. osvaja Krim, dijelove Albanije i otok Eubeju. Uz sve te pobjede užasno po njega pada poraz u Moldaviji 1475. godine.Mehmed II. se smatra za nacionalnog heroja u Turskoj.Ahdnama Mehmeda Fatiha data bosanskim franjevcima smatra se najstarijim pisanim dokumentom o ljudskim pravima.U njegovo vrijeme je djelovao i veliki vezir bosanskog podrijetla Ahmed-paša Hercegović. SULTAN MEHMED II