Transcript Learn and share 16-27 Ondersteuning van kwetsbare jongeren

Learn and share 16-27
Voor doorlopende ondersteuning aan kwetsbare jongeren
Werkagenda 16-27
Een formele benaming voor het
samenwerkingstraject van gemeenten,
MOVISIE, Divosa, NJi en VNG rondom
kwetsbare jongeren van 16-27 jaar.
Deze aanpak ondersteunt ambtenaren
jeugd, Wmo, participatie, wonen en
onderwijs en professionals die werken
met kwetsbare jongeren tussen 16
en 27 jaar en ouders en jongeren via
cliëntorganisaties.
Meer informatie
Vanaf half februari is de website
www.16-27.nl online.
Lees nu meer op www.nji.nl/van-jeugdnaar-volwassenheid
Rond de veertig jeugd en gezinscoaches, beleidsadviseurs jeugd en gezin, leerplichtambtenaren, straathoekwerkers, managers
jeugdteam, consulenten zorgadviespunt en trajectbegeleiders werkten maandag 23 januari samen aan de opgave kwetsbare
jongeren beter te begeleiden of ondersteunen naar werk, onderwijs, woonruimte of zorg.
Jongerencentrum Flinty’s in Haarlem was een ideale plek om samen aan tafels te discussiëren over de praktijkuitvoering van de
integrale aanpak voor kwetsbare jongeren in onder andere de gemeenten Haarlem, Almere, Groningen en Langedijk. Samen kijken
naar wat er goed gaat en wat beter kan. ‘Maar maak er geen mooi weerverhaal van; we zijn hier om te leren’, benadrukt Bas Wijnen,
programmaleider van de Werkagenda 16-27. Daarna werd in groepen een ingewikkelde casus voorgelegd; loverboy problematiek,
huiselijk geweld en een kwetsbare jongere. Hoe pak je dit als gemeente aan?
We hebben de centrale lessen, wat nodig is, kansen en openstaande vragen van deze learn and share voor jou verzameld.
Bekijk ook de vlog van ervaringsdeskundige Hans Pettinga.
Centrale lessen
Bij het komen tot het oplossen van de complexe problematiek van kwetsbare
jongeren op meerdere levensgebieden, komen steeds twee aandachtspunten
terug:
1. De overgang van jeugdwet naar Wmo; de diverse soorten jeugdhulp­
interventies eindigen op 18 jaar (nog los van eventuele verlengde
maat­regelen) en een aanbod via maatschappelijke ondersteuning en
volwassenen­zorg moet het vervolg bieden.
2. Organiseren van huisvesting, werk en inkomen en onderwijs. Denk dan
aan het regelen van (begeleid of beschermd) wonen, bieden van schuld­
hulpverlening, regelen van een uitkering, regelen van bijzondere bijstand,
bieden van werk, geschikte opleiding of school.
ten dat het in beide gevallen vaak om dezelfde jongere gaat. We bekijken het
­vanuit de systeemwereld, terwijl de doelstelling is om maatwerk te leveren
Bij het eerste aandachtspunt gaat het om de overgang naar 18-jaar, bij het
voor het oplossen van de problemen op alle leefgebieden van de jongere. Deze
tweede punt, gelden andere wettelijke ‘knips’ in de leeftijdsfase. We verge­
twee benaderingen moeten één worden.
Maatwerk, specifieke ontwikkelingsfactoren, signalerende, preventieve en
‘doorstroom’ benadering, cliëntparticipatie,
casusregie, flexibele houding
Casussen
Gemeente Haarlem en Zandvoort
willen een actieplan maken voor
het sociale domein. Dat plan biedt
uitkomst op de vragen: waar loopt
het vast? Waar stuiten we op een
schot? Tijdens de casuïstiektafel
willen zij dat deelnemers mee­
• Eigen kracht is een leuk gegeven, maar bij jongeren kan je daar niet altijd
denken over het opstellen van dat
een appèl op doen, zij kunnen, willen niet of geven aan dat er niets aan de
actieplan.
hand is. Je moet dus voor en met hen doen.
• Doelgroepenbeleid niet afschaffen maar invoeren. De doelgroep kwetsbare
Almere heeft een duidelijk doel:
Nodig en kansen
binnen de gemeentelijke organisa­
• Maatwerk. Er geldt een proactieve aanpak, uitgaande van de leefwereld van
tie integraler werken. Hoe?
de jongere.
• Gemeentelijk beleid houdt rekening met de specifieke ontwikkelings­
Langedijk is een kleine gemeente.
factoren (cognitief, emotioneel, economisch, sociaal etc.) van jongeren in
Dat heeft voordelen. Zij hebben
deze levensfase.
­bijvoorbeeld korte lijnen met
de wethouder. Maar er zijn ook
nadelen, want zij maken deel uit
van de regio Alkmaar en moeten
• Gemeentelijk beleid kent een signalerende en preventieve benadering en
een ‘doorstroom’ benadering van/naar verschillende interventies in onder­
steuning en begeleiding.
• Er geldt interdisciplinaire samenwerking van beleidsmedewerkers van de
veel afstemmen voor een integrale
verschillende afdelingen vanuit een gedeeld perspectief en een gezamenlijk
aanpak rondom 18-min en 18-plus.
afgesproken benaderingswijze.
Wat kan beter bij deze gemeente?
• Werken vanuit casuïstiek om de rollen en verantwoordelijkheden van de
betrokken verschillende beleidsdomeinen in kaart te brengen.
Groningen heeft een casus rondom
• Er wordt casusregie afgesproken; de casusregisseur heeft de bevoegdheid
het aanvragen van Wajong óf een
om regels en procedures open te breken. De casusregisseur kan een profes­
­uitkering door Johan. Het is niet
sional, maar ook een beleidsambtenaar zijn. In laatste geval kan sneller
duidelijk of hij duurzaam arbeids­
geschakeld worden richting bestuur en raad.
ongeschikt is en waar deze jongen
van 17 jaar recht op heeft. Welke
instantie moet hem ondersteunen?
• Gemeentelijk beleid faciliteert ruimte voor de professionals door een
­flexibele houding; uitzonderingen op de regels durven maken.
• De decentralisatie vraagt tijd van de gemeente, VWS zou gemeenten deze
tijd moeten gunnen.
• Kies voor een positieve benadering en niet alleen wat een jongere (nog)
moet doen.
jongeren is een aparte doelgroep waar je e.e.a. op moet organiseren.
• Ontwikkelen van een businesscase als strategie om beleid binnen de
gemeente te beïnvloeden; kosten/baten analyse met daarin opdrachten en
verantwoordelijkheden van alle betrokken leef- en beleidsdomeinen.
• Uitwerken van een wijk- en stakeholdersanalyse: wie zijn de jongeren in
de wijk/buurt? Wat hebben zij nodig en welke diensten, voorzieningen en
netwerken zijn daartoe beschikbaar? Wat zijn de rollen en verantwoordelijk­
heden? Wat moet dichter op de uitvoering en wat niet?
• Identificeer kansen voor een regionale aanpak, bijvoorbeeld bij het regelen
van plaatsen beschermd wonen.
• Ontwikkel partnerschappen met andere partijen zoals woningcorporaties,
middenstand en Leger des Heils.
• Scholing en training op attitude en gedrag; erkennen en herkennen van de
complexe problematiek. Kan kleinschalig, door bijvoorbeeld beleidsmede­
werker een dagdeel laten meelopen met uitvoerende praktijk.
• Één aanspreekpunt voor de jongere. Iemand bij wie de jongere voor vragen
over alle aspecten van het leven terecht kan.
Vragen
• Hoe gaan we om met privacy? Als jongere akkoord gaat met delen van ­gegevens
tussen professionals, dan is privacy problematiek vaak te ondervangen.
• PGB’s voor bepaalde jongeren zijn een aandachtspunt. Het gaat om een
financieringsvorm die ingezet kan worden als dezelfde begeleiding nodig
blijkt. Wie beheert de PGB’s?