Transcript nieuwsbrief - Werkgroep Nabestaan Na Zelfdoding Friesland

NIEUWSBRIEF
• december 2016
Activiteiten
Voorwoord
“De tijd stond even stil” was
vroeger een programma op de
televisie waarin teruggeblikt werd
op hele ernstige gebeurtenissen
in Nederland. Het verliezen van
iemand door zelfdoding is voor de
nabestaanden een verschrikkelijke
gebeurtenis. Wanneer zo’n bericht
je bereikt, gaat de wereld om je
heen gewoon door, maar voor
jezelf staat de wereld stil. Alles
verandert op dat moment. Ik weet
nog exact hoe ik tien jaar geleden
het bericht hoorde dat onze Jeroen
was overleden, waar ik was,
hoe rationeel ik op dat moment
handelde e.d. Maar, behalve voor
de naaste omgeving waar het
ook als een schok binnenkwam,
draaide de wereld gewoon door.
Toen onze kinderen geboren
werden, telde ik de tijd. Nu is
hij/zij al een dag, een week, een
maand, een jaar oud. Na Jeroen
zijn overlijden telde ik ook de tijd.
Een dag, een week, een maand,
een halfjaar geleden overleed
hij. Ik weet nog dat ik op de
zondagavond, een halfjaar later,
de minuten zag verstrijken op de
klok van de videorecorder richting
22:00 uur, het tijdstip van zijn
overlijden. En met het verstrijken
van elke minuut werd ik triester en
triester.
Afgelopen oktober was het tien
jaar geleden. Onze kinderen had-
• Nr. 40, jaargang nr. 21
In het afgelopen halfjaar hebben o.a. de
volgende activiteiten plaatsgevonden:
den de avond ervoor weer een
zaalvoetbaltoernooi ter ere van
Jeroen georganiseerd, werd stilgestaan bij zijn overlijden en dat
het leven verder gaat en was het
heel fijn en beregezellig weer met
zovelen bij elkaar te zijn. Op de
dag zelf was ik ’s avonds rond
22:00 uur aan het fietsen om nog
wat post te bezorgen. Het was fijn
om even alleen buiten te zijn en
mijn gedachten te laten gaan. Geen
trieste gevoelens deze keer, maar
gewoon in gedachten bij Jeroen.
“De tijd heelt alle wonden” is ook
zo’n gezegde. Maar dat geldt niet
voor alles. Het litteken blijft en doet
nog steeds pijn, maar ik kan beter
met de pijn omgaan. Het leven
gaat niet gewoon door, maar het
leven gaat verder. Want doorgaan
betekent dat het leven doorgaat
alsof er niets is gebeurd, of dat je
het achter je laat. Maar er is wel
degelijk iets gebeurd en dat neem je
mee in je verdere leven.
Met lotgenoten zijn contacten geweest.
Het is goed de tijd zo nu en dan even
stil te zetten en tijd te nemen voor
je gevoelens en gedachten en voor
jezelf en je dierbaren. Dan gaat het
leven niet gewoon door, maar kun
je weer verder.
Op zaterdag 8 april 2017 is onze
ontmoetingsdag voor nabestaanden nazelfdoding.
U zult hiervoor de uitnodiging nog
ontvangen. Zet u de datum al vast in
uw agenda?
Ook namens de
andere bestuursleden wens ik u
en jullie allen,
ondanks alles,
fijne kerstdagen en alle goeds voor
2017.
Jan van Wieren
Voorzitter
n Bij omroep Friesland is gereageerd op de suïcide cijfers over
2015.
n Er zijn gastlessen verzorgd voor
huisartsen in opleiding.
n Er is een training verzorgd voor
Nunazorg.
n Er is meegewerkt aan een toerustingsavond van de Protestantse
Kerk in Goutum.
n De projectgroep Supranet Com
munity Friesland (suïcide preventie) is bij elkaar geweest.
n De projectgroep onderzoekstudie
naar suïcide is bijeen geweest.
n Er is meegewerkt aan een korte
film om kracht bij te zetten aan
het belang van suïcide preventie
bij de Europese Commissie.
Komende
activiteit
Soms valt je oog op een kranten-artikel
waarvan je denkt: “daar wil ik meer over
weten”. Dat had ik bij het bericht over
Sanne Kooiman die een documentaire had
gemaakt naar aan-leiding van de zelfdoding
van haar vriend Dennis. Sanne is 20, Dennis
was 20 toen hij in januari 2015 overleed
door zelfdoding.
Wat zou het voor film zijn vroeg ik me af,
zouden de lezers van onze Nieuwsbrief
deze film willen of moeten zien?
Afgelopen najaar heb ik met Sanne een
gesprek gehad naar aanleiding van haar
film. De film heet: “To my loved ones” en
is de eerste zin uit de afscheidsbrief van
Dennis. Sanne heeft de film gemaakt samen
met haar broer en een gezamenlijke vriend.
In de film zien we afwisselend hoe Sanne
op zoek gaat naar kennis over depressiviteit,
een volledig onbekend terrein en haar eigen
verwerking en strijd naar aanleiding van
Dennis’ zelfdoding. Dat maakt de film heel
erg persoonlijk, maar ook informatief en de
humor wordt ook niet vergeten. Ik vind het
een ontroerende en mooie documentaire die
me heeft geëmotioneerd. Wij spraken elkaar
naar aanleiding van de documentaire.
Op welke manier heeft het maken van
de documentaire je geholpen bij de
verwerking?
Ik heb kennis gekregen over depressie
doordat ik op zoek ben gegaan naar
antwoorden over het ontstaan, het hebben
van, en de oorzaken van een depressie en
wat het met je doet. Doordat ik hier op
deze manier aan heb gewerkt, heeft het erg
bijgedragen aan mijn verwerking. Na de
dood van Dennis was ik zelf suïcidaal en
voelde me verloren. Door er op een creatieve
en serieuze manier mee bezig te zijn ging
ZELFDODING,
DOODSOORZAAK
NUMMER EEN
ONDER
JONGEREN
het snel beter met me. Ik heb het ervaren als
heel erg leerzaam, zinvol en ook leuk. Het
maken van een film was logisch, want vanaf
m’n 18de heb ik mijn eigen filmbedrijf en
daarnaast ben ik grafisch vormgever. De
film hebben we met z’n drieën gemaakt als
nabestaanden. Maatschappelijke thema’s
spreken me aan. Als de zelfdoding met
Dennis niet was gebeurd had ik ook zo’n
soort film kunnen maken.
In de film sprak je over hoe belangrijk
het geluk van je naasten voor je is geworden. Bedoel je dan dat je zeker
wil zijn dat iemand zich fijn voelt of
dat je op de hoogte moet zijn van de
gemoedstoestand?
Ja, ik wil met zekerheid weten hoe iemand
zich voelt; het gaat om vertrouwen en
eerlijkheid. Ik voel nu vaak wantrouwen en
vraag me steeds af of er meer achter zit als
een naaste zich een dag niet lekker voelt.
Met de dood van Dennis heb ik de levensles
gehad dat ik beter op moet letten, meer moet
doorvragen en niet zomaar genoegen moet
nemen met een antwoord dat misschien wel
acceptabel is. Het is voor mij heel essentieel
dat de mensen waar ik mee omga zich fijn
voelen. Voor mij helpt het om veel met de
ander te praten over gevoelens en emoties.
Hoe ziet jouw toekomst eruit?
Ik wil geen relatie meer. Ieder ander zou
voor mij 2de keus zijn. Dat is voor de
ander te lastig om mee om te gaan, maar
voor mezelf ook. Ik wil gelukkig zijn met
mezelf en goed zorgen voor mezelf. Daar
haal ik m’n energie uit. Daarnaast wil ik
onder andere doorgaan met het maken
van documentaires over maatschappelijke
thema’s. Ik plan op korte termijn en kom
inmiddels op plekken waar ik nooit gedacht
had te zullen komen, zoals met het maken
van de documentaire bijvoorbeeld.
Hoe is het om te accepteren dat je zelf
niets van Dennis z’n depressie hebt gemerkt?
Dennis kon niet acteren. Ik vond hem
altijd open, alles wat ons bezighield was
bespreekbaar. Maar: toch was hij niet
helemaal open. Dit blijft voor mij een
heel lastig dilemma, want hoe open is
open? Blijkbaar was er toch een geheim.
Mijn vertrouwen heeft een enorme deuk
opgelopen. Ik kan ook niet zeggen dat ik
Dennis tijdens het maken van de film beter
heb leren kennen. Ik heb door de film wel
veel kennis opgedaan over depressie.
De film is al een tijdje klaar en heeft veel
publiciteit gekregen. Op welke manier
wordt jullie film ingezet?
In januari 2016 was de film klaar. We zijn
er veel mee in het nieuws geweest, landelijk
en regionaal. Onder andere Brandpunt heeft
er aandacht aan besteed.
Wij gaan zelf niet heel veel met de film
op stap; de film is ook niet te zien in een
filmhuis of bioscoop. Wij hebben gekozen
voor verspreiding via internet op YouTube.
Dit is laagdrempelig en toegankelijk. We
hebben inmiddels al meer dan 24000 views
gehad. Scholen en congressen hebben
de vrijheid om de film te gebruiken. Ik
hoor voornamelijk positieve reacties.
Bijvoorbeeld: ‘ik heb een suïcidepoging
gedaan, maar na het zien van de film ben ik
anders gaan denken. Ik denk aan de pijn die
ik nabestaanden ermee aan zou doen’.
Met de film verspreiden we een boodschap,
maar we willen geen hulpverlener zijn. Het
zou wel fijn zijn als er op scholen meer met
de film zou worden gedaan. We merken dat
dit nog niet zo veel gebeurt.
Heb je Dennis ook beter leren kennen
tijdens en na het maken van de film?
Ik heb Dennis zeker niet beter leren kennen. Zijn zelfdoding en gedachtenwereld
blijft een mysterie voor mij. Ik snap het
nog steeds niet. Ik zou ook niet kunnen
bedenken of achterhalen wanneer hij zijn
afscheidsbrief heeft geschreven. Wel heb
ik beter leren begrijpen hoe Dennis tot zijn
keuze is gekomen doordat ik veel feitelijke
informatie over depressie en suïcide heb
Mijn ervaring met de
lotgenotengroep
gekregen. Maar dit alles in combinatie met
Dennis zijn persoonlijkheid is voor mij nog
steeds niet logisch.
Waar ik wel heel veel over te weten ben
gekomen is depressie, heel veel feiten
daarover en wat het met je kan doen
wanneer je depressief bent. Maar daarmee
ken ik Dennis niet.
Ik heb nu uit Facebook weggehaald dat
wij een relatie hebben en ben nu dus weer
vrijgezel. Dat was een hele stap, moeilijk
en ingrijpend. Ik was bang voor de reacties,
maar dat viel erg mee. Het valt niet direct
op wanneer je zoiets verandert in Facebook.
Ook ben ik met een nieuwe film bezig. De
première zal waarschijnlijk rond april 2017
in het De La Mar Theater in Amsterdam
plaatshebben.
De film ‘To my loved ones’ kunt u vinden
op YouTube en op de website van Sanne:
www.tomylovedones.nl
Geke Gerards.
Uitnodiging
Wilt u ook meedoen aan zo’n
gespreksgroep voor lotgenoten?
Dat kan.
U kunt contact opnemen
met Karin Elzer op telefoonnr.
0615394023.
U kunt ook een e-mail
sturen naar info@
nabestaandennazelfdodingfrl.nl.
11 september 2014. De dag dat alles anders
werd. De dag dat ik op de Hudson voer
tussen het Vrijheidsbeeld en de toren van
One World Trade Center en in de gaten
kreeg dat het WhatsApp bericht wat we die
morgen kregen over een ernstig ongeluk
met een jongen en een trein op mijn
15-jarige zoon sloeg. De grond sloeg onder
mijn voeten vandaan en ik voelde mijn
maag omdraaien. Maar je houdt hoop, er
was nog niks zeker. Totdat de telefoon later
die middag ging en de politie bevestigde
wat ik in mijn hart al wist/vreesde. Mijn
15-jarige zoon had totaal onverwacht een
einde aan zijn leven gemaakt door voor de
trein te gaan staan. Totale paniek, ongeloof,
shock. Dingen regelen om zo snel mogelijk
terug naar huis te kunnen. Hoe was dit toch
mogelijk. Jesper…. Ineens was ik mijn
Jesper kwijt. Een jongen die altijd vrolijk
was, zorgzaam, lief en talentvol. Wat zijn
ogen zagen tekende zijn potlood en wat
zijn oren hoorden speelden zijn vingers
op de gitaar. Hoe was dit toch mogelijk?
Geen lange trajecten van zorg en angst,
van depressie of wat dan ook. Totaal uit het
niets had ik ineens mijn zoon verloren. En
dan kom je thuis en zit je in een flow en heb
je geen tijd om ergens over na te denken.
Maar na die week ga je zoeken op het
internet en raak je met mensen in gesprek.
Ik zocht naar lotgenoten of wat dan ook
maar, iemand die mijn pijn weg kon nemen.
Tot ik door iemand van Slachtofferhulp
gewezen werd op deze lotgenotengroep. Ik
wist meteen dat ik daaraan mee wilde doen.
Karin Elzer is bij mij thuis geweest en dat
alleen al voelde goed. Ik mocht haar over
Jesper vertellen, dat was fijn. Zij vertelde
dat de groep helaas net gestart was en dat
ik op de wachtlijst voor de volgende groep
kwam. Ik hoopte dat die groep snel zou
beginnen en tegelijk hoopte ik dat de groep
nooit zou beginnen. Er moest tenslotte
eerst weer heel veel leed zijn voordat er
een nieuwe groep zou starten. Uiteindelijk
kwam het bericht dat er een nieuwe groep
zou starten. Met lood in de schoenen ben
ik er heen gegaan, eenmaal aangekomen
was de spanning te snijden en begonnen
we met de namen van de overledene op
een briefje te zetten en de geboorte- en
sterfdatum erbij. Dat vond ik moeilijk ik
was nog zo in de ontkenningsfase dat het
gewoon heel confronterend was om naast
de geboortedatum de sterfdatum te moeten
opschrijven. Ook het noemen van Jesper’s
naam bij het aansteken van de kaars vond ik
bijna niet te doen. Hierna werd er gevraagd
of iemand wilde beginnen met het vertellen
van hun verhaal. Iedereen keek naar beneden
dus ik ben begonnen met het vertellen over
mijn Jesper. Mijn lieve Jesper en hoe meer
ik vertelde hoe meer lucht ik kreeg. Het ging
steeds makkelijker ondanks de dikke tranen
die rijkelijk vloeiden. Het was fijn om juist
in deze groep mijn verhaal te vertellen
omdat ik de knikjes van herkenning zag
en ik ook zoveel dingen herkende in de
verhalen van anderen. We zaten allemaal
met dezelfde vraag, namelijk: ”had ik en
als ik”. Die vragen begrepen alleen zij. Als
ik deze vragen bespreek met mensen die het
niet hebben mee gemaakt wordt het al snel
weggewimpeld met: “je had niks kunnen
doen het ligt niet aan jou.” Antwoorden
waar ik niks mee kon maar binnen de
lotgenotengroep leefden die vragen ook.
En wat verteld werd, waarvan ik dacht oh
ja, dat heb ik ook of dat voel ik ook of dat
doe ik ook. Het was bijna een feest van
herkenning. De band in de groep werd met
de week sterker en iedereen kon alles zeggen
zonder zich te hoeven verontschuldigen
voor tranen. Ik vond het heel fijn om te
weten en te ervaren dat ik niet alleen was
met mijn gedachten en gevoelens. En
dat ik op zoek was naar dezelfde dingen,
antwoorden en dat ik dezelfde dingen deed.
Mensen vinden het bijvoorbeeld raar als ik
zeg dat ik nog steeds WhatsApp berichten
naar Jesper stuur omdat hij er dan nog bij
hoort en ik hem niet helemaal kwijt bent. In
de groep begrepen ze dat. En we leerde van
elkaar ik vertelde hoe mijn kinderen met
het verlies van hun broer omgingen en waar
ik op lette in hun gedrag. Daar kon iemand
anders dan weer dingen uithalen net zoals
ik dat weer kon vanuit een ander oogpunt.
Ik heb deze groep als zeer nuttig ervaren,
ondanks de heftige gesprekken en de vele
emoties. Ik vond het fijn om over Jesper te
vertellen en mijn emoties te delen. En ik
vond het fijn om de verhalen van anderen te
horen en ervaringen te delen. Het heeft mij
een heel stuk in de goede richting geholpen.
Jesper zal altijd in mijn hart zitten en het
ongeloof over wat hem overkomen is er na
2 jaar nog steeds niet minder om. Maar ik
heb geleerd dat ik niet de enige ben en dat
hoe je het ook doet, je het nooit fout kunt
doen zolang het uit je hart komt. En dat
rouwen voor niemand gelijk is. De mooie
gedichten waar we aan het eind van iedere
bijeenkomst naar luisterden lees ik nog
regelmatig door.
Ellen Lensink
OPROEP VOOR
! EEN SECRETARIS
De Stichting is op zoek naar een nieuwe secretaris. De hoofdtaken zijn het voorbereiden van de vergaderingen, het bijhouden van de post en de adressenbestanden, de externe post verzorgen en de aanmeldingen voor de ontmoetingsdag verwerken.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de voorzitter.
Soms, een enkele keer
Soms, een enkele keer,
met heel veel moeite en voornamelijk toevallig
lukt het iemand
om met beide armen zijn verdriet te omvatten.
Hij tilt het op.
Laat de deur niet op slot zijn, nu…
Hij duwt hem open met zijn knie
en loopt met grote breedsporige passen naar buiten.
Kijk uit! roept hij
want het verdriet is zo groot dat hij er niet overheen kan kijken
en doorzichtig is het nooit.
Ver weg, in een sloot of op een drassige plek
onder populieren
of achter een scheve schutting tussen oude autobanden,
speelgoed, resten van een vuur,
gooit hij het neer
Colofon
en fluitend loopt hij terug naar huis.
Deze nieuwsbrief is bestemd voor:
l Nabestaanden na zelfdoding
l Rouwbegeleiders
l Hulpverleners
l Uitvaartverzorgers
l Andere belangstellenden
Auteur: Toon Tellegen.
December 2016 - 21ste jaargang, nr. 40
Deze nieuwsbrief is een uitgave van:
Stichting Nabestaand na Zelfdoding
Friesland.
Redactiesecretariaat:
Korporaal 5,
8448 PW Heerenveen.
telefoon: 0625124875
website: www.
nabestaandennazelfdodingfrl.nl
e-mail: info@
nabestaandennazelfdodingfrl.nl
Redactie:
Geke Gerards
e-mail: [email protected]
Bankrelatie:
NL85INGB0003163406 van
Werkgroep Nabestaanden Na Zelfdoding
Friesland.
Ontwerp logo: Tine Jialal.