Transcript Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl corporaties en

Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl
Prestatieafspraken 2017 met een doorkijk naar 2018-2021
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 1
Inhoudsopgave
Pag.
3
Hoofdstuk 1
Inleiding
1.1 Waarom dit document?
1.2 Betrokken partijen en totstandkoming
1.3 Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta, Regionaal Prestatiekader
Eemsdelta
1.4 Looptijd
Hoofdstuk 2
Samenwerking
2.1 Betrokken partijen
2.2 Verander(en)de samenwerking
4
Hoofdstuk 3
Ambitie, uitgangspunten en doelen
3.1 Woonambitie gemeente Delfzijl
3.2 Uitgangspunten: waar staan we voor?
3.3 Ambities: wat willen we bereiken?
5
Hoofdstuk 4
Procesafspraken 2017-2021
7
Hoofdstuk 5
Kwaliteit woning en woonomgeving
5.1 We gaan voor kwaliteit
5.2 Verduurzaming, energiebesparing
5.3 Levensloopbestendige en zorggeschikte woningen
5.4 Beschikbaarheid
5.5 Betaalbaarheid
5.6 Woonlasten
5.7 Wonen en zorg
5.8 Huisvesting doelgroep van beleid, bijzondere doelgroepen
5.9 Statushouders, bijzondere urgentie
5.10 Huisvesting starters
5.11 Particuliere voorraad
5.12 Leefbaarheid
e
5.13 2 kans beleid bij overlast, huurschuld en vroegsignalering
5.14 Woontraining statushouders
5.15 Verwijderen van bouwbestemmingen
9
Hoofdstuk 6
Kwantitatieve afspraken 2017-2021
6.1 Woningmarkt in evenwicht
6.2 Woningmarktonderzoek
6.3 Woon- en leefbaarheidsplan en Integraal
Investeringsprogramma gemeente Delfzijl
6.4 Verkoop van corporatiewoningen
6.5 Meerjarenprogramma Nationaal Coördinator Groningen
voor de gemeente Delfzijl
13
Hoofdstuk 7
Overige financiële en organisatorische aspecten
7.1 Leges en precario
7.2 WOZ
7.3 Vergunningverlening
7.4 Borging bij de financiering van leningen
17
Hoofdstuk 8
Uitvoeringsplan 2017
18
Hoofdstuk 9
Ondertekening samenwerkende partijen
21
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 2
1. Inleiding
1.1 Waarom dit document?
Voor de uitvoering van de nieuwe Woningwet (vanaf 1 juli 2015) moeten huurdersorganisaties en
woningcorporaties met gemeenten waar een woonvisie geldt, prestatieafspraken maken. Het ‘Woon- en
Leefbaarheidsplan Eemsdelta’ (maart 2013) en de gemeentelijke nota Wonen ‘Focus op Kwaliteit’ (december
2014) worden beschouwd als woonvisie.
Op 26 januari 2016 ondertekenden vier gemeenten en zeven woningcorporaties in het Eemsdeltagebied het
‘Regionaal Prestatiekader Eemsdelta’. Met de ondertekening van de overeenkomst is een eerste stap gezet om te
voldoen aan de nieuwe Woningwet. De overeenkomst vormt de basis voor verdere afspraken over de
(huur)woningmarkt op lokaal niveau.
De bestaande afspraken uit het ‘Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta’ (WLP) worden aangevuld met nieuwe
relevante thema’s die in het WLP niet of nauwelijks aan bod komen. Het gaat hierbij om door het Rijk
geprioriteerde volkshuisvestelijke onderwerpen, zoals: beschikbaarheid en betaalbaarheid van de huurvoorraad,
verduurzaming, wonen en zorg en huisvesting van kwetsbare doelgroepen, waaronder statushouders. Daarnaast
spelen de aardbevingsproblematiek en de samenwerking in de aanpak van de particuliere woningvoorraad een
belangrijke rol.
De betrokken partijen hebben afgesproken het ‘Regionaal Prestatiekader Eemsdelta’ op gemeentelijk niveau
verder uit te werken en in te vullen. In dit document staan de prestatieafspraken 2017-2021 voor de gemeente
Delfzijl.
1.2 Betrokken partijen en totstandkoming
De nieuwe Woningwet geeft de samenwerking een nieuw wettelijk kader, met een nieuwe rolverdeling voor
gemeenten, woningcorporaties en huurdersorganisaties. Waarbij alle partijen volwaardig en gelijkwaardig hebben
bij te dragen aan de prestatieafspraken.
De partijen die naast de gemeente Delfzijl betrokken zijn bij de prestatieafspraken, zijn: Woonstichting Groninger
Huis, Woonstichting Marenland, stichting Acantus, Woonzorg Nederland, Bewonersplatform Delfzijl,
Huurdersadviesgroep Groninger Huis en Huurdersvereniging De Maren. Bewonersplatform Delfzijl en
Huurdersvereniging De Maren hebben voor het maken van deze afspraken een samenwerkingsovereenkomst
afgesloten, waarbij Bewonersplatform Delfzijl de belangen van Huurdersvereniging De Maren behartigd en
vertegenwoordigd.
Voor de prestatieafspraken is gezamenlijk besloten dat het ‘Regionaal Prestatiekader Eemsdelta 2012-2021’, de
nota Wonen ‘Focus op Kwaliteit’ gemeente Delfzijl 2014-2018, de biedingen van de corporaties en het
standpuntendocument van de huurdersorganisaties, de uitgangspunten vormen en als leidraad dienen.
1.3 Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta, Regionaal Prestatiekader Eemsdelta
Het ‘Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta 2012-2021’ is vastgesteld in maart 2013. Om het plan uit te voeren
ondertekenden vier gemeenten en zeven woningcorporaties in het Eemsdeltagebied op 26 januari 2016 het
hiervoor opgestelde ‘Regionaal Prestatiekader Eemsdelta’.
Speerpunten hierbij zijn: betaalbaarheid en beschikbaarheid woningen, realiseren van een energiezuinige
huurvoorraad, wonen met zorg en ouderenhuisvesting, huisvesting van starters, samenwerking in de aanpak van
particuliere woningvoorraad, aardbevingsproblematiek en diverse financieel-organisatorische aspecten (leges,
Waardering onroerende zaken (WOZ), asbest, borging van financiering van leningen, Wmo-budgetaanpassingen).
1.4 Looptijd
De prestatieafspraken gelden voor de periode 2017-2021. Naast inhoudelijke en kwantitatieve afspraken zijn er
procesafspraken gemaakt over monitoring en samenwerking. In dit document staan concrete afspraken voor
2017, met een doorkijk naar de komende vijf jaar. De afspraken worden jaarlijks gemonitord, geëvalueerd en waar
nodig aangepast en aangescherpt.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 3
2. Samenwerking
2.1 Betrokken partijen
In verband met de nieuwe Woningwet heeft de gemeente Delfzijl met woningcorporaties en huurdersorganisaties
prestatieafspraken gemaakt om samen te werken aan veilige woningen in een leefbare gemeente. De betrokken
partijen zijn: Woonstichting Groninger Huis, Woonstichting Marenland, stichting Acantus, Woonzorg Nederland,
Bewonersplatform Delfzijl, Huurdersadviesgroep Groninger Huis en Huurdersvereniging De Maren.
De partijen hebben allen een verschillende achtergrond en rol bij het maken van prestatieafspraken.
Acantus, met 2960 woningen, is de grootste woningcorporatie in de gemeente Delfzijl.
Woonstichting Groninger Huis is met 239 woningen betrekkelijk klein.
Woonstichting Marenland is een regionale corporatie met slechts 50 woningen in de gemeente.
Woonstichting Groninger Huis en Woonstichting Marenland zijn regionale woningcorporaties. Zij zijn, net als
Acantus, geconfronteerd met de nieuwe woningopgave, zoals bevolkingsdaling, aardbevingsproblematiek en
behoud van leefbaarheid.
Daarnaast hebben in 2016 Woonstichting Groninger Huis en woningcorporatie Wierden en Borgen aangegeven
beiden te gaan fuseren met een deel van woningcorporatie Steelande wonen. De fusie vindt per 1 januari 2017
plaats, Steelande wonen houdt dan op te bestaan.
Anders dan Acantus en de Woonstichtingen Marenland en Groninger Huis, is Woonzorg Nederland actief over
heel Nederland. Woonzorg Nederland heeft een kleine woningvoorraad in de gemeente: 46 aanleunwoningen en
2 verzorgingstehuizen. Beide verzorgingstehuizen staan momenteel leeg.
Woonzorg Nederland kon vanwege praktische redenen niet aanwezig zijn bij het maken van de prestatieafspraken.
2.2 Verander(en)de samenwerking
De positie van woningcorporaties, gemeenten en huurdersorganisaties is vanaf 1 juli 2015 veranderd door de
nieuwe Woningwet. De wet heeft gevolgen voor werkzaamheden van gemeenten, woningcorporaties en
huurdersorganisaties én voor hun onderlinge samenwerking. Hun rollen zijn nu als volgt:
Gemeente: heeft een overkoepelende verantwoordelijkheid (meer dan enkel sociale huur). Deze is wettelijk
verankerd ten aanzien van volkshuisvestingsbeleid als basis voor prestaties van corporaties. De gemeente maakt
dit beleid conform de Woningwet bekend bij de woningcorporaties en huurdersorganisaties. De gemeente betrekt
haar samenwerkende partners bij beleidsontwikkeling en besluitvorming; ook in de gemeenteraad.
Woningcorporaties: de taken van woningcorporaties zijn strikt afgebakend in de Woningwet. Dit bepaalt de inzet
van corporaties in de gemeente Delfzijl. Zij geven inzicht in hun investeringsruimte en in investeringen voor de
komende tijd. Dit doen corporaties vanuit het vertrouwen dat de gemeente op een goede manier omgaat met
eventuele bedrijfsgevoelige informatie.
Huurdersorganisaties: de huurdersorganisaties hebben in de samenwerking tussen gemeente-corporatieshuurdersorganisaties een gelijkwaardige positie. Daarbij participeren zij in alle stappen; van visie tot
prestatieafspraken.
Samenwerking
Gemeente, woningcorporaties en huurdersorganisaties vinden elkaar in een gezamenlijk partnerschap. Dit
partnerschap ontstaat niet vanzelf en is sterk afhankelijk van een goede rolverwachting, vertrouwen en een
transparante relatie. Op basis van gelijkwaardigheid en wederkerigheid investeren partijen in dit partnerschap.
Daartoe spreken ze naar elkaar het volgende uit:
 De nota Wonen geeft het kader waarbinnen samengewerkt wordt. Dit is niet in beton gegoten. Bij
ontwikkelingen buiten het kader geldt dat dit in afstemming tussen de partijen gebeurt.
 Partijen informeren elkaar tijdig over ontwikkelingen en investeringen.
 Partijen benutten elkaars kennis en invloed om plannen verder te brengen. Dit vraagt een uitnodigende
houding naar elkaar.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 4
3. Ambitie, uitgangspunten en doelen
3.1 Woonambitie gemeente Delfzijl
Eind 2014 is de nota Wonen voor de gemeente Delfzijl vastgesteld. Deze nota heeft als ondertitel 'Focus op
kwaliteit'. Deze focus is noodzakelijk vanwege landelijke ontwikkelingen, zoals het woon-, zorg- en
energieakkoord, de situatie op de woningmarkt, afnemende inwoneraantallen en veranderende woonwensen van
inwoners.
Om regie te voeren wil de gemeente flexibel reageren en anticiperen op veranderende marktontwikkelingen en
woonwensen van inwoners. Hierbij rekening houdend met demografische ontwikkelingen. Door het benoemen
van de ambities en het vastleggen van de afwegingskaders kan de gemeente flexibel maatwerk leveren. Het
afwegingskader helpt daarbij goede kwalitatieve keuzes te maken.
‘Focus op kwaliteit’ gaat niet alleen over het bouwen van woningen. De noodzaak om woningen te slopen is in de
gemeente Delfzijl minstens zo groot als de noodzaak ze te bouwen. Randvoorwaarde hierbij is om eerst passende
huisvesting aan te bieden voordat er gesloopt wordt. Daarnaast is er een kwalitatieve opgave. Goed
onderhouden, duurzame en levensloopbestendige woningen zorgen voor een goed woningenbestand, met lage
energielasten en veel variatie. Daarom zijn aspecten van kwaliteit ook belangrijk in het programma voor de
komende jaren.
Bewoners moeten gemakkelijker een woning vinden die past bij hun levensfase. Hierbij is maatwerk en flexibiliteit
gewenst. Ook is het van belang dat er aandacht is voor een goede toeleiding naar de huur- en koopwoningmarkt.
Samen met partners moet de gemeente daarvoor maatregelen treffen. Bovendien gaan wij bij uitvoering na in
hoeverre burgerparticipatie en bewonersinitiatieven hieraan kunnen bijdragen.
3.2 Uitgangspunten: waar staan we voor?
- Inwoners veilig laten wonen, veiligheid voorop
In het ‘WLP’, het ‘Regionaal Prestatiekader Eemsdelta’ en in de nota ‘Wonen’ is (nagenoeg) geen aandacht voor
de gevolgen van aardbevingen en het veilig wonen van inwoners. Inmiddels weten we dat de impact van
aardbevingen een groot gevoel van onveiligheid en onzekerheid met zich meebrengt.
Door de Nationaal Coördinator Groningen is hiervoor een Meerjarenprogramma opgesteld om aan de
versterkingsopgave, in combinatie met verduurzamingsmaatregelen uitvoering te kunnen geven. Waar nodig
willen wij sloop- en krimpprojecten en andere ingrepen in de woningvoorraad koppelen aan deze
versterkingsopgave. Op dit moment is de versterkingsopgave voor de gemeente Delfzijl nog niet duidelijk. De
onzekerheid die hiermee gepaard gaat, heeft invloed op de inhoud van lokale afspraken, waarvan we nu de
impact nog niet kunnen inschatten.
De gemeente Delfzijl neemt hierin voor inwoners, en voor zover mogelijk voor andere partijen, haar
verantwoordelijkheid. Zij wil met bevoegde instanties (waaronder EZ, NAM, CVW, NCG) afspraken maken,
waarbij de volkshuisvestelijke opgaven en de krimp/sloop opgaven zoveel mogelijk gekoppeld worden aan de
versterkings- en verduurzamingsopgave. De gemeente Delfzijl wil haar inwoners veilig en goed laten wonen.
- Het huisvesten van de primaire doelgroep van beleid in de gemeente Delfzijl
Huishoudens
Eenpersoonshuishouden
Tweepersoonshuishouden
Drie- of meerpersoonshuishouden
Alle huishoudens
Maximaal jaarinkomen
€ 22.100,€ 30.000,- (€ 30.050,- bij AOW)
€ 30.000,- (€ 30.050,- bij AOW)
€ 35.739,-
Maximale kale huurprijs
€ 586,68
€ 586,68
€ 628,76
€ 710,68
In bovenstaande tabel staan de landelijke regels voor toewijzing. Voor de gemeente Delfzijl is het belangrijk in te
zetten op het huisvesten van inwoners met een laag inkomen. Doel is dat deze inwoners een woning vinden die
naar prijsstelling aansluit bij hun gezinssamenstelling en bestedingsmogelijkheden.
- De bevolkings- en huishoudensomvang neemt af, de samenstelling verandert
De huidige en verwachte afname en de veranderende bevolkingssamenstelling in de gemeente Delfzijl is
bepalend voor de inhoud van de afspraken. Alle partners zijn zich hiervan bewust. De samenwerking en het
gezamenlijk opstellen van de afspraken moeten dan ook in dat licht worden bezien.
De bevolkingsontwikkeling en hiermee de verandering in de samenstelling van de bevolking, volgen wij via de
monitor WLP. We zien dit als een dynamisch document en merken daarbij op dat demografische krimp en
verandering in bevolkingssamenstelling ontwikkelingen zijn waar wij in onze afspraken op zullen anticiperen. Onze
inzet is een kwalitatief goed woonklimaat, waarbij vraag en aanbod met elkaar in evenwicht zijn.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 5
- We kunnen het niet alleen
De regionale en gemeentelijke volkshuisvestelijke opgave is fors en omvangrijk. Wat we samen met inwoners en
partners kunnen doen, pakken we op. Maar omdat de opgave zo groot is, hebben we voor het realiseren van een
deel van de afspraken extra ondersteuning en investeringen nodig vanuit de markt en andere overheden
(provincie, rijk, regio). Ook gezien deze onzekerheid worden de prestatieafspraken jaarlijks gezamenlijk
geëvalueerd.
- Samen met en door inwoners: gebiedsgerichte aanpak
De gemeente gaat de uitvoering van de nota Wonen ‘Focus op kwaliteit’ samen met inwoners vormgeven. Via een
gebiedsgerichte aanpak is er voor inwoners veel ruimte om mee te doen. Wij willen niet alleen de onderlinge
samenwerking tussen inwoners in dorpen en wijken stimuleren maar ook de samenwerking tussen inwoners en
gemeente. Bij de gebiedsgerichte aanpak en de hieruit voortvloeiende projecten wordt gekeken in hoeverre
burgerparticipatie en bewonersinitiatieven kunnen bijdragen aan de uitwerking van de prestatieafspraken. De
gemeente wil zorgvuldig en selectief met burgerparticipatie en ondersteuning van bewonersinitiatieven omgaan
om zo integrale en gemotiveerde afwegingen te kunnen maken.
3.3 Ambities: wat willen we bereiken?
De prestatieafspraken zijn gericht op het realiseren van onderstaande ambities.
- Inwoners veilig laten wonen, veiligheid voorop
De partijen willen met inwoners en samenwerkende partners zorgen voor veilig wonen als gevolg van de
aardbevingsproblematiek. Partijen kiezen bij voorkeur voor een gebiedsgerichte aanpak, waarbij de kansen van
krimp/sloop en de versterkings- en verduurzamingsopgave zoveel mogelijk in samenhang worden meegenomen
en uitgevoerd.
- Evenwicht op de woningmarkt herstellen
Op basis van de verwachte demografische ontwikkelingen is voor de gemeente Delfzijl in het WLP een
kwantitatieve woningopgave opgesteld. De uitwerking van deze opgave moet in de prestatieafspraken een vervolg
krijgen. De gemeente zet in op het verminderen en verbeteren van kwalitatieve toevoegingen om de woningmarkt
weer in een gezonde balans te krijgen. Speerpunten hierbij zijn: kwaliteit, betaalbaarheid/woonlasten,
verduurzamen, veiligheid en zorg.
- Kwaliteit van de woningvoorraad verbeteren
Door de veranderende bevolkingssamenstelling de woningvoorraad (huur en koop) aanpassen aan de vraag,
behoeften en wensen van inwoners. Werken aan een toekomstbestendige en waardevaste woningvoorraad voor
de komende twintig tot dertig jaar.
- Toekomstbestendig bouwen
Nieuw te bouwen (vervanging) woningen laten aansluiten op de behoeften en wensen van inwoners. Nieuwbouw
is gericht op vervangende nieuwbouw als gevolg van de sloop/krimpopgave en mogelijk andere kwalitatieve
toevoegingen.
- Aandacht voor wonen met zorg, huisvesting starters en kwetsbare doelgroepen
Ook in Delfzijl wordt de sociale huurwoningmarkt door landelijke regelgeving en maatschappelijke veranderingen
in toenemende mate beïnvloed door bijzondere groepen, zoals statushouders, mensen uit de maatschappelijke
opvang die weer zelfstandig gaan wonen, mensen met een (licht) verstandelijke beperking of psychiatrische
problematiek (GGZ).
De wensen vanuit het zorg- en sociaal domein hebben invloed op de wijze waarop mensen willen wonen. De
samenhang tussen wonen, welzijn en zorg is belangrijk. Het doel is om deze inwoners zo lang mogelijk in hun
eigen woning te laten wonen. Huisvesting, opvang en begeleiding van kwetsbare groepen en individuen is van
groot belang voor de leefbaarheid in dorpen, wijken en buurten.
- Aandacht voor betaalbaarheid en woonlasten
Inzetten op lokaal beleid met de intentie om balans te krijgen en te houden tussen huur, energie en gemeentelijke
woonlasten. Uitgangspunt hierbij is dat er oog moet zijn voor de verschillen tussen inkomens van
bewoners(groepen) en de betaalbaarheid die past bij de woningmarkt.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 6
- Aandacht voor beschikbaarheid
Binnen de gemeente Delfzijl wordt vooral ingezet op de kwalitatieve beschikbaarheid. Uitgangspunt dat er binnen
het woningbestand voldoende keuzemogelijkheden zijn.
- Participatie serieus nemen
Bewoners/huurders betrekken bij de voorbereiding en uitvoering van de prestatieafspraken. Daarnaast bij de
voorbereiding en uitvoering van projecten gericht op ingrepen in de woningvoorraad, het verbeteren van de
kwaliteit van wonen en in het bijzonder bij wijk- en dorpsvernieuwing en woningbouwprojecten.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 7
4. Procesafspraken 2017-2021
Overlegstructuur
In het kader van voorbereiden, uitvoeren, bewaken en monitoren van de prestatieafspraken komen de drie
partijen structureel bijeen voor overleg en afstemming. Dit overleg gebeurt zowel bestuurlijk als ambtelijk.
Op basis van de cyclus van de woningwet komen de bestuurders (stuurgroep) in ieder geval drie keer per jaar
bij elkaar.
Maart
Juli
November
Evalueren en oordeel geven over prestatieafspraken, jaarverslag 2016.
Gemeenten geven toelichting op woonvisie, herijking WLP.
Woningcorporaties lichten bod en jaarverslag toe.
Gemeenten en huurdersorganisaties geven zienswijze op jaarverslag.
Vaststellen prestatieafspraken (voor 1 december).
Projectgroep
De projectgroep is belast met het voorbereiden en uitvoeren van de besluiten van de stuurgroep en bewaakt
de uitvoering. De projectgroep overlegt minimaal zes keer per jaar.
Afspraak 1
Er komt een overlegstructuur met een stuurgroep en een ambtelijke projectgroep. Bestuurders
komen minimaal drie keer per jaar bij elkaar, de ambtelijke werkgroep minimaal zes. De gemeente
nodigt de partijen uit en faciliteert het overleg.
Monitoring
Om te weten of de afspraken, die met de kennis van nu worden gemaakt, ook in de toekomst de juiste zijn,
is monitoring van belang. De herijking van het WLP kan daarbij als basis dienen, evenals de regionale monitor.
Deze monitor wordt jaarlijks opgesteld. Inhoudelijk gaat de monitor in op de volgende onderwerpen: demografie,
wonen en zorg, woningmarkt, centrumontwikkelingen/-voorzieningen, bereikbaarheid en economie. Daarnaast is
er de monitor leefbaarheid/ sociale cohesie-vitaliteit. Toetsing van de prestatieafspraken vindt periodiek en
jaarlijks plaats, op zowel resultaat als inspanning van de partners. Monitoringsuitkomsten, evaluatie en nieuw
onderzoek kunnen de aanleiding zijn om de visie en prestatieafspraken jaarlijks bij te stellen.
Afspraak 2
De partijen maken gebruik van de jaarlijkse regionale monitor, die vanuit het WLP wordt gemaakt.
Bij concrete nieuwe plannen toetsen we altijd of deze voldoende aansluiten bij de actuele en
toekomstige vragen, zowel kwantitatief als kwalitatief. Indien nodig doen we dat via
marktconsultatie.
Gebiedsgerichte aanpak
We vullen onze samenwerking onderling en met andere partijen werkzaam in dorpen en wijken in volgens de
gebiedsgerichte aanpak. Wijk- en gebiedsgericht werken is een manier van werken waarbij in de beleids- en
uitvoeringsfase nadrukkelijk van buiten (de samenleving, het gebied, de wijk) naar binnen, vanuit kansen en
problemen wordt gekeken en gehandeld. Er is veel ruimte voor inwoners (agendavorming, inspraak, uitvoering en
verantwoordelijkheid). Hierin hebben huurdersorganisaties een specifieke rol ten opzichte van woningcorporaties.
Er wordt constructief samengewerkt tussen alle partijen die belanghebbend zijn, zowel binnen als buiten de
gemeente(n), nadrukkelijk ook met woningcorporaties en andere stakeholders. De aardbevingsproblematiek
vraagt om nauwe samenwerking en afstemming met inwoners en instellingen werkzaam in het gebied. We
hebben hier oog voor en gaan daar zorgvuldig mee om.
Afspraak 3
Partijen spannen zich in om in 2017 in de kern Delfzijl te starten met een gebiedsgerichte aanpak
in twee buurten/wijken. Deze zijn vóór 1 maart 2017 benoemd.
Overige afspraken
Afspraak 4
Plannen en planning, voor zowel vastgoed als maatregelen in de openbare ruimte, minimaal
halfjaarlijks op ambtelijk niveau via de projectgroep, met elkaar delen. Dat geldt ook voor
werkzaamheden aan bijvoorbeeld wegen en riolering. Partijen zetten zich in voor een goede
samenwerking en afstemming over gemeentelijke projecten, projecten vanuit woningcorporaties
en initiatieven vanuit bewoners.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 8
5. Kwaliteit woning en woonomgeving
5.1 We gaan voor kwaliteit
Elke ingreep in de woningvoorraad heeft een kwaliteitsverbetering als voornaamste doelstelling. Dat geldt
uiteraard voor renovatie, maar ook voor sloop en nieuwbouw. Hoewel op basis van demografische ontwikkelingen
de voornaamste aandacht ligt bij het verminderen van woningen, is het niet zo dat in een krimpende markt niet
meer gebouwd moet worden. Integendeel.
Wij hebben te maken met een kwaliteitsmarkt en het is van belang dat de kwaliteit hoog blijft en de keuze variabel,
passend bij de levensfase van inwoners. Functieverandering van vrijkomend vastgoed en nieuwbouw dragen daar
aan bij. Bovendien zijn bij herontwikkelingen van bestaand bebouwd gebied altijd maatwerkoplossingen nodig,
waarin functieverandering en nieuwbouw een rol kunnen spelen.
Wel is het van belang om op de woningmarkt weer een gezonde balans tussen vraag en aanbod te krijgen. In de
gemeente Delfzijl is functieverandering en nieuwbouw een vervangende opgave, waarbij de kenmerken duurzaam,
betaalbaar en levensloopbestendig zijn.
5.2 Verduurzaming, energiebesparing
De gemeente Delfzijl heeft in de nota Wonen aangegeven de bestaande woningvoorraad te willen verbeteren en
verduurzamen van woningen te stimuleren.
Het verbeteren van de energieprestatie van woningen is een investering die op verschillende gebieden voordelen
oplevert, zoals: verlaging van de energie- en vaak ook woonlasten, de woningwaarde stijgt, het milieu wordt
gespaard en de (lokale) bouwnijverheid gestimuleerd. De woningcorporaties continueren hun beleid van
energiebesparende renovatie en beheersing van huurlasten. Zij volgen daarbij de landelijke afspraken, het
Energieakkoord, en in geval van nieuwbouw, het Bouwbesluit.
De ambities van woningcorporaties op het gebied van duurzaamheid zijn:
Acantus wil haar portefeuille uiterlijk in 2020 laten voldoen aan gemiddeld label C.
Woonstichting Groninger Huis wil haar portefeuille in 2020 ook laten voldoen aan minimaal label C.
Woonstichting Marenland wil in 2020 gemiddeld op label C zitten en waar mogelijk in combinatie van H3V "NOM".
Afspraak 5
Partijen onderzoeken in het eerste kwartaal 2017 de mogelijkheid hoe inwoners geïnformeerd
kunnen worden over hun energiegebruik, bijvoorbeeld door de inzet van energiecoaches.
5.3 Levensloopbestendige en zorggeschikte woningen
Levensloopbestendigheid is één van de onderdelen van de kwaliteit van de woningvoorraad die wij gezamenlijk
beogen voor onze gemeente. Een levensloopbestendige woning is het overkoepelende begrip voor een woning
die geschikt of eenvoudig geschikt te maken is voor bewoning tot op hoge leeftijd. Ook in geval van fysieke
handicaps of chronische ziekten van bewoners. Nieuwbouw voldoet aan deze voorwaarde, bij renovatie zetten we
daar zoveel mogelijk op in.
Een zorggeschikte woning richt zich tot hulpbehoevenden en moet voldoen aan bepaalde richtlijnen met het oog
op rolstoelvriendelijkheid, ruimte en nabijheid van voorzieningen. Zowel bij levensloopbestendig als zorggeschikt
maken van woningen is er een directe relatie met aanpassingen in het kader van de Wet maatschappelijke
ondersteuning (Wmo). Afstemming met de gemeentelijke Wmo-consulent is noodzakelijk, zowel bij
nieuwbouwinitiatieven/functieveranderingen als bij aanpassingen in de bestaande woningvoorraad.
Acantus zet in op het realiseren van 21 woningen (30%) zorggeschikte woningen van de 70 te verbeteren
woningen groot pakket in de periode 2018-2020.
Daarnaast willen de corporaties partner zijn bij het huisvesten van bijzondere doelgroepen, wonen met zorg,
inbreng Wmo en langer zelfstandig wonen.
Afspraak 6
Partijen overleggen in het nog op te starten reguliere overleg wonen, welzijn en zorg tijdig over
de mogelijkheden om beschikbaar Wmo-budget in te zetten. Het gaat hierbij om nieuwbouw, het
verbeteren van de kwaliteit van woningen bij projectmatige of gebiedsgerichte aanpak of op
individueel niveau bij aanpassingen.
5.4 Beschikbaarheid
Woningzoekenden in de gemeente Delfzijl, die actief reageren op woningen kunnen op dit moment binnen een
jaar een woning vinden. In een noodsituatie is dat binnen drie maanden.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 9
Afspraak 7
Onder regie van woningcorporaties gaan partijen onderzoeken of er een portaal te ontwikkelen is
om woningen gezamenlijk aan te bieden. Doel is hiermee de vindbaarheid van woningen voor
woningzoekenden te vergroten. In maart 2017 is dit onderzoek afgerond, het wordt bij voorkeur in
DEAL-verband opgepakt.
5.5 Betaalbaarheid
Door de nieuwe Woningwet is de opgave voor woningcorporaties beperkt tot hun kerntaak: het verhuren van
woningen aan de doelgroep met een lager inkomen. Concreet moeten woningcorporaties jaarlijks minimaal 80%
van hun vrijgekomen sociale huurwoningen toewijzen aan huishoudens met een inkomen tot € 35.739,- (prijspeil
2016).
10% mag naar huishoudens met een inkomen tussen € 35.739,- en € 39.874,- (prijspeil 2016) en 10% mag naar
de hogere inkomens. Dit is een tijdelijke regeling, die loopt tot 1 januari 2021. Daarna gelden weer de regels die
vóór 1 juli 2015 ook golden: namelijk 90% van de vrijgekomen sociale huurwoningen is bedoeld voor huishoudens
tot een bepaalde inkomensgrens (in 2016 was dat € 35.739,-). 10% mag aan hogere inkomens worden
toegewezen.
Afspraak 8
Corporaties inventariseren vóór 1 maart 2017 hoeveel woningen met een huidige streefhuur
onder € 586,- beschikbaar zijn.
5.6 Woonlasten
Gemeente en woningcorporaties zetten zich in om de woonlasten voor huurders zo laag mogelijk te houden.
Corporaties ontwikkelen hierop hun huurbeleid en zetten daarnaast in op energiebesparende maatregelen, zowel
bij bestaande woningen als bij nieuwbouw. Huurverhoging is daarbij niet uitgesloten (afhankelijk van de
maatregelen). Maar het streven is altijd om bij een renovatie de totale woonlasten (huur en energie) in ieder geval
niet te laten stijgen, afgezien van de jaarlijkse huurverhoging door inflatie.
Huurdersorganisaties staan voor een gematigd huurbeleid, waarbij de huurprijs recht doet aan de kwaliteit en
betaalbaarheid voor huurders. Uitgangspunt van de gemeente is dat de lasten met maximaal het inflatiepercentage stijgen.
De gemeente Delfzijl heeft diverse regelingen en subsidies voor haar inwoners voor wie financiën en
betaalbaarheid problematisch zijn (waaronder de regeling kwijtschelding voor lokale lasten).
Om een goede start te maken willen we inzicht in de woonlasten van huurders.
Afspraak 9
Partijen vinden het waardevol om een woonlastenonderzoek te doen, waarbij ook onderzocht
wordt in hoeverre het mogelijk is bij zittende huurders de beschikking te krijgen over permanente
inkomensgegevens. Partijen spreken af dat de huurdersorganisaties met een voorstel komen. Het
onderzoek vindt in de eerste helft van 2017 plaats. De uitkomsten van het onderzoek worden
meegenomen in de prestatieafspraken voor 2018.
5.7 Wonen en zorg
De gemeente Delfzijl neemt het initiatief een stakeholdersoverleg te organiseren om ontwikkelingen op het gebied
van wonen en zorg met diverse partijen te delen. Partijen zijn de in de gemeente werkzame woningcorporaties,
zorg- en welzijnsorganisaties, vertegenwoordigers van bewonersorganisaties, de Wmo Adviesraad en de
gemeente. Tijdens het overleg bespreekt men initiatieven, ontwikkelingen en trends op het gebied van
zorgvastgoed en woningbouw, de organisatie van welzijn en zorg en de impact hiervan op wijken en dorpen in de
gemeente Delfzijl. Daarbij is het van belang dat de partijen gezamenlijk naar de verwachte en actuele zorg- en
woningbehoefte blijven kijken om tot afstemming van plannen en projecten te komen.
Het aanbod van zorgvastgoed moet worden afgestemd op de vraag. Hiervoor is afstemming nodig tussen
zorgorganisaties met zorgvastgoed, woningcorporaties en gemeente. Wij willen afspraken maken over voldoende
kwalitatief aanbod van woningen, voorzieningen en diensten (waaronder contracten met zorginstellingen) voor
wonen en zorg. De gemeente Delfzijl past bestaande regelgeving zo toe, dat herbestemmen van vastgoed voor
mensen met een zorgvraag niet onnodig moeilijk is. En waarbij dit, voor zover nodig, past binnen de
contingenteringsafspraken. Waar nodig vragen we hulp aan instanties, overheden of zorgpartijen.
Afspraak 10
De gemeente neemt het initiatief om twee keer per jaar een stakeholdersoverleg te organiseren
met de in de gemeente werkzame woningcorporaties, zorg- en welzijnsorganisaties en
vertegenwoordigers van bewonersorganisaties en de Wmo Adviesraad. Met als doel elkaar te
informeren over ontwikkelingen.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 10
Afspraak 11
Onder regie van de gemeente is een onderzoek gestart, waarbij de wensen van inwoners centraal
staan bij de ontwikkeling van nieuw aanbod van woningen en zorgdiensten. In het tweede
kwartaal van 2017 presenteert de gemeente de uitkomsten van het onderzoek ‘Nieuw aanbod
woningen en zorgdiensten’. De resultaten van het onderzoek worden meegenomen bij het maken
van nadere afspraken met woningcorporaties over de ontwikkeling van woningen, en met
zorgaanbieders over hun zorgdiensten.
Afspraak 12
De gemeente voert in 2017 een haalbaarheidsstudie uit om een brede woonservicezone te
ontwikkelen op de kop van Delfzijl centrum. Hierbij worden de partijen betrokken.
Afspraak 13
Woonzorg Nederland zal voor de kernen Wagenborgen en Bierum begin 2017 duidelijkheid geven
over de bestemming van de huidige woonzorglocaties.
5.8 Huisvesting doelgroep van beleid, bijzondere doelgroepen
Volgens de Woningwet hebben corporaties als algemene kerntaak sociale doelgroepen met lage inkomens te
huisvesten. Ook in Delfzijl wordt door landelijke regelgeving en maatschappelijke veranderingen de sociale
huurwoningmarkt in toenemende mate beïnvloed door bijzondere groepen. Het gaat hierbij om statushouders,
mensen uit de maatschappelijke opvang die weer zelfstandig gaan wonen, mensen met een (licht) verstandelijke
beperking of psychiatrische problematiek (GGZ).
Om dit goed op te vangen en te begeleiden is op zijn minst zicht nodig op sociale doelgroepen. Hiervoor is
overleg met de partners in het sociale domein een vereiste. We spreken af met partijen in overleg te gaan en te
blijven, waardoor we op de hoogte zijn van huisvestingsverzoeken en -voornemens van wonen met zorg (zoals
Lentis en Limor). Aansluiting is mogelijk bij het stakeholdersoverleg wonen, welzijn en zorg, dat twee keer per jaar
plaatsvindt.
Afspraak 14
Partijen spreken af om in het stakeholdersoverleg wonen, welzijn en zorg ontwikkelingen van
huisvestingsverzoeken en -voornemens van wonen met zorg af te stemmen.
5.9 Statushouders, bijzondere urgentie
Gemeenten hebben de wettelijke taak asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben gekregen, te huisvesten in
reguliere woningen en maatschappelijk te begeleiden. De groep is groeiende en de opgave is daarmee groter
geworden. Gemeenten en woningcorporaties willen de huisvesting en maatschappelijke begeleiding van deze
groep op een kwalitatief aanvaardbaar niveau houden.
Afspraak 15
De huisvesting van statushouders wordt op de huidige wijze voortgezet.
Statushouders behouden de status van urgent en worden binnen drie maanden door de
woningcorporaties gehuisvest. Afspraak verdeling: 75% Acantus en 25% Woonstichting
Marenland en Woonstichting Groninger Huis.
5.10 Huisvesting starters
Gemeenten en woningcorporaties zetten zich actief in om starters voldoende goede en betaalbare huisvesting te
bieden op de gewenste locatie. We willen de slaagkans voor starters vergroten door een goede vindbaarheid van
het aanbod.
Afspraak 16
Woningcorporaties gaan naast de reguliere wijze om interesse voor een woning kenbaar te
maken, ook gebruikmaken van communicatiemiddelen die beter passen bij starters (social media).
Afspraak 17
Woningcorporaties maken de slaagkans en wachttijden voor jongeren inzichtelijk. De wachttijden
worden gemonitord. De resultaten hiervan, indien mogelijk, meegenomen bij het maken van
prestatieafspraken voor 2018.
5.11 Particuliere voorraad
Aanpak particuliere woningen
De komende jaren is voor de gemeente Delfzijl de sloop van huurwoningen voor de corporaties vastgesteld. Deze
opgave staat in het WLP, de gemeentelijke actieplannen en in de nota Wonen ‘Focus op Kwaliteit’ De uitvoering is
inmiddels gestart. Volgens prognose is de opgave ook in de particuliere sector groot. Voor deze sector wil de
gemeente Delfzijl als regisseur de komende jaren een aantal plannen ontwikkelen om woningen aan de
woningmarkt te onttrekken.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 11
Voor dorpen geldt dat de gemeente samen met partijen de sloopopgave van dorp tot dorp beoordeelt.
Uitgangspunt is maatwerk en meerwaarde voor het dorp. Zorgvuldig overleg met eigenaren en bewonersorganisaties is daarbij van belang.
Voor de plaats Delfzijl is de opgave groter. Hier wordt aansluiting gezocht bij de gebiedsgerichte aanpak. Samen
met andere stakeholders maakt de gemeente een integraal plan voor buurt of wijk. In het plan is aandacht voor
leefbaarheid, veiligheid (versterken), krimp, duurzaamheid en betaalbaar aanbod.
Ingrepen in de woningvoorraad kunnen een ontwrichtend effect hebben op inwoners. Is dit het geval dan wil de
gemeente een zorgvuldig proces doorlopen, zowel in geval van huurders als eigenaren. Inzet is om met betrokken
partijen te zorgen voor passende huisvesting voordat de woning wordt onttrokken aan de voorraad.
Afspraak 18
Naast de gebiedsgerichte aanpak in de kern Delfzijl, start ook de aanpak van de particuliere
woningvoorraad als een project wordt opgestart. Wij verwachten dat deze vóór 1 maart 2017
gereed is. In de dorpen start een project om te komen tot een zogenaamde ‘rotte kiezen
aanpak/samenvoegen van woningen’. Beide projecten dragen bij aan leefbaarheid en
waardebehoud van het omliggend vastgoed.
5.12 Leefbaarheid
Woningcorporaties en de gemeente werken samen aan buurten, wijken en dorpen waarin je oud kunt worden:
woningen, openbare ruimte, voorzieningen, actieve matching van mensen met een zorgvraag en aangepaste
woningen. We streven naar voldoende ontmoetingsplaatsen. Waar de afstanden te groot zijn organiseren we
bereikbaarheid, eventueel door particulier initiatief. De gemeente treedt hierin faciliterend op.
Hoewel woningcorporaties voor leefbaarheid gebonden zijn aan herziene wetgeving, zien de partners
leefbaarheid nog steeds als belangrijk onderdeel van een goed woonklimaat. Om het woongenot van huurders te
vergroten, stellen de woningcorporaties een budget van minimaal € 126,25 (prijspeil 2016) per sociale huurwoning
per jaar beschikbaar. Zij zetten deze middelen in in dorpen en wijken waar zij bezit hebben.
De corporaties zetten hun leefbaarheidsbudget in als, of in de vorm van:
- bijdrage aan woonmaatschappelijk werk van een maatschappelijke organisatie (achter de voordeur);
- huismeesters en buurtconciërges;
- armoedepreventie en woonbegeleiding;
- bijdrage aan plannen in het kader van schoon, heel en veilig;
- bijdrage aan het bestrijden van overlast (ook bij VvE’s: koop/huur complexen);
- investering in de woonomgeving: onderhoud groen en bestrating in de directe omgeving van de woning(en);
- ondersteuning van initiatieven van bewoners.
Voor de gemeente Delfzijl is leefbaarheid van belang. In het Actieplan Dorpen en Wijken geeft het college van B
en W aan welke maatregelen zij treft om de gemeente leefbaar te houden. Met het concretiseren van het
Actieplan worden twee programmalijnen voor de dorpen en wijken uitgewerkt:
1. Versterken van wonen in dorpen en wijken.
2. Samen met bewoners, samen door bewoners.
De programmalijnen zijn uitgewerkt in verschillende thema's. De thema's zijn: wonen, vergroenen, zorg, sociale
infrastructuur, onderwijs, sport, multifunctionele voorzieningen, mobiliteit en toerisme en culturele agenda. Veel is
al uitgevoerd. In 2017 pakt de gemeente de volgende zaken op:
Afspraak 19
Woningcorporaties een leefbaarheidsbudget van maximaal € 126,25 (prijspeil 2016) per sociale
huurwoning te besteden om samen met gemeente en huurderorganisaties in te zetten op
projecten die bijdragen aan het verbeteren van leefbaarheid in dorpen en wijken. De inzet van
leefbaarheidsbudget wordt gezamenlijk uitgewerkt.
Afspraak 20
Omdat leefbaarheid mede als gevolg van de krimpopgave structureel onder druk staat, stelt
Acantus een leefbaarheidsbudget van € 157,- per woning beschikbaar voor een gebiedsgerichte
aanpak. Partijen gaan voor 2017 akkoord met het overschrijden van het wettelijk toegestane
budget van € 126,25 per sociale huurwoning.
Afspraak 21
Gemeente en woningcorporaties faciliteren huurdersinitiatieven die passen binnen de
leefbaarheidsdoelstelling. Partijen onderzoeken de mogelijkheid om te handhaven bij
tuinonderhoud, zowel bij huur als koop. Dit kan door de gebiedsgerichte aanpak.
Afspraak 22
De gemeente stelt in 2017 een budget van € 465.000,- beschikbaar om nieuwe 'daken'
(dorpshuis/ontmoetingsplekken) in dorpen en wijken te ondersteunen of bestaande in stand te
houden. Hiermee investeert de gemeente in maatschappelijke ontmoetingsplaatsen.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 12
e
5.13 2 kans beleid bij overlast, huurschuld en vroegsignalering
Partijen spreken af zich samen in te zetten voor een veilige, schone en hele leefomgeving. We betrekken
inwoners hierbij, omdat zij hun woon- en leefomgeving het beste kennen.
De doelgroep van het 2e kansbeleid zijn huurders die zelfstandig kunnen wonen, maar door woonoverlast of
financiële problematiek hun woning uitgezet dreigen te worden. Daarnaast gaat het om potentiële huurders die in
het verleden woonoverlast hebben veroorzaakt, of een schuld hebben die gerelateerd is aan wonen (bijvoorbeeld
huurschuld, schuld uit gedwongen verkoop van de woning).
e
Kern van het convenant is dat de vier woningcorporaties iemand uit deze doelgroepen een 2 kans bieden voor
het huren van een woning. Voorwaarde is wel dat hij/zij begeleiding accepteert van een door de corporatie
geaccepteerde hulpverlenende en/of dienstverlenende instantie (in overleg met de OGGz-coördinator).
Dit wordt in een clausule onlosmakelijk verbonden aan de huurovereenkomst vastgelegd en verder op initiatief
van de OGGz-coördinator georganiseerd.
Afspraak 23
De woningcorporaties tekenen in januari 2017 een gezamenlijke overeenkomst betreffende het
e
2 kansbeleid.
5.14 Woontraining statushouders
Partijen vinden dat de vaardigheid Wonen in inburgeringstrajecten slechts summier aan bod komt, terwijl er grote
verschillen zijn tussen wonen in het land van herkomst en in Nederland. Momenteel worden hiervoor trainingen
ontwikkeld. Corporaties willen deze trainingen aanbieden om bijdragen te leveren aan de leefbaarheid: een goede
integratie van nieuwkomers in onze samenleving en het vergroten van draagvlak in wijken en dorpen. De inzet is
de eerste trainingen in het voorjaar van 2017 aan te bieden en deze te laten aansluiten bij de reguliere
inburgerings- en begeleidingstrajecten.
Afspraak 24
Acantus en Woonstichting Groninger Huis starten een pilot woontraining statushouders in 2017.
5.15 Verwijderen van bouwbestemmingen
Woningcorporaties en gemeente bepalen na de sloop van huurwoningen of en zo ja onder welke voorwaarden de
gronden waarvoor geen bestemming is, kunnen worden overgedragen aan de gemeente. Waar nodig worden
formele bouwbestemmingen verwijderd door aanpassing van het betreffende bestemmingsplan. Samen met
omwonenden zorgt de gemeente Delfzijl er voor dat herontwikkeling van de openbare ruimte bijdraagt aan
geborgenheid, sociale veiligheid en verkeersveiligheid (voorbeelden zijn 'Groen voor Rood'-Delfzijl-Noord en
'Rengersweg'-Farmsum).
Afspraak 25
Woningcorporaties en gemeente stemmen ingrepen in de openbare ruimte in dorpen en wijken
met veel huurwoningen, met elkaar af. De gemeente Delfzijl is bereid om na de sloop van
woningen, als er geen bestemming is voor de gronden, in overleg met corporaties deze gronden
over te nemen, in te richten en te onderhouden. Uitgangspunt hierbij is dat wijken vergroenen.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 13
6. Kwantitatieve afspraken 2017-2021
6.1 Woningmarkt in evenwicht
De gemeente Delfzijl ligt in de krimpregio Eemsdelta. De gemeente zet zich in om uitvoering te geven aan de
hierin vastgestelde opgaves en afspraken. Dit betekent een forse opgave om woningen te verminderen,
bestaande woningen kwalitatief te verbeteren en alleen nieuwbouw en/of functieveranderingen te doen als
kwaliteiten ontbreken op basis van behoeften en wensen van bewoners
6.2 Woningmarktonderzoek
De partijen hechten veel waarde aan het creëren van een gezamenlijk beeld van de toekomstige kwantiteit van de
sociale huurvoorraad en de particuliere voorraad. De partijen spreken af om de nieuwste bevolkingsprognoses
van de provincie als uitgangspunt te hanteren en deze via een gezamenlijk woningmarktonderzoek te laten
vertalen naar een programma-aanpak van de woningvoorraad voor de huur- en de koopmarkt.
De partijen spannen zich in om dit vervolgonderzoek in regionaal verband (Eemsdelta) te laten plaatsvinden.
Als dat niet mogelijk is laten de partijen het vervolgonderzoek zelfstandig uitvoeren.
Het vervolgonderzoek vindt n het eerste kwartaal van 2017 plaats. De uitkomsten van het onderzoek dienen als
gezamenlijk uitgangspunt voor de prestatieafspraken van 2018 e.v.
6.3 Woon- en leefbaarheidsplan en Integraal Investeringsprogramma gemeente Delfzijl
In het woon- en leefbaarheidsplan staat de sloopopgave en de mogelijke nieuwbouw tot 2022 aangegeven.
Hierin hebben de woningcorporaties een opgave in de huursector en de gemeente een regisserende opgave in de
particuliere sector.
Stedelijk gebied (Delfzijl)
20122016
20172021
sloop
koop
150
huur
320
nieuwbouw
koop
huur
60
115
Dorpen
sloop
koop
15
270
545
140
145
100
160
50
30
420
-/- 1285
865
200
+ 460
260
115
-/- 350
235
55
+105
50
huur
75
nieuwbouw
koop
huur
5
20
Van deze opgave is in de periode 2021 het volgende gerealiseerd: het bouwen van 67 nieuwe woningen en het
slopen van 47 woningen. Per saldo is de woningvoorraad met 20 woningen toegenomen. De opgave om de
woningvoorraad te verminderen en kwalitatief te verbeteren blijft onverminderd groot.
In de biedingen van de corporaties wordt ingezet om de volgende prestaties te leveren:
aantal woningen
Acantus
Groninger Huis
Marenland
Woonzorg
Nederland
totaal
Saldo krimp
nieuwbouw
2017-2021
50
sloop 2017
2960
sloop 20172021
190
239
50
46
14
19
--
35
12 (mogelijk)
--
14
9
--
3295
3179
213
97
-/- 116 = saldo van sloop en
nieuwbouw
100
nieuwbouw
26
35
---
121
61
-/- 60= saldo van sloop en
nieuwbouw
De inzet van de corporaties om te slopen draagt bij aan het verminderen van de huurvoorraad, maar is nog steeds
niet toereikend. Bij nieuwbouw van huurwoningen in de dorpen valt op, dat de wens is 47 huurwoningen te
bouwen, terwijl er slechts 30 zijn voorzien. Uitgangspunt hierbij is nieuwbouw- en functieveranderings-projecten te
koppelen aan sloopprojecten (nieuwbouw volgt op aanzegging tot sloop en feitelijke sloop volgt op gerealiseerde
nieuwbouw). Er is sprake van een zorgvuldig herstructureringsproces, waarbij bewoners eerst uitverhuizen naar
een andere vervangende (nieuwe) woning.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 14
Afspraak 26
De partijen spreken af om de nieuwste bevolkingsprognoses van de provincie als uitgangspunt te
hanteren en deze via een gezamenlijk woningmarktonderzoek te laten vertalen naar een
programma aanpak van de woningvoorraad voor de huur- en de koopmarkt.
De partijen spannen zich in om dit vervolgonderzoek indien mogelijk in regionaal verband
(Eemsdelta) te laten plaatsvinden. Indien dit niet mogelijk is laten de partijen dit vervolgonderzoek
zelfstandig uitvoeren.
Dit vervolgonderzoek zal in het eerste kwartaal van 2017 worden uitgevoerd. De uitkomsten van
dit vervolgonderzoek dienen als gezamenlijk uitgangspunt voor de prestatieafspraken van 2018
e.v.
Afspraak 27
Partijen gaan in overleg om voor 1 april 2017 nadere sloop- en nieuwbouw afspraken te
maken, die passen binnen de taakstelling voor de kern Delfzijl en de dorpen.
De gemeente beoordeelt sloop- en nieuwbouwplannen aan de hand van het in de nota Wonen
'Focus op kwaliteit' opgenomen afwegingskader. Het afwegingskader wordt gebruikt om op
gestructureerde wijze te toetsen of nieuwbouw- en sloopinitiatieven bijdragen aan een gezonde
balans op de woningmarkt. Het afwegingskader gaat in op sloop, doelgroep, duurzaamheid en
locatie en helpt betrokken partijen bij het nemen van beslissingen tijdens regulier overleg.
Afspraak 28
De gemeente beoordeelt sloop- en nieuwbouwplannen aan de hand van het vastgestelde
afwegingskader, zoals opgenomen in de nota Wonen 'Focus op kwaliteit'.
6.4 Verkoop van corporatiewoningen
De gemeente Delfzijl heeft als uitgangspunt te sturen op het verminderen van woningen en tegelijkertijd toe te
werken naar een kwalitatieve verbetering van de woonsituatie. Dit is nodig om een gezonde balans op de
woningmarkt te krijgen, waarbij vraag en aanbod zo veel mogelijk in evenwicht zijn. Hierbij wil de gemeente
regisserend optreden, reageren op ontwikkelingen op en in de woningmarkt.
In de totale context van de woningmarkt en gewenste maatregelen, is het nodig om naast afspraken over sloop,
nieuwbouw en kwaliteitsverbetering ook afspraken te maken over het verkoopprogramma. Wij kiezen voor een
aanpak waarin verkoop een mogelijkheid kan zijn om de woningmarkt in evenwicht te krijgen.
Voordat verkoopprogramma's in uitvoering zijn, wil de gemeente vooraf op basis van een project of via een
gebiedsgerichte benadering nadere afspraken maken.
De voornemens van verkoop van huurwoningen tot en met 2020 ziet er als volgt uit:
Acantus
:
35
Groninger Huis
:
5
Marenland
:
Woonzorg Nederland
:
Afspraak 29
Woningcorporaties gaan, totdat de afspraken over nieuwe verkopen zijn besproken met
partijen, door met het reguliere verkoopprogramma.
6.5 Meerjarenprogramma Nationaal Coördinator Groningen voor de gemeente Delfzijl
Ook de gemeente Delfzijl wordt geconfronteerd met de gevolgen van gaswinning. In het Meerjarenprogramma
van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) is een versterkingsopgave voor de gemeente Delfzijl opgenomen.
Deze opgave houdt een gebiedsgerichte aanpak in om woningen te versterken. Dit geldt zowel voor huur- als
koopwoningen.
Voor de periode 2016-2021 is de versterkingsopgave als volgt: 357 te versterken huurwoningen en 1862 te
versterken koopwoningen. De komende jaren moet ook fors gesloopt worden om tot een gezonde en
evenwichtige woningmarkt te komen. Partijen willen de sloop-/herstructureringsopgave in combinatie met de
versterkingsopgave NCG vormgeven en uitvoeren. Gemeente, woningcorporaties en huurdersorganisaties willen
om de gebiedsgerichte aanpak vorm te geven, gebiedsgerichte plannen opstellen voor wijken, buurten en/of
dorpen. Bij voorkeur samen met de NCG en het Centrum Veilig Wonen (CVW), zodat sloop, herstructurering,
versterken en verduurzamen (en levensloopbestendig maken) hand in hand gaan.
Bij het doen van het bod door de woningcorporaties per 1 juli 2016, was deze voorgenomen versterkingsopgave
door de NCG voor de gemeente nog niet bekend. Corporaties willen in de komende periode, waar nodig hun bod
hierop aanpassen.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 15
Afspraak 30
Partijen spreken af dat wijzigingsvoorstellen besproken worden in de stuurgroep, met advies
vanuit de projectgroep.
Afspraak 31
Partijen delen kennis over de te versterken woningen.
Afspraak 32
Er wordt ingezet om de koppelkansen te benutten, bij voorkeur via een gebiedsgerichte aanpak.
Afspraak 33
Partijen willen dat er bij de versterkingsopgave ook gekeken wordt naar het meer
levensloopbestendig en zorggeschikt maken van woningen.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 16
7. Overige financiële en organisatorische aspecten
Diverse financieel-organisatorische aspecten.
7.1 Leges en Precario
Afspraak 34
Gemeenten en woningcorporaties onderzoeken de mogelijkheid om op lokaal niveau afspraken
te maken over leges en precario in geval van herstructurering, renovatie, verbouw en
aardbevingsbestendig versterken.
7.2 WOZ
Afspraak 35
Gemeenten en woningcorporaties voeren op lokaal niveau jaarlijks overleg over het bepalen en
aanleveren van WOZ-waarden, over controle van gegevens om daarmee onnodige
bezwaarprocedures te voorkomen. Goede en tijdige afstemming dient een wederzijds belang.
Gemeenten en corporaties spannen zich in om de gegevens digitaal uit te wisselen, in een
bestandsformaat waar beide partijen mee werken. Dat geldt ook voor data over bijvoorbeeld
woningaanpassing en sloop. Gemeente en corporaties overleggen in 2017 om nadere afspraken
te maken.
7.3 Vergunningverlening
Afspraak 36
Vergunningaanvragen van de woningcorporaties worden zo snel mogelijk in behandeling
genomen en afgewikkeld om onnodige leegstand en huurderving te voorkomen. Gemeenten en
corporaties spannen zich in om aanvragen en vergunningen zoveel mogelijk te digitaliseren en
gegevens digitaal uit te wisselen.
7.4 Borging bij de financiering van leningen
De gemeente Delfzijl treedt op als generieke achtervang bij de borging van leningen door het Waarborgfonds
Sociale Woningbouw (WSW).
Afspraak 37
De gemeente Delfzijl heeft in 2010 het besluit genomen om hiervoor een ongelimiteerde
achtervangovereenkomst aan te gaan met de WSW voor alle in de gemeente Delfzijl werkzame
toegelaten instellingen.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 17
8. Uitvoeringsplan 2017
Samenvattende afspraken
Afspraak 1
Er komt een overlegstructuur met een stuurgroep en een ambtelijke projectgroep. Bestuurders
komen minimaal drie keer per jaar bij elkaar, de ambtelijke werkgroep minimaal zes. De gemeente
nodigt de partijen uit en faciliteert het overleg.
Afspraak 2
De partijen maken gebruik van de jaarlijkse regionale monitor, die vanuit het WLP wordt gemaakt.
Bij concrete nieuwe plannen toetsen we altijd of deze voldoende aansluiten bij de actuele en
toekomstige vragen, zowel kwantitatief als kwalitatief. Indien nodig doen we dat via
marktconsultatie.
Afspraak 3
Partijen spannen zich in om in 2017 in de kern Delfzijl te starten met een gebiedsgerichte aanpak
in twee buurten/wijken. Deze zijn vóór 1 maart 2017 benoemd.
Afspraak 4
Plannen en planning, voor zowel vastgoed als maatregelen in de openbare ruimte, minimaal
halfjaarlijks op ambtelijk niveau via de projectgroep, met elkaar delen. Dat geldt ook voor
werkzaamheden aan bijvoorbeeld wegen en riolering. Partijen zetten zich in voor een goede
samenwerking en afstemming over gemeentelijke projecten, projecten vanuit woningcorporaties
en initiatieven vanuit bewoners.
Afspraak 5
In het eerste kwartaal 2017 onderzoeken partijen of het mogelijk is vrijwilligers als energiecoaches
in te zetten.
Afspraak 6
Partijen overleggen in het nog op te starten reguliere overleg wonen, welzijn en zorg tijdig over
de mogelijkheden om beschikbaar Wmo-budget in te zetten. Het gaat hierbij om nieuwbouw, het
verbeteren van de kwaliteit van woningen bij projectmatige of gebiedsgerichte aanpak of op
individueel niveau bij aanpassingen.
Afspraak 7
Onder regie van woningcorporaties gaan partijen onderzoeken of er een portaal te ontwikkelen is
om woningen gezamenlijk aan te bieden. Doel is hiermee de vindbaarheid van woningen voor
woningzoekenden te vergroten. In maart 2017 is dit onderzoek afgerond, het wordt bij voorkeur in
DEAL-verband opgepakt.
Afspraak 8
Corporaties inventariseren vóór 1 maart 2017 hoeveel woningen met een huidige streefhuur
onder € 586,- beschikbaar zijn.
Afspraak 9
Partijen vinden het waardevol om een woonlastenonderzoek te doen, waarbij ook onderzocht
wordt in hoeverre het mogelijk is bij zittende huurders de beschikking te krijgen over permanente
inkomensgegevens. Partijen spreken af dat de huurdersorganisaties met een voorstel komen. Het
onderzoek vindt in de eerste helft van 2017 plaats. De uitkomsten van het onderzoek worden
meegenomen in de prestatieafspraken voor 2018.
Afspraak 10
De gemeente neemt het initiatief om twee keer per jaar een stakeholdersoverleg te organiseren
met de in de gemeente werkzame woningcorporaties, zorg- en welzijnsorganisaties en
vertegenwoordigers van bewonersorganisaties en de Wmo Adviesraad. Met als doel elkaar te
informeren over ontwikkelingen.
Afspraak 11
Onder regie van de gemeente is een onderzoek gestart, waarbij de wensen van inwoners centraal
staan bij de ontwikkeling van nieuw aanbod van woningen en zorgdiensten. In het tweede
kwartaal van 2017 presenteert de gemeente de uitkomsten van het onderzoek ‘Nieuw aanbod
woningen en zorgdiensten’. De resultaten van het onderzoek worden meegenomen bij het maken
van nadere afspraken met woningcorporaties over de ontwikkeling van woningen, en met
zorgaanbieders over hun zorgdiensten.
Afspraak 12
De gemeente voert in 2017 een haalbaarheidsstudie uit om een brede woonservicezone te
ontwikkelen op de kop van Delfzijl centrum. Hierbij worden de partijen betrokken.
Afspraak 13
Woonzorg Nederland zal voor de kernen Wagenborgen en Bierum begin 2017 duidelijkheid geven
over de bestemming van de huidige woonzorglocaties.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 18
Afspraak 14
Partijen spreken af om in het stakeholdersoverleg wonen, welzijn en zorg ontwikkelingen van
huisvestingsverzoeken en -voornemens van wonen met zorg af te stemmen.
Afspraak 15
De huisvesting van statushouders wordt op de huidige wijze voortgezet.
Statushouders behouden de status van urgent en worden binnen drie maanden door de
woningcorporaties gehuisvest. Afspraak verdeling: 75% Acantus en 25% Woonstichting
Marenland en Woonstichting Groninger Huis.
Afspraak 16
Woningcorporaties gaan naast de reguliere wijze om interesse voor een woning kenbaar te
maken, ook gebruikmaken van communicatiemiddelen die beter passen bij starters (social media).
Afspraak 17
Woningcorporaties maken de slaagkans en wachttijden voor jongeren inzichtelijk. De wachttijden
worden gemonitord. De resultaten hiervan, indien mogelijk, meegenomen bij het maken van
prestatieafspraken voor 2018.
Afspraak 18
Naast de gebiedsgerichte aanpak in de kern Delfzijl, start ook de aanpak van de particuliere
woningvoorraad als een project wordt opgestart. Wij verwachten dat deze vóór 1 maart 2017
gereed is. In de dorpen start een project om te komen tot een zogenaamde ‘rotte kiezen
aanpak/samenvoegen van woningen’. Beide projecten dragen bij aan leefbaarheid en
waardebehoud van het omliggend vastgoed.
Afspraak 19
Woningcorporaties hebben een leefbaarheidsbudget van € 126,25 (prijspeil 2016) per sociale
huurwoning beschikbaar om samen met gemeente en huurderorganisaties in te zetten op
projecten die bijdragen aan het verbeteren van leefbaarheid in dorpen en wijken. De inzet van
leefbaarheidsbudget wordt gezamenlijk uitgewerkt.
Afspraak 20
Omdat leefbaarheid mede als gevolg van de krimpopgave structureel onder druk staat, stelt
Acantus een leefbaarheidsbudget van € 157,- per woning beschikbaar voor een gebiedsgerichte
aanpak. Partijen gaan voor 2017 akkoord met het overschrijden van het wettelijk toegestane
budget van € 126,25 per sociale huurwoning.
Afspraak 21
Gemeente en woningcorporaties faciliteren huurdersinitiatieven die passen binnen de
leefbaarheidsdoelstelling. Partijen onderzoeken de mogelijkheid om te handhaven bij
tuinonderhoud, zowel bij huur als koop. Dit kan door de gebiedsgerichte aanpak.
Afspraak 22
De gemeente stelt in 2017 een budget van € 465.000,- beschikbaar om nieuwe 'daken'
(dorpshuis/ontmoetingsplekken) in dorpen en wijken te ondersteunen of bestaande in stand te
houden. Hiermee investeert de gemeente in maatschappelijke ontmoetingsplaatsen.
Afspraak 23
De woningcorporaties tekenen in januari 2017 een gezamenlijke overeenkomst betreffende het
e
2 kansbeleid.
Afspraak 24
Acantus en Woonstichting Groninger Huis starten een pilot woontraining statushouders in 2017.
Afspraak 25
Woningcorporaties en gemeente stemmen ingrepen in de openbare ruimte in dorpen en wijken
met veel huurwoningen, met elkaar af. De gemeente Delfzijl is bereid om na de sloop van
woningen, als er geen bestemming is voor de gronden, in overleg met corporaties deze gronden
over te nemen, in te richten en te onderhouden. Uitgangspunt hierbij is dat wijken vergroenen.
Afspraak 26
De partijen spreken af om de nieuwste bevolkingsprognoses van de provincie als uitgangspunt te
hanteren en deze via een gezamenlijk woningmarktonderzoek te laten vertalen naar een
programma aanpak van de woningvoorraad voor de huur- en de koopmarkt.
De partijen spannen zich in om dit vervolgonderzoek indien mogelijk in regionaal verband
(Eemsdelta) te laten plaatsvinden. Indien dit niet mogelijk is laten de partijen dit vervolgonderzoek
zelfstandig uitvoeren.
Dit vervolgonderzoek zal in het eerste kwartaal van 2017 worden uitgevoerd. De uitkomsten van
dit vervolgonderzoek dienen als gezamenlijk uitgangspunt voor de prestatieafspraken van 2018
e.v.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 19
Afspraak 27
Partijen gaan in overleg om voor 1 april 2017 nadere sloop- en nieuwbouw afspraken te
maken, die passen binnen de taakstelling voor de kern Delfzijl en de dorpen.
De gemeente beoordeelt sloop- en nieuwbouwplannen aan de hand van het in de nota Wonen
'Focus op kwaliteit' opgenomen afwegingskader. Het afwegingskader wordt gebruikt om op
gestructureerde wijze te toetsen of nieuwbouw- en sloopinitiatieven bijdragen aan een gezonde
balans op de woningmarkt. Het afwegingskader gaat in op sloop, doelgroep, duurzaamheid en
locatie en helpt betrokken partijen bij het nemen van beslissingen tijdens regulier overleg.
Afspraak 28
De gemeente beoordeelt sloop- en nieuwbouwplannen aan de hand van het vastgestelde
afwegingskader, zoals opgenomen in de nota Wonen 'Focus op kwaliteit'.
Afspraak 29
Woningcorporaties gaan, totdat de afspraken over nieuwe verkopen zijn besproken met partijen,
door met het reguliere verkoopprogramma.
Afspraak 30
Partijen spreken af dat wijzigingsvoorstellen besproken worden in de stuurgroep, met advies
vanuit de projectgroep.
Afspraak 31
Partijen delen kennis over de te versterken woningen.
Afspraak 32
Er wordt ingezet om de koppelkansen te benutten, bij voorkeur via een gebiedsgerichte aanpak.
Afspraak 33
Partijen willen dat er bij de versterkingsopgave ook gekeken wordt naar het meer
levensloopbestendig en zorggeschikt maken van woningen.
Afspraak 34
Gemeenten en woningcorporaties onderzoeken de mogelijkheid om op lokaal niveau afspraken
te maken over leges en precario in geval van herstructurering, renovatie, verbouw en
aardbevingsbestendig versterken.
Afspraak 35
Gemeenten en woningcorporaties voeren op lokaal niveau jaarlijks overleg over het bepalen en
aanleveren van WOZ-waarden, over controle van gegevens om daarmee onnodige
bezwaarprocedures te voorkomen. Goede en tijdige afstemming dient een wederzijds belang.
Gemeenten en corporaties spannen zich in om de gegevens digitaal uit te wisselen, in een
bestandsformaat waar beide partijen mee werken. Dat geldt ook voor data over bijvoorbeeld
woningaanpassing
Afspraak 36
Vergunningaanvragen van de woningcorporaties worden zo snel mogelijk in behandeling
genomen en afgewikkeld om onnodige leegstand en huurderving te voorkomen. Gemeenten en
corporaties spannen zich in om aanvragen en vergunningen zoveel mogelijk te digitaliseren en
gegevens digitaal uit te wisselen.
Afspraak 37
De gemeente Delfzijl heeft in 2010 het besluit genomen om hiervoor een ongelimiteerde
achtervangovereenkomst aan te gaan met de WSW voor alle in de gemeente Delfzijl werkzame
toegelaten instellingen.
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 20
9. Ondertekening samenwerkende partijen
Gemeente Delfzijl
De heer IJ.J. Rijzebol
…………………………………………
Stichting Acantus
Mevrouw A. Teisma
…………………………………………
Woonstichting Groninger Huis
Mevrouw H. van Ree
…………………………………………
Woongroep Marenland
De heer G. Brouwer
………………………………………..
Bewonersplatform Delfzijl
De heer W. Baas
……………………………………….
Huurderadviesgroep Groninger Huis
De heer W.H. Weerd
……………………………………….
Huurdersvereniging De Maren
De heer M.A. Franken
……………………………………….
te
Delfzijl, 9 december 2016
Prestatieafspraken 2017 gemeente Delfzijl, 9 december 2016
Pagina 21
30 november 2016 prestatieafspraken 2017 |
1