Transcript Prezentacija – Klasteri u osnovi razvojne

KLASTERI U OSNOVI
RAZVOJNE POLITIKE CRNE GORE
MSc Sandra Tinaj, Univerzitet Donja Gorica
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Geografska pozicija Crne Gore
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
O Crnoj Gori
Opšti podaci
Makroekonomski
podaci
•Površina:
13.812 km2
•BDP u 2011. godini:
3192.0 mil. EUR
•Populacija:
600.029 stanovnika
•BDP po glavi stanovnika:
5,070 EUR
•Teritorijalna podijeljnosti:
21 opština
•Stopa inflacije u 2011. godini:
3,0%
•Politički sistem:
Parlamentarna demokratija
•Broj preduzeća u Crnoj Gori:
45.347
Valluta: EURO ( € )
Broj MSP: 17.223
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Klasteri
Definicija
Klasteri su pravna lica, geografske koncentracije
međusobno
povezanih
preduzeća,
specijalizovanih
dobavljača, pružaoca usluga, preduzeća u povezanim
sektorima i povezanih institucija u područjima u kojima
međusobno konkurišu, ali i sarađuju (Porter, 1998).
Klasteri nijesu: industrijske zone, posebne ekonomske zone,
tehnološki parkovi, zadruge (kooperative)
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Politika razvoja klastera u Crnoj Gori
Strateški okvir
•Zakonu o regionalnom razvoju
•Strategija regionalnog razvoja Crne Gore 2010. – 2014.
•Strategija razvoja malih i srednjih preduzeća 2011. – 2015.
•Strategija za podsticanje konkurentnosti na mikro nivou
2011. – 2015.
•Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvođenje
klastera do 2016. godine
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Ciljevi izrade strategije
•Povećanje konkurentskih prednosti MSP zasnovanih na
ekonomiji obima, inovacijama i učenju;
•Poboljšanje pristupa tržištu preduzećim au klasteru;
•Veće integrisanje MSP iz manje razvijenih opština/regiona
u domaće i međunarodne lance vrijednosti;
•Balansiranje regionalnog socio-ekonomskog
(posebno u manje razvijenim djelovima države).
razvoja
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Ciljevi Strategije
Strategijom su definisana četiri bazična cilja:
I.Povećanje izvoza;
II.Supstitucija uvoza;
III.Otvaranje novih preduzeća i novih radnih mjesta;
IV.Održavanje nivoa zaposlenosti
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Metodološki pristup
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Načela implementacije strategije
•Saradnja između javnog i privatnog sektora:
Uticati na promovisanje saradnje u cilju boljeg i lakšeg korišćenja
ograničenih resursa.
•Transparentnost :
Dijeljenje informacija u svim faza procesa o svim odlukama, kao i o
tenderskim postupcima.
•Realno postavljeni ciljevi:
Izbjegavanje preambicioznih ciljeva
•Pragmatizam
•Težište na razultatima
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Proces implementacije strategije
PROCES IMPLEMENTACIJE:
I.Faza inkubacije (2012)

Faza inkubacije je usmjerena na sprovođenje aktivnosti u
izabranim pilot klasterima do kraja 2012. godine.
Cilj ove faze je:
"Da se prikaže relevantnost pristup razvoja klastera u postizanju održivog
rasta u Crnoj Gori i da se generiše dovoljan stepen prihvatljivosti i
pokretačke snage na nacionalnom nivou kako bi se nastavilo sa punom
implementacijom Strategije“.
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Proces implementacije strategije
FAZE IMPLEMENTACIJE:
I.Faza izgradnje kapaciteta (2013)

Faza izgradnje kapaciteta je usmjerena na proširenje i
produbljivanje rezultata postignutih tokom početne faze.
Cilje ove faze je:
"Izgradnja institucionalnih kapaciteta i nadogradnja upr vlj čke i koordin
cione strukture za implementaciju Strategije, u cilju postizanja pune
spremnosti za implementaciju u ve em broju klastera tokom faze
implementacije“.
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Proces implementacije strategije
FAZE IMPLEMENTACIJE:
I.Faza implementacije (2014 – 2016)

Ova faza podrazumijeva punu primjenu Strategije.
Cilj ove faze je:
"“Efektivno i efikasno proširiti pomoć za razvoj većeg broj klastera u Crnoj
Gori u cilju postizanja strateških ciljeva Strategije”.
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Mapiranje
Metodologija mapiranja:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Identifikacija odgovarajućih sekundarnih izvora informacije
Identifikacija i intervjui sa ekspertima/institucijama/asocijacijama
Identifikacija sektorskih koncentracija
Definisanje klastera prema specifičnim podsektorima/proizvodima
Identifikacija primarne liste klastera prema sekundarnim izvorima po
definiciji
Sakupljanje podataka iz potencijalnih klastera Posjeta izvjesnom broju
potencijalnih klastera
Identifikovanje konačne liste klastera na osnovu primarnih i
sekundarnih izvora po definiciji i pripremanje mape i tabele klastera
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Rezultati mapiranja
Postojeći
Potencijalni
Drvoprerada
8
3
Građevinarstvo
9
3
Poljoprivreda
19
15
Turizam
6
0
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
Pilot projekti u sklopu I faze - Faze inkubacije
Sprovode se aktivnosti na 6 pilot potencijalnih klastera, i to:
1. Otkupljivača i prerađivača gljiva
2. Organskih proizvođača heljde
3. Uzgajivača rječne ribe
4. Drvoprerađivača
5. Mesne industrija
6. Proizvođača maslinovog ulja
CDA – CEED Consulting d.o.o Podgorica
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
PK otkupljivača i prerađivača gljiva

Mapirano 15 potencijalnih članova u 6 opština
Sjevernog regiona Crne Gore;

Osnovni proizvod čine 13 vrsta gljiva (vrganj 70%);

955 t gljiva prikupljeno u 2011;

60% se prodaje svježe, 40% ide u preradu;

Oko 60% prikupljenih količina se izvozi;

Najveća tržišta: Italija i Srbija.
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
PK organskih proizvođača heljde

Mapirano 26 individualnih proizvođača u Pljevljima;

Svi poljoprivredni proizvođači su u prelaznom periodu
za dobijanje sertifikata za organsku proizvodnju;

Osnovni proizvod: brašno od heljde;

Oko 30 ha oranica u 2011. Oko 30 t heljde;

U prosjeku 1 ha = 1 t heljde;

10% izvoz, ostalo za domaće potrebe.
KLASTERI u osnovi razvojne politike Crne Gore
Strategija održivog ekonomskog rasta kroz uvoženje klastera do 2016. godine
PK uzgajivača rječne pastrmke

Mapirano 14
potencijalnih članova u 5 opština
Sjevernog regiona Crne Gore;

Osnovni proizvod čini svježa konzumna riba (pastrmka);

Raspoloživi kapaciteti 364,5 t kod 14 potencijlanih
članova;

Broj radnika 32;

Tržište: domaće i inostrano (pretežno Srbija).
HVALA NA PAŽNJI