Transcript Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιληναίων Πετρούπολης

Πολιτιστικός Σύλλογος
Μυτιληναίων Πετρούπολης
Ημερολόγιο 2017
“
”
Πύργοι,
Πυργόσ
& Αρχον κά
ς Λέσβου
Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιληναίων Πετρούπολης
“
”
Αγαπητοί συμπατριώτες , αγαπητοί φίλοι,
Την ομορφιά διακόνησα,
τι ποιό σπουδαίο θα μπορούσα
Σαπφώ
Το φετινό μας ημερολόγιο είναι αφιερωμένο στις εντυπωσιακές αρχοντικές κατοικίες, που κοσμούν την πόλη της Μυτιλήνης, τα
περίχωρά της και τα κεφαλοχώρια του νησιού μας και αποτελούν μνημεία μιας περασμένης ακμάζουσας εποχής.
Τα αρχιτεκτονικά αυτά αριστουργήματα, έργα Λέσβιων αρχιτεκτόνων αντανακλούν πτυχές της ιστορίας μας, την αίγλη μιας
οικονομικής άνθησης και την αναζήτηση μιας κοσμοπολίτικης φιλοσοφίας.
Πύργους ονόμαζαν οι ντόπιοι τα υψηλά, τετράγωνης δομής κτίσματα, με ισόγειο και δύο ορόφους, που στον τελευταίο όροφο
μετατρέπονταν σε ευρύχωρη κατοικία, με ελεύθερη ανάπτυξη στις πλευρές τους, τα λεγόμενα σαχνισίνια.
Η κατασκευή τους είχε οχυρωματικό – αμυντικό χαρακτήρα για την αντιμετώπιση των πειρατών. Οι μικρότεροι σε ύψος Πύργοι
ονομάζονταν Πυργέλλια. Πύργους συναντάμε στο νησί από τον 15ο αιώνα (Πύργος Μαγνήσαλη - 15ος αιώνας, Πύργος Νιάνια - 17ος
αιώνας) και αυξάνονται στα πρώτα και μέσα χρόνια της Οθωμανοκρατίας.
Αρχοντικά αποκαλούμε τις πολυτελείς κατοικίες των αστών αρχόντων που χτίζονται κυρίως μετά το 1850. Είναι η εποχή που το
νησί γνωρίζει μεγάλη οικονομική, εμπορική και βιομηχανική άνθηση. Οι Λέσβιοι, λαός ανήσυχος και δημιουργικός, παράγουν,
εμπορεύονται (κυρίως τα προϊόντα της ελιάς), ταξιδεύουν και σπουδάζουν στα μεγάλα αστικά κέντρα της Δύσης και Ανατολής. Με
πνεύμα καλαισθησίας και λάτρεις του ωραίου, μεταφέρουν στον τόπο τους ο,τι πιο όμορφο συναντούν στους άλλους τόπους. «Την
ομορφιά διακόνησα, τι πιο σπουδαίο θα μπορούσα», έλεγε η προγιαγιά τους η Σαπφώ. Μπολιάζουν το καινούριο με τις επιδράσεις της
τότε εποχής. Χτίζουν τις νέες κατοικίες τους και τις επαύλεις με τους ρυθμούς που δεσπόζουν στα μεγάλα αστικά κέντρα του εξωτερικού.
Τους προσδίδουν μια κοσμοπολίτικη φιλοσοφία, που ταίριαζε στην ατμόσφαιρα της εποχής. Οι αρχιτεκτονικές επιδράσεις,
αφομοιώθηκαν στο αρχιτεκτονικό τοπικό ιδίωμα και έδεσαν με τη λαμπρότητα της λεσβιακής φύσης. Διατυπώνονται φυσικά και οι
ιδεολογικές και αισθητικές επιφυλάξεις: η αναζήτηση μιας κοσμοπολίτικης ταυτότητας από την αστική τάξη του νησιού, έφερε
ξενόφερτες αισθητικές που δεν έδεναν με την λεσβιακή παράδοση.
Αξίζει να μνημονεύσουμε κάποιους από τους αρχιτέκτονες – δημιουργούς των αρχοντικών: Αδαλής, Βαφειάδης, Ηλιάδης,
Καστρίνης, Ιατρού και οι εμπειροτέχνες Φούσκας και Μεϊμάρης.
Όπως και να έχει, τα αρχιτεκτονικά αυτά αριστουργήματα, που κοσμούν την πόλη και τα χωριά μας, στεγάζουν δημόσιες
υπηρεσίες, φιλοξενούν πολιτιστικές δραστηριότητες, είναι εντυπωσιακά μνημεία μιας λαμπρής εποχής του νησιού μας και αποτελούν
στοιχεία της ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς της πατρίδας μας.
Πηγές:
«Πύργοι και αρχοντικά της Λέσβου», Στρ. Αξιώτη, εκδ. Αιολίδα
«Λέσβος, από τη Σαπφώ στον Ελύτη», εκδ. Δήμος Μυτιλήνης
«Λέσβος, φύση, παράδοση, πολιτισμός, άνθρωποι»,
Γ. Πούπης – Γ. Ιορδάνου, εκδ. Νομαρχία Λέσβου
«Μόλυβος», εκδ. Δήμος Μήθυμνας
«Αρχοντικά της Λέσβου», Σ. Σκοπελίτης, εκδ. Ι. Ζαχαρόπουλος
«Η Καλλονή της Λέσβου», Χ. Τραγέλλη, εκδ. Σύλλογος Καλλονιατών Λέσβου
«Αγία Παρασκευή- Νάπη», εκδ. Δήμος Αγίας Παρασκευής Λέσβου
Ιστοσελίδες: Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, Δήμος Μυτιλήνης, κ.ά.
Θερμές
ευχές
για
μια
«Καλή
Χρονιά»
με στοχασμό, ευθύνη και αλληλεγγύη, να ξεπεράσουμε τους δύσκολους καιρούς
που επιμένουν να δοκιμάζουν τις αντοχές και την αξιοπρέπεια μας.
Το Διοικητικό Συμβούλιο: Πρόεδρος: Χιωτέλλης Αχιλλέας, Αντιπρόεδροι: Ντούλας Ευάγγελος.
Γραμματέας: Γραβουνιώτη Ελένη, Ταμίας: Μαρονικολάκη Αθηνά, Υπεύθυνες Χορευτικού: Τσακίρογλου Γιώτα,
Μπαντούνου Μαρία, Μέλη: Ρένα Τσάκωνα, Κοντοπόδη Αμαλία, Ντούλα Τριανταφυλλιά, Φράγκου Έφη, Στρούμπας Παναγιώτης.
Τηλ.: 210 5061881 - 6945988649 - 6973861993 site: www.sillogos-theofilos.gr email: [email protected]
Χαρίκλεια Αμπατζή
Φαρμακείο
Πλούτωνος 11 & Ηφαίστου
Αγ. Τριάδα - Πετρούπολη
τηλ.: 210 5065324
ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΡΕΑΤΩΝ
ΚΑΤΕΦΥΓΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
ΕΙΔΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ - ΠΟΤΑ
ΚΑΛΛΟΝΗ ΛΕΣΒΟΥ Τηλ:22530-22232
Κινητό: 6944 516439
e-mail:[email protected]
25ης Μαρτίου 51
Πετρούπολη
τηλ.: 210 5059847
25ης Μαρτίου 117
Πετρούπολη
τηλ. 210 50 22 304
ΒΙΒΛΙΑ - ΧΑΡΤΙΚΑ
ΣΧΟΛΙΚΑ
ΦΩΤΟΤΥΠΙΕΣ
Παρασκευή & Σάββατο Ζωντανή Μουσική
25ης Μαρτίου 50, Πετρούπολη
τηλ./fax: 213 0033951
e-mail: [email protected]
τοιχογραφίες αρχοντικών
Αρχον κό Βαρελτζίδεν Πέ α
Αρχον κό Α. Μουζάλα
Αρχον κό Πα δος Γέρ
Αρχον κό Βουρνάζου
Αρχον κό Σουρλάγκα, Σκό λος Γέρ
Πολιτιστικός
Σύλλογος
Μυτιληναίων
Πετρούπολης
“
”
Αρχοντικό
Κ. Χατζηχριστόφα - 1916
Μυτιλήνη (σήµερα ξενώνας)
ΔΕ
ΤΡ ΤΕ
ΠΕ
ΠΑ ΣΑ ΚΥ
1
2
3
4
5
12
6
13
7
14
8
15
9
10 11
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31
Αρχοντικό Φουρτούνα
1915 - Μυτιλήνη
Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιληναίων Πετρούπολης
“
”
Αρχοντικό Γεωργιάδη
1880 -Μυτιλήνη
(Χώρος πολιτισµού
σήµερα ιδιοκτησία της
Περ. Β. Αιγαίου)
ΔΕ
ΠΑ ΣΑ ΚΥ
ΤΡ
ΤΕ
ΠΕ
6
7
1
8
2
9
3
10
4
11
5
12
13
14
15
16
17
18
19
20
27
21
28
22
23 24
25
26
Αρχοντικό Αχιλ. Βουρνάζου
1880 - Βαρειά
(σήµερα ξενοδοχείο)
Αρχοντικό Ν. Κούµπα
1925 - Μυτιλήνη
Αρχοντικό Δουκ. Κουκλέλη
1850 Μακρύ Γιαλός
Αρχοντικό
Λουκά Γούτου
1911 - Αλυσίδα
Μυτιλήνη
Αρχοντικό
Αχ. Βουρνάζος
1880 - Κιόσκι Μυτιλήνη
ΠΑ ΣΑ ΚΥ
ΤΕ
ΠΕ
1
2
3
7
8
9
10
11 12
13 14
15
16
17
18 19
20 21
27 28
22
23
24
25 26
29 30
31
ΔΕ
6
ΤΡ
4
5
Πολιτιστικός Σύλλογος
Μυτιληναίων Πετρούπολης
“
Πύργος Σάλτα
1842 - Πάµφιλλα
”
Πυργόσπιτο Παυλακέλη
Ταχιάρχης
Πύργος Φωτιάδη
1820 -Ακλειδιού
Πυργόσπιτο βοστάνη Παρασκευά
1864 - Πάµφιλλα
ΔΕ
ΤΡ
ΤΕ
ΠΕ ΠΑ ΣΑ ΚΥ
1
2
3
10
4
11
5
12
6
13
7
8
14 15
9
16
17
18
19
20
21 22
23
24
25
26
27
28 29
30
Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιληναίων Πετρούπολης
“
”
Αρχοντικό Φ. Λαλλέλη
Μυτιλήνη
Αρχοντικό Ευστρατίου 1905
Μυτιλήνη
Αρχοντικό Σπ. Τζωρτζίδη
1912 - Μυτιλήνη
ΔΕ ΤΡ
ΤΕ
ΠΕ ΠΑ
ΣΑ
ΚΥ
1
2
9
8
15 16
22 23
3
10
17
24
4
11
18
25
6
13
20
27
7
14
21
28
29
31
30
5
12
19
26
Πολιτιστικός
Σύλλογος
Μυτιληναίων
Πετρούπολης
“
”
Αρχοντικό Γ. Ληµνιού
1930 - Αγ. Παρασκευή (Δηµαρχείο)
Αρχοντικό Βρανά (µητέρας Οδ. Ελύτη)
1904 - Παπάδος (Δηµαρχείο)
Δηµαρχείο Μυτιλήνης
ΔΕ
5
12
19
26
ΤΡ
6
13
20
27
ΤΕ
7
14
21
28
ΠΕ ΠΑ ΣΑ
3
1
2
ΚΥ
9 10
16 17
23 24
29 30
11
18
25
8
15
22
4
Αρχοντικό Ζαχαριάδη
Κλειώ (σήµερα ξενοδοχείο)
Αρχοντικό Γώγου 1890 - Βατούσα (Πνευµατικό κέντρο)
Αρχοντικό στην Αγ. Παρασκευή
Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιληναίων Πετρούπολης
“
”
Αρχοντικό Κράλλη,
Μόλυβος 1833
Αρχοντικό Βαρελτζίδενας
Αρχοντικό Βαρελτζίδενας
ΔΕ
ΠΑ ΣΑ ΚΥ
ΤΡ
ΤΕ
ΠΕ
1
2
3
4
7
8
9
14
21
15
22
29
28
10
11
5
12
6
13
16
17
20
23
30
24
31
18 19
25 26
27
Αρχοντικό Βαρελτζίδενας
Πέτρα 1790
Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιληναίων Πετρούπολης
“
”
Δηµ. Σχολείο Καλλονής 1930
1ο Γυµνάσιο Μυτιλήνης
Δηµ. Σχολείο Αγ. Παρασκευής
ΔΕ
ΤΡ
ΤΕ ΠΕ ΠΑ ΣΑ ΚΥ
1
2
3
4
5
11 12
18 19
6
13
7
14
8
15
9 10
16 17
20
21
22
23 24
25 26
27
28
29
30
Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιληναίων Πετρούπολης
“
”
Πολιχνίτος
Αγιάσος
Πλωµάρι
ΔΕ
ΤΡ ΤΕ
ΠΕ ΠΑ ΣΑ ΚΥ
1
2
9
3
4
10 11
5
12
7
6
13 14
8
15
16
23
30
17 18
24 25
31
19
26
20 21
27 28
22
29
Πολιτιστικός Σύλλογος
Μυτιληναίων Πετρούπολης
Πύργος
Νιάνια 1647
Πύργοι Θερµής
“
”
Πύργος Τσουκαλαδέλλη
Θερµή, Υπ.Πολιτισµού
Πύργος Καραπιπέρη
1846 - Πύργοι Θερµής
ΔΕ ΤΡ ΤΕ ΠΕ
6
13
7
ΚΥ
1
2
3
4
5
8
9
10
11
12
16
17
18
19
22 23
24
25
26
14 15
20 21
27 28
ΠΑ ΣΑ
29 30
Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιληναίων Πετρούπολης
“
Πύργος Mαγνήσαλη
15ος αιώνας - Θερµή
ΔΕ ΤΡ ΤΕ
4
1
2
3
6
7
8
9
10
13
14
15
16
17
19 20
21
22
23
24
28
29
30
31
5
11 12
18
ΠΕ ΠΑ ΣΑ ΚΥ
25 26
27
Πύργος
Κουβούλη
στο
Πληγώνι
”
Πύργος
στο Αµπελικό
15ος αιώνας
Ύψος 16 µ.