Transcript Stafdienst Directeur-generaal Guimardstraat 1 • 1040

Stafdienst Directeur-generaal
Guimardstraat 1  1040 BRUSSEL
+32 2 507 06 19
www.katholiekonderwijs.vlaanderen
Communicatie
raad van bestuur Katholiek Onderwijs Vlaanderen
2017-01-19
Vrijheid van onderwijs maximaal inkleuren in het belang van elke leerling tegelijk bijsturing akkoord noodzakelijk
Op basis van de vele reacties en na overleg stelt de raad van bestuur van Katholiek Onderwijs
Vlaanderen vast dat de voorgestelde matrix onvoldoende bijdraagt tot het realiseren van de belangrijkste doelstelling van de hervorming: de optimalisering van de studiekeuze van de leerling
door een transparant aanbod en een getrapte studiekeuze. Tegelijk neemt de raad van bestuur
akte van het politieke akkoord. Binnen de nieuwe context wil Katholiek Onderwijs Vlaanderen in
samenspraak met de schoolbesturen en directies maximaal gebruikmaken van de vrijheid van onderwijs in het belang van elke leerling. Daartoe zijn concrete bijsturingen noodzakelijk.
Uitgangspunten
De raad van bestuur toetste het akkoord aan de algemene uitgangspunten van de visie vervat in
‘Toekomst SO inKleuren’ (2012), die de raad op 14 april 2016 actualiseerde:




het uitwerken van een transparant continuüm (inclusief buso) van studierichtingen;
ontwikkelen van een studieaanbod dat maximaal inspeelt op het profiel van de jongeren
door het accent te leggen op Algemene Vorming die gedifferentieerd wordt aangeboden,
en in de tweede en de derde graad de ontwikkeling van types van studierichtingen;
het wegwerken van de hiërarchische perceptie door een oriënterende eerste graad, het
realiseren van een continuüm en het uitreiken van het diploma secundair onderwijs na zes
jaar;
ontwikkelen van een studieaanbod dat gereduceerd, complementair en voldoende gedifferentieerd is en dat rationeel wordt aangeboden.
De vrijheid van schoolorganisatie (d.i. als domeinschool, campusschool of school voor één of twee
finaliteiten) is voor Katholiek Onderwijs Vlaanderen eveneens altijd een onaantastbaar uitgangspunt geweest. Samen vormden die uitgangspunten ook de basis voor het gezamenlijk voorstel van
de onderwijsverstrekkers van 15 september 2016.
Katholiek Onderwijs Vlaanderen beseft dat een matrix met een vernieuwd opleidingsaanbod maar
één element is in het voorzien van kwaliteitsvol onderwijs. Tegelijk beklemtoont ze de ondersteunende dynamiek die dergelijke matrix kan hebben, vooreerst, bij het profileren van richtingen ten
aanzien van elkaar; ten tweede bij beslissingen rond schoolorganisatie en studieaanbod, en ten
slotte bij oriëntering en studiekeuzebegeleiding.
2017-01-19
Communicatie
1 van 3
Analyse
Na een grondige analyse van het voorliggende akkoord heeft de raad van bestuur deze fundamentele punten van kritiek:
1. Te veel en hiërarchische basisopties. In de eerste graad is het aantal basisopties gereduceerd, maar de opsplitsing in pakketten maakt de reductie in de feiten ongedaan. Daarnaast
zijn de basisopties hiërarchisch opgevat en is B-clausulering mogelijk na het eerste jaar.
Voorts zullen leerlingen in vele gevallen vijf- à zesjarige trajecten volgen, waardoor er weinig
verandert. Voor leerlingen in de B-stroom is het oriënterend aanbod beperkt omdat combinaties van opties of pakketten niet voorzien zijn.
2. Behoud van onderwijsvormen. De onderwijsvormen in tweede en derde graad blijven bestaan en doorkruisen de finaliteiten.
3. Geen getrapte studiekeuze. In de tweede graad zijn er geen bredere studierichtingen, die
een getrapte studiekeuze ondersteunen (met name op 13, 14 en 16 jaar).
4. Aso-eindtermen voor tso-doorstroomrichtingen. De koppeling van doorstroomfinaliteit aan
de huidige aso-eindtermen beperkt de slaagkansen van tienduizenden leerlingen uit de
doorstroomrichtingen van het technisch onderwijs die nu wel succesvol naar het hoger onderwijs gaan. De leerlingen met dat profiel dreigen in de toekomst niet meer aan hun trekken te
komen.
5. Gebrek aan transparantie. De feitelijke niet-integratie van de aso-richtingen in de domeinen verhoogt geenszins de transparantie van het aanbod. Hier is een scherpere profilering nodig, zowel voor de cognitief-sterkere leerlingen die zich voorbereiden op universitaire studies,
als voor leerlingen die zich voorbereiden op een professionele bachelor.
6. Een aantal arbeidsmarktgerichte studierichtingen van de 3de graad zijn gekoppeld aan
smalle beroepskwalificaties waardoor jongeren te eng worden opgeleid en veel minder kansen zullen hebben op de steeds sneller veranderende arbeidsmarkt.
7. Geen plaats voor deeltijds onderwijs. De opleidingen deeltijds onderwijs worden in de matrix niet vermeld.
8. Buitengewoon onderwijs onvoldoende in beeld. Niet alle leerlingen uit het buitengewoon
secundair onderwijs krijgen een plaats in de matrix. OV1 en OV2 blijven onvermeld. Het
aanbod voor OV3 is te beperkt door de eenzijdige koppeling aan bestaande beroepskwalificaties.
Evaluatie
De raad van bestuur neemt akte van het politieke akkoord, maar wijst tegelijk op een aantal ongerijmdheden die sowieso aangepakt moeten worden om tot implementatie te kunnen overgaan,
onder meer:




de verwijzing naar de huidige eindtermen, in het bijzonder de koppeling van doorstroomgerichte tso-richtingen aan de huidige aso-eindtermen;
de nood aan een nieuwe set van generieke en gereduceerde eindtermen, gekoppeld aan
de finaliteit, in functie van de ontwikkeling van curriculumdossiers;
de enge invulling van arbeidsmarktgerichte studierichtingen;
het onaangepaste studieaanbod van OV3.
Onverminderd de opgesomde punten van kritiek apprecieert de raad van bestuur van Katholiek
Onderwijs Vlaanderen bijzonder de vrijheid van schoolorganisatie die in het akkoord opgenomen
is, maar vraagt ze garanties dat deze ook daadwerkelijk uitgeoefend kan worden. Het curriculumdossier, door de onderwijsverstrekkers op te maken, kan een belangrijke hefboom zijn om richtingen bijkomend te profileren, op voorwaarde dat ook hier de vrijheid van onderwijs voluit kan spelen.
2 van 3
Communicatie
2017-01-19
Positiebepaling
De raad van bestuur vraagt daarom aan de minister van onderwijs bijkomend overleg over deze
noodzakelijke bijsturingen. Voorts is Katholiek Onderwijs Vlaanderen vast van plan om in samenspraak met de schoolbesturen en directies maximaal gebruik te maken van de vrijheid van onderwijs en organisatie om de eigen oorspronkelijke doelstellingen zo veel mogelijk te realiseren. Als
netwerkorganisatie zal Katholiek Onderwijs Vlaanderen besturen, directies en hun scholen bij hun
besluitvorming en initiatieven met raad en daad ondersteunen.
Tegelijk verhoogt de nakende implementatie van de modernisering het urgentiebesef voor de operatie bestuurlijke optimalisering en schaalvergroting, die vele schoolbesturen willen nastreven.
Van de overheid verwacht Katholiek Onderwijs Vlaanderen daarvoor de nodige maatregelen en incentives.
Het blijft immers het vaste voornemen om ook in de nieuwe context samen kwaliteitsvol secundair onderwijs aan te bieden voor elke leerling.
Quote
“Binnen de nieuwe politieke context is Katholiek Onderwijs Vlaanderen vast van plan om in samenspraak met de schoolbesturen en directies maximaal gebruik te maken van de vrijheid van onderwijs en organisatie om kwaliteitsvol secundair onderwijs aan te bieden voor elke leerling.
Daartoe vragen we wel enkele noodzakelijke bijsturingen. Als netwerkorganisatie zal Katholiek
Onderwijs Vlaanderen besturen, directies en hun scholen bij hun besluitvorming en initiatieven
met raad en daad ondersteunen”.
Contactpersoon: Lieven Boeve, directeur-generaal Katholiek Onderwijs Vlaanderen, 0496 86 34 23
2017-01-19
Communicatie
3 van 3