Transcript Vragen en antwoorden

Rijkswaterstaat
Ministerie van Infrastructuur
en Milieu
Kenniscentrum InfoMil
Vragen en antwoorden
8 januari 2017
Inhoudsopgave
Vragen en antwoorden
Vragen en antwoorden
Erkende maatregelen
Wat zijn erkende maatregelen?
Vraag
Antwoord
Waar vind ik de erkende maatregellijsten?
Vraag
Antwoord
Mag de ondernemer afwijken van de erkende maatregelenlijst?
Vraag
Antwoord
De ondernemer stelt de terugverdientijd van een erkende maatregel ter
discussie. Is dat terecht?
Vraag
Antwoord
De ondernemer heeft bijna alle maatregelen van de erkende maatregellijst
getroffen. Hij stelt enkele maatregelen ter discussie. Wat nu?
Vraag
Antwoord
De ondernemer heeft alle erkende maatregelen doorgevoerd. Mag het
bevoegd gezag een onderzoek verlangen?
Vraag
Antwoord
Filter erkende maatregelen (FEM)
FEM
Vraag
Antwoord
Het Activiteitenbesluit en de verplichting tot energiebesparing
Wanneer moet een ondernemer energiebesparende maatregelen nemen?
Vraag
Antwoord
Mag ik als toezichthouder informatie over het jaarlijkse energiegebruik
verlangen?
Vraag
Antwoord
Hoe bepaal je het energiegebruik van een bedrijf dat een deel van zijn
energie via duurzame energiebronnen opwerkt?
Vraag
Antwoord
Moeten de maatregelen in alle gebouwen doorgevoerd worden?
Vraag
Antwoord
Mag een ondernemer een verwarmingsmaatregel achterwege laten als hij
extra verlichtingsmaatregelen treft?
Vraag
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
5
5
5
5
5
5
6
6
6
6
6
6
6
6
6
6
6
7
7
7
7
7
8
8
8
8
8
8
Antwoord
Moet men bij gebruik van stadswarmte ook voldoen aan de
energiebesparingsverplichting?
Vraag
Antwoord
Is het mogelijk om direct te handhaven op basis van de zorgplicht?
Vraag
Antwoord
Is het mogelijk om aanvullende maatwerkvoorschriften te stellen op basis
van de zorgplicht?
Vraag
Antwoord
Overige vragen
Hoe reken ik het verbruik van de stadsverwarming om naar m3 aardgas?
Vraag
Antwoord
Hoe bereken ik de terugverdientijd van een energiebesparende maatregel?
Vraag
Antwoord
EED
Bedrijven die onder het Activiteitenbesluit vallen moeten soms ook voldoen
aan de Europese Energie-Efficiency Richtlijn (EED). Hoe zit dat?
Vraag
Antwoord
Colofon
8
8
8
8
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
10
10
10
10
10
10
10
12
Vragen en antwoorden
Via deze pagina kunt u de vragen en antwoorden bekijken over het onderwerp energie.
Vragen en antwoorden
Vragen en antwoorden energiebesparing
Erkende maatregelen
Vragen en antwoorden over de erkende maatregelen energiebesparing.
Wat zijn erkende maatregelen?
Vraag
Wat zijn erkende maatregelen voor besparing van energie?
Antwoord
In de bijlage 10 van de Activiteitenregeling zijn voor en aantal bedrijfstakken erkende maatregellijsten
opgenomen. Door de maatregelen op de lijst uit te voeren kan de ondernemer voldoen aan de
verplichting uit art. 2.15 van het Activiteitenbesluit.
De maatregelen zijn alleen erkend als de terugverdientijd 5 jaar of minder is. Per maatregel zijn
randvoorwaarden benoemd. Hiermee wordt aangegeven in welke gevallen de maatregel toegepast kan
worden.
Waar vind ik de erkende maatregellijsten?
Vraag
Waar vind ik de erkende maatregellijsten voor besparing van energie?
Antwoord
In de bijlage 10 van de Activiteitenregeling zijn voor en aantal bedrijfstakken erkende maatregellijsten
opgenomen. De beschikbare lijsten (gepubliceerd) en een overzicht van de bedrijfstakken waarvoor
nieuwe lijsten ontwikkeld worden vindt u in Energiebesparing en Winst.
De maatregelen uit de gepubliceerde lijsten zijn opgenomen in Energiebesparing en Winst. In het
naslagwerk van Energiebesparing en Winst vindt u meer informatie over de maatregelen.
Zie voor meer informatie Energiebesparing en Winst.
Mag de ondernemer afwijken van de erkende maatregelenlijst?
Vraag
Mag de ondernemer afwijken van de erkende maatregelenlijst energiebesparing voor besparing van
energie?
Antwoord
Ja, dat mag. Erkende maatregelen zijn geen verplichte maatregelen. Voor energiebesparing geldt een
Vragen en antwoorden
Kenniscentrum InfoMil | 4
verplichting om alle maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder te treffen (art. 2.15). Op
de erkende maatregelenlijst staan alleen maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder.
Dit zijn maatregelen die algemeen van toepassing zijn binnen een branche. Het nemen van de erkende
maatregelen is voor een ondernemer een manier om aan die verplichting te voldoen.
De ondernemer houdt de vrijheid om op een andere manier aan de verplichting invulling te geven. Hij
mag een gelijkwaardige alternatieve maatregel treffen. De voorwaarde is dat minstens een even grote
energiebesparing wordt bereikt als met de erkende maatregel. Hij kan ook maatregelen kiezen die verder
gaan dan de maatregelen op de lijst. Een ondernemer die veel energie wil besparen kan kiezen voor
maatregelen met een langere terugverdientijd. Ook kan de hij kiezen voor innovatieve maatregelen die
nog geen algemene toepassing hebben.
De ondernemer hoeft vooraf geen toestemming te vragen aan het bevoegd gezag. Om discussie te
voorkomen is het wel verstandig dat de ondernemer hierover vooraf afstemt met het bevoegd gezag.
Heeft het bevoegd gezag twijfels bij de doelmatigheid van de gekozen maatregel? Dan moet het bevoegd
gezag aannemelijk maken dat de maatregel niet voldoet. Vervolgens moet de ondernemer aantonen dat
de maatregel wel voldoet.
Zie ook Handreiking erkende maatregelen – gelijkwaardig alternatieve maatregelen.
Lees meer over doelvoorschriften, erkende en verplichte maatregelen op de webpagina over het
Activiteitenbesluit.
De ondernemer stelt de terugverdientijd van een erkende maatregel ter discussie.
Is dat terecht?
Vraag
De ondernemer stelt de terugverdientijd van een erkende maatregel ter discussie. Is dat terecht?
Antwoord
Nee, met de komst van de erkende maatregelen (bijlage 10 Activiteitenregeling) is deze discussie niet
meer nodig. De maatregelen zijn gedragen en opgesteld door diverse partijen binnen de bedrijfstak(ken)
waarop de lijst van toepassing is. Waaronder de branchevereniging(en), VNO-NCW en VNG. ( #1)
Alle maatregelen op de lijsten hebben een terugverdientijd van 5 jaar of minder. Daarnaast zijn er per
maatregel technische- en economische rand voorwaarden opgenomen. In de berekening van de
maatregelen is uitgegaan van energietarieven die gelden in de branche. Verder is er bij de berekening
van uit gegaan dat de ondernemer de maatregel financiert met een lening.
#1 VNG.: Vereniging Nederlandse Gemeenten
De ondernemer heeft bijna alle maatregelen van de erkende maatregellijst
getroffen. Hij stelt enkele maatregelen ter discussie. Wat nu?
Vraag
De ondernemer heeft bijna alle maatregelen van de erkende maatregellijst getroffen. Hij stelt enkele
maatregelen ter discussie. Wat nu?
Antwoord
Ga eerst na of men voldoet aan de genoemde randvoorwaarden bij de maatregel waar het om gaat. Ook
kunnen bijzondere omstandigheden van toepassing zijn.
Vragen en antwoorden
Kenniscentrum InfoMil | 5
Ga als toezichthouder het gesprek aan met de ondernemer. Bespreek waarom hij de maatregel niet kan
treffen. Het bevoegd gezag heeft de mogelijkheid om de maatregelen gefaseerd te laten uitvoeren. Dit
kan het bevoegd gezag vastleggen in een maatwerkbesluit of brief. Zie voor meer informatie de
Handreiking erkende maatregelen.
De ondernemer heeft alle erkende maatregelen doorgevoerd. Mag het bevoegd
gezag een onderzoek verlangen?
Vraag
De ondernemer heeft alle (van toepassing zijnde) maatregelen doorgevoerd die op de erkende
maatregellijst staan. Mag het bevoegd gezag een energiebesparingsonderzoek verlangen?
Antwoord
Nee, het bevoegd gezag mag alleen om een energiebesparingsonderzoek vragen als men kan aantonen
(‘aannemelijk maken’) dat niet aan de energiebesparingsverplichting uit het Activiteitenbesluit is
voldaan (artikel 2.15, lid 3).
In de Activiteitenregeling (artikel 2.16) is opgenomen dat aan de verplichting uit het Activiteitenbesluit is
voldaan als alle maatregelen uit de lijst zijn getroffen. Als de ondernemer dit heeft gedaan kan men niet
meer aannemelijk maken dat niet is voldaan aan de verplichting. Een energiebesparingsonderzoek
verlangen is dan niet mogelijk.
Filter erkende maatregelen (FEM)
Hieronder vindt u diverse vragen over het filter erkende maatregelen (FEM).
FEM
Vraag
Hoe wijzig ik het wachtwoord van mijn FEM-account?
Antwoord
Volg de stappen in dit document (docx, 601 kB) om het uw wachtwoord te wijzigen.
Het Activiteitenbesluit en de verplichting tot energiebesparing
In het Activiteitenbesluit zijn regels opgenomen over het nemen van energiebesparende maatregelen.
Hieronder vindt u vragen en antwoorden over de toepassing van deze regels.
Wanneer moet een ondernemer energiebesparende maatregelen nemen?
Vraag
Wanneer moet een ondernemer energiebesparende maatregelen nemen?
Antwoord
Een ondernemer moet alle energiebesparende maatregelen nemen met een terugverdientijd van 5 jaar
of minder als men:
Vragen en antwoorden
Kenniscentrum InfoMil | 6
•
•
een jaarlijks elektriciteitsverbruik heeft van 50.000 kWh of meer of
een jaarlijks aardgas (a.e) van 25.000 m3 of meer (art.2.15 Activiteitenbesluit).
Voorbeeld: Een ondernemer heeft een gasverbruik van 20.000 m3 en een hoog elektriciteitsverbruik
220.000 kWh). Hij moet zowel energiebesparende maatregelen ter vermindering van het
elektriciteitsverbruik als gasverbruik doorvoeren.
Mag ik als toezichthouder informatie over het jaarlijkse energiegebruik verlangen?
Vraag
Mag ik als toezichthouder informatie over het jaarlijkse energieverbruik verlangen?
Antwoord
Ja, u heeft deze informatie namelijk nodig om te bepalen of u met een klein, middelgrote of een
grootverbruiker te maken heeft. Hierbij wordt uitgegaan van het energieverbruik in enig kalenderjaar
(elektriciteit, aardgas(equivalent)):
Tabel
Soort verbruiker
Energieverbruik
Kleinverbruiker
minder dan 50.000 kWh en
minder dan 25.000 m3 (a.e.)
Middelgrote verbruiker
50.000 kWh - 200.000 kWh of
25.000 m3 tot 75.000 m3 (a.e.)
Grootverbruiker
minimaal 200.000 kWh of
minimaal 75.000 m3 (a.e.)
De toezichthouder volgens artikel 5.13, 5.16 en 5.17 van de Algemene wet bestuursrecht bevoegd om:
•
•
inlichtingen te vorderen
inzage te vorderen van zakelijke gegevens en documenten
De ondernemer is verplicht de toezichthouder medewerking te verlenen.
Zie voor meer informatie Informatieblad – deel I – benodigde gegevens.
Hoe bepaal je het energiegebruik van een bedrijf dat een deel van zijn energie via
duurzame energiebronnen opwerkt?
Vraag
Vragen en antwoorden
Kenniscentrum InfoMil | 7
Hoe bepaal je het energieverbruik van een bedrijf dat een deel van zijn energie via duurzame
energiebronnen zelf opwekt?
Antwoord
Het gaat om het daadwerkelijke energiegebruik. De meterstand is dus niet bepalend. Het totale
energiegebruik van een bedrijf wordt berekend door de ingekochte energie en de zelf opgewekte energie
op te tellen. De opgewekte energie die teruggeleverd wordt aan het net wordt hierbij niet meegerekend.
Artikel 2.15 gaat over besparing van energie in welke vorm dan ook. Hoe of door wie de energie is
opgewekt (duurzaam of niet, zelf of een ander), doet niet ter zake. (zie ook Handreiking erkende
maatregelen).
Moeten de maatregelen in alle gebouwen doorgevoerd worden?
Vraag
Een inrichting heeft meerdere gebouwen op het terrein. Moeten de maatregelen in alle gebouwen
doorgevoerd worden?
Antwoord
Nee, dit is niet persé het geval. Ga per gebouw na of aan de randvoorwaarden van een maatregel wordt
voldaan. Bij sommige maatregelen is bijvoorbeeld de oppervlakte maatgevend. Ook kunnen bijzondere
omstandigheden voor één of meerdere gebouwen van toepassing zijn. Bijvoorbeeld als er recent
nieuwbouw is gepleegd.
Mag een ondernemer een verwarmingsmaatregel achterwege laten als hij extra
verlichtingsmaatregelen treft?
Vraag
Mag een ondernemer een verwarmingsmaatregel achterwege laten als hij extra verlichtingsmaatregelen
treft?
Antwoord
Nee, dit is niet toegestaan. Als er verwarmingsmaatregelen mogelijk zijn met een terugverdientijd van
vijf jaar of minder dan moet hij deze nemen. Art. 2.15 van het Activiteitenbesluit geeft immers aan dat hij
alle energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder moet nemen.
Het bevoegd gezag kan de ondernemer wel de mogelijkheid geven om de maatregelen gefaseerd treffen.
Dit is alleen toegestaan op basis van de economische omstandigheden.
Moet men bij gebruik van stadswarmte ook voldoen aan de
energiebesparingsverplichting?
Vraag
Moet een inrichting die gebruik maakt van stadswarmte ook voldoen aan de verplichting uit het
Activiteitenbesluit?
Antwoord
Ja, in het Activiteitenbesluit wordt gesproken over aardgasequivalenten. Elk energieverbruik telt mee in
Vragen en antwoorden
Kenniscentrum InfoMil | 8
de bepaling of het om een klein-, midden- of grootverbruiker gaat.
De rekenmethodiek gaat uit van de aardgasprijs. De tarieven van stadverwarming liggen hoger dan de
aardgasprijs. Hierdoor zullen besparende maatregelen zich sneller terugverdienen. De erkende
maatregelenlijst is ook bij gebruik van stadswarmte goed hanteerbaar.
Is het mogelijk om direct te handhaven op basis van de zorgplicht?
Vraag
Is het mogelijk om direct te handhaven op basis van de zorgplicht van het Activiteitenbesluit?
Antwoord
Ja, in uitzonderlijke gevallen kan het bevoegd gezag handhaven op basis van de zorgplicht in
(Activiteitenbesluit art. 2.1). Er moet dan sprake zijn van evidente energieverspilling.
Ga hier terughoudend mee om. Zie voor meer informatie de Handreiking erkende maatregelen.
Is het mogelijk om aanvullende maatwerkvoorschriften te stellen op basis van de
zorgplicht?
Vraag
Kan er een aanvullend maatwerkvoorschrift energiebesparing gesteld worden op basis van de zorgplicht?
Antwoord
Nee, dit is niet toegestaan. De besparingsverplichting is in artikel 2.15 uitputtend geregeld (zowel klein-,
midden-, en grootverbruikers zijn benoemd in artikel 2.15).
Door die uitputtendheid is het stellen van (aanvullende) maatwerkvoorschriften op basis van de
zorgplicht niet toegestaan. Dit mag zelfs niet voor kleinverbruikers.
Meer informatie over het stellen van maatwerkvoorschriften is te vinden op de pagina
'Maatwerkmogelijkheden'.
Overige vragen
Hieronder vind u diverse vragen over energiebesparende maatregelen.
Hoe reken ik het verbruik van de stadsverwarming om naar m3 aardgas?
Vraag
Een bedrijf maakt gebruik van stadsverwarming. Hoe reken ik het warmtegebruik in Joule om naar m3
aardgas?
Antwoord
1 GigaJoule = 31,6 m3 aardgas equivalent
Een rekenvoorbeeld:
Warmteverbruik gebouw = 10.000 GJ
10.000 GJ * 31,36 = 316.000 m3 a.e.
Vragen en antwoorden
Kenniscentrum InfoMil | 9
Hoe bereken ik de terugverdientijd van een energiebesparende maatregel?
Vraag
Hoe bereken ik de terugverdientijd van een energiebesparende maatregel?
Antwoord
Alle energiebesparende maatregelen die als erkende maatregel zijn aangewezen hebben een (berekende)
terugverdientijd van 5 jaar of minder. Kijk daarom eerst of je de aangewezen erkende maatregelen kunt
gebruiken. De terugverdientijd (TVT) hoef je dan niet meer te berekenen om vast te stellen of je met de
maatregel aan de energiebesparingsverplichting voldoet. De erkende maatregelen zijn goedgekeurd
door de brancheverenigingen en Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG ( #2)). De berekeningen
zijn robuust.
De volgende punten zijn in de berekening meegenomen:
•
•
•
Een 100% financiering door de bank
De kosten voor installatie
Marginale energieprijzen
Als de ondernemer geen gebruik maakt van de erkende maatregel is een berekening van de
terugverdientijd nodig. Deze kun je als volgt berekenen:
Bij vervanging op een natuurlijk moment wordt in de berekening alleen de meer-investering
meegenomen die nodig is om een energiezuinigere optie toe te passen. De hoogte van de
kostenbesparing wordt bepaald door de besparing op het energiegebruik en de eventuele wijziging in de
exploitatiekosten.
Bij het vaststellen van de terugverdientijd reken je met de actuele energieprijs. Vaste (aansluit)kosten
worden daarbij niet meegenomen, alleen de variabele kosten. Er wordt gerekend met prijzen exclusief
btw.
Zie ook: Beoordelen van energiebesparingsonderzoek
#2 VNG: Vereniging Nederlandse Gemeenten
EED
Vragen over de europese Energie Efficiency Richtlijn.
Bedrijven die onder het Activiteitenbesluit vallen moeten soms ook voldoen aan
de Europese Energie-Efficiency Richtlijn (EED). Hoe zit dat?
Vraag
Bedrijven die onder het Activiteitenbesluit vallen moeten soms ook voldoen aan de Europese EnergieEfficiency Richtlijn (EED). Hoe zit dat?
Antwoord
Een onderneming met meer dan 250 FTE Of een jaaromzet van € 50 miljoen of meer en een jaarlijkse
Vragen en antwoorden
Kenniscentrum InfoMil | 10
balanstotaal van meer dan € 43 miljoen heeft te maken met de Europese Energie-Efficiency Richtlijn
(EED). Er moet dan door de onderneming een energie-audit uitgevoerd worden.
Voor veel grote ondernemingen geldt de auditplicht niet omdat zij al standaard een audit uitvoeren.
Zoals voor bedrijven die deelnemen aan de Meerjarenafspraak energie-efficiëntie 2001-2020 (MJA3) of de
Meerjarenafspraak energie-efficiëntie ETS-ondernemingen (MEE). Maar ook bedrijven met een
internationaal erkend energie- of milieubeheerssysteem hoeven deze energie-audit niet uit te voeren.
Zie ook: Schematisch stappenplan ter bepaling van de auditplicht (pdf, 29 kB)
Meer informatie over de EED vindt u op de website van de Rijksdienst voor ondernemend Nederland
(RVO).
Vragen en antwoorden
Kenniscentrum InfoMil | 11
Colofon
URL: http://www.infomil.nl/onderwerpen/klimaat-lucht/energie/vragen-antwoorden/
Datum: 8 januari 2017
Dit is een publicatie van:
Kenniscentrum InfoMil
www.infomil.nl
Post
Kenniscentrum InfoMil
Postbus 7007
2280 KA Rijswijk
Bezoek
Kenniscentrum InfoMil
Lange Kleiweg 34
Rijswijk
Kenniscentrum InfoMil is onderdeel van Rijkswaterstaat Leefomgeving van Rijkswaterstaat, de
uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Infrastructuur en Milieu.
Meer over Rijkswaterstaat Leefomgeving vindt u op www.rws. ( #3)nl/leefomgeving.
Meer over Rijkswaterstaat vindt u op www.rws.nl