Transcript DZIECKO Z ADHD W SZKOLE

DZIECKO Z ADHD W SZKOLE
Jak sobie z tym radzić-poradnik dla nauczycieli
Alicja Rogozińska
Marta Skarwecka
Bożena Szalska
Paulina Szynkiewicz
Czym jest ADHD?
Kilka słów na wstępie
ADHD to skrót pochodzący z języka angielskiego
brzmiący w całości:
Attention Deficit Hyperactivity Disorder
Oznacza on w polskim tłumaczeniu:
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej.
.
Cenne rady ułatwiające dobrą
organizację lekcji

Zachęcaj do korzystania z edytora tekstu!
•
•
zmniejsza to dysgrafię u dziecka
klawiatura pozwala skupić się na pomysłach a nie na kształcie liter
sprawdzanie ortografii i gramatyki to przecież ogromna pomoc

Załóż miesięczny kalendarz!
•
W notatniku zapisujesz nie tylko zadania, które uczeń musi wykonać na następny
dzień, ale także projekty długoterminowe.

Zaproponuj dwustronną teczkę!
•
Po lewej stronie znajdować się będą prace zwrócone przez nauczyciela, po prawej
prace przeznaczone do oddania.

Miej stały kontakt z rodzicami!
•
Nauczyciel powinien mieć stały kontakt z rodzicami.
Nie należy oczekiwać, że dziecko z ADHD będzie dobrym łącznikiem między tymi
stronami
•
•
Dobrym rozwiązaniem są także:

Segregatory

notatnik do prac domowych

Pomocna pamięć innych osób
Wiedz o tym, że :

Używanie stopera w celu dzielenia zadań na łatwiejsze do
opanowania etapy

Wyraźne przedstawianie problemów oraz ich konsekwencji w
momencie ich wystąpienia

Przeprowadzanie burzy mózgów

Poszerzanie wiadomości o ADHD

Uświadomienie sobie, że dziecko nie robi Tobie na złość. Jego
zachowanie to nic osobistego.
Podsumowanie
Dzieci z ADHD wyróżnia wiele zalet:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Mają mnóstwo energii
Próbują nowych rzeczy, ryzykują
Są gotowe do rozmowy, do długiej rozmowy
Dobrze dogadują się z dorosłymi
Potrafią robić wiele rzeczy naraz
Są inteligentne - wiele utalentowanych osób miało ADHD
Potrzebują mniej snu.
Mają wspaniałe poczucie humoru
Bardzo dobrze opiekują się młodszymi dziećmi
Są spontaniczne
Dostrzegają szczegóły, których inni nie dostrzegają
Rozumieją jak to jest, gdy ktoś dokucza lub ma problemy
Potrafią myśleć niekonwencjonalnie
Chętnie pomagają innym
Są radosne i entuzjastyczne
Są obdarzone wielką wyobraźnią
Są komunikatywne
Ogólne problemy pojawiające się na
różnych etapach edukacji

Wiek przedszkolny

wysoka aktywność,
potrzeba nieustannego nadzoru.
Dzieci z ADHD są nieustannie w ruchu,
wpadają w tarapaty,
niepowodzenia są przyczyną wielu frustracji.
Poszukują towarzystwa innych dzieci,
Kontakty z innymi często kończą się zabieraniem zabawek, popychaniem i
biciem






Ogólne problemy pojawiające się na różnych
etapach edukacji c.d.

Wiek wczesnoszkolny
•
W tym okresie ADHD występuje w swojej wzorcowej formie.
Zadania są często niedokończone, oceny niezadowalające.
odrzucenie przez rówieśników.
trudności ze spełnieniem podstawowych wymagań szkolnych,
•
•
•

•
•
•
•
Gimnazjum i szkoła średnia.
ciągłe problemy
brak lub niedostateczna samokontrola i poczucie odpowiedzialności.
Niektóre symptomy mogą być mniej nasilone
Większość nastolatków z ADHD wydaje się nie spełniać wymagań
adekwatnych do ich wieku.
Ogólne problemy pojawiające się na różnych
etapach edukacji c.d.

Dorosłość
•
nadmierna aktywność może być pomocna w prowadzeniu własnych
interesów
Niektórzy często zmieniają pracę, trafiają do grup o wysokim
współczynniku bezrobocia, rozwodów czy aresztowań.
•
Pracując z dzieckiem z ADHD warto
pamiętać, że:
•
•
•
•
•
Praca z dzieckiem nadpobudliwym jest czasochłonna i
obciążająca, wymaga
wiele zaangażowania ze strony nauczyciela;
Można z nim pracować tylko bezpośrednio, asystując mu;
Indywidualizacja pracy z uczniem, to nie tylko mniejsze klasy,
lecz także
zmiana podejścia do ucznia
Aby więc nasza praca przyniosła
oczekiwane rezultaty, należy








stosować zrozumiałe dla dziecka reguły;
poświęcać mu dużo uwagi;
wzmacniać wszystkie przejawy pożądanego zachowania;
być konsekwentnym;
przekazywać proste i krótkie treści;
pomóc mu zorganizować świat wokół siebie;
stworzyć zrozumiały system nagród i kar;
kary i nagrody stosować natychmiast;
Najlepsze wyniki dają:










stworzenie w szkole spójnego systemu zasad;
konsekwencja oraz systematyczna, stała praca z dzieckiem;
sadzanie dziecka w pierwszej ławce
Nagradzanie dobrej pracy
Dostrzeganie właściwego problemu
Zachęcanie, pomaganie, pozytywnie nastawienie
Poszukiwanie technik, które pomogą dziecku w nauce
Współpraca z rodzicami
Współpraca z personelem medycznym
Doradzanie w wyborze zawodu
Najlepsze wyniki dają c.d.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Zapobieganie usunięciu dziecka ze szkoły
Korzystanie ze świetlicy szkolnej lub pomocy naukowych aby
wspierać rozwój dziecka
Sprawdzanie notatek z zadaniami domowymi
Przypominanie o terminach oddawanych prac
Przypominanie listę potrzebnych książek
Sprawdzanie notatek z każdego przedmiotu
Zapewnianie rodzicom dziecka wystarczającego dostępu do
informacji
Prezentowanie materiału w sposób energiczny
Nawiązywanie kontaktu wzrokowego
Używanie zwrotów typu „to ważne!”
Sprawdzanie, czy dzieci zrozumiały o czym mówiono na lekcji
Zachęcanie do podkreślania najważniejszych słów
Ważnym elementem pracy z dzieckiem
z ADHD
•
•
•
•
•
Używanie stopera w celu dzielenia zadać na
łatwiejsze do opanowania etapy
Wyraźne przedstawianie problemów oraz jego
konsekwencji w momencie jego wystąpienia
Przeprowadzanie burzy mózgów
Poszerzanie wiadomości o ADHD
Uświadomienie sobie, że dziecko nie robi Tobie na
złość. Jego zachowanie to nic osobistego
Przykładowe problemy i propozycje ich
rozwiązania
Nadmierna impulsywność
Nadmierna impulsywność c.d.

Opis problemu:
•
Dziecko w klasie ma bardzo dużą potrzebę ruchu,
nie potrafi przez dłuższą chwilę pozostać w miejscu,
wiecznie się kręci i rozprasza innych,
działa impulsywnie.
Rozgląda się cały czas po klasie
Nie reaguje na zadawane pytania ani na prośby i polecenia nauczyciela.
Dziecko nie przewiduje konsekwencji swoich zachowań (impulsywność), staje się ono
uciążliwe.
•
•
•
•
•
•

Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku?
•
zaakceptujmy dziecko takie, jakie jest
spróbujmy pokierować energią dziecka tak, aby jak najmniej przeszkadzało otoczeniu
zaangażujmy dziecko w takie czynności, w których będzie mogło spożytkować
nadmierną ruchliwość
postarajmy się zapisać dziecko za zgodą rodzica na zajęcia sportowe u nauczyciela
wf
•
•
•
Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku? C.d.
•
•
•
•
•
•
•
•
zaplanujmy krótkie przerwy w czasie nudnych prac
usuńmy z pomieszczenia wszystkie zbędne przedmioty aby nie
rozpraszały uwagi ucznia
dziecku z ADHD potrzebna jest rutyna
dzień powinien być zaplanowany i zorganizowany
dziecku trzeba pomagać w planowaniu zajęć i dzielić czas na
odcinki półgodzinne.
dziecko powinno otrzymywać krótkie komunikaty
otoczenie dziecka musi być spokojne, ciche.
Należy dziecku przypominać, że zanim coś zrobi, powinno
pomyśleć.
Nadmierna ruchliwość podczas lekcji
Nadmierna ruchliwość podczas lekcji
c.d.

Opis problemu
•
Dziecko jest nadmiernie ruchliwe podczas zajęć.
Uczeń nie potrafi siedzieć spokojnie na miejscu.
Rozmawia z kolegami, biega po klasie.
•
•

•
•
•
•
•
Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku?
Jasno i konkretnie określ zasady.
Porozmawiaj z nauczycielem w-f.
Zaproponuj uczniowi, aby znalazł inną metodę zaspokajania
nadruchliwości.
Uczyń ze swojego ucznia swojego pomocnika.
Pamiętaj, aby zawsze chwalić ucznia gdy dobrze się zachował!!
Nadmierna ilość bodźców
rozpraszająca ucznia
Nadmierna ilość bodźców rozpraszająca
ucznia c.d.

Opis problemu
•
•
Uczeń nie potrafi skoncentrować się na lekcji.
Bodźce, które go rozpraszają są trudne do zniwelowania.

Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku?
•
Cierpliwość.
Przekazuj materiał w postaci krótkich zdań.
Zachęcaj do burzy mózgów podczas zajęć,
Prezentuj materiał w sposób energiczny.
Nawiązuj kontakt wzrokowy!
Zwracaj jego uwagę zwrotami typu : „to ważne!”
Zachęcaj, aby podkreślał najważniejsze słowa lub zdania
•
•
•
•
•
•
Złe stopnie
Złe stopnie c.d.

Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku?
•
Koniecznie przeprowadź rozmowę z rodzicami.
•
Sprawdzaj, czy podczas tego co mówisz, dzieci zrozumiały o
czym mówiłeś.
•
Zawsze dostrzegaj sukcesy dziecka z ADHD, a nie porażki!
Brak koncentracji
Brak koncentracji c.d.

Opis problemu
•
Dziecko nie może skoncentrować się na zadaniu.

Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku
•
wyeliminuj dodatkowe bodźce zewnętrzne, które mogą rozproszyć uwagę
ucznia (hałas za oknem, rozmowy innych uczniów kolorowe plakaty i obrazki
na ścianach klasy)
zadawaj krótkie i nieskomplikowane polecenia
podziel zadanie na części tak, aby uczeń mógł skoncentrować swoją uwagę na
każdej czynności oddzielnie
•
•
Starcia z rówieśnikami
Starcia z rówieśnikami c.d.

Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku?
•
wytłumacz pozostałym uczniom na czym polega ADHD
zachęć uczniów do zadań grupowych,
przypominaj dzieciom, że każdy człowiek jest inny i należy go
szanować, bez względu na to, jak bardzo różni się od
większości.
•
•
Częste nieprzygotowanie do lekcji
Częste nieprzygotowanie do lekcji c.d.

Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku?
•
bądź w stałym kontakcie z rodzicami ucznia
załóż dziecku zeszyt
poproś rodziców o współpracę
•
•
Brak mobilizacji
Brak motywacji c.d.

Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku?
•
dodawaj mu otuchy poprzez dobre słowo
chwal ucznia za nawet najdrobniejszy sukces
stosuj nagrody (wobec całej klasy)
•
•
Dziecko z ADHD rozprasza inne dzieci.
Dziecko z ADHD rozprasza inne dzieci
c.d.

Co możesz zrobić, aby pomóc dziecku
•
posadź dziecko w ostatniej ławce, aby inne dzieci nie miały
możliwości obserwowania swojego kolegi lub koleżanki.
Poradnik w pigułce
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Pomóż dziecku w adaptacji w nowym środowisku oraz jego integracji w klasie.
Ustal hierarchię.
Zbierz jak najwięcej danych o uczniu od rodziców, rówieśników.
Okazuj uczniom szacunek, akceptację i cierpliwość .
Zaakceptuj ograniczenia ucznia, nie karz go za objawy choroby.
Indywidualizacja pracy.
Zapewnij uczniowi takie miejsce w klasie aby jak najmniej bodźców dochodziło do
niego.
Opracuj wspólnie z uczniem systemu zasad, reguł i związanych z nim nagród, i
konsekwencji.
Umieść aktualnie obowiązujące zasady w formie graficznej na widocznym dla
ucznia miejscu w klasie lub świetlicy.
Stale przypominaj uczniowi o zasadach.
Często mów do dziecka.
Korzystaj w czasie lekcji lub z pomocy ucznia nadpobudliwego w wykonywaniu
prostych czynności
Rozpoczynaj ( w miarę możliwości ) zajęcia od ćwiczeń odprężających, a następnie
kinestetycznych.
Dostosuj tempo pracy do możliwości ucznia.
Zastosuj metody, które skutecznie skupiają uwagę ucznia,
Poradnik w pigułce c.d.
16.
17.
16.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
Stosuj odpowiedni system komunikacji:
Przedstaw na początku lekcji plan, kolejność poszczególnych etapów, w przypadku
zmiany-poinformuj o tym uczniów.
Włączaj ucznia do aktywnego udziału w lekcji.
Wyznaczaj uczniowi konkretny cel i podziel zadania na prostsze, możliwe do
realizowania etapy.
Wydawaj uczniowi na raz tylko jedno polecenie.
Zadawaj mniejsze partie materiału na raz.
W miarę możliwości prezentuj materiał na konkretnych przykładach zanim zostanie
podane bardziej ogólne twierdzenie.
Sprawdzaj, czy uczniowie rozumieją słowa używane do prezentowania nowego
materiału.
Formułuj informacje dotyczące pracy domowej w jasny i przejrzysty sposób.
.Zmniejszaj ilość materiału przepisywanego z tablicy lub książek.
Zachęcaj ucznia do pytań i komentarzy.
Przed rozpoczęciem wykonania zadania poproś ucznia, aby powtórzył polecenie.
Sprawdź w trakcie i pod koniec lekcji, czy uczeń zdążył wszystko zanotować.
Poradnik w pigułce c.d.
35.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
Staraj się pobudzić zainteresowanie ucznia i angażować go w bardzo konkretne
działanie.
Pomagaj uczniowi w planowaniu swojej pracy.
Często przypominaj, że istnieją reguły, dopiero po kilku przypomnieniach stosuj
konsekwencje.
Motywuj ucznia do uczenia się.
W klasach I – III pozwalaj uczniowi na uzgodnione formy aktywności fizycznej,
staraj się przyciągać jego uwagę.
Przewiduj, kiedy nastąpi niepożądane impulsywne zachowanie i powstrzymuj
ucznia przed wykonaniem takiej czynności, mówiąc jednocześnie o następstwach i
konsekwencjach.
Staraj się o wypracowanie nowych technik dotyczących zapamiętywania.
Szukaj i przekazuj uczniowi możliwe do zaakceptowania przez otoczenie form
rozładowania nadpobudliwości, złości lub agresji.
Stosuj specjalne metody podczas sprawdzania wiadomości .
Często chwal ucznia.
bibliografia




T. Wolańczyk, A. Kołakowski, nadpobudliwość
psychoruchowa u dzieci, Biforium Lublin 1999
H. Natowska, Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo.
Zaburzenia w zachowaniu i trudności szkolne, PZWS,
Warszawa 1972
J, Przekop i C. Schweitzer, Niespokojne dzieci, Media
Rodzina of Poznań, 1997
A. Munden, J. Arcelus, ADHD nadpobudliwość
ruchowa- poradnik dla rodziców, nauczycieli, lekarzy i
terapeutów, Warszawa 2003