Transcript Van Traa Advocaten N.V.

De tussentijdse opzegging-clausule
ACIS-symposium 4 maart 2011
Mr J.D. van de Meent
Van Traa Advocaten N.V.
Wettelijke regeling
tussentijdse opzegging
• Indien bevoegdheden bedongen, dan een
gelijke bevoegdheid voor verzekeringnemer
(7:940 lid 3, eerste zin)
• Niet ten nadele van verzekeringnemer of tot
uitkering gerechtigde afwijken
(art. 7:943 lid 2)
Termijn
• Twee maanden, tenzij opzettelijke misleiding
verzekeringnemer
(dan met onmiddellijke ingang)
• Geen afwijking ten nadele van
verzekeringnemer (dus wel kortere termijn
voor verzekeringnemer)
Beperking voor verzekeraar
Alleen op bedongen gronden die van dien aard
zijn dat gebondenheid aan de verzekering niet
meer van de verzekeraar kan worden verlangd
(art. 7:940 lid 3, laatste zin)
• PG: verzekeraar moet eerst zoeken naar
minder vergaande maatregel (andere
voorwaarden, waarschuwing, etc.)
• Achtergrond: belang verzekeringnemer, want
na tussentijdse opzegging lastig elders
dekking te verkrijgen
Molestdekking
• Mogelijkheid termijn van zeven dagen te
bedingen
• Voldoende is dat een dergelijke gebeurtenis
zich voordoet of dreigt voor te doen
• Wel erg ruim: volgens de wet kan de gehele
overeenkomst worden opgezegd
Molestdekking (vervolg)
• Clausule Oorlogsrisico en Stakersrisico (M3):
recht om dekking molestrisico op te zeggen
met inachtneming van termijn van zeven
dagen
Debat
Geldt verzwaarde norm ook voor
verzekeringnemer?
(Alleen op bedongen gronden die van dien aard
zijn dat gebondenheid aan de verzekering niet
meer van de verzekeraar kan worden verlangd)
Verzekeringnemer ook?
Voorstanders:
• Gelijke bevoegdheid (lid 3)
• Vertrouwensbeginsel: het kan toch niet zo
zijn dat een verzekeringnemer dan wel vrijuit
van die bevoegdheid gebruik kan maken
vanwege bijvoorbeeld lagere premie elders
(zie bijvoorbeeld advies Wansink)
Verzekeringnemer ook?
Tegenstanders:
• “verzekeraar” (lid 3)
• geen absolute gelijkheid, maar slechts
voorkomen dat mogelijkheden verzekeraar
ruimer zijn
• belang verzekeraar niet hetzelfde: problemen
verzekeringnemer elders dekking te
verkrijgen
Rechtbank Arnhem
Rb Arnhem 14 november 2007 (RAV 2008, 20):
Verzekeringnemer ook!
Bedoeling wetgever is gelijke
opzeggingsbevoegdheid
RvT
RvT Verzekeringen 19 maart 2007,
2007/026 en 2007/027:
marginale toetsing: geen schending goede
naam schadeverzekeringsbedrijf, want advies
aan Wansink gevraagd en dat advies gevolgd
Wansink
•
“verzwaarde norm geldt ook voor verzekeringnemer”
•
nuancering:
-
“geneigd de vraag bevestigend te beantwoorden”
gezien de beoogde gelijkheid
“in rechte verdedigbaar”
(zie anders: Stadermann, die onderscheid maakt tussen
hetgeen volgens hem wenselijk is en de juridische
uitkomst)
Rb Den Haag
Rb Den Haag 14 januari 2009
(RAV 2009, 42):
Verzwaarde norm geldt niet voor
verzekeringnemer!
- zie antwoorden Minister: geen beperkingen voor
verzekeringnemer
- verzekeraar kan de opzeggingsmogelijkheden
achterwege laten
- daarom geen beroep verzekeraar op
art. 6:248 lid 2
Hof Arnhem
(appèl voornoemd vonnis Rb. Arnhem)
Hof Arnhem 31 maart 2009 (LJN BI1728) en
17 november 2009, LJN BL7464:
- “verzekeraar”
- geen gelijkheid, maar voorkomen ruimere
mogelijkheden verzekeraar
- probleem verzekeringnemer elders dekking
te verkrijgen
Hof Arnem (vervolg)
- beding het dan niet!
- mogelijkheid slotzin op te nemen in
voorwaarden: dan verzekeringnemer ook
geen verdergaand recht
- mogelijk art. 6:248 lid 2, maar enkele
omstandigheid dat verzekeringnemer
vanwege lagere premie elders opzegt
onvoldoende, ook niet indien profijt
premiekorting door lange looptijd
Hof Arnhem (vervolg)
- ernstige financiële consequenties voor
verzekeraar: misrekening die niet voor
rekening van verzekeringnemers dient te
komen
Gedragscode
• Gedragscode geïnformeerde verlenging en
contracttermijnen particuliere
schadeverzekeringen:
-
looptijd maximaal 12 maanden
tenzij bevestiging verzekeringnemer door
extra handtekening
Gedragscode II
Ook voor zakelijke verzekeringen:
- looptijd van maximaal 36 maanden
- tenzij uitdrukkelijke afwijkende wens
verzekeringnemer
- Code geldt alleen voor ZZP-ers, MKB-ers,
etc. en niet voor maatwerkcontracten
Verzwaarde norm oplossing
voor verzekerde?
Steeds kortere looptijden
Verzekeraar zal vaker tegen het einde van de
looptijd opzeggen:
- Géén bedongen gronden nodig
- Géén verzwaarde norm
Verzekeringnemer moet dan maar weer elders
dekking zien te verkrijgen
en
… een verzekeringnemer moet in de regel bij
een verzekeringsaanvraag iedere opzegging
melden. Valt daar niet ook de opzegging
tegen het einde van de looptijd onder?
Plaats van wettelijke regeling
• 7:940 BW: Afdeling 1 (Algemene bepalingen)
• Geen bijzondere regeling in Afdeling 2
(schadeverzekering)
• Wel bijzondere regeling in Afdeling 3
(sommenverzekering; 7:977 BW):
“niet opzeggen behoudens het elders in deze
titel bepaalde”
Dus toch conform regime art. 7:940? Of toch
extra beperking(en) bedoeld?
Slotconclusies/-vragen
• Verzwaarde norm geldt niet voor
verzekeringnemer
• Wettelijke regeling opzegging Molestrisico te
ruim geformuleerd
• Wat zijn nu de extra beperkingen van
art. 7:977 BW t.o.v. art. 7:940 BW? Is
sprake van een fout in de wet?
• Tussentijdse opzegging bedingen voor
verzekeraars: pas op, want je geeft meer
dan je krijgt!