Transcript Dagdeel 1 en 2 - Groepsmaatschappelijkwerk.nl

Basistraining
groepsmaatschappelijk werk
Ontwikkelen van expertise in het
werken met groepen:
Van intuïtief doen naar
bewust methodisch handelen!
September 2013
Programma
13.00
Welkom + kennismaken
14.30
Pauze
14.45
Kracht van de groep
15.30
Groepsontwikkeling/voorfase
Vragen
- Van welke groepen ben je momenteel lid?
- Wat betekenen die groepen voor jou?
- Wat zou er gebeuren als deze groepen voor je
wegvallen?
- Wat kun je vanuit bovenstaande vragen leren
over de kracht van groepswerk?
De kracht van groepswerk
• Vragen van cliënten
• Problematiek in
ruimer kader
• Helperprincipe
• Minder
individualiserend
• Leren van elkaar/
veilig leerklimaat
• Anonimiteit
• Uitbreiding sociaal
netwerk
• Efficiënte
informatieoverdracht
• Positioneel
gelijkwaardiger
• Preventief
• Emanciperend
De groep komt in zijn kracht
wanneer(1):
• de positieve krachten in de groep worden
benut;
• overeenstemming over het doel is ontstaan;
• de activiteiten en werkwijze de deelnemers
aanspreken;
• deelnemers iets voor elkaar kunnen
betekenen en elkaar iets te bieden hebben;
De groep komt in zijn kracht
wanneer(2):
• Individualisering wordt verminderd en
herkenning wordt bevorderd;
• er interactief leren plaatsvindt;
• gezamenlijke belangen en solidariteit wordt
ervaren.
• …………………………..
• ……………………………
Groepsmaatschappelijk werk
Type groepen:
• Hoofd- groepen: Cognitief Georiënteerde
groepen (voorlichtings/thema-avonden)
• Hart-groepen: Beleving en
Ervaringsgeoriënteerde groepen
• Handen-groepen: Gedrag en vaardigheid
georiënteerde groepen
Processen in groepen
Model Integrale Procesbegeleiding van Groepen
(IPG) zoekt een samenhang tussen:
– Groepsontwikkeling (fases)
– Niveaus
– Leiderschap
– De context van de groep
Leiderschapsstijl
Context
Groepsontwikkeling
Niveaus
Leiderschapsstijlen
Niveaus in groepen:
1.
2.
3.
4.
5.
Inhoudsniveau
= WAT
Procedureniveau = HOE
Interactieniveau = Tussen de deelnemers
Bestaansniveau = Binnenwereld deelnemers
Contextniveau = Invloed omgeving
Fases in groepen / groepsontwikkeling:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Voorfase
Oriëntatiefase
Machtsfase
Affectiefase
Autonome groep
Afsluitingsfase
Fenomenen in de voorfase
van de groepsontwikkeling:
• zoeken naar gezamenlijk belang, vraag of probleem
• aangesproken worden door doelen, activiteiten of deelnemers
van de groep
• invulling van niet vervulde behoefte in de eigen context
• ontwikkelen voorlopig groepsimago/groepsontwerp
• creëren “wensenpakket m.b.t. persoonlijke verwachtingen,
doelstellingen en activiteiten
• onderzoeken randvoorwaarden voor deelname c.q.
voorbereidingen
• bewegen in de polariteit hoop en vrees
• inclusievragen: wil ik bij deze groep horen of niet?
Beginfasen van groepsontwikkeling:
1. VOORFASE – vragen van de deelnemers:
- Aangesproken door doelen en activiteiten
- Kosten en batenanalyse maken
- Provisorisch beeld maken van de deelnemers
én van de begeleiders
- Hoop en vrees
- Confrontatie met vorige groepservaringen
en andere groepswerkers
Beginfasen van groepsontwikkeling:
1. VOORFASE – vragen van de werker:
- Wie is de doelgroep?
- Wat zijn de doelen?
- Welke type groep wil ik ontwikkelen?
- Vormaspecten: waar, wanneer, hoe vaak?
- Programma: inhoud, opbouw, werkwijze etc.
Fenomenen in de oriëntatiefase
van de groepsontwikkeling:
•
•
•
•
•
•
•
•
afhankelijkheid van de leiding
behoefte aan externe sturing
ontwikkeling van een eigen taakstructuur
onzekerheden naar de eigen positie
helder krijgen van ieders taak en bijdrage
discussies/ strijd over de doelen
nuanceren van stereotypen en vooroordelen
Schutz: inclusie ---> lidmaatschap
Beginfasen van groepsontwikkeling:
2. Oriëntatiefase
-
Wie nam de leiding?
Wie keek de kat uit de boom?
Welk interactiepatroon is ingezet?
Welke verhouding is er met de begeleiders
gecreëerd ?
- Welke fenomenen en kenmerken zijn er
waargenomen?
De start van bijeenkomst 1
• Hoe introduceer ik mijzelf?
• Hoe maak ik de doelstelling duidelijk?
• Hoe werkt de werkvorm
die ik gebruik voor de kennismaking?
• Hoe bouw ik aan een klimaat van veiligheid en
vertrouwen?
Niveaus in groepen:
1.
2.
3.
4.
5.
Inhoudsniveau
= WAT
Procedureniveau = HOE
Interactieniveau = Tussen de deelnemers
Bestaansniveau = Binnenwereld deelnemers
Contextniveau = Invloed omgeving
Reflectieopdracht
- Wat heb ik geleerd over groepsprocessen en
dynamieken?
- Wat heb ik geleerd over het vak van de
groepswerker?
- Wat heb ik geleerd over mezelf als groepswerker?