Transcript Toespraak Jeroen van Zuylen met fragmenten uit het dagboek van

Het gesproken woord geldt
Toespraak Jeroen van Zuylen bij Herdenking 22-2-‘17
Beste mensen,
Met het jaar wordt het aantal ooggetuigen van het bombardement natuurlijk kleiner.
Het is immers bijna driekwart eeuw geleden dat het bombardement op Nijmegen
plaatsvond.
Maar gelukkig heeft een aantal mensen destijds de kracht gevonden om hun
waarnemingen en ervaringen, hoe gruwelijk soms ook, op te schrijven. Dat zijn nu
getuigenissen van groot historisch belang!
Ook Nijmegenaar Ab Uijen hield een dagboek bij. Hij was destijds 25 jaar oud en in
de oorlog werkzaam bij de Dienst Luchtbescherming. Later werd hij bekend als groot
kenner van de Nijmeegse historie.
Een paar fragmenten.
Donderdag 24 februari
Heer mijn god, dank dat Gij ons tot op heden heeft gespaard. Nijmegen is verwoest.
Onze aloude stad, de stad waar ik geboren ben, waar ik alles heb beleefd, de stad
waar ik aan gehecht was, is nu één puinhoop.
Niemand had verwacht dat het zo erg zou zijn. Toen de rookkolommen en de
puinwolken opstoven, leek het - ofschoon het een vreselijk gezicht was - dat het mee
zou vallen. Maar toen de berichten binnen kwamen, bleek al spoedig, dat de stad
verloren was.
Twee dingen staan mij als onvergetelijk voor de geest.
Het nachtelijk bezoek aan de veiling, waar de lijken van ruim 300 mensen toen al, op
de vloer lagen, en mijn wandeling die avond toen de binnenstad in vlammen opging.
Verschillende bekenden gedood. Anderen gewond. Velen verloren have en goed.
Een onzegbaar verdriet overal.
Onze St. Steven, waar ik van hield als van muziek, is van zijn toren beroofd.
De Molenstraatkerk, waar ik altijd even binnenging, is een grote puinhoop. De
silhouetten van haar torens tekenden zich akelig af in de brand die avond. Een dag
later heeft men de torens laten springen.
Ook de kerk van Cuypers aan de Augustijnenstraat en de kerk aan de Doddendaal
zijn weg.
Heer Onze God, wij smeken U, schenk ons Vrede.
(U begrijpt, Ab Uijen was een zeer gelovig man)
Op maandag 28 feb schrijft Ab:
‘De stad is onherkenbaar geworden. Kloosterman, waar ik graag naar boeken zocht,
is volkomen verwoest. De Houtstraat, Zeigelbaan, Bloemerstraat, Oude
Varkensmarkt, ze bestaan niet meer. En de kerken… het is om te huilen.´
Ab Uijen zoekt troost in de muziek. Op 4 maart is er een speciaal concert in de
Vereeniging. Op het programma Mozart, Haydn en Beethovens Achtste Symphonie.
Voor Ab is Haydn veruit favoriet. Er wordt niet geapplaudisseerd. Wel worden er bijna
800 doden herdacht.
Jeroen van Zuylen