ελεγκτικη υπηρεσια της δημοκρατιας ειδικη εκθεση

Transcript ελεγκτικη υπηρεσια της δημοκρατιας ειδικη εκθεση

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
ΑΡΧΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΦΟΡΕΙΕΣ
ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ
ΓΙΑ ΤΟ 2015
2 Δεκεμβρίου 2016
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
Σελίδα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ
1
ΑΡΧΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
4
1.1
Δήμοι - Γενικές Παρατηρήσεις
4
1.2
Δήμος Λευκωσίας
25
1.3
Δήμος Λεμεσού
37
1.4
Δήμος Λάρνακας
42
1.5
Δήμος Πάφου
62
1.6
Δήμος Στροβόλου
62
1.7
Δήμος Αγίου Δομετίου
68
1.8
Δήμος Πόλης Χρυσοχούς
81
1.9
Δήμος Παραλιμνίου
83
1.10
Δήμος Αγίας Νάπας
96
1.11
Δήμος Δερύνειας
97
1.12
Δημος Πέγειας
101
1.13
Δήμος Κάτω Πολεμιδιών
105
1.14
Δήμος Αγίου Αθανασίου
106
1.15
Δήμος Λατσιών
110
1.16
Δήμος Ιδαλίου
111
1.17
Δήμος Λακατάμιας
115
1.18
Δήμος Ύψωνα
121
1.19
Δήμος Σωτήρας
123
1.20
Κοινοτικά Συμβούλια
125
1.21
Κεντρική Υπηρεσία Κοινοτικών Συμβουλίων
147
2
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΦΟΡΕΙΕΣ
148
2.1
Εισαγωγή
148
2.2
Γενικές Παρατηρήσεις
149
2.3
Σχολική Εφορεία Παλώδιας
150
2.4
Σχολική Εφορεία Κολοσσίου
150
2.5
Προσφορές
151
2.5.1
Σχολική Εφορεία Αθηένου (ΣΕΑ) και Οθέλλος Αθηένου
151
2.5.2
Σχολική Εφορεία Πάφου
152
2.5.3
Σχολική Εφορεία Λεμεσού
152
2
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ
3
4
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ
153
3.1
Συμβούλια Αποχετεύσεων – Γενικά
153
3.2
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας
154
3.3
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντας
163
3.4
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λάρνακας
164
3.5
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Πάφου
175
3.6
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Αγίας Νάπας
177
3.7
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λυθροδόντα
183
3.8
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Παλαιχωρίου
184
3.9
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Παραλιμνίου
186
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
Π1
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
Αποτελέσματα Έτους Δήμων
Π1
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ
Προσωπικό Ελεύθερων Δήμων
Π1
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ
Προσωπικό Κατεχόμενων Δήμων
Π4
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙV
Δάνεια Δήμων
Π5
3
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
1.
ΑΡΧΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
1.1
ΔΗΜΟΙ – ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Όπως είχαμε αναφέρει και στην Ετήσια Έκθεσή μας για το 2014, σύμφωνα με τον περί Δήμων Νόμο, το
Υπουργικό Συμβούλιο διατάζει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σε πόλη, Κοινότητα ή σύμπλεγμα, με
πληθυσμό πέραν των 5.000 κατοίκων ή κάτω από 5.000 κατοίκους αν ικανοποιηθεί ότι η περιοχή αυτή
έχει την οικονομική δυνατότητα να λειτουργεί ως Δήμος ικανοποιητικά και αποτελεσματικά, για να
εξακριβωθεί η επιθυμία των εκλογέων για ανακήρυξη της περιοχής τους σε Δήμο. Με διατάγματα του
Υπουργικού Συμβουλίου, τα οποία δημοσιεύτηκαν στις 19.10.2011 στην Επίσημη Εφημερίδα της
Δημοκρατίας, οι περιοχές των Κοινοτικών Συμβουλίων Γερίου, Τσερίου, Λιβαδιών, Ύψωνα, Σωτήρας και
Δρομολαξιάς-Μενεού, κηρύχθηκαν σε Δήμους. Η ίδρυση των νέων Δήμων συνεπάγεται αυξημένη χορηγία
από το κράτος και αυξημένες δαπάνες για τους Δήμους αυτούς, αφού θα πρέπει να πληρωθούν οργανικές
και άλλες θέσεις που προβλέπονται στον Νόμο, όπως, για παράδειγμα, του Δημοτικού Γραμματέα,
Δημοτικού Μηχανικού, Δημοτικού Ταμία κ.ά. και θα πρέπει να δημιουργηθούν και στελεχωθούν νέα
Τμήματα π.χ. Τεχνική Υπηρεσία. Αυξημένες δαπάνες θα προκύψουν επίσης για την αντιμισθία, έξοδα
παραστάσεως και άλλα επιδόματα του Δημάρχου και αποζημίωση, έξοδα παραστάσεως και άλλα
επιδόματα των Δημοτικών Συμβούλων, καθώς επίσης και για συνταξιοδοτικά ωφελήματα του Δημάρχου
και των υπαλλήλων. Σήμερα λειτουργούν 39 Δήμοι, από τους οποίους οι 9 είναι εκτοπισμένοι, μετά την
κατάληψη των περιοχών τους από τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής.
Για τους Δήμους που βρίσκονται στις ελεύθερες περιοχές, εκτός από τα θέματα γενικής φύσεως που
εκτίθενται πιο κάτω, που προέκυψαν από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν κατά το ελεγκτικό έτος
2015/2016, στοιχεία και πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση των Δήμων παρουσιάζονται στο
Παράρτημα I. Στα Παραρτήματα ΙΙ και ΙΙI φαίνεται το προσωπικό που εργοδοτούσαν οι ελεύθεροι και οι
κατεχόμενοι Δήμοι, αντίστοιχα και στο Παράρτημα ΙV φαίνονται τα υπόλοιπα των δανείων των Δήμων.
Οικονομική κατάσταση. Οι περισσότεροι Δήμοι συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρό οικονομικό
πρόβλημα και πρόβλημα ρευστότητας, το οποίο θα ήταν οξύτερο εάν η κρατική χορηγία δεν έφθανε
πολλές φορές μέχρι και σε ποσοστό 40% των εσόδων των Δήμων, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να
καλύψουν τις τρέχουσες υποχρεώσεις τους. Λαμβάνοντας υπόψη τη μείωση των χορηγιών που παραχωρεί
το κράτος, λόγω των περιορισμών που επιβάλλουν οι παρούσες συνθήκες στα δημόσια οικονομικά,
αναμένεται ότι η οικονομική κατάσταση των Δήμων θα επιδεινωθεί περαιτέρω.
Για αποτροπή οικονομικής κατάρρευσης, η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε όπως οι Δήμοι ετοιμάσουν
πρόγραμμα μέτρων οικονομικής περισυλλογής, με στόχο την εξάλειψη ή τουλάχιστον τη μείωση των
ελλειμμάτων τους. Αναφέραμε επίσης ότι οι Δήμοι θα μπορούσαν να βελτιώσουν την οικονομική τους
κατάσταση και το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν, ασκώντας με πιο αποτελεσματικό,
αποδοτικό και οικονομικό τρόπο τις εξουσίες που τους παρέχει η σχετική νομοθεσία για την είσπραξη
καθυστερήσεων φορολογιών, τελών και δικαιωμάτων και την επιβολή και είσπραξη όλων των τελών και
δικαιωμάτων που προβλέπονται στη νομοθεσία και στους σχετικούς Κανονισμούς.
Υποβολή οικονομικών καταστάσεων για έλεγχο. Οι οικονομικές καταστάσεις των Δήμων ελέγχονται από
τον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας και υποβάλλονται, μαζί με τις σχετικές εκθέσεις, στο Δημοτικό
Συμβούλιο. Σύμφωνα με το άρθρο 81(1) του περί Δήμων Νόμου, οι οικονομικές καταστάσεις πρέπει να
υποβάλλονται για έλεγχο μέχρι την 30ή Απριλίου του έτους που έπεται του οικονομικού έτους. Σύμφωνα
με το άρθρο 79 του περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου, όλες οι
οντότητες Γενικής Κυβέρνησης και οι Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης υποβάλλουν τις ετήσιες οικονομικές
4
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
καταστάσεις τους στον Υπουργό Οικονομικών και στον Γενικό Λογιστή της Δημοκρατίας εντός τεσσάρων
μηνών από το τέλος του οικονομικού έτους αναφοράς.
Οι Δήμοι Στροβόλου, Λατσιών, Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας, Ύψωνα, Δρομολαξιάς-Μενεού, Κερύνειας,
Μόρφου, Λύσης και Ακανθούς, δεν είχαν υποβάλει, μέχρι την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, για
έλεγχο, τις οικονομικές καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31.12.2015, όπως είχαν υποχρέωση, ενώ οι
Δήμοι Λατσιών, Ύψωνα, Δρομολαξιάς-Μενεού και Λιβαδιών δεν είχαν υποβάλει για έλεγχο τις
οικονομικές καταστάσεις για τα έτη που έληξαν στις 31.12.2014.
Οι Δήμοι Λεμεσού, Λάρνακας, Αγλαντζιάς, Τσερίου, Κάτω Πολεμιδιών, Λιβαδιών, Γεροσκήπου και
Αμμοχώστου, υπέβαλαν τις οικονομικές τους καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31.12.2015
καθυστερημένα, δηλαδή μετά τις 30.4.2016.
Συναφώς αναφέρεται ότι, σύμφωνα με γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, που αφορά
στα Κοινοτικά Συμβούλια, τα Συμβούλια έχουν ποινική ευθύνη για τη μη ετοιμασία τελικών λογαριασμών.
Σε περίπτωση δε που παραβιάζουν οποιαδήποτε διάταξη Νόμου που θέτει σε αυτά υποχρεώσεις τις
οποίες δεν τηρούν, τότε θα πρέπει να καταγγέλλονται αμέσως στην Αστυνομία.
Έλεγχος οικονομικών καταστάσεων. Στον πιο κάτω πίνακα φαίνονται οι Δήμοι για τους οποίους ο
έλεγχος, μέχρι την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, ήταν σε εξέλιξη.
Δήμος
Έτος ελέγχου
Λευκωσίας
2014
Λεμεσού
2014-2013
Λάρνακας
2015
Πάφου
2014-2013
Στροβόλου
2013-2012-2011
Αραδίππου
2014-2013
Αγίου Δομετίου
2015-2014
Παραλιμνίου
2015-2014
Αγλαντζιάς
2013-2012-2011
Κάτω Πολεμιδιών
2015-2014
Γερμασόγειας
2014-2013
Μέσα Γειτονιάς
2012-2011
Λακατάμιας
2015-2014
Αποτελέσματα έτους. Στο Παράρτημα I παρουσιάζονται τα αποτελέσματα έτους, τα έσοδα και έξοδα,
καθώς επίσης οι βραχυπρόθεσμες και οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις των Δήμων, για τα έτη για τα
οποία έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος των οικονομικών τους καταστάσεων.
Δάνεια. Στο Παράρτημα ΙV παρουσιάζονται τα δάνεια που έχουν συνάψει οι Δήμοι, καθώς και η οφειλή
της Κυπριακής Δημοκρατίας έναντι των εν λόγω δανείων. Τα ποσά που φαίνονται στο εν λόγω
Παράρτημα, προέρχονται από ελεγμένες ή από μη ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις ή από οικονομικές
καταστάσεις, ο έλεγχος των οποίων, κατά την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, βρισκόταν σε εξέλιξη ή
από στοιχεία που δόθηκαν από τους Δήμους.
Προϋπολογισμοί
(α) Τακτικός Προϋπολογισμός. Ο Προϋπολογισμός των περισσότερων Δήμων, στα έσοδα του οποίου
περιλαμβάνεται και η κρατική χορηγία, ήταν σχεδόν ισοσκελισμένος ή πλεονασματικός, όπως φαίνεται
στον πιο κάτω πίνακα. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τους όρους έγκρισης του Προϋπολογισμού από τον
Υπουργό Εσωτερικών, ο Τακτικός Προϋπολογισμός πρέπει να είναι ισοσκελισμένος ή ακόμη και
πλεονασματικός, για την αυτοχρηματοδότηση μέρους των επενδυτικών δαπανών.
5
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΗΜΩΝ
2015
Α/Α
Δήμος
Προϋπολογισθέντα
2014
Έσοδα
Έξοδα
Πλεόνασμα/
(έλλειμμα)
€
€
€
Προϋπολογισθέντα
Έσοδα
Έξοδα
Πλεόνασμα/
(έλλειμμα)
€
€
€
1
Λευκωσίας
29.458.779
29.275.978
182.801
30.448.212
30.447.754
458
2
Λεμεσού
38.534.981
33.214.317
5.320.664
36.814.799
36.407.775
407.024
3
Λάρνακας
20.731.350
20.688.030
43.320
21.094.000
21.094.000
0
4
Πάφου
18.866.682
17.373.515
1.493.167
18.706.782
17.503.059
1.203.723
5
Στροβόλου
17.575.076
17.573.777
1.299
17.761.380
17.744.895
16.485
6
Αγίου Δομετίου
3.829.143
4.202.300
(373.157)
3.819.634
4.733.974
(914.340)
7
Αθηένου
2.102.436
2.052.053
50.383
2.028.886
2.248.787
(219.901)
8
Αραδίππου
7.903.500
8.095.011
(191.511)
7.914.400
7.906.200
8.200
9
Πόλης Χρυσοχούς
2.518.195
2.346.860
171.335
3.024.880
2.986.417
38.463
10
Παραλιμνίου
16.790.000
16.337.018
452.982
14.812.500
14.781.365
31.135
11
Αγίας Νάπας
15.296.280
12.076.717
3.219.563
11.766.390
11.488.217
278.173
12
Δερύνειας
3.086.250
2.953.936
132.314
3.133.250
3.292.639
(159.389)
13
Λευκάρων
988.637
923.703
64.934
1.053.400
1.039.192
14.208
14
Γεροσκήπου
5.936.300
5.469.391
466.909
5.499.050
4.680.308
818.742
15
Πέγειας
6.073.500
4.933.665
1.139.835
6.142.200
6.142.200
0
16
Μέσα Γειτονιάς
5.145.603
5.114.909
30.694
5.405.825
5.244.175
161.650
17
Γερμασόγειας
5.489.805
4.874.472
615.333
5.181.705
4.852.886
328.819
18
Κάτω Πολεμιδιών
4.833.653
4.048.700
784.953
4.833.653
5.306.177
(472.524)
19
Αγίου Αθανασίου
4.453.528
3.891.314
562.214
4.337.691
4.329.391
8.300
20
Αγλαντζιάς
5.493.165
5.006.144
487.021
5.681.840
5.074.654
607.186
21
Έγκωμης
6.007.131
5.671.037
336.094
5.700.350
5.794.983
(94.633)
22
Λατσιών
5.146.867
5.325.881
(179.014)
4.742.349
4.667.131
75.218
23
Ιδαλίου
3.830.190
3.594.102
236.088
3.906.100
3.741.100
165.000
24
Λακατάμιας
10.782.031
10.197.242
584.789
10.896.450
10.553.900
342.550
25
Γερίου
2.327.383
2.225.021
102.362
2.195.209
2.196.700
(1.491)
26
Τσερίου
1.758.492
1.899.492
(141.000)
2.318.831
2.319.866
(1.035)
27
Ύψωνα
3.860.000
3.821.564
38.436
4.156.500
4.156.500
0
28
Σωτήρας
2.958.849
2.480.222
478.627
3.094.987
2.774.574
320.413
29
Λιβαδιών
2.552.544
2.485.902
66.642
2.672.750
2.633.900
38.850
30
ΔρομολαξιάςΜενεού
2.239.700
1.973.640
266.060
2.146.500
2.146.250
250
Σημείωση: Τα πιο πάνω ποσά προέρχονται από στοιχεία που μας δόθηκαν από τους Δήμους.
(β) Προϋπολογισμός Αναπτύξεως. Όπως φαίνεται στον πιο κάτω πίνακα, στους περισσότερους
Δήμους, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, ο Προϋπολογισμός Αναπτύξεως για τα έτη 2014 και 2015 δεν
ετοιμάστηκε πάνω σε ορθολογιστική και ρεαλιστική βάση, ούτε και συμβάδιζε με τη δυνατότητα
εκτέλεσής του, με αποτέλεσμα το ποσοστό των αδαπάνητων ποσών προς τις προϋπολογισθείσες δαπάνες
να είναι πολύ ψηλό.
6
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ ΔΗΜΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 2014 ΚΑΙ 2015
Δήμος
Α/Α
Πραγματικές
δαπάνες
Προϋπολογισμός
Αδαπάνητα ποσά/
(υπερβάσεις)
Ποσοστό
αδαπάνητων
ποσών/
(υπερβάσεων)
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
€
€
€
€
€
€
%
%
47.072.719
27.693.832
12.235.924
8.344.921
34.836.795
19.348.911
74
70
1
Λευκωσίας
2
Λεμεσού
7.963.007
15.801.809
6.161.273
9.384.748
1.801.734
6.417.061
23
41
3
Λάρνακας
3.740.378
15.807.737
1.965.973
9.116.039
1.774.405
6.691.698
47
42
4
Πάφου
7.980.000
9.745.300
1.384.508
1.582.731
6.595.492
8.162.569
83
84
5
Στροβόλου
2.003.686
797.010
909.772
405.349
1.093.914
391.661
55
49
6
Αγίου Δομετίου
1.820.407
3.544.000
1.690.029
555.358
130.378
2.988.642
7
84
7
Αθηένου
485.000
1.253.500
104.213
283.641
380.787
969.859
79
77
8
Αραδίππου
4.100.000
1.830.000
887.416
347.346
3.212.584
1.482.654
78
81
9
Πόλης Χρυσοχούς
0
3.622.000
0
0
0
3.622.000
-
100
10
Παραλιμνίου
8.659.000
37.095.000
1.509.797
244.376
7.149.203
36.850.624
83
99
11
Αγίας Νάπας
1.865.000
1.245.000
1.388.429
1.203.981
476.571
41.019
26
3
12
Δερύνειας
4.692.881
1.840.280
2.221.692
1.257.182
2.471.189
583.098
53
32
13
Λευκάρων
0
0
0
0
0
0
-
-
14
Γεροσκήπου
1.386.465
1.600.125
545.862
365.764
840.603
1.234.361
61
77
15
Πέγειας
300.000
750.000
300.000
0
0
750.000
0
100
16
Μέσα Γειτονιάς
1.883.500
2.494.200
24.540
955.218
1.858.960
1.538.982
99
62
17
Γερμασόγειας
795.000
1.477.000
150.000
50.000
645.000
1.427.000
81
97
18
Κάτω Πολεμιδιών
0
0
0
0
0
0
-
-
19
Αγίου Αθανασίου
1.895.000
8.368.000
142.960
883.036
1.752.040
7.484.964
92
89
20
Αγλαντζιάς
2.263.818
397.560
108.817
90.999
2.155.001
306.561
95
77
21
Έγκωμης
0
2.343.000
0
0
0
2.343.000
-
100
22
Λατσιών
611.800
45.000
84.954
5.712
526.846
39.288
86
87
23
Ιδαλίου
2.580.000
2.247.500
243.657
816.649
2.336.343
1.430.851
91
64
24
Λακατάμιας
376.310
754.000
111.828
471.534
264.482
282.466
70
37
25
Γερίου
1.458.820
1.625.000
88.852
150.000
1.369.968
1.475.000
94
91
26
Τσερίου
0
0
0
0
0
0
-
-
27
Ύψωνα
100.000
750.000
0
0
100.000
750.000
100
100
28
Σωτήρας
1.032.660
1.233.550
134.002
76.481
898.658
1.157.069
87
94
29
Λιβαδιών
0
0
0
0
0
0
-
-
30
ΔρομολαξιάςΜενεού
0
0
0
0
0
0
-
-
Σημείωση: Τα πιο πάνω ποσά προέρχονται από ελεγμένες ή από μη ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις ή από
οικονομικές καταστάσεις, ο έλεγχος των οποίων, κατά την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, βρισκόταν σε
εξέλιξη ή από στοιχεία που μας δόθηκαν από τους Δήμους.
7
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Αδυναμίες στη λειτουργία των υπηρεσιών των Δήμων. Σε αρκετούς Δήμους εξακολουθεί να
παρατηρούνται σοβαρές αδυναμίες στην ορθή και αποτελεσματική λειτουργία των υπηρεσιών τους, οι
οποίες οφείλονται κυρίως στη μη πιστή εφαρμογή Νόμων, Κανονισμών και των ενδεδειγμένων
διαδικασιών, στις αδυναμίες των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου, στη μη ολοκλήρωση της
μηχανογράφησης και στα προβλήματα που παρουσιάζουν ορισμένα από τα λογισμικά που
εφαρμόστηκαν, καθώς και στην ελλιπή οργάνωση/διαχείριση του Αρχείου.
Εσωτερικός έλεγχος. Το Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην
αναβάθμιση των υπηρεσιών σε κάθε Δήμο και ο σύγχρονος έλεγχος απαιτεί όπως ο εσωτερικός ελεγκτής
ετοιμάζει πρόγραμμα εργασίας, διεξάγει μελέτες και έρευνες για να διαπιστώνει την ορθή εφαρμογή των
Κανονισμών και των ενδεδειγμένων διαδικασιών, καθοδηγεί και συμβουλεύει το προσωπικό σχετικά με
τον τρόπο επίλυσης προβλημάτων που προκύπτουν, προωθεί, όπου χρειάζεται, την εφαρμογή νέων
συστημάτων και διαδικασιών για βελτίωση της λειτουργικότητας και κατ’ επέκταση της παραγωγικότητας
του Δήμου και ετοιμάζει περιεκτικές εκθέσεις για τα αποτελέσματα των ελέγχων που διεξάγει, για
υποβολή στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε επανειλημμένα όπως τα Δημοτικά Συμβούλια λάβουν μέτρα για οργάνωση
και ενδυνάμωση του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου, λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις βελτιώσεις που
παρατηρήθηκαν, εξακολουθεί να υπάρχουν σοβαρές αδυναμίες και ελλείψεις στα συστήματα εσωτερικού
ελέγχου στους περισσότερους Δήμους, που καλύπτουν διάφορες δραστηριότητές τους, όπως:
(α)
Αδυναμία παρακολούθησης και έγκαιρης είσπραξης καθυστερήσεων φορολογιών.
(β)
Μη ετοιμασία συμφιλιωτικών καταστάσεων για τις φορολογίες.
(γ) Μη τήρηση ή μη ορθή τήρηση των ενδεδειγμένων μητρώων, που υποβοηθούν στην καλύτερη
παρακολούθηση και έλεγχο.
(δ) Μη επιβεβαίωση των πάγιων περιουσιακών στοιχείων, καθώς και των αποθεμάτων/ειδών
αποθήκης και υποβολή στην Υπηρεσία μας των σχετικών πιστοποιητικών φυσικής καταμέτρησης στο τέλος
κάθε χρόνου.
(ε) Μη κατάλληλη ή/και πλήρης, σε αρκετές περιπτώσεις, συμπλήρωση των ενταλμάτων πληρωμής και
μη επισύναψη σ’ αυτά των απαραίτητων δικαιολογητικών.
(στ) Έλλειψη επαρκών μέτρων ασφαλείας για προστασία του μηχανογραφικού εξοπλισμού, λογισμικού
και δεδομένων.
Δαπάνες προσωπικού. Σε αρκετούς Δήμους, το ποσοστό δαπανών μισθοδοσίας του μόνιμου και
εργατικού προσωπικού, περιλαμβανομένων των υπερωριών, του 13ου μισθού και των εισφορών στα
διάφορα Ταμεία, προς τα έξοδα, είναι πολύ ψηλό.
Στα Παραρτήματα ΙΙ και ΙΙΙ παρουσιάζονται οι δαπάνες προσωπικού και το προσωπικό που εργοδοτούσαν
οι Δήμοι, για τους οποίους είτε έχει διεξαχθεί ο έλεγχος των οικονομικών καταστάσεών τους ή που ο
έλεγχός τους, κατά τη διάρκεια της ετοιμασίας της παρούσας Έκθεσης, ήταν υπό εξέλιξη, είτε από στοιχεία
που δόθηκαν από τους Δήμους.
Σημειώνεται ότι σε αριθμό Δήμων παρέχεται στο προσωπικό, με βάση τις συλλογικές συμβάσεις, 14ος
μισθός, κυμαινόμενος σε ποσοστά από 40% έως 70% του μηνιαίου μισθού. Το κόστος για τους Δήμους
κυμαίνεται, ανάλογα με τον αριθμό των υπαλλήλων (μόνιμο προσωπικό και εργάτες), όπως φαίνεται στον
πιο κάτω Πίνακα, που βασίζεται σε στοιχεία που μας δόθηκαν από τους ίδιους τους Δήμους. Θεωρούμε
ότι η καταβολή 14ου μισθού θα πρέπει να επανεξεταστεί το συντομότερο, σύμφωνα με τις καθορισμένες
θεσμοθετημένες διαδικασίες.
8
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΓΙΑ 14Ο ΜΙΣΘΟ
2015
Α/Α
2014
Δήμος
1.
Λεμεσού
2.
Υπάλληλοι
Εργάτες
Υπάλληλοι
Εργάτες
€
€
€
€
516.988
40.606
551.480
40.822
Αγίου Αθανασίου
20.562
17.646
18.500
17.000
3.
Γερμασόγειας
38.779
60.020
43.488
61.574
4.
Κάτω Πολεμιδιών
56.571
23.891
56.367
24.095
5.
Μέσα Γειτονιάς
63.078
49.262
59.527
49.013
6.
Γεροσκήπου
29.667
46.894
31.223
49.381
7.
Πέγειας
16.655
19.865
18.750
22.540
8.
Ύψωνα
2.555
6.723
-
-
Ταμεία Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων
(α) Σύμφωνα με τους περί Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων Κανονισμούς, για τη λειτουργία και
χρηματοδότηση των πιο πάνω Ταμείων κατατίθεται κάθε έτος από το Δημοτικό Ταμείο στο Ταμείο
Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, ποσό για κάλυψη των συνταξιοδοτικών ωφελημάτων των υπαλλήλων, το
οποίο χρεώνεται στην Κατάσταση Συνολικών Εσόδων του Δήμου.
Με βάση τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, για τον υπολογισμό του πραγματικού
κόστους που πρέπει να χρεώνεται στην Κατάσταση Συνολικών Εσόδων για τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα
των υπαλλήλων και του αναγκαίου ποσού που θα πρέπει να καταβάλλεται στο Ταμείο Συντάξεων και
Φιλοδωρημάτων για καταβολή των ωφελημάτων αυτών, πρέπει να διενεργείται αναλογιστική εκτίμηση σε
τακτά χρονικά διαστήματα (συνήθως κάθε τρία χρόνια).
Ενόψει των σημαντικών αλλαγών που επήλθαν στη σχετική νομοθεσία, αναφορικά με την καταβολή
εισφορών και από τους υπαλλήλους και την επέκταση του ορίου ηλικίας αφυπηρέτησης, η Υπηρεσία μας
εισηγήθηκε όπως διενεργηθούν αναλογιστικές μελέτες, ώστε να εκτιμηθούν οι πραγματικές/σημερινές
υποχρεώσεις των Δήμων προς τα Ταμεία Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων.
Παρατηρήθηκε ότι, παρά τις σχετικές υποδείξεις της Υπηρεσίας μας, μέχρι την ετοιμασία της παρούσας
Έκθεσης, αριθμός Δήμων δεν προχώρησε στη διενέργεια αναλογιστικής εκτίμησης, με αποτέλεσμα να μη
γνωρίζουν επακριβώς τις υποχρεώσεις τους προς το πιο πάνω Ταμείο.
(β) Λόγω οικονομικών δυσκολιών, οι περισσότεροι Δήμοι συνεχίζουν να μην εισφέρουν στα πιο πάνω
Ταμεία ή εισφέρουν μικρότερα ποσά από ότι θα έπρεπε. Μετά από υπόδειξη της Υπηρεσίας μας, σε 28
Δήμους διενεργήθηκαν κατά τα έτη 2011 μέχρι 2015, αναλογιστικές εκτιμήσεις, από τις οποίες διαφάνηκε
ότι, λόγω ελλειμματικών εισφορών, οι εν λόγω Δήμοι, με εξαίρεση τους Δήμους Λατσιών και Ιδαλίου, οι
οποίοι παρουσίαζαν πλεονασματικές εισφορές, όφειλαν μεγάλα ποσά στα Ταμεία Συντάξεων και
Φιλοδωρημάτων. Συγκεκριμένα, για 26 Δήμους, οι ελλειμματικές υποχρεώσεις τους, προς τα Ταμεία
Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, σύμφωνα με σχετικές εκτιμήσεις, ανέρχονταν σε €152 εκ.
Σύμφωνα με στοιχεία από ελεγμένες ή από μη ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις ή από οικονομικές
καταστάσεις, ο έλεγχος των οποίων, κατά την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, βρισκόταν σε εξέλιξη ή
που δόθηκαν από τους Δήμους, οι οφειλές τους προς τα Ταμεία Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων στις
31.12.2015 και 31.12.2014, ανέρχονταν σε €150,1 εκ. και €147,9 εκ., αντίστοιχα, όπως φαίνεται και στον
πιο κάτω πίνακα.
9
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΦΕΙΛΩΝ ΔΗΜΩΝ
ΣΤΑ ΤΑΜΕΙΑ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΟΔΩΡΗΜΑΤΩΝ
Αναλογιστική εκτίμηση
Α/Α
Δήμος
Ημερομηνία
Ελλειμματικές
αναφοράς
υποχρεώσεις
€
Οφειλή Δήμου
στις 31.12.2015
Οφειλή Δήμου
στις 31.12.2014
€
€
1.
Πόλης Χρυσοχούς
31.12.2011
343.431
304.000
304.585
2.
Αγίου Δομετίου
31.12.2012
1.557.967
1.557.967
1.557.967
3.
Αραδίππου
31.12.2012
2.158.722
2.158.722
2.158.722
4.
Τσερίου
31.12.2012
41.055
0
0
5.
Μέσα Γειτονιάς
31.12.2012
2.322.774
2.742.402
2.605.123
6.
Έγκωμης
31.12.2012
2.363.803
2.647.027
2.647.027
7.
Σωτήρας
31.12.2012
252.019
130.362
174.905
8.
Παραλιμνίου
31.12.2013
3.441.550
2.833.239
3.155.245
9.
Λάρνακας
31.12.2013
24.087.468
24.087.468
30.761.000
10.
Πάφου
31.12.2013
2.587.033
1.413.654
1.947.140
11.
Λεμεσού
31.12.2013
58.269.249
58.269.249
58.269.249
12.
Αγίας Νάπας
31.12.2013
2.185.187
2.687.094
2.921.717
13.
Λιβαδιών
31.12.2013
108.871
0
109.271
14.
Κάτω Πολεμιδιών
31.12.2014
295.993
295.993
938.651
15.
Δερύνειας
31.12.2014
122.667
122.667
122.667
16.
Λακατάμιας
31.12.2014
765.880
765.880
765.880
17.
Στροβόλου
31.12.2014
1.620.879
1.439.964
1.475.446
18.
Αθηένου
31.12.2014
807.614
807.614
807.614
19.
Πέγειας
31.12.2014
1.180.350
1.180.350
1.180.350
20.
Γεροσκήπου
31.12.2014
889.646
889.066
889.646
21.
Λευκάρων
31.12.2015
344.500
344.500
440.116
22.
Αγίου Αθανασίου
31.12.2015
630.206
269.369
289.414
23.
Λευκωσίας
31.12.2015
42.240.092
42.240.092
32.707.796
24.
Αγλαντζιάς
31.12.2015
2.167.439
1.680.197
1.680.197
25.
Γερίου
31.12.2015
53.600
53.600
31.770
Γερμασόγειας
31.12.2015
1.194.977
1.194.977
0
152.032.972
150.115.453
147.941.498
26.
Σύνολο
10
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
Α/Α
Αναλογιστική εκτίμηση
Ημερομηνία Πλεονασματικές
αναφοράς
εισφορές
Δήμος
€
1.
Λατσιών
31.12.2012
327.441
2.
Ιδαλίου
31.12.2012
377.263
Σύνολο
704.704
(γ) Σύμφωνα με στοιχεία που μας δόθηκαν από τους Δήμους για τα έτη 2015 και 2014, τα ποσά που
αφορούν σε συντάξεις, εφάπαξ φιλοδωρήματα και έξοδα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης που
καταβλήθηκαν σε συνταξιούχους, φαίνονται στους πιο κάτω πίνακες.
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ – ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΔΗΜΟΙ
2015
Δήμος
2014
Ιατρο-φαρμακευτική
περίθαλψη
Εφάπαξ
φιλοδωρήματα
Συντάξεις
Αρ.
€
€
Ιατροφαρμακευτική
περίθαλψη
Εφάπαξ
φιλοδωρήματα
Συντάξεις
Ελεύθεροι Δήμοι
Αρ.
€
Αρ.
€
Λευκωσίας
121
1.945.821
1
132.805
91.188
123
1.960.432
1
109.040
76.747
Λεμεσού
278
2.892.075
15
1.101.099
13.688
279
3.050.747
13
940.413
13.520
Λάρνακας
68
592.708
4
203.515
-
69
605.025
12
399.538
-
Πάφου
54
594.920
3
175.342
21.564
53
538.812
2
173.881
20.702
Στροβόλου
16
187.670
3
294.131
-
14
189.173
-
-
-
Αγίου Δομετίου
4
80.468
-
-
7.287
5
87.021
-
-
8.468
Αθηένου
2
21.857
-
-
-
2
21.857
-
-
-
Αραδίππου
3
37.298
-
-
-
3
37.298
-
-
-
Πόλης
Χρυσοχούς
2
14.562
-
-
-
2
14.562
-
-
-
Παραλιμνίου
3
40.698
-
-
648
3
46.149
1
28.745
648
Αγίας Νάπας
6
50.104
-
-
-
6
50.104
1
100.973
-
Δερύνειας
1
34.256
1
147.565
-
-
-
-
-
-
Λευκάρων
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Γεροσκήπου
2
23.034
1
75.751
-
1
18.624
-
-
-
Πέγειας
1
12.518
-
-
-
1
2.347
-
-
-
Μέσα Γειτονιάς
5
62.680
-
-
-
5
65.945
1
5.128
880
Γερμασόγειας
4
94.235
-
-
5.500
4
69.942
1
114.540
3.667
Κάτω
Πολεμιδιών
9
61.958
-
-
-
9
68.945
-
-
-
Αγίου
Αθανασίου
8
68.349
1
81.136
-
7
49.660
-
-
-
Αγλαντζιάς
9
130.517
2
63.804
10.964
9
130.524
1
10.000
3.424
Έγκωμης
11
135.419
-
-
11.564
10
138.976
1
135.053
9.194
Λατσιών
4
28.348
2
209.909
3.693
2
19.037
1
42.466
4.830
Ιδαλίου
2
36.633
-
-
2.580
2
36.660
-
-
3.017
Λακατάμιας
4
45.058
1
160.646
2.800
5
39.713
1
62.291
352
11
Αρ.
€
€
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ – ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΔΗΜΟΙ
2015
Δήμος
Ελεύθεροι Δήμοι
Ιατρο-φαρμακευτική
περίθαλψη
Εφάπαξ
φιλοδωρήματα
Συντάξεις
Αρ.
2014
€
Αρ.
€
€
Συντάξεις
Αρ.
Ιατροφαρμακευτική
περίθαλψη
Εφάπαξ
φιλοδωρήματα
€
Αρ.
€
€
Γερίου
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Τσερίου
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Λιβαδιών
1
21.317
-
-
-
1
20.292
-
-
-
Ύψωνα
1
17.997
-
-
-
1
19.381
1
12.054
-
Σωτήρας
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
ΔρομολαξιάςΜενεού
1
22.735
-
-
-
1
12.242
-
-
-
620
7.253.236
34
2.645.703
171.476
617
7.293.468
37
2.134.122
145.449
Ολικό
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ - ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΟΙ ΔΗΜΟΙ
2015
Δήμος
Κατεχόμενοι
Δήμοι
Συντάξεις
Αρ.
€
2014
Ιατροφαρμακευτική
περίθαλψη
Εφάπαξ
φιλοδωρήματα
Αρ.
€
€
Αρ.
Ιατροφαρμακευτική
περίθαλψη
Εφάπαξ
φιλοδωρήματα
Συντάξεις
€
Αρ.
€
€
Αμμοχώστου
69
800.340
2
195.125
-
72
829.898
1
7.977
-
Λευκονοίκου
1
13.000
-
-
-
1
4.800
-
-
-
Ακανθούς
1
14.244
-
-
-
-
-
-
-
-
Λύσης
3
51.413
-
-
-
3
51.413
-
-
-
Καραβά
2
32.532
-
-
-
2
32.532
-
-
-
Λαπήθου
4
57.655
-
-
-
4
57.655
-
-
-
Κυθρέας
2
39.910
1
7.519
-
2
39.910
-
-
-
Μόρφου
17
209.228
-
-
-
16
221.282
1
14.299
-
Κερύνειας
6
84.654
-
-
-
6
84.986
-
-
-
3
202.644
0
106
1.322.476
2
22.276
0
723
8.615.944
2.156.398
145.449
Ολικό
105
1.302.976
Σύνολο
726
8.575.712
36
2.667.979
171.476
39
Μηχανογράφηση υπηρεσιών. Όλοι οι Δήμοι έχουν εφαρμόσει μηχανογραφημένα συστήματα, τα οποία
σε αρκετούς Δήμους υποστηρίζουν όλο το φάσμα των υπηρεσιών τους, ενώ σε μερικούς υποστηρίζουν
μόνο μέρος αυτών. Σε ορισμένους Δήμους, η μηχανογράφηση υπηρεσιών παρουσιάζει αδυναμίες και
ελλείψεις, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται λειτουργικά προβλήματα στις οικονομικές και άλλες
υπηρεσίες τους.
Καθυστερήσεις φορολογιών, τελών και δικαιωμάτων. Παρατηρούνται καθυστερήσεις στην είσπραξη
φορολογιών, τελών και δικαιωμάτων προηγούμενων ετών, που ανέρχονται σε σημαντικά ποσά. Όπως
αναφέρθηκε και σε προηγούμενές μας Εκθέσεις, οι κατάλογοι καθυστερήσεων πρέπει να τύχουν
προσεκτικής μελέτης, για εντοπισμό των ποσών που θα ήταν δυνατόν να εισπραχθούν και τη λήψη
αποτελεσματικών μέτρων για την είσπραξή τους. Η Υπηρεσία μας υπέδειξε επίσης ότι είναι αναγκαίο
όπως λαμβάνονται έγκαιρα μέτρα για είσπραξη των φορολογιών και των καθυστερήσεων, αφού ο
κίνδυνος μη είσπραξής τους, με την πάροδο του χρόνου, αυξάνεται. Εξάλλου, όπως αναφέρει σε σχετικές
εγκυκλίους του ο Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων, η μη είσπραξη οφειλών από επιχειρήσεις για
12
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
αδικαιολόγητα μεγάλο χρονικό διάστημα και η συνεχιζόμενη ανοχή μιας κρατικής αρχής,
συμπεριλαμβανομένων των Δήμων και Κοινοτήτων, στη μη καταβολή οφειλών μιας επιχείρησης προς
αυτή, ενδέχεται να ισοδυναμεί με τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης.
Διαγραφές καθυστερήσεων. Σε αρκετούς Δήμους δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 85(2)(ιε)
του περί Δήμων Νόμου και διαγράφονται οφειλόμενα ποσά πέραν των €256 (£150), χωρίς την εκ των
προτέρων έγκριση του Υπουργού Εσωτερικών, εξουσία που εκχωρήθηκε στον Έπαρχο.
Δημοτικό τέλος ακίνητης ιδιοκτησίας. Σύμφωνα με το άρθρο 74 του περί Δήμων Νόμου, κάθε Δημοτικό
Συμβούλιο επιβάλλει ετήσιο φόρο πάνω στην αξία της ακίνητης ιδιοκτησίας, η οποία προέκυψε από τη
γενική εκτίμηση που έγινε με βάση τις διατάξεις του άρθρου 69 του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή,
Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, Κεφ. 224. Στον σχετικό Νόμο δεν υπάρχει διάταξη, ώστε για σκοπούς
επιβολής τελών ακίνητης ιδιοκτησίας να μπορεί να ληφθεί υπόψη η αξία της ιδιοκτησίας, όπως αυτή
δυνατόν να αναθεωρηθεί/επανεκτιμηθεί από τον Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και
Χωρομετρίας, με βάση τις αγοραίες αξίες των ακινήτων που ίσχυαν την 1.1.1980, σύμφωνα με τις
επιφυλάξεις του άρθρου 66 του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου,
Κεφ. 224. Ως αποτέλεσμα, οι Δήμοι έχουν απώλεια εσόδων, καθότι οι αξίες των ακινήτων, μετά την
τελευταία γενική εκτίμηση της 1.1.1980, αυξήθηκαν σημαντικά, λόγω τροποποιήσεων στα τοπικά
σχέδια/πολεοδομικές ζώνες και της ανάπτυξης που παρατηρήθηκε σε τεμάχια γης, τα οποία
εξακολουθούν να φορολογούνται στις πλείστες περιπτώσεις ως χωράφια ή οικόπεδα, ενώ έχουν ενταχθεί
σε οικιστικές/τουριστικές περιοχές και έχουν αξιοποιηθεί ανάλογα.
Το Υπουργείο Εσωτερικών, υιοθετώντας σχετική εισήγηση της Υπηρεσίας μας, ετοίμασε νομοσχέδιο για
τροποποίηση του περί Δήμων Νόμου, ώστε για σκοπούς επιβολής τελών ακίνητης ιδιοκτησίας να μπορούν
να λαμβάνονται υπόψη οι προσωρινές αξίες ή οι επανεκτιμήσεις σε τιμές 1.1.1980, με βάση τις αλλαγές
που επήλθαν στην ακίνητη ιδιοκτησία, το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 18.3.2009 και
κατατέθηκε στις 15.7.2009 στη Βουλή των Αντιπροσώπων για ψήφιση, αλλά μέχρι σήμερα εκκρεμεί.
Στα πλαίσια του Μνημονίου Συναντίληψης, το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας ολοκλήρωσε τη νέα
γενική εκτίμηση των ακινήτων σε τιμές 1.1.2013, γεγονός που, όπως υπολογίζεται, θα αποφέρει σημαντική
αύξηση στα έσοδα των Δήμων από τη φορολογία δημοτικού τέλους ακίνητης ιδιοκτησίας. Νοείται ότι,
μετά τη νέα γενική εκτίμηση, θα πρέπει να γίνουν και οι σχετικές τροποποιήσεις στον περί Δήμων Νόμο,
όσον αφορά, κυρίως, στο ποσοστό του δημοτικού τέλους ακίνητης ιδιοκτησίας.
Δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές. Σύμφωνα με το άρθρο 85(2)(θ) του περί Δήμων Νόμου, του περί
Δημοσίων Κολυμβητικών Δεξαμενών Νόμου και τους περί Δημοσίων Κολυμβητικών Δεξαμενών
Κανονισμούς του 1996, για τη χρήση και λειτουργία δημόσιων κολυμβητικών δεξαμενών απαιτείται η
έκδοση άδειας λειτουργίας από την αρμόδια Αρχή, Δήμο ή Κοινοτικό Συμβούλιο.
Σύμφωνα με στοιχεία που μας δόθηκαν από τους Δήμους, στα όρια 25 Δήμων λειτουργούσαν στις
31.12.2015, συνολικά 1.166 δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές, από τις οποίες οι 780 λειτουργούσαν
χωρίς να έχουν εξασφαλίσει την απαιτούμενη άδεια, όπως φαίνεται στον πιο κάτω πίνακα, καθότι δεν
πληρούσαν τους όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στους σχετικούς Νόμους και
Κανονισμούς. Σημειώνεται ότι για 31 δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές εκδόθηκε αντικανονικά άδεια
λειτουργίας, χωρίς να πληρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας.
Συγκεκριμένα, για παραχώρηση άδειας λειτουργίας θα πρέπει να εξασφαλιστεί πιστοποιητικό έγκρισης,
σύμφωνα με τον εκάστοτε σε ισχύ Νόμο περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών, αναφορικά με τη δεξαμενή
και όλες τις άλλες κατασκευές και εγκαταστάσεις, οι οποίες σχετίζονται με τη λειτουργία της, βεβαίωση
της Υγειονομικής Υπηρεσίας, καθώς και πιστοποιητικό καταλληλότητας που εκδίδεται από το Τμήμα
Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, αναφορικά με
τις μηχανολογικές και ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις.
13
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Λόγω της σοβαρότητας του θέματος, που άπτεται της ασφάλειας και της υγείας των πολιτών, η Υπηρεσία
μας εισηγήθηκε τη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για συμμόρφωση των ιδιοκτητών των δημόσιων
κολυμβητικών δεξαμενών με τις διατάξεις των σχετικών Νόμων και Κανονισμών και την εξασφάλιση της
απαιτούμενης άδειας λειτουργίας, υποδεικνύοντας ότι, σύμφωνα με επιστολή του Γενικού Εισαγγελέα της
Δημοκρατίας, ημερ. 5.3.2007, προς τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Υγείας, η λειτουργία
κολυμβητικής δεξαμενής, χωρίς την απαιτούμενη άδεια, συνιστά ποινικό αδίκημα και υποδεικνύεται όπως
οι δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές που λειτουργούν χωρίς άδεια, εντοπισθούν και καταγγελθούν στην
Αστυνομία.
ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΚΟΛΥΜΒΗΤΙΚΕΣ ΔΕΞΑΜΕΝΕΣ
Α/Α
Δήμος
Συνολικός
αριθμός
δεξαμενών
Δεξαμενές με
άδεια
λειτουργίας
Δεξαμενές με άδεια
λειτουργίας που
εκδόθηκε
αντικανονικά
Δεξαμενές
χωρίς άδεια
λειτουργίας
1
Λευκωσίας
14
5
0
9
2
Λεμεσού
23
12
0
11
3
Λάρνακας
18
7
0
11
4
Πάφου
219
78
0
141
5
Στροβόλου
5
2
0
3
6
Αθηένου
1
1
0
0
7
Αραδίππου
1
1
0
0
8
Πόλης Χρυσοχούς
34
16
0
18
9
Παραλιμνίου
297
29
27
241
10
Αγίας Νάπας
207
108
0
99
11
Δερύνειας
1
0
0
1
12
Λεύκαρα
2
0
0
2
13
Γεροσκήπου
43
43
0
0
14
Πέγειας
90
26
0
64
15
Μέσα Γειτονιάς
11
0
0
11
16
Γερμασόγειας
161
21
0
140
17
Κάτω Πολεμιδιών
2
0
0
2
18
Αγίου Αθανασίου
17
2
2
13
19
Ύψωνας
1
1
0
0
20
Αγλαντζιάς
3
1
0
2
21
Έγκωμης
5
0
0
5
22
Λατσιών
5
0
0
5
23
Ιδαλίου
3
0
2
1
24
Λακατάμιας
2
1
0
1
25
Γερίου
1
1
0
0
Σύνολο
1.166
355
31
780
Συναφώς αναφέρεται ότι σε επιστολή της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, ημερ. 22.9.2009, προς τον
Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, με αφορμή σημείωμα της Υπηρεσίας μας, σχετικά με το
πιο πάνω θέμα, ο Γενικός Εισαγγελέας του ζήτησε να ενημερώσει σχετικά τους Δήμους και τις Κοινοτικές
Αρχές και να τους καλέσει να συνεργαστούν με την Αστυνομία, ώστε να εντοπιστούν τα παράνομα
υποστατικά και χώροι και να καταγγελθούν.
14
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Πρατήρια πετρελαιοειδών. Σύμφωνα με στοιχεία που μας δόθηκαν από τους Δήμους, στα όρια 30 Δήμων
λειτουργούσαν στις 31.12.2015 συνολικά 210 πρατήρια πετρελαιοειδών, από τα οποία τα 66
λειτουργούσαν χωρίς να έχουν εξασφαλίσει άδεια λειτουργίας, όπως προνοείται στο άρθρο 4(1) του περί
Ρυθμίσεως Πρατηρίων Πετρελαιοειδών Νόμου, καθότι δεν πληρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις που
προβλέπονται στη σχετική νομοθεσία. Σημειώνεται ότι για άλλα 11 πρατήρια εκδόθηκε αντικανονικά
άδεια λειτουργίας, χωρίς να πληρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις της σχετικής νομοθεσίας.
ΠΡΑΤΗΡΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ
Α/Α
Δήμος
Αριθμός
πρατηρίων
Πρατήρια με
άδεια
λειτουργίας
Πρατήρια με άδεια
λειτουργίας που εκδόθηκε
αντικανονικά
Πρατήρια χωρίς άδεια
λειτουργίας
1
Λευκωσίας
35
22
2
11
2
Λεμεσού
31
17
0
14
3
Λάρνακας
25
24
0
1
4
Πάφου
8
8
0
0
5
Στροβόλου
26
7
0
19
6
Αγίου Δομετίου
4
4
0
0
7
Αθηένου
2
2
0
0
8
Αραδίππου
10
8
2
0
9
Πόλης Χρυσοχούς
4
4
0
0
10
Παραλιμνίου
9
6
0
3
11
Αγίας Νάπας
2
0
0
2
12
Δερύνειας
3
1
0
2
13
Λευκάρων
1
0
1
0
14
Γεροσκήπου
4
3
0
1
15
Πέγειας
3
2
0
1
16
Μέσα Γειτονιάς
3
2
1
0
17
Γερμασόγειας
1
1
0
0
18
Κάτω Πολεμιδιών
6
3
0
3
19
Αγίου Αθανασίου
5
0
4
1
20
Αγλαντζιάς
6
0
0
6
21
Έγκωμης
3
3
0
0
22
Λατσιών
6
5
0
1
23
Ιδαλίου
1
0
0
1
24
Λακατάμιας
3
3
0
0
25
Σωτήρας
2
2
0
0
26
Τσερίου
2
2
0
0
27
Γερίου
1
1
0
0
28
Ύψωνα
2
1
1
0
29
Λιβαδειών
0
0
0
0
30
ΔρομολαξιάςΜενεού
2
2
0
0
210
133
11
66
Σύνολο
Παρατηρήθηκε ότι εναντίον των ιδιοκτητών των πρατηρίων πετρελαιοειδών δεν λαμβάνονται πάντοτε
μέτρα, ενώ σύμφωνα με επιστολή του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ημερ. 5.3.2007, προς τον
Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, η λειτουργία πρατηρίων πετρελαιοειδών, χωρίς την
15
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
εξασφάλιση άδειας λειτουργίας, συνιστά, με βάση το άρθρο 11 του περί Ρυθμίσεως Πρατηρίων
Πετρελαιοειδών Νόμου, ποινικό αδίκημα και υποδεικνύεται όπως οι περιπτώσεις αυτές καταγγελθούν
στην Αστυνομία.
Ιδιωτικοί χώροι στάθμευσης. Στους Δήμους Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας, Πάφου και Στροβόλου
λειτουργούν ιδιωτικοί χώροι στάθμευσης, χωρίς να εξασφαλίσουν άδεια οικοδομής και άδεια λειτουργίας,
χωρίς να καταβάλουν στους Δήμους τα τέλη που προνοούν οι περί Τροχαίας Δημοτικοί Κανονισμοί και
χωρίς να εξασφαλίσουν την έγκριση των Δήμων για το ύψος των δικαιωμάτων στάθμευσης που
εισπράττουν.
Όπως πληροφορηθήκαμε, η Ένωση Δήμων ετοίμασε στις 28.3.2007, ύστερα από παράκληση της
Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών στα πλαίσια εξέτασης σχετικής Πρότασης Νόμου, τροποποίηση
του άρθρου 88(1)(β) του περί Δήμων Νόμου (Ρύθμισις τροχαίας κινήσεως), καθώς και προσχέδιο ενιαίων
Δημοτικών Κανονισμών για χώρους στάθμευσης που θα ισχύουν σε όλους τους Δήμους, τα οποία
υποβλήθηκαν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών.
Τα πιο πάνω νομοθετήματα δεν
προωθήθηκαν για έγκριση, λόγω κυρίως γνωμάτευσης του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ότι στους
εν λόγω Κανονισμούς δεν είναι νομικά επιτρεπτό να τεθεί πλαίσιο τιμών χρέωσης από τους Δήμους για
τους ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης.
Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως, μέχρι την έγκριση των ενιαίων Δημοτικών Κανονισμών για
χώρους στάθμευσης, οι Δήμοι εφαρμόζουν τους υφιστάμενους Κανονισμούς, εκτός από τον Κανονισμό
που προνοεί ότι τα δικαιώματα στάθμευσης στους ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης καθορίζονται
προηγουμένως από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Χορήγηση σύνταξης στους Δημάρχους. Στο άρθρο 52(2) του περί Δήμων Νόμου προνοείται η καταβολή
σύνταξης σε Δημάρχους, η χορήγηση της οποίας, συμπεριλαμβανομένου και του θέματος μεταβίβασης
της σύνταξης σε χήρες ή/και τέκνα, καθορίζεται με Κανονισμούς που εκδίδονται από το Δημοτικό
Συμβούλιο, οι οποίοι μπορούν να περιέχουν και διατάξεις περί αναδρομικής εφαρμογής τους και τίθενται
σε ισχύ μετά από τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, χωρίς να απαιτείται
οποιαδήποτε άλλη έγκριση, είτε από το Υπουργικό Συμβούλιο, είτε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Με
βάση το πιο πάνω άρθρο, οι Δήμοι εξέδωσαν και δημοσίευσαν, κατά καιρούς, Κανονισμούς για τις
συντάξεις των Δημάρχων (οι βασικοί Κανονισμοί εκδόθηκαν το 1997).
Κατά το 2011, με πρωτοβουλία της Ένωσης Δήμων Κύπρου, συντάχθηκαν νέοι Κανονισμοί, οι οποίοι
υιοθετήθηκαν ομόφωνα από την Εκτελεστική Επιτροπή της Ένωσης Δήμων και κατόπιν συμφωνίας
δημοσιεύθηκαν στις 20.5.2011, με αναδρομική ισχύ από 1.1.2011, πρώτα από τον Δήμο Λάρνακας (Οι περί
Χορήγησης Σύνταξης στους Δημάρχους Δημοτικοί Κανονισμοί του Δήμου Λάρνακας (ΚΔΠ 180/2011)), με
σκοπό την υιοθέτησή τους από όλους τους Δήμους. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι διατάξεις των
Κανονισμών αυτών εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις Δημάρχων που αποχώρησαν από το αξίωμά τους
πριν από την 1.1.2011, δηλαδή όλων των προηγούμενων Δημάρχων.
Στους εν λόγω Κανονισμούς, οι οποίοι υιοθετήθηκαν, μέχρι σήμερα, από σχεδόν όλους τους Δήμους,
υπάρχουν σημαντικές τροποποιήσεις, σε σύγκριση με τους προηγούμενους Κανονισμούς, όπως, για
παράδειγμα, η αύξηση της ελάχιστης σύνταξης Δημάρχου από £350 (€598) σε €1.200 για υπηρεσία μέχρι
μια θητεία και σε €1.500 για υπηρεσία πέραν της μιας θητείας, η αναπροσαρμογή κάθε χρόνο της
ελάχιστης σύνταξης, η αύξηση στους συντελεστές υπολογισμού της σύνταξης χηρείας και ο καθορισμός
ελάχιστης μηνιαίας σύνταξης χηρείας €900 ή €1.000 μηνιαία.
Με την εφαρμογή των περί Χορήγησης Σύνταξης στους Δημάρχους Δημοτικών Κανονισμών του 2011 και
κυρίως των τροποποιήσεων που αναφέρονται πιο πάνω, αλλά και με την αναδρομικότητα για να
καλυφθούν όσοι διετέλεσαν Δήμαρχοι, απαιτούνται σημαντικότατα ποσά για κάλυψη των αυξήσεων που
16
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
προέκυψαν ή που θα προκύψουν. Επισημαίνεται ότι σε μερικές περιπτώσεις το ποσό της σύνταξης
υπερβαίνει ακόμη και το ποσό της ίδιας της αντιμισθίας που λάμβανε ο Δήμαρχος όταν κατείχε το αξίωμα.
Έχοντας υπόψη τις παρούσες δυσμενείς οικονομικές συνθήκες που βιώνει η χώρα μας, τα μέτρα που
λαμβάνονται για μείωση των δημοσίων δαπανών, αλλά κυρίως τη δεινή οικονομική θέση στην οποία
βρίσκονται οι Δήμοι, με μερικούς εξ' αυτών να κινδυνεύουν με κατάρρευση, τα πιο πάνω
δεδομένα/πληροφορίες τέθηκαν υπόψη των Υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών και των
Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Οικονομικών και Προϋπολογισμού, Εσωτερικών και Θεσμών, Αξιών και
Επιτρόπου Διοικήσεως, για προβληματισμό και ενδεχόμενη λήψη διορθωτικών μέτρων, εάν κριθεί
σκόπιμο.
Σύμφωνα με στοιχεία που μας δόθηκαν από τους Δήμους για το έτος 2015, τα ποσά που αφορούν στην
αντιμισθία και έξοδα παραστάσεων των Δημάρχων και αποζημίωση και έξοδα παραστάσεων
Αντιδημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων, καθώς και τα ποσά που αφορούν στις συντάξεις και εφάπαξ
φιλοδωρήματα των πρώην Δημάρχων, φαίνονται στους πιο κάτω πίνακες. Σύμφωνα με τους Γενικούς
Όρους Έγκρισης Προϋπολογισμών των Δήμων, η αποζημίωση και τα έξοδα παραστάσεων του
Αντιδημάρχου και των Δημοτικών Συμβούλων δεν μπορεί να υπερβεί το 15% των αντίστοιχων ποσών που
λαμβάνει ο Δήμαρχος. Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται ότι τα ποσά που καταβλήθηκαν σε 9
Αντιδημάρχους ξεπερνούν το 15% των αποδοχών των Δημάρχων.
ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ
Αντιμισθία, αποζημίωση και έξοδα παραστάσεων
ΑντιΔημοτικών
Ελεύθεροι Δήμοι
Δήμαρχου δήμαρχου
Συμβούλων
€
€
Αρ.
€
Πρώην Δήμαρχοι
Εφάπαξ
φιλοδωρήματα
Συντάξεις
Αρ.
€
Αρ.
€
1
Λευκωσίας
65.907
15.818
25
241.217
2
25.518
2
Λεμεσού
70.635
16.403
25
205.032
3
53.549
3
Λάρνακας
62.656
12.302
25
179.400
2
39.051
4
Πάφου
68.836
9.227
17
104.384
1
12.564
-
-
5
Στροβόλου
70.412
10.245
25
232.359
1
24.496
-
-
6
Αγίου Δομετίου
56.330
-
14
107.310
2
37.071
-
-
7
Αθηένου
40.746
-
8
40.470
2
14.052
-
-
8
Αραδίππου
53.493
-
12
91.254
2
33.186
-
-
9
Πόλης Χρυσοχούς
56.330
6.182
7
36.133
1
13.697
-
-
10
Παραλιμνίου
45.048
-
10
57.408
1
1.121
-
-
11
Αγίας Νάπας
37.965
-
8
45.560
2
25.500
-
-
12
Δερύνειας
56.330
-
8
67.595
2
31.500
-
-
13
Λευκάρων
40.199
-
8
32.159
3
11.560
-
-
14
Γεροσκήπου
50.859
-
8
57.588
1
13.051
-
-
15
Πέγειας
59.437
-
8
37.709
1
12.000
-
-
16
Μέσα Γειτονιάς
56.509
-
12
98.309
2
31.200
-
-
17
Γερμασόγειας
53.598
-
10
80.400
-
-
-
18
Κάτω Πολεμιδιών
55.732
-
14
92.479
1
15.203
-
-
19
Αγίου Αθανασίου
56.330
-
10
79.424
1
18.000
-
-
20
Αγλαντζιάς
56.284
11.679
15
120.600
1
18.090
-
-
21
Έγκωμης
56.330
-
12
101.395
3
29.394
-
-
22
Λατσιών
55.433
-
12
85.795
2
32.400
-
-
23
Ιδαλίου
42.300
-
10
63.855
2
28.800
-
-
17
-
1
45.625
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ
Αντιμισθία, αποζημίωση και έξοδα παραστάσεων
ΑντιΔημοτικών
Ελεύθεροι Δήμοι
Δήμαρχου δήμαρχου
Συμβούλων
24
Λακατάμιας
56.508
-
22
184.370
25
Γερίου
42.000
9.185
7
44.058
26
Τσερίου
56.330
-
8
67.592
27
Ύψωνα
53.000
10.990
7
28
Σωτήρας
56.330
-
29
Λιβαδιών
48.300
30
ΔρομολαξιάςΜενεού
Ολικό
Πρώην Δήμαρχοι
Εφάπαξ
φιλοδωρήματα
Συντάξεις
2
17.336
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
56.139
-
-
-
-
8
67.596
-
-
-
-
-
8
44.100
-
-
-
-
42.240
-
8
24.000
-
-
-
-
1.622.407
102.031
371
2.745.690
40
538.339
1
45.625
Κατεχόμενοι
Δήμοι
31
Αμμοχώστου
42.156
26
164.405
2
24.700
32
Λευκονοίκου
28.164
8
33.797
1
13.000
33
Ακανθούς
28.104
8
33.725
2
35.100
34
Λύσης
28.104
8
33.725
1
14.625
35
Καραβά
23.940
8
28.727
1
19.500
36
Λαπήθου
28.165
8
33.725
1
19.500
37
Κυθρέας
28.104
8
33.725
2
34.125
38
Μόρφου
35.130
10
52.695
1
9.750
39
Κερύνειας
35.130
8
42.156
3
52.000
14
222.300
0
0
54
760.639
1
45.625
276.997
0
92
456.68
0
1.899.404
102.031
463
3.202.370
Ολικό
Σύνολο
Γενικά σύνολα αντιμισθίας, αποζημίωσης, εξόδων παραστάσεων, συντάξεων και εφάπαξ
φιλοδωρημάτων
Ελεύθεροι Δήμοι
Κατεχόμενοι Δήμοι
Σύνολο
Αριθμός
€
Αριθμός
€
Αριθμός
€
Δήμαρχοι
30
1.622.407
9
276.997
39
1.899.404
Αντιδήμαρχοι
9
102.031
-
0
9
102.031
Δημοτικοί Σύμβουλοι
371
2.745.690
92
456.680
463
3.202.370
Συνταξιούχοι Δήμαρχοι
40
538.339
14
222.300
54
760.639
Ολικό
Εφάπαξ φιλοδωρήματα
σε πρώην Δημάρχους
5.008.467
1
45.625
955.977
-
0
5.964.444
1
45.625
Αποδοχή μεταχρονολογημένων επιταγών από ορισμένους Δήμους. Ορισμένοι Δήμοι αποδέχονται όπως
φορολογούμενοι καταβάλουν τις οφειλές τους με την έκδοση και αποδοχή από μέρους τους
μεταχρονολογημένων επιταγών, ενέργεια η οποία, σύμφωνα με τις Δημοσιονομικές και Λογιστικές
Οδηγίες, όχι μόνο δεν επιτρέπεται, αλλά εγκυμονεί και κινδύνους για πιθανή απώλεια εσόδων.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι, τυχόν αποδοχή από Δήμο μεταχρονολογημένων επιταγών, που αφορούν
στην εξόφληση οφειλής για εξαγορά χώρων στάθμευσης και στην έκδοση αδειών οικοδομής, δεν
18
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
διασφαλίζει τα συμφέροντά του, σε περίπτωση που μετά την έκδοση της άδειας και την έναρξη των
σχετικών εργασιών οι εν λόγω επιταγές επιστραφούν από την τράπεζα ως ακάλυπτες.
Σύμφωνα με τις Δημοσιονομικές και Λογιστικές Οδηγίες, εισπράξεις μπορεί να γίνονται, μεταξύ άλλων, με
επιταγές που εκδίδονται πάνω σε Κυπριακές τράπεζες. Σύμφωνα με τη Δημοσιονομική Οδηγία 47, τέτοιες
επιταγές μπορούν να γίνουν αποδεκτές, νοουμένου ότι αυτές δεν φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη από
την ημερομηνία είσπραξης και οι Λειτουργοί Είσπραξης Εσόδων θα είναι προσωπικά υπεύθυνοι αν οι
επιταγές που αποδέχτηκαν δεν μπορούν να εξαργυρωθούν.
Εξέταση αιτήσεων για την έκδοση άδειας οικοδομής. Σε αρκετές περιπτώσεις, παρόλο που οι τεχνικές
υπηρεσίες των Δήμων εξετάζουν αιτήσεις για την έκδοση αδειών οικοδομής, οι αιτητές δεν προσέρχονται
για την καταβολή των δικαιωμάτων και έκδοση της σχετικής άδειας, με αποτέλεσμα οι Δήμοι, οι οποίοι
επιβαρύνονται με το κόστος εξέτασής τους, να μην έχουν οποιονδήποτε έσοδο, το οποίο να καλύπτει,
τουλάχιστον, το διοικητικό κόστος.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Δήμος Λάρνακας, όπου για 89 περιπτώσεις αιτήσεων αδειών
(άδειες οικοδομής, καλυπτικές άδειες και άδειες διαχωρισμού οικοπέδων), οι οποίες εγκρίθηκαν από τις
υπηρεσίες του Δήμου την περίοδο 2007-2014, παρόλο που οι αιτητές ειδοποιήθηκαν να προσέλθουν στον
Δήμο για την έκδοση και παραλαβή των αδειών, καταβάλλοντας τα σχετικά δικαιώματα που ανέρχονταν
σε €226.000 περίπου, εντούτοις, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου, παρέλειψαν να το πράξουν.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τον Κανονισμό 62 των περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Κανονισμών,
δικαιώματα καταβάλλονται για τις άδειες που χορηγούνται. Επομένως, η επιβολή από τους Δήμους
δικαιωμάτων μελέτης αίτησης για έκδοση άδειας οικοδομής στερείται νομικής βάσης.
Κατά την άποψη της Υπηρεσίας μας, το Υπουργείο Εσωτερικών, σε συνεργασία με τους Δήμους, θα πρέπει
να εξετάσει το θέμα αυτό και να προωθήσει την τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας, ώστε να
νομιμοποιηθεί η επιβολή και η είσπραξη δικαιωμάτων μελέτης αίτησης για έκδοση άδειας οικοδομής,
ώστε οι Δήμοι να εισπράττουν, τουλάχιστον, το κόστος που αφορά στα σχετικά διοικητικά έξοδα. Νοείται
ότι η επιβολή και η είσπραξη των δικαιωμάτων μελέτης πρέπει να γίνεται κατά την υποβολή της σχετικής
αίτησης και σε περίπτωση που η αίτηση εγκριθεί και η άδεια χορηγηθεί, τα προεισπραχθέντα δικαιώματα
μελέτης να αφαιρούνται από τα συνολικά δικαιώματα έκδοσης/χορήγησης της άδειας οικοδομής.
Συναφώς αναφέρεται ότι, για το εν λόγω θέμα, η Υπηρεσία μας κοινοποίησε σχετική επιστολή στον Γενικό
Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, για ενημέρωση και κατάλληλη ενέργεια.
Χρήση υπηρεσιακών οχημάτων από Δημάρχους, Δημοτικούς Γραμματείς και άλλους λειτουργούς
Δήμων. Η Υπηρεσία μας, έγινε δέκτης αριθμού καταγγελιών από πολίτες, για τη χρήση υπηρεσιακών
οχημάτων από ορισμένους Δημάρχους, Δημοτικούς Γραμματείς και λειτουργούς Δήμων, εκτός ωρών
εργασίας και με σχετικές επιστολές της επεσήμανε τα ακόλουθα.
(α) Οι δικαιούχοι σε παραχώρηση υπηρεσιακού οχήματος για αποκλειστική χρήση, καθώς και οι όροι
και η διαδικασία χρήσης του, προνοούνται στον περί Παροχής Ορισμένων Ωφελημάτων σε Καθορισμένους
Δικαιούχους του Κρατικού και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα (Όροι και Διαδικασία) Νόμο του 2014
(Ν.3(Ι)/2014, Ν.85(Ι)/2014 και Ν.145(Ι)/2014), καθώς και στους περί Υπηρεσιακών Οχημάτων του Κρατικού
Τομέα και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα Κανονισμούς του 2014 (ΚΔΠ 504/2014).
Στο άρθρο 5 και στο Παράρτημα του πιο πάνω Νόμου, καθώς και στο Παράρτημα των Κανονισμών,
αναφέρονται οι αξιωματούχοι που δικαιούνται σε παραχώρηση υπηρεσιακού οχήματος για αποκλειστική
χρήση, στους οποίους όμως δεν συμπεριλαμβάνονται οι Δήμαρχοι και οι Δημοτικοί Γραμματείς.
Το δικαίωμα για πρόσωπα που κατείχαν υπηρεσιακά όχημα για αποκλειστική χρήση, χωρίς τούτο να
προβλέπεται σε οποιαδήποτε νομοθεσία ή Κανονισμούς (όπως είναι οι Δήμαρχοι και οι Δημοτικοί
Γραμματείς), τερματίστηκε αυτοδικαίως στις 31 Δεκεμβρίου 2015.
19
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(β) Σύμφωνα με τον Κανονισμό 10(1), τα υπηρεσιακά οχήματα που διατίθενται για μη αποκλειστική
χρήση, χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για υπηρεσιακούς σκοπούς, περιλαμβανομένων κοινωνικών και
υπηρεσιακών υποχρεώσεων που απορρέουν από τη φύση των καθηκόντων των δικαιούχων εντός και
εκτός του κανονικού ωραρίου, όπως καθορίζεται από την οικεία αρμόδια Αρχή. Η μετάβαση από τον τόπο
διαμονής στον τόπο εργασίας δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις υπηρεσιακής μετακίνησης, ούτε στους
υπηρεσιακούς σκοπούς για τους οποίους δύναται να γίνεται χρήση υπηρεσιακού οχήματος.
Επισημαίνεται επίσης ότι, σύμφωνα με το άρθρο 8 του Νόμου, δικαιούχος στον οποίο παραχωρείται η
χρήση υπηρεσιακού οχήματος δεν δύναται να υποβάλλει απαίτηση για κάλυψη οδοιπορικών.
Ζητήσαμε από τους Δήμους να εφαρμόζουν τα όσα ορίζουν οι περί Παροχής Ορισμένων Ωφελημάτων σε
Καθορισμένους Δικαιούχους του Κρατικού και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα (Όροι και Διαδικασία)
Νόμοι και οι περί Υπηρεσιακών Οχημάτων του Κρατικού Τομέα και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα
Κανονισμοί, λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα που να περιορίζουν τη χρήση των οχημάτων μόνο για
υπηρεσιακούς σκοπούς και να υιοθετήσουν τις ακόλουθες συστάσεις της Υπηρεσίας μας:
•
Εκτός των ωρών εργασίας, τα υπηρεσιακά οχήματα να σταθμεύουν σε χώρο τον οποίο να ορίσει ο
κάθε Δήμος (όχι όμως στις κατοικίες των χρηστών).
•
Για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών, σε υπαλλήλους σε επιφυλακή, των οποίων τα
καθήκοντα επιβάλλουν την άμεση ανταπόκρισή τους, να επιτρέπεται, κατ’ εξαίρεση, η στάθμευση
των υπηρεσιακών οχημάτων σε άλλο μέρος που θα εγκρίνει ο Δήμος. Τούτο θα μπορούσε να είναι η
οικία των υπαλλήλων, νοουμένου ότι αυτό δικαιολογείται αντικειμενικά (π.χ. η κατοικία του
υπαλλήλου βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από το Δημαρχείο ή από άλλο χώρο που ανήκει στον
Δήμο και ο οποίος θα μπορούσε να χρησιμοποιείται για τη στάθμευση του οχήματος).
•
Για κάθε όχημα, να τηρείται Βιβλίο Κίνησης Οχήματος, το οποίο να ενημερώνεται με στοιχεία και
πληροφορίες που αφορούν, μεταξύ άλλων, στις διαδρομές, στην απόσταση που διανύθηκε
αναλυτικά για κάθε διαδρομή, στην προμήθεια με καύσιμα κίνησης, στα αποθέματα καυσίμων στην
αρχή και στο τέλος του μήνα, στον μέσο όρο κατανάλωσης καυσίμων κ.λπ., ώστε να είναι δυνατός ο
έλεγχος και η παρακολούθηση των σχετικών εξόδων, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στους
Κανονισμούς Κυβερνητικών Αποθηκών (Κανονισμός 122, 124 και 125) και σύμφωνα με σχετική
εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας, ημερ. 8.5.2007.
Άδειες λειτουργίας επαγγελματικών υποστατικών. Ο περί Δήμων Τροποποιητικός Νόμος 217(1)/2012, ο
οποίος εγκρίθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της
Δημοκρατίας στις 28.12.2012, τροποποιεί και αντικαθιστά το εδάφιο (2) του άρθρου 103 του περί Δήμων
Νόμου, ο οποίος προνοεί, πλέον, όπως άδεια λειτουργίας εκδίδεται σε όσα υποστατικά ικανοποιούν τις
διατάξεις του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου και του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών
Νόμου και αφού τα πρόσωπα που ασκούν επιτήδευμα εντός των υποστατικών αυτών πληρώσουν τα
σχετικά τέλη άδειας λειτουργίας επαγγελματικού υποστατικού.
Η Υπηρεσία μας, έχοντας ως γνώμονα τις τροποποιήσεις της νομοθεσίας και με πρόθεση την εναρμόνιση
των διαδικασιών των Δήμων στα πλαίσια του πιο πάνω Νόμου, εισηγήθηκε όπως μην εκδίδεται άδεια
λειτουργίας επαγγελματικού υποστατικού, χωρίς την εκ των προτέρων έγκριση των Τεχνικών Υπηρεσιών
του Δήμου, η οποία έγκριση θα πιστοποιεί ότι το υποστατικό δεν ενέχει παρανομίες, οι οποίες μάλιστα
μπορούν να θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και ασφάλεια.
Να σημειωθεί ότι σε αριθμό Δήμων παρατηρήθηκαν περιπτώσεις παράνομων υποστατικών, λόγω
αυθαίρετων ανεγέρσεων, μη εξασφάλισης άδειας οικοδομής ή πολεοδομικής άδειας, παράνομων
προσθηκομετατροπών κ.λπ., για τα οποία οι εν λόγω Δήμοι έχουν εκδώσει άδεια λειτουργίας, κατόπιν
είσπραξης δικαιωμάτων που επέβαλαν στα πρόσωπα που ασκούν επιτήδευμα, με βάση το άρθρο 103(2)
20
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
του περί Δήμων Νόμου, με αποτέλεσμα, με την έκδοση της άδειας, να καλύψουν ουσιαστικά τα εν λόγω
υποστατικά, αλλά να παραμείνουν οι ίδιοι εκτεθειμένοι.
Υπηρεσίες νομικού συμβούλου. Η Υπηρεσία μας έχει διαπιστώσει ότι στους Δήμους, όπως και σε μεγάλο
αριθμό Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), οι νομικές υπηρεσίες παρέχονται εδώ και πάρα
πολλά χρόνια (σε ορισμένες περιπτώσεις για δεκαετίες) από τον ίδιο νομικό οίκο. Είναι γεγονός ότι με
βάση το προηγούμενο νομικό πλαίσιο (Ν.12(Ι)/2006), η ανάθεση των νομικών υπηρεσιών (οι οποίες
αναφέρονταν στο Μέρος Β του Παραρτήματος ΙΙ του Νόμου), δεν θα έπρεπε να γίνεται, αναγκαστικά,
τηρώντας τις αυστηρές διαδικασίες που εφαρμόζονταν για τις συνήθεις συμβάσεις υπηρεσιών. Ομοίως,
στο άρθρο 14 του νέου Νόμου Ν.73(Ι)/2016 (που αποτελεί μεταφορά της Ευρωπαϊκής Οδηγίας
2014/23/ΕΕ), καθορίζεται ότι ο Νόμος αυτός δεν εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών, οι
οποίες αφορούν σε νομική εκπροσώπηση πελάτη από δικηγόρο κατά την έννοια των άρθρων 2 και 14A
του περί Δικηγόρων Νόμου και σε λοιπές νομικές υπηρεσίες, οι οποίες συνδέονται, έστω και
περιστασιακά, με την άσκηση δημόσιας εξουσίας.
Από την άλλη, σε Εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου, ημερ. 27.4.2016, διευκρινίζεται ότι ακόμη και για
συμβάσεις που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των Ευρωπαϊκών Οδηγιών του τομέα δημοσίων
συμβάσεων (2014/23/ΕΕ, 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ), ισχύουν και πρέπει να εφαρμόζονται οι αρχές της
διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της μη διάκρισης των οικονομικών φορέων, στις οποίες μάλιστα
τώρα προστίθεται και η αρχή της προστασίας του ανταγωνισμού, η οποία θα πρέπει επίσης να
εξυπηρετείται και να διασφαλίζεται, κατά το δυνατόν, ευρύτερα σε κάθε είδους δημόσια σύμβαση.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί ότι είναι λογικό για το διοικητικό συμβούλιο ενός ΝΠΔΔ να διατηρεί τον ίδιο
νομικό οίκο επί σειρά ετών, για την παροχή νομικών συμβουλών σε θέματα που σχετίζονται με την
άσκηση δημόσιας εξουσίας (θέματα διοικητικού δικαίου), δηλαδή νομικών συμβουλών είτε υπό τη μορφή
γνωματεύσεων προς το διοικητικό συμβούλιο, είτε για την εκπροσώπηση του ΝΠΔΔ σε περιπτώσεις
προσφυγών ενώπιον του ανωτάτου δικαστηρίου ή του διοικητικού δικαστηρίου. Η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν
θεωρεί όμως ότι υπάρχουν ιδιαίτεροι λόγοι που να δικαιολογούν τη διατήρηση για μεγάλο χρονικό
διάστημα του ίδιου νομικού συμβούλου για την εκπροσώπηση του ΝΠΔΔ σε περιπτώσεις αστικών αγωγών
ή διαιτησιών.
Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή του νομικού οίκου θα πρέπει να γίνεται στη βάση της πιο πάνω εγκυκλίου
του Γενικού Λογιστηρίου.
Η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε όπως, για την παροχή νομικών συμβουλών σε θέματα που σχετίζονται με την
άσκηση δημόσιας εξουσίας (θέματα διοικητικού δικαίου), ο Δήμος συνάπτει μακροχρόνιες συμβάσεις
(μέχρι πέντε έτη) με νομικούς οίκους, ακολουθώντας, κατά το δυνατόν, ανταγωνιστική διαδικασία. Σε
αυτή, δεν καθίσταται υποχρεωτική η δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, αλλά μπορεί να
περιλαμβάνει την προεπιλογή, προς υποβολή προσφορών, ενός κατάλληλου αριθμού εν δυνάμει
ενδιαφερόμενων και κατάλληλων συνεργατών, μεταξύ των οποίων θα μπορούσε να είναι, αν ο Δήμος το
κρίνει σκόπιμο και ο υφιστάμενος συνεργάτης. Σε περίπτωση εν ισχύι συμβάσεων, θα μπορούσε αυτές να
συνεχιστούν για μικρή ακόμη περίοδο (ενδεικτικά αναφέρεται ως μέγιστο το ένα έτος), ειδικά αν το
διοικητικό συμβούλιο κρίνει τούτο αναγκαίο. Νοείται ότι, σε περίπτωση που η εν ισχύι σύμβαση δεν
περιλαμβάνει ρήτρα πρόωρου τερματισμού της, τότε αυτή θα αφεθεί να εκπνεύσει κανονικά και δεν θα
τερματιστεί πρόωρα (εκτός με τη συναίνεση του νομικού συμβούλου), ώστε να μην δημιουργηθεί
υπόβαθρο για την υποβολή οποιωνδήποτε απαιτήσεων κατά του Δήμου.
Σε περιπτώσεις αστικών αγωγών ή διαιτησιών, οι Δήμοι να αναθέτουν την εκπροσώπησή τους σε νομικούς
οίκους που θα επιλέγονται ανά περίπτωση ή για ομάδες παρόμοιων υποθέσεων για συγκεκριμένη
περίοδο. Θα μπορούσε για την επιλογή των οίκων αυτών να δημοσιεύεται πρόσκληση επίδειξης
ενδιαφέροντος και υποβολής προσφορών (ειδικά αν πρόκειται για συγκεκριμένη υπόθεση με αμοιβή
21
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
μεγάλης αξίας) ή να ζητείται συνδρομή από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, ώστε να ενημερωθούν τα
μέλη του για επίδειξη ενδιαφέροντος και καταρτισμό σχετικού καταλόγου προεπιλογής νομικών
συμβούλων, ανά Επαρχία ή Παγκύπρια, νοουμένου ότι οποιαδήποτε τέτοια διαδικασία υποστηρίζεται από
κατάλληλη τεκμηρίωση. Νοείται ότι σε ειδικές περιπτώσεις, στις οποίες κρίνεται ότι την εκπροσώπηση του
Δήμου θα πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένος νομικός σύμβουλος, γιατί, για παράδειγμα, χειρίστηκε
συναφή προσφυγή που επηρεάζει την υπό αναφορά αγωγή, τότε τούτο θα μπορεί να γίνεται κατ’
εξαίρεση, αφού υπάρξει κατάλληλη και επαρκής τεκμηρίωση.
Σε περιπτώσεις που προκύπτει ανάγκη για την εξασφάλιση υπηρεσιών νομικού συμβούλου για την
ετοιμασία ειδικών μελετών ή εγγράφων διαγωνισμού που θα προκηρύξει ο Δήμος, τότε θα πρέπει να
τηρούνται οι διατάξεις της σχετικής περί συμβάσεων νομοθεσίας και οι σχετικές αρχές της ίσης
μεταχείρισης των οικονομικών φορέων, της διαφάνειας και της μη διάκρισης λόγω ιθαγένειας και
συνεπώς θα πρέπει να προκηρύσσονται ανοικτοί διαγωνισμοί, αναλόγως βέβαια και με την εκτίμηση της
αξίας της εκάστοτε ανάγκης.
Νομοσχέδια που αφορούν στην ίδρυση και λειτουργία Επαρχιακών Συμπλεγμάτων και στην
τροποποίηση του περί Δήμων Νόμου και του περί Κοινοτήτων Νόμου. Σχετικά με τα εν λόγω
νομοσχέδια, η Υπηρεσία μας υπέβαλε προς τον Πρόεδρο και τα Μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής
Εσωτερικών τα ακόλουθα σχόλια και εισηγήσεις, που αφορούν στη μεταρρύθμιση της Τοπικής
Αυτοδιοίκησης.
(α)
Σύσταση και λειτουργία Επαρχιακών Συμπλεγμάτων.
(i)
Το νομοσχέδιο που αφορά στην ίδρυση και λειτουργία Επαρχιακών Συμπλεγμάτων, τις
αρμοδιότητες αυτών, καθώς και για άλλα συναφή θέματα, προβλέπει, μεταξύ άλλων, για την
ανάληψη των αρμοδιοτήτων και εξουσιών των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας,
Αποχετεύσεων και Εκμετάλλευσης Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων, τα
οποία καταργούνται, των αρμοδιοτήτων και εξουσιών κρατικών υπηρεσιών ή/και τοπικών
αρχών σε σχέση με την υδατοπρομήθεια, τις αποχετεύσεις ή/και τη διαχείριση δημοτικών
αποβλήτων.
Το Επαρχιακά Συμπλέγματα, στην περιοχή τους, έχουν επίσης την ευθύνη για τον
περιβαλλοντικό σχεδιασμό, την αδειοδότηση ανάπτυξης σύμφωνα με τις αρμοδιότητες που
εκχωρούνται από τον περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμο και από τον περί Ρυθμίσεως
Οδών και Οικοδομών Νόμο.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας επισήμανε ότι σε περίπτωση που
αποφασιστεί η σύσταση Επαρχιακών Συμπλεγμάτων, αυτά θα πρέπει να αξιοποιηθούν
πλήρως, ώστε να υπάρχει κάποιο αντιστάθμισμα από το κόστος σύστασης και λειτουργίας
τους, όπως, για παράδειγμα, με συνέργειες με άλλα Επαρχιακά Συμπλέγματα ή/και Δήμους
ή/και Κοινοτικά Συμβούλια για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας, υιοθέτηση βέλτιστων
πρακτικών, εισαγωγή και αξιοποίηση συστημάτων εσωτερικού ελέγχου κ.λπ., ώστε να
μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες προς όφελος του πολίτη, με πιο αποτελεσματικό,
αποδοτικό και οικονομικό τρόπο.
Επισημάναμε επίσης ότι, με τη δημιουργία των Επαρχιακών Συμπλεγμάτων δεν
αντιμετωπίζεται και το πρόβλημα του υπερβολικά μεγάλου αριθμού Δήμων και Κοινοτικών
Συμβουλίων, ώστε να μην δημιουργηθεί ανά Επαρχία ακόμη ένα δαπανηρό όργανο, στο
οποίο μεταφέρονται εξουσίες σχετικά με την έκδοση πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών,
την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία συστημάτων ύδρευσης, την κατασκευή,
συντήρηση και λειτουργία συστημάτων αποχετεύσεως για υγρά λύματα και όμβρια ύδατα,
22
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
καθώς και την παραλαβή και επεξεργασία των οικιακών αποβλήτων και την ευθύνη
λειτουργίας του χώρου παράδοσής τους.
(ii)
Αναφέραμε επίσης ότι μας προβληματίζει το γεγονός ότι, από τις αρμοδιότητες που
εναποτίθενται στα Επαρχιακά Συμπλέγματα, ουσιαστικά μόνο ο πολεοδομικός σχεδιασμός
αφορά άσκηση πολιτικής που εύλογα θα πρέπει να ασκείται από πολιτικό όργανο, στη βάση
φυσικά εισηγήσεων τεχνοκρατών που έχουν την κατάλληλη εμπειρογνωμοσύνη. Το ίδιος
όμως δεν συμβαίνει με την έκδοση πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών (στη βάση του
προϋπάρχοντος πολεοδομικού σχεδιασμού), την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία
συστημάτων ύδρευσης, την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία συστημάτων
αποχετεύσεως για υγρά λύματα και όμβρια ύδατα και την παραλαβή και επεξεργασία των
οικιακών αποβλήτων και την ευθύνη λειτουργίας του χώρου παράδοσής τους, αρμοδιότητες
που επίσης εναποτίθενται στα Επαρχιακά Συμπλέγματα, αλλά που είναι περισσότερο ή και
σχεδόν αμιγώς, τεχνοκρατικής φύσεως.
(iii)
Εκφράσαμε επίσης τον έντονο προβληματισμό μας για την όλη προσέγγιση που έχει
ακολουθηθεί. Από τη μια, συστήνονται Επαρχιακά Συμπλέγματα από αιρετά μέλη, στα οποία
εναποτίθενται πολλές εξουσίες σε τομείς τεχνοκρατικής φύσεως και στους οποίους η μέχρι
σήμερα εμπειρία δεικνύει εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο πολιτικής διαφθοράς, από την άλλη, με
τη δημιουργία των Συμπλεγμάτων αυτών, δεν επιλύεται ούτε καν το πρόβλημα της
σύστασης/διαχείρισης κοινών υπηρεσιών μεταξύ Δήμων ή/και Κοινοτικών Συμβουλίων, που
υποτίθεται ήταν το πρώτο ζητούμενο προς ρύθμιση.
(iv)
Συνεπώς, η Υπηρεσία έχει την άποψη ότι, αν τελικά συσταθούν Επαρχιακά Συμπλέγματα, θα
πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά το πλέγμα και οι δικλίδες ασφαλείας και ελέγχου τους και
ταυτόχρονα να ανατεθεί, εκ του Νόμου, στα Επαρχιακά Συμπλέγματα, η διαχείριση κοινών
υπηρεσιών στα όριά τους. Δηλαδή, η παροχή κοινών υπηρεσιών να γίνεται από τα Επαρχιακά
Συμπλέγματα και όχι από τα Συμβούλια Διαχείρισης Κοινών Υπηρεσιών που συστήνονται με
βάση το νομοσχέδιο περί Δήμων (Τροποποιητικό) Νόμο του 2015, άρθρο 83Α. Αυτό σημαίνει
σημαντική ενίσχυση της εποπτείας τους από όργανα του κεντρικού Κράτους, όπως, για
παράδειγμα, τους Επάρχους και ταυτόχρονα εισαγωγή απόλυτα υγιών και ισχυρών
συστημάτων εσωτερικού ελέγχου, στη βάση βέλτιστων πρακτικών, που θα προάγουν τη
λογοδοσία των διοικούντων στα Επαρχιακά Συμπλέγματα και δεν θα αποτελούν, για τους
διοικούντες, άλλοθι ότι ο εσωτερικός έλεγχος σχεδιάζεται και υλοποιείται από φορείς ξένους
προς τους ίδιους.
Η διαχείριση κοινών υπηρεσιών από τα Επαρχιακά Συμπλέγματα, θα επιτρέψει επίσης τις
συνέργειες μεταξύ Δήμων ή/και Κοινοτικών Συμβουλίων, τα οποία δεν έχουν τις
απαιτούμενες υλικοτεχνικές υποδομές, καθώς και το ανθρώπινο δυναμικό, για τη σύσταση,
εποπτεία και υλοποίηση των εργασιών που αναμένεται να ανατεθούν/ αναληφθούν από
μέρους τους, στα πλαίσια παροχής κοινών υπηρεσιών, ειδικότερα όσον αφορά σε
εξειδικευμένες υπηρεσίες, όπως, για παράδειγμα, στην παροχή (προς Δήμους και Κοινότητες)
λογιστικών υπηρεσιών, υπηρεσιών διαχείρισης μηχανογραφικών συστημάτων (υλισμικού και
λογισμικού), υγειονομικές υπηρεσίες και υπηρεσίες συντήρησης φώτων τροχαίας κ.λπ.
(v)
Επαναλαμβάνουμε επίσης ότι θεωρούμε εντελώς εσφαλμένη την εμπλοκή της Υπηρεσίας
Εσωτερικού Ελέγχου, που συστάθηκε και λειτουργεί δυνάμει του περί Εσωτερικού Ελέγχου
Νόμου (N.114(I)/2003), στον εσωτερικό έλεγχο των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης
(Επαρχιακών Συμπλεγμάτων και Δήμων). Η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου αναφέρεται
(λογοδοτεί, υπό την ευρεία έννοια) στο Συμβούλιο Εσωτερικού Ελέγχου, το οποίο αποτελεί
23
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
όργανο που διορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο. Αυτό είναι απόλυτα ορθό, αφού η
Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου αποτελεί την υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου της δημόσιας
υπηρεσίας και άρα θα πρέπει να λογοδοτεί σε όργανο που διορίζεται από τη «διοίκηση» του
οργανισμού, που είναι το Υπουργικό Συμβούλιο, διατηρώντας, εννοείται, την ανεξαρτησία
της από τους ελεγχόμενους οργανισμούς. Υπενθυμίζουμε ότι, με βάση τους
αναγνωρισμένους κώδικες εταιρικής διακυβέρνησης, η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου
αναφέρεται διοικητικά στο Διοικητικό Συμβούλιο και λειτουργικά στην Επιτροπή Ελέγχου του
Οργανισμού. Με τον τρόπο αυτό είναι ανεξάρτητη από τις ελεγχόμενες μονάδες του
Οργανισμού, πλην όμως αποτελεί εσωτερική διευθέτηση και εσωτερικό εργαλείο του ίδιου
του Οργανισμού. Στην περίπτωση των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης, δεν θεωρούμε ορθή
οποιαδήποτε διευθέτηση, βάσει της οποίας η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου, η οποία είναι
ξένη προς το Επαρχιακό Σύμπλεγμα ή τον Δήμο θα διενεργεί εσωτερικό έλεγχο, αφού τέτοια
διευθέτηση για εξωτερικό όργανο, που θα ενεργεί ως εσωτερικός ελεγκτής, πρώτον οδηγεί
σε σύγκρουση αρμοδιοτήτων της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου με τη μόνη υπηρεσία
εξωτερικού ελέγχου, που είναι η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας και δεύτερο
απαλλάσσει τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης από τη σημαντική ευθύνη (απαραίτητο
συστατικό της εταιρικής διακυβέρνησης) να συστήσουν Μονάδες Εσωτερικού Ελέγχου και να
λαμβάνουν μέτρα για την επάρκεια των μονάδων αυτών, με σκοπό την παροχή ανεξάρτητης,
αντικειμενικής και συμβουλευτικής υπηρεσίας, σχεδιασμένης να προσθέτει αξία και να
βελτιώνει τις εργασίες του ελεγχόμενου οργανισμού. Εισήγησή μας είναι, συνεπώς, ότι στο
κάθε Επαρχιακό Σύμπλεγμα θα πρέπει να συστήνεται Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου, η οποία
θα αναφέρεται διοικητικά στο Συμβούλιο και λειτουργικά σε Επιτροπή Ελέγχου που θα
αποτελείται από μέλη του Συμβουλίου. Στους Δήμους θα πρέπει να ενισχυθούν τα
υφιστάμενα συστήματα εσωτερικού ελέγχου, τα οποία όμως θα πρέπει οπωσδήποτε να
παραμείνουν εσωτερικά.
(β) Χορήγηση σύνταξης στους Δημάρχους. Κατά τη μελέτη του «τελικού κειμένου» του νομοσχεδίου
που αφορά στον περί Δήμων (Τροποποιητικό) Νόμο του 2015, διαπιστώθηκε ότι, σε σχέση με την
προηγούμενη «έκδοση», έχουν διαγραφεί τα εδάφια 52(2) και 52(3), σύμφωνα με τα οποία, σε Δήμαρχο,
με την αποχώρησή του, δεν παραχωρείται εφάπαξ και σύνταξη, αλλά παραχωρείται φιλοδώρημα, το
οποίο σε κάθε περίπτωση δεν υπερβαίνει τη μία μηνιαία αποζημίωση για κάθε χρόνο θητείας, ενώ τα
υφιστάμενα Σχέδια Συντάξεων, Ταμεία Προνοίας ή άλλα συναφή Σχέδια, για Δημάρχους που θα
υπηρετήσουν μετά την έναρξη ισχύος του εν λόγω τροποποιητικού Νόμου, καταργούνται.
Αναφορικά με το θέμα της χορήγησης σύνταξης στους Δημάρχους, σχετικές είναι οι απόψεις της
Υπηρεσίας μας που αναφέρονται στην παρούσα έκθεσή μας πιο πάνω. Διευκρινίζεται ότι, οι θέσεις της
Υπηρεσίας μας υποβάλλονται με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, λαμβάνοντας υπόψη της παρούσες
συνθήκες στα δημόσια οικονομικά, οι οποίες οδήγησαν, μεταξύ άλλων και στην κατάργηση των
συντάξεων για νεοεισερχόμενους λειτουργούς στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και αφορούν,
γενικότερα, στην επανεξέταση του θεσμού των επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών.
24
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
1.2
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΔΗΜΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας και του Περιβάλλοντα Χώρου. Αρ. Διαγωνισμού 75/2014.
Μεταφορά Τμημάτων του Έργου της Κατασκευής του Υπόγειου Χώρου Στάθμευσης στη Λεωφόρο
Ομήρου στο Έργο της Ανάπλασης της Πλατείας Ελευθερίας. Το θέμα περιγράφεται με λεπτομέρεια στις
ετήσιες Εκθέσεις της Υπηρεσίας μας για τα έτη 2013 και 2014.
Μετά τον τερματισμό της αρχικής σύμβασης (Αρ. Διαγ. 39/2010) που περιλάμβανε την ανάπλαση της
πλατείας Ελευθερίας και του περιβάλλοντα χώρου συμπεριλαμβανομένου του υπόγειου χώρου
στάθμευσης στη λεωφόρο Ομήρου, τον Φεβρουάριο 2014, ο Δήμος αποφάσισε να διαχωρίσει το έργο σε
δύο φάσεις με την προκήρυξη δύο ξεχωριστών διαγωνισμών, έτσι ώστε να επισπευθεί η εκτέλεση του
έργου της πλατείας.
Τον Μάρτιο 2014, ο Δήμος προκήρυξε τον διαγωνισμό (Αρ. Διαγ. 12/2014) για την κατασκευή του
υπόγειου χώρου στάθμευσης στη λεωφόρο Ομήρου, ο οποίος ακυρώθηκε τον Μάρτιο 2015, επειδή η τιμή
της χαμηλότερης προσφοράς που υποβλήθηκε ήταν κατά 29% ψηλότερη από τη δημοσιευθείσα εκτίμηση
δαπάνης. Η ακύρωση του διαγωνισμού αποφασίστηκε με μεγάλη καθυστέρηση, επειδή ο Δήμος αρχικά
κατακύρωσε τον διαγωνισμό και στη συνέχεια, λόγω της μη εξασφάλισης πιστοποιητικού συμβατότητας
από το Γενικό Λογιστήριο και του ενδεχομένου μη συγχρηματοδότησης του έργου, αποφάσισε την
ακύρωση του. Ωστόσο, χάθηκε πολύτιμος χρόνος, λαμβάνοντας υπόψη ότι στον Δήμο υποδείχθηκε εξ
αρχής η ακύρωση τόσο από την Υπηρεσία μας όσο και από το Γενικό Λογιστήριο.
Τον Απρίλιο 2014, ο Δήμος προκήρυξε τον διαγωνισμό (Αρ. Διαγ. 11/2014) για την ανάπλαση της πλατείας
Ελευθερίας και του περιβάλλοντα χώρου.
Τον Ιούλιο 2014, το Συμβούλιο Προσφορών του Δήμου αποφάσισε την ακύρωση και αυτού του
διαγωνισμού, για τον ίδιο όπως πιο πάνω λόγο (επειδή η τιμή της χαμηλότερης προσφοράς που
υποβλήθηκε ήταν κατά 55% ψηλότερη από την εκτίμηση δαπάνης).
Στη συνέχεια, αφού έγινε ανασχεδιασμός του έργου με σκοπό τη μείωση της δαπάνης, τον Σεπτέμβριο
2014 ο Δήμος προκήρυξε νέο διαγωνισμό (Αρ. Διαγ. 75/2014). Τον Νοέμβριο 2014, το Συμβούλιο
Προσφορών του Δήμου αποφάσισε την κατακύρωση του διαγωνισμού στον χαμηλότερο προσφοροδότη,
έναντι του ποσού των €13.505.247. Ως ημερομηνία έναρξης των εργασιών καθορίστηκε η 14.1.2015 και ως
ημερομηνία ολοκλήρωσης η 6.4.2016.
Μετά την ακύρωση του διαγωνισμού του υπόγειου χώρου στάθμευσης, που αποφασίστηκε μετά την
υπογραφή της σύμβασης της πλατείας, ο Δήμος υπέβαλε με επιστολή του ημερ. 7.5.2015 αίτημα για
έγκριση της Γενικής Λογίστριας της Δημοκρατίας, για μεταφορά συγκεκριμένων εργασιών, από το έργο
του υπόγειου χώρου στάθμευσης στη σύμβαση ανάπλασης της πλατείας Ελευθερίας και του
περιβάλλοντα χώρου, με προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης
διαγωνισμού, με τον Ανάδοχο της σύμβασης της πλατείας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου
33(δ)(i)(ββ) του περί Συμβάσεων Νόμου Ν.12(Ι)/2006. Όπως αναφέρθηκε στο σχετικό αίτημα του Δήμου, ο
λόγος για τον οποίο ζητείτο η πιο πάνω έγκριση, ήταν επειδή το έργο της πλατείας δεν θα μπορούσε να
ολοκληρωθεί χωρίς την άμεση μεταφορά των εν λόγω εργασιών, οι οποίες είχαν μεν περιληφθεί στον
διαγωνισμό του υπόγειου χώρου στάθμευσης, αλλά συνδέονταν και αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος
της πλατείας.
Στις 11.5.2015, η Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας πληροφόρησε τον Δήμο ότι συμφωνούσε με το πιο
πάνω αίτημα του για προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση.
Οι πιο πάνω εργασίες χωρίστηκαν σε δύο φάσεις μεταφοράς.
Η Α΄ Φάση μεταφοράς εργασιών αφορούσε την κατασκευή του υποσταθμού της ΑΗΚ, με εκτίμηση
δαπάνης €490.000. Το ποσό της προσφοράς του Αναδόχου ανήρχετο στις €637.794, ενώ κατόπιν
25
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
διαπραγμάτευσης συμφωνήθηκε το ποσό των €490.383. Η σχετική συμφωνία υπογράφηκε στις 5.10.2015
και, ως ημερομηνία έναρξης των εργασιών καθορίστηκε η ημερομηνία υπογραφής, ενώ ως ημερομηνία
ολοκλήρωσης των εργασιών καθορίστηκε η 10.5.2016.
Η Β΄ Φάση μεταφοράς εργασιών αφορούσε την κατασκευή καφετέριας, βοηθητικών χώρων, ράμπας
πρόσβασης και ηλεκτρομηχανολογικών εργασιών, με εκτίμηση δαπάνης €2.885.000. Το ποσό της
προσφοράς του Αναδόχου ανήρχετο στα €3.787.700, ενώ κατόπιν διαπραγμάτευσης συμφωνήθηκε το
ποσό των €3.267.251. Η σχετική συμφωνία υπογράφηκε στις 31.12.2015 και, ως ημερομηνίες έναρξης και
ολοκλήρωσης των εργασιών καθορίστηκαν οι 4.1.2016 και 31.10.2016 αντίστοιχα.
Στις 18.8.2015, ο Ανάδοχος υπέβαλε απαίτηση για παράταση χρόνου 173 ημερολογιακών ημερών,
επικαλούμενος διάφορους λόγους. Ο Αρχιτέκτονας και οι Επιμετρητές του έργου, αφού αξιολόγησαν την
πιο πάνω απαίτηση, εισηγήθηκαν με έκθεση τους προς τον Δήμο, αφενός την παραχώρηση στον Ανάδοχο
παράτασης χρόνου 64 ημερολογιακών ημερών, με νέα ημερομηνία ολοκλήρωσης της αρχικής σύμβασης
της πλατείας την 9.6.2016 και, αφετέρου, την καταβολή ποσού ύψους €71.934, ως αποζημίωση. Στις
6.11.2015, η Τεχνική Επιτροπή Παρακολούθησης Έργων (ΤΕΠΕ) του Δήμου σε συνεδρία της, ενέκρινε την
πιο πάνω εισήγηση.
Στις 8.2.2016, ο Δήμος και ο Ανάδοχος υπέγραψαν Τροποποιητική Συμφωνία για κάθε μια από τις 3
συμβάσεις ξεχωριστά (σύμβαση Αρ. 75/2014, Α΄ Φάση μεταφοράς εργασιών, Β΄ Φάση μεταφοράς
εργασιών), με σκοπό τον καθορισμό ενιαίας ημερομηνίας αποπεράτωσης των εργασιών και των 3
συμβάσεων. Ως τέτοια, καθορίστηκε η 30.11.2016.
Στην πιο πάνω Τροποποιητική Συμφωνία προνοείτο επίσης όπως ο Δήμος καταβάλει στον Ανάδοχο τα
ακόλουθα κατ΄ αποκοπή ποσά:
•
Ποσό €71.934, το οποίο είχε εγκριθεί προηγουμένως (6.11.2015) από την ΤΕΠΕ και αφορούσε την
αρχική παραχώρηση παράτασης χρόνου για τη σύμβαση της πλατείας μέχρι τις 9.6.2016.
•
Ποσό €219.558, για τη συμπλήρωση ολόκληρου του έργου, με βάση την πιο πάνω Τροποποιητική
Συμφωνία, μέχρι τις 30.11.2016.
Ενόψει των πιο πάνω, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου τον
Απρίλιο 2016, παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
(i)
Ο Δήμος με την προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης
διαγωνισμού, είχε αναθέσει στον Ανάδοχο τη μεταφορά τμημάτων του έργου του υπόγειου χώρου
στάθμευσης στο έργο της πλατείας Ελευθερίας έναντι συνολικού ποσού €3.757.634 (Α΄ Φάση
μεταφοράς εργασιών ποσό €490.383 και Β΄ Φάση μεταφοράς εργασιών ποσό €3.267.251).
Το εν λόγω συνολικό επιπλέον ποσό αποτελούσε το 27,82% του αρχικού ποσού της σύμβασης της
πλατείας Ελευθερίας. Το αντίστοιχο συνολικό ποσό της εκτίμηση δαπάνης για τις εν λόγω εργασίες,
η ετοιμασία της οποίας βασίστηκε σε τιμές που είχαν υποβληθεί στον διαγωνισμό για τον υπόγειο
χώρο στάθμευσης (Αρ. Διαγ. 12/2014) ο οποίος είχε ακυρωθεί λόγω των ψηλών τιμών των
προσφορών, ανερχόταν σε €3.375.000 (Α΄ Φάση μεταφοράς εργασιών €490.000 και Β΄ Φάση
μεταφοράς εργασιών €2.885.000). Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι, το συνολικό ποσό απευθείας
ανάθεσης των δύο πιο πάνω φάσεων μεταφοράς εργασιών (€3.757.634), υπερβαίνει κατά 11,3% το
ποσό της εκτίμησης δαπάνης. Υπερβαίνει επίσης κατά 40,3% (29% + 11,3%) το ποσό της αρχικής
εκτίμησης δαπάνης του διαγωνισμού για τον υπόγειο χώρο στάθμευσης, που είχε δημοσιευθεί με
την προκήρυξη του.
(ii)
Ενώ ήταν γνωστό εξ αρχής στον Δήμο ότι οι συγκεκριμένες εργασίες της Α΄ και Β΄ Φάσης μεταφοράς
εργασιών αποτελούσαν απαραίτητη προϋπόθεση λειτουργίας της πλατείας, αυτές περιλήφθηκαν –
κατά τον διαχωρισμό του έργου της αρχικής σύμβασης που διακόπηκε (Αρ. Διαγ. 39/2010) – στον
διαγωνισμό για τον υπόγειο χώρο στάθμευσης, αντί στον διαγωνισμό για την πλατεία Ελευθερίας,
26
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
με αποτέλεσμα, μετά την ακύρωση του διαγωνισμού για την κατασκευή του υπόγειου χώρου
στάθμευσης, να καταστεί αναγκαία η απευθείας ανάθεση τους στον Ανάδοχο του έργου της
πλατείας, σε τιμές που δεν ήταν προϊόν ανταγωνισμού.
(iii)
Η ετοιμασία και υπογραφή της Τροποποιητικής Συμφωνίας, μεταξύ του Δήμου και του Αναδόχου,
έγινε χωρίς προηγουμένως να αξιολογηθεί από τον Αρχιτέκτονα ο χρόνος καθυστέρησης στην
πρόοδο των εργασιών ώστε να αποδοθεί/επιμεριστεί η καθυστέρηση στο μέρος που είχε την
ευθύνη (Ανάδοχος, Δήμος), καθώς επίσης και ο πραγματικός επηρεασμός του έργου από την
ανάθεση στον Ανάδοχο της Α΄ και Β΄ Φάσης μεταφοράς εργασιών.
Ενδεικτικά αναφέραμε ότι, ενώ στις συμφωνίες για την Α΄ και Β΄ Φάση μεταφοράς εργασιών, είχαν
συμφωνηθεί ως ημερομηνίες ολοκλήρωσης η 10.5.2016 και 31.10.2016 αντίστοιχα, στην Τροποποιητική
Συμφωνία καθορίστηκε ως χρόνος ολοκλήρωσης του έργου η 30.11.2016.
Κατά την άποψη μας, ο Δήμος δεν φρόντισε εξ αρχής – κατά τις διαπραγματεύσεις απευθείας ανάθεσης
των πρόσθετων εργασιών – να ρυθμίσει ταυτόχρονα και το θέμα του ενδεχόμενου επηρεασμού του έργου
της πλατείας. Ως αποτέλεσμα, με τους χειρισμούς που ακολούθησαν, παραχωρήθηκαν στον Εργολάβο
σημαντικές παρατάσεις χρόνου, συνοδευόμενες μάλιστα και από σημαντικό ποσό αποζημίωσης.
Τέλος, παρατηρήσαμε ότι εξαιτίας – κυρίως – της καθυστέρησης που σημειώθηκε στην ανάθεση των εν
λόγω επιπρόσθετων εργασιών, του καθορισμού διαφορετικών ημερομηνιών ολοκλήρωσης τους σε σχέση
με αυτήν της αρχικής σύμβασης, και της μη συνολικής ρύθμισης όλων των θεμάτων κατά την απευθείας
ανάθεση τους, ο Δήμος παραχώρησε στον Ανάδοχο παράταση χρόνου για ολόκληρο το έργο μέχρι τις
30.11.2016, χωρίς την προηγούμενη αξιολόγηση των καθυστερήσεων από τον Αρχιτέκτονα, γεγονός που ο
Ανάδοχος επωφελήθηκε, αφού έτσι του δόθηκε η ευκαιρία, αφενός να καλύψει τις δικές του
καθυστερήσεις στην πρόοδο των εργασιών και, αφετέρου, να αποζημιωθεί με το συνολικό κατ΄ αποκοπή
ποσό των €291.492. Ο χειρισμός που έγινε από τον Δήμο, θεωρούμε ότι αφενός παραβιάζει ουσιώδη
δεδομένα του διαγωνισμού που οδήγησε στην ανάθεση της σύμβασης και, αφετέρου, η συμφωνία που
επιτεύχθηκε είναι σαφώς ετεροβαρής υπέρ του Αναδόχου.
Τον ίδιο μήνα, ο Δήμαρχος με απαντητική επιστολή του μας ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι δεν συμφωνούσε
με τις πιο πάνω θέσεις της Υπηρεσίας μας, υποβάλλοντας τις δικές του απόψεις. Μας ανέφερε επίσης ότι
οι αποφάσεις του Δήμου λήφθηκαν σε συνεννόηση με το Γενικό Λογιστήριο, από το οποίο
εξασφαλίστηκαν όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά συμβατότητας.
Τον Μάιο 2016, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
αναφερθήκαμε στην προηγούμενη επιστολή μας καθώς και στην απαντητική επιστολή του Δήμου,
παρατηρώντας ότι με την εν λόγω επιστολή του δεν είχε απαντήσει επί της ουσίας των παρατηρήσεων
μας.
Όσον αφορά το θέμα της δημοσιευθείσας εκτίμησης δαπάνης του διαγωνισμού για την κατασκευή του
υπόγειου χώρου στάθμευσης στη Λεωφόρο Ομήρου (Αρ. Διαγ. 12/2014), για την οποία ο Δήμος μας
ανέφερε – μεταξύ άλλων – ότι το ποσό που δημοσιεύθηκε με την προκήρυξη του διαγωνισμού, ήταν
χαμηλότερο της εκτίμησης που είχαν ετοιμάσει οι ιδιώτες Σύμβουλοι του Δήμου, προσδοκώντας στην
υποβολή χαμηλών προσφορών, παρατηρήσαμε ότι η θέση αυτή του Δήμου παραβιάζει σαφώς τις αρχές
της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της χρηστής διοίκησης, αφού εξ ορισμού η εκτίμηση δαπάνης
θα πρέπει να βασίζεται στο συνολικό πληρωτέο ποσό και να αντιπροσωπεύει το κόστος του αντικειμένου
του διαγωνισμού, που ισχύει κατά την προκήρυξη του. Υποδείξαμε ότι ο Δήμος αφενός δεν νομιμοποιείτο
να δημοσιεύσει – σκόπιμα – χαμηλότερη εκτίμηση δαπάνης και, αφετέρου, γνωρίζει ότι κάτι τέτοιο
ενδεχομένως να απέτρεπε προσφοροδότες από τη συμμετοχή τους στον διαγωνισμό. Ως εκ τούτου, η
Υπηρεσία μας θεωρεί ότι κάτι τέτοιο δεν ευσταθούσε.
27
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Εκφράσαμε επίσης την άποψη ότι η δημοσιευθείσα εκτίμηση δαπάνης, ως ουσιώδης πρόνοια ενός
διαγωνισμού, είχε καθοριστεί κατόπιν περαιτέρω εκτίμησης των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, οι
οποίες δεν συμφώνησαν με την εκτίμηση των Συμβούλων.
Σχετικά με το θέμα διαχωρισμού σε δύο συμβόλαια, των εργασιών του έργου της αρχικής σύμβασης που
διακόπηκε (Αρ. Διαγ. 39/2010), παρατηρήσαμε ότι ο Δήμος όφειλε να περιλάβει την εκτέλεση όλων των
αναγκαίων εργασιών στον κάθε διαγωνισμό, ώστε να μπορεί το κάθε έργο να υλοποιηθεί και λειτουργήσει
ξεχωριστά.
Τέλος, όσον αφορά το θέμα της παράτασης χρόνου, αναφέραμε ότι η Υπηρεσία μας θεωρεί ότι ο τρόπος
χειρισμού του δεν συνάδει με την καλή πρακτική διαχείρισης συμβάσεων, όπως αντίστοιχα αυτές
εφαρμόζονται στον δημόσιο τομέα και, περιλαμβάνονται στη σχετική εγκύκλιο της ΚΕΑΑ αρ. 1
(Αξιολόγηση Οικονομικών και Χρονικών Απαιτήσεων).
Τον Ιούνιο 2016, η Δημοτικός Μηχανικός με απαντητική επιστολή της επανέλαβε τις θέσεις του Δήμου,
αναφέροντας ότι δεν υπήρχε πρόθεση του Δήμου για παράκαμψη των νόμιμων διαδικασιών, αλλά στόχος
ήταν η έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – τα ακόλουθα:
•
Στο χρονικό διάστημα μεταξύ της προκήρυξης του διαγωνισμού για τον υπόγειο χώρο στάθμευσης
στη λεωφόρο Ομήρου (Αρ. Διαγ. 12/2014), που έγινε τον Μάρτιο 2014 και της τελικής ακύρωσης
που έγινε τον Μάρτιο 2015, ακολούθησαν διάφορες διαδικασίες, όπως προσφυγή του χαμηλότερου
προσφοροδότη στην Αναθεωρητή Αρχή Προσφορών, διαβουλεύσεις με την Αρμόδια Αρχή
Δημοσίων Συμβάσεων με σκοπό την εξασφάλιση χρηματοδότησης του έργου και αναμονή
απόφασης από την Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού σχετικά με υπόνοια για ύπαρξη
προσυνεννόησης στον διαγωνισμό.
•
Η διαδικασία μεταφοράς τμημάτων του έργου του υπόγειου χώρου στάθμευσης στο έργο της
πλατείας Ελευθερίας έγινε σε συνεννόηση και συνεργασία με την Αρμόδια Αρχή Δημοσίων
Συμβάσεων.
•
Ο Δήμος συμφωνεί με τη διαπίστωση της Υπηρεσίας μας ότι το συνολικό ποσό της απευθείας
ανάθεσης των δύο φάσεων μεταφοράς εργασιών υπερβαίνει κατά 11,3% του ποσού της εκτίμησης
δαπάνης (που αφορούσε την απευθείας ανάθεση). Ωστόσο, δεν συμφωνεί ότι το εν λόγω ποσό
υπερβαίνει κατά 40,3% το ποσό της αρχικής εκτίμησης δαπάνης του διαγωνισμού για τον υπόγειο
χώρο στάθμευσης (€6.350.000), όπως αυτό είχε δημοσιευθεί με την προκήρυξη του, θεωρώντας –
λανθασμένα κατά την άποψη μας – ότι η ορθή δαπάνη ήταν αυτή των Συμβούλων, η οποία
μειώθηκε στη συνέχεια από τον Δήμο, προσδοκώντας την εξασφάλιση χαμηλών προσφορών, λόγω
της οικονομικής κρίσης, κάτι το οποίο όμως δεν συνάδει με τον ορισμό και την έννοια της εκτίμησης
δαπάνης που δημοσιεύεται με την προκήρυξη ενός διαγωνισμού.
•
Ο Αρχιτέκτονας του έργου εξέτασε, πριν την υπογραφή της Τροποποιητικής Συμφωνίας, λεπτομερές
χρονοδιάγραμμα των εργασιών που υπέβαλε ο Ανάδοχος και στο οποίο είχε καταγραφεί ο
επηρεασμός του έργου από τις μεταφορές εργασιών.
•
Το κατ΄ αποκοπή ποσό των €291.492 που πληρώθηκε στον Ανάδοχο λόγω της παράτασης χρόνου,
αφορά μόνο προκαταρκτικά έξοδα και έξοδα εργοταξίου και δεν αφορά έξοδα αποζημιώσεων
κεντρικών γραφείων και κέρδος. Ως εκ τούτου ο Δήμος θεωρεί ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε δεν
είναι ετεροβαρής υπέρ του Αναδόχου.
•
Τα Τμήματα των εργασιών που μεταφέρθηκαν δεν μπορούσαν να κατασκευαστούν ξεχωριστά.
Σύσταση: Η απόφαση ακύρωσης/ανάθεσης ενός διαγωνισμού θα πρέπει να λαμβάνεται στα πλαίσια
των προνοιών της νομοθεσίας και αφού αξιολογηθούν και οι απόψεις/εισηγήσεις της Αρμόδιας Αρχής
Δημοσίων Συμβάσεων.
28
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας και του Περιβάλλοντα Χώρου. Αρ. Διαγωνισμού 75/2014 –
Εργασίες Τοπιοτέχνησης. Τον Απρίλιο 2014, ο Δήμος προκήρυξε τον διαγωνισμό (Αρ. Διαγ. 11/2014) για
την ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας και του περιβάλλοντα χώρου.
Στις 3.7.2014, το Συμβούλιο Προσφορών σε συνεδρία του, αποφάσισε την ακύρωση του διαγωνισμού Αρ.
11/2014 λόγω των υπερβολικά ψηλών προσφορών που λήφθηκαν σε σχέση με τον προϋπολογισμό του
έργου και, την επαναπροκήρυξη του, αφού πρώτα γίνει μείωση του κόστους του έργου, κυρίως με
τροποποιήσεις των προβλεπόμενων στον αρχικό σχεδιασμό υλικών, κατά €3,5 έως €4,0 εκ.
Στις 9.7.2014, η Δημοτική Μηχανικός με ηλεκτρονικό μήνυμα προς τον αντιπρόσωπο του Αρχιτέκτονα,
έδωσε οδηγίες για τροποποιήσεις στον σχεδιασμό του έργου με σκοπό τη μείωση του κόστους,
επισυνάπτοντας σχετικό κατάλογο τροποποιήσεων. Σύμφωνα με τον εν λόγω κατάλογο, το αναμενόμενο
συνολικό ποσό εξοικονόμησης ανερχόταν στα €3.812.000. Το ίδιο ηλεκτρονικό μήνυμα απέστειλε στις
11.7.2014 και προς τους Επιμετρητές Ποσοτήτων του έργου, για να τροποποιήσουν τα έγγραφα
προσφορών, ώστε να προχωρήσει η επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού. Στον κατάλογο τροποποιήσεων
δεν είχαν περιληφθεί τροποποιήσεις όσον αφορά τις εργασίες τοπιοτέχνησης.
Η επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού (αρ. 75/2014) έγινε στις 19.9.2014 και οι προσφορές υποβλήθηκαν
στις 5.11.2014.
Οι εργασίες τοπιοτέχνησης περιλήφθηκαν στο Δελτίο Ποσοτήτων αρ. 4. Στο πιο πάνω Δελτίο αναφερόταν
ότι οι εργασίες τοπιοτέχνησης θα έπρεπε να εκτελεστούν σύμφωνα με το Landscape Report που
ετοιμάστηκε από τον Αρχιτέκτονα, το οποίο ωστόσο δεν είχε περιληφθεί στα αρχικά έγγραφα του
διαγωνισμού. Το εν λόγω Report δόθηκε στους προσφοροδότες με διορθωτικό έγγραφο.
Μετά τη λήψη του Landscape Report, ορισμένοι προσφοροδότες, με διευκρινιστική ερώτηση
παρατήρησαν ότι το ύψος των νέων δένδρων που αναφερόταν στο Δελτίο Ποσοτήτων αρ. 4, δεν
συμφωνούσε με το ύψος των αντιστοίχων δένδρων που καθοριζόταν στο Landscape Report. Ο Δήμος, με
διορθωτικό έγγραφο, διευκρίνισε στους προσφοροδότες ότι το ύψος των νέων δένδρων θα πρέπει να
είναι σύμφωνο με τις περιγραφές του Δελτίου Ποσοτήτων και, η περίμετρος του κορμού, ανάλογη με το
ύψος και το είδος του δένδρου.
Ως εκ τούτου, οι προσφορές που υποβλήθηκαν περιλάμβαναν τιμές μονάδας για τις εργασίες
τοπιοτέχνησης, σύμφωνα με την περιγραφή των άρθρων του Δελτίου Ποσοτήτων αρ. 4, που προέβλεπε
για πιο χαμηλά δένδρα, σε σύγκριση με τις απαιτήσεις του Landscape Report.
Κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των εργασιών, αποφασίστηκε – μετά από διαβουλεύσεις του Αρχιτέκτονα με
τον Δήμο – όπως, για να διατηρηθεί ο αρχικός σχεδιασμός της μελέτης τοπιοτέχνησης, να γίνει φύτευση
ωρίμων ψηλών δένδρων σύμφωνα με το Landscape Report, ώστε αυτά να συνάδουν με τη γενική κλίμακα
του χώρου, το ύψος του Τείχους, το εύρος της τάφρου, τα μεγέθη των νέων κατασκευών κ.λπ.
Λόγω του ότι το ζητούμενο ύψος των δένδρων, με βάση τα μεγέθη που καθορίζονταν στο Landscape
Report, δεν διατίθετο από τα Κυπριακά φυτώρια, θα έπρεπε να εισαχθούν από φυτώρια άλλων
μεσογειακών χωρών. Επίσης, πολλά από τα υφιστάμενα δένδρα της τάφρου που προορίζονταν για
μεταφύτευση ή τα δένδρα που προετοιμάζονταν/μεγαλώνονταν στο φυτώριο του Δήμου για χρήση τους
στο έργο, παρουσίασαν σοβαρά προβλήματα και δεν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν.
Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα, ο Δήμος ενέκρινε εισήγηση του Αρχιτέκτονα, κατόπιν αξιολόγησης της
πρότασης του Αναδόχου, για εισαγωγή δένδρων από το εξωτερικό (Ιταλία) για ικανοποίηση των αναγκών
των εργασιών τοπιοτέχνησης. Η σχετική τροποποίηση εγκρίθηκε σε συνεδρία της Τεχνικής Επιτροπής
Παρακολούθησης Έργων (ΤΕΠΕ) που έγινε στις 27.7.2015. Το επιπλέον ποσό που εγκρίθηκε για υλοποίηση
της πιο πάνω απόφασης, ανέρχεται σε €131.309.
29
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Στις 10.8.2015, ο Αρχιτέκτονας έδωσε οδηγίες στον Ανάδοχο να προχωρήσει με την εκτέλεση των
εργασιών δενδροφύτευσης σύμφωνα με την πιο πάνω τροποποίηση.
Τον Φεβρουάριο 2016, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
(i)
Παρά το γεγονός ότι δεν είχαν περιληφθεί οι εργασίες τοπιοτέχνησης στον κατάλογο των εργασιών
που αποφασίστηκε να τροποποιηθούν, με σκοπό τη μείωση της δαπάνης του έργου και, παρά τη
θέση του Αρχιτέκτονα ότι ο σχεδιασμός της τοπιοτέχνησης αποτελούσε βασικό στοιχείο της
αρχιτεκτονικής πρότασης για ανασχεδιασμό του κέντρου της πόλης, εντούτοις στα έγγραφα του
διαγωνισμού αρ. 75/2014, καθορίστηκε στο σχετικό Δελτίο Ποσοτήτων, χαμηλότερο ύψος δένδρων
σε σύγκριση με τις απαιτήσεις του Landscape Report, όπως αυτό είχε ετοιμαστεί από τον
Αρχιτέκτονα.
(ii)
Ανεξάρτητα με τα πιο πάνω, ο Δήμος, ενώ αρχικά είχε αποφασίσει την τοποθέτηση χαμηλότερων
δένδρων, παρέλειψε να τροποποιήσει το ύψος των δένδρων στο Landscape Report, ώστε να
συνάδει με το Δελτίο Ποσοτήτων.
(iii)
Σε περίπτωση που το ύψος των δένδρων κατά τη διαδικασία προσφοροδότησης καθοριζόταν
σύμφωνα με το Landscape Report, τότε ενδεχομένως η τιμή που θα εξασφάλιζε ο Δήμος να ήταν πιο
συμφέρουσα από τις τιμές που προέκυψαν εκ των υστέρων με την αλλαγή, εφόσον θα
αποτελούσαν προϊόν ανταγωνισμού.
Ζητήσαμε επίσης όπως μας υποβληθούν αντίγραφα των τιμολογίων ή/και άλλα υποστηρικτικά έγγραφα,
με τα οποία να τεκμηριώνεται το κόστος των δένδρων που καταβλήθηκε στον Ανάδοχο, καθώς και το
κόστος των δένδρων που αγοράστηκαν από φυτώρια της Κύπρου αναλυτικά, ώστε να διαπιστωθεί κατά
πόσο το επιπλέον ποσό των €131.309 ήταν δικαιολογημένο.
Τέλος, ζητήσαμε όπως μας πληροφορήσει κατά πόσο η απόφαση για αλλαγή στο ύψος των δένδρων, κατά
το στάδιο της προσφοροδότησης, είχε εγκριθεί από τα αρμόδια όργανα του Δήμου.
Τον Μάρτιο 2016, η Δημοτική Μηχανικός μας πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – ότι η εκτίμηση του ποσού
των τροποποιήσεων έγινε με βάση τις πρόνοιες των όρων του διαγωνισμού.
Τον ίδιο μήνα με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο, παρατηρήσαμε ότι με την πιο πάνω επιστολή της η
Δημοτική Μηχανικός δεν είχε απαντήσει επί της ουσίας των παρατηρήσεων μας όσον αφορά τα λάθη/
παραλήψεις κατά τη διαδικασία που ακολουθήθηκε στα πλαίσια του διαγωνισμού, όσον αφορά τις
εργασίες τοπιοτέχνησης, υποδεικνύοντας ότι οι χειρισμοί που είχαν γίνει δεν ήταν προς το συμφέρον του
Δήμου.
Επιπρόσθετα, παρατηρήσαμε ότι εξακολουθούσε να παραμένει σε εκκρεμότητα η υποβολή από τον Δήμο
των αναλυτικών στοιχείων/εγγράφων που ζητήθηκαν για να αξιολογηθεί η λογικότητα του επιπλέον
ποσού των €131.309.
Τέλος, υποδείξαμε ότι από τη μελέτη των πρακτικών του Συμβουλίου Προσφορών του Δήμου, δεν είχε
εντοπιστεί η σχετική απόφαση/έγκριση για αλλαγή στο ύψος των δένδρων κατά το στάδιο της
προσφοροδότησης και, ως εκ τούτου, ζητήσαμε όπως μας πληροφορήσει κατά πόσο δόθηκε τέτοια
έγκριση.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε τα ακόλουθα:
•
Λόγω πίεσης χρόνου δεν έγινε αλλαγή των εγγράφων ώστε οι εργασίες τοπιοτέχνησης που
περιλήφθηκαν στα Δελτία Ποσοτήτων να συνάδουν με το Landscape Report.
•
Η Δημοτική Μηχανικός είχε την ευχέρεια, σύμφωνα με οδηγία του Δημοτικού Συμβουλίου, να
διαχειριστεί τεχνικά επιμέρους θέματα στα πλαίσια της προσπάθειας για μείωση του κόστους του
έργου.
30
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
•
Ζητήθηκαν από τον Ανάδοχο προσφορές από ενδιαφερόμενα φυτώρια για την προμήθεια των
δένδρων με βάση τις απαιτήσεις του Landscape Report. Υπέβαλαν προσφορά δύο προσφοροδότες
και επιλέγηκε ο φθηνότερος.
•
Η αξία της αλλαγής (€131.309) δεν αφορούσε μόνο το κόστος αγοράς των δένδρων αλλά και τη
φύτευση και συντήρηση των δένδρων.
Σύσταση: Κατά τη διαδικασία ανάθεσης συμβάσεων θα πρέπει να αποφεύγονται λάθη/παραλήψεις,
ώστε να μην επιβαρύνεται ο Δήμος με επιπλέον δαπάνες.
Ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας και του Περιβάλλοντα Χώρου – Αρ. Διαγωνισμού 75/2014.
Σκυροδέτηση της Πλατείας και Έλεγχος Ποιότητας του Σκυροδέματος. Με βάση τις πρόνοιες των όρων
του Συμβολαίου, όλες οι εργαστηριακές δοκιμές πρέπει να γίνονται σε εγκεκριμένα δημόσια ή
διαπιστευμένα ιδιωτικά εργαστήρια. Στην περίπτωση που ο Εργολάβος, μετά από έγκριση του Μηχανικού,
εγκαταστήσει δικό του εργαστήριο στο εργοτάξιο, θα έχει το δικαίωμα να διεξάγει σε αυτό μόνο δοκιμές
για τις οποίες θα έχει την έγκριση του Μηχανικού.
Τον Δεκέμβριο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο, ζητήσαμε όπως για τις εργασίες σκυροδέτησης
της πλατείας που διεξήχθησαν στις 6.12.2015, πληροφορήσει την Υπηρεσία μας το όνομα του
εργαστηρίου στο οποίο θα διεξαγόταν ο έλεγχος θραύσης των κύβων και, κατά πόσο αυτό ήταν
διαπιστευμένο.
Ζητήσαμε επίσης όπως μας πληροφορήσει για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τον εργαστηριακό
έλεγχο της ποιότητας του σκυροδέματος, καθώς και για τα αποτελέσματα του ελέγχου θραύσης των
κύβων που λήφθηκαν κατά τη σκυροδέτηση.
Τον Ιούνιο 2016, η Δημοτική Μηχανικός μάς γνωστοποίησε το όνομα του εργαστηρίου, βεβαιώνοντας ότι
ήταν διαπιστευμένο.
Τον Αύγουστο 2016, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο, υποδείξαμε ότι ενώ με την προηγούμενη
επιστολή μας, είχαμε επίσης ζητήσει όπως μας πληροφορήσει για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για
τον εργαστηριακό έλεγχο της ποιότητας του σκυροδέματος, καθώς και για τα αποτελέσματα του ελέγχου
θραύσης των κύβων που είχαν ληφθεί κατά τη σκυροδέτηση, εντούτοις η Δημοτική Μηχανικός δεν
απάντησε στο συγκεκριμένο ερώτημα με την πιο πάνω επιστολή της. Ως εκ τούτου, ζητήσαμε όπως μας
υποβάλει αντίγραφο των εκθέσεων του εργαστηρίου με τα σχετικά αποτελέσματα και, μας πληροφορήσει
για τη διαδικασία του ελέγχου ποιότητας που ακολουθήθηκε, παραθέτοντας – για σύγκριση – τις σχετικές
πρόνοιες των τεχνικών προδιαγραφών του έργου.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε ότι ο Δήμος έχει λάβει από τον Πολιτικό Μηχανικό του
έργου έκθεση που αφορά ανάλυση των αποτελεσμάτων ελέγχου θραύσης των κύβων. Ο Δήμος ζήτησε
όπως υποβληθεί και αξιολόγηση της στατικής επάρκειας της γέφυρας. Όπως μας πληροφόρησε περαιτέρω
ο Δήμαρχος, τόσο η έκθεση όσο και η αξιολόγηση θα σταλούν στην Υπηρεσία μας προσεχώς.
Ανέγερση νέου Δημαρχείου Λευκωσίας. Φάση Β΄ – Ανέγερση Κτηρίων Β1.1, Β1.2, Β1.3 – Αρ.
Διαγωνισμού 173/2010. Το ιστορικό του θέματος παρατίθεται λεπτομερώς στην Ετήσια Έκθεση του 2014.
Η εκτέλεση των εργασιών ανέγερσης μέρους της Φάσης Β΄ – Κτίρια Β1.1, Β1.2 και Β1.3 – του νέου
Δημαρχείου άρχισε τον Οκτώβριο 2011, με ημερομηνία ολοκλήρωσης την 9.4.2013, έναντι του ποσού των
€6.664.224. Στο έργο παρατηρήθηκαν πολύ μεγάλες καθυστερήσεις και δόθηκαν διαδοχικές παρατάσεις,
κυρίως κατ’ επίκληση της ανεύρεσης αρχαιοτήτων. Με βάση την τελευταία παράταση, ως νέα ημερομηνία
ολοκλήρωσης του έργου καθορίστηκε η 10.11.2015.
Τον Οκτώβριο 2015, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι κατά τη διαδικασία του αρχιτεκτονικού
διαγωνισμού για το έργο, που διήρκησε από το 1996 μέχρι το 1998, είχαν γίνει σχετικές δημοσιεύσεις και
δημόσιες παρουσιάσεις, κατά τις οποίες έγινε ευρέως γνωστή η χωροθέτηση του έργου. Περαιτέρω, μας
31
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
πληροφόρησε ότι το Τμήμα Αρχαιοτήτων δεν είχε εκφράσει τότε, τελική άποψη για την ύπαρξη
αρχαιοτήτων στον συγκεκριμένο χώρο κατασκευής του έργου και, ότι αυτός δεν ήταν κηρυγμένος ως
Αρχαίο Μνημείο, εφόσον η παλιά πόλη κηρύχθηκε ως Αρχαίο Μνημείο το 2004. Η Υπηρεσία μας δεν
συμμερίζεται τις θέσεις αυτές του Δημάρχου, λαμβάνοντας ειδικά υπόψη ότι η κήρυξη του χώρου ως
Αρχαίο Μνημείο είχε προηγηθεί κατά πολύ της προκήρυξης και ανάθεσης του διαγωνισμού και συνεπώς
ήταν επιβεβλημένο όπως αυτό ληφθεί υπόψη κατά τον σχεδιασμό του έργου.
Ο Ανάδοχος με επιστολές του προς τον Δήμο υπέβαλε απαίτηση για πρόσθετη παράταση χρόνου 286
ημερολογιακών ημερών, λόγω καθυστέρησης στην έκδοση και παράδοση από τον Αρχιτέκτονα
αναθεωρημένων σχεδίων για τα κτήρια. Ο Αρχιτέκτονας του έργου, αφού αξιολόγησε την εν λόγω
απαίτηση, εισηγήθηκε την παραχώρηση στον Ανάδοχο παράτασης χρόνου 183 ημερολογιακών ημερών.
Στις 6.11.2015, η Τεχνική Επιτροπή Παρακολούθησης των Συγχρηματοδοτούμενων και Άλλων
Αναπτυξιακών Έργων (ΤΕΠΕ) σε συνεδρία της, αποφάσισε να εγκρίνει την πιο πάνω εισήγηση του
Αρχιτέκτονα για παραχώρηση στον Ανάδοχο νέας παράτασης χρόνου 183 ημερολογιακών ημερών, με
ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου την 11.5.2016.
Στις 25.5.2016, η Κεντρική Επιτροπή Αλλαγών και Απαιτήσεων (ΚΕΑΑ) σε συνεδρία της, ενέκρινε εισήγηση
της Τεχνικής Επιτροπής Αλλαγών και Απαιτήσεων του Δήμου για την παραχώρηση στον Ανάδοχο
περαιτέρω παράτασης χρόνου 36 ημερολογιακών ημερών, με αναθεωρημένη ημερομηνία ολοκλήρωσης
του έργου την 16.6.2016, λόγω παρεμπόδισης της πρόσβασης του Αναδόχου στο εργοτάξιο, εξαιτίας της
ταυτόχρονης εκτέλεσης εργασιών άλλου κατασκευαστικού συμβολαίου.
Στις 10.6.2016, η Συντονίστρια της σύμβασης με Σημείωμα της ενημέρωσε την ΚΕΑΑ ότι ο Ανάδοχος με
επιστολή του ημερομηνίας 2.6.2016, ειδοποίησε τον Δήμο ότι διαφωνεί με τον αριθμό των ημερών της
παράτασης χρόνου που του παραχωρήθηκε και ζητά την έναρξη διαδικασίας για φιλικό διακανονισμό της
διαφοράς. Περαιτέρω, η Συντονίστρια με το Σημείωμα της ζητά όπως η ΚΕΑΑ καθορίσει το όργανο που θα
αναλάβει τη διεξαγωγή του φιλικού διακανονισμού.
Η ΚΕΑΑ σε συνεδρία της που έγινε στις 22.6.2016, αποφάσισε όπως τη διεξαγωγή του φιλικού
διακανονισμού αναλάβει η Τμηματική Επιτροπή Αλλαγών και Απαιτήσεων του Δήμου, μαζί με τη
Συντονίστρια της σύμβασης. Περαιτέρω, η ΚΕΑΑ υπέδειξε ότι θα πρέπει να εφαρμοστούν οι όροι του
συμβολαίου, περιλαμβανομένων και των προνοιών που αφορούν την επιβολή ποινικής ρήτρας για
καθυστερήσεις.
Στις 27.7.2016, η ΚΕΑΑ σε συνεδρία της, αφού ενημερώθηκε από τον Δήμο για την εισήγηση της ΤΕΠΕ
όσον αφορά τη δικαιολογημένη παράταση χρόνου, που υπολογίστηκε σε 1164 ημερολογιακές ημέρες εκ
των οποίων οι 1006 ημέρες με αποζημίωση, καθώς και για την προκαταρκτική εκτίμηση του ποσού όπως
οικονομικής αποζημίωσης, που ανέρχεται στο ποσό των €1.135.859, εισηγήθηκε όπως ο Δήμος αναλάβει
την εξεύρεση φιλικού διακανονισμού για το εν λόγω θέμα και επανέλθει στην ΚΕΑΑ για επανεξέταση.
Παράλληλα, η ΚΕΑΑ επεσήμανε ότι δεν είχε γίνει ορθή διαχείριση του θέματος των αρχαιοτήτων.
Όπως 19.10.2016, η ΚΕΑΑ ενημερώθηκε από τον Δήμο για τα αποτελέσματα του φιλικού διακανονισμού,
σύμφωνα με τον οποίο, έγινε εισήγηση για παραχώρηση στον Ανάδοχο παράτασης χρόνου 105
ημερολογιακών ημερών, αντί 36 που είχαν εγκριθεί προηγουμένως, με νέα ημερομηνία αποπεράτωσης
του έργου την 24.82016. Η ΚΕΑΑ αποφάσισε όπως επί του παρόντος, παραμείνει στην προηγούμενη
απόφαση όπως για έγκριση των 36 ημερών, εκφράζοντας τη θέση ότι δεν είναι όπως το συμφέρον του
έργου η αποσπασματική εξέταση επιμέρους φιλικών διακανονισμών, αλλά θα πρέπει να γίνει μια
συνολική διευθέτηση όλων των απαιτήσεων. Υπέδειξε όπως όπως, μέχρι να εξεταστεί οποιαδήποτε
συνολική παράταση χρόνου, να εφαρμόζονται οι όροι του συμβολαίου για αποκοπή των προβλεπόμενων
ποσών για ρήτρες καθυστέρησης.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε τα ακόλουθα:
32
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
•
Η θέση των νέων κτηρίων στο δυτικό και νότιο τμήμα του οικοπέδου αποφασίστηκε κατόπιν
υπόδειξης και έγκρισης από το Τμήμα Αρχαιοτήτων.
•
Το Τμήμα Αρχαιοτήτων έδωσε απόψεις για την ακριβή τοποθέτηση των θεμελιώσεων οι οποίες
υιοθετήθηκαν πλήρως στη μελέτη.
•
Η ύπαρξη των αρχαιοτήτων λήφθηκε υπόψη στον σχεδιασμό του έργου και στην ετοιμασία των
εγγράφων του διαγωνισμού. Λήφθηκαν επίσης υπόψη όλες οι υποδείξεις και όροι του Τμήματος
Αρχαιοτήτων οι οποίοι ενσωματώθηκαν στη μελέτη.
•
Η μη έγκριση του Τμήματος Αρχαιοτήτων για χωροθέτηση του έργου στους ανασκαμμένους χώρους
στο βόρειο και ανατολικό τμήμα του οικοπέδου, είχε ως αποτέλεσμα, κατά την περίοδο εκτέλεσης
του έργου, να γίνεται ανασκαφική διερεύνηση από το Τμήμα Αρχαιοτήτων για την κάθε θέση
θεμελίωσης κτηρίου.
Σύσταση: Η χωροθέτηση έργων σε περιοχές όπου ενδεχομένως να υπάρχουν αρχαιότητες θα πρέπει
να γίνεται κατόπιν λεπτομερούς μελέτης και σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιοτήτων, για την
αποφυγή καθυστερήσεων και οικονομικών απαιτήσεων του Αναδόχου. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να
γίνεται σχετική πρόνοια στα έγγραφα του διαγωνισμού, ώστε να αντιμετωπίζεται επαρκώς το
ενδεχόμενο ανεύρεσης αρχαιοτήτων.
Ανέγερση Νέου Δημαρχείου Λευκωσίας. Φάση Β΄– Ανέγερση Κτηρίων Β1.1, Β1.2, Β1.3 – Αρ.
Διαγωνισμού 173/2010. Απαίτηση Αρχιτέκτονα για Επιπλέον Αμοιβή. Τον Οκτώβριο 2015, με επιστολή
μας προς τον Δήμαρχο αναφερθήκαμε στην απαίτηση του Αρχιτέκτονα για επιπλέον αμοιβή, την οποία
είχε υποβάλει στον Δήμο με επιστολή του ημερομηνίας 19.10.2015 και, υποδείξαμε ότι η Υπηρεσία μας
δεν συμφωνούσε με τη μεθοδολογία υπολογισμού της επιπλέον αμοιβής που πρότειναν οι μελετητές. Ως
εκ τούτου, εισηγηθήκαμε όπως εφαρμοστούν οι πρόνοιες της Εγκυκλίου ΚΕΑΑ 4, ημερ. 6.10.2011, στην
οποία καθορίζεται η μεθοδολογία υπολογισμού της επιπλέον αμοιβής των Συμβούλων Μελετητών για
οικοδομικά έργα, σε περίπτωση παράτασης στην ημερομηνία αποπεράτωσης ενός έργου, για λόγους που
δεν οφείλονται σ΄ αυτούς (εφόσον αξιολογηθούν οι καθυστερήσεις και δεν τους καταλογιστούν
οποιεσδήποτε ευθύνες).
Επίσης, εισηγηθήκαμε όπως σε περίπτωση που έχουν ανατεθεί στον Αρχιτέκτονα επιπλέον εργασίες, τότε
η αμοιβή του θα πρέπει να συμφωνηθεί με βάση το κόστος τους, αφού υποβληθούν όλα τα στοιχεία.
Τέλος υποδείξαμε ότι η αμοιβή με βάση ωριαία αποζημίωση θα μπορούσε να εφαρμοστεί, νοουμένου ότι
οι μελετητές τηρούσαν συνεχώς όλα τα στοιχεία απασχόλησης τους και παρείχαν στον Εργοδότη την
ευκαιρία να επιβεβαιώσει τα στοιχεία αυτά.
Τον Νοέμβριο 2015, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
Ο Δήμος υπέγραψε στις 31.8.2007 συμφωνία με το συγκεκριμένο Αρχιτεκτονικό Γραφείο, για τη μελέτη
και επίβλεψη της ανέγερσης του Νέου Δημαρχείου Λευκωσίας, έναντι αμοιβής ίσης με ποσοστό 6,5% επί
του τελικού κόστους κατασκευής του έργου.
Ο Αρχιτέκτονας με την απαίτηση του ζητά όπως αυξηθεί το ποσοστό αμοιβής του κατά 2,44% εξαιτίας –
όπως ισχυρίζεται – της αύξησης του όγκου εργασίας που έχει εκτελέσει, εξ αιτίας της κατασκευής του
έργου σε διαφορετικά τεμάχια, με ξεχωριστά κτήρια και σε διαφορετικούς χρόνους κατασκευής, αντί της
κατασκευής ενός ενιαίου κτηρίου, σε ένα τεμάχιο, όπως ήταν η αρχική υποχρέωση του. Σημειώνεται ότι η
πιο πάνω αλλαγή προέκυψε λόγω των αρχαιολογικών ευρημάτων στο αρχικό τεμάχιο ανέγερσης του
έργου.
33
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Η Υπηρεσία μας παρατήρησε ότι οι λόγοι που επικαλείτο ο Αρχιτέκτονας για αιτιολόγηση της απαίτησης
του δεν ευσταθούσαν, εφόσον, αν και το έργο της Φάσης Β΄ είχε χωριστεί σε 4 διαφορετικά κτήρια, αυτά
εκτελούνταν στο ίδιο εργοτάξιο και, ως εκ τούτου, δεν είχε διαφοροποιηθεί ο βασικός όγκος της εργασίας
που είχε να εκτελέσει ο Αρχιτέκτονας. Περαιτέρω, υποδείξαμε ότι το ίδιο ίσχυε και για το θέμα της
εκτέλεσης των εργασιών κατά Φάσεις, με διαφορετικά οικοδομικά συμβόλαια, αφού αυτό δεν επηρέαζε
τον γενικό σχεδιασμό του έργου.
Η Υπηρεσία μας, συμφώνησε με τη θέση του Δήμου, ότι δηλαδή το ποσοστό αμοιβής του Αρχιτέκτονα με
βάση την αρχική συμφωνία (6,5%), είναι αρκετά ψηλό και υπερκαλύπτει τυχόν επιπλέον έξοδα, από την
υλοποίηση του έργου σε διαφορετικές φάσεις και αριθμό κτηρίων.
Τέλος, σημειώσαμε ότι για όλες τις επιπλέον υπηρεσίες που είχε προσφέρει ο Αρχιτέκτονας κατόπιν
οδηγιών του Δήμου και, αφού προηγήθηκαν διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο μερών, ο Δήμος είχε ήδη
καταβάλει στον Αρχιτέκτονα την αναλογούσα επιπρόσθετη αμοιβή.
Ενόψει των πιο πάνω, η Υπηρεσία μας εξέφρασε την άποψη ότι ο Αρχιτέκτονας δεν δικαιούτο αύξηση του
ποσοστού αμοιβής του, πέραν της επιπλέον αμοιβής για τη διαχείριση του οικοδομικού συμβολαίου,
όπως αυτό είχε εξεταστεί προηγουμένως από τον Δήμο σε συνεννόηση με την Υπηρεσία μας.
Σύσταση: Ο υπολογισμός της επιπλέον αμοιβής των Συμβούλων Μελετητών για οικοδομικά έργα, σε
περίπτωση παράτασης της ημερομηνίας αποπεράτωσης ενός έργου, για λόγους που δεν οφείλονται
σ΄ αυτούς, θα πρέπει να προνοείται στα έγγραφα των διαγωνισμών του Δήμου, ότι θα γίνεται με
βάση τις πρόνοιες της Εγκυκλίου ΚΕΑΑ 4.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε ότι η πιο πάνω σύσταση της Υπηρεσίας μας θα ληφθεί
υπόψη σε μελλοντικούς διαγωνισμούς του Δήμου.
Ολοκληρωμένη Ανάπλαση του Εμπορικού Τριγώνου Μακαρίου – Στασικράτους – Ευαγόρου για την
Ενίσχυση της Βιώσιμης Κινητικότητας. Κατασκευαστική Φάση Α – Αρ. Διαγωνισμού 91/2015. Τον
Φεβρουάριο 2016, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο παρατηρήσαμε τα ακόλουθα αναφορικά με τα
προκαταρκτικά έγγραφα του διαγωνισμού:
(i)
Δικαίωμα και προϋποθέσεις συμμετοχής. Ο προϋπολογισμός της σύμβασης είχε καθοριστεί στο
ποσό των €8.000.000 και η διάρκεια εκτέλεσης του έργου στους 16 μήνες. Το έργο κατατάχθηκε
στην Κατηγορία των Οικοδομικών και Τεχνικών, Τάξης Α΄.
Στις Οδηγίες προς Οικονομικούς Φορείς, καθορίστηκαν ωστόσο και επιπρόσθετες προϋποθέσεις –
πέραν της Κατηγορίας και Τάξης του έργου – που έπρεπε να πληρούν οι ενδιαφερόμενοι
οικονομικοί φορείς για να έχουν δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό.
Συγκεκριμένα στις Οδηγίες αναφέρονταν τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν οι εργοδοτούμενοι
από τους προσφοροδότες Μηχανικοί για τις εργασίες των οικοδομικών, των ηλεκτρολογικών, των
μηχανολογικών και των εγκαταστάσεων σιντριβανιών (Πολιτικοί Μηχανικοί, Τοπογράφοι
Μηχανικοί, Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί, Μηχανολόγοι Μηχανικοί).
Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως η υποβολή των στοιχείων/εγγράφων για τεκμηρίωση
συμμόρφωσης με τα εν λόγω κριτήρια, να μην απαιτείται στο στάδιο υποβολής της προσφοράς,
αλλά να απαιτείται μόνο από τον Ανάδοχο με την υπογραφή της σύμβασης. Υποδείξαμε ότι η
μέθοδος αυτή υιοθετήθηκε και από το αρμόδιο Τμήμα του δημοσίου (Τμήμα Δημοσίων Έργων) στα
έργα που προκηρύσσει, μετά από τη διαπίστωση ότι αρκετοί προσφοροδότες αποκλείονταν από την
περαιτέρω διαδικασία αξιολόγησης λόγω λαθών και παραλείψεων ή/και παρερμηνειών των εν
λόγω απαιτήσεων και των στοιχείων που έπρεπε να υποβάλουν με την προσφορά τους, ενώ αρκετές
φορές, ο Ανάδοχος ζητούσε
– μετά την κατακύρωση – την αντικατάσταση τους.
34
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Όσον αφορούσε την απαίτηση για συμπλήρωση από τον οικονομικό φορέα ενός έργου αξίας
τουλάχιστον €5.000.000 ή δύο έργων αξίας τουλάχιστον €3.000.000, εισηγηθήκαμε τη μείωση της
αξίας των έργων σε €2.000.000 και €1.000.000 αντίστοιχα.
Τέλος, εισηγηθήκαμε να αφαιρεθεί η απαίτηση όπως ο προσφοροδότης αποδείξει ότι, για την
εκτέλεση της σύμβασης, θα έχει στη διάθεση του τους αναγκαίους πόρους. Το ίδιο εισηγηθήκαμε
και για τους φορείς, στους οποίους μπορούσε να στηρίζεται ο προσφοροδότης για να αποδείξει ότι
πληροί τις εν λόγω επιπρόσθετες προϋποθέσεις.
(ii)
Δαπεδοστρώσεις. Στα Δελτία Ποσοτήτων και στις Τεχνικές Προδιαγραφές του εν λόγω έργου, είχαν
περιληφθεί εργασίες τοποθέτησης δαπεδοστρώσεων με πλάκες και κυβόλιθους από φυσικό
γρανίτη, λευκό μάρμαρο και φυσικό πέτρωμα μαύρου βασάλτη.
Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως ο σχεδιασμός του πιο πάνω έργου, δεν θα έπρεπε να
αποκλείει τη δυνατότητα τοποθέτησης και άλλων υλικών, επιτόπιας προέλευσης, που να συνάδουν
αφενός με τον τοπικό χαρακτήρα και, αφετέρου, με την αισθητική του χώρου του συγκεκριμένου
έργου, τα οποία παράγονται από τοπικές βιομηχανίες και, είναι σημαντικά χαμηλότερου κόστους.
Τέλος, υποδείξαμε ότι με τον τρόπο αυτό, αναμένετο να αναπτυχθεί μεγαλύτερος ανταγωνισμός και
να εξασφαλιστούν καλύτερες τιμές προς όφελος του Δήμου, ενώ ταυτόχρονα θα δινόταν και η
ευκαιρία χρήσης προϊόντων τοπικής προέλευσης.
Τον Απρίλιο 2016, η Δημοτική Μηχανικός μας πληροφόρησε ότι τα περισσότερα κριτήρια που
πρέπει να πληρούν οι εργοδοτούμενοι Μηχανικοί των προσφοροδοτών έχουν αφαιρεθεί από τις
Οδηγίες και θα περιληφθούν στον Τόμο Γ΄ στις Ειδικές Τεχνικές Προδιαγραφές και θα αξιολογηθούν
μετά την υπογραφή της σύμβασης.
Τέλος, όσον αφορά το θέμα των δαπεδοστρώσεων, μας πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – ότι η χωροθέτηση
του συγκεκριμένου έργου στον πυρήνα του αστικού εμπορικού κέντρου της πόλης, απαιτεί σχεδιασμό και
χρήση υλικών ψηλής ποιότητας και αντοχής, χαμηλής απορροφητικότητας και χαμηλής συσσώρευσης και
αντανάκλασης θερμότητας, χαρακτηριστικά τα οποία δεν διαθέτουν τα υλικά/προϊόντα επιτόπιας
κατασκευής.
Τον Ιούνιο 2016, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο, υποδείξαμε ότι το επίπεδο ποιότητας και οι
ιδιότητες των υλικών θα μπορούσαν να διασφαλιστούν με τον καθορισμό των τεχνικών χαρακτηριστικών
και των προτύπων που θα πρέπει να πληρούν τα εν λόγω προϊόντα (μεταξύ των οποίων και τα Κυπριακά,
τα οποία δεν θα έπρεπε να αποκλείονται εκ προοιμίου).
Τον Αύγουστο 2016, η Δημοτική Μηχανικός μας πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – ότι ο Δήμος, ο οποίος
είναι ο μελετητής του έργου, έχει την ευθύνη επιλογής του υλικού δαπεδόστρωσης και του τελικού
αποτελέσματος που θα προκύψει με την ολοκλήρωση του έργου. Μας πληροφόρησε επίσης ότι ο Δήμος
προέβηκε σε εργαστηριακούς ελέγχους για σύγκριση των τεχνικών χαρακτηριστικών του γρανίτη και των
προκατασκευασμένων προϊόντων σκυροδέματος, τα αποτελέσματα των οποίων έχουν καταδείξει ότι τόσο
η αντοχή όσο και η απορροφητικότητα του γρανίτη υπερτερούν κατά πολύ αυτές των
προκατασκευασμένων προϊόντων.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – τα ακόλουθα:
•
Μετά την εξέταση του θέματος κατάταξης του έργου από το Συμβούλιο Εγγραφής και Ελέγχου
Εργοληπτών, το έργο κατατάκτηκε σαν Τεχνικό Έργο Τάξης Α.
•
Μειώθηκαν τα ποσά για προηγούμενα εκτελεσθέντα έργα σε ένα έργο αξίας €4.000.000 ή δύο έργα
αξίας €2.000.000.
•
Η επιλογή του υλικού δαπεδόστρωσης έγινε λαμβάνοντας υπόψη τη μελλοντική συντήρηση του
έργου.
35
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύσταση: Σε τέτοιας φύσης έργα, ο σχεδιασμός και οι προδιαγραφές δεν θα πρέπει να αποκλείουν εκ
προοιμίου τα επιτόπιας προέλευσης προϊόντα.
Ανάπλαση Τμήματος Παλιού Πυρήνα Καϊμακλίου. Συντήρηση, Αποκατάσταση Όψεων και Ανάπλαση
Δρόμων με Υπογειοποίηση Δικτύων Κοινής Ωφελείας – Φάση Δ΄. Αρ. Διαγωνισμού 12/2016. . Τον
Μάρτιο 2016, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο, παρατηρήσαμε τα ακόλουθα αναφορικά με τα έγγραφα
του διαγωνισμού:
Ο προϋπολογισμός της σύμβασης είχε καθοριστεί στο ποσό των €730.000 και η διάρκεια εκτέλεσης του
έργου στους 10 μήνες. Το έργο κατατάχθηκε στην Κατηγορία των Οικοδομικών και Τεχνικών Τάξης Γ΄.
Στις Οδηγίες προς Οικονομικούς Φορείς, καθορίστηκαν ωστόσο και επιπρόσθετες προϋποθέσεις – πέραν
της Κατηγορίας και Τάξης του έργου – που έπρεπε να πληρούν οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί φορείς για
συμμετοχή στον διαγωνισμό:
Λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες της οικονομίας καθώς και τον περιορισμένο αριθμό έργων που
εκτελέστηκαν κατά την τελευταία 5-ετία, εισηγηθήκαμε όπως, με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής και την
ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού, οι επιπρόσθετες προϋποθέσεις αφαιρεθούν από τα έγγραφα του εν λόγω
διαγωνισμού και, να παραμείνει μόνο η απαίτηση για την Κατηγορία και Τάξη του έργου.
Υποδείξαμε επίσης ότι σε περίπτωση που ο Δήμος θεωρούσε αναγκαία την εισαγωγή πρόσθετου
κριτηρίου, τότε θα μπορούσε να παραμείνει η απαίτηση για την εκτέλεση ενός οικοδομικού έργου αξίας
τουλάχιστον €200.000, κατά τα τελευταία πέντε χρόνια.
Όσον αφορά τις επιπρόσθετες απαιτήσεις για εμπειρία σε συντήρηση/αποκατάσταση υφιστάμενων
κηρυγμένων ως διατηρητέων παραδοσιακών οικοδομών ή οικοδομών που είναι κηρυγμένες ως αρχαία
μνημεία σύμφωνα με τον Περί Αρχαιοτήτων Νόμο ή συντήρησης/αποκατάστασης όψεων παραδοσιακών
οικοδομών, όπου ο ορισμός τους περιορίζεται σε πλινθόκτιστες ή πετρόκτιστες με ξύλινες στέγες και
κουφώματα, εκφράσαμε την άποψη ότι αυτές ήταν πολύ περιοριστικές.
Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως απαληφθεί η αναφορά σε διατηρητέα παραδοσιακή οικοδομή
ή οικοδομή που είναι κηρυγμένη ως αρχαίο μνημείο, καθώς και ο ορισμός της παραδοσιακής οικοδομής.
Τον ίδιο μήνα, η Δημοτική Μηχανικός μας πληροφόρησε γραπτώς ότι οι εν λόγω επιπρόσθετες
προϋποθέσεις περιλήφθηκαν ώστε ο Ανάδοχος που θα επιλεγεί να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις
ιδιαιτερότητες και απαιτήσεις του έργου, το οποίο βρίσκεται σε περιοχή Ειδικού Χαρακτήρα
παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, με οικοδομές, οι περισσότερες των οποίων είναι διατηρητέες.
Σύσταση: Με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής και τον υγιή ανταγωνισμό, ο Δήμος θα πρέπει, κατά
τον καθορισμό των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής, καθώς και την ετοιμασία των προδιαγραφών, να
λαμβάνει υπόψη όλα τα δεδομένα.
36
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
1.3
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΔΗΜΟΣ ΛΕΜΕΣΟΥ
(α) Έκδοση Αδειών από Δήμο Λεμεσού. Τον Μάρτιο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο
παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
(i)
Ανέγερση οικοδομής επί της λεωφόρου Μακαρίου ΙΙΙ στη Λεμεσό. Στις 29.7.2005, ιδιωτική
εταιρεία υπέβαλε στον Δήμο Λεμεσού αίτηση για έκδοση Πολεοδομικής Άδειας για ανέγερση
εξαόροφου κτηρίου (ισόγειο με μεσοπάτωμα και 5 ορόφοι) για στέγαση των γραφείων Δικηγορικού
Οίκου, με μελετητή του έργου Αρχιτεκτονικό Γραφείο που ανήκε σε άτομο με στενή οικογενειακή
σχέση με τον Δήμαρχο.
Στις 15.11.2005, σε συνεδρία της Πολεοδομικής Επιτροπής του Δήμου, Πρόεδρος της οποίας ήταν
τότε ο μελετητής του Έργου, αποφασίστηκε όπως εγκριθεί η έκδοση της εν λόγω Πολεοδομικής
Άδειας (Αρ. Π.Α. 429/05). Σημειώνεται ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής, σύμφωνα με τα πρακτικά της
πιο πάνω συνεδρίας, αποχώρησε κατά την εξέταση του θέματος, λόγω του ότι ήταν ο μελετητής του
έργου.
Στις 17.11.2005 το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρία του, στην οποία παρευρίσκετο ο μελετητής του
Έργου και Πρόεδρος της Πολεοδομικής Επιτροπής που αναφέρεται πιο πάνω, επικύρωσε ομόφωνα
το πρακτικό της Πολεοδομικής Επιτροπής και κατά συνέπεια ενέκρινε την έκδοση της πιο πάνω
Πολεοδομικής Άδειας.
Η Υπηρεσία μας θεωρεί ότι η παρουσία στις συνεδριάσεις μελετητών (αρχιτεκτόνων, πολιτικών
μηχανικών, μηχανολόγων-μηχανικών, ηλεκτρολόγων μηχανικών κλπ) ή δικηγόρων, λογιστών κλπ,
την στιγμή που συζητείται η αίτηση για την οποία εκπροσωπούν τους αιτητές, είναι παράτυπη και
παραβιάζει τις γενικές αρχές διοικητικού δικαίου.
Στις 29.11.2005, εκδόθηκε από τον Δήμο η Γνωστοποίηση Χορήγησης Πολεοδομικής Άδειας για την
πιο πάνω αίτηση. Σύμφωνα με την περιγραφή ανάπτυξης της Άδειας, προβλέπετο η κατασκευή
εξαόροφου κτηρίου γραφείων με κατάστημα στο ισόγειο, αίθουσα πολιτιστικών εκδηλώσεων και
δύο οικιστικών μονάδων.
Στις 8.2.2006, εκδόθηκε από τον Δήμο η Άδεια Οικοδομής για την πιο πάνω ανάπτυξη.
Ενώ το έργο βρισκόταν υπό ανέγερση, η εν λόγω εταιρεία υπέβαλε στον Δήμο στις 16.7.2007,
αίτηση για προκαταρκτικές απόψεις ως προς τη δημιουργία δύο επιπλέον ορόφων στο κτήριο.
Στις 24.7.2007, η Πολεοδομική Επιτροπή του Δήμου σε συνεδρία της συμφώνησε με το πιο πάνω
αίτημα της εταιρείας.
Με την πιο πάνω επιστολή μας, ζητήσαμε επίσης όπως πληροφορηθούμε κατά πόσο κατά την
εξέταση των αιτήσεων και έκδοση των πιο πάνω αδειών, είχαν παραχωρηθεί στον αιτητή
οποιεσδήποτε χαλαρώσεις, και αν ναι, με βάση ποιες πρόνοιες της περί Οδών και Οικοδομών
Νομοθεσίας είχαν αυτές παραχωρηθεί.
(ii)
Ανάπτυξη Μαρίνας Λεμεσού. Με την επιστολή μας ζητήσαμε όπως πληροφορηθούμε κατά πόσο το
συγκεκριμένο Αρχιτεκτονικό Γραφείο, είχε οποιαδήποτε εμπλοκή στο σχεδιασμό ή/και στην
αδειοδότηση της ανάπτυξης της Μαρίνας Λεμεσού, και αν ναι, με ποια ιδιότητα, σε ποιο βαθμό και
σε ποιο στάδιο της ανάπτυξης.
Η Δημοτικός Γραμματέας μας πληροφόρησε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
•
Ανέγερση οικοδομής επί της λεωφόρου Μακαρίου ΙΙΙ στη Λεμεσό. Η αρχική άδεια που εκδόθηκε
στις 29.11.2005, για ανέγερση της οικοδομής επί της λεωφόρου Μακαρίου ΙΙΙ στη Λεμεσό,
προέβλεπε κατασκευή εξαόροφου κτηρίου, όμως στη συνέχεια και ενώ το έργο βρισκόταν υπό
ανέγερση, λόγω νέων αναγκών που προέκυψαν, η εταιρεία υπέβαλε αίτηση για προκαταρκτικές
απόψεις ως προς τη δημιουργία δύο επιπλέον ορόφων στο κτήριο, η προσθήκη των οποίων
37
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
καλυπτόταν από τη μεταφορά συντελεστή από διατηρητέα οικοδομή και από τμήμα του ιδίου
τεμαχίου το οποίο ενέπιπτε σε οικιστική ζώνη. Η Πολεοδομική Επιτροπή του Δήμου, αφού εξέτασε
το θέμα, αντιμετώπισε θετικά το εν λόγω αίτημα.
Περαιτέρω, μας πληροφόρησε ότι οι χαλαρώσεις που δόθηκαν στη συγκεκριμένη περίπτωση για τον
αριθμό των ορόφων, δόθηκαν με βάση τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου Λεμεσού και του περί
Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου.
Σε ότι αφορά τις συνεδρίες του Δημοτικού Συμβουλίου, η Δημοτική Γραμματέας μας πληροφόρησε
ότι κατά πάγια πρακτική, οι ομόφωνες αποφάσεις της Πολεοδομικής Επιτροπής δεν συζητούνται
στις συνεδρίες του Δημοτικού Συμβουλίου, αλλά παρουσιάζονται σε ενιαίο πρακτικό και
επικυρώνονται ως σύνολο. Η Υπηρεσία δεν συμφωνεί ότι η πρακτική αυτή μπορεί να δικαιολογήσει
συμμετοχή στις συνεδρίες προσώπων που με βάση τις γενικές αρχές διοικητικού δικαίου κωλύονται
να συμμετάσχουν και θα έπρεπε να αποχωρούν.
Σε περίπτωση που υπάρχει θέμα για το οποίο στο στάδιο της συζήτησης και λήψης απόφασης στην
Πολεοδομική Επιτροπή, παρουσιάζεται διαφωνία ή σε περίπτωση που η Πολεοδομική Επιτροπή
κρίνει ένα θέμα ως ιδιαίτερα σημαντικό, αυτό διαχωρίζεται από το γενικό πρακτικό και τίθεται
ενώπιον του Δημοτικού Συμβουλίου ως ξέχωρο θέμα. Σε τέτοια περίπτωση πάντοτε αποχωρούν
από την συνεδρία οποιαδήποτε μέλη εμπλέκονται ως μελετητές ή άλλως πως, στο υπό συζήτηση
θέμα.
•
Ανάπτυξη Μαρίνας Λεμεσού. Το συγκεκριμένο Αρχιτεκτονικό Γραφείο, δεν είχε εμπλοκή στον
σχεδιασμό ή/και την αδειοδότηση της ανάπτυξης της Μαρίνας Λεμεσού. Είχε όμως αναλάβει τη
μελέτη για αποκατάσταση του κελύφους των διατηρητέων αποθηκών που βρίσκονται δίπλα από τη
Μαρίνα, η αποκατάσταση των οποίων έγινε με βάση συμφωνία μεταξύ του κράτους και της
Μαρίνας Λεμεσού, για σκοπούς εκπαιδευτικής και πολιτιστικής χρήσης.
Η έκδοση της Πολεοδομικής Άδειας για την εν λόγω ανάπτυξη έγινε από το Τμήμα Πολεοδομίας και
Οικήσεως. Σημειώνεται ότι δεν ζητήθηκαν οι απόψεις του Δήμου επειδή η ανάπτυξη αφορούσε
διατηρητέα οικοδομή.
Σύσταση: Το γενικό νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει θέματα ασυμβίβαστου και σύγκρουσης
συμφερόντων, περιορίζεται στον περί των Γενικών Αρχών Διοικητικού Δικαίου Νόμο και στον περί
του Ασυμβίβαστου προς την ΄Ασκηση των Καθηκόντων Ορισμένων Αξιωματούχων της
Δημοκρατίας Ορισμένων Επαγγελματικών και ΄Αλλων Συναφών Δραστηριοτήτων τους Νόμο. Δεν
έχουμε διαπιστώσει παραβίαση των νόμων αυτών από μέλη του νυν Δημοτικού Συμβουλίου.
Θεωρούμε ωστόσο ότι παραμένει η ανάγκη, κατά το δυνατό, αποφυγής από τους ασκούντες
δημόσια εξουσία καταστάσεων που δημιουργούν στους πολίτες την εντύπωση ύπαρξης ευνοϊκής
μεταχείρισης ιδιωτών. Σε τέτοιες περιπτώσεις υπάρχει αυξημένη ανάγκη, αν δεν μπορούν να
ληφθούν μέτρα στη βάση των αιτιών που δημιούργησαν αυτή την κατάσταση (π.χ. με τη μη
επαγγελματική δραστηριοποίηση στα όρια του οικείου Δήμου) τουλάχιστον να επιδεικνύεται
ιδιαίτερη προσοχή ώστε τα καθήκοντα να ασκούνται αυστηρά σύμφωνα με το εφαρμοζόμενο
νομικό πλαίσιο και με απόλυτο σεβασμό στις αρχές της χρηστής διοίκησης, της διαφάνειας και
της υπεροχής του δημοσίου συμφέροντος. Αυτό αφορά τον Δήμαρχο, τους Δημοτικούς
Συμβούλους και τα στελέχη του Δήμου.
38
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(β) Διαγωνισμός για την Παροχή Υπηρεσιών Ασφαλείας σε Δημοτικούς Χώρους και Υποστατικά του
Δήμου – Αρ. Διαγωνισμού 53/2015. Τον Οκτώβριο 2015, η Δημοτική Γραμματέας με επιστολή της προς
την Υπηρεσία μας αναφέρθηκε στον πιο πάνω διαγωνισμό και, μας πληροφόρησε τα ακόλουθα:
Κατά την αξιολόγηση του διαγωνισμού, διαπιστώθηκε ότι η τιμή μονάδας (κόστος ανά ώρα) που
υπέβαλαν ορισμένοι προσφοροδότες για την παροχή των πιο πάνω υπηρεσιών, δεν υπερέβαινε το ποσό
των €6,21, που αποτελεί το ελάχιστο ποσό αμοιβής ανά ώρα για φρουρούς ασφαλείας, με βάση τον Περί
Κατωτάτου Ορίου Μισθών Νόμου (Κεφ. 183) περιλαμβανομένου και του ποσού της υποχρεωτικής
καταβολής από τον Εργοδότη διαφόρων εισφορών (Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ.λπ.).
Με την πιο πάνω επιστολή, ζήτησε να πληροφορηθεί κατά πόσο ο Δήμος μπορούσε να δεχθεί προσφορές
για ποσό, το οποίο είναι χαμηλότερο της κατώτατης ωριαίας αμοιβής (€6,21) ή θα έπρεπε να τις
απορρίψει, σημειώνοντας ότι στους όρους του διαγωνισμού αναφορικά με τα «Εργασιακά Θέματα»,
αναφέρετο ότι ο Δήμος δεν θα αποδεχθεί προσφορές χαμηλότερες των αποδοχών που είναι εγκεκριμένες
από το Υπουργείο Εργασίας.
Τον Νοέμβριο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο, αναφερθήκαμε στο πιο πάνω θέμα και,
υποδείξαμε τα ακόλουθα:
Στο άρθρο 61(1) του Νόμου περί Συμβάσεων Ν.12(Ι)/2006, που αφορά ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές,
αναφέρεται ότι «εάν για δεδομένη σύμβαση, προσφορά φαίνεται ασυνήθιστα χαμηλή σε σχέση με το
αντικείμενο της, η αναθέτουσα αρχή, προτού απορρίψει την προσφορά αυτή, ζητά γραπτώς τις
διευκρινήσεις εκείνες για τη σύνθεση της προσφοράς που τυχόν κρίνει σκόπιμες».
Λαμβάνοντας υπόψη την πιο πάνω πρόνοια του Νόμου, εισηγηθήκαμε όπως ο Δήμος ζητήσει
διευκρινήσεις από όσους προσφοροδότες υπέβαλαν προσφορά με τιμή χαμηλότερη της ελάχιστης
αμοιβής που καθορίζει η νομοθεσία.
Στη συνέχεια ο Δήμος, αφού αξιολογήσει τις απαντήσεις, να αποφασίσει για την απόρριψη ή όχι των
συγκεκριμένων προσφορών, αφού λάβει υπόψη και τη σχετική πρόνοια των όρων του διαγωνισμού για τα
«Εργασιακά Θέματα» που αναφέρεται πιο πάνω.
Τον Δεκέμβριο 2015, η Δημοτικός Γραμματέας με επιστολή της μας πληροφόρησε ότι ακολουθώντας την
εισήγηση της Υπηρεσίας μας, ο Δήμος ζήτησε διευκρινήσεις από όσους προσφοροδότες υπέβαλαν
προσφορά με τιμή χαμηλότερη της ελάχιστης αμοιβής που καθορίζει η νομοθεσία. Περαιτέρω μας
πληροφόρησε ότι ο Δήμος, αφού αξιολόγησε τις απαντήσεις των προσφοροδοτών, είχε τη άποψη ότι
αυτές δεν ήταν ικανοποιητικές, όσον αφορούσε την πλήρη συμμόρφωση τους με τη νομοθεσία.
Τον ίδιο μήνα, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
παρατηρήσαμε ότι από τη μελέτη των απαντήσεων των προσφοροδοτών, προέκυπτε ότι οι
προσφοροδότες είχαν δηλώσει ότι θα συμμορφώνονταν με τις πρόνοιες της νομοθεσίας Περί Κατωτάτου
Ορίου Μισθών, τις οποίες φαίνεται να είχαν λάβει υπόψη κατά την ετοιμασία της προσφοράς τους.
Περαιτέρω, υποδείξαμε ότι το γεγονός της υποβολής τιμής προσφοράς χαμηλότερης του κατωτάτου
ορίου, δεν συνεπαγόταν ότι θα αμείβουν τους υπαλλήλους τους με χαμηλότερο μισθό από τον
προβλεπόμενο στη σχετική νομοθεσία, κάτι που εν πάση περιπτώσει θα μπορούσε να εξακριβωθεί κατά
την εκτέλεση της σύμβασης από τα αρμόδια Τμήματα/Υπηρεσίες του Δήμου και να τερματιστεί η σύμβαση
εξαιτίας παραβίασης ουσιώδους όρους της.
Τέλος, εκφράσαμε την άποψη ότι οι λόγοι που παρατέθηκαν στην πιο πάνω επιστολή, ότι δηλαδή οι
διευκρινήσεις των προσφοροδοτών δεν ικανοποιούσαν τον Δήμο όσον αφορά την πλήρη συμμόρφωση
τους με τη νομοθεσία, δεν τεκμηριώνονταν και, υποδείξαμε ότι σε περίπτωση που ο Δήμος αποφασίσει να
απορρίψει τις προσφορές που υπέβαλαν οι χαμηλότεροι προσφοροδότες, για παροχή των πιο πάνω
υπηρεσιών, με τιμή μονάδας (αμοιβή ανά ώρα) χαμηλότερη του ποσού των €6,21 που αποτελεί το
39
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ελάχιστο ποσό αμοιβής ανά ώρα για φρουρούς ασφαλείας, με βάση τις πρόνοιες του Περί Κατωτάτου
Ορίου Μισθών Νόμου (Κεφ. 183), θα πρέπει η σχετική απόφαση του Δήμου να είναι πλήρως
τεκμηριωμένη.
Τον Φεβρουάριο 2016, το Δημοτικό Συμβούλιο, αφού έλαβε υπόψη του σχετική γνωμάτευση από τη
νομικό λειτουργό του Δήμου, αποφάσισε να ακυρώσει τον διαγωνισμό και να τον επαναπροκηρύξει.
Ο διαγωνισμός επαναπροκηρύχθηκε με πρόνοια ότι προσφορές με συνολική ωριαία αμοιβή ανά φύλακα
κάτω των €6,21, θα απορρίπτοντο. Υποβλήθηκαν 4 προσφορές και η μια δεν πληρούσε την πιο πάνω
πρόνοια, ως εκ τούτου απορρίφθηκε. Ο εν λόγω προσφοροδότης καταχώρισε προσφυγή στην
Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, η απόφαση της οποίας αναμένεται.
Σύσταση: Οι αποφάσεις που λαμβάνει ο Δήμος όσον αφορά τη διεκπεραίωση διαγωνισμών θα πρέπει
να είναι τεκμηριωμένες και να βασίζονται στις πρόνοιες της νομοθεσίας.
(γ) Αλλαγή Χρήσης του Περιπτέρου Μπροστά από το Κτήριο της Επαρχιακής Διοίκησης Λεμεσού, σε
Σνακ - Μπαρ. Τον Σεπτέμβριο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο αναφερθήκαμε στο πιο πάνω
θέμα και ζητήσαμε όπως πληροφορηθούμε για την πρόθεση του Δήμου να αλλάξει τη χρήση του
περιπτέρου μπροστά από το κτήριο της Επαρχιακής Διοίκησης Λεμεσού.
Τον ίδιο μήνα ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε, μεταξύ άλλων, ότι η πρόταση για αλλαγή της χρήσης έγινε
από τον διαχειριστή του περιπτέρου, ο οποίος θα αναλάβει όλα τα έξοδα για την εκτέλεση των σχετικών
εργασιών. Μας πληροφόρησε επίσης ότι ο εν λόγω διαχειριστής είναι θέσμιος ενοικιαστής του
περιπτέρου και, ως εκ τούτου, ο Δήμος δεν προτίθετο να προκηρύξει διαγωνισμό για εκμετάλλευση του
περιπτέρου μετά την αλλαγή χρήσης του σε σνακ - μπαρ.
Τον Οκτώβριο 2015, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο ζητήσαμε όπως πληροφορηθούμε κατά πόσο
ο Δήμος, για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο ενοικιαστής του εν λόγω περιπτέρου θεωρείται θέσμιος
και δεν μπορούσαν να παραγνωριστούν τα δικαιώματα του, είχε λάβει υπόψη τη διάταξη του άρθρου
11(1)(η)(iii) του Περί Ενοικιοστασίου Νόμου του 1983 (23/1983), που προνοεί ότι η περίπτωση που αφορά
σε ουσιωδώς σημαντικές αλλαγές που συνεπάγονται την ουσιαστική και σημαντική μετατροπή του
ακινήτου για σκοπούς αξιοποίησης του, εξαιρείται της απαγόρευσης έκδοσης διατάγματος ανάκτησης/
έξωσης.
Τέλος, ζητήσαμε όπως έχουμε τις απόψεις του επί του εν λόγω θέματος, αφού πρώτα ληφθεί και η
γνωμάτευση του νομικού συμβούλου του Δήμου, κατά πόσο μπορεί να ανακτηθεί – με νόμιμο τρόπο – το
ακίνητο, για σκοπούς αξιοποίησης του από τον Δήμο.
Τον Νοέμβριο 2015, η Δημοτικός Γραμματέας μας πληροφόρησε, μεταξύ άλλων, ότι σύμφωνα με τη
γνωμάτευση του νομικού συμβούλου, είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί έξωση του υφιστάμενου θέσμιου
ενοικιαστή του εν λόγω υποστατικού, καθώς οι αλλαγές που προτείνονται να γίνουν στο υποστατικό είναι
εσωτερικές και όχι ουσιαστικές. Ως εκ τούτου, μέχρι τη διευθέτηση του εν λόγω θέματος, θα παραμένει η
σημερινή άσχημη και ακατάστατη εικόνα στον χώρο του υποστατικού, το οποίο βρίσκεται στο πιο
κεντρικό σημείο της πόλης της Λεμεσού.
Τον Δεκέμβριο 2015, επανήλθαμε με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού
Συμβουλίου με την οποία θεωρώντας ως δεδομένο ότι οι ενέργειες του Δήμου θα πρέπει να είναι
σύμφωνες με τις πρόνοιες της νομοθεσίας, εκφράσαμε την άποψη ότι οι δυσκολίες εκδίωξης του εν λόγω
θέσμιου ενοικιαστή με νόμιμες διαδικασίες καθώς και το θέμα της αισθητικής του χώρου, δεν θα πρέπει
να αποτελούν εμπόδιο στις ενέργειες/αποφάσεις του Δήμου.
Υποδείξαμε επίσης ότι, παρά το γεγονός ότι οι τροποποιήσεις αφορούσαν εσωτερικές αλλαγές στο
υποστατικό, με αυτές αλλάζει ουσιωδώς η χρήση του χώρου, παρέχοντας τη δυνατότητα στον ενοικιαστή
να επωφεληθεί πολύ μεγαλύτερο κέρδος, χωρίς ο Δήμος να έχει το ανάλογο όφελος.
40
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Τέλος, ενόψει των πιο πάνω, αναφέραμε ότι η Υπηρεσία μας δεν συμφωνούσε με τις ενέργειες του Δήμου,
ωστόσο επαφίετο στο Δημοτικό Συμβούλιο να αποφασίσει σχετικά, στα πλαίσια της νομιμότητας και των
αρχών της χρηστής διοίκησης, διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης.
Τον ίδιο μήνα, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι οι ενέργειες του Δήμου, γίνονται με μοναδικό γνώμονα
το συμφέρον του Δήμου, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα καθώς και τις νομικές επιμέρους
παραμέτρους, καθώς και το γεγονός ότι ο ενοικιαστής του περιπτέρου είναι θέσμιος ενοικιαστής και η
διαδικασία έξωσης του, σύμφωνα με τον νομικό σύμβουλο του Δήμου, δυνατό να διαρκέσει περίπου 5-6
χρόνια.
Τέλος, μας πληροφόρησε ότι θα υπογραφεί νέο συμβόλαιο με τον εν λόγω ενοικιαστή, με ημερομηνία
λήξης, διασφαλίζοντας την παράδοση του υποστατικού, ώστε ο Δήμος να είναι σε θέση μελλοντικά να
προκηρύξει διαγωνισμό για την ενοικίαση του.
Σύσταση: Οι ενέργειες/αποφάσεις του Δήμου θα πρέπει να είναι σύμφωνες με τις πρόνοιες της
νομοθεσίας.
41
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
1.4
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
Στοιχεία και πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση του Δήμου (αποτελέσματα έτους, έσοδα, έξοδα,
βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, προσωπικό, δάνεια), παρουσιάζονται στα
Παραρτήματα IV, V και VII, όπου εκτίθενται επίσης τα αντίστοιχα στοιχεία και πληροφορίες των
υπολοίπων Δήμων, ώστε να παρέχεται συνολική εικόνα και να υπάρχει δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ
Δήμων.
Επίσης, στοιχεία και πληροφορίες, όσον αφορά στα προϋπολογισθέντα έσοδα και έξοδα του Τακτικού
Προϋπολογισμού, προϋπολογισθείσες και πραγματικές δαπάνες του Προϋπολογισμού Αναπτύξεως,
οφειλές του Δήμου στο Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
υπαλλήλων, δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές, πρατήρια πετρελαιοειδών, αντιμισθία, αποζημίωση και
έξοδα παραστάσεων Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων και συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
πρώην Δημάρχων, παρουσιάζονται σε καταστάσεις στην παράγραφο 3.1 - Γενικές Παρατηρήσεις, ώστε
επίσης να παρέχεται η δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ Δήμων.
Υποβολή οικονομικών καταστάσεων για έλεγχο. Ο Δήμος υπέβαλε τις οικονομικές καταστάσεις για το
έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2015 για έλεγχο στις 19.7.2016, αντί μέχρι 30.4.2016, όπως
καθορίζεται στο άρθρο 81(1) του περί Δήμων Νόμου.
Ο έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων για το πιο πάνω έτος βρίσκεται σε εξέλιξη. Τα θέματα που
ακολουθούν, αφορούν στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων για τα έτη που έληξαν στις 31.12.2013
και 31.12.2014.
Διερευνώμενες ποινικές υποθέσεις εναντίον του Δημάρχου. Ο Υπουργός Εσωτερικών, με επιστολή του,
ημερ. 15.3.2016, αναφορικά με ποινικές έρευνες που διεξάγονται σε σχέση με τον Δήμαρχο Λάρνακας, οι
οποίες συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με τη θέση, τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητές του ως Δήμαρχος και
λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη διαφύλαξης του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του δημοσίου
συμφέροντος, τον κάλεσε να απέχει των καθηκόντων του μέχρι την πλήρη διερεύνηση και κατάληξη των
ερευνών. Τον κάλεσε επίσης να απέχει και από τα καθήκοντά του ως Πρόεδρος του Συμβουλίου
Εκμετάλλευσης Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων των Επαρχιών Λάρνακας
Αμμοχώστου και από οποιοδήποτε άλλο Συμβούλιο, Επιτροπή κ.λπ. που συμμετέχει λόγω της θέσης του.
Ρευστότητα και κεφάλαιο κίνησης. Στις 31.12.2014 και 31.12.2013 στα ταμειακά διαθέσιμα ύψους
€16.668.551 και €25.125.597, περιλαμβάνεται το αδαπάνητο υπόλοιπο του λογαριασμού δανείων ύψους
€292.774 και €324.402, καθώς και οι καταθέσεις στο Γενικό Λογιστήριο ύψους €13.604.074 και
€19.633.920, αντίστοιχα, που προορίζονται για την εκτέλεση συγκεκριμένων έργων, με αποτέλεσμα οι
οικονομικές καταστάσεις στις 31.12.2014 και 31.12.2013 να παρουσιάζουν κεφάλαιο κίνησης ύψους
€20.791.679 και €28.397.945, αντί €6.894.831 και €8.439.623, αντίστοιχα.
Μέτρα βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης του Δήμου. Όπως έχει αναφερθεί και σε προηγούμενες
Εκθέσεις μας, ο Δήμος θα μπορούσε να ασκήσει με πιο αποτελεσματικό, αποδοτικό και οικονομικό τρόπο
τις εξουσίες που του παρέχει η σχετική νομοθεσία και να βελτιώσει την οικονομική του κατάσταση,
λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα για την έγκαιρη είσπραξη των καθυστερήσεων φορολογιών, τελών
και άλλων δικαιωμάτων, που στις 31.12.2014 και 31.12.2013 ανέρχονταν σε €12,3 εκ. και €11,8 εκ.,
αντίστοιχα. Στη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης του Δήμου θα συνέβαλλε και η επιβολή
δικαιωμάτων για ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης, για την κατασκευή και λειτουργία των οποίων
απαιτείται η έκδοση άδειας οικοδομής και άδειας λειτουργίας, τα οποία τώρα δεν επιβάλλονται.
Συναφώς αναφέρεται ότι ο Δήμος αδυνατεί να καταβάλει ετήσια εισφορά για κάλυψη των ελλειμματικών
εισφορών προς το Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, οι οποίες ανέρχονταν μέχρι 31.12.2014 σε
€24,1 εκ.
42
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Καταγγελία συμφωνιών δανείων μεταξύ του Δήμου και της KA Finanz AG. Με επιστολή της, ημερ.
11.11.2013, η τράπεζα KA Finanz AG κατήγγειλε τις πιο πάνω δανειακές συμβάσεις, οι οποίες καλύπτονταν
με κρατική εγγύηση, επικαλούμενη παράβαση συμβατικής υποχρέωσης του Δήμου και απαίτησε την
πλήρη αποπληρωμή των οφειλομένων.
Η Κυβέρνηση ανέλαβε την αποπληρωμή των δανείων αυτών και το Υπουργείο Οικονομικών, με επιστολή
του, διαβίβασε σχετική συμφωνία, ημερ. 23.12.2014, η οποία υπογράφηκε από τον Δήμαρχο και τον
Υπουργό Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία ο Δήμος δεσμεύεται ότι θα εξοφλήσει το ποσό των
€12.737.492, που ήταν το υπόλοιπο του δανείου που όφειλε ο Δήμος κατά την 28.4.2014, με τους ίδιους
όρους και υποχρεώσεις που περιλαμβάνονταν στη συμφωνία δανείου με την KA Finanz AG, προς την
Κυβέρνηση όμως.
Δάνεια για εκτέλεση έργων υποδομής στην περιοχή Μακένζυ.
(α) Με αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερ. 29.1.1987 και 14.2.1987, παραχωρήθηκαν στον
Δήμο από τους Δανειστικούς Επιτρόπους δύο δάνεια ύψους £320.000 και £155.000, αντίστοιχα, για
εκτέλεση έργων υποδομής στην περιοχή Μακένζυ.
Σύμφωνα με τις πιο πάνω αποφάσεις, τα δάνεια θα αποπληρώνονταν από τον Δήμο, αφού θα εισέπραττε
από το κράτος αυξημένη ετήσια κρατική χορηγία για τα ποσά που του αναλογούν (£170.000 για το πρώτο
δάνειο και £89.346 για το δεύτερο) και από τους επηρεαζόμενους εστιάτορες ετήσια δόση για το
υπόλοιπο των δανείων, μετά την υπογραφή συμφωνίας για κατανομή των δανείων μεταξύ Δήμου και
εστιατόρων.
Παρά την παρέλευση 29 ετών και παρά τις επανειλημμένες επιστολές του Δήμου προς τον Γενικό Λογιστή,
Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Εσωτερικών και Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Οικονομικών, δεν λήφθηκε
κυβερνητική απόφαση για την οριστική κατανομή του μέρους των δανείων που βαρύνει τους
ενδιαφερόμενους εστιάτορες, με αποτέλεσμα αυτοί να μην προβούν σε οποιαδήποτε πληρωμή.
Σημειώνεται ότι μέχρι τον Ιανουάριο του 2011, εμβάστηκαν στο Ταμείο Δημοσίων Δανείων, από το
Υπουργείο Εσωτερικών, ποσά ύψους €628.772 και €276.710 για τα δύο δάνεια, τα οποία αφορούν σε
πληρωμές έναντι των τόκων και των τόκων υπερημερίας.
(β) Κατά την ενοποίηση των δανείων του Δήμου Λάρνακας το 2007, συνήφθη δάνειο ύψους £872.566
(€1.490.868) για εξόφληση του υπολοίπου των πιο πάνω δανείων, το οποίο όμως δεν χρησιμοποιήθηκε
για τον σκοπό αυτό, αλλά κατατέθηκε σε λογαριασμό καταθέσεων στο Γενικό Λογιστήριο.
Στις 29.11.2013, το Υπουργικό Συμβούλιο με απόφασή του, ενέκρινε την εξόφληση των πιο πάνω δανείων
με τη χρήση του ποσού των €1.490.868 και την κάλυψη του υπόλοιπου ποσού από το πλεόνασμα ύψους
€8.453.280 του Δήμου, που επίσης βρισκόταν σε λογαριασμό καταθέσεων στο Γενικό Λογιστήριο.
Σύμφωνα με σχετική κατάσταση του Γενικού Λογιστηρίου, στις 18.12.2013 εξοφλήθηκαν τα πιο κάτω
ποσά, δηλαδή, με βάση την πιο πάνω απόφαση και τα δύο δάνεια εξοφλήθηκαν εξ ολοκλήρου από τον
Δήμο, χωρίς οι εστιάτορες να καταβάλουν οποιοδήποτε ποσό, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην
παράγραφο (α) πιο πάνω.
Δάνειο
Τ290/1987
Τ832/1987
Σύνολο
Κεφάλαιο
€
546.753
264.833
811.586
Τόκοι
€
296.258
136.154
432.412
43
Τόκοι
υπερημερίας
€
394.715
169.702
564.417
Ολικό
€
1.237.886
570.690
1.808.579
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(γ)
Στις 4.12.2012 υπογράφηκαν δύο συμβάσεις μίσθωσης που αφορούν σε 2 συγκεκριμένα τεμάχια
στην περιοχή Μακένζυ, για την περίοδο 1.1.2013 μέχρι 31.12.2015, μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών,
υπό την ιδιότητά του ως Κηδεμόνα των Τουρκοκυπριακών Περιουσιών και του Δήμου Λάρνακας, στο ένα
εκ των οποίων υπάρχουν 14 κέντρα αναψυχής και 3 κενά τεμάχια και στο άλλο κτίριο διευκολύνσεων και
χώρος στάθμευσης.
Παρόλο που, με βάση τη σύμβαση, υπήρχε η δυνατότητα ανανέωσής της, εντούτοις ο Υπουργός
Εσωτερικών, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 7.4.2015, ενημέρωσε τον Δήμαρχο ότι αποφάσισε
την, από 31.12.2015, ακύρωση της μίσθωση που αφορά στους χώρους των εστιατορίων, με στόχο όπως οι
επιχειρήσεις αυτές περιέλθουν σε πρόσφυγες δικαιούχους ή/και σε εταιρείες, των οποίων ποσοστό πέραν
του 51% να ανήκει σε πρόσφυγες.
Κατά την πιο πάνω συνάντηση, ο εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας αναφέρθηκε σε συγκεκριμένο όρο
της πιο πάνω σύμβασης, σύμφωνα με τον οποίο ο Δήμος Λάρνακας έχει δικαίωμα να
υπενοικιάζει/υπεκμισθώνει το δικαίωμα χρήσης/διαχείρισης/εκμετάλλευσης του μισθίου και να εκχωρεί
τα δικαιώματά του σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο/εταιρεία/οργανισμό, χωρίς την προηγούμενη
άδεια/έγκριση του Εκμισθωτή, υποδεικνύοντας ότι ο όρος αυτός προκαλεί αντιφάσεις.
Ο εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας αναφέρθηκε επίσης στη σύμβαση μίσθωσης, μεταξύ του Δήμου
Λάρνακας και των υπομισθωτών, χαρακτηρίζοντας απαράδεκτους τους όρους της, οι οποίοι προνοούν ότι
«Ο υπομισθωτής έχει δικαίωμα να συνάψει σύμβαση υπενοικίασης του μισθίου με οποιονδήποτε 3ο
πρόσωπο, νομικό ή φυσικό, νοουμένου ότι θα τηρηθούν όλοι οι όροι της μίσθωσης που θα υπογράψει ο
υπομισθωτής με τον Δήμο», καθώς και ότι «ο υπομισθωτής θα δικαιούται να πωλήσει την επιχείρηση που
θα διεξάγει εντός του μισθίου ή τον αέρα της επιχείρησης, με συγκεκριμένους όρους που θέτει ο Δήμος
Λάρνακας».
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας παρατήρησε ότι το δικαίωμα υπενοικίασης που
παραχωρήθηκε στους υπομισθωτές από τον Δήμο, επιτρέπει στους ίδιους, καθώς και στους
υπενοικιαστές, να κερδοσκοπούν σε βάρος των συμφερόντων του δημοσίου.
Παρατηρήσαμε επίσης ότι, παρόλο που ο Δήμος κατέβαλλε ενοίκια προς το Κράτος, εντούτοις η
πλειοψηφία των κατόχων των εν λόγω μισθίων δεν κατέβαλε οποιοδήποτε ποσό στον Δήμο. Συναφώς
αναφέρεται ότι οι υπομισθωτές δεν υπέγραψαν οποιοδήποτε συμβόλαιο με τον Δήμο, παρόλο που αυτό
τους έχει ζητηθεί επανειλημμένα, ενώ αριθμός ιδιοκτητών/διαχειριστών κέντρων αναψυχής προέβηκε σε
προσθήκες ή/και μετατροπές σε υφιστάμενα υποστατικά, καθώς και σε παράνομες
καταλήψεις/επεμβάσεις σε δημόσιους χώρους και χώρους πρασίνου, χωρίς ο Δήμος, ο οποίος είχε την
ευθύνη της άρσης των παρανομιών, να λάβει οποιαδήποτε μέτρα.
(δ)
Ο Κηδεμόνας Τουρκοκυπριακών Περιουσιών με επιστολή του, ημερ. 14.10.2016, ενημέρωσε τον
Δήμαρχο ότι αποφάσισε να τερματίσει την πιο πάνω σύμβαση, η οποία, όπως αναφέρει, λήγει στις
31.12.2016 και από 1.1.2017 να προχωρήσει ο ίδιος στη σύναψη νέων μισθώσεων με τους δικαιούχους
πρόσφυγες, νοουμένου ότι αυτοί, μέχρι ην εν λόγω ημερομηνία, θα εξασφαλίσουν, μεταξύ άλλων, τις
αναγκαίες πολεοδομικές και οικοδομικές άδειες. Παρακάλεσε επίσης τον Δήμο να ενημερώσει σχετικά
τους δικαιούχους πρόσφυγες, ενώ στις περιπτώσεις που τα κέντρα αναψυχής κατέχονται και
χρησιμοποιούνται από μη πρόσφυγες, δηλαδή μη δικαιούχους, να τους καλέσει να τα παραδώσουν στον
Κηδεμόνα μέχρι 31.12.2016, ελεύθερα κατοχής και χρήσης.
Μηχανογράφηση υπηρεσιών Δήμου.
(α) Ασφάλεια μηχανογραφικών συστημάτων. Όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενες Εκθέσεις μας,
παρατηρήθηκαν ορισμένες αδυναμίες, όσον αφορά στην ασφάλεια των μηχανογραφικών συστημάτων,
όπως μη κατάλληλα διαμορφωμένος χώρος στον οποίο είναι εγκατεστημένος ο εξυπηρετητής δικτύου του
Δήμου και μη επαρκής έλεγχος της φυσικής πρόσβασης στον χώρο αυτό, με πιθανό κίνδυνο την
44
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
καταστροφή εξοπλισμού ή/και δεδομένων, καθώς επίσης και μη ύπαρξη σχεδίου έκτακτης ανάγκης, το
οποίο να περιλαμβάνει σχέδιο αποκατάστασης καταστροφής, ώστε να είναι δυνατή η συνέχιση των
εργασιών του Δήμου στο ενδεχόμενο μιας τέτοιας περίπτωσης.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για αποφυγή των κινδύνων που ελλοχεύουν.
(β) Αναβάθμιση του μηχανογραφημένου συστήματος. Η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε όπως το
μηχανογραφημένο σύστημα αναβαθμιστεί, έτσι ώστε να ενημερώνονται, μέσω διεπαφής, οι αναλυτικοί
λογαριασμοί χρεωστών και οι σχετικοί συγκεντρωτικοί λογαριασμοί στο Γενικό Καθολικό, με τις εισπράξεις
τελών, αδειών και δικαιωμάτων από τράπεζες, δεδομένου ότι οι καταστάσεις των εισπράξεων
λαμβάνονται από τις τράπεζες σε ηλεκτρονική μορφή.
Όπως έχουμε πληροφορηθεί, το Οικονομικό Τμήμα του Δήμου βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τους
προγραμματιστές του λογισμικού, την JCC και χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα, για την ολοκλήρωση της
αναβάθμισης του μηχανογραφημένου συστήματος, ως η εισήγησή μας.
Προσωπικό.
(α)
Παρεμφερή ωφελήματα προσωπικού. Στο συνολικό κόστος προσωπικού ύψους €10.851154 το
2014 και €11.259.376 το 2013, περιλαμβάνονται και τα ακόλουθα ωφελήματα:
2014
2013
2012
2011
€
€
€
€
Εισφορά στο Ταμείο Ευημερίας
134.712
156.804
186.138
192.022
Εισφορά για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη
232.766
242.454
245.909
247.904
Ασφάλεια ζωής και προσωπικών ατυχημάτων
49.110
43.189
37.622
38.979
Κατ' αποκοπή επίδομα οδοιπορικών
24.017
24.542
34.710
36.496
Άλλα κατ' αποκοπή επιδόματα*
52.787
61.676
157.222
158.937
493.392
528.665
661.601
674.338
*
Στα άλλα κατ' αποκοπή επιδόματα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, μηνιαία επιδόματα εξόδων παραστάσεως
Δημοτικού Γραμματέα (€300), αυξημένων καθηκόντων Τεχνικού Βοηθού (€500), επίδομα για υπερωρίες και έξοδα
παραστάσεως πολιτιστικού λειτουργού (€248 και €49, αντίστοιχα).
Σύσταση: Να επαναξιολογηθούν τα πιο πάνω ωφελήματα και να ληφθούν μέτρα για περιορισμό τους.
(β) Εναλλαξιμότητα προσωπικού. Ως ασφαλιστική δικλίδα για τη διαφάνεια και τη χρηστή διοίκηση
των οικονομικών του Δήμου, καθώς και για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης φαινομένων χρηματισμού
και διαφθοράς, συστήνουμε την καθιέρωση της εναλλαξιμότητας λειτουργών, οι οποίοι υπηρετούν στα
ίδια Τμήματα ή/και εκτελούν τα ίδια καθήκοντα για μεγάλο χρονικό διάστημα, εκεί και όπου είναι εφικτό.
Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων.
(α) Σύμφωνα με αναλογιστική εκτίμηση που έγινε το 2014, με ημερομηνία αναφοράς την 31.12.2013, η
αναλογιστική υποχρέωση του Δήμου έναντι του πιο πάνω Ταμείου, για ελλειμματικές εισφορές,
ανερχόταν, μέχρι 31.12.2013, σε €24.087.468. Σημειώνεται ότι για τον υπολογισμό της πιο πάνω οφειλής
δεν περιλήφθηκε η υποχρέωση για καταβολή φιλοδωρήματος στους εργάτες του Δήμου, σύμφωνα με
τους περί Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων Κανονισμούς.
Με σκοπό την πλήρη χρηματοδότηση του πιο πάνω ελλείμματος, ο αναλογιστής προτείνει όπως ο Δήμος
εισφέρει ετήσια €5.091.982 για τα επόμενα 5 χρόνια ή €1.940.590 για τα επόμενα 15 χρόνια ή ποσοστό
71% επί των ολικών μισθών των παρόντων μελών, πλέον ποσοστό 6,2% που αφορά στο Κανονικό Ποσοστό
45
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Εισφοράς (ΚΠΕ) κατά την ημερομηνία αναφοράς, για τη μελλοντική υπηρεσία των παρόντων μελών,
δηλαδή 77,2% συνολικά.
Παρατηρήθηκε ότι για τα έτη 2008 μέχρι 2014, ο Δήμος δεν κατέβαλε οποιοδήποτε ποσό έναντι της
οφειλής του, ενώ, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου, το Δημοτικό Συμβούλιο δεν είχε αποφασίσει τον
τρόπο αποπληρωμής του πιο πάνω ελλείμματος προς το Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων.
(β) Αποκοπές/εισφορές υπαλλήλων στο Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων. Από το 3% επί των
μικτών απολαβών, που αποκόπηκε από τη μισθοδοσία των υπαλλήλων για τα έτη 2012 μέχρι 2014,
συνολικού ύψους €218.069, ο Δήμος κατέθεσε στο εν λόγω Ταμείο μόνο €65.446, με αποτέλεσμα το
υπόλοιπο οφειλόμενο ποσό ύψους €152.623, να περιλαμβάνεται στους πιστωτές.
Η κατακράτηση των πιο πάνω αποκοπών/εισφορών, για χρηματοδότηση αναγκών του Δήμου, είναι
έκδηλα έκνομη, αφού βρίσκεται σε αντίθεση με τις διατάξεις των σχετικών Νόμων και Κανονισμών, τους
οποίους το Δημοτικό Συμβούλιο έχει υποχρέωση και ευθύνη να εφαρμόζει.
Σύσταση: Ποσά που αποκόπτονται από υπαλλήλους, τα οποία αφορούν σε εισφορές τους στο Ταμείο
Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων ή/και άλλα Ταμεία, να μην κατακρατούνται από τον Δήμο για
χρηματοδότηση δικών του αναγκών, αλλά να κατατίθενται αμέσως στα σχετικά Ταμεία.
(γ)
Καταβολή φιλοδωρήματος στους τακτικούς εργάτες.
(i)
Σύμφωνα με τους περί Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων Κανονισμούς, στους τακτικούς εργάτες
καταβάλλεται από το Ταμείο φιλοδώρημα κατά την αφυπηρέτηση ή αποχώρησή τους από την
υπηρεσία ή σε περίπτωση θανάτου, χωρίς ωστόσο ο Δήμος, μέχρι το 2010, να είχε καταβάλει για
τους τακτικούς εργάτες σχετικές εισφορές στο Ταμείο, επειδή δεν υπάρχει ανάλογη πρόνοια στους
σχετικούς Κανονισμούς. Μέχρι το 2010, τα έσοδα του Ταμείου αφορούσαν μόνο σε εισφορές του
Δήμου για τους μόνιμους υπαλλήλους.
Παρά τις επανειλημμένες υποδείξεις μας, όπως ο Δήμος προχωρήσει στην τροποποίηση των εν
λόγω Κανονισμών, ώστε να προβλέπεται συνεισφορά και για τους τακτικούς εργάτες, για να
καλύπτεται το φιλοδώρημα που τους παραχωρείται, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου δεν είχε
γίνει οποιαδήποτε ενέργεια από τον Δήμο.
Κατά τα έτη 2013, 2012 και 2011, διαπιστώθηκε ότι ο Δήμος συνεισέφερε και για τους τακτικούς
εργάτες στο εν λόγω Ταμείο ποσό ύψους €212.465, €466.787 και €461.753, αντίστοιχα, χωρίς
ωστόσο αυτό να καλύπτεται από τους υφιστάμενους Κανονισμούς.
(ii)
Σύμφωνα με τον περί Συνταξιοδοτικών Ωφελημάτων Κρατικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων του
Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα περιλαμβανομένων και των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Διατάξεις
Γενικής Εφαρμογής) Νόμο του 2012 (Ν216(Ι)2012), για σκοπούς διασφάλισης της βιωσιμότητας του
Κυβερνητικού Σχεδίου Συντάξεων ή Σχεδίου Συντάξεων όμοιου με αυτό, ο εργοδότης αποκόπτει από
τις μηνιαίες συντάξιμες απολαβές κάθε υπαλλήλου ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό ίσο με 3% επί
του μισθού του υπαλλήλου.
Σχετικός είναι και ο περί Καταβολής Φιλοδωρήματος σε Εργοδοτούμενους που απασχολούνται με
Σύμβαση στην Κρατική Υπηρεσία και στον Ευρύτερο Δημόσιο Τομέα περιλαμβανομένων και των
Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Διατάξεις Γενικής Εφαρμογής) Νόμος του 2014 (Ν14(Ι)2014),
σύμφωνα με τον οποίο, ανεξάρτητα από τους όρους απασχόλησης ή τις διατάξεις οποιουδήποτε
οικείου Νόμου ή Κανονισμών, ο εργοδότης αποκόπτει από τις μηνιαίες απολαβές κάθε
εργοδοτούμενου που απασχολείται με σύμβαση και λαμβάνει φιλοδώρημα (έκτακτος υπάλληλος ή
εργοδοτούμενος αορίστου χρόνου), ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό ίσο με 3% επί των μηνιαίων
46
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
απολαβών του. Οι εν λόγω αποκοπές σκοπό έχουν την ενίσχυση των Ταμείων από τα οποία θα
καταβληθεί το φιλοδώρημα.
Όσον αφορά στον Δήμο Λάρνακας, παρόλο που, όπως αναφέρεται και πιο πάνω, στους τακτικούς
εργάτες καταβάλλεται από το Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων φιλοδώρημα κατά την
αφυπηρέτηση ή αποχώρησή τους από την υπηρεσία ή σε περίπτωση θανάτου, η υφιστάμενη
νομοθεσία δεν προβλέπει την αποκοπή από τις απολαβές τους ποσοστού 3% για την ενίσχυση του
εν λόγω Ταμείου.
Σύσταση: Ο Δήμος να τροποποιήσει, κατάλληλα, τους περί Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων
Κανονισμούς, ώστε, ως εργοδότης, να αποκόπτει από τις μηνιαίες απολαβές κάθε τακτικού εργάτη,
ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό ίσο με 3% επί του μισθού του, το οποίο να κατατίθεται στο Ταμείο
Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων του Δήμου.
Οποιοδήποτε φιλοδώρημα κερδηθεί με απασχόληση από συγκεκριμένη ημερομηνία και μετά, η
οποία θα πρέπει να καθοριστεί στους Κανονισμούς, και καταβάλλεται σύμφωνα με τις πρόνοιες του
εν λόγω Κανονισμού, να υπόκειται στην επιβολή φόρου εισοδήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του
περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου.
Κληροδότημα Ζαχαρία Κωνσταντίνου. Μετά από καταγγελία σχετικά με την ύπαρξη περιουσιακών
στοιχείων του Δήμου στο εξωτερικό (διαμερίσματα στην Αθήνα και άλλες χώρες), η Υπηρεσία μας
προέβηκε σε προκαταρκτική εξέταση, κατά την οποία διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα.
(α) Σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα Δικηγόρου Αθηνών, ημερ. 2.8.2010, προς πρώην νομικό
σύμβουλο του Δήμου, ο Δήμος φαίνεται να είναι ιδιοκτήτης 4 διαμερισμάτων στην Αθήνα, συνολικής
αντικειμενικής αξίας ύψους €307.862.
(β) Κατά τη συζήτηση των πιο πάνω θεμάτων, λειτουργός της Υπηρεσίας μας ενημερώθηκε επίσης ότι
ποσό περίπου Stg£90.000, που αφορά στο εν λόγω κληροδότημα, φαίνεται να είναι κατατεθειμένο σε
τραπεζικό λογαριασμό στην Αγγλία, τον οποίο διαχειρίζεται δικηγορικό γραφείο με έδρα επίσης την
Αγγλία. Το ποσό αυτό, το οποίο δεν έχει πιστοποιηθεί από την Υπηρεσία μας, δεν έχει καταχωριστεί στο
Γενικό Καθολικό, με αποτέλεσμα να μην παρουσιάζεται στις οικονομικές καταστάσεις.
(γ) Στις οικονομικές καταστάσεις, παρουσιάζεται υπόλοιπο μετρητών, σε πίστη του εν λόγω
κληροδοτήματος στις 31.12.2014 και 31.12.2013, ύψους €58.900 και €58.069, αντίστοιχα, καθώς και ποσά
που οφείλονταν στον Δήμο κατά τις ημερομηνίες αυτές ύψους €123.204 και €110.568, αντίστοιχα, για
δαπάνες που διενήργησε ο Δήμος για σκοπούς του εν λόγω κληροδοτήματος.
Επισημαίνεται ότι τα όσα αναφέρονται πιο πάνω, προέκυψαν με βάση στοιχεία και πληροφορίες που
τέθηκαν ενώπιόν μας, κατά την προκαταρκτική διερεύνηση.
Συναφώς αναφέρεται ότι τα θέματα που αφορούν στη διαχείριση του κληροδοτήματος, είναι υπό
διερεύνηση από την Αστυνομία και την Υπηρεσία μας.
Εκδήλωση ενδιαφέροντος για ανάπτυξη δημοτικής περιουσίας στη Λεωφόρο Αθηνών. Μετά τη ζήτηση
εκδήλωσης ενδιαφέροντος, Δημοτικό τεμάχιο στη Λεωφόρο Αθηνών στη Λάρνακα παραχωρήθηκε για
ανάπτυξη σε συγκεκριμένη εταιρεία, η οποία ανέλαβε την ανέγερση υποστατικού, αποτελούμενο από 2
ισόγεια καταστήματα, μεσοπάτωμα και όροφο, για στέγαση, μεταξύ άλλων, των Τεχνικών Υπηρεσιών του
Δήμου, με αντάλλαγμα την εκμετάλλευση του ισογείου και του μεσοπατώματος, για την περίοδο από
16.10.2000-15.10.2013.
47
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Στις 5.8.2013 ζητήθηκε από τον Δημοτικό Ταμία να εκτιμήσει το αγοραίο ενοίκιο των δύο καταστημάτων.
Σύμφωνα με σχετική έκθεση, η οποία υποβλήθηκε στον Δήμαρχο στις 24.9.2013, το ετήσιο αγοραίο
ενοίκιο και για τα δύο καταστήματα εκτιμήθηκε σε €307.800.
Διαπιστώθηκε ότι η πιο πάνω εκτίμηση δεν λήφθηκε υπόψη από τον Δήμο και στις 5.2.2014 υπογράφηκε
νέα συμφωνία με την πιο πάνω εταιρεία, σύμφωνα με την οποία το ετήσιο ενοίκιο για τα δύο πρώτα έτη
καθορίστηκε σε €130.000, ενώ για το τρίτο έτος σε €160.000. Στη συμφωνία αναφέρεται επίσης ότι η
εταιρεία διατηρεί δικαίωμα υπενοικίασης.
Σύσταση: Ο Δήμος να ενημερώσει την Υπηρεσία μας για τους λόγους υπογραφής σύμβασης, με βάση
την οποία συμφωνήθηκε ετήσιο ενοίκιο κατά πολύ χαμηλότερο του αγοραίου.
Ανάληψη οικονομικών υποχρεώσεων του Θεάτρου ΣΚΑΛΑ από τον Δήμο.
(α) Σύμφωνα με τα πρακτικά, ημερ. 15.11.2014, το Δημοτικό Συμβούλιο ενημερώθηκε για το υπόλοιπο
δανείου οφειλόμενου από το Περιφερειακό Θέατρο ΣΚΑΛΑ προς το Συνεργατικό Ταμιευτήριο
Αμμοχώστου-Λάρνακας, καθώς και για ποσό ύψους €113.000 που πληρώθηκε από τον Δήμο κατά το 2014,
για οφειλόμενες δόσεις δανείων του εν λόγω θεάτρου για τα έτη 2012 και 2013.
Το Δημοτικό Συμβούλιο ενημερώθηκε επίσης ότι δόση ύψους €102.516, θα έπρεπε να πληρωθεί από τον
Δήμο στις 20.12.2014, μετά από διευθέτηση που έγινε στις 2.7.2014, μεταξύ του Δημάρχου και του πιο
πάνω Ταμιευτηρίου.
Στα εν λόγω πρακτικά αναφέρεται επίσης ότι, σύμφωνα με εκτίμηση του Τμήματος Κτηματολογίου και
Χωρομετρίας, η αξία της ακίνητης ιδιοκτησίας του θεάτρου την 1.1.2013 ανερχόταν σε €1.427.800.
(β) Στις 21.1.2015, ο Δήμαρχος ενημέρωσε το Δημοτικό Συμβούλιο ότι ο Δήμος ανέλαβε να
αποπληρώσει το εν λόγω δάνειο, ύψους €293.000, καθώς και ότι η ιδιοκτησία του κτιρίου του θεάτρου θα
μεταβιβαστεί στο όνομα του Δήμου, μόλις ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες διαδικασίες, αναφέροντας ότι
εκκρεμεί μόνο η υπογραφή και η κατάθεση του συμβολαίου στο Κτηματολόγιο, χωρίς όμως, μέχρι την
ολοκλήρωση του ελέγχου, αυτό να είχε πραγματοποιηθεί.
Αναφορικά με τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας παρατηρεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 85(1)(α) του περί
Δήμων Νόμου, για τη σύναψη δανείου από τον Δήμο απαιτείται η εκ των προτέρων έγκριση του
Υπουργικού Συμβουλίου. Με την απόφασή του για αποπληρωμή του εν λόγω δανείου, ουσιαστικά ο
Δήμος ανέλαβε την εξόφληση δανείου τρίτων, χωρίς να προβληματιστεί ως προς τη νομιμότητα της
απόφασής του. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η απόφαση του Δήμου για ανάληψη του εν λόγω
δανείου είναι έκδηλα έκνομη.
Κατασκευή και λειτουργία πολυώροφων χώρων στάθμευσης.
(α) Ο Δήμος προκήρυξε διαγωνισμό για την κατασκευή και λειτουργία δύο πολυώροφων χώρων
στάθμευσης σε δημοτικά τεμάχια, με τη μέθοδο «Κατασκευή, Λειτουργία, Μεταφορά», ο οποίος
κατακυρώθηκε στις 26.8.2010 σε συγκεκριμένη εταιρεία. Μεταξύ Δήμου και της εν λόγω εταιρείας,
υπογράφηκε στις 10.12.2010 συμβόλαιο διάρκειας 18 ετών, για τη διαχείριση των χώρων στάθμευσης,
έναντι πληρωμής ποσού €167.000 ετησίως προς τον Δήμο. Παρόλο που οι κατασκευαστικές εργασίες
έπρεπε να αρχίσουν τον Ιανουάριο του 2012, εντούτοις ξεκίνησαν με μεγάλη καθυστέρηση κατά το 2013,
διακόπηκαν λόγω των γεγονότων του Μαρτίου του 2013 και μετά την εξομάλυνση της κατάστασης έγιναν
αναπροσαρμογές των συμβολαίων, οι οποίες εγκρίθηκαν από τον Υπουργό Οικονομικών, όπως
προβλέπεται στη σχετική νομοθεσία.
(β) Η τράπεζα της πιο πάνω εταιρείας, με επιστολή της, ημερ. 29.12.2011, ζήτησε από τον Δήμο όπως
δώσει τη συγκατάθεσή του για εγγραφή υποθήκης επί του εμπράγματος δικαιώματος του συμβολαίου,
48
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
δηλαδή των πολυώροφων χώρων στάθμευσης, για το ποσό των €8.919.500 πλέον τόκων, απαίτηση που
έγινε αποδεκτή.
Κατά την άποψη της Υπηρεσίας μας, η εγγραφή υποθήκης επί εμπράγματος δικαιώματος συμβολαίου,
συνιστά τροποποίηση ουσιώδους όρου της σύμβασης και, επιπλέον, ενδεχομένως να οδηγήσει τον Δήμο
σε περιπέτειες.
(γ) Αναφορικά με την πρόοδο εκτέλεσης του έργου, διαπιστώθηκε ότι στις 12.11.2012 δόθηκε
παράταση ολοκλήρωσης και λειτουργίας για τον ένα από τους χώρους στάθμευσης μέχρι τις 31.7.2013,
ημερομηνία που και πάλιν δεν τηρήθηκε, αφού στις 20.9.2013 η ημερομηνία παράδοσης του έργου
μετατέθηκε στις 30.5.2014. Όσον αφορά στον δεύτερο χώρο στάθμευσης, ως νέα ημερομηνία παράδοσής
του καθορίστηκε η 10.10.2015, ημερομηνία που και πάλιν δεν τηρήθηκε, αφού η εκτέλεση του έργου
άρχισε τον Σεπτέμβριο του 2015 και η παράδοσή του καθορίστηκε στις αρχές του 2017.
Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα αναφέρονται πιο πάνω, φαίνεται να παρουσιάζονται σοβαρές αδυναμίες στη
διαχείριση της σύμβασης. Συγκεκριμένα, κατά τη γνώμη μας, η συνεχής παραχώρηση παρατάσεων χρόνου
δεν φαίνεται να βασίζεται σε συμβατικές πρόνοιες και συνεπώς φαίνεται να συνιστά αδικαιολόγητη
ευνοιοκρατική μεταχείριση του Αναδόχου.
Συμφωνία κοινής αξιοποίησης όμορων ιδιοκτησιών.
(α) Στις 29.12.2011, μεταξύ του Δήμου και συγκεκριμένης κοινοπραξίας εταιρειών, υπογράφηκε
προκαταρκτική συμφωνία, για την από κοινού ανάπτυξη του δημοτικού κτήματος στη Λεωφόρο Αθηνών
(πρώην Δημοτικό Μέγαρο), με το όμορο τεμάχιο της κοινοπραξίας, νοουμένου ότι αυτή θα εγκρινόταν
από το Υπουργικό Συμβούλιο, έγκριση η οποία δόθηκε στις 6.6.2012.
Με βάση την πιο πάνω συμφωνία, η κοινοπραξία θα ανέγειρε ξενοδοχειακό συγκρότημα, γραφεία,
καταστήματα, δημόσιο χώρο στάθμευσης κ.ά. και ο Δήμος θα επέλεγε μονάδες από το έργο αυτό (εκτός
των ξενοδοχειακών μονάδων) αξίας €7,3 εκ. (εκτιμημένη αξία του ακινήτου του Δήμου €6,75 εκ.).
(β) Το Υπουργικό Συμβούλιο με απόφασή του, ημερ. 14.1.2015, ενέκρινε αίτημα του Δήμου για την
πώληση του δημοτικού τεμαχίου σε εταιρεία που εξαγόρασε την πιο πάνω κοινοπραξία, έναντι του ποσού
των €5 εκ., καθώς και με δέσμευση της εταιρείας να εκτελέσει έργα ανάπλασης του δημόσιου χώρου που
περιβάλλει την υπό ανάπτυξη ιδιοκτησία, συνολικής δαπάνης €1,2 εκ.
(γ) Με βάση τη συμφωνία για την πώληση του δημοτικού τεμαχίου, που υπογράφηκε στις 21.9.2015
μεταξύ του Δήμου και της εν λόγω εταιρείας, ο Δήμος είσπραξε στις 24.9.2015 ποσό ύψους €1,5 εκ., ενώ
την 1.11.2016 και ταυτόχρονα με την έκδοση της πολεοδομικής άδειας, θα έπρεπε να εισπράξει ποσό €1
εκ. Ποσό ύψους €1,5 εκ. είναι πληρωτέο την 1.11.2017, ενώ την 1.11.2018 και ταυτόχρονα με την έναρξη
των οικοδομικών εργασιών είναι πληρωτέο ποσό ύψους €1 εκ.
(δ) Παρόλο που η 1.11.2016 έχει παρέλθει, εντούτοις ο Δήμος όχι μόνο δεν έχει εισπράξει το €1 εκ.,
αλλά ούτε και υποβλήθηκε αίτημα της εταιρείας για έκδοση πολεοδομικής άδειας.
Με την επιστολή της, ημερ. 23.10.2015, η Υπηρεσία μας πληροφόρησε τον Δήμο ότι πρόνοιες της
υπογραφείσας συμφωνίας μας προκαλούν ανησυχία ως προς τη διασφάλιση των συμφερόντων του
Δήμου. Αναφερθήκαμε ειδικότερα στην περίπτωση που, εξ υπαιτιότητας του αγοραστή, υπάρξει
καθυστέρηση στην έκδοση των αναγκαίων αδειών (πολεοδομικής άδειας την 1.11.2016 και οικοδομικής
άδειας την 1.11.2017) και στην έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών (1.11.2018), με κίνδυνο το τεμάχιο
να παραμείνει δεσμευμένο, ενώ ο Δήμος θα έχει εισπράξει μέρος μόνο του αντίτιμου πώλησης.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για διασφάλιση των συμφερόντων του και να
ενημερώσει σχετικά την Υπηρεσία μας.
49
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Τέλος θεάματος.
(α) Παρατηρήθηκε και πάλι ότι για τις παραστάσεις συγκεκριμένου κινηματογράφου δεν ακολουθείται
η διαδικασία υποβολής των εισιτηρίων στον Δήμο, πριν από τις παραστάσεις, για χαρτοσήμανση ότι το
τέλος θεάματος πληρώθηκε και το τέλος θεάματος υπολογίζεται και καταβάλλεται στον Δήμο, βάσει
μηχανογραφημένων καταστάσεων πώλησης εισιτηρίων που ετοιμάζει ο ιδιοκτήτης του κινηματογράφου,
την ορθότητα των οποίων, λόγω έλλειψης των απαραίτητων στοιχείων, ο Δήμος αδυνατεί να
επιβεβαιώσει. Από τον Αύγουστο του 2001, όταν άρχισε η λειτουργία του εν λόγω κινηματογράφου, μέχρι
τις 31.12.2014, καταβλήθηκε στον Δήμο τέλος θεάματος ύψους €441.770. Σύμφωνα με τα στοιχεία του
κινηματογράφου, το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε 437.449 εισιτήρια, συνολικής αξίας €2.989.125. Με βάση
τον αριθμό των εισιτηρίων που εκδόθηκαν κατά το 2014, ο οποίος ανήλθε στα 51.539 και λαμβανομένων
υπόψη των αιθουσών προβολής (6) του εν λόγω κινηματογράφου και των ημερήσιων προβολών (3 ανά
αίθουσα), προκύπτει ότι ο μέσος όρος εισιτηρίων ανά αίθουσα κατά το 2014 ανήλθε στα περίπου 24
εισιτήρια την ημέρα και ο μέσος όρος εισιτηρίων ανά προβολή στα περίπου 8 εισιτήρια, αριθμός ο οποίος,
κατά τη γνώμη μας, είναι υπερβολικά μικρός και δημιουργεί εύλογα ερωτήματα ως προς την ορθότητά
του.
Σύσταση: Ο Δήμος να βρει τρόπο επιβεβαίωσης του αριθμού των εισιτηρίων που εκδίδονται, για
διαφύλαξη των εσόδων του από το τέλος θεάματος.
(β) Παρατηρήθηκε, ότι για τις παραστάσεις θεατρικών σχημάτων που χρησιμοποιούν συγκεκριμένο
θέατρο, δεν ακολουθείται οποιαδήποτε διαδικασία για υποβολή των εισιτηρίων εισόδου στον Δήμο για
σήμανση. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι από την έναρξη της λειτουργίας του θεάτρου εδώ και μερικά
χρόνια μέχρι και την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, ο Δήμος δεν είχε εισπράξει οποιοδήποτε ποσό
τέλους θεάματος.
(γ) Διαπιστώθηκε επίσης ότι ο Δήμος δεν εξασκούσε έλεγχο, σχετικά με παραστάσεις, θεάματα ή και
οποιοδήποτε είδος ψυχαγωγίας στο οποίο προσέρχεται το κοινό, ανεξάρτητα από το αν καταβάλλεται ή
όχι δικαίωμα εισόδου, τα οποία προσφέρονται από μουσικές σκηνές και άλλους χώρους δημοσίων
θεαμάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 85(2)(ι) του περί Δήμων Νόμου.
Επισημαίνεται επίσης ότι, σύμφωνα με το άρθρο 84(ιθ) του πιο πάνω Νόμου, το Δημοτικό Συμβούλιο έχει
καθήκον να ρυθμίζει και να ελέγχει, περιορίζει ή απαγορεύει τη λειτουργία οιονδήποτε θεάτρων ή
υποστατικών ή χώρων όπου παρουσιάζονται ή εκτελούνται δημόσια θεάματα και να χορηγεί άδειες για τη
χρήση αυτών των θεάτρων ή υποστατικών ή χώρων.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 116(1) του πιο πάνω Νόμου, οποιοσδήποτε χρησιμοποιεί ή
επιτρέπει τη χρησιμοποίηση οικοδομής για οποιονδήποτε σκοπό, ο οποίος αναφέρεται στο άρθρο 112
(θεατρική, χορευτική, κινηματογραφική ή μουσική παράσταση στην οποία το κοινό γίνεται δεκτό), χωρίς
να έχει εκδοθεί έγκυρη και υφιστάμενη άδεια, είναι ένοχος αδικήματος.
Σύσταση: Για την παρακολούθηση και εφαρμογή των προνοιών των πιο πάνω άρθρων, ο Δήμος να
τηρεί σχετικό μητρώο, στο οποίο να καταχωρίζονται όλοι οι αδειούχοι χώροι και να επιθεωρεί
ανάλογα υποστατικά, ώστε να εντοπίζει χώρους στους οποίους εκτελούνται δημόσια θεάματα χωρίς
άδεια και να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα.
(δ) Σύμφωνα με στοιχεία του Τμήματος Φόρων, δύο ποδοσφαιρικές ομάδες παρέλειψαν να
καταβάλουν το οφειλόμενο τέλος θεάματος για ποδοσφαιρικές συναντήσεις για κάποιες περιόδους, χωρίς
να ληφθούν οποιαδήποτε μέτρα εναντίον τους.
Πιο συγκεκριμένα, το τέλος θεάματος για το ένα Σωματείο, για την περίοδο 2010-2015, ανερχόταν σε
€190.438, ενώ για το άλλο οι οφειλές του για την περίοδο 2013-2014 ανέρχονταν σε €16.562.
50
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σημειώνεται ότι, όπως έχουμε πληροφορηθεί, το πρώτο Σωματείο είναι η μοναδική ομάδα που το φύλλο
εκκαθάρισης των αγώνων της δεν παραλαμβάνεται από λειτουργό του Δήμου στο στάδιο, ώστε να τύχει
επιτόπιου έλεγχου για την ορθότητα του υπολογισμού του φόρου θεάματος, αλλά παραδίδεται αργότερα
από την ομάδα στον Δήμο.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει μέτρα για είσπραξη των πιο πάνω οφειλών. Όσον αφορά στην
εκκαθάριση των αγώνων του συγκεκριμένου Σωματείου, το φύλλο εκκαθάρισης να
παραλαμβάνεται/ελέγχεται στο στάδιο και ο Δήμος να εξετάσει κατά πόσο είναι εφικτή η είσπραξη
του φόρου θεάματος επιτόπου.
Άδειες λειτουργίας επαγγελματικών υποστατικών. Ο Δήμος δεν εκδίδει άδεια λειτουργίας σε μεγάλο
αριθμό επαγγελματικών υποστατικών που λειτουργούν στην περιοχή του, επειδή δεν τηρούν τους όρους
και τις προϋποθέσεις που έχει επιβάλει το Δημοτικό Συμβούλιο, σύμφωνα με το άρθρο 103 του περί
Δήμων Νόμου. Συγκεκριμένα, οι ιδιοκτήτες αριθμού υποστατικών προέβηκαν σε αυθαίρετες προσθήκες
ή/και μετατροπές ή/και σε αλλαγή χρήσης, χωρίς να εξασφαλίσουν τις απαιτούμενες εγκρίσεις και χωρίς ο
Δήμος να λάβει δικαστικά μέτρα εναντίον των ιδιοκτητών των επαγγελματικών υποστατικών που
λειτουργούν παράνομα.
Η Υπηρεσία μας υπέδειξε ότι η λειτουργία υποστατικών, χωρίς άδεια, εμπερικλείει κινδύνους, αφού
αρκετοί όροι που διέπουν την παραχώρηση άδειας λειτουργίας σε υποστατικά αφορούν σε θέματα
δημόσιας ασφάλειας και υγείας.
Σύσταση: Ο Δήμος να εφαρμόσει τις πρόνοιες του πιο πάνω άρθρου, το οποίο προβλέπει, μεταξύ
άλλων, ότι το δικαστήριο δύναται, τη αιτήσει του Δήμου, να εκδίδει προσωρινό διάταγμα για
αναστολή της λειτουργίας του υποστατικού που δεν έχει άδεια.
Άδειες διαφημιστικών πινακίδων.
(α) Με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, το ύψος των δικαιωμάτων για διαφημιστικές πινακίδες
τύπου PISA 12m2 και 24m2 καθορίστηκε σε €1.708 και €2.905, αντίστοιχα, ενώ για τις πινακίδες τριών
όψεων (Trivision) μέχρι 12m2 τα δικαιώματα καθορίστηκαν σε €2.562 και για μεγαλύτερες των 12m2 σε
€3.417. Χωρίς την έγκριση του Δημοτικού Συμβουλίου και χωρίς καμιά εξουσιοδότηση, διαπιστώθηκε ότι
οι υπηρεσίες του Δήμου επιβάλλουν δικαιώματα που κυμαίνονται από €500 μέχρι €3.000, με αποτέλεσμα
την απώλεια εσόδων. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι για τα έτη 2011-2014 φαίνεται να υπήρξε συνολική
απώλεια εσόδων γύρω στις €110.547. Σύμφωνα με τον Δήμο, οι μειώσεις έγιναν από αρμόδιο λειτουργό,
μετά από απόφαση της Διαχειριστικής Επιτροπής, η οποία από λάθος δεν καταχωρήθηκε στα πρακτικά. Η
Υπηρεσία μας θεωρεί ότι τέτοιες αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται από την ολομέλεια του Δημοτικού
Συμβουλίου.
(β) Κατά την περίοδο 2013-2014, παραχωρήθηκαν, χωρίς απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και
σχετική έγκριση του Επάρχου για διαγραφή των ποσών, εκπτώσεις σε δύο συγκεκριμένες εταιρείες, ύψους
€26.700 και €127.586, αντίστοιχα.
Επίσης, χωρίς την έγκριση του Επάρχου, το Δημοτικό Συμβούλιο παραχώρησε στις 25.6.2015 έκπτωση
ύψους €12.000 σε τρίτη εταιρεία παρόλο που η εταιρεία αυτή τοποθετεί ανεξέλεγκτα, χωρίς έγκριση,
διαφημιστικές πινακίδες στα δημοτικά όρια .
(γ) Κατά την περίοδο 2010-2015, συγκεκριμένο ποδοσφαιρικό Σωματείο τοποθέτησε 30 διαφημιστικές
πινακίδες τύπου PISA, χωρίς, μέχρι την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσής μας, να είχε καταβάλει τα σχετικά
δικαιώματα και χωρίς να εξασφαλίσει οποιαδήποτε άδεια.
51
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Με βάση υπολογισμούς της Υπηρεσίας μας, η απώλεια εσόδων από τον Δήμο, λόγω της μη καταβολής
δικαιωμάτων από το εν λόγω Σωματείο, για την περίοδο 2010-2015, φαίνεται να ανήλθε σε €193.004.
Σύσταση: Ο Δήμος να καλέσει το εν λόγω Σωματείο όπως εξασφαλίσει τις σχετικές άδειες για τις
πινακίδες που έχει εγκαταστήσει και σε περίπτωση που δεν ανταποκριθεί, να λάβει μέτρα για
συμμόρφωσή του.
Καθυστερήσεις τελών διανυκτέρευσης.
(α) Στους χρεώστες τελών διανυκτέρευσης ξενοδοχείων, που στις 31.12.2014 και 31.12.2013
ανέρχονταν σε €191.185 και €212.430, αντίστοιχα (€216.190 στις 31.12.2012), περιλαμβάνονται
καθυστερήσεις ύψους €104.824, που αφορούν στα έτη πριν από το 2005, για τις οποίες, ενώ λήφθηκαν
δικαστικά μέτρα και υπάρχουν σχετικές δικαστικές αποφάσεις, αυτές δεν εκτελέστηκαν, με αποτέλεσμα τα
οφειλόμενα ποσά να παραμένουν ανείσπρακτα.
Σύσταση: Ο Δήμος, αφού διερευνήσει κάθε υπόθεση ξεχωριστά, να εκτελέσει τις εν λόγω δικαστικές
αποφάσεις.
(β) Δεν ασκείται οποιοσδήποτε έλεγχος για επιβεβαίωση της ορθότητας των δεδομένων που
καταχωρίζονται στις καταστάσεις διανυκτερεύσεων που υποβάλλουν τα ξενοδοχεία προς τον Δήμο, βάσει
των οποίων υπολογίζονται και εισπράττονται τα τέλη διανυκτερεύσεων. Σύμφωνα με έκθεση του
υπεύθυνου είσπραξης φόρων, ημερ. 11.4.2013, μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες δηλώνουν από 3 μέχρι 5
διανυκτερεύσεις κατά τους χειμερινούς μήνες και μόνο 10 μέχρι 15 διανυκτερεύσεις τους καλοκαιρινούς
μήνες. Συναφώς αναφέρεται ότι τρία ξενοδοχεία δεν υποβάλλουν καταστάσεις διανυκτερεύσεων.
Σύσταση: Ο Δήμος να εφαρμόσει το άρθρο 85(2)(ι)(v)(iii) του περί Δήμων Νόμου, σύμφωνα με το
οποίο ο διευθυντής ή υπεύθυνος επιχειρήσεως ξενοδοχείου πρέπει να παρουσιάζει για έλεγχο τα
έντυπα και βιβλία, τα οποία σχετίζονται με την καταβολή τελών διανυκτερεύσεων, σε
εξουσιοδοτημένο πρόσωπο του Δήμου και σε χρόνο που θα απαιτήσει το Δημοτικό Συμβούλιο.
Διαγραφή εξωδίκων Τροχονομίας. Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Τροχονομίας του Δήμου, το
σύνολο των εξωδίκων που εκδόθηκαν και καταχωρίστηκαν στα σχετικά μητρώα, για τα έτη 2014 και 2013,
ανήλθαν σε 12.345 εξώδικα ύψους €262.765 και 14.761 εξώδικα ύψους €313.134, αντίστοιχα.
Διαπιστώθηκε ότι από τα πιο πάνω εξώδικα για τα έτη 2014 και 2013, 1.503 (€44.794) και 1.633 (€47.835)
ή ποσοστό 12,2% και 11,1%, αντίστοιχα, φέρονται ως «ανεξιχνίαστα» ή «ανύπαρκτα» ή «ως άλλως», με
αποτέλεσμα να διαγραφούν από τετραμελή Επιτροπή διαγραφής εξωδίκων.
Παρατηρήθηκε ότι στα διαγραφέντα εξώδικα περιλαμβάνονται περιπτώσεις που αφορούν σε Δημοτικούς
Συμβούλους, Βουλευτές, δικηγόρους, καθώς και δημοτικούς υπάλληλους.
Εξαγορά χώρων στάθμευσης.
(α) Το Δημοτικό Συμβούλιο, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κρίση, καθώς επίσης και άλλους
παράγοντες, αποφάσισε στις 18.4.2013 όπως για αναπτύξεις που προγραμματίζεται να γίνουν στην
κεντρική εμπορική περιοχή του Δήμου, να μην απαιτείται αποζημίωση/εξαγορά μέχρι και για 8 χώρους
στάθμευσης, με αποτέλεσμα την απώλεια εσόδων.
(β) Παρόλο που, σύμφωνα με την εντολή αρ. 1/96 του Υπουργού Εσωτερικών, το τίμημα εξαγοράς
χώρων στάθμευσης θα πληρώνεται στον Δήμο κατά την υποβολή της αίτησης για εξασφάλιση άδειας
οικοδομής, εντούτοις παρατηρήθηκαν περιπτώσεις, κατά τις οποίες ο Δήμος επέτρεψε την καταβολή των
δικαιωμάτων σε δόσεις.
52
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σε σχετική επιστολή του, ημερ. 24.11.2014, ο Δήμος αναφέρει ότι η πολιτική του Δήμου για είσπραξη
δικαιωμάτων εξαγοράς χώρων στάθμευσης με διευκολύνσεις, καταβάλλοντάς τα με δόσεις, έχει
εφαρμοστεί στα πλαίσια της γενικότερης πολιτικής διευκολύνσεων που επέβαλε η κρίση.
Σύσταση: Ο Δήμος να συμμορφωθεί με τα όσα προβλέπονται στην πιο πάνω εντολή. Οποιαδήποτε
εισήγηση για αναθεώρηση/τροποποίηση της εντολής, να γίνει προς τον Υπουργό Εσωτερικών.
Μεταχρονολογημένες επιταγές. O Δήμος αποδέχεται την εξόφληση οφειλών με μεταχρονολογημένες
επιταγές, ενέργεια η οποία, όχι μόνο δεν επιτρέπεται, αλλά και εγκυμονεί κινδύνους για πιθανή απώλεια
εσόδων. Όπως διαπιστώθηκε, μεταχρονολογημένες επιταγές που αφορούν σε φορολογίες της περιόδου
2014-2015, συνολικού ύψους €17.608, επιστράφηκαν από τις τράπεζες ως μη εξοφληθείσες και ο Δήμος
θα λάβει νομικά μέτρα εναντίων των εκδοτών τους. Σημειώνεται ότι για 21 παρόμοιες περιπτώσεις, ο
Δήμος ζήτησε από τον νομικό του σύμβουλο τη λήψη νομικών μέτρων.
Εισπρακτέα ενοίκια. Ο Δήμος δεν εφαρμόζει οποιαδήποτε πολιτική λήψης μέτρων, για την είσπραξη των
ενοικίων που του οφείλονται από φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα.
Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις για τα έτη που έληξαν στις 31.12.2014 και 31.12.2013, τα
ανείσπρακτα ενοίκια ανέρχονταν σε €469.811 και €269.663, αντίστοιχα, σε σύγκριση με €232.977 στις
31.12.2012, δηλαδή κατά το 2014, σε σύγκριση με το 2013, οι χρεώστες ενοικίων σημείωσαν αύξηση
€200.148 ή ποσοστό 74%.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει μέτρα για είσπραξη των οφειλόμενων ενοικίων και να ενημερώσει την
Υπηρεσία μας για τους λόγους της μεγάλης αύξησής τους κατά το 2014, σε σύγκριση με τα
προηγούμενα χρόνια.
Πολιτιστικές υπηρεσίες και εκδηλώσεις.
(α) Οι δαπάνες για πολιτιστικές υπηρεσίες και εκδηλώσεις κατά το 2014 και 2013 ανήλθαν σε
€764.732 και €599.478, αντίστοιχα, σε σύγκριση με €868.625 το 2012, δηλαδή κατά το 2014, σε
σύγκριση με το 2013, σημειώθηκε αύξηση €165.254 ή ποσοστό 27,6%. Σημειώνεται ότι στα ποσά αυτά
δεν περιλαμβάνεται το κόστος του προσωπικού που απασχολείται για τις εκδηλώσεις αυτές, αλλά
ούτε και οποιαδήποτε λειτουργικά και διοικητικά έξοδα.
(β) Στα πλαίσια των εκδηλώσεων του Δήμου για τη Γιορτή του Κατακλυσμού για τα έτη 2014 και 2013,
ζητήθηκε η εκδήλωση ενδιαφέροντος υποβολής προτάσεων για συμμετοχή καλλιτεχνών από την Ελλάδα.
Παρόλο που η Επιτροπή Προσφορών του Δήμου διόρισε Επιτροπή Αξιολόγησης, όπως προβλέπεται στους
περί του Συντονισμού των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων Προμηθειών, Έργων και
Υπηρεσιών (Δημοτικούς) Κανονισμούς του 2012, εντούτοις δεν υποβλήθηκαν από την Επιτροπή
Αξιολόγησης στην Επιτροπή Προσφορών, οποιεσδήποτε εκθέσεις αξιολόγησης με εισηγήσεις για λήψη
απόφασης, αλλά προτάσεις από τρίτους, που εκδήλωσαν ενδιαφέρον για τη συμμετοχή συγκεκριμένων
καλλιτεχνών σε εκδηλώσεις, υποβάλλονται από το Πολιτιστικό Τμήμα του Δήμου, προς την Επιτροπή
Πολιτισμού για επιλογή και έγκριση και ακολούθως για επικύρωση από το Δημοτικό Συμβούλιο.
(γ) Η Επιτροπή Πολιτισμού ενέκρινε στις 25.6.2014 τις εισηγήσεις της Πολιτιστικής Υπηρεσίας, σχετικά
με τις εκδηλώσεις «Φεστιβάλ Λάρνακας 2014», χωρίς να προηγηθεί, από μέρους του Δήμου, οποιαδήποτε
δημόσια ανακοίνωση/πρόσκληση για εκδήλωση ενδιαφέροντος/υποβολή προτάσεων.
Δεν γίνεται επίσης οποιαδήποτε αναφορά στη χρονική διάρκεια, καθώς και στον αριθμό των καλλιτεχνών
που θα συμμετείχαν σε κάθε εκδήλωση, ούτε και καθορίστηκαν όροι συμμετοχής με αναφορά σε
ελάχιστες απαιτήσεις ή/και σε κριτήρια αξιολόγησης, στοιχεία σημαντικά για την αξιολόγηση των
53
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
προτάσεων, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τεκμηριωθεί η επιλογή των συγκεκριμένων καλλιτεχνικών
εκδηλώσεων/συμμετοχών, η οποία επαφίεται στην κρίση του πολιτιστικού λειτουργού.
(δ) Στα πλαίσια του εν λόγω φεστιβάλ για το 2014, συγκεκριμένη εταιρεία πρότεινε το «ανέβασμα» του
μιούζικαλ «ΑΝΝΙΕ». Σύμφωνα με την πρόταση, η εταιρεία είχε την αποκλειστική ευθύνη κάλυψης των
εξόδων των παραστάσεων. Διαπιστώθηκε ότι ο Δήμος αγόρασε 750 εισιτήρια εισόδου, αξίας €10.000, για
τα οποία δεν υπάρχουν στοιχεία σχετικά με τον τρόπο διάθεσής τους, επιχορηγώντας, έμμεσα, την εν
λόγω εταιρεία.
Σύμφωνα με σημείωμα των Οικονομικών Υπηρεσιών προς τον Δήμαρχο, ημερ. 7.11.2014, στην πιο πάνω
εταιρεία καταβλήθηκε το 2014 και χορηγία του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού προς τον Δήμο,
ύψους €20.000, ποσό το οποίο δεν καταχωρίστηκε στα έσοδα και στα έξοδα του Δήμου. Όπως φαίνεται,
κατά την είσπραξη συγκεκριμένων χορηγιών ο Δήμος ενεργεί ως μεσάζοντας προς όφελος τρίτων,
πρακτική που δεν βρίσκει σύμφωνη την Υπηρεσία μας.
Στο πιο πάνω σημείωμα αναφέρεται επίσης ότι εκκρεμεί η καταβολή από τον Δήμο προς την εν λόγω
εταιρεία πρόσθετου ποσού ύψους €20.000, έναντι εξόδων του μιούζικαλ ΑΝΝΙΕ.
Σύσταση: Ο Δήμος, για σκοπούς διαφάνειας, ίσης μεταχείρισης και καλύτερης διαχείρισης των πόρων
του, να καθορίζει και να εγκρίνει κριτήρια, με βάση τα οποία να αξιολογούνται οι αιτήσεις/προτάσεις
για παραστάσεις στα πλαίσια των πολιτιστικών εκδηλώσεων που διοργανώνει. Μετά τη λήξη κάθε
εκδήλωσης, να ετοιμάζεται έκθεση απολογισμού και αξιολόγησης των πεπραγμένων.
Δημοτικό Ωδείο και Φιλαρμονική. Στο Δημοτικό Ωδείο, το οποίο λειτουργεί από το 2002, εργοδοτούνται,
εκτός από τον διευθυντή/μαέστρο και δύο καθηγήτριες. Το συνολικό κόστος λειτουργίας του Ωδείου και
της Φιλαρμονικής, κατά τα έτη 2014 και 2013, ανήλθε σε €66.892 και €49.861, αντίστοιχα (€43.936 το
2012).
Παρόλο που έχουν ετοιμαστεί και εγκριθεί Κανονισμοί για τη λειτουργία του Δημοτικού Ωδείου,
εντούτοις παρατηρούνται αδυναμίες στη λειτουργία και εποπτεία των δραστηριοτήτων του, με
κυριότερη τον έλεγχο των ποσών που εισπράττει ο μαέστρος από τους μαθητές του Ωδείου, τα οποία
δεν κατατίθενται στο Ταμείο του Δήμου σε τακτά χρονικά διαστήματα, αφού κατά το 2014 έγιναν μόνο
δύο καταθέσεις, ενώ κατά το 2013 μόνο μια.
Σύσταση: Ο Δήμος να τηρεί κατάλληλο μητρώο μαθητών και οι εισπράξεις που διενεργούνται από τον
μαέστρο να κατατίθενται, σε τακτά χρονικά διαστήματα, στους λογαριασμούς του Δήμου και να
ελέγχονται από αρμόδιο λειτουργό.
Ενοικίαση χώρων στάθμευσης. Στις 20.10.2014, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε την εξασφάλιση 55
καρτών πρόσβασης, έναντι μηνιαίας συνδρομής, ύψους €2.000 πλέον ΦΠΑ, για περίοδο μέχρι 31.12.2014,
σε πολυώροφο χώρο στάθμευσης που διαχειρίζεται συγκεκριμένη εταιρεία, για χρήση από τα μέλη του
Δημοτικού Συμβουλίου και Δημοτικούς υπαλλήλους, παρόλο που υπάρχουν διαθέσιμοι, παραπλήσιοι,
δημοτικοί χώροι στάθμευσης.
Η συμφωνία που έγινε με την πιο πάνω εταιρεία προσυπογράφηκε από τον Δημοτικό Γραμματέα στις
27.8.2014, δηλαδή πριν από τη σχετική απόφαση της Διαχειριστικής Επιτροπής, ημερ. 1.9.2014 και την
επικύρωσή της από το Δημοτικό Συμβούλιο στις 20.10.2014.
Επίσκεψη εκπροσώπων του Δήμου στη Ραβέννα της Ιταλίας.
(α) Διερευνητική Επιτροπή. Στα πλαίσια αιτημάτων για χρήση του λιμανιού Λάρνακας από εταιρείες
που δραστηριοποιούνται στην υποστήριξη των εργασιών της βιομηχανίας εξόρυξης υδρογονανθράκων, το
54
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε στις 10.3.2014 όπως, προτού διαμορφώσει οποιαδήποτε πολιτική, σταλεί
διερευνητική αποστολή σε λιμάνι της Μεσογείου που είναι ενσωματωμένο σε παραλιακή πόλη και στο
οποίο λειτουργούν χρήσεις που συνδυάζουν δραστηριότητες που έχουν σχέση με εξυπηρέτηση
πλατφόρμων εξόρυξης υδρογονανθράκων.
Στην εν λόγω συνεδρία, αποφασίστηκε όπως τη διερευνητική αποστολή αποτελέσουν ο Δήμαρχος, 8
Δημοτικοί Σύμβουλοι, 6 Επαρχιακοί Γραμματείς κομμάτων, ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού
Επιμελητηρίου Λάρνακας, ο Πρόεδρος της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Λάρνακας και ο
Δημοτικός Γραμματέας, δηλαδή 18 πρόσωπα συνολικά και εγκρίθηκε η διάθεση ποσού ύψους €20.000
από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Δήμου.
Κατά τον έλεγχο, διαπιστώθηκε ότι η πιο πάνω διερευνητική αποστολή επισκέφθηκε το Λιμάνι της
Ραβέννας στην Ιταλία, χωρίς όμως να τεκμηριώνεται η απόφαση για επιλογή του συγκεκριμένου λιμανιού,
καθώς και ο σκοπός και οι στόχοι της επίσκεψης.
(β) Έξοδα διαμονής, διατροφής και διακίνησης. Σύμφωνα με στοιχεία που τηρούνται από τον Δήμο,
ποσό €11.474 εμβάστηκε στις 18.11.2014 σε συγκεκριμένη εταιρεία, για την εξόφληση τιμολογίου της,
ημερ. 13.6.2014, το οποίο αφορούσε σε έξοδα διαμονής, διατροφής και διακίνησης 17 μελών της
αποστολής, καθώς και της συζύγου του Δημάρχου στη Ραβέννα, την περίοδο από 19 μέχρι 21 Μαρτίου
2014.
(γ) Αεροπορικά εισιτήρια. Σύμφωνα με τα σχετικά εντάλματα πληρωμής, ημερ. 14.3.2014 και
14.3.2014, πληρώθηκαν σε ταξιδιωτικό γραφείο ποσά €2.000 και €5.260, αντίστοιχα, δηλαδή €7.260
συνολικά, για την αγορά 19 αεροπορικών εισιτηρίων Λάρνακα/Μιλάνο/Λάρνακα.
Σύμφωνα με Γενική Ταμειακή απόδειξη είσπραξης, ημερ. 17.3.2014, ποσό €360 εισπράχθηκε από τη
σύζυγο του Δημάρχου, η οποία τον συνόδεψε κατά την εν λόγω επίσκεψη, δηλαδή η δαπάνη για τον Δήμο
ανήλθε σε €6.900.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την παράγραφο (β) πιο πάνω, τα μέλη της αποστολής ανέρχονταν σε 17
πλέον η σύζυγος του Δημάρχου, ενώ τα αεροπορικά εισιτήρια που αγοράστηκαν ανέρχονται σε 19.
Σύμφωνα με τα σχετικά τιμολόγια διαμονής σε ξενοδοχεία στη Ραβέννα και του ταξιδιωτικού γραφείου,
φαίνεται ότι ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Λάρνακας δεν συμμετείχε στην
αποστολή, παρόλο που ο Δήμος είχε εξασφαλίσει και πληρώσει το σχετικό αεροπορικό εισιτήριο.
Σύσταση: Να ενημερωθούμε για τους στόχους της συγκεκριμένης επίσκεψης, για την αναγκαιότητα
συμμετοχής τόσο μεγάλου αριθμού προσώπων, για τα κριτήρια επιλογής που τέθηκαν για συμμετοχή
στην πιο πάνω αποστολή, για τους λόγους της ανάληψης του συνολικού κόστους από τον Δήμο,
καθώς και για το όφελος που προέκυψε.
Ιδρύματα τα οποία επιχορηγεί ο Δήμος.
(α) Αστικό και Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο Λάρνακας. Το Αστικό και Περιβαλλοντικό
Παρατηρητήριο Λάρνακας (ΑΠΠΛ) δημιουργήθηκε το 2004, με συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού
Προγράμματος SWAP Air Quality Project και στις 7.8.2008 εγγράφηκε στον Έφορο Σωματείων και
Ιδρυμάτων, με πρόεδρο τον Δήμαρχο, αντιπρόεδρο τον Αντιδήμαρχο και μέλη τον Δημοτικό Γραμματέα,
τον Λογιστή του Δήμου και πέντε μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου.
Το ύψος της χρηματοδότησης του ΑΠΠΛ, η οποία γίνεται εξ ολοκλήρου από τον Δήμο, ανήλθε για το 2013
σε €39.500, από το οποίο ποσό ύψους €37.905 αφορά στo κόστος μισθοδοσίας λειτουργού, για την
παροχή υπηρεσιών βοηθού εργαστηρίου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης.
55
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Η εν λόγω βοηθός εργαστηρίου προσλήφθηκε από το ΑΠΠΛ για την περίοδο 2.4.2005-31.3.2009, με
αμοιβή €62,50 την ημέρα και παρόλο που το πιο πάνω πρόγραμμα τερματίστηκε, ο Δήμος, μέχρι την
ολοκλήρωση του ελέγχου, συνέχιζε να συνεισφέρει για την εργοδότησή της.
Από 1.4.2009, η εν λόγω υπάλληλος, με βάση σχετική συμφωνία με το ΑΠΠΛ, τοποθετήθηκε σε
μισθοδοτική κλίμακα Α9-Α11-Α12, σύμφωνα με τις κλίμακες μισθοδοσίας και όρους που ισχύουν για τη
Δημόσια Υπηρεσία και το συμβόλαιό της ανανεώθηκε για την περίοδο 1.12.2012-31.3.2015, με απόφαση
της Διαχειριστικής Επιτροπής του Δήμου στις 29.5.2012, η οποία επικυρώθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο
στις 5.7.2012.
(β) Ίδρυμα Φοίβου Σταυρίδη. Στις 15.9.2014 ιδρύθηκε, σύμφωνα με τον περί Σωματείων και
Ιδρυμάτων Νόμο του 1972, το «Ίδρυμα Φοίβου Σταυρίδη-Αρχεία Λάρνακας», η περιουσία του οποίου
αποτελείται από τη Βιβλιοθήκη και το αρχείο του Φοίβου Σταυρίδη.
Σύμφωνα με το ιδρυτικό έγγραφο, η Διοικούσα Επιτροπή του εν λόγω Ιδρύματος, στην οποία
συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος Λάρνακας ως πρόεδρος και ο Δημοτικός Γραμματέας ως
εκπρόσωπος του Δήμου, υπό την προσωπική τους ιδιότητα, χωρίς οι πράξεις και αποφάσεις τους να
δεσμεύουν, με οποιονδήποτε τρόπο, τον Δήμο, θα έχει τη γενική ευθύνη επιλογής προσωπικού για
απασχόληση στο Ίδρυμα, καθώς και για την προμήθεια του βασικού εξοπλισμού και θα υποβάλλει σχετική
πρόταση προς τον Δήμο Λάρνακας.
Σύμφωνα με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ημερ. 4.2.2015, το ύψος της χορηγίας προς το Ίδρυμα
για το 2015, καθορίστηκε σε €12.000.
Σύσταση: Ο Δήμος να εξετάσει θέματα που αφορούν στην παρακολούθηση και έλεγχο των δαπανών
των εν λόγω Σωματείων/Ιδρυμάτων, λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτά διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα,
καθώς και να καθορίσει διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούν, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι πόροι
που τους παρέχονται χρησιμοποιούνται με τον πιο οικονομικό, αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο.
(γ) Αναφορικά με τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας επισημαίνει ότι ο περί Δήμων Νόμος δεν παρέχει τη
δυνατότητα στους Δήμους να ιδρύουν ή συμμετέχουν σε Σωματεία ή Ιδρύματα, αλλά τη δυνατότητα των
Δήμων να επιβραβεύουν οποιαδήποτε πρόσωπα, Σωματεία ή Ιδρύματα, τα οποία διακρίνονται στους
τομείς των αναφερόμενων δραστηριοτήτων.
Σχετική είναι και η γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ημερ. 17.9.2012, ο οποίος
επιβεβαιώνει ότι «... η ορθή οδός για να καταστεί δυνατή η συμμετοχή Δημάρχου ή δημοτικών
αξιωματούχων σε Σωματεία και Ιδρύματα που ιδρύονται και λειτουργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του
περί Σωματείων και Ιδρυμάτων Νόμου, είναι η θέσπιση ειδικής προς τούτο εξουσιοδοτικής πρόνοιας με
ανάλογη τροποποίηση του περί Δήμων Νόμου».
Έλλειμμα από τη λειτουργία του Δημοτικού Ωδείου, της Δημοτικής Χορωδίας και της Παιδικής
Χορωδίας. Σύμφωνα με επιστολή του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών, ημερ. 12.6.2013,
στις περιπτώσεις που τα τέλη για υπηρεσίες που προσφέρονται από οργανισμούς είναι χαμηλά, τότε τα
τέλη αυτά θα πρέπει να αναθεωρηθούν, έτσι ώστε να συνάδουν, τουλάχιστο, με το κόστος παροχής των
σχετικών υπηρεσιών.
Σύμφωνα με τον πιο κάτω πίνακα, φαίνεται ότι από τη λειτουργία του Δημοτικού Ωδείου, της Δημοτικής
Χορωδίας και της Παιδικής Χορωδίας προκύπτουν ελλείμματα.
56
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
2014
€
Έσοδα
Δίδακτρα
Χορηγίες
Έξοδα
Μισθοί
Διάφορα
Έλλειμμα
9.093
9.093
2013
€
8.701
4.980
13.681
98.684
13.356
(112.040)
(102.947)
101.791
12.582
(114.373)
(100.692)
Σύσταση: Να ετοιμαστεί μελέτη με σκοπό την κάλυψη ή τουλάχιστον μείωση των ελλειμμάτων που
προκύπτουν από τη διαχείριση και λειτουργία των κοινωνικών προγραμμάτων που προσφέρει ο
Δήμος.
Παροχή υπηρεσιών μαέστρου φιλαρμονικής και μαέστρου χορωδίας του Δήμου. Χωρίς την προκήρυξη
σχετικών διαγωνισμών, για τα έτη 2014 και 2013 καταβλήθηκαν στους μαέστρους της Δημοτικής
φιλαρμονικής και της Δημοτικής χορωδίας ποσά ύψους €21.299 και €23.357, αντίστοιχα, για υπηρεσίες
που παρείχαν. Όσον αφορά στην ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών στους πιο πάνω, δεν φαίνεται να έχει
ληφθεί οποιαδήποτε σχετική απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο, αλλά ούτε και να έχει υπογραφεί
σύμβαση παροχής υπηρεσιών.
Παρατηρήθηκε, επίσης, ότι οι εν λόγω μαέστροι δεν προσκόμισαν οποιαδήποτε βεβαίωση παροχής
υπηρεσιών ή/και τιμολόγιο ή/και απόδειξη είσπραξης, όπου να αναγράφεται ο αριθμός της φορολογικής
τους ταυτότητας.
Καταβολή αποζημίωσης σε θέσμιο ενοικιαστή. Ad-Hoc Επιτροπή για οικονομικά θέματα, αποφάσισε στις
21.3.2013 την καταβολή αποζημίωσης ύψους €135.000 πλέον ΦΠΑ, σε θέσμιο ενοικιαστή, για αποχώρησή
του από Δημοτική οικοδομή. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε στις 25.7.2013 την καταβολή στον εν
λόγω ενοικιαστή πρόσθετου ποσού ύψους €3.000, το οποίο κατέβαλε ο ίδιος σε Αρχιτέκτονα για την
ετοιμασία σχεδίων αξιοποίησης του κτιρίου.
Σύμφωνα με την εν λόγω απόφαση, καθώς και με ανυπόγραφο Συμφωνητικό Έγγραφο, «Ο Δήμος
Λάρνακας αναλαμβάνει τη διευθέτηση οποιουδήποτε υπολοίπου της απαίτησης του Αρχιτέκτονα σε
τρόπο, ώστε ο ενοικιαστής να απαλλαγεί πλήρως από οποιανδήποτε υποχρέωσή του προς τον
Αρχιτέκτονα, με την προϋπόθεση ότι ο Αρχιτέκτονας θα παραδώσει στον Δήμο Λάρνακας τα εκπονημένα
αρχιτεκτονικά σχέδια».
Σύσταση: Λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου δεν είχαν
πληρωθεί/συμφωνηθεί οποιαδήποτε πρόσθετα ποσά, ο Δήμος να ενημερώσει την Υπηρεσία μας για
τυχόν πρόσθετες πληρωμές, καθώς και κατά πόσο έχει υπογραφεί σχετικό Συμφωνητικό, του οποίου
ο όρος ο οποίος αναφέρεται πιο πάνω, δεσμεύει, αόριστα και γενικά, ανεπίτρεπτα τον Δήμο, από
τυχόν πρόσθετες απαιτήσεις του Αρχιτέκτονα.
Απασχόληση Συντονίστριας Ανοικτού Σχολείου. Στις 4.10.2010, το «Ανοικτό Σχολείο Δήμου Λάρνακας»
υπέγραψε συμφωνία «Αγοράς/Παροχής Υπηρεσιών Διευθυντή/Συντονιστή», για περίοδο 12 μηνών,
δηλαδή μέχρι 3.10.2011, με δυνατότητα παράτασής της για μέγιστη περίοδο δύο χρόνων, δηλαδή μέχρι
3.10.2013. Μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου, η εν λόγω σύμβαση συνέχισε να ανανεώνεται, με
57
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής του Ανοικτού Σχολείου Δήμου Λάρνακας, χωρίς την προκήρυξη νέου
διαγωνισμού.
Παρατηρήθηκε επίσης ότι ενώ η αμοιβή του Διευθυντή/Συντονιστή, με βάση τη σύμβαση, καθορίστηκε
στις €15.600 πλέον ΦΠΑ, με την ανανέωσή της στις 28.9.2012, αυξήθηκε σε €21.600 πλέον ΦΠΑ, χωρίς
τούτο να προβλέπεται στους όρους της σύμβασης. Στο εν λόγω ποσό δεν περιλαμβάνεται μηνιαίο κατ’
αποκοπή επίδομα οδοιπορικών ύψους €85 για την περίοδο 1.10.2010-30.9.2011, €160 από 1.10.201127.9.2012 και €300 από 28.9.2012.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι, η Συντονίστρια, επιπρόσθετα από τα καθήκοντά της, απασχολήθηκε και σε
δραστηριότητες του Δήμου και κατά το 2014 της καταβλήθηκε ποσό ύψους €2.000, για τη συμβολή της
στη διοργάνωση των αγώνων Beach Volley, καθώς και οδοιπορικά ύψους €900 για περίοδο έξι μηνών,
παρόλο που για τη χρήση του οχήματός της για τις ανάγκες του Ανοικτού Σχολείου, της καταβάλλεται κατ’
αποκοπή επίδομα οδοιπορικών ύψους €300 τον μήνα.
Πολεοδομικές άδειες και άδειες οικοδομής
(α) Διεξαγωγή οικοδομικών εργασιών από συγκεκριμένη εταιρεία χωρίς να εξασφαλίσει τις σχετικές
άδειες. Ο Δήμος καταχώρησε στις 23.7.2013 ποινική υπόθεση και εξασφάλισε διάταγμα αναστολής
εργασιών, καθότι συγκεκριμένη εταιρεία, χωρίς να εξασφαλίσει τις απαιτούμενες άδειες από τον Δήμο,
διεξήγατε οικοδομικές εργασίες σε πρώην εμπορικό κέντρο.
Στις 8.11.2013, ο Δήμαρχος ενημέρωσε τον νομικό σύμβουλο ότι εξασφαλίστηκε από την πιο πάνω
εταιρεία η πολεοδομική άδεια, καθώς και ότι βρισκόταν σε εξέλιξη διαδικασία υποβολής αίτησης για
έκδοση άδειας οικοδομής και ζήτησε να αποσύρει την εν λόγω ποινική υπόθεση.
Στις, ο Δήμος, αναφέροντας ότι «…κατά παράβαση των όρων της πολεοδομικής άδειας, ημερ 12.9.2013
και χωρίς την εκ των προτέρων εξασφάλιση της άδειας οικοδομής, έχετε προχωρήσει σε
προσθηκομετατροπές στην εν λόγω οικοδομή».
Παρόλο που ο Δήμος απέστειλε στις 21.4.2015 σχετική επιστολή προς την εν λόγω εταιρεία, εντούτοις,
μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου, αυτή δεν είχε υποβάλει αίτηση για έκδοση άδειας οικοδομής, αλλά
ούτε και ο Δήμος έλαβε οποιαδήποτε μέτρα.
(β) Μη συμμόρφωση με τους όρους πολεοδομικών αδειών. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι
ιδιοκτήτης κτιρίου, το οποίο έχει ανεγερθεί εδώ και αρκετά χρόνια, δεν είχε, μέχρι την ολοκλήρωση του
ελέγχου, εξασφαλίσει πιστοποιητικό τελικής έγκρισης της εν λόγω οικοδομής, λόγω του ότι δεν είχε
κατασκευάσει εξαώροφο χώρο στάθμευσης δυναμικότητας 92 θέσεων, στον οποίο, με βάση τις
πολεοδομικές άδειες, έχουν δεσμευτεί 66 θέσεις για τις ανάγκες της εν λόγω οικοδομής. Σύμφωνα με τον
Δήμο, για την κατασκευή των αναγκαίων χώρων στάθμευσης της εν λόγω ανάπτυξης, έχει εκδοθεί
πολεοδομική άδεια, ημερ. 22.2.2012, καθώς και άδεια οικοδομής, ημερ. 26.11.2012.
Αναφορικά με τα πιο πάνω, σχετικά είναι τα πρακτικά της Επιτροπής Πολεοδομίας, ημερ. 7.11.2014,
σύμφωνα με τα οποία, λόγω αριθμού αλλαγών που έγιναν στο κτίριο, όπως ενοποίηση διαμερισμάτων,
επέκταση και κλείσιμο μεσοπατώματος μεζονέτας και άλλες παρατυπίες που διαπιστώθηκαν από την
Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, οι ανάγκες σε επιπλέον χώρους στάθμευσης αυξήθηκαν κατά 16, από τους
οποίους οι 7 αφορούν σε δημόσιους χώρους στάθμευσης για άτομα με ειδικές ανάγκες και οι υπόλοιποι 9
στους ενοίκους, καθώς και ότι στις συγκεκριμένες αλλαγές στις μονάδες παρατηρήθηκε υπέρβαση πέραν
του 10% του δομήσιμου εμβαδού διαμερίσματος. Στα πιο πάνω πρακτικά αναφέρεται επίσης ότι η
οικοδομή επιθεωρήθηκε από την Πυροσβεστική Υπηρεσία για σκοπούς έκδοσης πιστοποιητικού έγκρισης,
η οποία όμως δεν ενέκρινε την οικοδομή, για λόγους που αφορούν σε εργασίες ουσιώδους σημασίας.
Παρατηρήθηκε επίσης ότι, αν και το κτίριο είναι σε χρήση από το 2009, ο Δήμος, ως αρμόδια Αρχή, δεν
έλαβε οποιαδήποτε μέτρα για συμμόρφωση του ιδιοκτήτη με τους όρους που τέθηκαν κατά την έκδοση
58
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
των σχετικών αδειών. Σημειώνεται ότι, από επιτόπιο έλεγχο που διενήργησε λειτουργός της Υπηρεσίας
μας, διαπιστώθηκε ότι ο χώρος στον οποίο προγραμματίζεται να κατασκευαστεί ο πολυώροφος χώρος
στάθμευσης, βρίσκεται σε απόσταση 450 μέτρων από τη συγκεκριμένη οικοδομή.
(γ)
Πολεοδομική αίτηση που αφορά σε προσθηκομετατροπές.
(i)
Με πολεοδομικές άδειες, ημερ. 10.11.2000 και 31.7.2003, εξουσιοδοτήθηκε η ανέγερση
πολυκινηματογράφου και καφετέριας, καθώς και η ανέγερση τριώροφης οικοδομής που
περιλαμβάνει μπυραρία, αίθουσα μπόουλινγκ και διώροφο χώρο στάθμευσης. Για τη
συγκεκριμένη άδεια απαιτήθηκαν από τον Δήμο μόνο 119 χώροι στάθμευσης, αντί 124 που
είχαν υπολογισθεί, βάσει των σχετικών προτύπων, μετά από «χαλάρωση» που εγκρίθηκε από
το Δημοτικό Συμβούλιο, χωρίς να απαιτηθεί η εξαγορά τους. Διαπιστώθηκε ότι η ανέγερση
του διώροφου χώρου στάθμευσης δεν υλοποιήθηκε.
(ii)
To 2008 υποβλήθηκε πολεοδομική αίτηση για προσθήκες και μετατροπές που έγιναν στον
πολυκινηματογράφο και στην τριώροφη οικοδομή. Σύμφωνα με επιστολή του Διευθυντή του
Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, ημερ. 19.4.2012, οι πολυκινηματογράφοι, τα
εστιατόρια και οι αίθουσες μπόουλινγκ, που αποτελούν συνήθους μορφής διευκολύνσεις
αναψυχής/ψυχαγωγίας, δεν επιτρέπονται στον συγκεκριμένο Άξονα Δραστηριότητας.
(iii)
Στη συνεδρία του, ημερ. 30.8.2012, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε να εγκρίνει τη
χορήγηση της πολεοδομικής άδειας για προσθηκομετατροπές και εξουσιοδότησε τον Δήμο
όπως χορηγήσει την άδεια με κατάλληλους όρους, προϋποθέσεις και αντισταθμιστικά μέτρα,
περιλαμβανομένων και των ακολούθων:
•
Υποβολή
τροποποιημένων
σχεδίων,
βάσει
των
οποίων
θα
διευθετούνται/διαμορφώνονται όλοι οι απαιτούμενοι χώροι στάθμευσης (163 με βάση
τη νέα αίτηση), σύμφωνα με την Εντολή 3/2011 του Υπουργού Εσωτερικών.
•
Η υπέρβαση στον συντελεστή δόμησης να αντισταθμιστεί στο πλαίσιο των σχετικών
Κανονισμών, πριν τη χορήγηση της πολεοδομικής άδειας.
•
Καταβολή ποσού ύψους €50.000 από τους αιτητές, ως αντισταθμιστικό μέτρο για την
προστασία του τοπικού περιβάλλοντος και αντιμετώπιση ενδεχόμενων επιβαρύνσεων.
•
Συμμόρφωση με τους όρους που θέτει ο Αν. Διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος,
ο Γενικός Διευθυντής του Κ.Ο.Τ, ο Πρώτος Επιθεωρητής Εργασίας, ο Διευθυντής της
Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και ο Αν. Διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων Έργων.
Όπως έχουμε πληροφορηθεί, ο Δήμος με επιστολή του, ημερ. 8.10.2014, προς το Συμβούλιο
Μελέτης Παρεκκλίσεων (ΣΥ.ΜΕ.ΠΑ.), ζήτησε καθοδήγηση σε σχέση με τη δυνατότητα
μεταφοράς συντελεστή δόμησης από διατηρητέα οικοδομή. Σημειώνεται επίσης ότι η άδεια
παρέκκλισης έληγε τον Νοέμβριο του 2015.
Παρατηρήθηκε ότι, μέχρι την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, ο αιτητής δεν είχε
εκπληρώσει τις πιο πάνω υποχρεώσεις και εξακολουθούσε να λειτουργεί τα εν λόγω
υποστατικά, χωρίς υλοποίηση των αντισταθμιστικών μέτρων, με αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων,
να παρατηρηθούν επιπτώσεις στις ανέσεις παρακείμενων ιδιοκτησιών/χρήσεων από την
εντατικοποίηση της ανάπτυξης εντός της οικιστικής ζώνης.
Συμφωνία Διαχείρισης της Καντίνας του Χειμερινού Θεάτρου Λάρνακας. Από έλεγχο που διεξήχθη στις
διαδικασίες ανάθεσης των συμβάσεων Διαχείρισης της πιο πάνω Καντίνας, διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
Τον Αύγουστο 2002, ο Δήμος προκήρυξε διαγωνισμό για τη διαχείριση της Καντίνας του Χειμερινού
Θεάτρου Λάρνακας.
59
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύμφωνα με τους όρους των εγγράφων του διαγωνισμού, ο αδειούχος είχε την υποχρέωση να εξυπηρετεί
το κοινό και να λειτουργεί την Καντίνα και ως υπαίθρια καφετέρια με την τοποθέτηση συγκεκριμένου
αριθμού τραπεζιών και καρεκλών σε χώρο που θα του υποδείκνυε ο Δήμος.
Υποβλήθηκαν συνολικά δύο προφορές. Η Διαχειριστική Επιτροπή του Δήμου, σε συνεδρία της που έγινε
στις 4.12.2002, αποφάσισε να εισηγηθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο την κατακύρωση του διαγωνισμού και,
την παραχώρηση της σχετικής άδειας διαχείρισης, στον ένα εκ των δύο προσφοροδοτών, εφόσον ο άλλος
απέσυρε την προσφορά του μετά από διευκρίνιση της Επιτροπής προς τους δύο προσφοροδότες ότι ο
Δήμος αποφάσισε να μην επιτρέψει τη λειτουργία της υπαίθριας καφετέριας.
Η πιο πάνω εισήγηση της Διαχειριστικής Επιτροπής εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρία
του που έγινε στις 30.12.2002. Η σχετική συμφωνία με τον συγκεκριμένο προσφοροδότη υπογράφηκε στις
20.6.2003, με ισχύ από 1.1.2003 μέχρι 31.12.2003, με δικαίωμα ανανέωσης της άδειας διαχείρισης για
ακόμα ένα χρόνο, έναντι μηνιαίου δικαιώματος χρήσης Λ.Κ. 90,00 (€153,77).
Μετά την υποβολή σχετικού αιτήματος από τον πιο πάνω αδειούχο για ανανέωση της εν λόγω
συμφωνίας, το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρία του τον Μάιο 2004, ενέκρινε την ανανέωση της
συμφωνίας για την περίοδο από 1.1.2004 μέχρι 31.12.2004.
Ακολούθησαν δύο επιπλέον ανανεώσεις κατόπιν αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, που λήφθηκαν
σε συνεδρίες του τον Φεβρουάριο και τον Δεκέμβριο 2005, ως εκ τούτου η σύμβαση παρατάθηκε μέχρι τις
31.12.2006, με το ίδιο μηνιαίο δικαίωμα χρήσης (Λ.Κ.90).
Στις 27.3.2006, ο Λογιστής του Δήμου, με έκθεση του προς τον Δήμαρχο, εισηγήθηκε όπως προωθηθεί
διαδικασία ζήτησης προσφορών για τη διαχείριση της Καντίνας για το έτος 2007, χωρίς ωστόσο η
εισήγηση του να εγκριθεί.
Έκτοτε, δηλαδή από την 1.1.2007, χωρίς οποιαδήποτε άλλη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για
ανανέωση της άδειας χρήσης, ο συγκεκριμένος αδειούχος συνεχίζει να διαχειρίζεται την Καντίνα. Στις
19.12.2013, σε συνεδρία του το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε τη μείωση του μηνιαίου δικαιώματος
χρήσης σε €100 τον μήνα.
Ενόψει των πιο πάνω, παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
(i)
Ενώ στα έγγραφα του διαγωνισμού περιλήφθηκε όρος για λειτουργία της Καντίνας και ως
υπαίθριας καφετέριας, ο Δήμος αποφάσισε, μετά την υποβολή των προσφορών, να μην εφαρμόσει
τον πιο πάνω όρο, με αποτέλεσμα ο δεύτερος προσφοροδότης, ο οποίος – σημειώνεται – είχε
υποβάλει ψηλότερη προσφορά (Λ.Κ. 125 μηνιαίως), να αποσυρθεί.
(ii) Η υπογραφή της συμφωνίας με τον αδειούχο έγινε στις 20.6.2003, δηλαδή 6 περίπου μήνες μετά
την ημερομηνία έναρξης ισχύος της άδειας διαχείρισης που ήταν την 1.1.2003.
(iii) Στη συμφωνία που υπογράφηκε, περιλήφθηκε πρόνοια για δικαίωμα ανανέωσης της άδειας
διαχείρισης για ακόμα ένα χρόνο, χωρίς η πρόνοια αυτή να περιλαμβάνεται στους όρους του
διαγωνισμού.
(iv) Το Δημοτικό Συμβούλιο ενέκρινε – χωρίς να προνοείται – την ανανέωση της άδειας διαχείρισης του
υφιστάμενου αδειούχου για δύο επιπλέον χρόνια (2005 και 2006), ενώ στη συμφωνία που
υπογράφηκε προβλεπόταν ανανέωση για ένα μόνο χρόνο, το 2004. Από την 1.1.2007 μέχρι σήμερα,
ο αδειούχος συνεχίζει να διαχειρίζεται την Καντίνα χωρίς οποιαδήποτε απόφαση/έγκριση του
Δήμου.
Η Υπηρεσία μας θεωρεί ότι ο Δήμος με τις ενέργειες του, αφενός έχει παραβιάσει τις αρχές της
διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της χρηστής διοίκησης και, αφετέρου, δεν διασφάλισε τα
συμφέροντα του, αφού διατήρησε χωρίς διαγωνισμό, τον ίδιο διαχειριστή της Καντίνας, μειώνοντας
μάλιστα το δικαίωμα χρήσης.
60
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Τον Αύγουστο 2016, ο Δημαρχεύων Λάρνακας μάς πληροφόρησε ότι λήφθηκαν υπόψη οι πιο πάνω
παρατηρήσεις μας και ότι έχουν ετοιμαστεί έγγραφα για προκήρυξη διαγωνισμού για διαχείριση της
Καντίνας. Τα εν λόγω έγγραφα θα εξεταστούν προηγουμένως από την Επιτροπή Προσφορών του Δήμου.
Σύσταση: Ο Δήμος, ως Αναθέτουσα Αρχή, οφείλει να τηρεί τις αρχές της ίσης μεταχείρισης, της
χρηστής διοίκησης και της διαφάνειας και να ενεργεί με τρόπο ώστε να διασφαλίζει τα συμφέροντα
του.
Διαγωνισμός για την Προμήθεια του Δήμου Λάρνακας με 600 Κρεβάτια Παραλίας – Αρ. Διαγωνισμού
23/2016. Τον Ιούνιο 2016, με επιστολή μας προς τον Δημαρχεύοντα και τα Μέλη του Δημοτικού
Συμβουλίου, παρατηρήσαμε ότι στις Τεχνικές Προδιαγραφές για τα κρεβάτια παραλίας, καθορίστηκε μόνο
ένας συγκεκριμένος τρόπος στερέωσης του δικτύου στον σκελετό του κρεβατιού.
Εισηγηθήκαμε όπως διευρυνθούν οι απαιτήσεις με την προσθήκη της φράσης «ή ισοδύναμος αποδεκτός
τρόπος», ώστε να επιτραπεί η συμμετοχή στον διαγωνισμό, ικανοποιητικού αριθμού προσφοροδοτών.
Σύσταση: Με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής και τον υγιή ανταγωνισμό στους διαγωνισμούς που
προκηρύσσει ο Δήμος, θα πρέπει κατά την ετοιμασία των προδιαγραφών, να διασφαλίζεται ότι δεν
τίθενται αδικαιολόγητοι φραγμοί στη δυνατότητα συμμετοχής.
Ζήτηση Προσφορών για την Αγορά Ενός Μεταχειρισμένου Αυτοκινούμενου Βυτιοφόρου. Σύμφωνα με
έκθεση του αρμόδιου Λειτουργού του Δήμου, λόγω προβλημάτων που παρουσιάζουν τα δύο βυτιοφόρα
του, προέκυψε η ανάγκη αγοράς ενός μεταχειρισμένου βυτιοφόρου, για χρήση από το Τμήμα Κήπων και
Πάρκων του Δήμου.
Τον Ιούνιο 2016, με επιστολή μας προς τον Δημαρχεύοντα και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
εκφράσαμε την έντονη διαφωνία μας με το ενδεχόμενο αγοράς μεταχειρισμένου εξοπλισμού και μάλιστα
τέτοιας αξίας (€25.000), εφόσον πολλοί αστάθμητοι παράγοντες επηρεάζουν την αξία ενός τέτοιου
μεταχειρισμένου οχήματος (κατάσταση, κόστος συντήρησης/επισκευών κ.λπ.), που δεν παρέχουν τη
δυνατότητα αντικειμενικής σύγκρισης/αξιολόγησης των προσφορών που θα υποβληθούν.
Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως ο Δήμος εξετάσει την επιλογή αγοράς υπηρεσιών για κάλυψη
των εν λόγω αναγκών του.
Σύσταση: Ο Δήμος οφείλει να εξετάζει και τεκμηριώνει έγκαιρα τυχόν ανάγκες του σε εξοπλισμό, και
να λαμβάνει τις οικονομικά πλέον συμφέρουσες αποφάσεις, προς όφελος του.
61
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
1.5
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΔΗΜΟΣ ΠΑΦΟΥ
1.
Διαγωνισμός για την Ανάπλαση του Παραδοσιακού Εμπορικού Κέντρου και της Πλατείας
Κέννεντυ στην Πάφο. - Αρ. Διαγωνισμού 23/2015. Τον Σεπτέμβριο 2015, με επιστολή μας προς τον
Δήμαρχο εισηγηθήκαμε όπως επανεξεταστούν τα κριτήρια συμμετοχής που περιλήφθηκαν στα έγγραφα
του διαγωνισμού, με σκοπό τη χαλάρωση τους, ώστε να υπάρξει για ευρύτερη συμμετοχή. Υποδείξαμε ότι
το μέγεθος του έργου, από μόνο του, δεν δικαιολογούσε εισαγωγή κριτηρίων πέραν της Κατηγορίας και
Τάξης έργου που προνοεί η σχετική νομοθεσία.
Τέλος, αναφέραμε ότι παρά τη στενότητα του χρονοδιαγράμματος του έργου, αναμενόταν από τον Δήμο
να σταθμίσει δεόντως όλα τα δεδομένα και να ενεργήσει κατάλληλα, έχοντας υπόψη ότι για τα κριτήρια
ποιοτικής επιλογής θα πρέπει να τηρείται πάντοτε η αρχή της αναλογικότητας.
Στις 14.9.2015, ο Δήμος προκήρυξε τον διαγωνισμό, χωρίς τροποποίηση. Στις 2.11.2015 υποβλήθηκαν 6
προσφορές, ενώ είχαν προμηθευτεί τα έγγραφα του διαγωνισμού 41 οικονομικοί φορείς. Ο
προϋπολογισμός της σύμβασης καθορίστηκε στο ποσό των €5.250.000. Ο διαγωνισμός κατακυρώθηκε
στον χαμηλότερο προσφοροδότη έναντι ποσού €5.576.917.
Ενόψει των πιο πάνω, η Υπηρεσία μας παρατήρησε ότι ενδεχομένως η μη χαλάρωση των κριτηρίων να
είχε ως αποτέλεσμα την περιορισμένη συγκριτικά συμμετοχή (6 προσφορές από 41 ενδιαφερόμενους
οικονομικούς φορείς) και την κατακύρωση του διαγωνισμού σε τιμή ψηλότερη κατά 6,2% από το
προϋπολογισμό της σύμβασης.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – ότι η απόφαση πολιτικής του
Δημοτικού Συμβουλίου σε συνεδρία του στις 30.9.2015, αναφορικά με τον καθορισμό στα έγγραφα των
διαγωνισμών, για μεγάλα έργα υποδομής και εξωραϊσμού του Δήμου, επιπρόσθετων κριτηρίων
συμμετοχής σε σχέση με την τεχνική και χρηματοοικονομική ικανότητα των ενδιαφερομένων οικονομικών
φορέων, πέραν της κατηγορίας και τάξης του έργου, λήφθηκε συνειδητά, ώστε τα έργα να είναι δυνατό να
εκτελεστούν σε μικρό χρονικό διάστημα, λόγω των υποχρεώσεων του Δήμου ως Πολιτιστικής
Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2017, από έμπειρους και ικανούς Εργολάβους.
Μας πληροφόρησε επίσης ότι το καθοριστικό κριτήριο στη λήψη της πιο πάνω απόφασης ήταν να
διασφαλίζεται η επιλογή Εργολάβου που θα ήταν σε θέση να εκτελέσει το έργο εντός των προβλεπόμενων
χρονοδιαγραμμάτων έστω και εάν αυτό συνεπάγετο αύξηση του προϋπολογισμού της σύμβασης.
Σύσταση: Με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής και τον υγιή ανταγωνισμό, ο Δήμος θα πρέπει, κατά
τον καθορισμό των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής στους διαγωνισμούς που προκηρύσσει, να σταθμίζει
δεόντως όλα τα δεδομένα και να ενεργεί κατάλληλα, τηρώντας την αρχή της αναλογικότητας.
2.
Διαγωνισμός για την Εκτέλεση του Έργου «Ανακαίνιση του Μαρκίδειου Θεάτρου Πάφου και
Ανάδειξη του Περιβάλλοντος Χώρου» - Αρ. Διαγωνισμού 42/2015. Στις Οδηγίες προς Οικονομικούς
Φορείς, καθορίστηκε ως προϋπολογισμός σύμβασης για το έργο, το ποσό των €3.150.000. Καθορίστηκε
επίσης η κατάταξη του στην Κατηγορία των Οικοδομικών έργων στην Τάξη Β΄. Καθορίστηκαν επίσης
επιπρόσθετες προϋποθέσεις που έπρεπε να πληρούν οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί φορείς για
συμμετοχή στον διαγωνισμό, όπως ο μέσος όρος κύκλου εργασιών τα 3 τελευταία χρόνια να ανέρχεται
στο 100% του προϋπολογισμού του έργου, η ολοκλήρωση 1 έργου αξίας €2,5εκ. ή 2 έργων αξίας €1,25εκ.
το καθένα κατά τα τελευταία 5 χρόνια.
Με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο τον Δεκέμβριο 2015, υποδείξαμε ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις
συνθήκες της οικονομίας καθώς και τον περιορισμένο αριθμό έργων που εκτελέστηκαν κατά την
τελευταία 5-ετία, θα έπρεπε, με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής και την ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού,
62
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
οι πιο πάνω επιπρόσθετες προϋποθέσεις να αφαιρεθούν από τα έγγραφα του διαγωνισμού και, να
παραμείνει μόνο η απαίτηση για την Κατηγορία και Τάξη του έργου, καθώς και η εκτέλεση ενός
οικοδομικού έργου αξίας €1.000.000+ΦΠΑ.
Τέλος, σημειώσαμε ότι η πιο πάνω εισήγηση μας συνάδει και με πρόσφατη απόφαση του αρμόδιου
Κυβερνητικού Τμήματος (Τμήμα Δημοσίων Έργων) για τους διαγωνισμούς που προκηρύσσει το ίδιο.
Τον Ιανουάριο 2016, με νέα επιστολή μας προς τον Πρόεδρο και τα Μέλη της Επιτροπής Προσφορών,
παρατηρήσαμε ότι οι εισηγήσεις της Υπηρεσίας μας δεν είχαν ληφθεί υπόψη. Ενώ προμηθεύτηκαν τα
έγγραφα 34 οικονομικοί φορείς, τελικά υπέβαλαν προσφορά μόνο 4. Υποδείξαμε ότι η περιορισμένη –
συγκριτικά - συμμετοχή στον διαγωνισμό, ενδεχομένως να οφείλετο στις αυξημένες προϋποθέσεις
συμμετοχής που τέθηκαν.
Περαιτέρω, παρατηρήσαμε τα ακόλουθα όσον αφορά την αξιολόγηση του διαγωνισμού:
•
Σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης, η Επιτροπή Αξιολόγησης στα συμπεράσματα/εισηγήσεις της
ανέφερε ότι ένας από τους λόγους της περιορισμένης συμμετοχής ήταν οι αυξημένες προϋποθέσεις
συμμετοχής που τέθηκαν.
•
Η Επιτροπή Αξιολόγησης στην έκθεση της, εισηγήθηκε τον αποκλεισμό του χαμηλότερου
προσφοροδότη επειδή δεν πληρούσε τη σχετική προϋπόθεση των όρων του διαγωνισμού, όσον
αφορά τον μέσο όρο κύκλου εργασιών τα τελευταία τρία χρόνια (μια από τις απαιτήσεις που είχαμε
εισηγηθεί να αφαιρεθεί).
•
Στην περίπτωση του δεύτερου χαμηλότερου προσφοροδότη, η Επιτροπή Αξιολόγησης ανέφερε στην
έκθεση της, ότι του ζητήθηκε όπως υποβάλει ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας του
για τα τελευταία 3 έτη προς συμπλήρωση των ελλείψεων/παραλήψεων που διαπιστώθηκαν στην
προσφορά του, σε σχέση με στοιχεία που υπέβαλε.
Ενόψει των πιο πάνω, παρατηρήσαμε ότι ενώ η Επιτροπή Αξιολόγησης απέρριψε – ορθά – το αίτημα του
χαμηλότερου προσφοροδότη για την υποβολή των ορθών οικονομικών καταστάσεων ενός έτους,
αποδέχτηκε την προσφορά του δεύτερου χαμηλότερου προσφοροδότη, ο οποίος δεν είχε υποβάλει
καθόλου οικονομικές καταστάσεις, ζητώντας του να τις υποβάλει εκ των υστέρων.
Τελικά, τον Μάρτιο 2016, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε την κατακύρωση του διαγωνισμού στον
δεύτερο χαμηλότερο προσφοροδότη έναντι του ποσού των €3.201.013, ποσόν το οποίο ήταν κατά
€152.414 (ή 5%) ψηλότερο από την τιμή της προσφοράς του χαμηλότερου προσφοροδότη που – ορθά αποκλείστηκε.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε τα ίδια που αναφέρονται στην προηγούμενη
παράγραφο.
Σύσταση: Με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής και τον υγιή ανταγωνισμό στους διαγωνισμούς που
προκηρύσσει ο Δήμος, θα πρέπει, κατά τον καθορισμό των κριτηρίων συμμετοχής, να σταθμίζει
δεόντως όλα τα δεδομένα και να ενεργεί κατάλληλα, τηρώντας την αρχή της αναλογικότητας.
3.
Διαγωνισμός για την Ανάπλαση και Ανάδειξη Χώρων στη Συνοικία Μούτταλου – Αρ. Διαγωνισμού
32/2015 και Διαγωνισμός για την Αποκατάσταση και Επανάχρηση του Χανιού του Ιμπραήμ στην Πάφο –
Αρ. Διαγωνισμού 33/2015. Στις Οδηγίες προς Οικονομικούς Φορείς, καθορίστηκε ως προϋπολογισμός
σύμβασης για τον διαγωνισμό 32/2015 το ποσό των €2.330.000 και, για τον διαγωνισμό 33/2015 το ποσό
των €2.400.000.
Καθορίστηκε επίσης η κατάταξη του έργου για τον διαγωνισμό 32/2015, ως Τεχνικό Τάξης Β΄ ενώ για τον
διαγωνισμό 33/2015 το έργο κατατάχθηκε ως Οικοδομικό Τάξης Α΄. Καθορίστηκαν επίσης επιπρόσθετες
63
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
προϋποθέσεις συμμετοχής (π.χ. ο μέσος όρος κύκλου εργασιών τα 3 τελευταία χρόνια να ανέρχεται στο
100% του προϋπολογισμού κάθε έργου, η ολοκλήρωση έργων καθορισμένης αξίας ή/και παρόμοιας
φύσης τα τελευταία 5 χρόνια, η κατοχή πιστοποιητικού CYS EN ISO 9000).
Η Υπηρεσία μας, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες της οικονομίας καθώς και τον περιορισμένο αριθμό
έργων που εκτελέστηκαν κατά την τελευταία 5-ετία, εισηγήθηκε με επιστολή της προς τον Δήμαρχο τον
Δεκέμβριο 2015, τα ακόλουθα, με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής και την ανάπτυξη υγιούς
ανταγωνισμού:
•
Να αφαιρεθούν από τα έγγραφα και των δύο πιο πάνω διαγωνισμών οι επιπρόσθετες
προϋποθέσεις που αφορούν την οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια καθώς και την τεχνική
και επαγγελματική ικανότητα του οικονομικού φορέα και, να παραμείνει μόνο η απαίτηση για την
Κατηγορία και Τάξη του έργου.
•
Να αφαιρεθεί από τα έγγραφα και των δύο πιο πάνω διαγωνισμών η πρόνοια για την κατοχή του
πιστοποιητικού CYS EN ISO 9000.
•
Για τον διαγωνισμό 33/2015 που αφορά Αποκατάσταση Διατηρητέας Οικοδομής, να παραμείνει
πρόνοια για τη συμπλήρωση από τον οικονομικό φορέα μόνο ενός έργου παρόμοιας φύσης με το
αντικείμενο του διαγωνισμού (Αποκατάσταση Διατηρητέας Οικοδομής), αξίας τουλάχιστον
€300.000 συν ΦΠΑ.
Οι εισηγήσεις της Υπηρεσίας μας ωστόσο δεν λήφθηκαν υπόψη.
Παρόμοιες εισηγήσεις είχαν υποβληθεί προς τον Δήμο και από την Ομοσπονδία Συνδέσμων Εργολάβων
Οικοδομών Κύπρου, καθώς και από το Συμβούλιο Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών και
Τεχνικών Έργων για τον διαγωνισμό αρ. 32/2015.
Τελικά – σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης – ενώ είχαν προμηθευτεί έγγραφα προσφορών 26
οικονομικοί φορείς, τελικά υπέβαλαν προσφορά μόνο 3. Η χαμηλότερη προσφορά ήταν €2.641.970 σε
σύγκριση με την εκτίμηση δαπάνης που ήταν €2.330.000, δηλαδή κατά 13,4% ψηλότερη.
Ενόψει των πιο πάνω, εκφράσαμε την άποψη ότι η απόφαση του Δήμου να διατηρήσει στα έγγραφα του
διαγωνισμού τις επιπρόσθετες προϋποθέσεις, ενδεχομένως να περιόρισε τη συμμετοχή και κατ΄ επέκταση
τον ανταγωνισμό, με αποτέλεσμα να ληφθούν προσφορές ψηλότερες από την εκτίμηση δαπάνης.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε τα ίδια που αναφέρονται στην πρώτη παράγραφο.
Σύσταση: Με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής και τον υγιή ανταγωνισμό στους διαγωνισμούς που
προκηρύσσει ο Δήμος, θα πρέπει, κατά τον καθορισμό των κριτηρίων συμμετοχής, να σταθμίζει
δεόντως όλα τα δεδομένα και να ενεργεί κατάλληλα, τηρώντας την αρχή της αναλογικότητας.
4.
Αποκατάσταση και Εξωραϊσμός της Δημοτικής Αγοράς Πάφου -Διαγωνισμός Αρ. 10/2016. Τον
Ιούνιο 2016, ο Δημοτικός Γραμματέας με επιστολή του προς τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Προσφορών,
τον πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – ότι για τον εν λόγω διαγωνισμό, είχε υποβληθεί μόνο μία προσφορά
και, ως εκ τούτου, η Επιτροπή Προσφορών αφού εξέτασε το θέμα, αποφάσισε να εισηγηθεί την ακύρωση
του διαγωνισμού, επειδή η τιμή της μοναδικής προσφοράς (€2.221.025) ήταν ψηλότερη από τον
προϋπολογισμό της σύμβασης (€2.000.000).
Ενόψει των πιο πάνω, ο Δημοτικός Γραμματέας εισηγήθηκε όπως το Συμβούλιο Προσφορών, εγκρίνει την
πρόταση της Επιτροπής Προσφορών για ακύρωση του διαγωνισμού, ή εναλλακτικά να εγκρίνει την
προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας, με τον μοναδικό
προσφοροδότη που υπέβαλε προσφορά.
64
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Όπως τον πληροφόρησε, στην περίπτωση διαπραγμάτευσης, αυτή θα γίνει από τριμελή Επιτροπή, η οποία
θα έπρεπε να διοριστεί από το Συμβούλιο Προσφορών, με στόχο να εξασφαλιστεί τιμή η οποία να
αποκλίνει από τον προϋπολογισμό της σύμβασης είτε μηδενικά είτε σε ποσοστό μικρότερο του 10%.
Ενόψει των πιο πάνω, τον ίδιο μήνα, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού
Συμβουλίου, παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
Ενώ για τον πιο πάνω διαγωνισμό είχαν προμηθευτεί τα έγγραφα 24 οικονομικοί φορείς, προσφορά
υπέβαλε μόνο ένας, με τιμή ψηλότερη από τον προϋπολογισμό της σύμβασης κατά 11,05%. Ως εκ τούτου,
προκύπτει ότι δεν αναπτύχθηκε υγιής ανταγωνισμός και ενδεχομένως σ΄ αυτό να συνέβαλε και η
παρότρυνση του Συνδέσμου Εργοληπτών Μηχανολογικών και Ηλεκτρολογικών Έργων Κύπρου προς τα
μέλη του να μην συμμετάσχουν στον διαγωνισμό, αφού οι Ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες περιλήφθηκαν
στο κυρίως συμβόλαιο ως εσωτερικές υπεργολαβίες, αντί να ανατεθούν ως διορισμένες εργολαβίες.
Περαιτέρω, υποδείξαμε ότι το πιο πάνω γεγονός, θα έπρεπε να είχε προβληματίσει τον Δήμο προτού
ανοιχθεί ο οικονομικός φάκελος της προσφοράς και, να καταγραφεί στο πρακτικό ανοίγματος του
οικονομικού φακέλου η απουσία υγιούς ανταγωνισμού και το ανώτατο αποδεκτό όριο για ενδεχόμενη
κατακύρωση. Ενδεχόμενο άνοιγμα του οικονομικού φακέλου της προσφοράς χωρίς την πιο πάνω
καταγραφή, θα αδυνάτιζε ενδεχομένως τη μετέπειτα επιλογή/απόφαση ακύρωσης του διαγωνισμού.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας εξέφρασε την άποψη ότι ο διαγωνισμός διεξήχθη σε
συνθήκες μη υγιούς ανταγωνισμού και η τιμή της μοναδικής προσφοράς ήταν κατά 11,05% ψηλότερη του
προϋπολογισμού της σύμβασης. Ως εκ τούτου, δεν συμφωνούσε με την εισήγηση της επιτροπής
αξιολόγησης (μια επιλογή) για κατακύρωση του διαγωνισμού.
Στις 3.6.2016, ο Δήμαρχος ενημέρωσε με επιστολή του τον Δημοτικό Γραμματέα ότι το Συμβούλιο
Προσφορών, σε συνεδρία του, αποφάσισε, κρίνοντας ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στη
σχετική νομοθεσία για προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, να εγκρίνει την εισήγηση του (για
προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης).
Στις 22.6.2016, το Συμβούλιο Προσφορών σε συνεδρία του, αποφάσισε να εγκρίνει το αποτέλεσμα της
διαδικασίας διαπραγμάτευσης και να κατακυρώσει τον διαγωνισμό στον μοναδικό προσφοροδότη, έναντι
του ποσού των €2.189.000, δηλαδή κατά €32.025 χαμηλότερο του ποσού της προσφοράς του ανοικτού
διαγωνισμού.
Σύσταση: Στις περιπτώσεις όπου δεν αναπτύσσεται υγιής ανταγωνισμός, ο διαγωνισμός θα πρέπει να
ακυρώνεται, εφόσον η περιορισμένη συμμετοχή δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από τα δεδομένα που
υφίσταντο.
5.
Προσφορά για την Προμήθεια και Εγκατάσταση Σταθερών και Κινητών Συστημάτων
Αποθήκευσης και Αρχειοθέτησης Φακέλων στο Δημοτικό Μέγαρο – Αρ. Διαγωνισμού 19/2015. Τον
Σεπτέμβριο 2015, με επιστολή μας προς τον Πρόεδρο και τα Μέλη της Επιτροπής Προσφορών, και
παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
Στα έγγραφα του εν λόγω διαγωνισμού, αναφερόταν ότι ο κατασκευαστής του συστήματος θα έπρεπε να
έχει αναγνωρισμένο πιστοποιητικό ISO 9001 και ISO 14001.
Η Επιτροπή Αξιολόγησης στην έκθεση της, ανέφερε ότι ο χαμηλότερος προσφοροδότης δεν υπέβαλε το
πιστοποιητικό ISO 14001, το οποίο αφορούσε την περιβαλλοντική διαχείριση του συστήματος και δεν
επηρέαζε την ποιότητα ή τη λειτουργικότητα του προϊόντος.
65
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση, η Επιτροπή θεώρησε την πιο πάνω παράλειψη ως μη ουσιώδη, αφού
δεν επηρέαζε την ποιότητα ή την λειτουργικότητα του συστήματος και εισηγήθηκε την κατακύρωση του
διαγωνισμού στον πιο πάνω προσφοροδότη.
Η Υπηρεσία μας εξέφρασε την άποψη ότι η εν λόγω απαίτηση των εγγράφων του διαγωνισμού για
υποβολή του συγκεκριμένου πιστοποιητικού (ISO 14001) θα έπρεπε να ληφθεί υπόψη κατά την εξέταση
του θέματος από τον Δήμο, για σκοπούς ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων, καθότι πιθανόν
άλλοι φορείς που δεν διέθεταν το εν λόγω πιστοποιητικό να μην είχαν υποβάλει προσφορά, θεωρώντας
ότι δεν πληρούσαν τις απαιτήσεις του διαγωνισμού.
Υποδείξαμε επίσης ότι εάν δεν ήταν απαραίτητη η κατοχή του, τότε δεν θα έπρεπε να περιληφθεί τέτοια
απαίτηση στα έγγραφα του διαγωνισμού.
Τον Απρίλιο 2016, ο Δημοτικός Γραμματέας μας πληροφόρησε ότι η Επιτροπή Προσφορών, αφού έλαβε
υπόψη τις υποδείξεις της Υπηρεσίας μας αποφάσισε να μην υιοθετήσει την εισήγηση της Επιτροπής
Αξιολόγησης και να κατακυρώσει τον διαγωνισμό στον επόμενο χαμηλότερο προσφοροδότη, ο οποίος
πληρούσε τους όρους του διαγωνισμού.
66
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
1.6
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΔΗΜΟΣ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ
Σύμβαση ανέγερσης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Στροβόλου. Το ιστορικό της εν λόγω σύμβασης
παρατίθεται στην Ετήσια Έκθεση μας για το 2014.
Τον Απρίλιο 2016, ο Δήμαρχος μας ενημέρωσε ότι, με επιστολή του προς τον Αρχιτέκτονα ημερ. 27.4.2016,
αναφέρθηκε στην παράλειψη του να εκπληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις για έλεγχο του τελικού
λογαριασμού του έργου, παρά τις επανειλημμένες γραπτές υποδείξεις του Δήμου και, ως εκ τούτου, τον
πληροφόρησε ότι αποφασίστηκε ο τερματισμός της συμφωνίας μεταξύ του Δήμου και του Αρχιτέκτονα
που είχε υπογραφεί στις 7.10.2004. Τον πληροφόρησε επίσης ότι ο Δήμος επιφυλάσσει τα δικαιώματα του
για απαίτηση αποζημιώσεων και, τον κάλεσε όπως παραδώσει στον Δήμο όλα τα αρχιτεκτονικά και άλλα
σχέδια του έργου.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμος μας πληροφόρησε ότι τον Ιούλιο 2016, είχε διορίσει νέο Μηχανικό Έργου
καθώς και Επιμετρητή Ποσοτήτων, για αξιολόγηση του τελικού λογαριασμού, η οποία αναμένεται να
ολοκληρωθεί τέλος του 2016.
Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός για την Υλοποίηση των Έργων Προτεραιότητας Παλαιού Πυρήνα
Στροβόλου – Αμοιβή Ομάδας Μελετητών. Τον Απρίλιο 2016, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο
Στροβόλου αναφερθήκαμε στο πιο πάνω θέμα και τον πληροφορήσαμε ότι η Υπηρεσία μας δεν
συμφωνούσε με το ποσοστό (ύψους 6%) που αποφασίστηκε από την Κριτική Επιτροπή του εν λόγω
Αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, ως συνολική αμοιβή της ομάδας των μελετητών (Αρχιτέκτονα, Πολιτικού
Μηχανικού, Ηλεκτρολόγου Μηχανικού, Μηχανολόγου Μηχανικού), επειδή, λόγω της φύσης του έργου, οι
ανάγκες σε υπηρεσίες Πολιτικής Μηχανικής και Μηχανολογικής Μηχανικής καθώς και σε Αρχιτεκτονικές
λεπτομέρειες, ήταν μειωμένες σε σύγκριση με τα συνήθη Οικοδομικά έργα, εφόσον σημαντικό μέρος του
αποτελούσαν πάρκα και πλατείες. Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως το μέγιστο ποσοστό αμοιβής
μειωθεί σε 4%.
Περαιτέρω, με την επιστολή μας αναφέραμε ότι η Υπηρεσία μας συμφωνούσε με τα ποσά των βραβείων,
όπως αυτά είχαν καθοριστεί από την πιο πάνω Επιτροπή για τις πρώτες τρεις καλύτερες μελέτες καθώς και
τους τρεις επαίνους (πρώτο βραβείο €20.000, δεύτερο βραβείο €10.000, τρίτο βραβείο €5.000, έπαινοι
€2.000 έκαστος).
Τον Μάιο 2016, η Δημοτική Μηχανικός, ζήτησε από την Υπηρεσία μας όπως επανεξετάσουμε το θέμα
όσον αφορά την εισήγηση μας για μείωση του ποσοστού αμοιβής της ομάδας των μελετητών.
Τον ίδιο μήνα, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο επιβεβαιβεώσαμε την εισήγηση μας για καθορισμό
του ύψους του ποσοστού αμοιβής της ομάδας μελετητών στο 4% συνολικά, η οποία έγινε λαμβάνοντας
υπόψη τη φύση του έργου καθώς και το αντικείμενο του διαγωνισμού.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – ότι η Κριτική Επιτροπή αφού
εξέτασε σε συνεδρία της που έγινε στις 23.5.2016 τις εισηγήσεις της Υπηρεσίας μας, αποφάσισε όπως
διατηρηθεί το ποσοστό αμοιβής των μελετητών (6%) λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω εργασίες δεν
είναι επαναλαμβανόμενες, καθώς και τα απρόβλεπτα προβλήματα που πιθανόν να προκύψουν κατά τη
διάρκεια εκτέλεσης του έργου. Αποφάσισε επίσης όπως συμπεριληφθεί στην ομάδα των μελετητών και ο
Τοπογράφος Μηχανικός.
Μας πληροφόρησε επίσης ότι η Επιτροπή αποφάσισε να επανακαθορίσει το ποσό του πρώτου βραβείου
του διαγωνισμού από €20.000 σε €28.000, ποσό το οποίο θα αφαιρεθεί τελικά από τη συνολική αμοιβή
των μελετητών.
Σύσταση: Στον καθορισμό του ύψους του ποσοστού αμοιβής των μελετητών θα πρέπει να λαμβάνεται
υπόψη το αντικείμενο και η πολυπλοκότητα του έργου για το οποίο θα παράσχουν τις υπηρεσίες
τους.
67
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.7 ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΟΜΕΤΙΟΥ
Στοιχεία και πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση του Δήμου (αποτελέσματα έτους, έσοδα, έξοδα,
βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, προσωπικό, δάνεια), παρουσιάζονται στα
Παραρτήματα IV, V και VII, όπου εκτίθενται επίσης τα αντίστοιχα στοιχεία και πληροφορίες των
υπολοίπων Δήμων, ώστε να παρέχεται συνολική εικόνα και να υπάρχει δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ
Δήμων.
Επίσης, στοιχεία και πληροφορίες, όσον αφορά στα προϋπολογισθέντα έσοδα και έξοδα του Τακτικού
Προϋπολογισμού, προϋπολογισθείσες και πραγματικές δαπάνες του Προϋπολογισμού Αναπτύξεως,
οφειλές του Δήμου στο Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
υπαλλήλων, δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές, πρατήρια πετρελαιοειδών, αντιμισθία, αποζημίωση και
έξοδα παραστάσεων Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων και συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
πρώην Δημάρχων, παρουσιάζονται σε καταστάσεις στην παράγραφο 3.1 - Γενικές Παρατηρήσεις, ώστε
επίσης να παρέχεται η δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ Δήμων.
Υποβολή οικονομικών καταστάσεων για έλεγχο. Ο έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων για τα έτη
που έληξαν στις 31 Δεκεμβρίου 2014 και 2015, οι οποίες υποβλήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του περί
Δήμων Νόμου, βρίσκεται σε εξέλιξη. Τα θέματα που ακολουθούν, αφορούν στον έλεγχο των οικονομικών
καταστάσεων για το έτος που έληξε στις 31.12.2013.
Μέτρα βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης του Δήμου. Η οικονομική κατάσταση του Δήμου δεν
βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο, με αποτέλεσμα ο Δήμος να καθυστερεί την αποπληρωμή πιστωτών
και εξόδων οφειλόμενων, το υπόλοιπο των οποίων στις 31.12.2013 και 31.12.2012, ανερχόταν σε
€805.604 και €601.169, αντίστοιχα. Συναφώς αναφέρεται ότι τα έσοδα του Δήμου κατά το 2013
ανέρχονταν σε €3.948.456, σε σύγκριση με €5.522.986 το 2010, δηλαδή μειώθηκαν κατά €1.574.530 ή
ποσοστό 28,5%, λόγω κυρίως της μείωσης της κρατικής χορηγίας και του φόρου ιπποδρομιακών
στοιχημάτων (€2.087.121 και €467.137 κατά το 2013 και €3.301.060 και €819.636 κατά το 2010,
αντίστοιχα).
Ο Δήμος θα μπορούσε να ασκήσει με πιο αποτελεσματικό, αποδοτικό και οικονομικό τρόπο τις εξουσίες
που του παρέχει η σχετική νομοθεσία και να βελτιώσει την οικονομική του κατάσταση, λαμβάνοντας
μέτρα για έγκαιρη είσπραξη όλων των οφειλόμενων ποσών, συμπεριλαμβανομένων και των
καθυστερήσεων φορολογιών, τελών, αδειών και δικαιωμάτων, που στις 31.12.2013 ανέρχονταν σε
€2.298.506 (€2.274.837 στις 31.12.2012), καθώς επίσης και επιβολή και είσπραξη δικαιωμάτων
διαφημιστικών πινακίδων. Ταυτόχρονα, θα μπορούσε να ληφθούν μέτρα για περιορισμό των εξόδων στον
βαθμό που αυτό θα ήταν δυνατό.
Ο Δήμαρχος πληροφόρησε την Υπηρεσία μας ότι κατά το 2013 ετοιμάστηκαν καταστάσεις καθυστερήσεων
φορολογιών, τελών και δικαιωμάτων για όλα τα έτη από το 1990 και ειδοποιήθηκαν σχετικά οι οφειλέτες.
Μας ενημέρωσε επίσης ότι στις αγωγές που κινήθηκαν κατά το 2014, αναφέρθηκαν και τα οφειλόμενα
ποσά προηγούμενων ετών και ότι για περιορισμό των εξόδων, το ίδιο έτος ο Δήμος εφάρμοσε σχέδιο
πλεονασμού και αποχώρησαν 14 άτομα.
Καταγγελία συμφωνιών δανείων μεταξύ του Δήμου και της KA Finanz AG. Με επιστολή της, ημερ.
11.11.2013, η τράπεζα KA Finanz AG κατήγγειλε τις πιο πάνω δανειακές συμβάσεις, οι οποίες
καλύπτονταν με κρατική εγγύηση, επικαλούμενη παράβαση συμβατικής υποχρέωσης του Δήμου και
απαίτησε την πλήρη αποπληρωμή των οφειλομένων.
Η Κυβέρνηση ανέλαβε την αποπληρωμή των δανείων αυτών και το Υπουργείο Οικονομικών, με επιστολή
του, διαβίβασε σχετική συμφωνία, ημερ. 19.12.2014, η οποία υπογράφηκε από τον Δήμαρχο και τον
Υπουργό Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία ο Δήμος δεσμεύεται ότι θα εξοφλήσει το ποσό των
€1.478.018, που ήταν το υπόλοιπο του δανείου που όφειλε ο Δήμος κατά την 28.4.2014, με τους ίδιους
68
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
όρους και υποχρεώσεις που περιλαμβάνονταν στη συμφωνία δανείου με την KA Finanz AG, προς την
Κυβέρνηση όμως.
Εσωτερικός έλεγχος. Το σύστημα εσωτερικού ελέγχου συνεχίζει να παρουσιάζει αδυναμίες και ελλείψεις,
όπως μη ορθή τήρηση των απαραίτητων μητρώων, που υποβοηθούν στην καλύτερη παρακολούθηση και
έλεγχο, όπως μητρώο αγωγών και μητρώο πώλησης τάφων, μη έγκαιρη λήψη νομικών μέτρων για
καθυστερήσεις φορολογιών, τελών και δικαιωμάτων, αδυναμίες στην παρακολούθηση των
δικαστηριακών υποθέσεων (αγωγών), μη συμπλήρωση πάντοτε των ενταλμάτων πληρωμής με όλα τα
απαραίτητα δικαιολογητικά, έλλειψη ασφαλιστικών δικλίδων, όσον αφορά στην πρόσβαση των χρηστών
στο μηχανογραφημένο σύστημα και μη επιβεβαίωση της φυσικής ύπαρξης των περιουσιακών του
στοιχείων και μη υποβολής στην Υπηρεσία μας των σχετικών πιστοποιητικών φυσικής καταμέτρησης.
Μηχανογράφηση υπηρεσιών του Δήμου.
(α) Πολιτική ασφάλειας. Δεν έχουν καθοριστεί ευθύνες και δικαιώματα πρόσβασης των χρηστών στο
μηχανογραφημένο σύστημα, με αποτέλεσμα οι χρήστες να έχουν απεριόριστη πρόσβαση στα
δομοστοιχεία του λογισμικού, με πιθανό τον κίνδυνο καταχώρισης μη εξουσιοδοτημένων
συναλλαγών/εγγραφών, καθώς και πρόσβαση σε εμπιστευτικές πληροφορίες από μη εξουσιοδοτημένα
άτομα.
Σύσταση: Τα δικαιώματα πρόσβασης των χρηστών να καθορίζονται ανάλογα με τα καθήκοντα και τις
αρμοδιότητές τους και να καταχωρίζονται/ορίζονται στο σύστημα από τον διαχειριστή. Σε περίπτωση
αλλαγής καθηκόντων, μακροπρόθεσμης απουσίας ή αποχώρησης υπαλλήλου από τον Δήμο, να
γίνεται αναλόγως αναθεώρηση ή κατάργηση των δικαιωμάτων του.
(β) Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης. Ο Δήμος δεν έχει ετοιμάσει επίσημο σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας, το
οποίο να περιλαμβάνει σχέδιο αποκατάστασης καταστροφής, καθώς και εναλλακτικές λύσεις/διαδικασίες
για τα πληροφοριακά του συστήματα, που να αφορούν στη συνέχιση των εργασιών του μετά από
καταστροφή. Η μη ύπαρξη εναλλακτικών λύσεων/διαδικασιών για τα πληροφοριακά του συστήματα, σε
σχέση με τη συνέχιση των εργασιών του μετά από καταστροφή, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια
σημαντικών πληροφοριών και δεδομένων, καθώς και σε δυσλειτουργία των συστημάτων του Δήμου.
Ο Δήμαρχος μάς ενημέρωσε ότι στον Δήμο υπάρχει σχέδιο δημιουργίας εφεδρικών αντιγράφων
ασφαλείας και ανάκτησης δεδομένων, το οποίο όμως αποτελεί μόνο μέρος σχεδίου επιχειρησιακής
συνέχειας. Μας πληροφόρησε επίσης ότι, σύμφωνα με τον προμηθευτή του εξυπηρετητή δικτύου, η
αποκατάσταση των δεδομένων σε υφιστάμενο δεύτερο εξυπηρετητή δικτύου που διαθέτει ο Δήμος
προβλέπεται σε 36-48 ώρες.
Σύσταση: Να ετοιμαστεί ολοκληρωμένο σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας, το οποίο να προσδιορίζει
τις άμεσες ενέργειες για αποκατάσταση των πληροφοριακών συστημάτων σε περίπτωση
καταστροφής. Τα επιχειρησιακά σχέδια ή οι εναλλακτικές λύσεις/διαδικασίες να τίθενται σε δοκιμές
κάτω από πραγματικές συνθήκες, με τη συμμετοχή των χρηστών πάνω σε ετήσια βάση και να
συντάσσεται έκθεση αποτελεσμάτων μετά την ολοκλήρωση των δοκιμών, ώστε να εντοπίζονται οι
τομείς που χρήζουν βελτίωσης.
Μισθοδοσία.
(α) Αποκοπές υπαλλήλων και εισφορές εργοδότη. Ο Δήμος καθυστερεί την κατάθεση στον τραπεζικό
λογαριασμό του Ταμείου Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων των εισφορών εργοδότη, καθώς και των
σχετικών αποκοπών από τη μισθοδοσία των υπαλλήλων. Συγκεκριμένα, ποσό ύψους €30.261, που αφορά
69
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
σε αποκοπές υπαλλήλων και εισφορές εργοδότη για τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2013,
κατατέθηκαν κατά το 2014. Επίσης, ποσά ύψους €56.764 και €42.115, που αφορούν στα έτη 2014 και
2015, αντίστοιχα, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου δεν είχαν κατατεθεί στον λογαριασμό του Ταμείου
Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων και παρουσιάζονται στους πιστωτές στο Γενικό Καθολικό.
Στην απάντησή του, ο Δήμαρχος μάς ανέφερε ότι ο Δήμος αναγκαστικά καθυστερεί την καταβολή των
εισφορών και των αποκοπών στα σχετικά Ταμεία, για να μπορεί να καταβάλλει τη μηνιαία μισθοδοσία
των υπαλλήλων.
(β) Αναβάθμιση κλίμακας θέσης. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε στις 11.1.2011 την αναβάθμιση
της μισθολογικής κλίμακας συγκεκριμένης θέσης από Α11-Α13 στην κλίμακα Α11-Α13(ii), παρόλο που το
σχετικό αίτημα του Δήμου δεν εγκρίθηκε από τα αρμόδια Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών.
Σύμφωνα με τον Δήμαρχο, η πιο πάνω απόφαση λήφθηκε με βάση το ισχύον καθεστώς που αφορά στην
ομαδοποίηση Δήμων.
Η Υπηρεσία μας επεσήμανε ότι η έγκριση των μισθολογικών κλιμάκων ανωτάτων θέσεων Δήμων, για
υπαλλήλους που υπηρετούν στην ίδια θέση, έγινε με την επιστολή του Υπουργείου Εσωτερικών, ημερ.
2.7.2007, σύμφωνα με την οποία η μισθολογική κλίμακα της πιο πάνω θέσης για τον Δήμο Αγίου
Δομετίου, καθώς και για αριθμό άλλων Δήμων που εντάχθηκαν στην ίδια ομάδα, καθορίστηκε σε Α11Α13. Παρατηρήσαμε επίσης ότι ορισμένοι από τους εν λόγω Δήμους, αιτήθηκαν και έτυχαν της έγκρισης
του Υπουργείου Εσωτερικών για ανέλιξη των κατόχων της εν λόγω θέσης στην κλίμακα Α13(ii) σε
προσωπική βάση, χωρίς όμως στους Δήμους αυτούς να συγκαταλέγεται και ο Δήμος Αγίου Δομετίου.
Σύσταση: Ο Δήμος να υιοθετήσει τις θέσεις των Υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών και να
επαναϋποβάλει το αίτημα για έγκριση.
Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων. Σύμφωνα με αναλογιστική εκτίμηση που έγινε το 2014, με
ημερομηνία αναφοράς την 31.12.2012, η μη χρηματοδοτούμενη αναλογιστική υποχρέωση του Δήμου για
ελλειμματικές εισφορές κατά την ημερομηνία αυτή, ανερχόταν σε €1.557.967, σε σύγκριση με €2.293.429
κατά την 31.12.2011, με βάση την προηγούμενη αναλογιστική εκτίμηση που έγινε το 2012.
Διαπιστώθηκε ότι ο Δήμος κατά τα έτη 2012, 2013, 2014 και 2015, δεν εισέφερε οποιοδήποτε ποσό, έναντι
της οφειλής του για ελλειμματικές εισφορές, αφού, όπως αναφέρεται και πιο πάνω, δεν είχε τη
δυνατότητα να καταβάλει ούτε και τις τρέχουσες μηνιαίες εισφορές του, καθώς και τις σχετικές αποκοπές
από τη μισθοδοσία των υπαλλήλων.
Σύσταση: Ενόψει των σημαντικών αλλαγών που επήλθαν στη σχετική νομοθεσία, αναφορικά με την
καταβολή εισφορών και από τους υπαλλήλους και την επέκταση του ορίου ηλικίας αφυπηρέτησης, η
Υπηρεσία μας εισηγείται όπως διενεργηθεί νέα αναλογιστική εκτίμηση, ώστε να εκτιμηθούν οι
πραγματικές/σημερινές υποχρεώσεις του Δήμου προς το Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων.
Εισπράξεις ενταλμάτων μέσω δικαστηρίου και μητρώο αγωγών. Δεν έχει ολοκληρωθεί η καταχώριση
στο μητρώο αγωγών των εισπράξεων ενταλμάτων που εμβάζονται από το δικαστήριο, για υποθέσεις
καθυστερήσεων φορολογιών που έχουν εκδικαστεί, με αποτέλεσμα ο Δήμος να μη γνωρίζει τις αγωγές
που έχουν τακτοποιηθεί και αυτές που εκκρεμούν. Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι πιο πάνω εισπράξεις
πιστώνονται, λανθασμένα, σε λογαριασμό εσόδων, αντί να εξοφλούνται οι αντίστοιχοι λογαριασμοί
χρεωστών, με αποτέλεσμα οι χρεώστες φορολογιών στις οικονομικές καταστάσεις να μην παρουσιάζονται
με το πραγματικό ύψος των καθυστερήσεων, καθώς και τα έσοδα να παρουσιάζονται αυξημένα.
70
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε όπως ποσά που εισπράττονται μέσω δικαστηρίου, τα οποία αναλύονται κατά
υπόθεση/χρεώστη, να καταχωρίζονται στο μητρώο αγωγών, καθώς και στους σχετικούς αναλυτικούς
λογαριασμούς χρεωστών.
Ο Δήμαρχος μάς ανέφερε ότι από το 2014, ο Δήμος τηρεί μηχανογραφημένο μητρώο αγωγών, στο οποίο
καταχωρίζονται οι εισπράξεις μέσω δικαστηρίου με εξόφληση των αντίστοιχων λογαριασμών χρεωστών.
Χρεώστες Δημοτικού Κοιμητηρίου. Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, οι χρεώστες από την
πώληση τάφων στο παλαιό Δημοτικό Κοιμητήριο στις 31.12.2013, ανέρχονταν σε €106.088 (€106.628 στις
31.12.2012), ποσά τα οποία παραμένουν ανείσπρακτα για αρκετά έτη, χωρίς μέχρι σήμερα ο Δήμος να
λάβει μέτρα για είσπραξή τους.
Στο χειρόγραφο μητρώο κηδειών δεν καταχωρίζονταν οι οφειλές που αφορούσαν στην αγορά τάφου και
στα δικαιώματα κήδευσης, ούτε και οι σχετικές εισπράξεις, με αποτέλεσμα ο Δήμος να μη γνωρίζει για
ποιες κηδείες έχουν εισπραχθεί τα σχετικά τέλη και για ποιες όχι, ώστε να ληφθούν τα δέοντα μέτρα.
Σύσταση: Να ενημερωθεί κατάλληλα το μητρώο κηδειών και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για
είσπραξη των οφειλομένων.
Καφεστιατόριο πάρκου Αγίου Δομετίου, Πολυδύναμο Κέντρο και Κέντρο Υγείας.
(α) Καφεστιατόριο πάρκου Αγίου Δομετίου. Στις 31 Δεκεμβρίου 1987, ο Δήμος σύναψε Σύμβαση
Μίσθωσης κρατικού τεμαχίου γης με την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Υπουργείου Εσωτερικών, το
οποίο συνιστά μέρος της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής. Η συμφωνία προνοούσε, μεταξύ άλλων, ότι
το κρατικό τεμάχιο θα μετατρεπόταν σε χώρο αθλοπαιδιών και πάρκο και όπως επί τούτου θα
ανεγειρόταν κέντρο νεότητας, καθώς και ότι ο Δήμος δεν θα εκχωρούσε ή υπεκμίσθωνε το εν λόγω
τεμάχιο ή οποιοδήποτε κτίριο που θα ανεγειρόταν σε αυτό, σε οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο ή
οργανισμό, χωρίς την εξασφάλιση, εκ των προτέρων, γραπτής άδειας από το Υπουργείο.
Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκαν τα πιο κάτω:
(i)
Στο πιο πάνω τεμάχιο ανεγέρθηκε υποστατικό, το οποίο χρησιμοποιείται ως εστιατόριο αντί
ως κέντρο νεότητας, χωρίς να εξασφαλιστεί έγκριση από το Υπουργείο Εσωτερικών για
αλλαγή χρήσης του υποστατικού.
(ii)
Ο Δήμος, με τη Γνωστοποίησή του, ημερ. 2.8.2012, ζήτησε από εννέα οικονομικούς φορείς
την υποβολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την παραχώρηση άδειας χρήσης και
εκμετάλλευσης του καφεστιατορίου για περίοδο 2 ετών, με δικαίωμα του Δήμου για
παράτασή της για περίοδο που δεν υπερβαίνει τα δύο έτη, χωρίς όμως προηγουμένως να
εξασφαλίσει γραπτή άδεια από το Υπουργείο Εσωτερικών, όπως προνοείτο στη Σύμβαση
Μίσθωσης.
(iii)
Σύμφωνα με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ημερ. 24.8.2012, ο πιο πάνω διαγωνισμός
κατακυρώθηκε σε συγκεκριμένη εταιρεία, για ποσό ύψους €25.200 (€1.050 τον μήνα) πλέον
ΦΠΑ.
Σύμφωνα με τα σχετικά πρακτικά, ημερ. 26.11.2013, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε τη
συνέχιση της λειτουργίας του καφεστιατορίου, από φυσικό πρόσωπο που είχε προταθεί από
την πιο πάνω εταιρεία, η οποία δεν επιθυμούσε να συνεχίσει να λειτουργεί το καφεστιατόριο,
λόγω μεγάλης οικονομικής ζημιάς που είχε υποστεί, νοουμένου ότι θα τηρούντο όλες οι
πρόνοιες του ισχύοντος συμβολαίου ενοικίασης και ότι θα εξοφλούντο όλες οι οφειλές του
υφιστάμενου ενοικιαστή, οι οποίες, κατά την εν λόγω ημερομηνία, ανέρχονταν σε €16.800
(ενοίκια €6.800 και ηλεκτρισμός €10.000).
71
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
(iv)
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Παρόλο που στις 29.11.2013 ο Δήμος υπέγραψε συμφωνία άδειας χρήσης και εκμετάλλευσης
του καφεστιατορίου, για την περίοδο από 1.12.2013 μέχρι 31.10.2014, με το εν λόγω φυσικό
πρόσωπο με τους ίδιους ακριβώς όρους της συμφωνίας με την εταιρεία, στις 28.1.2014 το
Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως μειώσει το μηνιαίο δικαίωμα άδειας χρήσης, έτσι ώστε
στο ποσό των €1.050 να συμπεριλαμβάνεται και ο ΦΠΑ.
(β) Πολυδύναμο Κέντρο και εκμίσθωση κρατικής γης. Σύμφωνα με επιστολή του Επαρχιακού
Κτηματολογικού Γραφείου Λευκωσίας προς τον Δήμο, ημερ. 17.10.2001, το Υπουργικό Συμβούλιο, με
απόφασή του, ενέκρινε την αίτηση του Δήμου για την εκμίσθωση κρατικής γης, για την ανέγερση
Πολυδύναμου Κέντρου, υπό όρους.
Με επιστολή του, ημερ. 13.11.2001, ο Δήμος ζήτησε από το Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο Λευκωσίας
επανεξέταση του ύψους του ετήσιου μισθώματος, το οποίο καθορίστηκε σε £875 (€1.495), αναφέροντας
επίσης ότι η αξιοποίηση του χώρου αυτού σε μεγάλο μέρος του έχει γίνει, ενώ βρίσκεται υπό ανέγερση
κτίριο, το οποίο θα στεγάσει δύο κοινοτικά προγράμματα του Δήμου, που αφορούν σε ηλικιωμένους και
μικρά παιδιά.
Παρόλο που δεν είχε υπογραφεί Σύμβαση Μίσθωσης του πιο πάνω τεμαχίου μεταξύ Κυπριακής
Δημοκρατίας και Δήμου, εντούτοις κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
(i)
Στις 11.9.2001, ο Δήμος είχε εξασφαλίσει από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως πολεοδομική
άδεια (η αίτηση είχε υποβληθεί από τις 21.6.2001), για ανέγερση στο εν λόγω τεμάχιο
Πολυδύναμου Κέντρου.
(ii)
Στις 24.5.2013, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως χορήγησε στον Δήμο πολεοδομική άδεια για
αλλαγή χρήσης μέρους του Πολυδύναμου Κέντρου σε Κέντρο Υγείας.
Όσον αφορά στην αλλαγή χρήσης, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε ότι με επιστολές του προς το Υπουργείο
Εσωτερικών, ημερ. 15.9.2014 και 9.6.2016, ζήτησε όπως διευθετηθεί συνάντηση με τον Υπουργό, ώστε να
εξασφαλιστεί σχετική άδεια/έγκριση για τις ενέργειές του, χωρίς όμως, μέχρι την ετοιμασία της παρούσας
Έκθεσης, να έχει διευθετηθεί η συνάντηση.
Τερματισμός του Συμβολαίου Ανέγερσης Δημοτικής Αίθουσας Αθλοπαιδιών Αγίου Δομετίου και
Αναδιαμόρφωσης του Εξωτερικού Χώρου – Λήξη Εγγύησης Πιστής Εκτέλεσης - Προβλήματα στην
Υλοποίηση του Έργου. Τον Απρίλιο 2014 με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο, παρατηρήσαμε ότι το
Συμβούλιο του Δήμου σε συνεδρία του στις 11.2.2014, αποφάσισε τον τερματισμό του συμβολαίου, λόγω
αδυναμίας του Αναδόχου να ολοκληρώσει το έργο. Η σχετική απόφαση λήφθηκε χωρίς ο Δήμος να έχει τη
δυνατότητα εξαργύρωσης της Εγγύησης Πιστής Εκτέλεσης της σύμβασης, η ισχύς της οποίας είχε λήξει
από τις 27.11.2013, επειδή ο Δήμος δεν είχε προβεί έγκαιρα στις απαραίτητες ενέργειες για ανανέωση
της, με αποτέλεσμα να παραμείνει εκτεθειμένος, στην περίπτωση που το ποσό της κράτησης δεν θα ήταν
αρκετό για να καλύψει όλες τις απαιτήσεις/έξοδα του. Με την πιο πάνω επιστολή μας, ζητήσαμε από τον
Δήμαρχο όπως μας πληροφορήσει για τυχόν ευθύνες, είτε των ιδιωτών συμβούλων που είχαν την ευθύνη
διαχείρισης της σύμβασης, είτε των λειτουργών του Δήμου.
Τον Δεκέμβριο 2014, ο Δήμαρχος με επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής
Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών της Βουλής των Αντιπροσώπων,
ανέφερε ότι με βάση το συμβόλαιο που υπογράφηκε με τον νέο Ανάδοχο για ολοκλήρωση του έργου, ο
Δήμος δεν θα βρεθεί χρηματικά εκτεθειμένος από τη μη ρευστοποίηση της εγγυητικής, αφού ήδη
κατακρατείται από τις πληρωμές του αρχικού Αναδόχου ποσό της τάξης των €200.000.
Τον Φεβρουάριο 2015, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο, αναφερθήκαμε στην πιο πάνω επιστολή
του προς τον Πρόεδρο της εν λόγω Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, και παρατηρήσαμε πως, από τα
στοιχεία/πρόνοιες της σύμβασης, καθώς και την πληροφόρηση που είχαμε από τη Δημοτική Μηχανικό, το
ποσό κράτησης της αρχικής σύμβασης ανέρχεται στις €249.350 (5%x€4.987.000).Λαμβάνοντας υπόψη τα
72
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
πιο πάνω, η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε όπως οι οποιεσδήποτε οικονομικές ζημιές που είχε υποστεί ο
Δήμος από τη λύση της αρχικής σύμβασης – όπως διόρθωση κακοτεχνιών, επιπλέον κόστος
επαναπροκήρυξης και ανάθεσης του έργου σε άλλο Ανάδοχο, επιπλέον έξοδα συμβούλων, καθυστέρηση
στη χρήση του έργου, κ.ά. – υπολογιστούν επακριβώς και αφαιρεθούν από το πιο πάνω ποσό που
κατακρατείται. Σε περίπτωση που το ποσό αυτό δεν επαρκεί για την κάλυψη όλων των ζημιών, ο Δήμος θα
πρέπει να διεκδικήσει τη διαφορά μέσω της δικαστικής οδού. Περαιτέρω, υποδείξαμε ότι θα πρέπει να
υπολογιστεί το συντομότερο το ποσό του τελικού λογαριασμού των εργασιών που εκτελέστηκαν καθώς
και να καταγραφούν τυχόν εκκρεμότητες και κακοτεχνίες. Τέλος, ζητήσαμε όπως τα αποτελέσματα των πιο
πάνω υπολογισμών υποβληθούν στην Υπηρεσία μας για έλεγχο, καθώς και στον Πρόεδρο της εν λόγω
Επιτροπής της Βουλής, ώστε να ληφθούν υπόψη όλα τα δεδομένα που αφορούν την οικονομική πτυχή του
θέματος.
Τον Μάρτιο 2015, η Δημοτική Μηχανικός μας πληροφόρησε ότι ο λόγος που εκκρεμεί η έκδοση του
τελικού λογαριασμού της αρχικής σύμβασης, είναι ο εντοπισμός κακοτεχνιών που πρέπει να διορθωθούν
από τον νέο Ανάδοχο του έργου και, ανάλογα με το κόστος που θα επωμισθεί ο Δήμος για την
επιδιόρθωση τους, θα γίνουν και οι αντίστοιχες αποκοπές από τον τελικό λογαριασμό. Τον Σεπτέμβριο
2015, μάς πληροφόρησε ότι ο τελικός λογαριασμός αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο 2015.
Σύσταση: Η διάρκεια ισχύος της εγγυητικής πιστής εκτέλεσης ενός έργου θα πρέπει να
παρακολουθείται συνεχώς και να ανανεώνεται έγκαιρα όταν προκύπτει τέτοια ανάγκη, εξαιτίας
καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση του, για οποιοδήποτε λόγο.
Τον Απρίλιο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι ο Δήμος θα προχωρήσει στην ανάκτηση των εξόδων
που έχει υποστεί λόγω του τερματισμού της αρχικής σύμβασης, από το ποσό κράτησης της αρχικής
σύμβασης (€249.350), από το ποσό που δικαιούται ο αρχικός Ανάδοχος ως αποζημίωση λόγω της
δικαιολογημένης παράτασης χρόνου που του είχε παραχωρηθεί και, από την εκτελεσθείσα εργασία, η
αξία της οποίας δεν είχε πληρωθεί.
Περαιτέρω μας πληροφόρησε ότι σε περίπτωση που τα πιο πάνω ποσά δεν είναι επαρκή, ο Δήμος θα
προχωρήσει σε δικαστικά μέτρα εναντίον του αρχικού Αναδόχου. Τέλος, μας πληροφόρησε ότι ο τελικός
λογαριασμός της αρχικής σύμβασης θα ολοκληρωθεί, αφού πρώτα ολοκληρωθεί η ετοιμασία του τελικού
λογαριασμού της δεύτερης σύμβασης και θα έχει οριστικοποιηθεί το ποσό που απαιτείται για την
επιδιόρθωση των κακοτεχνιών, εργασία η οποία θα εκτελεστεί από τον δεύτερο Ανάδοχο.
Τον Μάιο 2016, μετά από συνάντηση που έγινε στα Γραφεία της Υπηρεσίας μας με τον Δήμαρχο και τους
Συμβούλους Μελετητές για εξέταση των προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στην υλοποίηση του έργου
(σχεδιασμός έργου, καθυστέρηση στην ολοκλήρωση, επιπρόσθετο κατασκευαστικό κόστος, λειτουργικά
προβλήματα, κακοτεχνίες), με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
εισηγηθήκαμε τα ακόλουθα:
(i)
Για αντιμετώπιση του προβλήματος που παρουσιάστηκε στις αποχετεύσεις (ανάγκη προμήθειας,
εγκατάστασης, λειτουργίας και συντήρησης επιπρόσθετων αντλιών λυμάτων, λόγω μη λειτουργίας
μέρους του δικτύου αποχετεύσεων), θα έπρεπε να ζητηθούν ευθύνες τόσο από τους Αναδόχους
(τον προηγούμενο που είχε εγκαταστήσει το προβληματικό μέρος του δικτύου αποχετεύσεων
καθώς και τον υφιστάμενο που όφειλε να το ελέγξει ή/και επιδιορθώσει), όσο και από τους
Συμβούλους Μελετητές που επέβλεπαν τις εγκαταστάσεις αποχετεύσεων.
(ii)
Τα προβλήματα υγρασίας να επιλυθούν από τον Ανάδοχο, κατόπιν οδηγιών του Συμβούλου
Αρχιτέκτονα.
73
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(iii)
Για τον σχεδιασμό και την κατασκευή της Αίθουσας Αθλοπαιδιών χωρίς να πληρούνται οι
προϋποθέσεις για διεξαγωγή αγώνων εθνικού και διεθνούς επιπέδου, θα έπρεπε να ζητηθούν
ευθύνες από τους Συμβούλους Μελετητές, εάν και εφόσον κάτι τέτοιο περιλαμβανόταν στους
όρους εντολής τους.
(iv)
Για την επίσπευση των εργασιών θα έπρεπε να ζητηθούν εξηγήσεις από τους Συμβούλους
Μελετητές καθώς επίσης για το επιπρόσθετο κατασκευαστικό κόστος που ενδεχομένως να
συνεπάγεται.
Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως μέχρι την εξέταση και αξιολόγηση των εν λόγω θεμάτων, να
μην προχωρήσει οποιαδήποτε πληρωμή του Δήμου, είτε προς τους Αναδόχους είτε προς τους Συμβούλους
Μελετητές, εφόσον για τα λάθη/παραλήψεις/κακοτεχνίες που διαπιστώθηκαν, ο Δήμος δεν φέρει
οποιαδήποτε ευθύνη. Τέλος, εισηγηθήκαμε όπως, αφού καταλογιστούν ευθύνες εκεί όπου υπάρχουν, ο
Δήμος θα πρέπει να διεκδικήσει το ανάλογο κόστος από το κάθε μέρος που ευθύνεται, με βάση και τις
πρόνοιες των συμβάσεων που υπέγραψαν.
Τον Ιούλιο 2016, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
αναφερθήκαμε στην προηγούμενη επιστολή μας και επαναλάβαμε την πιο πάνω εισήγηση της Υπηρεσίας
μας, υποδεικνύοντας επιπρόσθετα όπως, σε περίπτωση που ο Δήμος δεν ήταν σε θέση να υλοποιήσει τις
εισηγήσεις μας με το προσωπικό του, εξεταστεί το ενδεχόμενο αγοράς υπηρεσιών από ιδιώτες
Συμβούλους, με βάση τις πρόνοιες της νομοθεσίας.
Τον Αύγουστο 2016, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
διευκρινίσαμε ότι η έρευνα, αξιολόγηση και καταμερισμός ευθυνών, εκεί όπου ανήκουν, αποτελεί
αρμοδιότητα/υποχρέωση του Δήμου ως Αναθέτουσας Αρχής. Παρατηρήσαμε επίσης ότι η απόφαση για
την πληρωμή των Αναδόχων και των Συμβούλων αποτελεί αρμοδιότητα του Δήμου, ο οποίος θα πρέπει
προηγουμένως να βεβαιωθεί για την ορθότητα τους καθώς και κατά πόσο δικαιολογούνται, γεγονός που
μπορεί να εξακριβωθεί μόνο κατόπιν διεξαγωγής – από το Δήμο – έρευνας, κάτι το οποίο είχαμε εισηγηθεί
και στις προηγούμενες επιστολές μας.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε ότι ζητήθηκε γνωμάτευση από τον νομικό σύμβουλο
του Δήμου όσον αφορά τυχόν ευθύνες των Συμβούλων Μελετητών σε σχέση με τον σχεδιασμό του έργου.
Σύμφωνα με τη γνωμάτευση, ο νομικός σύμβουλος δεν έχει εντοπίσει οποιαδήποτε ευθύνη των
Συμβούλων με βάση τους όρους εντολής ανάθεσης της μελέτης.
Περαιτέρω μας πληροφόρησε ότι όσον αφορά το θέμα τυχόν ευθυνών των Συμβούλων για την
καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του έργου, το επιπρόσθετο κατασκευαστικό κόστος, τα λειτουργικά
προβλήματα και τις κακοτεχνίες, αυτό θα εξεταστεί σε προσεχή συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου.
Διαγωνισμός για την Παροχή Υπηρεσιών για τη Διαχείριση και την Εκμετάλλευση του Γηπέδου
Ποδοσφαίρου και της Καντίνας στον Αθλητικό Χώρο του Α΄ Δημοτικού Σχολείου Αγίου Δομετίου – Αρ.
Διαγωνισμού Π11/2015. Τον Οκτώβριο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του
Δημοτικού Συμβουλίου, παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
Από έρευνα της διαδικασίας που ακολουθήθηκε και της διαχείρισης της σύμβασης που υπογράφηκε,
διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
Στις 6.6.2013, υπογράφηκε συμφωνία μεταξύ του Δήμου και της Σχολικής Εφορείας Αγίου Δομετίου – ως
ιδιοκτήτριας του Γηπέδου Ποδοσφαίρου που βρίσκεται στον χώρο του Α΄ Δημοτικού Σχολείου Αγίου
Δομετίου – για την παραχώρηση – από την Εφορεία – στον Δήμο του δικαιώματος χρήσης, διαχείρισης και
συντήρησης του εν λόγω Γηπέδου για περίοδο 5 χρόνων, με προοπτική για ανανέωση για ακόμα 5 χρόνια,
αφού προηγουμένως ληφθεί η έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.
74
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Στην πιο πάνω συμφωνία περιλήφθηκε πρόνοια όπως, για σκοπούς τήρησης της συμφωνίας, συσταθεί
4-μελής Επιτροπή στην οποία θα συμμετέχουν δύο μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και δύο μέλη της
Σχολικής Εφορείας.
Πέραν των πιο πάνω, στη συμφωνία περιλαμβάνονταν, μεταξύ άλλων, και οι όροι χρήσης του γηπέδου,
τους οποίους ο Δήμος έπρεπε να τηρεί ως Διαχειριστής του Γηπέδου:
Σε συνεδρία της Επιτροπής Αθλητικής Ανάπτυξης του Δήμου που έγινε στις 27.8.2013, ο Δήμαρχος δήλωσε
ότι η διαχείριση του Γηπέδου με το προσωπικό του Δήμου δεν ήταν λειτουργήσιμη και, παρουσίασε
έγγραφο για προκήρυξη προσφορών για ανάθεση σε ιδιώτη, της διαχείρισης του Γηπέδου.
Κατόπιν απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου που λήφθηκε στις 3.9.2013, ο Δήμος προκήρυξε
διαγωνισμό με Συνοπτικές Διαδικασίες (Αρ. Σ4/2013) για αγορά υπηρεσιών για τη διαχείριση του
Γηπέδου, καθώς και την εκμετάλλευση της καντίνας – που βρίσκεται στον χώρο του Γηπέδου – για χρονική
περίοδο δύο χρόνων, με δικαίωμα ανανέωσης για ένα επιπλέον χρόνο. Οι προσφορές υποβλήθηκαν στις
27.9.2013.
Σύμφωνα με το Έντυπο Προσφοράς του πιο πάνω διαγωνισμού, οι προσφοροδότες θα έπρεπε να
υποβάλουν το ποσό που απαιτούσαν ως αμοιβή για την παροχή των υπηρεσιών διαχείρισης του Γηπέδου,
καθώς και το ποσό που θα κατέβαλλαν ως αντίτιμο για την εκμετάλλευση της καντίνας, ανά μήνα. Ως
κριτήριο ανάθεσης καθορίστηκε η μικρότερη διαφορά μεταξύ του ποσού της αμοιβής για τις υπηρεσίες
του Αναδόχου και του ποσού του ενοικίου για την εκμετάλλευση της καντίνας. Ο διαγωνισμός
κατακυρώθηκε τελικά με μηδενική διαφορά.
Στους όρους του εν λόγω διαγωνισμού περιλαμβάνονταν, μεταξύ άλλων, και οι ακόλουθες πρόνοιες:
•
Ο Ανάδοχος θα είχε τη γενική διαχείριση του Γηπέδου το οποίο θα μπορούσε να μετατραπεί σε 4
γήπεδα futsal.
•
Η ενοικίαση των Γηπέδων σε σωματεία, ομάδες και ενδιαφερόμενους ιδιώτες θα γινόταν βάσει
προγράμματος που θα καθόριζε ο Δήμος.
•
Όλα τα έσοδα από την ενοικίαση των Γηπέδων θα ανήκαν στον Δήμο.
•
Όλα τα έξοδα για τη συντήρηση του Γηπέδου και της καντίνας καθώς και την ηλεκτροδότηση και
υδροδότηση του χώρου θα τα επωμίζετο ο Δήμος.
•
Ο Ανάδοχος θα καρπούται το κέρδος από τη διαχείριση της καντίνας (πώληση προϊόντων).
•
Ο Ανάδοχος θα είχε την ευθύνη για την καθαριότητα του Γηπέδου και της καντίνας και την
εξυπηρέτηση όλων των χρηστών και επισκεπτών στον χώρο.
Σε συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου που έγινε στις 12.5.2015, αποφασίστηκε όπως, ενόψει της λήξης
της πιο πάνω σύμβασης στις 30.9.2015, προκηρυχθεί πλειοδοτικός διαγωνισμός με νέους όρους, οι οποίοι
να περιλαμβάνουν την παραχώρηση άδειας για την εξολοκλήρου διαχείριση του Γηπέδου από τον
επιτυχόντα προσφοροδότη, στον οποίο θα ανετίθετο η σύμβαση.
Τον Ιούλιο 2015, ο Δήμος προκήρυξε πλειοδοτικό διαγωνισμό (αρ. Π11/2015) για την παροχή υπηρεσιών για
τη διαχείριση και την εκμετάλλευση του Γηπέδου και της καντίνας για περίοδο δύο χρόνων, με κριτήριο
ανάθεσης την ψηλότερη προσφορά.
Ο Δήμος, με Συμπληρωματικό Έγγραφο (αρ. 2) απέστειλε προς τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς
φορείς κατάσταση εσόδων/εξόδων σε σχέση με τη διαχείριση του Γηπέδου για την περίοδο από 1.9.2014
μέχρι 14.7.2015. Σύμφωνα με την εν λόγω κατάσταση, τα συνολικά έσοδα ανέρχονταν σε €15.863 και τα
έξοδα για νερό και ρεύμα σε €4.173, ενώ για τα υλικά σηματοδότησης, τα έξοδα – όποτε χρειαζόταν –
ανέρχονταν σε €250.
Στους όρους του πιο πάνω διαγωνισμού περιλαμβάνονταν, μεταξύ άλλων, και οι ακόλουθες πρόνοιες:
75
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
•
Καθοριζόταν εβδομαδιαίο πρόγραμμα χρήσης του Γηπέδου από σωματεία/ακαδημίες/ομάδες και
ιδιώτες έναντι συγκεκριμένου μηνιαίου αντιτίμου.
•
Ο Αδειούχος είχε υποχρέωση να πληρώνει ετήσιο δικαίωμα στον Δήμο.
•
Ο Αδειούχος είχε δικαίωμα να καρπούται το κέρδος από την εκμετάλλευση του Γηπέδου και της
καντίνας.
•
Ο Αδειούχος είχε υποχρέωση να συντηρεί το Γήπεδο και να πληρώνει το ρεύμα, το νερό και το
τηλέφωνο.
Οι προσφορές υποβλήθηκαν στις 24.7.2015. Από τις 3 προσφορές που υποβλήθηκαν, η ψηλότερη έναντι
του ποσού των €12.000+ΦΠΑ τον χρόνο, κρίθηκε άκυρη από την Επιτροπή Αξιολόγησης επειδή ο
προσφοροδότης δεν είχε υποβάλει πιστοποιητικό Λευκού Ποινικού Μητρώου σύμφωνα με τους όρους
του διαγωνισμού.
Στις 10.8.2015, η Επιτροπή Προσφορών του Δήμου σε συνεδρία της αποφάσισε την κατακύρωση του
διαγωνισμού στον δεύτερο κατά σειρά προσφοροδότη, έναντι του ποσού των €9.000+ΦΠΑ τον χρόνο.
Ενόψει των πιο πάνω, η Υπηρεσία μας παρατήρησε τα ακόλουθα:
(i)
Στη συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ του Δήμου και της Σχολικής Εφορείας Αγίου Δομετίου
καθορίζετο ότι δικαίωμα χρήσης, διαχείρισης και συντήρησης του Γηπέδου είχε ο Δήμος και όχι
οποιοσδήποτε ιδιώτης, ο οποίος θα εκμεταλλευόταν και θα επωφελείτο πιθανά κέρδη από τη
χρήση του πιο πάνω χώρου.
(ii)
Δεν είχε συσταθεί – όπως προνοούσε η πιο πάνω συμφωνία 4-μελής Επιτροπή για έλεγχο τήρησης
της εν λόγω συμφωνίας.
Τον Νοέμβριο 2015, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο, παρατηρήσαμε ότι, ενώ με την αρχική
σύμβαση που υπέγραψε ο Δήμος με ιδιώτη για την αγορά υπηρεσιών για τη διαχείριση του Γηπέδου και
την εκμετάλλευση της καντίνας (Αρ. Σ4/2013), ο Δήμος διατηρούσε ουσιαστικά τα δικαιώματα χρήσης,
διαχείρισης και συντήρησης του Γηπέδου εφαρμόζοντας έτσι τις πρόνοιες της συμφωνίας με τη Σχολική
Εφορεία και, ταυτόχρονα επωφελείτο όλα τα έσοδα από την ενοικίαση των γηπέδων futsal και επωμιζόταν
όλα τα έξοδα για τη συντήρηση, με τη νέα σύμβαση που προέκυψε κατόπιν πλειοδοτικού διαγωνισμού
(Αρ. Π11/2015), είχαν παραβιαστεί – κατά την άποψη μας – οι πρόνοιες της συμφωνίας μεταξύ του Δήμου
και της Σχολικής Εφορείας, εφόσον ο Δήμος παραχώρησε στον ιδιώτη Αδειούχο το δικαίωμα να καρπούται
τα έσοδα και τυχόν κέρδος από την ενοικίαση των γηπέδων futsal, έναντι ανάληψης των εξόδων
συντήρησης, και της πληρωμής προς τον Δήμο χρονιαίου δικαιώματος χρήσης των γηπέδων. Δηλαδή,
ουσιαστικά τη διαχείριση αναλαμβάνει ο Αδειούχος ιδιώτης.
Ενόψει των πιο πάνω, υποδείξαμε ότι η εν λόγω τροποποίηση θα έπρεπε να είχε εγκριθεί από τη Σχολική
Εφορεία και να περιληφθεί σε συμπληρωματική συμφωνία.
Πέραν των πιο πάνω, παρατηρήσαμε επίσης ότι η παράλειψη σύστασης της 4-μελούς Επιτροπής είχε ως
αποτέλεσμα τη μη δυνατότητα ικανοποιητικής και αποτελεσματικής διαχείρισης από τον Δήμο του
Γηπέδου καθώς και της αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου για ενοικίαση των γηπέδων futsal σε ιδιώτες
ή/και τη διοργάνωση άλλων εκδηλώσεων (τουρνουά), οι οποίες θα επέφεραν επιπρόσθετα έσοδα για τον
Δήμο.
Τέλος, ενόψει του γεγονότος ότι για τον πλειοδοτικό διαγωνισμό, είχε υποβληθεί ψηλότερη προσφορά
(€12.000 έναντι €9.000 του οικονομικού φορέα που επιλέγηκε), η οποία όμως απορρίφθηκε επειδή ο
προσφοροδότης που την υπέβαλε δεν είχε υποβάλει Πιστοποιητικό Λευκού Ποινικού Μητρώου, ζητήσαμε
όπως μας πληροφορήσει κατά πόσο προβλημάτισε το Δημοτικό Συμβούλιο, το ενδεχόμενο να υπήρχε η
δυνατότητα εξασφάλισης ψηλότερης τιμής σε περίπτωση επαναπροκήρυξης του διαγωνισμού, λόγω της
μεγάλης διαφοράς μεταξύ των δύο πιο πάνω προσφορών.
76
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Τον ίδιο μήνα, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε, μεταξύ άλλων, ότι η Σχολική Εφορεία Αγίου Δομετίου, με
βάση τη συμφωνία που συνήψε στις 6.6.2013 με τον Δήμο, του παραχώρησε το αποκλειστικό δικαίωμα
χρήσης, διατήρησης και συντήρησης του Γηπέδου για περίοδο 5 χρόνων. Μας πληροφόρησε επίσης ότι η
Σχολική Εφορεία, ουδέποτε εξέφρασε οποιαδήποτε διαφωνία με τις ενέργειες του Δήμου, ενώ
συμφώνησε, αφού ενημερώθηκε για τη χρήση του Γηπέδου, με τον τρόπο που ενήργησε ο Δήμος.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – ότι σύμφωνα με την άποψη του
νομικού συμβούλου του Δήμου, η συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ του Δήμου και της Σχολικής
Εφορείας Αγίου Δομετίου προβλέπει την ανάθεση της χρήσης και τη διαχείριση των γηπέδων στον Δήμο
και, στα πλαίσια αυτά, ο Δήμος προχώρησε στην προκήρυξη του εν λόγω διαγωνισμού. Μας
πληροφόρησε επίσης ότι σύμφωνα με τον νομικό σύμβουλο του Δήμου , καμία πρόνοια της πιο πάνω
συμφωνίας δεν έχει παραβιαστεί.
Σύσταση: Η παραχώρηση του Γηπέδου θα έπρεπε να γίνει κατόπιν τεχνοοικονομικής μελέτης, για να
επιλεγεί η οικονομικά πιο συμφέρουσα λύση που να πληρούσε και τις πρόνοιες της συμφωνίας με τη
Σχολική Εφορεία.
Σύμβαση για την Περισυλλογή Κλαδεμάτων και Αχρήστων Αντικειμένων. Τον Ιούνιο 2016, ο Δήμος με
επιστολή του πληροφόρησε την Υπηρεσία μας ότι από τον Μάρτιο 2016, είχε προχωρήσει σε τροποποίηση
της σύμβασης, σύμφωνα με την οποία ανατέθηκε στον Ανάδοχο όπως, πέραν της περισυλλογής εκτελεί
και τη διαλογή των εν λόγω υλικών. Μας πληροφόρησε επίσης ότι για κάθε 5 φορτία υλικών, ο Ανάδοχος
έχει επιπλέον κέρδος €50 περίπου, λόγω της μείωσης των εξόδων του για εκτέλεση της εργασίας, επειδή
του επετράπη η συμπίεση των κλαδεμάτων και, ως εκ τούτου, πληρωνόταν για 5 φορτία ενώ στην πράξη
μετέφερε 2 – 3.
Τον Ιούλιο 2016, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, υποδείξαμε
ότι η σύμβαση θα πρέπει να εκτελείται σύμφωνα με τους όρους της. Όσον αφορούσε την εν λόγω αλλαγή,
εισηγηθήκαμε όπως αυτή παραπεμφθεί για έγκριση στο αρμόδιο όργανο που είναι η Κεντρική Επιτροπή
Αλλαγών και Απαιτήσεων - με βάση τις πρόνοιες της νέας νομοθεσίας που τέθηκε σε ισχύ τον Απρίλιο
2016 - εφόσον πρόκειται για αλλαγή σε σύμβαση του Δήμου, ώστε να εξεταστεί/αποφασιστεί ο περαιτέρω
χειρισμός του θέματος. Τέλος, υποδείξαμε όπως η παραπομπή γίνει μέσω της ΤΕΑΑ του Δήμου,
παραθέτοντας το ιστορικό και τη σχετική εισήγηση της. Το θέμα εξετάστηκε σε συνεδρία της ΚΕΑΑ που
έγινε στις 26.10.2016, κατά την οποία εγκρίθηκε η εν λόγω αλλαγή καθώς και η μείωση της τιμής μονάδος
της εργασίας, από €3.13 ανά κ.μ. με βάση τη σύμβαση, σε €2.86 ανά κ.μ.
Τον Αύγουστο 2016, μετά από περαιτέρω διερεύνηση της σύμβασης, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο
και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
(i)
Η προσφορά κατακυρώθηκε σε συγκεκριμένη εταιρεία με ημερομηνία έναρξης της σύμβασης στις
2.3.2015 και διάρκεια 2 χρόνια.
Ο Ανάδοχος είχε δηλώσει ως φορέα στήριξης για τη συλλογή και μεταφορά των αποβλήτων άλλη
εταιρεία, επειδή ο ίδιος δεν ήταν αδειοδοτημένος για τις εν λόγω υπηρεσίες. Ωστόσο, η άδεια του
εν λόγω φορέα στήριξης είχε λήξει από τις 5.12.2014 και εκκρεμούσε η έγκριση της αίτησης
ανανέωσης που υπέβαλε στις 8.1.2015. Υποδείξαμε επίσης ότι, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι
προσφορές υποβλήθηκαν στις 16.1.2015, η προσφορά του Αναδόχου θα έπρεπε να είχε
απορριφθεί, αφού δεν είχε άδεια σε ισχύ, κατά την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς της,
όπως απαιτούσαν οι όροι του διαγωνισμού. Περαιτέρω, σημειώσαμε ότι η ημερομηνία έναρξης της
ανανεωθείσας άδειας του φορέα στήριξης ήταν στις 23.5.2016, επομένως, ο Ανάδοχος παραβίαζε
κατά το διάστημα από 2.3.2015 μέχρι 23.5.2016 τις πρόνοιες της νομοθεσίας, εφόσον παρείχε –
χωρίς άδεια σε ισχύ – τις εν λόγω υπηρεσίες στον Δήμο, ενώ ο Δήμος είχε συμβληθεί με μη
77
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
αδειούχο φορέα, καταβάλλοντας του το ποσό της σύμβασης για τις υπηρεσίες που παράνομα
παρείχε.
(ii)
Ενώ τα οχήματα που περιλαμβάνονταν στην άδεια του φορέα στήριξης του Αναδόχου ήταν
συγκεκριμένα, ο Ανάδοχος χρησιμοποιούσε και άλλα οχήματα, που ανήκαν σε άλλες εταιρείες.
(iii)
Ως μονάδα μέτρησης των αποβλήτων καθορίστηκε το κυβικό μέτρο (μονάδα όγκου), κάτι το οποίο
δεν επιτρέπει τον ακριβή έλεγχο των ποσοτήτων, εφόσον οι συμβάσεις τέτοιας φύσης καταρτίζονται
με τιμή μονάδας το kg (βάρος), το οποίο μπορεί να μετρηθεί εύκολα (ζύγισμα). Ως εκ τούτου, ο
έλεγχος των ποσοτήτων είναι πρακτικά αδύνατος και απομένει μόνο ο έλεγχος των διαδρομών, με
την επιφύλαξη κατά πόσο κάθε φορά το όχημα μετέφερε τον όγκο που τιμολογείτο και πληρωνόταν
από τον Δήμο.
(iv)
Σύμφωνα με τις πρόνοιες της σύμβασης, ο Ανάδοχος θα έπρεπε να μεταφέρει τα απόβλητα σε
εγκεκριμένες από το Κράτος μονάδες διαχείρισης. Ζητήσαμε από τον Δήμο να μας υποβάλει τα
αποκόμματα του τριπλοτύπου, για κάθε φορτίο που παραδιδόταν από τον Ανάδοχο σε
αδειοδοτημένη μονάδα. Ο Δήμος παρέδωσε στην Υπηρεσία μας μόνο ένα μικρό αριθμό
αποκομμάτων από τον σκυβαλότοπο Κοτσιάτη, γεγονός που δείχνει ότι δεν έλεγχε ούτε το μοναδικό
στοιχείο που θα μπορούσε ουσιαστικά να ελέγξει, δηλαδή τον αριθμό των φορτίων, εφόσον δεν
τηρούσε στο αρχείο του τα σφραγισμένα αποκόμματα (αποδείξεις παράδοσης του φορτίου). Επίσης,
παρατηρήσαμε ότι, στελέχη των αποκομμάτων δικαιώματος χρήσης στον σκυβαλότοπο Κοτσιάτη, είχαν
δοθεί στον Ανάδοχο, αντί να φυλάγονται από τον Δήμο. Υποδείξαμε ότι με τον τρόπο αυτό, ο Ανάδοχος
θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει για άλλες – δικές του – μεταφορές, γεγονός που δείχνει την παντελή
απουσία ελέγχου. Τονίσαμε επίσης ότι για τα απόβλητα από κατασκευές, εκσκαφές και κατεδαφίσεις,
υπάρχουν ειδικές αδειοδοτημένες μονάδες (ο σκυβαλότοπος Κοτσιάτη δεν είναι αδειοδοτημένη
μονάδα διαχείρισης αποβλήτων), χωρίς ωστόσο να μας δοθούν από τον Δήμο οποιαδήποτε
αποδεικτικά παράδοσης/παραλαβής από τέτοιες μονάδες, παρά μόνο αντίγραφα για την περίοδο
Φεβρουαρίου – Ιουνίου 2016, από συγκεκριμένη αδειοδοτημένη μονάδα.
(v)
Από έλεγχο των στοιχείων που υποβάλλει ο Ανάδοχος στο Τμήμα Περιβάλλοντος, διαπιστώθηκε ότι
στα Έντυπα Αναγνώρισης και Παρακολούθησης Μεταφοράς Αποβλήτων που υποβάλλει στο Τμήμα
Περιβάλλοντος, τα κυβικά μέτρα αποβλήτων είναι κατά πολύ λιγότερα από αυτά που τιμολογεί στα
τιμολόγια που υποβάλλει στον Δήμο (για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο 2016 που ελέγχθηκαν).
Υποδείξαμε ότι προέκυπτε σοβαρό θέμα ενδεχόμενης εξαπάτησης, είτε του Τμήματος
Περιβάλλοντος (εφόσον υπάρχει μέγιστο όριο στην άδεια αποβλήτων του Αναδόχου) είτε του
Δήμου Αγίου Δομετίου.
(vi)
Ο Ανάδοχος συλλέγει – μια φορά την εβδομάδα – τα απόβλητα του Ιπποδρόμου, χωρίς να έχει
άδεια για συλλογή επικίνδυνων αποβλήτων, εφόσον σ΄ αυτά περιλαμβάνονται σύριγγες καθώς και
άλλα κτηνιατρικά είδη/αναλώσιμα που χρησιμοποιούνται στα άλογα, ή/και ζωικά απόβλητα.
(vii) Η εγγύηση πιστής εκτέλεσης της σύμβασης λήγει στις 28.2.2017, δηλαδή μια ημέρα πριν τη λήξη της
σύμβασης, ενώ θα έπρεπε να λήγει – για ευνόητους λόγους – ένα μήνα μετά (παρόλο ότι κάτι τέτοιο
δεν προβλεπόταν στους όρους του διαγωνισμού).
Τον Σεπτέμβριο 2016, ο Δήμαρχος με απαντητική επιστολή του πληροφόρησε την Υπηρεσία μας, μεταξύ
άλλων, τα ακόλουθα:
•
Ο υπεύθυνος αξιολόγησης του διαγωνισμού, θεώρησε ότι η άδεια για τη διαχείριση μη επικίνδυνων
αποβλήτων ήταν σε ισχύ, αφού επρόκειτο για ανανέωση και, ως εκ τούτου, δεν απέρριψε τη
συγκεκριμένη προσφορά.
78
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
•
•
•
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Ο Ανάδοχος είχε ενημερώσει τον Δήμο ότι περιστασιακά συνεργαζόταν και με άλλους εργολάβους
για τη μεταφορά των αποβλήτων, ωστόσο η πληρωμή του γινόταν με βάση τα οχήματα που ήταν
δηλωμένα στον Δήμο.
Το νυν Δημοτικό Συμβούλιο συνέχισε την ίδια πρακτική που ακολουθούσε το προηγούμενο
Δημοτικό Συμβούλιο για το θέμα της περισυλλογής και μεταφοράς των αποβλήτων.
Έγιναν συστάσεις στη Λέσχη Ιπποδρομιών όπως στα απόβλητα που μαζεύονται στον χώρο του
Ιπποδρόμου, να μην υπάρχουν επικίνδυνα απόβλητα.
Τον Οκτώβριο 2016, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
σχολιάζοντας την πιο πάνω απαντητική επιστολή του Δήμου παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
Όσον αφορά το θέμα της άδειας διαχείρισης των αποβλήτων, η θέση του υπεύθυνου αξιολόγησης ήταν
απαράδεκτη, λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς, ο Ανάδοχος δεν
κατείχε σε ισχύ τη σχετική άδεια, και ως εκ τούτου η προσφορά του θα έπρεπε να είχε απορριφθεί,
εφόσον ο σχετικός όρος του διαγωνισμού προνοούσε ότι ο προσφοροδότης οφείλει, με ποινή
αποκλεισμού, να καταθέσει μαζί με τα υπόλοιπα έγγραφα της προσφοράς του – μεταξύ άλλων – και εν
ισχύ, Άδεια Διαχείρισης Αποβλήτων που αφορά τη συλλογή και μεταφορά αποβλήτων που προκύπτουν
από εκσκαφές, κατασκευές, κατεδαφίσεις ή άλλες κατηγορίες αποβλήτων που προκύπτουν από τις
δραστηριότητες που διενεργεί για ολοκλήρωση των προνοιών της Σύμβασης, ή σε περίπτωση που
στηρίζεται στις δυνατότητες άλλου/ων φορέα/ων για εκπλήρωση των πιο πάνω υποχρεώσεων πλήρως
συμπληρωμένη και υπογραμμένη τη Δήλωση Άλλων Φορέων, με την οποία θα εγγυάται στην Αναθέτουσα
Αρχή ότι, σε περίπτωση ανάδειξης του Προσφέροντα ως Αναδόχου, θα θέσουν στην διάθεση του τη
σχετική Άδεια Διαχείρισης Αποβλήτων την οποία αυτοί κατέχουν καθώς επίσης και τους κατά περίπτωση
υπόλοιπους αναγκαίους πόρους.
Ως εκ τούτου παρατηρήσαμε ότι ο διαγωνισμός κατακυρώθηκε σε μη αδειούχο οικονομικό φορέα
διαχείρισης αποβλήτων, ο οποίος παρείχε τις υπηρεσίες μέχρι την ημερομηνία ανανέωσης της άδειας του
παράνομα και ο Δήμος – εν γνώσει του – τις αποδεχόταν, καταβάλλοντας του και το αντίτιμο.
Όσον αφορά το θέμα της χρήσης οχημάτων για τη μεταφορά των αποβλήτων, υπήρχε αντίφαση στα όσα
μας πληροφόρησε ο Δήμος με τα όσα ενημέρωσε ο Ανάδοχος τον Δήμο για το θέμα της χρήσης οχημάτων
για τη μεταφορά των αποβλήτων. Ως εκ τούτου, ζητήσαμε όπως μας επεξηγηθεί τεκμηριωμένα, πώς, ενώ
γινόταν χρήση και άλλων οχημάτων από τον Ανάδοχο, η πληρωμή του γινόταν με βάση τα οχήματα που
ήταν δηλωμένα στον Δήμο και καλύπτονταν από την άδεια διαχείρισης. Δηλαδή, με βάση τα πιο πάνω,
προέκυπτε ότι ο Ανάδοχος είτε δεν τιμολογούσε τα φορτία που μετέφερε με άλλα οχήματα, κάτι που δεν
ήταν λογικό, είτε στα τιμολόγια αναφέρονταν άλλα οχήματα (αυτά που καταγράφονται στην άδεια του)
και όχι αυτά που χρησιμοποιούσε στην πραγματικότητα (που ανήκαν σε άλλους εργολάβους), γεγονός
που θα έπρεπε να προβληματίσει τον Δήμο και να τύχει περαιτέρω διερεύνησης, αφορούσε σε
ενδεχόμενη παράθεση παραπλανητικών στοιχείων.
Όσον αφορά την ορθότητα των πληρωμών, επισημάναμε ότι η πρακτική που ακολουθείτο στο παρελθόν,
δεν δικαιολογούσε – ούτε και απάλλασσε – τον Δήμο από την ευθύνη και υποχρέωση του να βεβαιώνεται
για την ορθότητα των πληρωμών.
Υποδείξαμε ότι, λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, προέκυπτε ότι ο Δήμος, μέχρι σήμερα, πλήρωνε τον
Ανάδοχο για τις υπηρεσίες που του παρείχε, χωρίς να επιβεβαιώνει την ποσότητα των αποβλήτων που
μεταφέρονταν, τον αριθμό των φορτίων καθώς και τον χώρο απόρριψης τους, αποδεχόμενος τα τιμολόγια
και τα στοιχεία που προσκόμιζε ο Ανάδοχος. Παρατηρήσαμε επίσης ότι η απουσία ικανοποιητικού
μηχανισμού ελέγχου από τον Δήμο, δημιουργούσε σοβαρές επιφυλάξεις για τα ποσά που κατέβαλλε ο
Δήμος στον Ανάδοχο.
79
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Τέλος, όσον αφορά στα απόβλητα που μαζεύονταν στον χώρο του Ιπποδρόμου, ο Δήμος δεν μας είχε
πληροφορήσει τον τρόπο με τον οποίο διασφαλίζεται ότι τηρείται η σύσταση του.
Τον ίδιο μήνα, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι μετά τις παρατηρήσεις της Υπηρεσίας μας
ακολουθούνται οι πιο κάτω διαδικασίες διαχείρισης της σύμβασης:
Ο Ανάδοχος χρησιμοποιεί για τη μεταφορά των αποβλήτων τα οχήματα που έχει δηλωμένα στο Δήμο, τα
οποία ελέγχονται και καταγράφονται από υπάλληλο του Δήμου.
Ο Δήμος έχει απαιτήσει από τον Ανάδοχο όπως, για σκοπούς ελέγχου, επισυνάπτει στα τιμολόγια
πληρωμής του το απόκομμα εισόδου στις αδειοδοτημένες μονάδες.
Γίνεται έλεγχος από τον Δήμο για βεβαίωση ότι τηρείται η σύσταση του, όπως στα απόβλητα που
μαζεύονται στον χώρο του Ιπποδρόμου, να μην υπάρχουν και επικίνδυνα απόβλητα.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε ότι ο Δήμος, μετά την υποβολή των παρατηρήσεων
μας, ακολουθεί πιστά τις υποδείξεις της Υπηρεσίας μας, όσον αφορά τη διαχείριση της σύμβασης.
Σύσταση: Το Δημοτικό Συμβούλιο θα πρέπει να θεσπίσει κατάλληλους μηχανισμούς, ώστε παρόμοιες
αδυναμίες στη διαχείριση συμβάσεων να μην επαναληφθούν στο μέλλον.
80
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
1.8
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΔΗΜΟΣ ΠΟΛΗΣ ΧΡΥΣΟΧΟΥΣ
Διαγωνισμός για την Αποκατάσταση Διατηρητέας Οικοδομής και Πετρόκτιστων Κτηρίων στο Τεμάχιο
του Δημοτικού Μεγάρου στην Πόλη Χρυσοχούς – Αρ. Διαγωνισμού 7/2015. Ο διαγωνισμός
προκηρύχθηκε στις 7.7.2015 με προϋπολογισμό ύψους €824.000 και ημερομηνία υποβολής των
προσφορών στις 18.9.2015.
Σύμφωνα με τους Κανονισμούς Προσφορών για τους Δήμους (Κ.Δ.Π. 243/2012) η μελέτη και αξιολόγηση
των προσφορών ανατίθεται σε τριμελή τουλάχιστον Επιτροπή που διορίζεται πριν την υποβολή των
προσφορών από το Συμβούλιο Προσφορών ή την Επιτροπή Προσφορών του Δήμου, ανάλογα με την
περίπτωση. Επίσης, σύμφωνα με τους πιο πάνω Κανονισμούς, η διαδικασία του ανοίγματος των
προσφορών αρχίζει, όπου είναι εφικτό, αμέσως μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής τους.
Στις 30.9.2015, ο Δημοτικός Μηχανικός μας πληροφόρησε ότι το άνοιγμα των προσφορών δεν είχε ακόμα
γίνει, επειδή ο Δήμος παρέλειψε να διορίσει – πριν την υποβολή των προσφορών – την Επιτροπή
Αξιολόγησης.
Τον Οκτώβριο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου
υποδείξαμε ότι η πιο πάνω παράλειψη ήταν ουσιώδης και ενδέχετο να επηρεάζει το αδιάβλητο της
διαδικασίας αξιολόγηση του διαγωνισμού.
Ανεξάρτητα με τα πιο πάνω, παρατηρήσαμε ότι ενώ σύμφωνα με τους πιο πάνω Κανονισμούς αντίγραφα
της προκήρυξης μαζί με τα έγγραφα του διαγωνισμού, συνοδευόμενα με αντικειμενική εκτίμηση δαπάνης,
κοινοποιούνται ταυτόχρονα με την αποστολή της προκήρυξης για δημοσίευση στην Αρμόδια Αρχή
Δημοσίων Συμβάσεων και στον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας, ο Δήμος παρέλειψε να κοινοποιήσει τα
έγγραφα του πιο πάνω διαγωνισμού στην Υπηρεσία μας.
Τον ίδιο μήνα, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε – μεταξύ άλλων – ότι το Συμβούλιο Προσφορών του Δήμου
διόρισε ως μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης για τον πιο πάνω διαγωνισμό, τον Δημοτικό Γραμματέα, τον
Δημοτικό Μηχανικό, την Οικονομική Διαχειρίστρια και εκπρόσωπο του ΕΤΕΚ.
Τον Δεκέμβριο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο υποδείξαμε ότι σύμφωνα με τους πιο πάνω
Κανονισμούς, τα μέλη των Επιτροπών Αξιολόγησης είναι δημοτικοί υπάλληλοι που κατέχουν την τεχνική
ή/και επαγγελματική κατάρτιση επί του εξεταζομένου θέματος. Ως εκ τούτου, η συμμετοχή στην πιο πάνω
Επιτροπή Αξιολόγησης εκπροσώπου του ΕΤΕΚ, δεν ήταν επιτρεπτή με βάση τις πρόνοιες της νομοθεσίας.
Τον ίδιο μήνα, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι το Συμβούλιο Προσφορών αφού έλαβε υπόψη τις
εισηγήσεις μας καθώς και σχετική γνωμάτευση του νομικού συμβούλου του Δήμου, αποφάσισε σε
συνεδρία του στις 14.12.2015, να ενημερώσει την Υπηρεσία μας για την πρόθεση του να προχωρήσει σε
ακύρωση του διαγωνισμού και την επαναπροκήρυξη του. Η Υπηρεσία μας συμφώνησε με την πιο πάνω
πρόθεση του Δήμου.
Τον Ιανουάριο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι το εν λόγω θέμα τέθηκε ξανά ενώπιον του
Συμβουλίου Προσφορών, το οποίο σε συνεδρία του που έγινε στις 11.1.2016, αποφάσισε να συνεχιστεί η
διαδικασία αξιολόγησης και κατακύρωσης του διαγωνισμού.
Τον Απρίλιο 2016, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
Το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρία του που έγινε στις 23.2.2016, κατά την οποία εξέτασε την έκθεση
αξιολόγησης του πιο πάνω διαγωνισμού, αποφάσισε, κατά πλειοψηφία (με τη διαφωνία του Δημάρχου, ο
οποίος προειδοποίησε για ενδεχόμενες επιπτώσεις), όπως ο Δήμος καλέσει τον χαμηλότερο
προσφοροδότη να υποβάλει νέα στοιχεία, που να τεκμηριώνουν ότι πληροί τις απαιτούμενες
προϋποθέσεις – με βάση τα έγγραφα του διαγωνισμού – της Τεχνικής και Επαγγελματικής ικανότητας.
81
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Στις 13.4.2016, ο Δημοτικός Γραμματέας με επιστολή του προς τον χαμηλότερο προσφοροδότη, τον
κάλεσε όπως υποβάλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, ώστε να τεκμηριώνεται ότι η προσφορά του
πληροί τις απαιτούμενες προϋποθέσεις της Τεχνικής και Επαγγελματικής ικανότητας.
Υποδείξαμε ότι η πιο πάνω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου δεν συνάδει με τις πρόνοιες της
νομοθεσίας, καθώς η εκ των υστέρων υποβολή πληροφόρησης η οποία θα έπρεπε να είχε υποβληθεί με
την προσφορά, δεν θεωρείται διευκρίνιση, αλλά υποβολή νέων στοιχείων, κάτι το οποίο δεν είναι
επιτρεπτό.
Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως το θέμα τεθεί ξανά ενώπιον του Δημοτικού Συμβουλίου, αφού
ληφθούν και οι απόψεις της Αρμόδιας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.
Σύσταση: Η μη τήρηση των προνοιών της νομοθεσίας κατά τη διαδικασία διεκπεραίωσης των
διαγωνισμών, καθιστά τις αποφάσεις της Αναθέτουσας Αρχής, διαβλητές.
Πολυδύναμο Κέντρο Τρίτης Ηλικίας Πόλεως Χρυσοχούς - Αμοιβή Μελετητών. Σε συνάντηση Λειτουργών
της Υπηρεσίας μας με τον Δήμαρχο και τον Δημοτικό Μηχανικό που έγινε στις 14.4.2016, στα Γραφεία μας,
ο Δήμαρχος αναφέρθηκε στις πληρωμές που είχαν γίνει μέχρι τότε προς τους μελετητές του πιο πάνω
έργου (Αρχιτέκτονα/Πολιτικό Μηχανικό, Μηχανολόγο Μηχανικό, Ηλεκτρολόγο Μηχανικό, Επιμετρητή
Ποσοτήτων) από την Ιερά Μητρόπολη Κύκκου και Τηλλυρίας, η οποία είχε αναλάβει εξ ολοκλήρου τη
δαπάνη της μελέτης, στα πλαίσια δωρεάς.
Ενόψει των πιο πάνω, η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε στον Δήμαρχο όπως – ο Δήμος – προβεί σε έλεγχο των
εν λόγω πληρωμών, οι οποίες θα πρέπει να υπολογιστούν σύμφωνα με τις πρόνοιες των συμφωνιών που
έχουν υπογραφεί με τους μελετητές και, λαμβάνοντας υπόψη το ποσό της σύμβασης κατασκευής του
έργου, που ανέρχεται σε €1.944.000 συν ΦΠΑ.
Όσον αφορά τις επιπλέον εργασίες που έχουν ανατεθεί στους μελετητές, εισηγηθήκαμε όπως η πληρωμή
τους υπολογιστεί με βάση τις πραγματικές ώρες εργασίας τους.
Τέλος, υποδείξαμε ότι σε περίπτωση που από τον έλεγχο των πληρωμών που θα διεξαχθεί από τον Δήμο
διαπιστωθεί ότι παραμένει υπόλοιπο προς πληρωμή, αυτό θα πρέπει να πληρωθεί με βάση την πρόοδο
εκτέλεσης των εργασιών, ενώ, εάν διαπιστωθεί ότι έχει γίνει υπερπληρωμή, το επιπλέον ποσό θα πρέπει
να διεκδικηθεί/ανακτηθεί από τους μελετητές.
Σύσταση: Οι αμοιβές των μελετητών θα πρέπει να υπολογίζονται σύμφωνα με τις πρόνοιες των
συμφωνιών που έχουν υπογραφτεί και, να καταβάλλονται σταδιακά και ανάλογα με την πρόοδο των
εργασιών.
82
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
1.9
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΔΗΜΟΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ
Στοιχεία και πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση του Δήμου (αποτελέσματα έτους, έσοδα, έξοδα,
βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, προσωπικό, δάνεια), παρουσιάζονται στα
Παραρτήματα IV, V και VII, όπου εκτίθενται επίσης τα αντίστοιχα στοιχεία και πληροφορίες των
υπολοίπων Δήμων, ώστε να παρέχεται συνολική εικόνα και να υπάρχει δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ
Δήμων.
Επίσης, στοιχεία και πληροφορίες, όσον αφορά στα προϋπολογισθέντα έσοδα και έξοδα του Τακτικού
Προϋπολογισμού, προϋπολογισθείσες και πραγματικές δαπάνες του Προϋπολογισμού Αναπτύξεως,
οφειλές του Δήμου στο Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
υπαλλήλων, δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές, πρατήρια πετρελαιοειδών, αντιμισθία, αποζημίωση και
έξοδα παραστάσεων Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων και συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
πρώην Δημάρχων, παρουσιάζονται σε καταστάσεις στην παράγραφο 3.1 - Γενικές Παρατηρήσεις, ώστε
επίσης να παρέχεται η δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ Δήμων.
Υποβολή οικονομικών καταστάσεων για έλεγχο. Κατά την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσής μας, ο
έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων του Δήμου για τα έτη 2014 και 2015, βρισκόταν σε εξέλιξη. Ο
Δήμος υπέβαλε για έλεγχο τις οικονομικές καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31.12.2014, στις
15.9.2015 αντί στις 30.4.2015, όπως καθορίζεται στο άρθρο 81(1) του περί Δήμων Νόμου.
Τα θέματα που ακολουθούν αφορούν στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων για τα έτη που έληξαν
στις 31.12.2013 και 31.12.2012, τις οποίες Δήμος υπέβαλε για έλεγχο στις 12.9.2014 και 6.8.2013, αντί
μέχρι 30.4.2014 και 30.4.2013, αντίστοιχα, όπως καθορίζεται στον πιο πάνω Νόμο.
Μη απάντηση σε επιστολές της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Επιστολές μας προς τον Δήμο, οι οποίες αφορούν
σε παράπονα και καταγγελίες που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας, επώνυμα ή/και ανώνυμα, δεν έτυχαν
απάντησης, παρά τις υπενθυμίσεις που στάληκαν από μέρους μας, πράγμα απαράδεκτο και που δεν
εξυπηρετεί το καλώς νοούμενο συμφέρον του Δήμου, αφού τα θέματα που εγείρονται παραμένουν σε
εκκρεμότητα, χωρίς ενημέρωση της Υπηρεσίας μας για τις θέσεις του Δήμου, καθώς και για τη λήψη, από
μέρους του, τυχόν μέτρων για επίλυση/τακτοποίησή τους.
Σύμφωνα με σχετική επιστολή του Δημάρχου, ημερ. 18.1.2016, το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρία του
αποφάσισε να μην απαντά σε ανώνυμες καταγγελίες από οπουδήποτε και αν προέρχονται αυτές. Στην εν
λόγω επιστολή αναφέρεται επίσης ότι το περιεχόμενό τους δεν αγνοείται και ότι γίνονται οι έλεγχοι που
ενδείκνυνται, καθώς και ότι ο Δήμος παραμένει στη διάθεση της Υπηρεσίας μας, όπως και του Υπουργείου
Εσωτερικών, για παροχή οποιωνδήποτε πληροφοριών ή στοιχείων που τυχόν απαιτούνται για εξέταση
οποιουδήποτε θέματος, σε λειτουργούς της Υπηρεσίας μας που επισκέπτονται τον Δήμο για σκοπούς
ελέγχου.
Σημειώνεται ότι τα παράπονα ή/και καταγγελίες αξιολογούνται αρχικά από την Υπηρεσία μας, η οποία
είτε προγραμματίζει επιτόπιο έλεγχο ή απευθύνεται στους ελεγχόμενους για την αρχική διερεύνησή τους
από μέρους τους, ώστε να υποβάλουν τις απόψεις/σχόλιά τους και, σε περίπτωση που κριθεί σκόπιμο, η
Υπηρεσία μας προχωρά σε περεταίρω διερεύνησή τους, μη αποκλειόμενου και του επιτόπιου ελέγχου.
Τονίζεται ότι η διαδικασία και η μεθοδολογία του ελέγχου αποφασίζεται από την Υπηρεσία μας και όχι
από τον ελεγχόμενο. Επισημαίνεται ότι οι περισσότερες καταγγελίες είναι επώνυμες, αλλά, για ευνόητους
λόγους, όταν αυτές υποβάλλονται στον Δήμο για απόψεις ή/και για ενέργειες, αποκρύβεται το όνομα του
καταγγέλλοντα.
Η εν λόγω στάση του Δήμου επιβαρύνει με πρόσθετη ελεγκτική και διοικητική εργασία τους Λειτουργούς
της Υπηρεσίας μας, αναφορικά με την παρακολούθηση/επικαιροποίηση των θεμάτων που διερευνούνται,
αφού απουσιάζει οποιαδήποτε ενημέρωσή μας σχετικά με τις απόψεις και την αντιμετώπισή τους από τον
83
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Δήμο. Επισημαίνεται ότι η μη ανταπόκριση του Δήμου, έχει ως αποτέλεσμα καταγγέλλοντες να
επανέρχονται κατ’ επανάληψη, θεωρώντας ότι η Υπηρεσία μας είναι που δεν ανταποκρίνεται κατάλληλα.
Μέτρα βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης του Δήμου. Ο Δήμος θα μπορούσε να βελτιώσει την
οικονομική του κατάσταση και τη ρευστότητά του, ασκώντας με πιο οικονομικό, αποδοτικό και
αποτελεσματικό τρόπο τις εξουσίες που του παρέχει η σχετική νομοθεσία. Έσοδα, όπως δικαιώματα από
άδειες διαφημιστικών πινακίδων, δεν επιβάλλονται και δεν εισπράττονται, ενώ για τις καθυστερήσεις
φορολογιών, τελών, δικαιωμάτων και άλλων οφειλομένων ποσών, που στις 31.12.2013 και 31.12.2012
ανέρχονταν σε €5.076.908 και €5.065.182, αντίστοιχα, σε σύγκριση με €3.696.754 στις 31.12.2011, δεν
λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την έγκαιρη είσπραξή τους.
Αδαπάνητα ποσά λογαριασμού δανείων. Κατά το 2012, χωρίς να εξασφαλίσει έγκριση από το Υπουργείο
Εσωτερικών, ο Δήμος μετέφερε στον Γενικό Λογαριασμό το υπόλοιπο των μετρητών που βρισκόταν στον
λογαριασμό δανείων ύψους €172.580, ώστε να χρησιμοποιήσει το εν λόγω ποσό για σκοπούς άλλους από
αυτούς για τους οποίους εγκρίθηκαν τα σχετικά δάνεια.
Εσωτερικός έλεγχος. Παρά τη βελτίωση που σημειώθηκε, το σύστημα εσωτερικού ελέγχου του Δήμου
συνεχίζει να παρουσιάζει ορισμένες αδυναμίες και ελλείψεις, όπως:
•
Μη τήρηση ή μη ορθή τήρηση των κατάλληλων μητρώων, που υποβοηθούν στην καλύτερη
παρακολούθηση και έλεγχο, όπως μητρώο συμβολαίων, μητρώο εμβασμάτων, μητρώο
ενοικίασης/χρήσης δημοτικού γηπέδου, μητρώο αγωγών, μητρώο αδειών οικοδομής και
διαχωρισμού οικοπέδων και μητρώο σχισμάτων και παλινορθώσεων δρόμων.
•
Μη διενέργεια φυσικής καταμέτρησης των πάγιων περιουσιακών στοιχείων του Δήμου και
των αποθεμάτων/ειδών αποθήκης και μη υποβολή στην Υπηρεσία μας των σχετικών
πιστοποιητικών φυσικής καταμέτρησης.
Σύσταση: Για σκοπούς επιβεβαίωσης της φυσικής ύπαρξης των πάγιων περιουσιακών στοιχείων του
Δήμου, είναι απαραίτητο όπως διενεργείται φυσική καταμέτρηση και υποβάλλεται στην Υπηρεσία μας
το πιστοποιητικό που προνοείται στους σχετικούς Κανονισμούς.
Μητρώο αγωγών. Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι δεν κινούνται από τον Δήμο αγωγές για την
είσπραξη καθυστερήσεων εσόδων.
Σύσταση: Λαμβάνοντας υπόψη ότι το υπόλοιπο των καθυστερήσεων φορολογιών, τελών και
δικαιωμάτων στις 31.12.2013, ανερχόταν σε €5.076.908, ο Δήμος να κινεί αγωγές για την είσπραξή
τους και να τηρεί μητρώο αγωγών/δικαστικών υποθέσεων.
Διαχείριση αποθεμάτων. Μεγάλες ποσότητες ειδών σημαντικής αξίας, όπως πάσσαλοι για
ηλεκτροδότηση, λάμπες, σωλήνες αμιάντου, εξαρτήματα υδατοπρομήθειας, κρεβατάκια και ομπρέλες
θαλάσσης, εξακολουθούν να βρίσκονται σε περιφραγμένο χώρο, χωρίς να είναι καταχωρισμένα σε
Καθολικό Αποθήκης.
Σύσταση: Το Δημοτικό Συμβούλιο να αναθέσει, αμέσως, σε αρμόδιο λειτουργό την ευθύνη
διαχείρισης της αποθήκης. Όλα τα πιο πάνω να καταμετρηθούν και να καταχωριστούν σε Καθολικά
Αποθήκης, σύμφωνα με τις Δημοσιονομικές Οδηγίες και Κανονισμούς Αποθηκών.
Προσωπικό.
(α) Παρεμφερή ωφελήματα προσωπικού. Στο συνολικό κόστος προσωπικού ύψους €5 εκ. το 2013 και
€5,1 εκ. το 2012, περιλαμβάνονται και τα ακόλουθα ωφελήματα:
84
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Ταμείο Ευημερίας Υπαλλήλων και Εργατών
Ιατροφαρμακευτική Περίθαλψη Υπαλλήλων
Ιατροφαρμακευτική Περίθαλψη Εργατών
Ασφάλιστρα Εργατοϋπαλλήλων
2013
€
1.431
64.816
37.094
27.975
131.316
2012
€
38.789
68.481
67.284
33.058
207.612
Ενόψει των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο Δήμος, η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε την
επαναξιολόγηση των πιο πάνω ωφελημάτων και τη λήψη μέτρων για περιορισμό τους.
Η Υπηρεσία μας σημείωσε επίσης, κατ’ ανάλογο τρόπο που έχει θέσει το θέμα και σε άλλους
ελεγχόμενους, περιλαμβανομένων και ημικρατικών οργανισμών, ότι τα ποσά που έχουν δοθεί σε
παρεμφερή ωφελήματα προσωπικού δεν θα πρέπει πλέον να επιβαρύνουν τον Δήμο, αλλά τους
υπαλλήλους του.
Σύσταση: Στα πλαίσια των θεσμοθετημένων διαδικασιών, να γίνει επαναξιολόγηση των πιο πάνω
ωφελημάτων και να ληφθούν μέτρα για περιορισμό τους.
(β) Πλήρωση 4 θέσεων Βοηθού Γραμματειακού Λειτουργού. Χωρίς την ύπαρξη κενών θέσεων και
χωρίς την εκ των προτέρων έγκριση του Υπουργού Εσωτερικών και τη σύμφωνο γνώμη του Υπουργού
Οικονομικών, το Δημοτικό Συμβούλιο, με τις αποφάσεις του, ημερ. 15.1.2009, 5.3.2009, 22.4.2009 και
20.7.2009, προέβη στην πρόσληψη τεσσάρων Βοηθών Γραμματειακών Λειτουργών.
Παρόλο που το Υπουργείο Εσωτερικών σε επιστολές του προς τον Δήμο, ημερ. 12.1.2011 και 7.9.2011,
αναφέρει ότι η εν λόγω ενέργεια του Δήμου είναι παράτυπη και πρέπει να ανακληθεί, εντούτοις ο Δήμος
συνέχισε την εργοδότηση των πιο πάνω υπαλλήλων, ενώ μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου δεν
σημειώθηκαν οποιεσδήποτε εξελίξεις.
Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων. Σύμφωνα με αναλογιστική εκτίμηση που έγινε το 2015, με
ημερομηνία αναφοράς την 31.12.2013, η αναλογιστική υποχρέωση του Δήμου κατά την ημερομηνία αυτή,
έναντι του πιο πάνω Ταμείου, για ελλειμματικές εισφορές, ανερχόταν σε €3.441.550.
Σύσταση: Ενόψει των σημαντικών αλλαγών που επήλθαν στη σχετική νομοθεσία, αναφορικά με την
καταβολή εισφορών και από τους υπαλλήλους και την επέκταση του ορίου ηλικίας αφυπηρέτησης, ο
Δήμος να διενεργήσει νέα αναλογιστική μελέτη, ώστε να εκτιμηθούν οι πραγματικές/σημερινές
υποχρεώσεις του Δήμου προς το Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων και να λάβει αποφάσεις ως
προς τον τρόπο και χρόνο αποπληρωμής των πιο πάνω υποχρεώσεων.
Μηχανογράφηση υπηρεσιών του Δήμου.
(α)
Ασφάλεια μηχανογραφικών συστημάτων.
(i)
Έλεγχος φυσικής πρόσβασης στο δωμάτιο του εξυπηρετητή δικτύου. Η πρόσβαση στο
δωμάτιο που στεγάζεται ο εξυπηρετητής δικτύου του Δήμου δεν ελέγχεται με τη χρήση
μαγνητικών καρτών ή με την πληκτρολόγηση κωδικού πρόσβασης.
Σύσταση: Η πρόσβαση στο δωμάτιο του κεντρικού ηλεκτρονικού υπολογιστή να ελέγχεται κατάλληλα
και η είσοδος λειτουργών, καθώς και ο σκοπός τους, να καταγράφεται σε μητρώο.
(ii)
Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι. Ο εξυπηρετητής δικτύου του Δήμου είναι εγκατεστημένος σε μη
κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, στον οποίο δεν υπάρχουν όλα τα απαραίτητα
προστατευτικά μέτρα ασφάλειας όπως, για παράδειγμα, σύστημα ελέγχου θερμοκρασίας,
85
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
υγρασίας, συναγερμού, ανίχνευσης καπνού/πυρκαγιάς και πυρόσβεσης. Λόγω των πιο πάνω,
ελλοχεύει ο κίνδυνος καταστροφής εξοπλισμού ή/και δεδομένων, λόγω ακατάλληλων
συνθηκών φύλαξης ή/και κακόβουλων ενεργειών.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για αποφυγή οποιουδήποτε ενδεχόμενου
κινδύνου.
(β) Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης. Ο Δήμος δεν έχει ετοιμάσει επίσημο σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας, το
οποίο να περιλαμβάνει σχέδιο αποκατάστασης καταστροφής, καθώς και εναλλακτικές λύσεις/διαδικασίες
για τα πληροφοριακά του συστήματα, που να αφορούν στη συνέχιση των εργασιών του μετά από
καταστροφή.
Σύσταση: Ο Δήμος να ετοιμάσει ολοκληρωμένο σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας, που να
προσδιορίζει, μεταξύ άλλων, τις άμεσες ενέργειες για αποκατάσταση των συστημάτων πληροφορικής
σε περίπτωση καταστροφής.
Έσοδα.
(α)
Εκμετάλλευση παραλιών.
(i)
Μετά από πληροφορίες και καταγγελίες που περιήλθαν σε γνώση του Δημοτικού
Συμβουλίου, για πιθανές καταχρήσεις από εργάτες του Δήμου που διενεργούσαν εισπράξεις
από την ενοικίαση ειδών παραλίας στον Πρωταρά, η Αστυνομία προέβη στις 5.9.2012 στη
σύλληψη 13 εργατών, στα πλαίσια της διερεύνησης διαφόρων ποινικών αδικημάτων που
ενδεχομένως προέκυπταν από την πιθανή υπεξαίρεση και οικειοποίηση χρημάτων.
Στις 8.10.2012, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε τον τερματισμό, από 12.10.2012, της
απασχόλησης των 12 εργατών (ένας εργάτης είχε ήδη παραιτηθεί πριν τη λήψη της
απόφασης), εναντίον των οποίων σχηματίστηκε ποινικός φάκελος και καταχωρήθηκε στο
Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου ποινική υπόθεση.
Κατά την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, η εκδίκαση της υπόθεσης είχε ολοκληρωθεί και
το Δικαστήριο έκρινε ένοχους 7 από τους εν λόγω εργάτες και αθώωσε τους άλλους 5.
Σύσταση: Ο Δήμος να ενημερώσει την Υπηρεσία μας σχετικά με τις ενέργειες και τα μέτρα που
προτίθεται να πάρει.
(ii)
Επισημαίνεται ότι η Υπηρεσία μας, σε επιστολές της από το 1998, υποδείκνυε αδυναμίες και
ελλείψεις στα θέματα ελέγχου των εισπράξεων από την ενοικίαση κρεβατιών και ομπρελών,
από τη μη διενέργεια αιφνιδιαστικών ελέγχων.
Επιπρόσθετα, στις επιστολές μας, ημερ. 10.3.2010 και 7.7.2011, αναφέρθηκε ότι η Υπηρεσία
μας είχε γίνει δέκτης καταγγελιών από πολίτες, χρήστες κρεβατιών και ομπρελών, ότι δεν
τους εκδίδονταν αποδείξεις είσπραξης όταν κατέβαλλαν τα σχετικά δικαιώματα. Ωστόσο,
παρά τις επισημάνσεις μας, δεν λήφθηκαν οποιαδήποτε διορθωτικά μέτρα εκ μέρους του
Δήμου.
(iii)
Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, οι εισπράξεις από την εκμετάλλευση παραλιών
(ενοικίαση κρεβατιών και ομπρελών) ανήλθαν σε €1.380.794 και €1.024.215 το έτος 2013 και
2012, αντίστοιχα, σε σύγκριση με €901.925 το 2011, δηλαδή σημειώθηκε αύξηση €356.579 ή
ποσοστό 34,8% το 2013, σε σύγκριση με το 2012 και αύξηση €122.290 ή ποσοστό 13,6% το
2012, σε σύγκριση με το 2011.
86
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
(β)
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Τέλη διανυκτερεύσεων ξενοδοχείων.
(i)
Δεν ασκείται από τον Δήμο οποιοσδήποτε έλεγχος, για επιβεβαίωση της ορθότητας των
στοιχείων που φαίνονται στις καταστάσεις διανυκτερεύσεων που υποβάλλονται από τα
ξενοδοχεία, με βάση τις οποίες υπολογίζονται και εισπράττονται τα τέλη διανυκτερεύσεων.
Σύσταση: Tο Δημοτικό Συμβούλιο να εφαρμόσει το άρθρο 85(2)(ια)(iii) του περί Δήμων Νόμου, που
προνοεί ότι ο διευθυντής ή υπεύθυνος επιχειρήσεως ξενοδοχείου πρέπει να παρουσιάζει για
επιθεώρηση και έλεγχο τα έντυπα και βιβλία που σχετίζονται με την καταβολή τελών
διανυκτερεύσεων, σε εξουσιοδοτημένο πρόσωπο και σε χρόνο που θα ορίσει το Δημοτικό
Συμβούλιο.
(ii)
Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, οι χρεώστες τελών διανυκτερεύσεων ανέρχονταν
στις 31.12.2013 σε €210.709 (€204.558 στις 31.12.2012). Στους εν λόγω χρεώστες
περιλαμβάνονται ξενοδοχεία που οφείλουν σημαντικά ποσά και για τέλη σκυβάλων,
επαγγελματικό φόρο και δημοτικά τέλη ακίνητης ιδιοκτησίας.
(γ) Τέλος θεάματος. Δεν ακολουθείται η καθορισμένη διαδικασία, ώστε όλα τα εισιτήρια για δημόσια
θεάματα να υποβάλλονται για θεώρηση από τις υπηρεσίες του Δήμου πριν από τις
παραστάσεις/εκδηλώσεις και, ως εκ τούτου, δεν υπολογίζεται και δεν καταβάλλεται στον Δήμο τέλος
θεάματος, για όλα τα δημόσια θεάματα που διοργανώνονται στα όρια του Δήμου, σε αντίθεση με το
άρθρο 85(2)(ι)(i), (ii) και (iii) του περί Δήμων Νόμου.
Σύσταση: Για την παρακολούθηση και εφαρμογή των προνοιών του πιο πάνω άρθρου, ο Δήμος να
τηρεί μητρώο, στο οποίο να καταχωρίζονται όλοι οι αδειούχοι χώροι και να επιθεωρεί υποστατικά,
ώστε να εντοπίζει χώρους στους οποίους εκτελούνται δημόσια θεάματα χωρίς άδεια.
Χρεώστες.
(α) Χρεώστες φορολογιών. Οι καθυστερήσεις φορολογιών τελών σκυβάλων και επαγγελματικής άδειας
ανήλθαν στις 31.12.2013 και 31.12.2012 σε €2.233.002 και €2.091.551, αντίστοιχα, σε σύγκριση με
€1.522.444 στις 31.12.2011, δηλαδή σημειώθηκε αύξηση €141.451 ή ποσοστό 6,8% το 2013, σε σύγκριση
με το 2012 και αύξηση €569.107 ή ποσοστό 37,4% το 2012, σε σύγκριση με το 2011.
Όσον αφορά στις καθυστερήσεις των ετών 1986-2008, το ποσοστό είσπραξής τους κατά το 2013
κυμάνθηκε σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Διαπιστώνονται αδυναμίες στην αποτελεσματική είσπραξη φορολογιών, τελών και δικαιωμάτων που
επιβάλλονται από τον Δήμο, με αποτέλεσμα σημαντικά ποσά να παραμένουν κάθε χρόνο ανείσπρακτα και
η είσπραξή τους, με την πάροδο του χρόνου, να καθίσταται δύσκολη ή/και αδύνατη.
Σύσταση: Οι κατάλογοι καθυστερήσεων να τύχουν προσεκτικής μελέτης, για εντοπισμό των ποσών
που θα μπορούσε να εισπραχθούν και να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα, περιλαμβανομένων και
νομικών, για την είσπραξή τους.
(β)
Χρεώστες δημοτικού τέλους ακίνητης ιδιοκτησίας.
(i)
Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, οι χρεώστες δημοτικού τέλους ακίνητης
ιδιοκτησίας στις 31.12.2013 και 31.12.2012 ανέρχονταν σε €1.213.340 και €903.165,
αντίστοιχα, σε σύγκριση με €642.566 στις 31.12.2011, δηλαδή σημειώθηκε αύξηση €570.774
ή ποσοστό 88,8% το 2013, σε σύγκριση με το 2011.
87
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύσταση: Να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα για είσπραξη των οφειλομένων.
(ii)
Στον φορολογικό κατάλογο για το έτος 2014, δεν υπάρχουν 880 περιπτώσεις ακίνητης
ιδιοκτησίας για τις οποίες εξακολουθεί να οφείλεται δημοτικό τέλος ακίνητης ιδιοκτησίας,
ύψους €57.767, που επιβλήθηκε τα έτη 2006-2013.
Σύσταση: Οι πιο πάνω περιπτώσεις να διερευνηθούν, σε συνεργασία με το Επαρχιακό Κτηματολόγιο
Αμμοχώστου, για να διαπιστωθούν οι λόγοι για τους οποίους οι πιο πάνω ιδιοκτήτες δεν
παρουσιάζονται στους φορολογικούς καταλόγους του 2014, δεδομένου ότι για την πώληση ή
μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας απαιτείται η προηγούμενη εξόφληση όλων των οφειλόμενων
δημοτικών τελών ακίνητης ιδιοκτησίας.
(γ) Χρεώστες τελών κατανάλωσης νερού. Οι χρεώστες τελών κατανάλωσης νερού στις 31.12.2013 και
31.12.2012 ανήλθαν σε €654.759 και €562.846, αντίστοιχα, σε σύγκριση με €650.088 στις 31.12.2011.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει μέτρα για είσπραξη των καθυστερήσεων, μη αποκλειομένης και της
διακοπής της παροχής νερού, σύμφωνα με τον σχετικό Κανονισμό. Υπογραμμίζεται ότι είναι αναγκαίο
να λαμβάνονται έγκαιρα μέτρα για είσπραξη των καθυστερήσεων, αφού ο κίνδυνος της μη είσπραξής
τους, με την πάροδο του χρόνου, αυξάνεται σημαντικά.
Καταθέσεις για κατασκευή δρόμων. Δικαιώματα κατασκευής δρόμων ύψους €1.379.443, τα οποία
εισπράχθηκαν από δημότες κατά τα έτη 1994 μέχρι 2013, καταχωρίστηκαν στα έσοδα και κατατέθηκαν
στον Γενικό Λογαριασμό του Δήμου, αντί να πιστωθούν σε ειδικό λογαριασμό καταθέσεων με χρέωση
αντίστοιχου τραπεζικού λογαριασμού/ειδικού ταμείου, ώστε να είναι δυνατή η παρακολούθηση των
σχετικών δαπανών, σε αντίθεση με το άρθρο 6 του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου.
Λόγω της μη τήρησης σχετικού μητρώου, δεν μπορεί να ελεγχθεί κατά πόσο το κόστος των εργασιών
αντιστοιχεί/δεν υπερβαίνει το ποσό που εισπράχθηκε από τους δημότες.
Σύσταση: Ο Δήμος να ακολουθήσει την ορθή διαδικασία και να υιοθετήσει την τήρηση αναλυτικού
μητρώου, στο οποίο να καταχωρίζονται, ξεχωριστά για κάθε οδό, τα ποσά που εισπράττονται από
τους δημότες και οι δαπάνες που πραγματοποιούνται για την κατασκευή τους. Τα ποσά που
εισπράττονται και πληρώνονται, σύμφωνα με το μητρώο, καθώς και το ποσό που παραμένει
αδιάθετο, να συμφιλιώνονται με τον ειδικό λογαριασμό καταθέσεων στο Γενικό Καθολικό.
Δικαιώματα εξαγοράς χώρων στάθμευσης, δικαιώματα εξαγοράς ανοιχτών δημόσιων χώρων και
δικαιώματα εξαγοράς της υποχρέωσης κατασκευής παραλιακού πεζόδρομου. Για σκοπούς ενιαίας
πολιτικής και εφαρμογής ομοιόμορφης πρακτικής, ο Υπουργός Εσωτερικών, με βάση το άρθρο 6 του περί
Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, εξέδωσε τις εντολές 1/96, 1/97 (η οποία αντικαταστάθηκε με την
εντολή 3/2008) και 1/2001, με τις οποίες εκχώρησε τις εξουσίες του στις αρμόδιες Τοπικές Αρχές, όπως
εισπράττουν τα δικαιώματα εξαγοράς χώρων στάθμευσης, τα δικαιώματα εξαγοράς ανοιχτών δημόσιων
χώρων και τα δικαιώματα εξαγοράς της υποχρέωσης κατασκευής παραλιακού πεζόδρομου, αντίστοιχα και
όπως δημιουργήσουν Ειδικά Ταμεία, στα οποία θα κατατίθενται τα σχετικά δικαιώματα.
Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι το συνολικό υπόλοιπο των δικαιωμάτων εξαγοράς ανοιχτών δημόσιων
χώρων και των δικαιωμάτων εξαγοράς χώρων στάθμευσης, που στις 31.12.2013 ανερχόταν σε €663.961
και €171.002, αντίστοιχα, καθώς και το υπόλοιπο των δικαιωμάτων εξαγοράς της υποχρέωσης κατασκευής
παραλιακού πεζόδρομου ύψους €29.043, είναι κατατεθειμένα στον Γενικό Λογαριασμό του Δήμου, αντί
88
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
σε ξεχωριστούς τραπεζικούς λογαριασμούς καταθέσεων, ώστε να πιστοποιείται η διάθεσή τους για τους
σκοπούς για τους οποίους εισπράχθηκαν, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στις πιο πάνω εντολές.
Οι εισηγήσεις της Υπηρεσίας μας, ως προς τη σύσταση, λειτουργία και τις διαδικασίες τήρησης των πιο
πάνω Ειδικών Ταμείων, όπως εφαρμόζονται και από άλλους Δήμους, έχουν αναφερθεί επανειλημμένα,
χωρίς ωστόσο οι οικονομικές υπηρεσίες του Δήμου να τις υιοθετήσουν.
Έξοδα πολιτιστικών και άλλων εκδηλώσεων.
(α) Οι δαπάνες για πολιτιστικές υπηρεσίες και εκδηλώσεις κατά τα έτη 2013 και 2012, ανήλθαν σε
€231.197 και €252.202, αντίστοιχα, σε σύγκριση με €391.100 το 2011, δηλαδή σημειώθηκε μείωση
€159.903 ή ποσοστό 40,9% το 2013, σε σύγκριση με το 2011.
Παρόλο που σημειώθηκε σημαντική μείωση των δαπανών κατά το 2013, εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη
τις παρούσες οικονομικές συνθήκες στα δημόσια οικονομικά, αυτές εξακολουθούν να είναι ψηλές.
(β) Στα πιο πάνω ποσά περιλαμβάνονται ποσά χορηγιών που παραχωρήθηκαν κατά το 2013 και 2012
σε πολιτιστικό σύλλογο και σε μουσικό-πολιτιστικό σωματείο, τα οποία, σύμφωνα με τα σχετικά
πιστοποιητικά εγγραφής σωματίου, έχουν εγγραφεί από τον Δήμο σύμφωνα με τον περί Σωματείων και
Ιδρυμάτων Νόμο.
Συναφώς αναφέρεται ότι σύμφωνα με επιστολή του Υπουργείου Εσωτερικών, προς τον Πρόεδρο της
Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών, με ημερ. 8.11.2012, το άρθρο 85(2)(ιβ) του περί Δήμων Νόμου
ουδόλως διαλαμβάνει τη δυνατότητα των Δήμων να ιδρύουν ή συμμετέχουν σε σωματεία ή ιδρύματα,
αλλά τη δυνατότητα των Δήμων να επιβραβεύουν οποιαδήποτε πρόσωπα, σωματεία ή ιδρύματα, τα
οποία διακρίνονται στους τομείς των αναφερόμενων δραστηριοτήτων, θέση την οποία επιβεβαιώνει και ο
Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, με σχετική του γνωμάτευση, ημερ. 17.9.2012.
Σύσταση: Να αποχωρήσει αμέσως ο Δήμος από την παράνομη συμμετοχή σε σωματεία. Ποσά
χορηγιών προς σωματεία και ιδρύματα, να καταχωρίζονται στον λογαριασμό του Γενικού Καθολικού
«Συνεισφορές – Χορηγίες» και όχι στα έξοδα πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Ενοικίαση υποστατικών από τον Δήμο.
(α) Κατά το 2007, ο Δήμος ενοικίασε τον πρώτο όροφο κτιρίου έναντι του Δημαρχείου για στέγαση της
Δημοτικής Βιβλιοθήκης, για το οποίο για την περίοδο 12/2007-1/2016, πληρώθηκαν ενοίκια συνολικού
ύψους €139.120, χωρίς, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου, η Δημοτική Βιβλιοθήκη να είχε μετακινηθεί
στο πιο πάνω κτίριο, με αποτέλεσμα ο εν λόγω χώρος να παραμένει αναξιοποίητος.
Σύσταση: Ο Δήμος να ενημερώσει την Υπηρεσία μας για τους λόγους για τους οποίους ο πιο πάνω
χώρος δεν αξιοποιήθηκε από το 2007 μέχρι σήμερα, καθώς και για τα μέτρα που θα λάβει για
τερματισμό της συνεχιζόμενης διασπάθισης δημόσιου χρήματος.
(β) Κατά το 2013, ο Δήμος ενοικίασε διαμέρισμα για στέγαση, στα δημοτικά όριά του, Στούντιο του
Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου, καταβάλλοντας ενοίκιο ύψους €400 τον μήνα, πλέον κοινόχρηστα,
παρόλο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ο χώρος για στέγαση της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, ο οποίος
ήταν διαθέσιμος.
Σύσταση: Ο Δήμος να επανεξετάσει τις ανάγκες του και να αξιοποιήσει κατάλληλα τα πιο πάνω
υποστατικά, ώστε να περιοριστούν οι δαπάνες του για ενοίκια. Όσον αφορά στο υποστατικό για το
οποίο αναφερόμαστε στην παράγραφο (α) πιο πάνω, λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχετικό συμβόλαιο
δεν έχει ανανεωθεί μετά την 31.1.2016, ο Δήμος, αμέσως, είτε να το αξιοποιήσει είτε να το
εγκαταλείψει.
89
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Δημοτικό Ταμείο
(α) Κατάχρηση στο Δημοτικό Ταμείο. Σύμφωνα με επιστολή του Δημάρχου προς τον Αστυνομικό
διευθυντή Αμμοχώστου, ημερ. 18.6.2014, περί τα τέλη Μαρτίου του 2014 διαπιστώθηκε έλλειμμα στο
ταμείο συγκεκριμένου δημοτικού υπαλλήλου με καθήκοντα εισπράκτορα, ο οποίος κατά τη διάρκεια της
διερεύνησης κατέβαλε στον Δήμο συνολικό ποσό ύψους €109.502, αναφέροντας στην Αστυνομία ότι ο
Δήμος δεν έχει καμιά απαίτηση.
Η Υπηρεσία μας, με επιστολή της, ημερ. 23.6.2014, επισήμανε ότι παρήλθε μεγάλο χρονικό διάστημα
μέχρι να καταγγελθεί η υπόθεση στην Αστυνομία, αφού η υπεξαίρεση περιήλθε σε γνώση του Δήμου από
τον Μάρτιο του 2014, καθώς και ότι διαφωνεί με την αναφορά στην επιστολή προς την Αστυνομία ότι ο
Δήμος δεν έχει καμιά απαίτηση, τονίζοντας ότι, όσον αφορά στο πραγματικό ύψος της υπεξαίρεσης, ότι
αυτό θα μπορεί να επιβεβαιωθεί μετά την πλήρη και ενδελεχή διερεύνηση του θέματος είτε από τον
Δήμο, είτε από την Αστυνομία.
Συναφώς αναφέρεται ότι στις 10.4.2014 το Δημοτικό Συμβούλιο αποδέχθηκε την παραίτηση του εν λόγω
υπαλλήλου, ενώ στις 4.12.2014 επανέλαβε ότι δεν έχει οποιαδήποτε περαιτέρω αξίωση.
Όπως έχουμε πληροφορηθεί, η υπόθεση εξετάζεται από την Αστυνομία.
Σύσταση: Ο Δήμος να ζητήσει γραπτώς από τον Αρχηγό Αστυνομίας, όπως πληροφορηθεί σχετικά με
τον χειρισμό της υπόθεσης και για τυχόν εξελίξεις.
(β) Μεταχρονολογημένες επιταγές. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως αριθμός
φορολογουμένων καταβάλουν τις οφειλές τους με την έκδοση και αποδοχή τους από τον Δήμο,
μεταχρονολογημένων επιταγών, ενέργεια η οποία, σύμφωνα με τις Δημοσιονομικές και Λογιστικές
Οδηγίες, όχι μόνο δεν επιτρέπεται, αλλά εγκυμονεί και κινδύνους για πιθανή απώλεια εσόδων.
Το ποσό των μεταχρονολογημένων επιταγών που παρουσιάστηκαν στους λειτουργούς της Υπηρεσίας μας
κατά τη διάρκεια του ελέγχου, ανερχόταν σε €364.098 συνολικά, οι οποίες δεν ήταν καταχωρισμένες σε
οποιοδήποτε μητρώο, με αποτέλεσμα να μην εξασκείται ούτε και αποτελεσματικός έλεγχος αναφορικά με
τη χρέωσή τους στον λογαριασμό Ταμείου, την πίστωση του οφειλέτη/χρεώστη, καθώς και την κατάθεσή
τους στον τραπεζικό λογαριασμό του Δήμου.
Σύσταση: Ο Δήμος να τερματίσει αμέσως την είσπραξη οφειλών με αποδοχή μεταχρονολογημένων
επιταγών και να συμμορφωθεί με τις Δημοσιονομικές και Λογιστικές Οδηγίες (Οδηγία αρ. 47),
σύμφωνα με την οποία «Επιταγές οι οποίες εκδίδονται πάνω σε Κυπριακές Τράπεζες μπορούν να
γίνουν αποδεκτές, νοουμένου ότι αυτές δεν φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη από την ημερομηνία
είσπραξης…».
Κατασκευή δρόμου στο πεδίο βολής Φανού έως την οδό Διονύσου.
(α) Απαλλοτριώσεις ιδιωτικών τεμαχίων. Σύμφωνα με στοιχεία που τηρούνται από τις Τεχνικές
Υπηρεσίες του Δήμου, η κατασκευή του πιο πάνω δρόμου άρχισε τον Ιούνιο του 2012 και ολοκληρώθηκε
στο τέλος Ιουλίου του ιδίου χρόνου.
Παρόλο που για το πιο πάνω έργο απαιτείτο η απαλλοτρίωση ιδιωτικών τεμαχίων γης, εντούτοις το
Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε στις 3.7.2012, παράνομα, όπως προχωρήσουν οι εργασίες κατασκευής
του υπό αναφορά δρόμου, ανεξάρτητα αν είχε ληφθεί ή όχι η συγκατάθεση των επηρεαζόμενων
ιδιοκτητών. Σύμφωνα με τα πρακτικά του Δημοτικού Συμβουλίου, ημερ. 29.9.2014, μέχρι την ημερομηνία
αυτή, δεν είχαν εξασφαλιστεί όλες οι απαραίτητες συγκαταθέσεις. Από σύνολο 55 επηρεαζόμενων
ιδιοκτητών, μέχρι τις 19.11.2014 δεν είχαν συγκατατεθεί 6 ιδιοκτήτες.
90
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(β) Αποζημιώσεις σε επηρεαζόμενους ιδιοκτήτες. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε στις 6.5.2014 να
αποζημιώσει μόνο 3 συνιδιοκτήτες συγκεκριμένου τεμαχίου με το ποσό των €33.333, δηλαδή €99.999
συνολικά. Σημειώνεται ότι στις 3.7.2012 είχε ληφθεί απόφαση για κατεδάφιση, με έξοδα του Δήμου,
πρόχειρου υποστατικού που επηρέαζε την όδευση του δρόμου, το οποίο βρισκόταν στο εν λόγω τεμάχιο,
καθώς και για παραχώρηση προς τους 3 συνιδιοκτήτες λυόμενου υποστατικού, ιδιοκτησίας του Δήμου,
κόστους περίπου €15.700.
(γ)
Εκτέλεση έργου. Το Συμβούλιο Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών και Τεχνικών
Έργων, με επιστολή του, ημερ. 31.7.2012, πληροφόρησε τον Δήμο ότι από έλεγχο που διενήργησε τεχνικός
του Συμβουλίου, διαπιστώθηκε ότι το εν λόγω έργο εκτελείτο από τον Δήμο, ο οποίος, σύμφωνα με το
Συμβούλιο, είναι μη εγγεγραμμένος εργολήπτης και κάτοχος της αντίστοιχης άδειας κατηγορίας και τάξης
του έργου, κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας (Ν29(Ι)/2001). Συναφώς αναφέρεται ότι το εν λόγω
Συμβούλιο κατέθεσε αγωγή εναντίον του Δήμου, η οποία στις 4.7.2013 αποσύρθηκε.
Παράνομη ανέγερση ορόφου από συγκεκριμένη εταιρεία. Σύμφωνα με επιστολή των Τεχνικών Υπηρεσιών
του Δήμου, ημερ. 11.3.2014, προς την εν λόγω εταιρεία, ιδιοκτήτρια συγκεκριμένου παραλιακού
ξενοδοχείου, διαπιστώθηκε, μετά από επιτόπια έρευνα, η εκτέλεση εργασιών για την προσθήκη πέμπτου
ορόφου στο εν λόγω ξενοδοχείο, χωρίς την εξασφάλιση άδειας οικοδομής. Η εταιρεία κλήθηκε όπως
σταματήσει τις παράνομες οικοδομικές εργασίες, χωρίς όμως οι Τεχνικές Υπηρεσίες να λάβουν
οποιαδήποτε άλλα μέτρα.
Όπως μας αναφέρθηκε, η κατασκευή του συγκεκριμένου ορόφου έχει ολοκληρωθεί, χωρίς όμως, μέχρι
την ολοκλήρωση του ελέγχου, να έχει εξασφαλιστεί άδεια οικοδομής.
Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα αναφέρονται πιο πάνω, διαπιστώνεται ότι το Δημοτικό Συμβούλιο επέδειξε,
ανεπίτρεπτα, ασύγγνωστη ανοχή στην εκτέλεση και ολοκλήρωση των κατασκευαστικών εργασιών, μη
εφαρμόζοντας την υφιστάμενη νομοθεσία και χωρίς να λάβει οποιαδήποτε μέτρα για την εξασφάλιση
σχετικών δικαστικών διαταγμάτων, τα οποία οφείλει να λάβει έστω και τώρα.
Παράνομη ανέγερση υποστατικού σε κρατική γη. Στις 22.10.2014, υποβλήθηκε καταγγελία προς την
Υπηρεσία μας, ότι ο Δήμος επέτρεψε την παράνομη λειτουργία νυκτερινού κέντρου στην περιοχή
Περνέρας, καθώς και ότι το εν λόγω υποστατικό, το οποίο ανεγέρθηκε παράνομα σε κρατική γη,
ηλεκτροδοτείται από αντλιοστάσιο του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου και υδροδοτείται από
άγνωστη σύνδεση.
Σύμφωνα με την πιο πάνω επιστολή, παρόλο που το εν λόγω θέμα καταγγέλθηκε στον Δήμο, εντούτοις δεν
λήφθηκαν από μέρους του οποιαδήποτε μέτρα.
Από επιτόπια επισκόπηση που πραγματοποίησε Λειτουργός της Υπηρεσίας μας, διαπιστώθηκε παράνομη
καλωδίωση/ηλεκτροδότηση του εν λόγω υποστατικού από αντλιοστάσιο του Συμβουλίου Αποχετεύσεων
Παραλιμνίου, καθώς και παράνομη σύνδεση/υδροδότησή του μέσω παρακείμενων δημόσιων
αποχωρητηρίων, τα οποία είναι συνδεδεμένα με την υδατοπρομήθεια του αντλιοστασίου.
Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε επίσης ότι σε έκθεσή της, ημερ. 25.7.2014, η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου
αναφέρει ότι στην τουριστική περιοχή Περνέρας, παρατηρήθηκε μεγάλης έκτασης παράνομη επέμβαση
εντός κρατικής γης, με την κατασκευή υπαίθριου μουσικοχορευτικού κέντρου (θεάτρου), το οποίο, όπως
πληροφορηθήκαμε, κατεδαφίστηκε.
Λόγω της σοβαρότητας και της έκτασης της παράνομης επέμβασης, η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου
εισηγήθηκε την άμεση λήψη δικαστικών μέτρων, καθώς και να ειδοποιηθεί ο διαχειριστής κρατικής γης
του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ο Έπαρχος Αμμοχώστου και το Τμήμα Δασών, αφού δεν
είχαν ληφθεί από μέρους τους οποιαδήποτε μέτρα.
91
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Συναφώς αναφέρεται ότι για το θέμα αυτό, η Υπηρεσία μας απέστειλε στις 7.11.2014 σχετική επιστολή
στον αρχηγό Αστυνομίας και στις 12.1.2015 ενημερωθήκαμε ότι εναντίον του προσώπου που προέβηκε
στην παράνομη επέμβαση εντός κρατικής γης θα ασκείτο ποινική δίωξη.
Όπως μας πληροφόρησε ο Αναπληρωτής Αρχηγός Αστυνομίας, στις 17.12.2015 το Επαρχιακό Δικαστήριο
Αμμοχώστου επέβαλε σε φυσικό πρόσωπο ποινή χρηματικού ποσού €550.
Παράνομη εκμετάλλευση δημόσιων χώρων πρασίνου από 9 ιδιώτες. Σύμφωνα με το άρθρο 85(2)(στ) του
περί Δήμων Νόμου, ο Δήμος έχει εξουσία, μεταξύ άλλων, να σχεδιάζει, φυτεύει, βελτιώνει, συντηρεί και
διατηρεί δημόσιους χώρους πρασίνου (πάρκα, κήπους κ.λπ.) για δημόσια χρήση. Σύμφωνα και με σχετική
έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως, ημερ. 25.8.2008, οι χώροι αυτοί ανήκουν στο Κράτος και προορίζονται,
όπως και οι δημόσιοι πεζόδρομοι, για χρήση από το κοινό.
Σχετική δε είναι και η γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ημερ. 11.11.1992, σύμφωνα
με την οποία οι δημόσιοι χώροι πρασίνου, που παραχωρούνται από τους ιδιοκτήτες ακινήτων που
διαχωρίζονται σε οικόπεδα κατόπιν της επιβολής σχετικού όρου από την Αρμόδια Αρχή, μόνο ως δημόσιοι
χώροι πρασίνου μπορούν να χρησιμοποιηθούν και οι χώροι αυτοί δεν καθίστανται κρατική ιδιοκτησία την
οποία το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να διαθέσει κατά βούληση κατά τις διατάξεις του άρθρου 18 του
περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας Νόμου και οποιαδήποτε χρήση του χώρου αυτού, ξένη προς τη χρήση που
προσδιορίστηκε από τον όρο που επέβαλε η Αρμόδια Αρχή, καθιστά τον όρο αυτό νομικά τρωτό.
Κατά τον έλεγχο παρατηρήθηκε ότι τεχνικός του Δήμου διαπίστωσε και ανέφερε σε σχετική του έκθεση,
ημερ. 4.7.2000, την ύπαρξη επεκτάσεων/επεμβάσεων εντός συγκεκριμένου δημόσιου χώρου πρασίνου,
χωρίς ωστόσο, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου, να φαίνεται να είχαν γίνει οποιεσδήποτε ενέργειες για
άρση των παρανομιών. Διαπιστώθηκε επίσης ότι ο Δήμος εκδίδει άδεια λειτουργίας στο εστιατόριο που
παράνομα επέμβηκε και χρησιμοποιεί τον συγκεκριμένο χώρο πρασίνου.
Σημειώνεται ότι για το εν λόγω θέμα έχει υποβληθεί στην Υπηρεσία μας αριθμός καταγγελιών.
Σύσταση: Ο Δήμος να άρει την επέμβαση στον συγκεκριμένο χώρο και να ετοιμάσει κατάσταση, την
οποία να κοινοποιήσει στην Υπηρεσία μας, για αντίστοιχες επεμβάσεις σε δημόσιους χώρους στα όριά
του, ώστε να λάβει μέτρα για άρση τους.
Παράνομες επεμβάσεις στη ζώνη προστασίας παραλίας. Σύμφωνα με το εδάφιο (1) του άρθρου 3 του
περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου, η ανέγερση οικοδομής ή/και η μετατροπή της εγκεκριμένης
χρήσης, χωρίς την εξασφάλιση άδειας οικοδομής, απαγορεύονται.
Με βάση το άρθρο 112 του περί Δήμων Νόμου, για τη λειτουργία κέντρου αναψυχής απαιτείται η
εξασφάλιση άδειας λειτουργίας από τον Δήμο, για τη χορήγηση της οποίας είναι απαραίτητη η
προσκόμιση, μεταξύ άλλων, από τον αιτητή της άδειας οικοδομής και του πιστοποιητικού έγκρισης.
Σε επιστολή του προς τον Δήμο, ημερ 28.8.2014, ο αναπληρωτής Έπαρχος Αμμοχώστου επισύναψε
κατάσταση με σοβαρές υποθέσεις επεμβάσεων εντός της ζώνης προστασίας παραλίας, για τις οποίες είχε
ήδη ενημερώσει τον Δήμο για χειρισμό ως Αρμόδια Οικοδομική Αρχή, χωρίς, μέχρι την ολοκλήρωση του
ελέγχου, ο Δήμος να προβεί στην άρση των επεμβάσεων/παρανομιών.
Οργάνωση ολοκληρωμένου προγράμματος συλλογής και διαλογής αποβλήτων συσκευασίας.
(α) Ο Δήμος υπέγραψε στις 12.5.2009 συμφωνία συνεργασίας με συγκεκριμένη εταιρεία, για την
οργάνωση ολοκληρωμένου προγράμματος συλλογής και διαλογής αποβλήτων συσκευασίας (χαρτί,
πλαστικές φιάλες, τενεκεδάκια αλουμινίου, γυαλί κ.λπ.), καθώς και χαρτί που δεν αφορά σε απόβλητα
συσκευασίας, στην πηγή, δηλαδή από τα νοικοκυριά, διάρκειας μέχρι τις 31.7.2012, με αυτόματη
ανανέωση για πρόσθετες εξαετείς περιόδους, εκτός εάν ζητηθεί διαφορετικά από το ένα μέρος.
92
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Με βάση τη συμφωνία, ο Δήμος θα πρέπει να συνεισφέρει οικονομικά προς την εταιρεία στο τέλος κάθε
τριμήνου, για κάλυψη των εξόδων των διαφόρων δραστηριοτήτων που προβλέπονται στη συμφωνία. Για
τον υπολογισμό της συνεισφοράς του Δήμου, η οποία θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τουλάχιστον το άμεσο
οικονομικό του όφελος από την εφαρμογή του προγράμματος στη διοικητική του περιφέρεια, η εταιρεία
θα πρέπει να ετοιμάζει και να παρουσιάζει για έγκριση στον Δήμο, αιτιολογημένη έκθεση με σχετικά
παραστατικά και, ακολούθως, η οικονομική συνεισφορά του Δήμου θα πρέπει να καταβάλλεται μετά από
παρέλευση 30 ημερών. Στη συμφωνία προβλέπεται ότι ο Δήμος δεν θα απορρίπτει αναιτιολόγητα τις
εκθέσεις της εταιρείας, ούτε και θα καθυστερεί αδικαιολόγητα την καταβολή των οικονομικών
συνεισφορών του. Στη συμφωνία καθορίζονται επίσης τα ποσοστά που αφορούν στη συγχρηματοδότηση
του κόστους συλλογής και στα έσοδα για τον Δήμο από τη διάθεση των προϊόντων ανακύκλωσης.
Διαπιστώθηκε ότι ενώ ο Δήμος, από 12.5.2009 μέχρι 17.10.2013, κατέβαλε προς την εταιρεία ποσά
συνολικού ύψους €135.069, τα οποία αφορούσαν στην περίοδο 12.5.2009-30.6.2012, μέχρι την
ολοκλήρωση του ελέγχου η εταιρεία δεν είχε καταβάλει στον Δήμο οποιοδήποτε ποσό ως έσοδο, το οποίο
να αφορά σε τυχόν έσοδα πριν από την τροποποίηση της συμφωνίας, δηλαδή, για την περίοδο από
12.5.2009 μέχρι 9.11.2011. Διαπιστώθηκε επίσης ότι, σε αντίθεση με τη συμφωνία, η εταιρεία ουδέποτε
παρουσίασε προς τον Δήμο για έγκριση αιτιολογημένη έκθεση με σχετικά παραστατικά, για υπολογισμό
της συνεισφοράς του. Δηλαδή, ο Δήμος κατέβαλε το εν λόγω ποσό προς την εταιρεία, χωρίς οποιονδήποτε
έλεγχο.
Συναφώς αναφέρεται ότι στην απόφαση της Διαιτησίας, ημερ. 11.2.2015, μεταξύ της εν λόγω εταιρείας
(απαιτητών) και Δήμου Έγκωμης (καθ’ ων η απαίτηση), ο Διαιτητής αποφάσισε να απορρίψει την
απαίτηση της εταιρείας, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, ότι η εταιρεία δεν είχε αιτιολογήσει τα ποσά που
ζητούσε από τον Δήμο και ότι ο Δήμος χειρίζεται δημόσιο χρήμα και η εταιρεία θα πρέπει να
δικαιολογήσει τα ποσά που ζητεί να πληρωθεί, με βάση τη συμφωνία. Δηλαδή, ο Δήμος, πριν από την
καταβολή οποιουδήποτε ποσού, με βάση τη συμφωνία, θα έπρεπε να απαιτεί την υποβολή
αιτιολογημένης έκθεσης με σχετικά παραστατικά, καθώς και την καταβολή των εσόδων που του
αναλογούσαν από τη διάθεση των ρευμάτων.
(β) Το Δημοτικό Συμβούλιο, στις 13.12.2012 αποφάσισε τη διακοπή (από 31.12.2012) του συμβολαίου
με την εν λόγω εταιρεία, η οποία, όμως, συνέχισε την περισυλλογή ανακυκλώσιμων υλικών και τη χρέωση
του Δήμου με ποσοστό 65% του κόστους συλλογής του ρεύματος χαρτιού, με αποτέλεσμα ο Δήμος,
σύμφωνα με την εταιρεία, να οφείλει ποσό ύψους €126.275, για την περίοδο 1.7.2012 μέχρι 14.10.2015,
ημερομηνία κατά την οποία ολοκλήρωσε τη μετακίνηση των κάδων ανακύκλωσης από τον Δήμο και
τερμάτισε τη συμφωνία συνεργασίας μαζί του, λόγω, όπως ανέφερε στην επιστολή της προς τον Δήμο,
ημερ. 23.9.2015, της συστηματικής άρνησης ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις του.
Όπως έχουμε πληροφορηθεί, τον Οκτώβριο του 2015 ο Δήμος εξασφάλισε και τοποθέτησε στα δημοτικά
όριά του, ιδιόκτητους κάδους ανακύκλωσης. Σύμφωνα με τον Δήμο, από 16.4.2016 η πιο πάνω εταιρεία
άρχισε να επανατοποθετεί, σταδιακά, καμπάνες συλλογής γυαλιού σε ξενοδοχεία, ενώ τον Ιούλιο του
2016, τοποθέτησε αντίστοιχες καμπάνες και σε διάφορα άλλα σημεία του Δήμου.
(γ) Συναφώς αναφέρεται ότι τα πιο πάνω εξετάζονται από την Υπηρεσία μας, στα πλαίσια
διαχειριστικού ελέγχου τον οποίο διεξάγει σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων στην Κύπρο.
Συμφωνία αποκλειστικής διάθεσης οργανικών αποβλήτων εντός των δημοτικών ορίων του Δήμου
Παραλιμνίου - Συμφωνία εκχώρησης υποχρέωσης παραλαβής και ζύγισης οργανικών αποβλήτων. Τον
Νοέμβριο του 2014, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο ζητήσαμε όπως μας πληροφορήσει κατά πόσο
είχε υπογραφεί, μεταξύ του Δήμου και ιδιωτικής εταιρείας, συμφωνία για αποκλειστική διάθεση των
οργανικών αποβλήτων εντός των δημοτικών ορίων, καθώς και συμφωνία για εκχώρηση υποχρέωσης
παραλαβής και ζύγισης των οργανικών αποβλήτων. Ζητήσαμε επίσης όπως μας ενημερώσει για τη
93
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συνομολόγηση των πιο πάνω συμφωνιών και τις πρόνοιες της
νομοθεσίας με βάση τις οποίες εφαρμόστηκε η εν λόγω διαδικασία.
Τον Δεκέμβριο του 2014, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε ότι το Δημοτικό Συμβούλιο είχε αποφασίσει όπως
ο Δήμος προχωρήσει με απευθείας ανάθεση σε συγκεκριμένη ιδιωτική εταιρεία των πιο πάνω υπηρεσιών
και τα σχετικά συμβόλαια υπογράφηκαν στις 2.9.2014.
Τον ίδιο μήνα, ο Αν. Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών μάς πληροφόρησε ότι το πιο πάνω
θέμα είχε εξεταστεί σε σύσκεψη στο Υπουργείο Εσωτερικών μεταξύ των Υπουργών Εσωτερικών και
Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στην παρουσία του Δημάρχου Παραλιμνίου, κατά την
οποία αποφασίστηκε όπως εκμισθωθεί η αναγκαία κρατική γη στον Δήμο Παραλιμνίου, ο οποίος στη
συνέχεια θα προκήρυσσε ανοικτό διαγωνισμό για ανάθεση των πιο πάνω υπηρεσιών.
Από τα πιο πάνω, προκύπτει ότι ο Δήμος δεν είχε τηρήσει την προϋπόθεση που τέθηκε κατά την πιο πάνω
σύσκεψη για την παραχώρηση/εκμίσθωση της κρατικής γης, εφόσον δεν προκήρυξε ανοικτό διαγωνισμό.
Τον Οκτώβριο του 2015, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε ότι η συμφωνία υπογράφηκε με ευνοϊκές για τον
Δήμο πρόνοιες, χωρίς να έχει υποβληθεί οποιαδήποτε προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών.
Σύσταση: Ο Δήμος ενήργησε κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας και των αρχών χρηστής
διοίκησης. Για την ανάθεση συμβάσεων θα πρέπει να τηρούνται οι διαδικασίες που προνοεί η
νομοθεσία. Μόνο με τη διαδικασία ανοικτού διαγωνισμού, με ευρεία συμμετοχή και ανάπτυξη
υγιούς ανταγωνισμού, μπορεί να θεωρηθεί ότι η ανάθεση γίνεται με τις ευνοϊκότερες για την
αναθέτουσα αρχή συνθήκες.
Διαγωνισμός για την Ανέγερση Αίθουσας Αθλοπαιδιών στον Χώρο του Δ΄ Δημοτικού Σχολείου
Παραλιμνίου – Αρ. Διαγωνισμού 36/15. Τον Δεκέμβριο του 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και
τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, αναφερθήκαμε στα προκαταρκτικά έγγραφα του διαγωνισμού και
παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
Στις Οδηγίες προς Οικονομικούς Φορείς, καθορίστηκε ως προϋπολογισμός σύμβασης για το έργο, το ποσό
των €1.100.000. Καθορίστηκε επίσης η κατάταξή του στην Κατηγορία των Οικοδομικών έργων στην Τάξη
Γ’.
Στην Παράγραφο 3.3 των πιο πάνω Οδηγιών – Δικαίωμα και προϋποθέσεις συμμετοχής, άρθρο 8 –
καθορίστηκαν επιπρόσθετες προϋποθέσεις που έπρεπε να πληρούν οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί
φορείς για να έχουν δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό, οι οποίες αφορούσαν στην τεχνική και
επαγγελματική τους ικανότητα.
Συγκεκριμένα, απαιτείτο όπως κατά τα τελευταία 5 χρόνια να έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον 1
οικονομικό έργο, ελάχιστης αξίας €1.000.000.
Η Υπηρεσία μας, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες της οικονομίας, καθώς και τον περιορισμένο αριθμό
έργων που εκτελέστηκαν κατά την τελευταία 5ετία, εισηγήθηκε όπως, με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής
και την ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού, οι πιο πάνω επιπρόσθετες προϋποθέσεις αφαιρεθούν από τα
έγγραφα του διαγωνισμού και να παραμείνει μόνο η απαίτηση για την Κατηγορία και Τάξη του έργου.
Σύσταση: Με σκοπό την ευρύτητα συμμετοχής και τον υγιή ανταγωνισμό σε διαγωνισμούς, ο Δήμος
θα πρέπει, κατά τον καθορισμό των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής, να σταθμίζει δεόντως όλα τα
δεδομένα και να ενεργεί κατάλληλα, τηρώντας πάντοτε την αρχή της αναλογικότητας.
94
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Διαγωνισμός για την Προμήθεια 1200 Κρεβατιών, 600 Ομπρέλων και 1200 Καλυμμάτων για τις
Ομπρέλες - Αρ. Διαγωνισμού 4/16. Τον Απρίλιο του 2016, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο,
παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
Στα έγγραφα του διαγωνισμού είχε καθοριστεί ότι το πλάτος για τα κρεβατάκια θα έπρεπε να είναι
τουλάχιστον 70cm. Σε σχετική εισήγηση οικονομικού φορέα για διαφοροποίηση του ελάχιστου αποδεκτού
πλάτους κατά 2%, ο Δήμος απάντησε ότι το πλάτος των κρεβατιών δεν μπορούσε να τροποποιηθεί, επειδή
ήταν ουσιώδης όρος του διαγωνισμού.
Εκφράσαμε την άποψη ότι με την πιο πάνω τροποποίηση θα διευρύνετο ο ανταγωνισμός προς το
συμφέρον του Δήμου, χωρίς να υπάρχει ουσιαστική διαφορά ως προς το πλάτος (1,4 εκ.).
Είχε καθοριστεί επίσης ότι το δίκτυο για τα κρεβατάκια θα έπρεπε να στερεώνεται στον σκελετό με εύκολο
και πρακτικό τρόπο (κατά προτίμηση με σχοινί ή λάστιχο). Ο Δήμος δεν σχολίασε την εισήγηση
οικονομικού φορέα όπως προστεθεί η φράση «ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο», ώστε να είναι δυνατή η
χρήση άλλου – ικανοποιητικού – συστήματος στερέωσης του δικτύου, με καλύτερα ενδεχομένως
αποτελέσματα, τόσο από ποιοτικής όσο και οικονομικής άποψης.
Εισηγηθήκαμε όπως απαληφθεί η φράση «(κατά προτίμηση με σχοινί ή λάστιχο)», ώστε να μην
αποκλείεται η συμμετοχή οικονομικών φορέων που διέθεταν ισοδύναμο τουλάχιστον τρόπο/
χαρακτηριστικά στερέωσης του δικτύου. Περαιτέρω εκφράσαμε την άποψη ότι το λάστιχο που αναφέρετο
ως προτιμητέο, δεν ενδείκνυτο για τις καιρικές συνθήκες της Κύπρου.
Παρατηρήσαμε επίσης ότι δεν είχαν περιληφθεί σαφείς προδιαγραφές ή/και συγκεκριμένα πρότυπα που
έπρεπε να πληρούν τα κρεβατάκια και οι ομπρέλες, καθώς και η πιστοποίηση που έπρεπε να διαθέτουν,
ώστε να διασφαλιστεί η ποιότητα και η ίση μεταχείριση των προσφοροδοτών.
Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως τροποποιηθούν/συμπληρωθούν οι προδιαγραφές με την
έκδοση σχετικού συμπληρωματικού εγγράφου, δίνοντας ταυτόχρονα παράταση στην ημερομηνία
υποβολής των προσφορών.
Η Επιτροπή Προσφορών του Δήμου αποφάσισε όπως υιοθετήσει τις εισηγήσεις της Υπηρεσίας μας.
Σύσταση: Η ετοιμασία των όρων και προδιαγραφών των διαγωνισμών δεν θα πρέπει να αποκλείει τη
συμμετοχή οικονομικών φορέων που διαθέτουν ισοδύναμα προϊόντα, στα πλαίσια διεύρυνσης του
ανταγωνισμού, προς το συμφέρον του Δήμου.
95
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.10 ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ
Ανάθεση Ελέγχου Υλικών για Κατασκευαστικά Έργα στην Αγία Νάπα σε Ιδιωτική Εταιρεία. Τον Ιούνιο
2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο ζητήσαμε όπως μας πληροφορήσει για τη διαδικασία που
ακολουθήθηκε για ανάθεση σε ιδιωτικό εργαστήριο σύμβασης για εργαστηριακό έλεγχο της ποιότητας
υλικών, τη δαπάνη της σύμβασης καθώς και τον τρόπο με τον οποίο ο Δήμος διασφάλισε την αξιοπιστία
των αποτελεσμάτων των ελέγχων. Τον Αύγουστο 2015, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε – μεταξύ άλλων –
ότι ο Ανάδοχος της σύμβασης για την προμήθεια σκυροδέματος σε διάφορα έργα του Δήμου, προμήθευε
τον Δήμο με σκυρόδεμα που δεν πληρούσε τις προδιαγραφές και, ως εκ τούτου, αποφασίστηκε σε
συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου, που έγινε στις 23.7.2014, κατόπιν εισήγησης του Δημάρχου, η
ανάθεση σε ιδιωτική εταιρεία της διενέργειας εργαστηριακού ελέγχου ποιότητας του εν λόγω
σκυροδέματος. Μας πληροφόρησε επίσης ότι η ανάθεση έγινε απευθείας, έναντι ποσού €1.797. Τον
Σεπτέμβριο 2015, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου
παρατηρήσαμε ότι, σύμφωνα με τα πρακτικά της πιο πάνω συνεδρίας, μετά τη διεξαγωγή του εν λόγω
εργαστηριακού ελέγχου, διαπιστώθηκε ότι ο πιο πάνω Ανάδοχος προμήθευε στα έργα του Δήμου
σκυρόδεμα διαφορετικής κατηγορίας από την κατηγορία της παραγγελίας.
Ενόψει των πιο πάνω, η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε τα ακόλουθα:
(i)
Να ανατεθεί σε διαπιστευμένο εργαστήριο ή/και στο Κεντρικό Εργαστήριο του Τμήματος Δημοσίων
Έργων, η διεξαγωγή και δεύτερου εργαστηριακού ελέγχου, για επιβεβαίωση των εργαστηριακών
αποτελεσμάτων της πιο πάνω ιδιωτικής εταιρείας.
(ii) Σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν τα αρχικά ευρήματα, να διοριστεί ερευνών λειτουργός, ο οποίος,
αφού διεξαγάγει σχετική έρευνα, να υπολογίσει τη ζημιά που ενδεχομένως να έχει υποστεί ο Δήμος
από την προμήθεια του σκυροδέματος που δεν πληρούσε τις προδιαγραφές.
(iii) Να απαιτηθούν αποζημιώσεις από τον Ανάδοχο σε περίπτωση που διαπιστωθούν από την πιο πάνω
έρευνα ευθύνες του.
(iv) Τέλος, να καταγγελθεί το θέμα στην Αστυνομία, σύμφωνα και με την εισήγηση του Δημάρχου που
είχε γίνει στην πιο πάνω συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου, εφόσον επιβεβαιωθεί ότι ο
Ανάδοχος φέρει την ευθύνη, με βάση τα πορίσματα της έρευνας που θα διεξαχθεί.
Τον Νοέμβριο 2015, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι ο Δήμος ανέθεσε την διεξαγωγή και δεύτερου
εργαστηριακού ελέγχου του σκυροδέματος στο Κεντρικό Εργαστήριο του Τμήματος Δημοσίων Έργων
(ΤΔΕ). Τον Δεκέμβριο 2015, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι ο εργαστηριακός έλεγχος του Κεντρικού
Εργαστηρίου ΤΔΕ είχε ολοκληρωθεί. Ενόψει των πιο πάνω, τον Μάρτιο 2016 με νέα επιστολή μας προς τον
Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, ζητήσαμε όπως επισπευσθεί η αξιολόγηση των
εργαστηριακών αποτελεσμάτων του Κεντρικού Εργαστηρίου και, μας ενημερώσουν σχετικά για τις
περαιτέρω ενέργειες του Δήμου. Τον Μάιο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε τα ακόλουθα:
(i)
Διορίστηκε ως ερευνών λειτουργός ο Δημοτικός Μηχανικός, ο οποίος θα υπολογίσει – κατόπιν
έρευνας – τη ζημιά που ενδεχομένως έχει υποστεί ο Δήμος.
(ii) Έχει ενημερωθεί ο νομικός σύμβουλος του Δήμου για να απαιτηθούν αποζημιώσεις από τον
Ανάδοχο, αμέσως μόλις υπολογιστεί το ύψος της ζημιάς, από την έρευνα που θα διεξαγάγει ο
Δημοτικός Μηχανικός.
(iii) Παράλληλα, ο Δημοτικός Μηχανικός έχει καταγγείλει στις 9.5.2016 την υπόθεση στην Αστυνομία.
Σύσταση: Ο Δήμος θα πρέπει να διενεργεί έγκαιρα τους απαραίτητους ελέγχου, αφενός για
διασφάλιση της ποιότητας των εργασιών που εκτελούνται καθώς και των υλικών που προμηθεύεται
και, αφετέρου, να αποφεύγεται η χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία ανάκτησης των ποσών που
καταβλήθηκαν για υποδεέστερη ποιότητα.
96
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.11 ΔΗΜΟΣ ΔΕΡΥΝΕΙΑΣ
Στοιχεία και πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση του Δήμου (αποτελέσματα έτους, έσοδα, έξοδα,
βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, προσωπικό, δάνεια), παρουσιάζονται στα
Παραρτήματα IV, V και VII, όπου εκτίθενται επίσης τα αντίστοιχα στοιχεία και πληροφορίες των
υπολοίπων Δήμων, ώστε να παρέχεται συνολική εικόνα και να υπάρχει δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ
Δήμων.
Επίσης, στοιχεία και πληροφορίες, όσον αφορά στα προϋπολογισθέντα έσοδα και έξοδα του Τακτικού
Προϋπολογισμού, προϋπολογισθείσες και πραγματικές δαπάνες του Προϋπολογισμού Αναπτύξεως,
οφειλές του Δήμου στο Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
υπαλλήλων, δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές, πρατήρια πετρελαιοειδών, αντιμισθία, αποζημίωση και
έξοδα παραστάσεων Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων και συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
πρώην Δημάρχων, παρουσιάζονται σε καταστάσεις στην παράγραφο 3.1 - Γενικές Παρατηρήσεις, ώστε
επίσης να παρέχεται η δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ Δήμων.
Βελτίωση της οικονομικής κατάστασης του Δήμου. Όπως έχει αναφερθεί και σε προηγούμενες εκθέσεις
μας, ο Δήμος θα μπορούσε να ασκήσει με πιο αποτελεσματικό, αποδοτικό και οικονομικό τρόπο τις
εξουσίες που του παρέχει η σχετική νομοθεσία και να βελτιώσει την οικονομική του κατάσταση,
λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα για την έγκαιρη είσπραξη των καθυστερήσεων φορολογιών, τελών
και άλλων δικαιωμάτων, που στις 31.12.2014 ανέρχονταν σε €488.054.
Καταγγελία συμφωνίας δανείου μεταξύ του Δήμου και της KA Finanz AG. Στις 11.12.2006, ο Δήμος
υπέγραψε δύο συμφωνίες σύναψης δανείων, τα οποία καλύπτονταν με κρατική εγγύηση, με την
KommunalKredit International Bank Ltd, η οποία στις 18.9.2010 συγχωνεύθηκε με την τράπεζα KA Finanz
AG, ύψους £107.410 (€183.521) και £608.656 (€1.039.950), δηλαδή για συνολικό ποσό £716.066
(€1.223.471). Η αποπληρωμή του πρώτου δανείου θα γινόταν από τον Δήμο και του δεύτερου από την
Κυπριακή Δημοκρατία.
Με επιστολή της, ημερ. 11.11.2013, η τράπεζα KA Finanz AG κατήγγειλε τις πιο πάνω δανειακές
συμβάσεις, επικαλούμενη παράβαση συμβατικής υποχρέωσης του Δήμου και απαίτησε την πλήρη
αποπληρωμή των οφειλομένων.
Το Υπουργείο Οικονομικών, με επιστολή του, διαβίβασε σχετική συμφωνία, ημερ. 23.12.2014, η οποία
υπογράφηκε από τον Δήμαρχο και τον Υπουργό Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία ο Δήμος δεσμεύεται
ότι θα εξοφλήσει το ποσό των €166.470, που ήταν το υπόλοιπο του δανείου που όφειλε ο Δήμος κατά την
28.4.2014, με τους ίδιους όρους και υποχρεώσεις που περιλαμβάνονταν στη συμφωνία δανείου με την KA
Finanz AG.
Εσωτερικός έλεγχος.
(α) Το σύστημα εσωτερικού ελέγχου του Δήμου συνεχίζει να παρουσιάζει ορισμένες αδυναμίες και
ελλείψεις, όπως μη κατάλληλη ενημέρωση των απαραίτητων μητρώων, που υποβοηθούν στην καλύτερη
παρακολούθηση και έλεγχο, όπως μητρώο περιουσιακών στοιχείων, μητρώο προσφορών και μητρώο
σχισμάτων και παλινορθώσεων οδών.
(β) Ο Δήμος δεν έχει επιβεβαιώσει τη φυσική ύπαρξη των περιουσιακών του στοιχείων και δεν έχει
υποβάλει στην Υπηρεσία μας τα σχετικά πιστοποιητικά φυσικής καταμέτρησης.
Παρεμφερή ωφελήματα προσωπικού. Στο συνολικό κόστος προσωπικού ύψους €711.458 το 2014 και
€688.496 το 2013, περιλαμβάνονται και τα ακόλουθα ωφελήματα:
97
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
2014
2013
€
€
Εισφορά στο Ταμείο Ευημερίας
5.038
5.035
Εισφορά σε σχέδια ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης
7.886
7.908
Ασφάλεια ζωής και προσωπικών ατυχημάτων
4.707
4.608
17.631
17.551
Ενόψει των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο Δήμος, η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε την
επανεξέταση των πιο πάνω ωφελημάτων και τη λήψη μέτρων για περιορισμό τους.
Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων.
(α) Σύμφωνα με την τελευταία αναλογιστική εκτίμηση που έγινε το 2015, με ημερομηνία αναφοράς την
31.12.2014, η αναλογιστική υποχρέωση του Ταμείου ανερχόταν, κατά την ημερομηνία αυτή, σε
€1.677.214 και η αξία των συσσωρευμένων κεφαλαίων του Ταμείου σε €1.554.547, δηλαδή στις
31.12.2014 προέκυψε αναλογιστικό έλλειμμα ύψους €122.667. Η μακροπρόθεσμη οφειλή του Δήμου προς
το Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων πριν από την αναγνώριση του πιο πάνω ελλείμματος,
ανερχόταν σε €349.000 (€452.000 στις 31.12.2013), δηλαδή μετά την αναγνώριση του πιο πάνω
ελλείμματος προέκυψε πλεόνασμα από την αναλογιστική εκτίμηση ύψους €226.333.
(β) Σύμφωνα με τον Δήμο, έχουν προωθηθεί για έγκριση από το Υπουργείο Εσωτερικών νέοι εκσυγχρονισμένοι Κανονισμοί Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, χωρίς όμως, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου,
να είχαν εγκριθεί, με αποτέλεσμα να συνεχίζεται η εφαρμογή των Κανονισμών του πρώην Συμβουλίου
Βελτιώσεως Δερύνειας (ΚΔΠ 35/91). Επισημαίνεται και πάλι ότι στους Κανονισμούς αυτούς, παρόλο που
δεν υπάρχει διάταξη, ώστε για σκοπούς μεταβίβασης της σύνταξης να καλύπτονται και οι γυναίκες
υπάλληλοι, εντούτοις αυτές εξακολουθούν να εισφέρουν στο Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων.
Έσοδα.
(α) Φόρος θεάματος. Παρατηρήθηκε και πάλι ότι για τους ποδοσφαιρικούς αγώνες που διεξάγονται
στα όριά του, ο Δήμος δεν επιβάλλει και δεν εισπράττει φόρο θεάματος, όπως προνοείται στο άρθρο
85(2)(i) του περί Δήμων Νόμου, με αποτέλεσμα την απώλεια εσόδων.
Σύσταση: Ο Δήμος να εφαρμόσει αμέσως τις διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας.
(β) Φορολόγηση νομικών προσώπων. Ο Δήμος δεν επιβάλλει δικαιώματα επαγγελματικής άδειας σε
νομικά πρόσωπα, των οποίων το εγγεγραμμένο γραφείο ή/και διαχείριση των εργασιών τους γίνεται από
δικηγορικά ή/και λογιστικά/ελεγκτικά γραφεία ή/και γραφεία παροχής γραμματειακών υπηρεσιών, τα
οποία έχουν την έδρα τους στα όρια του Δήμου, με βάση τις κατηγορίες και το ύψος που ορίζονται στον
Τρίτο Πίνακα του περί Δήμων Νόμου.
Σύσταση: Ο Δήμος να καταγράψει όλες τις εταιρείες που η διαχείριση των εργασιών τους γίνεται
από δικηγορικά ή/και λογιστικά/ελεγκτικά γραφεία ή/και γραφεία παροχής γραμματειακών
υπηρεσιών και να επιβάλει δικαιώματα επαγγελματικής άδειας, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται
στον περί Δήμων Νόμο (Ν. 111/1985). Για σκοπούς εντοπισμού νέων εταιρειών που το
εγγεγραμμένο γραφείο τους είναι εντός των δημοτικών ορίων, καθώς και για επικαιροποίηση των
φορολογικών καταλόγων, να γίνεται σχετική έρευνα μέσω του Γραφείου Εφόρου Εταιρειών, καθώς
και με βάση τις σχετικές δημοσιεύσεις στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.
98
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(γ) Δικαιώματα διαφημίσεων. Κατά το 2014, όπως και κατά τα προηγούμενα χρόνια, δεν
εισπράχθηκαν από τον Δήμο δικαιώματα για τις διαφημιστικές πινακίδες που βρίσκονται αναρτημένες
στην περιοχή του, λόγω, κυρίως, της μη καταγραφής τους.
Σύσταση: Να γίνουν ενέργειες για συλλογή/καταγραφή των απαραίτητων στοιχείων για όλες τις
διαφημιστικές πινακίδες που είναι αναρτημένες στα όρια του Δήμου και καταχώρισή τους σε σχετικό
μητρώο, ώστε να καταστεί δυνατή η επιβολή και η είσπραξη των σχετικών δικαιωμάτων για τις
διαφημιστικές πινακίδες για τις οποίες μπορούν να εκδοθούν άδειες και η λήψη δικαστικών ή άλλων
μέτρων για τις πινακίδες που αναρτήθηκαν παράνομα.
Απώλεια νερού. Κατά τα έτη 2014, 2013, 2012 και 2011, σημειώθηκαν σημαντικές απώλειες νερού, όπως
φαίνεται πιο κάτω:
2014
2013
2012
2011
κ.μ.
κ.μ.
κ.μ.
κ.μ.
Αγορά
460.810
459.105
459.970
443.820
Πώληση
(308.430)
(299.647)
(309.959)
(316.760)
Απώλεια
152.380
159.458
150.011
127.060
Ποσοστό
απώλειας
Κόστος
(€0,77/κ.μ.)
33%
€117.333
35%
33%
29%
€122.783
€115.508
€97.836
Το συνολικό κόστος των απωλειών νερού για τα έτη 2011-2014 ανήλθε σε €453.460, ενώ το ποσοστό
απώλειας αυξήθηκε από 29% το 2011, σε 33% το 2014. Επισημαίνεται ότι τα εν λόγω ποσοστά
υπερβαίνουν το μέγιστο ποσοστό απώλειας νερού ύψους 20%, που θεωρείται αποδεκτό από το Τμήμα
Αναπτύξεως Υδάτων και τα Συμβούλια Υδατοπρομήθειας.
Σύσταση:. Το Δημοτικό Συμβούλιο να διερευνήσει το θέμα αυτό και να λάβει διορθωτικά μέτρα για
περιορισμό των απωλειών νερού.
Κριτήρια παροχής χορηγιών. Κατά το 2014 και 2013, ο Δήμος κατέβαλε για φιλανθρωπικές εισφορές και
χορηγίες συνολικό ποσό ύψους €213.515 και €199.902, αντίστοιχα, σε σύγκριση με €307.191 το 2012.
Στις εισφορές για τα έτη 2014 και 2013, περιλαμβάνεται ποσό ύψους €50.000 κάθε έτος (€100.000 για το
2012), για τη δημιουργία βοηθητικών γηπέδων, καθώς και χορηγία για οικονομική ενίσχυση της
ποδοσφαιρικής ομάδας συγκεκριμένου συλλόγου, ύψους €142.850 το 2014 και €130.550 το 2013
(€228.115 για το 2012), η οποία, παρόλο που σε σύγκριση με το 2012 μειώθηκε σημαντικά, εντούτοις
εξακολουθεί να είναι ψηλή.
Συναφώς αναφέρεται ότι κατά το 2014, όπως και κατά το 2013, η εισφορά του Δήμου προς το Συμβούλιο
Κοινοτικής Ευημερίας Δερύνειας ανήλθε σε €50.000, χωρίς να υποβάλλονται προς τον Δήμο οποιαδήποτε
στοιχεία, ώστε να διασφαλίζεται η ορθολογιστική διαχείριση της χορηγίας αυτής.
Σύσταση:. Στα πλαίσια της χρηστής διοίκησης και ελέγχου των δαπανών, αλλά και της οικονομικής
δυνατότητας του Δήμου, ο Δήμος να καθορίσει κριτήρια επιχορήγησης και να διασφαλίζει ότι οι
χορηγίες που παραχωρούνται σε διάφορους συνδέσμους, σωματεία και οργανώσεις,
χρησιμοποιούνται για τον σκοπό που δόθηκαν.
99
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Πολιτιστικές εκδηλώσεις.
(α) Οι δαπάνες για πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις κατά το 2014 ανήλθαν σε €126.882, σε σύγκριση
με €98.639 το 2013, δηλαδή σημειώθηκε αύξηση €28.243 ή ποσοστό 28,6%.
Σύσταση: Μετά τη λήξη της κάθε εκδήλωσης, να ετοιμάζεται έκθεση απολογισμού και αξιολόγησης
των πεπραγμένων από οικονομικής άποψης, καθώς και από άποψη επιδιωκόμενου
αποτελέσματος/σκοπού, για διακρίβωση του βαθμού επίτευξης των στόχων που αναμένονται από
κάθε εκδήλωση.
(β) Μετά από σχετική πρόσκληση στον ημερήσιο τύπο, υποβλήθηκαν διάφορες προτάσεις που
αφορούσαν στη διοργάνωση του Φεστιβάλ Φράουλας, οι οποίες αξιολογήθηκαν και το Δημοτικό
Συμβούλιο αποφάσισε στις 2.4.2014 την κατακύρωση του διαγωνισμού σε συγκεκριμένη εταιρεία, για
ποσό ύψους €13.500, παρόλο που η προσφορά/πρόταση της εν λόγω εταιρείας δεν ήταν η πιο οικονομικά
συμφέρουσα.
Σχετικά με την προσφορά/πρόταση αυτή, παρατηρήθηκαν επίσης και τα ακόλουθα:
•
Δεν φαίνεται να είχαν καθοριστεί οι όροι του διαγωνισμού με αναφορά στις ελάχιστες απαιτήσεις
ή/και στα κριτήρια αξιολόγησης των προτάσεων.
•
Δεν τεκμηριώθηκε κατάλληλα η επιλογή της συγκεκριμένης καλλιτεχνικής συμμετοχής.
•
Σε σχετικό σημείωμα της Επιτροπής Καλλιτεχνικού Προγράμματος, δεν γίνεται οποιαδήποτε
αναφορά στη χρονική διάρκεια της εκδήλωσης, καθώς και στον αριθμό των καλλιτεχνών που θα
συμμετείχαν, στοιχεία σημαντικά που υποβοηθούν στην αξιολόγηση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.
Οργάνωση ολοκληρωμένου προγράμματος συλλογής και διαλογής αποβλήτων συσκευασίας. Ο Δήμος
υπέγραψε στις 12.5.2009 συμφωνία συνεργασίας με συγκεκριμένη εταιρεία, για την οργάνωση
ολοκληρωμένου προγράμματος συλλογής και διαλογής αποβλήτων συσκευασίας (χαρτί, πλαστικές
φιάλες, τενεκεδάκια αλουμινίου, γυαλί κ.λπ.), καθώς και χαρτί που δεν αφορά σε απόβλητα συσκευασίας,
στην πηγή, δηλαδή από τα νοικοκυριά.
Με βάση τη συμφωνία, ο Δήμος θα πρέπει να συνεισφέρει οικονομικά προς την εταιρεία στο τέλος κάθε
τριμήνου, για κάλυψη των εξόδων των διαφόρων δραστηριοτήτων που εκτελούνται, νοουμένου ότι η
εταιρεία ετοιμάσει και παρουσιάσει για έγκριση στον Δήμο, αιτιολογημένη έκθεση εξόδων με σχετικά
παραστατικά. Στη συμφωνία προβλέπονται επίσης τα ποσοστά που αφορούν στη συγχρηματοδότηση του
κόστους συλλογής και στα έσοδα για τον Δήμο από τη διάθεση των προϊόντων ανακύκλωσης.
Παρατηρήθηκε ότι ενώ ο Δήμος για την περίοδο 30.9.2009-31.10.2015 κατέβαλε προς την εν λόγω
εταιρεία ποσό συνολικού ύψους €73.109, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου η εταιρεία δεν είχε
καταβάλει στον Δήμο οποιοδήποτε ποσό ως έσοδο. Διαπιστώθηκε επίσης ότι, σε αντίθεση με τη
συμφωνία, η εταιρεία ουδέποτε παρουσίασε προς τον Δήμο για έγκριση αιτιολογημένη έκθεση με σχετικά
παραστατικά, για υπολογισμό της συνεισφοράς του. Δηλαδή, ο Δήμος κατέβαλε το εν λόγω ποσό προς την
εταιρεία, χωρίς οποιοδήποτε έλεγχο από μέρους του.
Σύσταση: Η συμφωνία του Δήμου με την ιδιωτική εταιρεία συνιστά δημόσια σύμβαση, η οποία θα
έπρεπε να είχε ανατεθεί κατόπιν δημόσιου διαγωνισμού. Ο Δήμος θα πρέπει να εξετάσει με τον
νομικό σύμβουλό του τη δυνατότητα τερματισμού της συμφωνίας αμέσως μόλις επιλεγεί νέος
ανάδοχος κατόπιν ανοικτού διαγωνισμού. Στο μεταξύ, ο Δήμος θα πρέπει, με βάση τη συμφωνία, να
απαιτήσει από την εταιρεία όπως υποβάλει αιτιολογημένη έκθεση και να διεκδικήσει τυχόν ποσά που
του οφείλονται, τα οποία δεν θα πρέπει να συμψηφίζονται με τα έξοδα, σύμφωνα και με τα Διεθνή
Λογιστικά Πρότυπα.
100
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.12 ΔΗΜΟΣ ΠΕΓΕΙΑΣ
Ενοικίαση Δημοτικών Περιπτέρων στον Κόλπο των Κοραλλίων. Αγορά/Εγγραφή Περιουσιακών
Στοιχείων Εταιρείας (Ενοικιαστή των Δημοτικών Περιπτέρων) στο Πάγιο Ενεργητικό του Δήμου. Τον
Μάρτιο 2016, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου παρατηρήσαμε
τα ακόλουθα:
Το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρία του, που έγινε στις 8.12.2015, εξέτασε Τιμολόγιο που είχε υποβάλει ο
ενοικιαστής των Δημοτικών Περιπτέρων στον Κόλπο των Κοραλλίων (Ανατολικού και Δυτικού) το οποίο
αφορούσε το κόστος εκτέλεσης κατασκευαστικών εργασιών στον χώρο του Ανατολικού Περιπτέρου και
στον ευρύτερο χώρο της παραλίας του Κόλπου των Κοραλλίων, κατά τη χρονική περίοδο από το 2005
μέχρι το 2013, καθώς και το κόστος εξοπλισμού του Ανατολικού Περιπτέρου, συνολικού ποσού €248.490.
Κατά την εν λόγω συνεδρία αποφασίστηκε όπως καταγραφούν τα περιουσιακά στοιχεία που
περιλαμβάνονταν στο πιο πάνω Τιμολόγιο στο πάγιο ενεργητικό του Δήμου. Σημειώνεται ότι με τον τρόπο
αυτό, θα εξοφλείτο το οφειλόμενο από τον Ανάδοχο ποσό προς τον Δήμο, ύψους €248.449.
Στις 16.2.2015, το Δημοτικό Συμβούλιο σε νέα συνεδρία του, που έγινε πριν την καταγραφή των
περιουσιακών στοιχείων, εξέτασε έκθεση που ετοιμάστηκε από ιδιώτη Επιμετρητή Ποσοτήτων, σε σχέση
με τα πιο πάνω περιουσιακά στοιχεία που περιλαμβάνονταν στο εν λόγω Τιμολόγιο. Με βάση το πόρισμα
της πιο πάνω έκθεσης, το ποσό που αντιστοιχούσε στις κατασκευαστικές εργασίες και τον εξοπλισμό του
Ανατολικού Περιπτέρου ανήρχετο σε €251.300. Το Δημοτικό Συμβούλιο κατά την εν λόγω συνεδρία του,
αφού έλαβε υπόψη ότι τα δύο πιο πάνω ποσά ήταν περίπου τα ίδια, αποφάσισε να εγκρίνει την έκθεση
του Επιμετρητή και να εξουσιοδοτήσει τον Δημοτικό Μηχανικό και τον Δημοτικό Γραμματέα να
υπογράψουν το σχετικό Τιμολόγιο και, να προχωρήσει ο Δήμος σε άμεση εγγραφή των εν λόγω
περιουσιακών στοιχείων στο πάγιο ενεργητικό του.
Η Υπηρεσία μας, κατόπιν σχετικής ενημέρωσης που έτυχε από τον Δήμο, εισηγήθηκε όπως μη προχωρήσει
η πιο πάνω εγγραφή των περιουσιακών στοιχείων, μέχρις ότου διεξαχθεί επιτόπιος έλεγχος του
Τιμολογίου καθώς και της εκτίμησης δαπάνης του ιδιώτη Επιμετρητή.
Στις 29.2.2016, κλιμάκιο της Υπηρεσίας μας διεξήγαγε επιτόπιο έλεγχο των κατασκευαστικών εργασιών και
του εξοπλισμού που περιλαμβάνονταν στο Τιμολόγιο καθώς και της έκθεσης του Επιμετρητή, στην
παρουσία του Δημοτικού Γραμματέα και του Δημοτικού Μηχανικού.
Κατά τον πιο πάνω έλεγχο, το κλιμάκιο της Υπηρεσίας μας πληροφορήθηκε από τον Δημοτικό Γραμματέα
και τον Δημοτικό Μηχανικό, ότι ο ευρύτερος χώρος της παραλίας του Κόλπου των Κοραλλίων, στον οποίο
είχαν εκτελεστεί οι περισσότερες κατασκευαστικές εργασίες – με την ανοχή του Δήμου – ανήκε στην
Εκκλησία, η οποία είχε παραχωρήσει το δικαίωμα χρήσης του συγκεκριμένου χώρου σε ιδιώτη, για 99
χρόνια.
Από τον επιτόπιο έλεγχο, προέκυψαν τα ακόλουθα:
(i)
Σύμφωνα με την έκθεση που ετοίμασε ο ιδιώτης Επιμετρητής, η εκτίμηση/τιμολόγηση των
κατασκευαστικών εργασιών και του εξοπλισμού έγινε με βάση τις σημερινές τιμές αγοράς. Ο
Επιμετρητής είχε λάβει επίσης υπόψη του στην τιμολόγηση την αντίστοιχη αξία καινούργιου
εξοπλισμού, χωρίς να υπολογίσει οποιαδήποτε απομείωση λόγω της χρήσης του. Το συνολικό
κόστος με βάση την έκθεση του Επιμετρητή, ανερχόταν σε €251.300. Το εν λόγω ποσό είχε
προκύψει από το άθροισμα του συνολικού ποσού των δελτίων ποσοτήτων – που περιλαμβάνονταν
στην έκθεση του Επιμετρητή – ύψους €218.522 καθώς και επιπρόσθετου ποσού ύψους €32.778 για
απρόβλεπτα (15% επί του συνολικού ποσού των δελτίων ποσοτήτων). Η Υπηρεσία μας εξέφρασε την
άποψη ότι η συμπερίληψη του επιπρόσθετου ποσού δεν δικαιολογείτο.
101
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
(ii)
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Στο δελτίο ποσοτήτων περιλαμβάνετο συνολικό ποσό €8.100, που αφορούσε την αξία 6 σιδερένιων
βάσεων για καλάθους αχρήστων, ενώ η συνολική αξία του πιο πάνω εξοπλισμού ανερχόταν σε
€390. Κατόπιν διευκρινήσεων που ζητήθηκαν τηλεφωνικά από τον ιδιώτη Επιμετρητή,
διαπιστώθηκε ότι εκ παραδρομής είχε λάβει υπόψη λανθασμένη τιμή μονάδας (6 τεμάχια x
€1.350/τεμάχιο = €8100 αντί 6 τεμάχια x €65/τεμάχιο = €390.)
Επίσης, στο δελτίο ποσοτήτων είχε περιληφθεί και εξοπλισμός αξίας €1.600, ο οποίος όπως
διαπιστώθηκε από τον έλεγχο, δεν υπήρχε (σύστημα μουσικής με ενισχυτή).
Η Υπηρεσία μας, λαμβάνοντας υπόψη τη σημερινή κατάσταση των κατασκευών και του εξοπλισμού,
τη δαπάνη που απαιτείτο για τη συντήρηση τους καθώς και την απομείωση της αξίας τους,
υπολόγισε ότι η συνολική αξία τους ανερχόταν στο ποσό των €155.858, ενώ η αξία των κατασκευών
και του εξοπλισμού που βρίσκονταν σε χώρο που ανήκει στον Δήμο ανερχόταν σε €63.612
(περιλαμβάνεται στο ποσό των €155.858).:
Ενόψει των πιο πάνω, η Υπηρεσία μας υπέδειξε στον Δήμο ότι με τις ενέργειες του αναφορικά με το εν
λόγω θέμα, είχε αφενός παραβιάσει τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής διοίκησης και, αφετέρου
είχε προβεί σε υπέρβαση εξουσίας, αφού, με την ανοχή ή/και τη σύμπραξη του, είχε αποδεκτεί την
κατασκευή εργασιών για εξυπηρέτηση των Περιπτέρων σε χώρο που δεν ανήκει στον Δήμο, επιδιώκοντας
την νομιμοποίηση της παρανομίας, με την αγορά και εγγραφή των σχετικών περιουσιακών στοιχείων στο
πάγιο ενεργητικό του Δήμου.
Ως εκ τούτου, η Υπηρεσία μας εξέφρασε την άποψη ότι ο Δήμος δεν θα έπρεπε να προχωρήσει στην
εγγραφή των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων στο πάγιο ενεργητικό του, εφόσον κάτι τέτοιο
ισοδυναμούσε με διασπάθιση δημοσίου χρήματος.
Κατόπιν σύσκεψης στα γραφεία της Υπηρεσίας μας με τον Δήμαρχο, Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και
λειτουργούς του Δήμου Πέγειας, η οποία έγινε στις 16.3.2016, αποστείλαμε νέα επιστολή προς τον
Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, με τις ακόλουθες παρατηρήσεις:
(i)
Ανατολικό Περίπτερο. Επειδή κατά την πιο πάνω σύσκεψη ο Δημοτικός Μηχανικός είχε
παρουσιάσει αντίγραφο συμφωνίας μεταξύ του Δήμου και της συγκεκριμένης Αναδόχου εταιρείας
ημερ. 14.3.2013, η οποία προνοούσε τον τερματισμό της μεταξύ τους σύμβασης ενοικίασης του
Ανατολικού Περιπτέρου, ενώ ταυτόχρονα ο Δήμος συμφωνούσε να μην έχει ή/και να διατηρεί καμία
άλλη απαίτηση οικονομικής ή/και άλλης φύσης που σχετίζεται ή/και απορρέει από την ενοικίαση
του Ανατολικού Περιπτέρου ή/και της πιο πάνω σύμβασης, η Υπηρεσία μας υπέδειξε στον Δήμο ότι
– ενόψει της πιο πάνω συμφωνίας – θα μπορούσε να εγγράψει στο Μητρώο Πάγιου Ενεργητικού
του τα περιουσιακά στοιχεία που καταγράφονταν στον Πίνακα, έναντι συνολικής αξίας €63.612.
Στην επιστολή μας σημειώσαμε ότι το εν λόγω ποσό, όπως διευκρινίστηκε και κατά την πιο πάνω
σύσκεψη, αποτελούσε προκαταρκτική εκτίμηση που ετοιμάστηκε από την Υπηρεσία μας κατά τον
επιτόπιο έλεγχο και, το τελικό ποσό θα έπρεπε να υπολογιστεί από τον Δήμο, αφού προηγείτο
ενδελεχής έλεγχος της κατάστασης λειτουργίας του εξοπλισμού και των εγκαταστάσεων. Τέλος,
υποδείξαμε ότι το τελικό ποσό δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει τις €63.612.
Ενόψει των πιο πάνω, η Υπηρεσία μας εξέφρασε την άποψη ότι ο Δήμος με τις ενέργειες του, έχει
απωλέσει το δικαίωμα διεκδίκησης από τη συγκεκριμένη εταιρεία του υπόλοιπου ποσού που
προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ του ποσού των €248.449, που οφείλει η εν λόγω εταιρεία στον
Δήμο και, του τελικού ποσού της αξίας του εξοπλισμού και των εγκαταστάσεων που θα εγγραφεί
στο Πάγιο Ενεργητικό του Δήμου (€63.612 μέγιστο), με αποτέλεσμα να υποστεί οικονομική ζημιά
ύψους €184.837 τουλάχιστον. Εισηγηθήκαμε στον Δήμο όπως σε περίπτωση που είχε διαφορετική
άποψη, να αναζητούσε νομική συμβουλή.
102
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
(ii)
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Δυτικό Περίπτερο. Όσον αφορά το Δυτικό Περίπτερο, η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε όπως ο Δήμος,
καλέσει τη συγκεκριμένη εταιρεία – ιδιοκτήτρια του εξοπλισμού που βρισκόταν στο εν λόγω
Περίπτερο – να απομακρύνει όλο τον εξοπλισμό του Περιπτέρου, ώστε αυτό να παραμείνει
ελεύθερο προς χρήση από τον Δήμο, χωρίς την καταβολή οποιουδήποτε ποσού προς την εν λόγω
εταιρεία.
Σύσταση: Ο Δήμος θα πρέπει με τις ενέργειες του στα πλαίσια της χρηστής διοίκησης και διαφάνειας,
να διασφαλίζει τα συμφέροντα του.
Προκήρυξη Διαγωνισμού για την Ενοικίαση και Εκμετάλλευση των Δημοτικών Περιπτέρων στην
Παραλία του Κόλπου Κοραλλίων – Αρ. Διαγωνισμού Π01/16. Τον Απρίλιο 2016, ο Δήμαρχος με επιστολή
του μας ενημέρωσε για την προκήρυξη διαγωνισμού για την ενοικίαση και εκμετάλλευση των δημοτικών
Περιπτέρων στην παραλία του Κόλπου Κοραλλίων και ζήτησε τις απόψεις μας, κατά πόσο και με ποιο
τρόπο μπορούσε να δικαιολογηθεί η αναστολή/ακύρωση της διαδικασίας δημοσίευσης/κατακύρωσης του
εν λόγω διαγωνισμού για το ανατολικό περίπτερο.
Τον ίδιο μήνα, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, τους
πληροφορήσαμε ότι η θέση της Υπηρεσίας μας είναι όπως ο Δήμος προχωρήσει κανονικά με τον
διαγωνισμό όπως αυτός είχε προκηρυχθεί.
Τον Μάιο 2016, ο Δήμαρχος με νέα επιστολή του μας ενημέρωσε ότι η εταιρεία η οποία έχει το δικαίωμα
χρήσης του ευρύτερου χώρου της παραλίας του Κόλπου των Κοραλλίων για 99 χρόνια, είχε προβεί σε
διάφορες ενέργειες, μεταξύ των οποίων και την παρεμπόδιση της απρόσκοπτης πρόσβασης στην παραλία,
εμποδίζοντας τον Δήμο από τη χρήση των Περιπτέρων, στην προσπάθεια του να επιβάλει στον Δήμο τις
δικές του απαιτήσεις όσον αφορά την αξιοποίηση του χώρου.
Τον ίδιο μήνα, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου τους
πληροφορήσαμε ότι η θέση της Υπηρεσίας μας παρέμενε η ίδια. Υποδείξαμε επίσης ότι οι απαράδεκτες
ενέργειες της εν λόγω εταιρείας, οι οποίες προφανώς αποσκοπούσαν στην παρεμπόδιση ολοκλήρωσης
του εν λόγω διαγωνισμού, θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν με νομικά μέσα και όχι υποκύπτοντας στις
πιέσεις που επιχειρούσε να ασκήσει η εταιρεία, για να επιβάλει τις απαιτήσεις της.
Τέλος, υποδείξαμε ότι ο Δήμος όφειλε να εξεύρει τρόπους αξιοποίησης της παραλίας προς όφελος των
Δημοτών και των λουομένων, αναζητώντας βοήθεια και από τα αρμόδια Κυβερνητικά Τμήματα, ώστε να
καταστεί δυνατή η απρόσκοπτη πρόσβαση του κοινού στην παραλία και η ελεύθερη παροχή υπηρεσιών
(ηλεκτρικό ρεύμα, νερό κλπ) στο υπό αναφορά περίπτερο, εκφράζοντας την άποψη ότι ήταν αδιανόητο
ακόμη και μόνο το γεγονός ότι ο Δήμος συζητούσε με έναν ιδιώτη – απαράδεκτους όρους – για θέματα
που ουδόλως τον αφορούσαν, όπως το εάν θα παραμείνει η διαχείριση του περιπτέρου στον ίδιο τον
Δήμο αντί να δοθεί σε ιδιώτη κατόπιν προσφορών, εφόσον αυτή ήταν η επιλογή του Δήμου.
Στη συνέχεια και, κατόπιν συνάντησης μας με τον Δήμαρχο, με νέα επιστολή μας τον Μάιο 2016,
υποδείξαμε, μεταξύ άλλων, ότι εξακολουθούσε να παραμένει η ανάγκη για αναζήτηση βοήθειας εκ
μέρους του Δήμου από τα αρμόδια Κυβερνητικά Τμήματα, ώστε να καταστεί δυνατή η απρόσκοπτη
πρόσβαση του κοινού στην παραλία και η ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στα υπό αναφορά περίπτερα.
Περαιτέρω, ενόψει και της καταγγελίας του δικηγόρου ενός εκ των προσφοροδοτών ως προς τον χρόνο
υποβολής της προσφοράς του - ο Δήμος θεώρησε την υποβολή ως εκπρόθεσμη και την απέρριψε με βάση
σχετική προφορική γνωμάτευση του νομικού συμβούλου του – εισηγηθήκαμε όπως, εξαιτίας της
πολυπλοκότητας των γεγονότων όπως εξελίχτηκαν, ο Δήμος θα έπρεπε να ζητήσει από τον νομικό του
σύμβουλο να υποβάλει γραπτώς τη γνωμάτευση του με βάση αφενός τα γεγονότα, όπως αυτά θα
καταγράφονταν σε έκθεση την οποία θα ετοίμαζε ο Δήμος και, αφετέρου, το περιεχόμενο της πιο πάνω
επιστολής μας.
103
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Τέλος, εισηγηθήκαμε όπως μέχρι την ολοκλήρωση των πιο πάνω, ο Δήμος δεν θα έπρεπε να προχωρήσει
σε κατακύρωση οποιασδήποτε προσφοράς, ούτε και σε άνοιγμα της θεωρούμενης ως εκπρόθεσμης
προσφοράς, ώστε να μην δημιουργηθούν άλλα τετελεσμένα γεγονότα.
Τον ίδιο μήνα, ο Δήμαρχος με απαντητική επιστολή του, μας πληροφόρησε ότι ο νομικός σύμβουλος του
Δήμου, επιβεβαίωσε την ορθότητα της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου για απόρριψη της
συγκεκριμένης προσφοράς, με γραπτή γνωμάτευση.
Τον Ιούνιο 2016, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου
αναφερθήκαμε στην προηγούμενη επιστολή μας - με την οποία είχαμε εισηγηθεί, μεταξύ άλλων, όπως η
εν λόγω επιστολή μας, μαζί με πλήρη έκθεση γεγονότων που θα ετοιμάσει ο Δήμος, τεθούν ενώπιον
νομικών συμβούλων, για να εκφράσουν τις απόψεις τους - καθώς και στην πιο πάνω απαντητική επιστολή
του Δήμου και παρατηρήσαμε ότι η Υπηρεσία μας δεν θεωρούσε ικανοποιητική την απάντηση του Δήμου.
Ως εκ τούτου, υποδείξαμε ότι η Υπηρεσία μας αναμένει την υποβολή πλήρους και τεκμηριωμένης έκθεσης
γεγονότων για τις ενέργειες και αποφάσεις που έλαβε ο Δήμος σχετικά με το πιο πάνω θέμα, μαζί με τις
απόψεις των νομικών του συμβούλων.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμος μας πληροφόρησε τα ακόλουθα:
Το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρία του στις 8.6.2016 εξέτασε το πιο πάνω θέμα και αφού λήφθηκαν
υπόψη δύο γνωματεύσεις από τους νομικούς συμβούλους του Δήμου, αποφάσισε να ανοιχθεί η
θεωρούμενη ως εκπρόθεσμη προσφορά. Ταυτόχρονα, το Συμβούλιο αποφάσισε κατά πλειοψηφία, την
ακύρωση του διαγωνισμού – λόγω των προβλημάτων στην απρόσκοπτη πρόσβαση του κοινού στην
παραλία – και, την άμεση επαναπροκήρυξη του.
Τέλος, το Συμβούλιο αποφάσισε όπως εγκρίνει τους όρους για την επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού με
συνοπτικές διαδικασίες, για χρονική περίοδο 5 μηνών.
Το Δημοτικό Συμβούλιο σε νέα συνεδρία του στις 28.6.2016, αποφάσισε την κατακύρωση του πιο πάνω
διαγωνισμού στους προσφοροδότες που υπέβαλαν τις ψηλότερες τιμές για το Ανατολικό και Δυτικό
Περίπτερο αντίστοιχα.
Σύσταση: Ο Δήμος θα πρέπει να αναζητά, εκεί όπου τίθενται ζητήματα νομικής φύσης, νομική
συμβουλή, για διασφάλιση των συμφερόντων του. Η εν λόγω συμβουλή θα πρέπει να δίδεται πάντοτε
γραπτώς, αφού προηγουμένως τεθεί ενώπιον των συμβούλων έκθεση γεγονότων.
104
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.13 ΔΗΜΟΣ ΚΑΤΩ ΠΟΛΕΜΙΔΙΩΝ
Δραστηριότητες Πολιτιστικής Επιτροπής Δήμου. Προγραμματισμός Εκδηλώσεων για το Πολιτιστικό
Καλοκαίρι 2016. Τον Μάιο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι όλες οι προτάσεις που υποβλήθηκαν
στον Δήμο για την επιλογή σχημάτων αναφορικά με τις εκδηλώσεις για το Πολιτιστικό Καλοκαίρι 2016,
συζητήθηκαν σε συνεδρία της Πολιτιστικής Επιτροπής, η οποία διεξήχθη στις 25.4.2016. Κατά την εν λόγω
συνεδρία συζητήθηκαν δύο επιπλέον προτάσεις, οι οποίες είχαν κατατεθεί από τον Δήμαρχο προφορικά,
ενώ υποβλήθηκαν από τους ενδιαφερόμενους γραπτώς στον Δήμο, την επομένη ημέρα της πιο πάνω
συνεδρίας.
Η Υπηρεσία μας με επιστολή της προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου εξέφρασε την
άποψη ότι δεν αποτελούσε ορθή πρακτική η κατάθεση την ώρα της συνεδρίας και άλλων προτάσεων, οι
οποίες δεν είχαν υποβληθεί προηγουμένως, ώστε να παρέχεται ο αναγκαίος χρόνος για να μελετηθούν
από τα μέλη της Επιτροπής.
Ενόψει των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως αποφασιστεί/καθοριστεί η διαδικασία κατάθεσης των
προτάσεων, ώστε να εξετάζονται μόνο οι προτάσεις που κατατίθενται εντός της προθεσμίας υποβολής
που θα καθοριζόταν για να παρέχεται ο αναγκαίος χρόνος μελέτης/προετοιμασίας των μελών της
Επιτροπής, για να είναι σε θέση να υποβάλουν εμπεριστατωμένη εισήγηση στο Δημοτικό Συμβούλιο, προς
όφελος του Δήμου.
Σύσταση: Θα πρέπει οι διαδικασίες εξέτασης/επιλογής των προτάσεων σε τέτοιες περιπτώσεις να
είναι σαφώς καθορισμένες.
105
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.14 ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Στοιχεία και πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση του Δήμου (αποτελέσματα έτους, έσοδα, έξοδα,
βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, προσωπικό, δάνεια), παρουσιάζονται στα
Παραρτήματα IV, V και VII, όπου εκτίθενται επίσης τα αντίστοιχα στοιχεία και πληροφορίες των
υπολοίπων Δήμων, ώστε να παρέχεται συνολική εικόνα και να υπάρχει δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ
Δήμων.
Επίσης, στοιχεία και πληροφορίες, όσον αφορά στα προϋπολογισθέντα έσοδα και έξοδα του Τακτικού
Προϋπολογισμού, προϋπολογισθείσες και πραγματικές δαπάνες του Προϋπολογισμού Αναπτύξεως,
οφειλές του Δήμου στο Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
υπαλλήλων, δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές, πρατήρια πετρελαιοειδών, αντιμισθία, αποζημίωση και
έξοδα παραστάσεων Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων και συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
πρώην Δημάρχων, παρουσιάζονται σε καταστάσεις στην παράγραφο 3.1 - Γενικές Παρατηρήσεις, ώστε
επίσης να παρέχεται η δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ Δήμων.
Υποβολή οικονομικών καταστάσεων για έλεγχο. Ο έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων για το έτος
2015, οι οποίες υποβλήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Δήμων Νόμου, αναμένεται να διεξαχθεί
μέσα στο 2017. Τα θέματα που ακολουθούν, αφορούν στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων για τα
έτη 2013 και 2014.
Ρευστότητα και έλλειμμα στο κεφάλαιο κίνησης. Στα ταμειακά διαθέσιμα στις 31.12.2014 και
31.12.2013, ύψους €1.945.319 και €2.834.364, αντίστοιχα, περιλαμβάνονται αδαπάνητα ποσά του
λογαριασμού δανείων, που προορίζονται για την εκτέλεση συγκεκριμένων έργων, συνολικού ύψους
€696.608 και €1.456.628, αντίστοιχα, με αποτέλεσμα οι οικονομικές καταστάσεις να παρουσιάζουν
κεφάλαιο κίνησης €84.189 και €594.101 το 2014 και 2013, αντί έλλειμμα στο κεφάλαιο κίνησης ύψους
€612.419 και €862.527, αντίστοιχα.
Επισημαίνεται επίσης ότι, σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, το παρατράβηγμα τράπεζας στις 31
Δεκεμβρίου 2014, 2013 και 2012, ανερχόταν σε €714.153, €766.374 και €198.869, αντίστοιχα.
Μέτρα για βελτίωση της οικονομικής κατάστασης του Δήμου. Η οικονομική κατάσταση του Δήμου δεν
βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο. Ο Δήμος θα μπορούσε να βελτιώσει την οικονομική του κατάσταση
και το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει, ασκώντας με πιο οικονομικό, αποδοτικό και
αποτελεσματικό τρόπο τις εξουσίες που του παρέχει η σχετική νομοθεσία, λαμβάνοντας μέτρα για
έγκαιρη είσπραξη όλων των οφειλόμενων ποσών, συμπεριλαμβανομένων και των καθυστερήσεων
φορολογιών, τελών, αδειών και δικαιωμάτων, που στις 31.12.2014 και 31.12.2013 ανέρχονταν σε
€1.285.435 και €1.168.416, αντίστοιχα. Στη βελτίωση της οικονομικής του κατάστασης θα βοηθούσε και η
εξάλειψη ή τουλάχιστον η μείωση των ελλειμμάτων που προκύπτουν από την υπηρεσία καθαριότητας.
Καταγγελία συμφωνιών δανείων μεταξύ του Δήμου και της KA Finanz AG. Με επιστολή της, ημερ.
11.11.2013, η τράπεζα KA Finanz AG κατήγγειλε τις πιο πάνω δανειακές συμβάσεις, οι οποίες καλύπτονταν
με κρατική εγγύηση, επικαλούμενη παράβαση συμβατικής υποχρέωσης του Δήμου και απαίτησε την
πλήρη αποπληρωμή των οφειλομένων.
Η Κυβένηση ανέλαβε την αποπληρωμή των δανείων αυτών και το Υπουργείο Οικονομικών, με επιστολή
του, διαβίβασε σχετική συμφωνία, ημερ. 22.12.2014, η οποία υπογράφηκε από τον Δήμαρχο και τον
Υπουργό Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία ο Δήμος δεσμεύεται ότι θα εξοφλήσει το ποσό των
€1.192.903, που ήταν το υπόλοιπο του δανείου που όφειλε ο Δήμος κατά την 28.4.2014, με τους ίδιους
όρους και υποχρεώσεις που περιλαμβάνονταν στη συμφωνία δανείου με την KA Finanz AG, προς την
Κυβέρνηση όμως.
106
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων. Σύμφωνα με αναλογιστική εκτίμηση που πραγματοποιήθηκε το
2013, με ημερομηνία αναφοράς την 31.12.2012, η μη χρηματοδοτούμενη αναλογιστική υποχρέωση του
Δήμου κατά την ημερομηνία αυτή, ανερχόταν σε €331.451 (€980.675 στις 31.12.2011). Στη βάση των
υποδείξεων του αναλογιστή, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε τη χρηματοδότηση του πιο πάνω
αναλογιστικού ελλείμματος από 1.1.2014.
Σύμφωνα με πρόσφατη αναλογιστική εκτίμηση που διεξήχθη τον Ιούλιο του 2016, το ύψος της
αναλογιστικής υποχρέωσης για ωφελήματα αφυπηρέτησης κατά την 31.12.2015, ανερχόταν σε €630.206.
Μηχανογράφηση υπηρεσιών του Δήμου.
(α) Σχέδιο έκτατης ανάγκης. Ο Δήμος δεν έχει ετοιμάσει σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας, το οποίο να
περιλαμβάνει σχέδιο αποκατάστασης καταστροφών και εναλλακτικές διαδικασίες για επαναφορά των
συστημάτων πληροφορικής, για συνέχιση των εργασιών του μετά από φυσική καταστροφή ή δολιοφθορά,
η ανυπαρξία του οποίου μπορεί να οδηγήσει στη δυσλειτουργία των λογισμικών συστημάτων ή/και στην
απώλεια σημαντικών δεδομένων.
Σύσταση: Ο Δήμος να ετοιμάσει ολοκληρωμένο σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας, που να
προσδιορίζει, μεταξύ άλλων, τις άμεσες ενέργειες για αποκατάσταση των συστημάτων πληροφορικής
σε περίπτωση καταστροφής. Τα επιχειρησιακά σχέδια και οι εναλλακτικές διαδικασίες να
δοκιμάζονται, στη βάση σχετικών σεναρίων, με τη συμμετοχή των χρηστών σε ετήσια βάση.
(β) Ασφάλεια μηχανογραφικού εξοπλισμού/λογισμικού. Ο εξυπηρετητής δικτύου των Τεχνικών
Υπηρεσιών είναι εγκατεστημένος σε μη κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, στον οποίο δεν υπάρχουν όλα
τα απαραίτητα προστατευτικά μέτρα ασφάλειας, όπως συστήματα ελέγχου θερμοκρασίας, υγρασίας,
πυρόσβεσης κ.λπ. Διαπιστώθηκε επίσης ότι στον εν λόγω χώρο επιτρέπεται η πρόσβαση σε όλο το
προσωπικό του Δήμου, λόγω του ότι χρησιμοποιείται και για την αποθήκευση διαφόρων φακέλων, με
αποτέλεσμα να ελλοχεύει ο κίνδυνος καταστροφής εξοπλισμού, απώλειας ή/και διαγραφής δεδομένων,
λόγω ακατάλληλων συνθηκών φύλαξης ή/και κακόβουλων ενεργειών.
Ανεπίδοτες κλήσεις αγωγών και ανείσπρακτα εξώδικα. Σημαντικός αριθμός καθυστερήσεων
φορολογιών, καθώς και εξώδικα που δεν έχουν εισπραχθεί, προωθούνται για λήψη δικαστικών μέτρων.
Ωστόσο, ορισμένες υποθέσεις παραμένουν ανεπίδοτες, λόγω ελλιπών στοιχείων των οφειλετών.
Σύσταση: Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Δήμος, πέραν του διοικητικού κόστους, υποχρεώνεται να
καταβάλει σε δικηγόρους ποσά που έχουν συμφωνηθεί και για τις ανεπίδοτες υποθέσεις (€20,5 για
κάθε υπόθεση), στα μητρώα/καταλόγους φορολογιών, καθυστερήσεων και αγωγών να
καταχωρίζονται τα πλήρη στοιχεία των οφειλετών, ώστε για όλες τις υποθέσεις που ανατίθενται σε
δικηγόρους να είναι δυνατή η επίδοσή τους.
Εξώδικα. Κατά τον έλεγχο του μητρώου εξωδίκων, διαπιστώθηκε ότι για 23 ανεξόφλητα εξώδικα του
έτους 2014, για 27 του 2013 και για 31 που αφορούσαν στο 2012, δεν λήφθηκαν δικαστικά μέτρα
εναντίον των ιδιοκτητών των οχημάτων, παρόλο που, σύμφωνα με το άρθρο 5(1) του περί Εξωδίκου
Ρυθμίσεως Αδικημάτων Νόμου (Ν47(1) του 1997), μετά την πάροδο 30 ημερών από την έκδοση της
ειδοποίησης, ασκείται ποινική δίωξη προς το πρόσωπο που έχει διαπράξει το αδίκημα.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει δικαστικά μέτρα εναντίον όσων δεν έχουν τακτοποιήσει τις οφειλές τους,
αφού με την πάροδο του χρόνου οι πιθανότητες εντοπισμού των παραβατών και της είσπραξης των
ποσών μειώνονται.
107
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Έλλειμμα από τη λειτουργία της υπηρεσίας καθαριότητας. Παρά την αύξηση που επιβλήθηκε στα τέλη
σκυβάλων κατά το 2014, από τη λειτουργία της πιο πάνω υπηρεσίας προέκυψε έλλειμμα ύψους €148.414,
σε σύγκριση με έλλειμμα €211.868 το 2013, με αποτέλεσμα το συνολικό έλλειμμα τα τελευταία 5 χρόνια
(2010-2014) να ανέλθει σε €1.750.000 περίπου, ενώ το ποσοστό (για την εν λόγω περίοδο) κάλυψης των
εξόδων από τα έσοδα για τη συλλογή των σκυβάλων, κυμάνθηκε από 62% για το έτος 2010, μέχρι 84% για
το 2014.
Σύσταση: Λαμβάνοντας υπόψη τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζει ο Δήμος, το Δημοτικό
Συμβούλιο να εξετάσει το συνολικό κόστος λειτουργίας της υπηρεσίας καθαριότητας, σε σχέση με τα
έσοδα και να προχωρήσει στη λήψη μέτρων για εξάλειψη ή τουλάχιστον μείωση του ελλείμματος.
Δικαιώματα διαφημιστικών πινακίδων. Κατά τα έτη 2014, 2013 και 2012 εισπράχθηκαν δικαιώματα
διαφημιστικών πινακίδων ύψους €31.416, €30.391 και €26.546, αντίστοιχα, τα οποία αφορούσαν μόνο σε
πινακίδες συγκεκριμένων τύπων, ενώ για τις υπόλοιπες διαφημιστικές πινακίδες δεν επιβάλλονται ούτε
και εισπράττονται οποιαδήποτε δικαιώματα.
Μετά από εισήγηση της Υπηρεσίας μας, οι υπηρεσίες του Δήμου προέβηκαν το 2012 σε καταγραφή όλων
των διαφημιστικών πινακίδων που ήταν αναρτημένες στην περιοχή του και από τις καταστάσεις που
ετοιμάστηκαν διαπιστώθηκε ότι 401 διαφημιστικές πινακίδες είχαν αναρτηθεί χωρίς την εξασφάλιση
σχετικής άδειας, με αποτέλεσμα ο Δήμος να αποστείλει επιστολές στους ιδιοκτήτες τους, με τις οποίες
τους καλούσε να υποβάλουν αίτηση για έκδοση άδειας.
Στο πιο πάνω κάλεσμα ανταποκρίθηκαν μόνο 90 ιδιοκτήτες διαφημιστικών πινακίδων, χωρίς ωστόσο,
μέχρι την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, να είχε αποφασιστεί από τις υπηρεσίες του Δήμου ποιες από
τις εν λόγω πινακίδες πληρούσαν τις προϋποθέσεις των σχετικών Κανονισμών, ώστε ο Δήμος να εκδώσει
τις άδειες και να εισπράξει τα σχετικά δικαιώματα. Όσον αφορά στις υπόλοιπες 311 διαφημιστικές
πινακίδες, οι ιδιοκτήτες των οποίων δεν υπέβαλαν αίτηση για έκδοση άδειας, διαπιστώθηκε ότι ο Δήμος
δεν έλαβε οποιαδήποτε μέτρα εναντίον τους.
Σύσταση: Ο Δήμος να ολοκληρώσει τις διαδικασίες εξέτασης των αιτήσεων και να εκδώσει τις σχετικές
άδειες, ώστε να βελτιωθεί και η ρευστότητά του. Για τυχόν πινακίδες που δεν πληρούν τις
προϋποθέσεις έκδοσης άδειας, να λάβει μέτρα, εφαρμόζοντας τη σχετική νομοθεσία.
Συγγραφή της ιστορίας του Αγίου Αθανασίου. Με αφορμή τη συμπλήρωση 25 χρόνων από την ίδρυση
του Δήμου, αποφασίστηκε στις 22.11.2010, η κατακύρωση διαγωνισμού για την παροχή υπηρεσιών
συγγραφής, σχεδιασμού, έρευνας, επιστημονικής, καλλιτεχνικής και γλωσσικής επιμέλειας, εκτύπωσης και
παράδοσης τόμου για την ιστορία του Αγίου Αθανασίου, σε συγκεκριμένη εταιρεία, για ποσό ύψους
€40.000 πλέον ΦΠΑ. Η σύμβαση για τις πιο πάνω υπηρεσίες, οι οποίες θα έπρεπε να ολοκληρωθούν μέχρι
τις 18.11.2011, υπογράφηκε στις 24.1.2011. Στις 2.1.2012, ο Δήμος υπέγραψε νέα αναθεωρημένη
σύμβαση με τον Ανάδοχο, σύμφωνα με την οποία, ως νέα ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου,
καθορίστηκε η 31.12.2012. Σύμφωνα με την πιο πάνω σύμβαση, σε περίπτωση καθυστέρησης στην
εκτέλεση των εργασιών ή στην παράδοση του αντικειμένου της σύμβασης με υπαιτιότητα του Αναδόχου,
επιβάλλεται ρήτρα καθυστέρησης παράδοσης ύψους 0,2% επί της ημερήσιας συμβατικής αξίας των
εργασιών ή του παραδοτέου. Όπως πληροφορηθήκαμε από τον Δήμο, το βιβλίο παραδόθηκε στα μέσα
Νοεμβρίου του 2016.
Σύσταση: Ο Δήμος να μας ενημερώσει που οφείλεται η μεγάλη αυτή καθυστέρηση στην υλοποίηση
της σύμβασης (4 περίπου χρόνια) και κατά πόσο επιβλήθηκε η προβλεπόμενη ρήτρα, σε περίπτωση
που υπαίτιος για την καθυστέρηση ήταν ο Ανάδοχος.
108
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Άδεια χρήσης παραλίας. Την περίοδο 2001-2014, ο Δήμος παραχώρησε σε συγκεκριμένη εταιρεία,
διαχειρίστρια εστιατορίου, «Άδεια παροχής Υπηρεσιών επί της Παραλίας», σε ετήσια βάση, η οποία
αφορούσε σε συγκεκριμένο αριθμό ομπρελών και κρεβατιών θαλάσσης. Διαπιστώθηκε ότι η εν λόγω
εταιρεία, η οποία, όπως έχουμε πληροφορηθεί, δεν δραστηριοποιείται πλέον, οφείλει προς τον Δήμο
ποσό ύψους €6.161.
Η Υπηρεσία μας, από διερεύνηση που έγινε στις 14.9.2016 στα αρχεία του Τμήματος Εφόρου Εταιρειών
και Επίσημου Παραλήπτη, διαπίστωσε ότι η πιο πάνω εταιρεία εξακολουθεί να είναι καταχωρημένη, ως
εγγεγραμμένη, δηλαδή δεν φαίνεται να έχει διαγραφεί.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει μέτρα για είσπραξη του εν λόγω ποσού και να ενημερώσει σχετικά την
Υπηρεσία μας.
Ανέγερση μπαρ/κυλικείου στην παραλία. Ο Δήμος, με επιστολή του προς τον Επαρχιακό Κτηματολογικό
Λειτουργό Λεμεσού, ημερ. 31.10.2013, κατήγγειλε την ανέγερση, χωρίς την εξασφάλιση άδειας
οικοδομής, υπαίθριου Snack Bar σε κρατική γη από συγκεκριμένη εταιρεία, ιδιοκτήτρια/διαχειρίστρια
ξενοδοχείου, χωρίς όμως ο ίδιος ο Δήμος να λάβει οποιαδήποτε μέτρα εναντίον της εταιρείας, κατά το
στάδιο της κατασκευής του πιο πάνω υποστατικού.
Με την πιο πάνω επιστολή, ο Δήμος ζήτησε, επίσης, όπως του παραχωρηθεί η εν λόγω κρατική γη, ώστε
να υποβάλει αίτηση προς το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως για νομιμοποίηση και αξιοποίηση της πιο
πάνω κατασκευής προς όφελός του.
Σύσταση: Ο Δήμος να μην επιδεικνύει ανοχή στην εκτέλεση και ολοκλήρωση κατασκευαστικών
εργασιών, χωρίς την έκδοση των απαιτούμενων αδειών και να εφαρμόζει την υφιστάμενη νομοθεσία,
λαμβάνοντας μέτρα για την εξασφάλιση σχετικών διαταγμάτων.
109
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.15 ΔΗΜΟΣ ΛΑΤΣΙΩΝ
Ανέγερση Κέντρου Υγείας Λατσιών. Υπογραφή Αναθεωρημένης Σύμβασης για Παροχή Υπηρεσιών
Συμβούλων Μελετητών. Το θέμα περιλαμβάνεται στην Έκθεση της Υπηρεσίας μας για το 2014 και αφορά
το γεγονός ότι τον Δεκέμβριο 2005, δυστυχώς με τη σύμφωνη γνώμη της Υπηρεσίας μας, ο Δημοτικός
Γραμματέας Λατσιών, με επιστολή του προς τον Δημοτικό Γραμματέα Αγλαντζιάς, τον πληροφόρησε ότι το
Δημοτικό Συμβούλιο Λατσιών είχε αποφασίσει να εισηγηθεί την ανάθεση εκτέλεσης της μελέτης του πιο
πάνω έργου στους Δημοτικούς Μηχανικούς των Δήμων Λατσιών και Αγλαντζιάς, έναντι αμοιβής την οποία
θα κατέβαλλε ο Δήμος Λατσιών, και ζήτησε τη σχετική συγκατάθεση του Δήμου Αγλαντζιάς.
Τον Φεβρουάριο 2011, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο εκφράσαμε την άποψη ότι η ανάθεση της πιο
πάνω σύμβασης υπηρεσιών στον Δημοτικό Μηχανικό, δημιουργούσε σύγκρουση αρμοδιοτήτων, αφού ως
Δημοτικός Μηχανικός θα είχε την ευθύνη παρακολούθησης/ελέγχου των υπηρεσιών τις οποίες θα παρείχε
ο ίδιος. Τον Δεκέμβριο 2014, με νέα επιστολή μας προς τον Δήμαρχο εκφράσαμε την άποψη ότι η
συμφωνία μεταξύ του Δήμου και των Δημοτικών Μηχανικών Λατσιών και Αγλαντζιάς παραβιάζει τις
διατάξεις του άρθρου 60 των περί Δήμων Νόμων, που καθορίζει ότι ουδείς υπάλληλος, οποιουδήποτε
Δήμου, δύναται να έχει ενδιαφέρον ή συμφέρον αμέσως ή εμμέσως, είτε προσωπικώς είτε υπό ή μέσω
της συζύγου, του τέκνου ή συνεταίρου του, σε οποιαδήποτε σύβαση ή εργασία συναφθείσα με τον Δήμο ή
εκτελεσθείσα για λογαριασμό του και, εάν οποιοσδήποτε υπάλληλος έχει τέτοιο ενδιαφέρον ή συμφέρον,
δεν δύναται να κατέχει οποιαδήποτε θέση στον Δήμο. Ενόψει των πιο πάνω, υποδείξαμε στον Δήμο ότι
δεν δεσμεύεται με την εν λόγω συμφωνία για παροχή υπηρεσιών από τους πιο πάνω Δημοτικούς
Μηχανικούς, εφόσον η συμφωνία δεν είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, εισηγηθήκαμε να εξεταστεί το
ενδεχόμενο τερματισμού της και διακοπής των πληρωμών. Τέλος, εισηγηθήκαμε όπως ο Δήμος
προκηρύξει ανοικτό διαγωνισμό για ανάθεση της μελέτης και ετοιμασίας νέων σχεδίων καθώς και της
επίβλεψης των εργασιών κατασκευής του έργου.
Τον Φεβρουάριο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο αναφορικά με τη διευθέτηση των απαιτήσεων
των μελετών, υποδείξαμε ότι στα πλαίσια φιλικού διακανονισμού, το μέγιστο ποσό που θα μπορούσε να
τους καταβληθεί ως αμοιβή, για τις μέχρι τότε παρασχεθείσες υπηρεσίες τους, μπορούσε να υπολογιστεί
με βάση το ποσοστό που προνοείται στις συμβάσεις του δημοσίου.
Η παρατήρηση στην Ετήσια Έκθεση του 2014 αφορούσε το γεγονός ότι, με βάση την εισήγηση μας, για τον
υπολογισμό της αμοιβής θα έπρεπε να είχε ληφθεί υπόψη το ποσό της αναθεωρημένης εκτίμησης, ενώ ο
Δήμος χρησιμοποίησε το αρχικό ποσό της εκτίμησης, που είναι πολύ μεγαλύτερο της αναθεωρημένης
εκτίμησης.
Τον Σεπτέμβριο 2015, ο Δήμος μας πληροφόρησε ότι διεξάγονται διαπραγματεύσεις με τον μελετητή για
εφαρμογή των εισηγήσεων της Υπηρεσίας μας.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμος μας πληροφόρησε ότι ως αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης, συμφωνήθηκε
όπως το υπολειπόμενο ποσό για τη μελέτη υπολογιστεί στο ποσό της κατακυρωθείσας προσφοράς
(€1.930.000).
Σύσταση: Δεν επιτρέπεται στους Δήμους να συνάπτουν συμφωνίες οι οποίες παραβιάζουν τις
διατάξεις της νομοθεσίας.
110
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.16 ΔΗΜΟΣ ΙΔΑΛΙΟΥ
Στοιχεία και πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση του Δήμου (αποτελέσματα έτους, έσοδα, έξοδα,
βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, προσωπικό, δάνεια), παρουσιάζονται στα
Παραρτήματα IV, V και VII, όπου εκτίθενται επίσης τα αντίστοιχα στοιχεία και πληροφορίες των
υπολοίπων Δήμων, ώστε να παρέχεται συνολική εικόνα και να υπάρχει δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ
Δήμων.
Επίσης, στοιχεία και πληροφορίες, όσον αφορά στα προϋπολογισθέντα έσοδα και έξοδα του Τακτικού
Προϋπολογισμού, προϋπολογισθείσες και πραγματικές δαπάνες του Προϋπολογισμού Αναπτύξεως,
οφειλές του Δήμου στο Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
υπαλλήλων, δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές, πρατήρια πετρελαιοειδών, αντιμισθία, αποζημίωση και
έξοδα παραστάσεων Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων και συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
πρώην Δημάρχων, παρουσιάζονται σε καταστάσεις στην παράγραφο 3.1 - Γενικές Παρατηρήσεις, ώστε
επίσης να παρέχεται η δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ Δήμων.
Υποβολή οικονομικών καταστάσεων για έλεγχο. Οι οικονομικές καταστάσεις για τα έτη που έληξαν στις
31.12.2013, 31.12.2014 και 31.12.2015, υποβλήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Δήμων Νόμου.
Τα θέματα που ακολουθούν αφορούν στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων για τα έτη που έληξαν
στις 31.12.2013 και 31.12.2014.
Καταγγελία συμφωνίας δανείου μεταξύ του Δήμου και της KA Finanz AG. Στις 13.12.2006, ο Δήμος
υπέγραψε δύο συμφωνίες σύναψης δανείων, τα οποία καλύπτονταν με κρατική εγγύηση, με την
KommunalKredit International Bank Ltd, η οποία στις 18.9.2010 συγχωνεύθηκε με την τράπεζα KA Finanz
AG, ύψους £430.863 (€736.173) και £2.103.627 (€3.594.260), δηλαδή για συνολικό ποσό £2.534.490
(€4.330.433). Η αποπληρωμή του πρώτου δανείου θα γινόταν από τον Δήμο και του δεύτερου από την
Κυπριακή Δημοκρατία.
Με επιστολή της, ημερ. 11.11.2013, η τράπεζα KA Finanz AG κατήγγειλε τις πιο πάνω δανειακές
συμβάσεις, επικαλούμενη παράβαση συμβατικής υποχρέωσης του Δήμου και απαίτησε την πλήρη
αποπληρωμή των οφειλομένων.
Το Υπουργείο Οικονομικών, με επιστολή του, διαβίβασε σχετική συμφωνία, ημερ. 29.12.2014, η οποία
υπογράφηκε από τον Δήμαρχο και τον Υπουργό Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία ο Δήμος δεσμεύεται
ότι θα εξοφλήσει το ποσό των €667.774, που ήταν το υπόλοιπο του εν λόγω δανείου κατά την 28.4.2014,
με τους ίδιους όρους και υποχρεώσεις που περιλαμβάνονταν στη συμφωνία δανείου με την KA Finanz AG.
Εσωτερικός έλεγχος. Ο Δήμος, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, δεν έχει επιβεβαιώσει τη φυσική ύπαρξη
των περιουσιακών του στοιχείων (πάγιου ενεργητικού και ειδών αποθήκης), με αποτέλεσμα να μην
υποβληθούν στην Υπηρεσία μας τα σχετικά πιστοποιητικά φυσικής καταμέτρησης.
Μηχανογράφηση υπηρεσιών του Δήμου.
(α) Λογισμικό τήρησης μητρώου καταθέσεων δημοτών για ζημιές σε δρόμους και πεζοδρόμια. Το εν
λόγω μητρώο ενημερώνεται μόνο με τις εισπράξεις καταθέσεων ντεποζίτων από δημότες, χωρίς να
ενημερώνεται και με τις επιστροφές καταθέσεων, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η εκτύπωση
αναλυτικών καταστάσεων υπολοίπων καταθέσεων δημοτών, σύμφωνα με το εν λόγω μητρώο, για
σκοπούς συμφιλίωσής τους με τον συγκεντρωτικό λογαριασμό καταθέσεων που τηρείται στο Γενικό
Καθολικό.
(β) Διεπαφή δομοστοιχείων του λογισμικού. Δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί η διασύνδεση/διεπαφή
μεταξύ των μηχανογραφημένων συστημάτων φορολογιών και Γενικού Καθολικού, με αποτέλεσμα η
ενημέρωση του Γενικού Καθολικού να γίνεται με την καταχώριση ημερολογιακών εγγραφών, διαδικασία
111
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
που απαιτεί πρόσθετη εργασία και εμπερικλείει κινδύνους αναφορικά με την ορθότητα και την πληρότητα
των εγγραφών αυτών.
(γ) Μητρώο αγωγών. Ο Δήμος δεν τηρεί ένα ενιαίο μητρώο αγωγών, το οποίο να ενημερώνεται με
όλες τις αγωγές που καταχωρίζονται στο δικαστήριο, με αποτέλεσμα κάθε Τμήμα του Δήμου να επιλέγει
τη δική του μεθοδολογία αρχειοθέτησης και παρακολούθησης των αγωγών που εμπίπτουν στις
αρμοδιότητές του, όπως, για παράδειγμα, με τη χρήση ηλεκτρονικών φύλλων εργασίας του λογισμικού
Microsoft Excel.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση του προγράμματος Microsoft Excel δεν παρέχει επαρκή ασφάλεια, όσον
αφορά στην καταγραφή και παρακολούθηση της πρόσβασης των χρηστών στο σύστημα, στην
τροποποίηση δεδομένων και πληροφοριών, καθώς και στην ιχνηλάτηση των ενεργειών που
πραγματοποιούνται από τους χρήστες, θα πρέπει εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος να
εφαρμοστεί κατάλληλο λογισμικό για την τήρηση του πιο πάνω μητρώου, για αποφυγή των οποιωνδήποτε
κινδύνων που μπορεί να προκύψουν από τη χρήση του λογισμικού Microsoft Excel.
(δ) Ασφάλεια μηχανογραφικών συστημάτων - Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι. Ο εξυπηρετητής δικτύου
του Δήμου είναι εγκατεστημένος σε μη κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, στον οποίο δεν υπάρχουν όλα τα
απαραίτητα προστατευτικά μέτρα ασφαλείας, όπως, για παράδειγμα, σύστημα ελέγχου πρόσβασης,
θερμοκρασίας, υγρασίας, ανίχνευσης καπνού/πυρκαγιάς και πυρόσβεσης.
Λόγω των πιο πάνω, ελλοχεύει ο κίνδυνος καταστροφής εξοπλισμού ή/και δεδομένων, λόγω ακατάλληλων
συνθηκών φύλαξης ή/και κακόβουλων ενεργειών.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τακτοποίηση των όσων αναφέρονται πιο
πάνω, ώστε να βελτιωθεί η λειτουργικότητα και η ασφάλεια εξοπλισμού, λογισμικού και δεδομένων.
Παρεμφερή ωφελήματα προσωπικού. Στο συνολικό κόστος προσωπικού ύψους €923.815 το 2014 και
€1.026.330 το 2013, περιλαμβάνονται και τα ακόλουθα ωφελήματα:
Εισφορά στο Ταμείο Ευημερίας
Εισφορά για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη
2014
2013
2012
€
10.316
41.284
€
12.539
40.736
€
12.596
39.573
51.600
53.275
52.169
Η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε την επαναξιολόγηση των πιο πάνω ωφελημάτων και τη λήψη μέτρων για
περιορισμό τους. Σχετική αναφορά παρατίθεται στην Παράγραφο 2.8 της παρούσας Έκθεσης, που αφορά
στο Υπουργείο Οικονομικών.
Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων. Σύμφωνα με Αναλογιστική Εκτίμηση που πραγματοποιήθηκε το
2014, η αξία των συσσωρευμένων κεφαλαίων του Ταμείου κατά την 31.12.2012 ήταν €2.173.764, ενώ η
αναλογιστική υποχρέωση ήταν €1.796.502, δηλαδή στις 31.12.2012 προέκυψε αναλογιστικό πλεόνασμα
ύψους €377.262, με αποτέλεσμα ο στόχος χρηματοδότησης, ο οποίος προβλέπει όπως τα υπάρχοντα
κεφάλαια του Ταμείου πρέπει να είναι επαρκή, ώστε να καλύπτουν πλήρως την αξία των ωφελημάτων, σε
σχέση με την υπηρεσία των μελών μέχρι την ημερομηνία αναφοράς, να έχει επιτευχθεί.
Σύσταση: Ενόψει των σημαντικών αλλαγών που επήλθαν στη σχετική νομοθεσία, αναφορικά με την
καταβολή εισφορών και από τους υπαλλήλους και την επέκταση του ορίου ηλικίας αφυπηρέτησης, ο
Δήμος να διενεργήσει νέα αναλογιστική εκτίμηση.
112
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Υδατοπρομήθεια.
(α) Απώλειες νερού. Κατά τα έτη 2014, 2013 και 2012, σημειώθηκαν απώλειες νερού σε ποσοστό 21,6%
των συνολικών ποσοτήτων που αγοράστηκαν με κόστος €161.724, ποσοστό 21,6% με κόστος €165.947 και
ποσοστό 26,2% με κόστος €208.824, αντίστοιχα.
Σύσταση: Οι πιο πάνω απώλειες να διερευνηθούν το συντομότερο δυνατό, ώστε να ληφθούν τα
κατάλληλα μέτρα για περιορισμό τους.
(β) Χρεώστες υδατοπρομήθειας. Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, οι καθυστερήσεις
υδατοπρομήθειας στις 31.12.2014 και 31.12.2013 ανέρχονταν σε €159.050 και €147.291, αντίστοιχα, σε
σύγκριση με €116.780 στις 31.12. 2012.
Σύσταση: Ο Δήμος να λάβει, το συντομότερο δυνατό, όλα τα απαραίτητα μέτρα για είσπραξη των
καθυστερήσεων, συμπεριλαμβανομένης και της διακοπής της παροχής νερού, σύμφωνα τους
σχετικούς Κανονισμούς. Επισημαίνεται ότι είναι αναγκαίο να λαμβάνονται έγκαιρα μέτρα για
είσπραξη των καθυστερήσεων, αφού ο κίνδυνος της μη είσπραξής τους, με την πάροδο του χρόνου,
αυξάνεται σημαντικά.
Αποπληρωμή δανείων τρίτων, χορηγίες και οικονομικές δεσμεύσεις Δήμου.
(α) Αποπληρωμή δανείων αθλητικών σωματείων. Στα πλαίσια στήριξης των αθλητικών σωματείων
που βρίσκονται στα δημοτικά όρια του Δήμου, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε στις 2.6.2008 την
αποπληρωμή δύο δανείων ύψους €86.500 το καθένα, που επρόκειτο να συνάψουν συγκεκριμένα
αθλητικά σωματεία, με σκοπό την ανακατασκευή του χλοοτάπητα των γηπέδων τους. Η αποπληρωμή των
δανείων θα πραγματοποιείτο σε πέντε ετήσιες ισόποσες δόσεις, έναντι της ετήσιας χορηγίας του Δήμου
προς τα δύο σωματεία. Για εφαρμογή της πιο πάνω απόφασης υπογράφηκε και σχετική συμφωνία μεταξύ
του Δήμου και των σωματείων.
(β) Αποπληρωμή δανείου του Συμβουλίου Κοινοτικής Ευημερίας Ιδαλίου. Το Δημοτικό Συμβούλιο
αποφάσισε στις 6.3.2007 την καταβολή 7 ετήσιων ισόποσων δόσεων ύψους €17.086, για την εξόφληση
δανείου ύψους €119.602 (£70.000) που συνήφθηκε από το Συμβούλιο Κοινοτικής Ευημερίας Ιδαλίου
(ΣΚΕ), για τη συντήρηση και αποκατάσταση του κτιρίου της Κοινοτικής Στέγης Ηλικιωμένων Άγιος
Δημητριανός.
(γ)
Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα αναφέρονται πιο πάνω, η Υπηρεσία μας επισήμανε τα ακόλουθα:
•
Η δέσμευση του Δήμου για την παραχώρηση χορηγιών μελλοντικά, δηλαδή πριν από την
έγκριση των Προϋπολογισμών από το Υπουργικό Συμβούλιο, με σκοπό την αποπληρωμή
δανείων των ετών στα οποία αφορούν οι χορηγίες, δεν μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη ενέργεια.
•
Με την απόφαση για αποπληρωμή των δόσεων των δανείων, ουσιαστικά ο Δήμος ανέλαβε
την εξόφληση δανείων τρίτων, χωρίς να προβληματιστεί ως προς τη νομιμότητα της
απόφασής του. Σημειώσαμε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 85(1)(α) του περί Δήμων Νόμου, για
τη σύναψη δανείου από τον ίδιο τον Δήμο, απαιτείται η εκ των προτέρων έγκριση του
Υπουργικού Συμβουλίου.
Καθυστέρηση στην Έκδοση Αδειών Οικοδομής και Διαχωρισμού Οικοπέδων από τις Τεχνικές Υπηρεσίες
του Δήμου. Μετά από επιτόπιο έλεγχο που διενεργήθηκε από Λειτουργούς της Υπηρεσίας μας στα
Γραφεία του Δήμου στις 23.2.2016, διαπιστώθηκε ότι το θέμα των καθυστερήσεων στην έκδοση Αδειών
Οικοδομής και Διαχωρισμού Οικοπέδων από τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου είχε εξεταστεί σε συνεδρία
του Δημοτικού Συμβουλίου που διεξήχθη στις 17.11.2015, κατά την οποία αποφασίστηκε όπως ληφθούν
μέτρα για την ομαλή λειτουργία των Τεχνικών Υπηρεσιών. Μεταξύ άλλων αποφασίστηκε όπως, εντός
113
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
χρονικού διαστήματος 3 μηνών από την ημερομηνία της εν λόγω συνεδρίας, όλες οι εκκρεμείς υποθέσεις
για έκδοση αδειών ολοκληρωθούν και, μελλοντικά, όλες οι νέες υποθέσεις να διεκπεραιώνονται εντός
εύλογου χρονικού διαστήματος.
Ενόψει των πιο πάνω ζητήσαμε από τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου όπως μας
πληροφορήσουν τα ακόλουθα:
(i)
Κατά πόσο είχε ολοκληρωθεί η εξέταση και έκδοση των αδειών που εκκρεμούσαν, εφόσον είχε
παρέλθει το χρονικό διάστημα των 3 μηνών που τέθηκε ως όριο.
(ii)
Τα μέτρα που είχε λάβει ο Δήμος για την διεκπεραίωση των νέων αιτήσεων για έκδοση αδειών,
εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.
Σύσταση: Ο Δήμος στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του και της χρηστής διοίκησης θα πρέπει – μεταξύ
άλλων – να μεριμνά όπως οι αιτήσεις για έκδοση Αδειών Οικοδομής και Διαχωρισμού Οικοπέδων
διεκπεραιώνονται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.
114
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.17 ΔΗΜΟΣ ΛΑΚΑΤΑΜΙΑΣ
Στοιχεία και πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση του Δήμου (αποτελέσματα έτους, έσοδα, έξοδα,
βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, προσωπικό, δάνεια), παρουσιάζονται στα
Παραρτήματα IV, V και VII, όπου εκτίθενται επίσης τα αντίστοιχα στοιχεία και πληροφορίες των
υπολοίπων Δήμων, ώστε να παρέχεται συνολική εικόνα και να υπάρχει δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ
Δήμων.
Επίσης, στοιχεία και πληροφορίες, όσον αφορά στα προϋπολογισθέντα έσοδα και έξοδα του Τακτικού
Προϋπολογισμού, προϋπολογισθείσες και πραγματικές δαπάνες του Προϋπολογισμού Αναπτύξεως,
οφειλές του Δήμου στο Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων, συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
υπαλλήλων, δημόσιες κολυμβητικές δεξαμενές, πρατήρια πετρελαιοειδών, αντιμισθία, αποζημίωση και
έξοδα παραστάσεων Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων και συντάξεις και εφάπαξ φιλοδωρήματα
πρώην Δημάρχων, παρουσιάζονται σε καταστάσεις στην παράγραφο 3.1 - Γενικές Παρατηρήσεις, ώστε
επίσης να παρέχεται η δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ Δήμων.
Υποβολή οικονομικών καταστάσεων για έλεγχο. Ο έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων για τα έτη
που έληξαν στις 31 Δεκεμβρίου 2014 και 2015, οι οποίες υποβλήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του περί
Δήμων Νόμου, βρίσκεται σε εξέλιξη. Τα θέματα που ακολουθούν, αφορούν στον έλεγχο των οικονομικών
καταστάσεων για το έτος που έληξε στις 31.12.2013.
Μέτρα βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης του Δήμου. Η οικονομική κατάσταση του Δήμου δεν
βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο, με αποτέλεσμα ο Δήμος να καθυστερεί την αποπληρωμή τρεχουσών
υποχρεώσεών του, θέμα για το οποίο αναφερόμαστε και πιο κάτω.
Ο Δήμος θα μπορούσε να ασκήσει με πιο αποτελεσματικό, αποδοτικό και οικονομικό τρόπο τις εξουσίες
που του παρέχει η σχετική νομοθεσία και να βελτιώσει την οικονομική του κατάσταση, λαμβάνοντας
μέτρα για έγκαιρη είσπραξη όλων των οφειλόμενων ποσών, συμπεριλαμβανομένων και των
καθυστερήσεων φορολογιών, τελών, αδειών και δικαιωμάτων, που στις 31.12.2013 ανέρχονταν σε
€1.344.839 (€1.326.451 στις 31.12.2012).
Καταγγελία συμφωνίας δανείου μεταξύ του Δήμου και της KA Finanz AG. Με επιστολή της, ημερ.
11.11.2013, η τράπεζα KA Finanz AG κατήγγειλε τις πιο πάνω δανειακές συμβάσεις, οι οποίες
καλύπτονταν με κρατική εγγύηση, επικαλούμενη παράβαση συμβατικής υποχρέωσης του Δήμου και
απαίτησε την πλήρη αποπληρωμή των οφειλομένων.
Η Κυβέρνηση ανέλαβε την αποπληρωμή των δανείων αυτών και το Υπουργείο Οικονομικών, με επιστολή
του, διαβίβασε σχετική συμφωνία, ημερ. 22.12.2014, η οποία υπογράφηκε από τον Δήμαρχο και τον
Υπουργό Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία ο Δήμος δεσμεύεται ότι θα εξοφλήσει το ποσό των
€92.924, που ήταν το υπόλοιπο του δανείου που όφειλε ο Δήμος κατά την 28.4.2014, με τους ίδιους όρους
και υποχρεώσεις που περιλαμβάνονταν στη συμφωνία δανείου με την KA Finanz AG, προς την Κυβέρνηση.
Προϋπολογισμός Αναπτύξεως.
(α) Ενώ οι δαπάνες που προϋπολογίστηκαν για το έτος 2013 ήταν €92.000, οι πραγματικές δαπάνες,
σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, ήταν €1.190.325, δηλαδή σημειώθηκε υπέρβαση ύψους
€1.098.325 ή ποσοστό 1194%, κατά παράβαση του άρθρου 66(1) του περί Δήμων Νόμου.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 95 «Κυρώσεις», του περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του
Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου του 2014 (Ν. 20(Ι)/2014), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 21.2.2014, σε
περίπτωση που Δήμος δαπανήσει περισσότερα από την πρόνοια που κατανεμήθηκε σε κάθε τρίμηνο ή η
πραγματική δαπάνη του Δήμου ξεπερνά σημαντικά την πρόβλεψη της δαπάνης, ο Υπουργός Οικονομικών
δύναται, μεταξύ άλλων, σε συνεννόηση με τον Υπουργό Εσωτερικών, να:
115
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
•
•
•
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Διορίσει οικονομικό διαχειριστή, ο οποίος να έχει την εξουσία στον Δήμο να λαμβάνει
αποφάσεις για τα κύρια οικονομικά θέματα, όπως αυτά καθορίζονται από τον Υπουργό.
Αναστείλει την εξουσία του Δημοτικού Συμβουλίου να δαπανά περισσότερα από την
εγκριμένη πρόνοια του εγκεκριμένου Κονδυλίου του Προϋπολογισμού με εξοικονομήσεις από
άλλο εγκεκριμένο Κονδύλι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 66(1) του περί Δήμων
Νόμου.
Να προβεί σε μείωση ή αναστολή της κρατικής χορηγίας προς τον Δήμο.
(β) Σύμφωνα με το άρθρο 46(1)(στ) του περί Δήμων Νόμου, ο Δήμαρχος διατάσσει την είσπραξη των
δημοτικών εσόδων και εκδίδει χρηματικά εντάλματα σε βάρος των Προϋπολογισμών, σύμφωνα με την
επιφύλαξη του άρθρου 66(1) του πιο πάνω Νόμου.
Σύμφωνα με τον περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου
της Δημοκρατίας Νόμο του 2014 (Ν. 38(Ι)/2014), άρθρο 7 «Ευθύνες ελέγχοντων λειτουργών», εδάφιο
(1)(στ), οι ελέγχοντες λειτουργοί εξουσιοδοτούν τη διενέργεια δαπανών μόνο όταν υπάρχουν ανάλογες
πιστώσεις και μόνο μέσα στα όρια των προβλεπόμενων Κονδυλίων του οικείου Προϋπολογισμού.
Σύμφωνα με το εδάφιο (2)(α) του εν λόγω άρθρου, ο ελέγχων λειτουργός και οποιοσδήποτε άλλος
λειτουργός, ο οποίος ασκεί έλεγχο επί των δαπανών, ο οποίος εξουσιοδοτεί γραπτώς τη διενέργεια
δαπάνης κατά παράβαση των διατάξεων του εδαφίου (1)(στ) και ο αρμόδιος για την πληρωμή υπάλληλος,
διαπράττουν ποινικό αδίκημα.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με το εδάφιο (2)(β), ο ελέγχων λειτουργός και οποιοσδήποτε άλλος λειτουργός
και ο αρμόδιος για την πληρωμή υπάλληλος, ευθύνονται αστικά για κάθε πληρωμή, η οποία διενεργείται
κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος Νόμου και των σχετικών Κανονισμών.
Σύσταση: Ο Δήμαρχος, το Δημοτικό Συμβούλιο και οι αρμόδιοι λειτουργοί για την εκτέλεση του
Προϋπολογισμού του Δήμου, να εφαρμόζουν ορθά τις διατάξεις των πιο πάνω νομοθεσιών. Τα
Υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών να ενημερώσουν την Υπηρεσία μας για τυχόν μέτρα ή/και
υποδείξεις προς τον Δήμαρχο και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, καθώς και στους αρμόδιους
λειτουργούς, για συμμόρφωση/εφαρμογή της νομοθεσίας, καθώς και κατά πόσο οι πιο πάνω
υπερβάσεις έχουν εντοπιστεί, έγκαιρα, από τις υπηρεσίες τους.
Εσωτερικός έλεγχος. Το σύστημα εσωτερικού ελέγχου συνεχίζει να παρουσιάζει αδυναμίες και ελλείψεις,
όπως, μη τήρηση ή μη ορθή τήρηση ορισμένων μητρώων, που υποβοηθούν στην καλύτερη
παρακολούθηση και έλεγχο, όπως μητρώο συμβολαίων, μητρώο αγωγών και μητρώο εκδηλώσεων και
φόρου θεάματος και μη υποστήριξη, σε αρκετές περιπτώσεις, των ενταλμάτων πληρωμής με όλα τα
απαραίτητα δικαιολογητικά.
Αδυναμίες στη μηχανογράφηση. Η μηχανογράφηση των υπηρεσιών του Δήμου συνεχίζει να παρουσιάζει
αδυναμίες και ελλείψεις.
•
Το λογισμικό επιτρέπει όπως δέσμες εγγραφών που καταχωρίζονται στο μηχανογραφημένο
σύστημα φορολογιών, τελών και δικαιωμάτων παραμένουν «ανοικτές», παρέχοντας τη δυνατότητα
στους χρήστες να διαγράψουν ή/και να τροποποιήσουν εγγραφές, χωρίς να ακολουθήσουν
οποιαδήποτε ενδεδειγμένη διαδικασία και χωρίς να παρέχεται η δυνατότητα ιχνηλάτησης των
ενεργειών που πραγματοποίησαν. Η μη υλοποίηση της διασύνδεσης μεταξύ των λογισμικών
διαχείρισης φορολογιών και Γενικού Καθολικού, εμπερικλείει κινδύνους αναφορικά με την
ορθότητα και την πληρότητα των εγγραφών αυτών.
•
Δεν έχει ετοιμαστεί σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας, το οποίο να περιλαμβάνει σχέδιο
αποκατάστασης καταστροφών και εναλλακτικές διαδικασίες για επαναφορά των συστημάτων
πληροφορικής, για συνέχιση των εργασιών του μετά από φυσική καταστροφή ή δολιοφθορά.
116
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύσταση: Να ληφθούν διορθωτικά μέτρα για αποφυγή των κινδύνων και τακτοποίηση των πιο πάνω
αδυναμιών και να τηρείται μητρώο καταγραφής προβλημάτων που μπορεί να παρουσιαστούν στον
εξοπλισμό ή/και στο λογισμικό, για παρακολούθηση της επίλυσής τους.
Οικονομικά ωφελήματα Δημάρχου και μελών του Δημοτικού Συμβουλίου. Όπως αναφέρθηκε και σε
προηγούμενες Εκθέσεις μας, κατά τα έτη 2010 και 2009 τα οικονομικά ωφελήματα που πληρώθηκαν στον
Δήμαρχο και στα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου ξεπερνούσαν κατά €14.166 και €8.923, αντίστοιχα, τα
εγκριθέντα στον Προϋπολογισμό των πιο πάνω ετών.
Παρόλο που η Υπηρεσία μας υπέδειξε στον Δήμο ότι τα ποσά των υπερβάσεων/υπερπληρωμών θα
έπρεπε να επιστραφούν στο Δημοτικό Ταμείο, εντούτοις δεν έγινε καμιά ενέργεια εκ μέρους του Δήμου
για επιστροφή ή αποκοπή τους από μετέπειτα πληρωμές.
Σύσταση: Tα ποσά των υπερβάσεων/υπερπληρωμών να επιστραφούν στο Δημοτικό Ταμείο. Το
λογιστήριο του Δήμου να μεριμνήσει για την αποκοπή των σχετικών ποσών από τις επόμενες
πληρωμές.
Ταμείο Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων. Σύμφωνα με αναλογιστική εκτίμηση που διεξήχθηκε τον
Ιανουάριο του 2014 από ανεξάρτητο αναλογιστή, το ύψος της μη χρηματοδοτούμενης αναλογιστικής
υποχρέωσης για ωφελήματα αφυπηρέτησης κατά την 31.12.2012 ανερχόταν σε €11.173, ενώ σύμφωνα με
νέα αναλογιστική εκτίμηση που διεξήχθηκε τον Νοέμβριο του 2015, το ύψος της αναλογιστικής
υποχρέωσης για ωφελήματα αφυπηρέτησης κατά την 31.12.2014 ανερχόταν σε €765.880.
Συμφωνίες διάθεσης υπηρεσιών εργατοϋπαλλήλων του Δήμου. Στη βάση του Άρθρου 61 του περί Δήμων
Νόμου, ο Δήμος σύναψε συμφωνίες με τους Δήμους Αγλαντζιάς και Τσερίου, για τη διάθεση υπηρεσιών
εργατοϋπαλλήλων του (εργατών αποκομιδής σκυβάλων και υπαλλήλων των Τεχνικών Υπηρεσιών), έναντι
μηνιαίας αμοιβής, για περίοδο γύρω στους 12 μήνες.
Από τα πιο πάνω, θα μπορούσε να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι ο Δήμος, όσον αφορά στις Τεχνικές
Υπηρεσίες του και στους εργάτες, εργοδοτεί υπεράριθμο προσωπικό.
Πάγιο ενεργητικό.
(α) Κρατική χορηγία για κεφαλαιουχικές δαπάνες. Οι χορηγίες που λαμβάνει ο Δήμος από το κράτος
για την εκτέλεση έργων, πιστώνονται στη μερίδα κόστους του έργου στο Γενικό Καθολικό, αντί να
πιστώνονται σε ξεχωριστή μερίδα που να αφορά στις χορηγίες για την εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου,
με αποτέλεσμα να μην παρουσιάζεται το πραγματικό κόστος του έργου και οι σχετικές χορηγίες
ξεχωριστά.
Σύσταση: Για κάθε έργο για το οποίο ο Δήμος λαμβάνει χορηγία, να δημιουργηθεί ξεχωριστός
(πιστωτικός) λογαριασμός στο Γενικό Καθολικό, ο οποίος να πιστώνεται με το ποσό της χορηγίας
ανάλογα με την πρόοδο εκτέλεσης του κάθε έργου.
(β) Αποσβέσεις. Οι αποσβέσεις και οι χρεολύσεις για το έτος 2013, οι οποίες, σύμφωνα με τις
οικονομικές καταστάσεις, ανέρχονταν σε €972.880, δεν παρουσιάζονται στο μηχανογραφημένο μητρώο
πάγιου ενεργητικού, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ελεγχθεί η ορθότητα του ύψους των αποσβέσεων
που επιβλήθηκαν κατά περιουσιακό στοιχείο, ούτε και να γίνει συμφιλίωση των αποσβέσεων για το έτος
και των συσσωρευμένων αποσβέσεων σύμφωνα με το εν λόγω μητρώο και το Γενικό Καθολικό.
Σύσταση: Ο Δήμος, σε συνεργασία με τον προμηθευτή του λογισμικού, να ετοιμάσει κατάσταση
αποσβέσεων/χρεολύσιων για το έτος, για κάθε περιουσιακό στοιχείο πάγιου ενεργητικού.
117
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Δικαιώματα διαφημιστικών πινακίδων. Μετά από εισήγηση της Υπηρεσίας μας, ο Δήμος προέβη το 2012
σε καταγραφή των διαφημιστικών πινακίδων που είναι αναρτημένες στην περιοχή του, με αποτέλεσμα οι
εισπράξεις τελών διαφημιστικών πινακίδων να ανέλθουν σε €57.119 και €33.872 τα έτη 2013 και 2012,
αντίστοιχα, σε σύγκριση με €14.713 το 2011.
Σύσταση: Στο μητρώο διαφημιστικών πινακίδων, να καταχωρίζονται πλήρη στοιχεία σχετικά με τα
ποσά που θα έπρεπε να εισπραχθούν, καθώς επίσης και για τις καθυστερήσεις και να λαμβάνονται
δικαστικά ή άλλα μέτρα εναντίον εκείνων των ιδιοκτητών των οποίων οι διαφημιστικές τους
πινακίδες αναρτήθηκαν παράνομα.
Χρεώστες και καθυστερήσεις φορολογιών, τελών και δικαιωμάτων.
(α) Χρεώστες. Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, οι χρεώστες στις 31.12.2013, αφαιρούμενης
της οφειλής της Κυπριακής Δημοκρατίας και του εισπρακτέου ΦΠΑ, ανέρχονταν σε €2.306.707, σε
σύγκριση με €2.225.822 στις 31.12.2012.
Στους πιο πάνω χρεώστες περιλαμβάνονται ποσά καθυστερήσεων που αφορούν σε επαγγελματικές
άδειες, τέλη σκυβάλων, άδειες λειτουργίας επαγγελματικών υποστατικών και τέλη ακίνητης ιδιοκτησίας,
συνολικού ύψους €1.344.839 στις 31.12.2013, σε σύγκριση με €1.326.451 στις 31.12.2012.
Επισημάναμε ότι εξακολουθούν να διαπιστώνονται αδυναμίες στην αποτελεσματική είσπραξη
φορολογιών, τελών και δικαιωμάτων που επιβάλλονται από τον Δήμο, με αποτέλεσμα σημαντικά ποσά να
παραμένουν κάθε χρόνο ανείσπρακτα, ενώ η είσπραξή τους, με την πάροδο του χρόνου, να καθίσταται
δύσκολη ή/και αδύνατη.
(β) Ενστάσεις φορολογιών. Από έλεγχο των ενστάσεων για φορολογίες, παρατηρήθηκε ότι σε αρκετές
περιπτώσεις εγκρίθηκαν διαγραφές και μειώσεις τελών σκυβάλων, επαγγελματικού φόρου και αδειών
λειτουργίας επαγγελματικού υποστατικού, χωρίς τα έντυπα ενστάσεων να είναι επαρκώς συμπληρωμένα
και υπογραμμένα από τους ενδιαφερόμενους αιτητές και χωρίς να υπάρχουν, πάντοτε, όλα τα
απαραίτητα δικαιολογητικά και αποδεικτικά στοιχεία, ενώ σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, εγκρίθηκαν
διαγραφές και μειώσεις φορολογιών από τον Δήμαρχο, χωρίς να προηγηθεί εξέταση ή/και έγκρισή τους
από την αρμόδια Επιτροπή Οικονομικού Ελέγχου.
(γ) Διαγραφές φορολογιών. Κατά το 2013, ο Δήμος προχώρησε στη διαγραφή καθυστερήσεων
φορολογιών ύψους €54.011, στις οποίες περιλαμβάνονται και ποσά πέραν των €256 κατά περίπτωση,
χωρίς ωστόσο το Δημοτικό Συμβούλιο να εξασφαλίσει την εκ των προτέρων έγκριση του Υπουργού
Εσωτερικών για τις διαγραφές αυτές, όπως προβλέπεται στο άρθρο 85(2)(ιε) του περί Δήμων Νόμου,
εξουσία η οποία εκχωρήθηκε στον Έπαρχο.
Σύσταση: Πριν τη διαγραφή ποσών καθυστερήσεων πέραν των €256, ο Δήμος να υποβάλλει στοιχεία
και δικαιολογητικά για τους οφειλέτες των πιο πάνω καθυστερήσεων φορολογιών, ώστε να
εξασφαλίζει, εκ των προτέρων, την έγκριση του Επάρχου.
(δ) Ανεπίδοτες κλήσεις αγωγών. Για τις καθυστερήσεις τελών σκυβάλων, επαγγελματικών αδειών και
αδειών λειτουργίας επαγγελματικών υποστατικών του έτους 2012 καταχωρίστηκαν στο δικαστήριο, κατά
το έτος 2013, συνολικά 1.004 υποθέσεις, από τις οποίες οι 198 ή ποσοστό 20%, παρέμειναν ανεπίδοτες,
λόγω κυρίως ελλιπών στοιχείων των εναγομένων, με αποτέλεσμα, πέραν του διοικητικού κόστους, ο
Δήμος να πληρώνει σημαντικά ποσά σε δικηγόρους, αφού, με βάση τα συμφωνηθέντα, υποχρεώνεται να
καταβάλλει τα ποσά αυτά και για τις ανεπίδοτες υποθέσεις (€20 μέχρι €45 για κάθε υπόθεση).
118
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύσταση: Κατά την ετοιμασία των μητρώων/καταλόγων φορολογιών, καθυστερήσεων και αγωγών,
να καταγράφονται πληροφορίες, που αφορούν, για παράδειγμα, στον αριθμό ταυτότητας και στον
αριθμό τηλεφώνου των φορολογουμένων, ώστε για όλες τις υποθέσεις που ανατίθενται σε
δικηγόρους, να παρέχονται από τον Δήμο πλήρη στοιχεία των οφειλετών, ούτως ώστε να είναι
δυνατή και η επίδοσή τους.
Άδειες λειτουργίας επαγγελματικών υποστατικών. Εκδόθηκαν άδειες λειτουργίας επαγγελματικών
υποστατικών και εισπράχθηκαν τα σχετικά ετήσια δικαιώματα, για υποστατικά που δραστηριοποιούνται
σε οικοδομές ή χώρους, για τους οποίους δεν εξασφαλίστηκε πολεοδομική άδεια ή άδεια οικοδομής,
καθώς και σε υποστατικά στα οποία διενεργήθηκαν, χωρίς σχετική άδεια, προσθηκομετατροπές. Με την
έκδοση της άδειας, ο Δήμος κάλυψε ουσιαστικά τα πιο πάνω υποστατικά, αλλά παραμένει ο ίδιος
εκτεθειμένος.
Σύσταση: Πριν από την έκδοση οποιασδήποτε άδειας λειτουργίας επαγγελματικών υποστατικών, να
λαμβάνεται η σύμφωνη γνώμη/έγκριση των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, ώστε να πιστοποιείται,
μεταξύ άλλων, ότι το υποστατικό δεν ενέχει παρανομίες, οι οποίες μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη
δημόσια υγεία και ασφάλεια.
Παραχώρηση άδειας χρήσης και εκμετάλλευσης της καφετέριας/καντίνας στο Πάρκο Αγίου Γεωργίου.
(α) Για τη χρήση και εκμετάλλευση της καφετέριας/καντίνας στο Πάρκο Αγίου Γεωργίου, υπογράφηκε
στις 2.4.2007 με συγκεκριμένη εταιρεία, συμφωνία διάρκειας δύο ετών, με πρόνοια για ανανέωσή της για
ακόμη δύο έτη, με ετήσιο δικαίωμα €11.447 πλέον ΦΠΑ και αύξηση του ετήσιου δικαιώματος κατά 10%.
Παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις η εταιρεία κατέβαλε με καθυστέρηση το πιο πάνω δικαίωμα,
εντούτοις σε καμιά περίπτωση δεν της επιβλήθηκε τόκος, αλλά ούτε και τερματίστηκε η σύμβαση, όπως
διαλάμβανε η συμφωνία, ενώ με τη λήξη της, στις 2.4.2009, χωρίς να ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση για
παράτασή της, η εταιρεία συνέχιζε τη χρήση και εκμετάλλευση του πιο πάνω υποστατικού.
Στις 23.11.2010, δηλαδή μετά από παρέλευση 20 μηνών από τη λήξη της σύμβασης, το Δημοτικό
Συμβούλιο αποφάσισε την παράτασή της μέχρι 2.4.2011, με τους ίδιους όρους και χωρίς να αυξήσει το
ετήσιο δικαίωμα χρήσης κατά 10%, όπως προβλεπόταν στη συμφωνία.
(β) Χωρίς τη διενέργεια διαγωνισμού, ο Δήμος υπέγραψε την 1.4.2011 νέα σύμβαση μέχρι και τις
31.12.2026, έναντι μηνιαίου ενοικίου ύψους €400 με αύξηση 10% κάθε 2 χρόνια. Με βάση τη σύμβαση
αυτή, η εν λόγω εταιρεία αναλαμβάνει την ανακαίνιση του καφεστιατορίου σε διάστημα 9 μηνών, δηλαδή
μέχρι 31.12.2011. Όπως διαπιστώθηκε, οι εργασίες ανακαίνισης του καφεστιατορίου άρχισαν με
καθυστέρηση τον Ιανουάριο του 2012 και ολοκληρώθηκαν τον Φεβρουάριο του 2013, χωρίς για την εν
λόγω περίοδο ο Δήμος να εισπράξει οποιαδήποτε ενοίκια και χωρίς να επιβληθεί η αύξηση του 10% από
1.4.2013, όπως προνοούσε η σύμβαση.
Αγορά αγαθών και υπηρεσιών από οικονομικούς φορείς. Για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών, σε
ορισμένες περιπτώσεις ο Δήμος δεν προέβαινε σε εκτίμηση της συνολικής δαπάνης, με βάση τις
πραγματικές του ανάγκες, σύμφωνα και με τις σχετικές διατάξεις του περί του Συντονισμού των
Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών και για Συναφή Θέματα
Νόμου (Ν.12 (Ι) του 2006) που ίσχυε τότε, αλλά ζητούσε απευθείας από τα ίδια, κατά κανόνα, νομικά και
φυσικά πρόσωπα την παροχή αγαθών ή/και υπηρεσιών, γεγονός που δεν συνάδει με τις διατάξεις του πιο
πάνω Νόμου, αλλά ούτε και με τις Γενικές Αρχές του Διοικητικού Δικαίου που πρέπει να διέπουν τη δράση
της δημόσιας διοίκησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του σχετικού Νόμου 158(Ι)/99, εφόσον αυτά
προσφέρονταν πάντοτε από τα ίδια πρόσωπα, αποκλείοντας τυχόν άλλους ενδιαφερόμενους.
119
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Εισπράξεις από δημότες για την κατασκευή έργων. Οι εισπράξεις από δημότες και οι πληρωμές από τον
Δήμο για έργα που υλοποιούνται από τον Δήμο για λογαριασμό τρίτων, καταχωρίζονται, λανθασμένα, σε
λογαριασμούς εσόδων και εξόδων, αντί σε λογαριασμούς πιστωτών, οι οποίοι να πιστώνονται με τις
εισπράξεις και να χρεώνονται με τις πληρωμές για την εκτέλεση των έργων. Εκτός του ότι η διαδικασία
που ακολουθεί ο Δήμος αντιβαίνει στις λογιστικές αρχές που πρέπει να εφαρμόζει, καθιστά δύσκολη και
την επιβεβαίωση ότι τα ποσά που εισπράχθηκαν δαπανήθηκαν για τον σκοπό που κατατέθηκαν.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι πληρωμές για την κατασκευή τέτοιων έργων για τα έτη 2012, 2011
και 2010 ανήλθαν σε €813.579, ενώ οι εισπράξεις από τρίτους ήταν μόνο €452.904, δηλαδή ο Δήμος
φαίνεται να χρηματοδοτεί, με ίδια κεφάλαια, έργα για τα οποία την ευθύνη/υποχρέωση κατασκευής τους
έχουν ιδιώτες.
Σύσταση: Ο Δήμος να ακολουθήσει την ορθή διαδικασία, για την εφαρμογή της οποίας απαιτείται
συνεργασία και συντονισμός μεταξύ των Τεχνικών και Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου, τηρώντας
μητρώο/λογαριασμούς πιστωτών, οι οποίοι να πιστώνονται, ξεχωριστά για κάθε έργο, με τα ποσά
που εισπράττονται για το συγκεκριμένο έργο και να χρεώνονται με τις δαπάνες που
πραγματοποιούνται για την κατασκευή τους.
Οφειλές Δήμου προς Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων και Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας. Στις
31.12.2013, ποσό ύψους €2.664.911, σε σύγκριση με €1.432.033 στις 31.12.2012, οφειλόταν στο Τμήμα
Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) για αγορά πόσιμου νερού, ενώ ποσό ύψους €946.096 (€191.605 στις
31.12.2012) οφειλόταν στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας (ΣΑΛ), για εισπράξεις τελών
αποχέτευσης (με βάση την κατανάλωση ύδατος) που διενήργησε ο Δήμος προς όφελος του Συμβουλίου.
Στις 16.4.2014, ο Δήμος και το ΤΑΥ σύναψαν συμφωνία, βάσει της οποίας ο Δήμος ανέλαβε την πληρωμή
ποσού €32.500 κάθε μήνα για εξόφληση των οφειλών του της περιόδου Ιουλίου 2012 – Οκτωβρίου 2013,
οι οποίες ανέρχονταν σε €2.171.360 πλέον ΦΠΑ €108.589 πλέον τόκοι υπερημερίας €60.387, δηλαδή
€2.340.336 συνολικά. Ανέλαβε επίσης την εμπρόθεσμη πληρωμή των εκάστοτε λογαριασμών/τιμολογίων
που θα προκύπτουν από την αγορά νερού.
Όσον αφορά στις οφειλές του Δήμου προς το ΣΑΛ, δόθηκαν οδηγίες από τον Δήμαρχο, όπως έναντι των
οφειλών του Δήμου, πληρώνεται το ποσό των €25.000 μηνιαία μέχρι την εξόφληση του χρέους.
Σύσταση: H εξόφληση τιμολογίων προμηθευτών να γίνεται εμπρόθεσμα, ώστε να αποφεύγεται η
συσσώρευση χρεών που μπορεί να επιβαρύνουν τη ρευστότητα του Δήμου λόγω επιβολής τόκων
υπερημερίας και/ή λήψης νομικών μέτρων και/ή επιβολής κυρώσεων εναντίον του.
Αποθήκες Δήμου Λακατάμιας στον Πεδιαίο Ποταμό. Στην κοίτη του ποταμού Πεδιαίου, ο Δήμος
ανέγειρε, αυθαίρετα, κατά το 1996 αποθηκευτικούς χώρους, οι οποίοι είναι σε χρήση από τις Τεχνικές, τις
Υγειονομικές και τις Υπηρεσίες Πρασίνου του Δήμου, καθώς και στέγαστρα για τη στάθμευση οχημάτων
του, χωρίς να εξετάσει κατά πόσο νομιμοποιείται η ανέγερσή τους σε κοίτη ποταμού.
Το Υπουργικό Συμβούλιο, με απόφασή του, ημερ. 9.5.2007, απέρριψε την αίτηση του Δήμου, η οποία
κατατέθηκε το 2003, για νομιμοποίηση των υποστατικών και το Υπουργείο Εσωτερικών κάλεσε τον Δήμο
στις 21.5.2007, όπως μέσα σε έξι μήνες προχωρήσει στην κατεδάφιση όλων των παράνομων υποστατικών,
καθώς και της περίφραξης.
Ο Δήμος δεν συμμορφώθηκε με τα πιο πάνω και με επιστολές του προς τον Υπουργό Εσωτερικών ζήτησε
επανεξέταση του θέματος. Ο Υπουργός ζήτησε από τον Δήμο να υποβάλει νέα αίτηση για επαναφορά του
θέματος στο Υπουργικό Συμβούλιο για λήψη απόφασης, κάτι που έγινε στις 21.11.2013 και όπως έχουμε
πληροφορηθεί, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου, δεν είχε ακόμη εξεταστεί από το Υπουργικό
Συμβούλιο.
120
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.18 ΔΗΜΟΣ ΥΨΩΝΑ
Ανέγερση Δημοτικού Μεγάρου Ύψωνα – Απαίτηση Συμβούλου Μελετητή για οικονομικές
αποζημιώσεις. Ο Δήμος υπέγραψε στις 17.11.2010 σύμβαση με τον Ανάδοχο του έργου έναντι του ποσού
των €2.690.000, καθορίζοντας το χρονικό διάστημα υλοποίησης της στους 18 μήνες. Λόγω αδυναμίας του
Αναδόχου να ανταποκριθεί στις πρόνοιες της σύμβασης, το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρία που έγινε
στις 25.10.2012 στην παρουσία του μελετητή και του Αναδόχου, αποφάσισε μεταξύ άλλων, να αναθέσει
την οικονομική διαχείριση του έργου στον μελετητή και στις υπηρεσίες του Δήμου.
Ο Ανάδοχος συνέχισε την εκτέλεση των εργασιών μέχρι τις 30.6.2014, χωρίς ωστόσο να έχει ολοκληρώσει
το έργο. Μετά από υπόδειξη του μελετητή, ο Δήμος ζήτησε και πέτυχε την κατάσχεση της εγγυητικής
πιστής εκτέλεσης του έργου, που ανερχόταν στο ποσό των €269.000, τερματίζοντας ταυτόχρονα τη
σύμβαση. Επιπρόσθετα, ο Δήμος κατακρατούσε από τις πληρωμές του Αναδόχου ποσό €134.500, που
αντιστοιχούσε στις προβλεπόμενες κρατήσεις (5% του ποσού της σύμβασης).
Λόγω της επέκτασης της χρονικής περιόδου υλοποίησης της σύμβασης, που προέκυψε από τις
καθυστερήσεις στην πρόοδο των εργασιών, καθώς και λόγω εκτέλεσης επιπρόσθετης εργασίας, ο
μελετητής απαίτησε τον Ιούλιο 2014 ως αποζημίωση, ποσό ύψους €107.765.
Τον Ιανουάριο 2015, ο Δήμαρχος με επιστολή του ζήτησε τις απόψεις της Υπηρεσίας μας σχετικά με την
απαίτηση του μελετητή. Τον Φεβρουάριο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο εισηγηθήκαμε όπως
το επιπλέον ποσό της αμοιβής του μελετητή, εξαιτίας της καθυστέρησης, υπολογιστεί με βάση την
Εγκύκλιο της Κεντρικής Επιτροπής Αλλαγών και Απαιτήσεων ΚΕΑΑ αρ. 4.
Εισηγηθήκαμε επίσης όπως υπολογιστούν επακριβώς όλα τα έξοδα του Δήμου – εξαιτίας της
καθυστέρησης και της διακοπής της σύμβασης – μέχρι την ολοκλήρωση του έργου (επαναπροκήρυξη,
έξοδα μελετητή για την επαναπροκήρυξη, φύλαξη έργου, διόρθωση κακοτεχνιών, συμπλήρωση
παραλείψεων κ.λπ.) και, σε περίπτωση που καλύπτονται από το συνολικό ποσό της εγγυητικής πιστής
εκτέλεσης – που εξαργυρώθηκε – και της κράτησης, τότε το υπόλοιπο ποσό να επιστραφεί στον Ανάδοχο.
Τον Μάιο 2015, ο Δήμαρχος με νέα επιστολή του, μας απέστειλε έκθεση του μελετητή με την οποία
υπέβαλε τον υπολογισμό του ποσού της επιπλέον αμοιβής του με βάση την Εγκύκλιο ΚΕΕΑ αρ. 4,
σύμφωνα με τον οποίο ο μελετητής θεωρούσε ότι δικαιούτο να πληρωθεί το ποσό των €121.384 και,
ζήτησε από την Υπηρεσία μας όπως υποβάλουμε τις απόψεις μας για την ορθότητα του υπολογισμού.
Τον Ιούλιο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο τον πληροφορήσαμε ότι από τον έλεγχο του εν λόγω
υπολογισμού διαπιστώθηκε ότι ο μελετητής είχε λάβει υπόψη του μη ορθά δεδομένα – τα οποία
υποδείξαμε – και παράλληλα αναφέραμε ότι η Υπηρεσία μας είχε υπολογίσει ότι το συνολικό ποσό της
αμοιβής του μελετητή ανερχόταν στις €91.662 (για την επίβλεψη).
Υποδείξαμε επίσης ότι από το πιο πάνω ποσό θα έπρεπε να αφαιρεθεί το ποσό της αμοιβής που είχε ήδη
καταβληθεί προς τον μελετητή για την επίβλεψη της αρχικής σύμβασης του έργου.
Τον Οκτώβριο 2015, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε ότι οι υποδείξεις μας λήφθηκαν σοβαρά υπόψη και,
με βάση αυτές, προχώρησαν στο ξεκαθάρισμα των υποχρεώσεών τους προς τους μελετητές.
Τον Ιανουάριο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι ο μελετητής με επιστολή του προς τον Δήμο,
απαίτησε όπως αποζημιωθεί – λόγω της χρονικής παράτασης – σύμφωνα με τα στοιχεία της δικής του
κοστολόγησης και, σε περίπτωση που ο Δήμος δεν συμφωνούσε, η διαφορά να παραπεμφθεί για επίλυση
σε διαιτησία. Για τις πιο πάνω απαιτήσεις του μελετητή, ο Δήμαρχος ζήτησε τις απόψεις της Υπηρεσίας
μας.
Τον Φεβρουάριο 2016, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο τον πληροφορήσαμε ότι οι θέσεις/απόψεις της
Υπηρεσίας μας επί του εν λόγω θέματος, παραμένουν οι ίδιες όπως αυτές είχαν παρατεθεί στην
προηγούμενη επιστολή προς τον Δήμο, τον Ιούλιο 2015.
121
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Τέλος, εισηγηθήκαμε όπως ο Δήμος παραπέμψει το θέμα στην ΚΕΑΑ, η οποία χειρίζεται παρόμοιας φύσης
θέματα του δημοσίου, για να τον συμβουλεύσει ως προς τη διαδικασία ορισμού διαιτητή, με σκοπό τη
διασφάλιση των συμφερόντων του Δήμου.
Τον Μάρτιο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε να υιοθετήσει
την πιο πάνω εισήγηση της Υπηρεσίας μας για παραπομπή του θέματος στη ΚΕΑΑ.
Τον Ιούνιο 2016, το θέμα εξετάστηκε σε συνεδρία της ΚΕΑΑ, κατά την οποία αποφασίστηκε όπως γίνει
προσπάθεια φιλικού διακανονισμού μεταξύ των δύο μερών και το αποτέλεσμα να υποβληθεί για έγκριση
ή σε περίπτωση διαφωνίας, για διορισμό διαιτητή.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η πιο πάνω
διαδικασία για φιλικό διακανονισμό.
Σύσταση: Στις συμβάσεις με τους μελετητές θα πρέπει να περιλαμβάνεται πρόνοια για τον
υπολογισμό της επιπλέον αμοιβής, σε περίπτωση καθυστέρησης στην ολοκλήρωση του έργου, που
δεν οφείλεται σ΄ αυτούς. Ο τρόπος υπολογισμού θα πρέπει να βασίζεται στην Εγκύκλιο ΚΕΑΑ αρ. 4.
122
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.19 ΔΗΜΟΣ ΣΩΤΗΡΑΣ
Εργασίες Διαμόρφωσης Υπαίθριου Εστιατορίου του Δήμου - Εργασίες Διαμόρφωσης Παραλιακού
Μετώπου - Εργασίες σε Κτήρια Υπηρεσιών Παραλίας. Εκτενής αναφορά για το ιστορικό καθώς και τις
παρατηρήσεις της Υπηρεσίας μας για τις πιο πάνω εργασίες, παρατίθεται στην Ετήσια Έκθεση μας για το
2014. Όπως αναφέραμε, οι διαδικασίες που ακολούθησε ο Δήμος για διεκπεραίωση των πιο πάνω
εργασιών ήταν σαφώς εκτός των σχετικών προνοιών της νομοθεσίας και παρουσίαζαν πολύ σοβαρά
λάθη/αδυναμίες/ παραλείψεις.
Τον Αύγουστο 2015, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι ο Δήμος, αναγνωρίζει ότι οι διαδικασίες που
ακολουθήθηκαν για διεκπεραίωση των εν λόγω εργασιών ήταν εκτός των πλαισίων των σχετικών
προνοιών της νομοθεσίας.
Τον Οκτώβριο 2015, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι η παράκαμψη των διαδικασιών για ανάθεση των
πιο πάνω εργασιών γινόταν συνειδητά, με στόχο την εξοικονόμηση χρόνου, ώστε να αξιοποιηθεί η
καλοκαιρινή περίοδος. Θεωρεί επίσης ότι το Δημοτικό Συμβούλιο τηρείτο εφόσον είχε εγκρίνει ομόφωνα
τον αναθεωρημένο προϋπολογισμό του 2013, στον οποίο περιλαμβάνονταν αναθεωρημένα ποσά για τις
πιο πάνω εργασίες. Όσον αφορά το θέμα των κατασκευών Διαμόρφωσης του Παραλιακού Μετώπου που
είχαν γίνει εντός της Ζώνης Προστασίας της Παραλίας, μας πληροφόρησε ότι ο Δήμος έχει συμμορφωθεί
με τις παρατηρήσεις του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως.
Κατασκευή Δημοτικού Σταδίου Σωτήρας – Αρ. Διαγωνισμού 009/2015. Εκτίμηση Κόστους Διαγωνισμού.
Στα έγγραφα του διαγωνισμού καθορίστηκε ως προϋπολογισμός σύμβασης το ποσό των €840.000. Το
συγκεκριμένο ποσό υπολογίστηκε από τον Επιμετρητή Ποσοτήτων και υποβλήθηκε με επιστολή ημερ.
12.10.2015, στον Σύμβουλο Μηχανικό του έργου, ως η εκτίμηση κόστους.
Στις 19.11.2015, ο Σύμβουλος Μηχανικός με επιστολή του ενημέρωσε τον Δήμο ότι ο προϋπολογισμός της
σύμβασης θα πρέπει να αναθεωρηθεί στο ποσό των €1.070.000, ώστε να λαμβάνει υπόψη την
αναθεωρημένη εκτίμηση των ηλεκτρολογικών εργασιών καθώς και των εργασιών για τον ανελκυστήρα. Οι
προσφορές υποβλήθηκαν στις 20.11.2015, χωρίς ωστόσο να ενημερωθούν οι ενδιαφερόμενοι
προσφοροδότες για την αναθεώρηση του προϋπολογισμού.
Τον Δεκέμβριο 2015, με επιστολή μας προς τον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου
εκφράσαμε την άποψη ότι, εφόσον αποφασίστηκε τροποποίηση του προϋπολογισμού της σύμβασης πριν
την ημερομηνία υποβολής των προσφορών, τότε αυτό θα έπρεπε να γνωστοποιηθεί στους
ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς. Υποδείξαμε επίσης ότι η μη γνωστοποίηση της εν λόγω
τροποποίησης, πέραν της παραβίασης της αρχής της διαφάνειας, ενδεχομένως να απέτρεψε τη συμμετοχή
και άλλων προσφοροδοτών στον διαγωνισμό.
Τέλος, παρατηρήσαμε ότι ο Δήμος θα έπρεπε να ζητήσει από τον σύμβουλο ηλεκτρολόγο να υποβάλει
αναλυτική εκτίμηση του αρχικού και του τροποποιημένου τελικού προϋπολογισμού της σύμβασης, με
αναλυτική περιγραφή των απαιτήσεων σε κάθε περίπτωση, ώστε να τεκμηριώνεται η αύξηση του τελικού
κόστους.
Τον Μάρτιο 2016, ο Δήμαρχος μας πληροφόρησε ότι η αναθεώρηση του προϋπολογισμού της σύμβασης,
προέκυψε εξαιτίας λάθους στον υπολογισμό της εκτίμησης δαπάνης των ηλεκτρολογικών εργασιών, που
είχε ετοιμαστεί από τον σύμβουλο ηλεκτρολόγο μηχανικό.
Περαιτέρω, μας πληροφόρησε ότι το λάθος περιήλθε σε γνώση του Συμβούλου Μηχανικού σε χρόνο
λιγότερο των έξι ημερών από την ημερομηνία υποβολής των προσφορών και, ως εκ τούτου, το
ηλεκτρονικό σύστημα σύναψης δημοσίων συμβάσεων (eProcurement) δεν επέτρεπε το ανέβασμα
ειδοποίησης για τροποποίηση του προϋπολογισμού της σύμβασης.
123
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Τέλος, μας πληροφόρησε ότι, αφενός λαμβάνοντας υπόψη τις υποδείξεις της Υπηρεσίας μας και,
αφετέρου, επειδή δεν είχε εξασφαλιστεί έγκριση επιπλέον πιστώσεων για κάλυψη του αυξημένου
κόστους με βάση το ποσό της χαμηλότερης προσφοράς, ο Δήμος αποφάσισε την ακύρωση του
διαγωνισμού.
Τον Νοέμβριο 2016, ο Δήμαρχος μάς πληροφόρησε ότι ο Δήμος, αφού εξασφάλισε την χρηματοδότηση για
την ανέγερση των κερκίδων του γηπέδου, προχώρησε στην επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού καθώς και
στην κατακύρωση του, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία.
Σύσταση: Οι τροποποιήσεις στους όρους διαγωνισμών θα πρέπει να γνωστοποιούνται έγκαιρα σε
όλους τους οικονομικούς φορείς. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να ακυρώνονται και να
επαναπροκηρύσσονται με τους τροποποιημένους όρους.
124
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.20 ΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ
Λόγω του μεγάλου όγκου εργασίας για έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων των Κοινοτικών
Συμβουλίων, η Ελεγκτική Υπηρεσία, κατόπιν τροποποίησης του περί της Καταθέσεως Στοιχείων και
Πληροφοριών στον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας και στη Βουλή των Αντιπροσώπων Νόμου, ανέθεσε
τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων μεγάλου αριθμού Κοινοτικών Συμβουλίων, σε νόμιμους
ελεγκτές/ελεγκτικά γραφεία.
Διαχρονικά η Ελεγκτική Υπηρεσία αντιμετώπισε πολλά προβλήματα στον έλεγχο των λογαριασμών των
Κοινοτικών Συμβουλίων εξαιτίας των προβλημάτων που αναφέρονται πιο κάτω:
(α) Οικονομικές καταστάσεις. Οι οικονομικές καταστάσεις των Κοινοτικών Συμβουλίων παρουσιάζουν
μόνο τις εισπράξεις και τις πληρωμές του Κοινοτικού Ταμείου. Σε αρκετές περιπτώσεις τα Κονδύλια, όπως
αυτά παρουσιάζονται στις οικονομικές καταστάσεις, δεν συνάδουν με τους Προϋπολογισμούς, με
αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η σύγκριση των πραγματικών εξόδων με τα προϋπολογισθέντα για σκοπούς
παρακολούθησης των υπερβάσεων. Επίσης, ενώ οι περί Κοινοτήτων Νόμοι προβλέπουν όπως οι τελικοί
λογαριασμοί ετοιμάζονται όχι αργότερα από την 31η Μαρτίου του επόμενου έτους, σε μεγάλο αριθμό
Συμβουλίων παρατηρείται σημαντική καθυστέρηση στην ενημέρωση των λογιστικών βιβλίων και στην
ετοιμασία των τελικών λογαριασμών. Με βάση γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, η
παραβίαση της πρόνοιας αυτής της νομοθεσίας συνιστά ποινικό αδίκημα. Με επιστολή μας, η οποία
κοινοποιήθηκε και στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, καταγγείλαμε στην Αστυνομία όσα Κοινοτικά
Συμβούλια δεν ετοίμασαν οικονομικές καταστάσεις μέχρι το έτος 2013. Μετά την καταγγελία στην
Αστυνομία αρκετά Κοινοτικά Συμβούλια υπέβαλαν στην Υπηρεσία μας τις οικονομικές τους καταστάσεις.
Με νέα επιστολή μας ενημερώσαμε τον Αρχηγό Αστυνομίας αναφορικά με τα Συμβούλια για τα οποία
εξακολουθούσε να εκκρεμεί η υποβολή οικονομικών καταστάσεων. Αυτό αφορούσε συνολικά 35
Κοινοτικά Συμβούλια, από τα οποία 6 στην Επαρχία Λευκωσίας, 1 στην Επαρχία Λάρνακας, 16 στην
Επαρχία Λεμεσού και 12 στην Επαρχία Πάφου. Δεν έχουμε ακόμα ενημερωθεί κατά πόσο ασκήθηκε
ποινική δίωξη εναντίον των πιο πάνω Κοινοτικών Συμβουλίων.
Οι οικονομικές καταστάσεις που ετοιμάζονται από αρκετά Κοινοτικά Συμβούλια παρουσιάζουν λάθη,
ελλείψεις και παραλείψεις, τα οποία στις πλείστες περιπτώσεις δυσχεραίνουν τον έλεγχο και σε αρκετές
άλλες καθιστούν ανέφικτη τη διεξαγωγή του. Επίσης παρουσιάζονται ταμειακά ελλείμματα/ταμειακά
πλεονάσματα, τα οποία τα Κοινοτικά Συμβούλια αδυνατούν να επεξηγήσουν, αφού σε αρκετές
περιπτώσεις τα λογιστικά τους βιβλία δεν είναι κατάλληλα ενημερωμένα και δεν υπάρχουν τα απαραίτητα
υποστηρικτικά στοιχεία.
Τον Φεβρουάριο του 2016, το Γενικό Λογιστήριο ενημέρωσε τον Γραμματέα της Ένωσης Κοινοτήτων
Κύπρου ότι ετοίμασε πρότυπο οικονομικών καταστάσεων, το οποίο θα έπρεπε να υιοθετηθεί από όλα τα
Κοινοτικά Συμβούλια για την ετοιμασία των οικονομικών τους καταστάσεων για το έτος 2015, οι οποίες θα
πρέπει να υποβληθούν στον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας, στον Υπουργό Οικονομικών και στη Γενική
Λογίστρια της Δημοκρατίας. Η Υπηρεσία μας ενημέρωσε τη Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας ότι αρκετά
Κοινοτικά Συμβούλια συνεχίζουν να υποβάλλουν στην Υπηρεσία μας τις οικονομικές τους καταστάσεις για
το έτος 2015, χωρίς τη χρήση του πρότυπου εγγράφου των οικονομικών καταστάσεων, που ετοιμάστηκε
από το Γενικό Λογιστήριο.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να υποβάλλουν τις οικονομικές τους καταστάσεις στην
Ελεγκτική Υπηρεσία εντός των χρονοδιαγραμμάτων που προνοούν οι περί Κοινοτήτων Νόμοι και στη
βάση του προτύπου οικονομικών καταστάσεων που ετοιμάστηκε από το Γενικό Λογιστήριο.
125
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(β) Προϋπολογισμοί. Διαπιστώθηκαν περιπτώσεις όπου οι Προϋπολογισμοί δεν ήταν ισοσκελισμένοι,
χωρίς ωστόσο να τύχουν της έγκρισης του Επάρχου. Ορισμένα Κοινοτικά Συμβούλια δεν ετοιμάζουν
Προϋπολογισμό και έτσι οι δαπάνες δεν διενεργούνται μέσα σε προκαθορισμένα πλαίσια εγκεκριμένου
Προϋπολογισμού. Επίσης, κατά παράβαση των διατάξεων των περί Κοινοτήτων Νόμων, οι ετήσιοι
Προϋπολογισμοί αρκετών Συμβουλίων δεν εγκρίνονται πριν από την έναρξη του οικονομικού έτους στο
οποίο αναφέρονται.
(i)
Εκεί που υπήρχε εγκεκριμένος Προϋπολογισμός, διαπιστώθηκαν αρκετές περιπτώσεις
υπερβάσεων δαπανών, και μάλιστα εξωπραγματικών, χωρίς να ακολουθηθεί η υπό των περί
Κοινοτήτων Νόμων προβλεπόμενη διαδικασία εξασφάλισης σχετικών εγκρίσεων.
(ii)
Κατάρτιση και εκτέλεση Προϋπολογισμών. Πλείστοι Προϋπολογισμοί δεν καταρτίζονται με
μελετημένο πρόγραμμα.
Κατόπιν υιοθέτησης εισήγησης της Υπηρεσίας μας, το Γενικό Λογιστήριο ετοίμασε για σκοπούς
ομοιομορφίας πρότυπο Προϋπολογισμού, το οποίο υιοθετήθηκε από όλα τα Κοινοτικά Συμβούλια.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις διατάξεις των περί
Κοινοτήτων Νόμων σε σχέση με την ετοιμασία, έγκριση και εκτέλεση των Προϋπολογισμών, οι
οποίοι θα πρέπει να καταρτίζονται με μελετημένο πρόγραμμα, το οποίο να βασίζεται στις
πραγματικές ανάγκες και στη δυνατότητα εκτέλεσής τους.
(γ) Πρακτικά συνεδριών. Ορισμένα Κοινοτικά Συμβούλια δεν τηρούν πρακτικά ή τηρούν ελλιπή
πρακτικά των συνεδριών του Συμβουλίου, κατά παράβαση των διατάξεων των περί Κοινοτήτων Νόμων. Σε
αρκετές περιπτώσεις παρατηρείται καθυστέρηση στον έλεγχο της νομιμότητας των πρακτικών των
Συμβουλίων και ελλιπής εποπτεία των Κοινοτικών Συμβουλίων από τους Επάρχους. Επίσης, σε κάποιες
περιπτώσεις Κοινοτικών Συμβουλίων, η συγκρότηση των Συμβουλίων (συγγενική σχέση μεταξύ των
Μελών) θέτει υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία και την αμεροληψία των αποφάσεών τους. Σε κάποια
Κοινοτικά Συμβούλια παρατηρούνται αντιπαραθέσεις μεταξύ των Μελών του Κοινοτικού Συμβουλίου που
παρεμποδίζουν την ομαλή λειτουργία τους.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να τηρούν πρακτικά, σύμφωνα με τις διατάξεις των περί
Κοινοτήτων Νόμων. Επιπλέον οι Έπαρχοι θα πρέπει να εξασκούν πιο αποτελεσματικό και
ικανοποιητικό έλεγχο της νομιμότητας των αποφάσεων των Κοινοτικών Συμβουλίων και να
επιλαμβάνονται άμεσα των προβλημάτων λειτουργίας τους.
(δ) Δάνεια. Μερικά Συμβούλια δεν καταβάλλουν τις δόσεις των δανείων τους στις καθορισμένες
ημερομηνίες, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται με τόκους υπερημερίας.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να καταβάλλουν τις δόσεις των δανείων τους στις
καθορισμένες ημερομηνίες. Η τήρηση σχετικού μητρώου θα υποβοηθήσει τα Συμβούλια στην
παρακολούθηση της πληρωμής των δόσεων.
(ε) Πληρωμές σε Κοινοτάρχες και μέλη των Συμβουλίων για υπηρεσίες που παρέχουν.
Παρατηρήθηκαν περιπτώσεις Συμβουλίων που κατέβαλαν αμοιβή στον Κοινοτάρχη ή σε μέλη του
Συμβουλίου για υπηρεσίες που πρόσφεραν στο Συμβούλιο, σε αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου
16(2)(στ) των περί Κοινοτήτων Νόμων. Με αφορμή την παύση Μέλους Κοινοτικού Συμβουλίου από τον
Έπαρχο Πάφου επειδή παρείχε υπηρεσίες με αμοιβή στο Συμβούλιο, κατά παράβαση του άρθρου
16(2)(στ) του περί Κοινοτήτων Νόμου, η Υπηρεσία μας ζήτησε τις απόψεις του Γενικού Εισαγγελέα της
Δημοκρατίας (i) κατά πόσο στις περιπτώσεις παράβασης του άρθρου 16(2)(στ) του περί Κοινοτήτων
Νόμου, πέραν της παύσης Κοινοτάρχη ή Μέλους Κοινοτικού Συμβουλίου που προνοείται στο άρθρο 16(3)
126
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
του ιδίου Νόμου, προκύπτουν και ποινικά αδικήματα (ii) με ποιό τρόπο και από ποιον παύεται
Κοινοτάρχης ή Μέλος Κοινοτικού Συμβουλίου για παράβαση του άρθρου 16 του περί Κοινοτήτων Νόμου
και (iii) κατά πόσο στις περιπτώσεις παύσης Κοινοτάρχη ή Μέλους Κοινοτικού Συμβουλίου, για παράβαση
του άρθρου 16(2)(στ) του περί Κοινοτήτων Νόμου, θα πρέπει να ζητείται επιστροφή των χρημάτων από
τον Κοινοτάρχη ή τα Μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου που τα εισέπραξαν, ή να ζητείται επιστροφή των
χρημάτων από τα άτομα που έλαβαν την απόφαση για την πληρωμή.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να τερματίσουν την πιο πάνω τακτική.
(στ) Αγορά μετοχών σε ιδιωτικές εταιρείες. Αρκετά Συμβούλια αγόρασαν μετοχές σε συγκεκριμένες
αναπτυξιακές εταιρείες οι οποίες ιδρύθηκαν, μεταξύ άλλων, για την ενημέρωση των Κοινοτικών
Συμβουλίων και άλλων φορέων για θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αξιοποίηση των διαθέσιμων
κοινοτικών πόρων μέσα από τη συμμετοχή και διαχείριση Ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Σύσταση: H επένδυση σε ιδιωτικές εταιρείες δεν καλύπτεται από τις διατάξεις των περί Κοινοτήτων
Νόμων και ως εκ τούτου τα Συμβούλια δεν πρέπει να προβαίνουν σε τέτοιες αγορές.
(ζ)
Δήλωση Μετρητών στις 31 Δεκεμβρίου 2015. Η Υπηρεσία μας ζήτησε από όλα τα Κοινοτικά
Συμβούλια την υποβολή της πιο πάνω δήλωσης, και τονίστηκε εμφαντικά ότι όσα Συμβούλια δεν
υπέβαλλαν τη δήλωση εντός του καθορισμένου χρονικού πλαισίου θα καταγγέλλονταν στην Αστυνομία.
Αρκετά Συμβούλια παρέλειψαν να συμμορφωθούν και η Υπηρεσία μας με επιστολή της, η οποία
κοινοποιήθηκε και στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, κατήγγειλε το θέμα στην Αστυνομία. Δεν
έχουμε ενημερωθεί κατά πόσο ασκήθηκε ποινική δίωξη εναντίον των Κοινοτικών Συμβουλίων που δεν
συμμορφώθηκαν.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να ετοιμάζουν την πιο πάνω δήλωση και να την
αποστέλλουν στην Ελεγκτική Υπηρεσία μέχρι την ημερομηνία που καθορίζεται από την Ελεγκτική
Υπηρεσία.
(η) Μετρητά και τραπεζικά διαθέσιμα. Αρκετά Κοινοτικά Συμβούλια (πρώην Χωριτικές Αρχές)
συνεχίζουν να παρουσιάζουν στο Βιβλίο Ταμείου, στην ίδια στήλη, ως ένα ποσό, όλα τα ταμειακά
διαθέσιμα, με αποτέλεσμα να μην είναι γνωστό ανά πάσα στιγμή το υπόλοιπο της τράπεζας και το
υπόλοιπο των μετρητών χωριστά. Παρόλο που έχουμε εισηγηθεί τη σωστή τήρηση του Βιβλίου Ταμείου,
εντούτοις αριθμός Κοινοτικών Συμβουλίων δεν έχει εφαρμόσει τις εισηγήσεις μας, με αποτέλεσμα να
δυσχεραίνεται ο έλεγχος και να παρουσιάζονται συχνά ταμειακές διαφορές. Σε ξεχωριστές επιστολές που
αποστείλαμε προς όλους τους Επάρχους στις 4.11.2009, 12.11.2010, 22.12.2011, 11.12.2012, 25.11.2013
και 20.11.2014, επισύραμε την προσοχή σε όλα τα Κοινοτικά Συμβούλια ότι από την 1.1.2010 η Υπηρεσία
μας δεν αποδέχεται, για σκοπούς ελέγχου, το Βιβλίο Ταμείου, εάν σε αυτό δεν τηρούνται χωριστές στήλες
μετρητών και τράπεζας.
(θ) Ενημέρωση του Βιβλίου Ταμείου. Το λογιστικό σύστημα που ακολουθείται από τα Κοινοτικά
Συμβούλια βασίζεται στις πραγματικές εισπράξεις και πληρωμές που αφορούν σε ένα ημερολογιακό έτος.
Εντούτοις, σε πολλές περιπτώσεις Κοινοτικών Συμβουλίων, συνεχίζουν να διαπιστώνονται καταχωρήσεις
στο Βιβλίο Ταμείου, τόσο εσόδων όσο και εξόδων, οι οποίες έγιναν μέσα στο επόμενο έτος, με
αποτέλεσμα να μην υπάρχει συνοχή στα οικονομικά αποτελέσματα για κάθε έτος χωριστά.
Σύσταση για (η) και (θ): Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να μεριμνήσουν για την ορθή τήρηση του
Βιβλίου Ταμείου.
127
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(ι)
Μη τήρηση τρεχούμενων λογαριασμών. Παρόλο που η νομοθεσία προβλέπει ότι κανένα ποσό
χρημάτων δεν θα αποσύρεται από τραπεζικό λογαριασμό, παρά μόνο με επιταγή, εντούτοις ορισμένα
Κοινοτικά Συμβούλια (πρώην Χωριτικές Αρχές) συνεχίζουν να μην τηρούν τρεχούμενο λογαριασμό με
επιταγές.
Σύσταση: Όλα τα Συμβούλια θα πρέπει να ανοίξουν τρεχούμενο λογαριασμό.
(ια) Έκδοση επιταγών. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι επιταγές που εκδίδονται από τα Κοινοτικά
Συμβούλια (πρώην Χωριτικές Αρχές) υπογράφονται μόνο από τον Κοινοτάρχη.
Σύσταση: Σύμφωνα με τους περί Κοινοτήτων Νόμους, οι επιταγές πρέπει να προσυπογράφονται και
από το Γραμματέα ή από άλλο εξουσιοδοτημένο μέλος του Συμβουλίου.
(ιβ) Μετρητά στην κατοχή των Γραμματέων/Κοινοταρχών. Το υπόλοιπο των μετρητών στην κατοχή
ορισμένων Γραμματέων/Κοινοταρχών κατά τη διάρκεια του έτους ήταν υπερβολικά ψηλό, σε αντίθεση με
το άρθρο 68 των περί Κοινοτήτων Νόμων.
Σύσταση: Όλες οι εισπράξεις θα πρέπει να κατατίθενται έγκαιρα και το ποσό των μετρητών να
περιοριστεί στο απόλυτα αναγκαίο.
(ιγ) Μη επιβολή πρόσθετης επιβάρυνσης του 10%. Σε αρκετές περιπτώσεις, δεν επιβάλλεται η
πρόσθετη επιβάρυνση του 10% για καθυστερήσεις στην καταβολή φόρων, τελών, δικαιωμάτων κ.λπ.,
όπως προβλέπεται στους περί Κοινοτήτων Νόμους, ενώ σε πλείστες περιπτώσεις, για παράκαμψη της
διάταξης αυτής, οι αποδείξεις είσπραξης φέρουν ημερομηνία του έτους που έληξε, ενώ η είσπραξη γίνεται
μέσα στο επόμενο έτος.
Σύσταση: Η πιο πάνω τακτική θα πρέπει να τερματιστεί και τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να
συμμορφώνονται με τις πρόνοιες των περί Κοινοτήτων Νόμων.
(ιδ) Εντάλματα πληρωμής. Σε κάποιες περιπτώσεις δεν ετοιμάζονται εντάλματα πληρωμής για τη
διενέργεια πληρωμών αλλά οι πληρωμές γίνονται βάσει τιμολογίων/αποδείξεων που εκδίδουν οι
δικαιούχοι. Σε άλλες περιπτώσεις τα εντάλματα πληρωμής ετοιμάζονται εκ των υστέρων κατά την
ενημέρωση των λογιστικών βιβλίων και χωρίς τις αναγκαίες εγκρίσεις. Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις οι
πληρωμές δεν υποστηρίζονται από σχετικά τιμολόγια/αποδείξεις. Σε κάποιες περιπτώσεις ο Κοινοτάρχης
αποσύρει μετρητά (με μόνο την υπογραφή του) από τους τραπεζικούς λογαριασμούς του Συμβουλίου για
τη διενέργεια πληρωμών, ενώ σε άλλες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται εισπράξεις μετρητών από
φορολογίες για διενέργεια πληρωμών, κατά παράβαση των άρθρων 68 και 69 του Νόμου.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να ετοιμάζουν εντάλματα πληρωμής, τα οποία να
εξουσιοδοτούνται και στα οποία να επισυνάπτονται τα απαραίτητα υποστηρικτικά στοιχεία. Για
αποφυγή διπλοπληρωμών, όλα τα τιμολόγια/αποδείξεις να σφραγίζονται με τη σφραγίδα
«Εξοφλήθηκε». Οι εισπράξεις να κατατίθενται έγκαιρα στους τραπεζικούς λογαριασμούς των
Συμβουλίων ως η νομοθεσία διαλαμβάνει και να μην χρησιμοποιούνται για την διενέργεια
πληρωμών. Όλοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί των Συμβουλίων να έχουν δύο υπογράφοντες.
128
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(ιε) Καθυστερημένες οφειλές φορολογιών και τελών υδατοπρομήθειας. Σημαντικά ποσά που
αφορούν στις πιο πάνω οφειλές παραμένουν ανείσπρακτα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι πολλά
Κοινοτικά Συμβούλια δεν τηρούν καταλόγους καθυστερήσεων για τις φορολογίες, με κίνδυνο σημαντικά
ποσά να παραμείνουν ανείσπρακτα ή να εισπραχθούν στη συνέχεια χωρίς να καταχωρηθούν στις
οικονομικές καταστάσεις και χωρίς αυτό να γίνει αντιληπτό.
Σύσταση: Τα Συμβούλια θα πρέπει να τηρούν πλήρως ενημερωμένους καταλόγους καθυστερήσεων
και να ασκούν έγκαιρα και αποτελεσματικά τις εξουσίες που τους παρέχουν οι Νόμοι και Κανονισμοί
για τη διασφάλιση των εσόδων τους.
(ιστ) Προσφορές. Αρκετά Κοινοτικά Συμβούλια προβαίνουν σε αγορά αγαθών ή υπηρεσιών χωρίς να
ακολουθούν τη διαδικασία των προσφορών.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να ακολουθούν τη διαδικασία των προσφορών.
(ιζ) Μητρώο περιουσιακών στοιχείων. Αρκετά Κοινοτικά Συμβούλια δεν τηρούν μητρώο περιουσιακών
στοιχείων, με κίνδυνο αυτά να απολεσθούν.
Σύσταση: Για σκοπούς παρακολούθησης των περιουσιακών στοιχείων, όλα τα περιουσιακά στοιχεία
των Κοινοτικών Συμβουλίων, κινητά και ακίνητα, πρέπει να καταχωρούνται σε σχετικό μητρώο.
(ιη) Μηχανογραφημένα συστήματα τήρησης των λογαριασμών. Ορισμένα Συμβούλια εφαρμόζουν
διάφορα μηχανογραφημένα συστήματα τήρησης των λογαριασμών, ιδιαίτερα στους τομείς των
φορολογιών και τελών υδατοπρομήθειας, μέρος της δαπάνης αγοράς των οποίων επιχορηγήθηκε από την
Κυβέρνηση, χωρίς πολλές φορές να διαθέτουν κατάλληλο και καταρτισμένο προσωπικό. Τα συστήματα
αυτά σε αρκετές περιπτώσεις δεν διαθέτουν τις απαραίτητες ασφαλιστικές δικλίδες και γενικά
παρουσιάζουν ελλείψεις και αδυναμίες.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να υιοθετήσουν ενιαίο μηχανογραφημένο σύστημα που
να διαθέτει τις απαραίτητες ασφαλιστικές δικλίδες και να εκπαιδεύσουν κατάλληλα το προσωπικό
τους.
(ιθ)
Εκτέλεση αναπτυξιακών έργων.
(i)
Για τις δαπάνες που αφορούν στα αναπτυξιακά έργα δεν εξασφαλίζονται πάντοτε αντίγραφα
των πιστοποιητικών πληρωμής που εκδίδουν οι επιβλέποντες Αρχιτέκτονες/Μηχανικοί.
Σύσταση: Τα Συμβούλια θα πρέπει να εξασφαλίζουν πάντοτε αντίγραφα των πιστοποιητικών
πληρωμής που εκδίδουν οι επιβλέποντες Αρχιτέκτονες/ Μηχανικοί, τα οποία και να επισυνάπτονται
στα σχετικά εντάλματα πληρωμής.
(ii) Αναφορικά με εμβάσματα των Κοινοτικών Συμβουλίων σε Κυβερνητικά Τμήματα, όπως την
Επαρχιακή Διοίκηση και το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, σχετικά με έργα ανάπτυξης που
εκτελούνται απευθείας από Κυβερνητικά Τμήματα με συνεισφορά των Συμβουλίων, δεν
υποβάλλεται στο κάθε Συμβούλιο ετήσια έκθεση εξόδων, καθώς επίσης και τελική κατάσταση
εξόδων, μαζί με τα σχετικά έγγραφα και πιστοποιητικά τελικής παραλαβής των έργων κατά την
αποπεράτωσή τους. Με επιστολή μας προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών
εισηγηθήκαμε όπως ζητηθεί από τα Κυβερνητικά Τμήματα που εκτελούν έργα ανάπτυξης με
συνεισφορά των Συμβουλίων, να υποβάλλουν στα Κοινοτικά Συμβούλια τα πιο πάνω στοιχεία,
129
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
κάτι με το οποίο συμφώνησε, και στη συνέχεια διαβίβασε την επιστολή μας στα αρμόδια
Κυβερνητικά Τμήματα και στην Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου, για τις δικές τους ενέργειες.
Σύσταση: Για σκοπούς παρακολούθησης και ελέγχου τα Συμβούλια θα πρέπει να δημιουργήσουν
σχετικό μητρώο, στο οποίο να καταχωρούνται όλα τα πιο πάνω εμβάσματα και, παράλληλα, τα
ανάλογα έξοδα βάσει των σχετικών εκθέσεων.
(κ) Πληρωμή εξόδων για σκοπούς Σχολικών Εφορειών και Συμβουλίων Αποχετεύσεων. Υπήρξαν
περιπτώσεις όπου οι τραπεζικοί λογαριασμοί των Συμβουλίων χρησιμοποιήθηκαν για διεκπεραίωση
συναλλαγών που αφορούσαν σε Σχολική Εφορεία ή Συμβούλιο Αποχετεύσεων, χωρίς να τηρηθούν τα
αναγκαία στοιχεία και χωρίς να καταχωρηθούν στο Βιβλίο Ταμείου του Συμβουλίου, με αποτέλεσμα να
παρουσιάζονται διαφορές στα χρηματικά υπόλοιπα.
Σύσταση: Τα Συμβούλια δεν πρέπει να διενεργούν πληρωμές που δεν εμπίπτουν στους σκοπούς και
αρμοδιότητές τους.
(κα) Εγγραφή ακίνητης περιουσίας των Συμβουλίων. Σε αρκετές περιπτώσεις η ακίνητη περιουσία των
Κοινοτικών Συμβουλίων δεν είναι εγγεγραμμένη στο όνομά τους.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να μεριμνήσουν για την εγγραφή όλης της ακίνητης
περιουσίας τους στο όνομά τους.
(κβ) Στελέχωση Κοινοτικών Συμβουλίων. Σε ορισμένα Συμβούλια παρουσιάζονται προβλήματα και
αδυναμίες στην οικονομική διαχείριση των υποθέσεών τους, επειδή δεν υπάρχει η κατάλληλη υποδομή ή
το προσωπικό δεν είναι κατάλληλα καταρτισμένο.
Σύσταση: Σύμφωνα με επιστολή του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών προς την Ένωση
Κοινοτήτων Κύπρου ημερ. 7.9.2012, τα Κοινοτικά Συμβούλια μπορούν να συνάπτουν σύμβαση με
άλλα Κοινοτικά Συμβούλια ή Δήμους, με σκοπό τη διάθεση μέρους των υπηρεσιών υπαλλήλων τους.
(κγ) Έγκριση θέσεων ως συντάξιμων. Ορισμένα Συμβούλια εγκρίνουν θέσεις ως συντάξιμες, χωρίς την
εκ των προτέρων έγκριση του Υπουργού Εσωτερικών, όπως απαιτείται από τις διατάξεις των περί
Συντάξεων και Φιλοδωρημάτων Κανονισμών.
Σύσταση: Για τις πιο πάνω θέσεις, θα πρέπει να εξασφαλίζεται η έγκριση του Υπουργού Εσωτερικών.
(κδ) Ταμεία Προνοίας. Σε ορισμένα Συμβούλια τα Ταμεία Προνοίας λειτουργούν χωρίς εγκεκριμένους
Κανονισμούς.
Σύσταση: Θα πρέπει να θεσπιστούν Κανονισμοί για όλα τα Ταμεία Προνοίας των Κοινοτικών
Συμβουλίων.
(κε) Σχέδια Υπηρεσίας και Κανονισμοί Προσωπικού Κοινοτικών Συμβουλίων. Παρατηρήθηκαν
περιπτώσεις όπου τα Συμβούλια αντικανονικά τοποθετούν υπαλλήλους σε βαθμίδες κλιμάκων πιο ψηλές
από την αρχική ή παραχωρούν επιπρόσθετες ετήσιες προσαυξήσεις ή/και τοποθετούν υπαλλήλους σε
νέες κλίμακες με λανθασμένο τρόπο. Τούτο οφείλεται, μεταξύ άλλων, στο γεγονός ότι σε πολλά
Συμβούλια δεν υπάρχουν σχέδια υπηρεσίας και δεν εφαρμόζονται σωστά οι Κανονισμοί Προσωπικού.
130
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να καθορίσουν με την έγκριση του Υπουργού
Εσωτερικών τα σχέδια υπηρεσίας κάθε θέσης και να εφαρμόζουν σωστά τους Κανονισμούς
Προσωπικού.
(κστ) Ανανέωση συλλογικών συμβάσεων. Αρκετά Κοινοτικά Συμβούλια κατά την ανανέωση της
συλλογικής σύμβασης δεν ακολουθούν τη διαδικασία της εκ των προτέρων έγκρισης του προσχεδίου της
σύμβασης από τα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών, όπως καθορίζεται στην απόφαση του
Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 52.362 ημερ. 6.10.2000.
Σύσταση: Κατά την ανανέωση της συλλογικής σύμβασης, τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να
εξασφαλίζουν την εκ των προτέρων έγκριση του προσχεδίου της σύμβασης από τα Υπουργεία
Εσωτερικών και Οικονομικών.
(κζ) Αγορά υπηρεσιών. Σε αρκετές περιπτώσεις τα Συμβούλια προβαίνουν σε αγορά υπηρεσιών
συνάπτοντας συμβόλαια που υποδηλώνουν σχέση εργοδότη-εργοδοτουμένου, με όλες τις
συνεπακόλουθες υποχρεώσεις των Συμβουλίων ως εργοδοτών.
Σύσταση: Η πιο πάνω τακτική θα πρέπει να τερματιστεί.
(κη) Ατιμολόγητο νερό. Πλείστα Κοινοτικά Συμβούλια δεν εντοπίζουν τυχόν σημαντικές απώλειες νερού.
Σύσταση: Για την καλύτερη διαχείριση της υδατοπρομήθειας, θα πρέπει να γίνεται καταγραφή της
ποσότητας νερού που αγοράζεται ή αντλείται από ιδιωτικές γεωτρήσεις και σύγκριση με την
ποσότητα νερού που διοχετεύεται στο σύστημα ύδρευσης, καθώς επίσης και με την ποσότητα που
τιμολογείται στους καταναλωτές. Οποιεσδήποτε σημαντικές διαφορές θα πρέπει να διερευνώνται.
(λ) Οφειλές για αγορά νερού. Ορισμένα Συμβούλια χρησιμοποιούν τις εισπράξεις από τα τέλη
υδατοπρομήθειας για άλλους σκοπούς, με αποτέλεσμα να μην εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους προς το
Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (Τ.Α.Υ.) και Κυβερνητικά Υδατικά Έργα, στα οποία οφείλουν σημαντικά ποσά.
Σύσταση: Τα Συμβούλια θα πρέπει να εξοφλούν έγκαιρα τις οφειλές τους προς το Τ.Α.Υ. ή/και
Κυβερνητικά Υδατικά Έργα.
(λα) Εισπράξεις. Κάποιες εισπράξεις δεν καταχωρούνται στις οικονομικές καταστάσεις, αφού αρκετά
Κοινοτικά Συμβούλια παραλείπουν να εκδώσουν αποδείξεις είσπραξης, κατά παράβαση των σχετικών
Κανονισμών, ενώ ορισμένες εισπράξεις που καταχωρούνται στις οικονομικές καταστάσεις δεν
τεκμηριώνονται.
Σύσταση: Για όλες τις εισπράξεις θα πρέπει να εκδίδονται αποδείξεις είσπραξης, οι οποίες να
καταχωρούνται στα λογιστικά βιβλία.
(λβ) Τέλος ακίνητης ιδιοκτησίας. Αρκετά Κοινοτικά Συμβούλια εξακολουθούν να μην επιβάλλουν τέλος
ακίνητης ιδιοκτησίας, εξουσία που έχουν σύμφωνα με το άρθρο 74 των περί Κοινοτήτων Νόμων.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να εξασκούν την εξουσία που έχουν δυνάμει της
νομοθεσίας για επιβολή τελών ακίνητης ιδιοκτησίας.
131
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(λγ) Άδειες λειτουργίας επαγγελματικών υποστατικών. Αρκετά Κοινοτικά Συμβούλια εξακολουθούν να
μην επιβάλλουν οποιαδήποτε φορολογία σχετικά με τη λειτουργία επαγγελματικών υποστατικών, σε
αντίθεση με το άρθρο 86 των περί Κοινοτήτων Νόμων.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να επιβάλλουν φορολογία για τη λειτουργία
επαγγελματικών υποστατικών.
(λδ) Κοιμητήριο. Αρκετά Κοινοτικά Συμβούλια δεν τηρούν ξεχωριστούς λογαριασμούς για τις εισπράξεις
και πληρωμές που αφορούν στο κοιμητήριο, οι οποίοι υπόκεινται στον έλεγχο του Επάρχου, σύμφωνα με
τις διατάξεις του περί Κοιμητηρίων (Ταφή και Εκταφή) Νόμου.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να τηρούν ειδικό μητρώο λογαριασμών για τα ποσά που
εισπράττονται και δαπανούνται με βάση τον περί Κοιμητηρίων (Ταφή και Εκταφή) Νόμο.
(λε) Αδυναμίες εσωτερικού ελέγχου. Πλείστα Κοινοτικά Συμβούλια δεν έχουν υιοθετήσει κατάλληλες
διαδικασίες και συστήματα εσωτερικού ελέγχου, που να διασφαλίζουν ότι τηρούνται κατάλληλα λογιστικά
βιβλία από τα οποία να ετοιμάζονται αξιόπιστες οικονομικές καταστάσεις και ότι συμμορφώνονται με
τους Νόμους και τους Κανονισμούς.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια, αντλώντας καθοδήγηση από την Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου
μέσω των οικείων Επάρχων και του Υπουργείου Εσωτερικών, να ετοιμάσουν χρονοδιάγραμμα για την
εφαρμογή αποτελεσματικού συστήματος εσωτερικού ελέγχου.
(λστ) Καθυστέρηση στην απάντηση επί των εκθέσεων και παρατηρήσεών μας. Σύμφωνα με τους περί
Κοινοτήτων Νόμους, οι ελεγμένοι λογαριασμοί, μαζί με την έκθεση και τις παρατηρήσεις του Γενικού
Ελεγκτή, υποβάλλονται στον Έπαρχο, ο οποίος στη συνέχεια τις αποστέλλει στα Κοινοτικά Συμβούλια για
να απαντήσουν. Σε αρκετές περιπτώσεις Κοινοτικών Συμβουλίων παρατηρείται σημαντική καθυστέρηση
στις απαντήσεις επί των θεμάτων που εγείρονται. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ορισμένα Συμβούλια
δεν έχουν απαντήσει σε καμιά έκθεση της Υπηρεσίας μας, ενώ σε μερικές περιπτώσεις τα νέα Συμβούλια
που εκλέγονται αρνούνται να απαντήσουν σε παρατηρήσεις που αφορούν σε προηγούμενα Συμβούλια.
Σύσταση: Η Ελεγκτική Υπηρεσία ενημέρωσε τόσο τους Επάρχους όσο και τα Κοινοτικά Συμβούλια ότι
για τα Κοινοτικά Συμβούλια που δεν απαντούν στις παρατηρήσεις του Γενικού Ελεγκτή, θα
ενημερώνεται σχετικά ο Υπουργός Εσωτερικών.
(λζ) Θέσπιση Κανονισμών. Όπως αναφέραμε σε προηγούμενες Εκθέσεις μας, αρκετά άρθρα της
Νομοθεσίας προβλέπουν τη θέσπιση Κανονισμών, για την πιο αποτελεσματική και εύρυθμη λειτουργία
των Συμβουλίων.
Σύσταση: Όλα τα Κοινοτικά Συμβούλια θα πρέπει να προχωρήσουν στη θέσπιση Κανονισμών για την
πιο εύρυθμη λειτουργία τους.
132
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Θεσμικές αλλαγές
Τα πιο πάνω προβλήματα έχουν ως αποτέλεσμα να απαιτείται δυσανάλογος χρόνος από την Ελεγκτική
Υπηρεσία για τον έλεγχο τέτοιων οργανισμών.
Τον Ιανουάριο 2009, ύστερα από συνάντηση με τον τότε Υπουργό Εσωτερικών, τον Γενικό Εισαγγελέα και
τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, με θέμα παρατυπίες σε Δήμους και Κοινοτικά
Συμβούλια, η Ελεγκτική Υπηρεσία απέστειλε επιστολή στον Γενικό Εισαγγελέα και τον Γενικό Διευθυντή
του Υπουργείου Εσωτερικών με σημειώματα σχετικά με παρανομίες/παρατυπίες καθώς και άλλα σοβαρά
θέματα που αφορούν σε Δήμους και Κοινοτικά Συμβούλια, προκειμένου να μελετήσουν την πιθανότητα
υιοθέτησης διαδικασίας επιβολής διοικητικών προστίμων στους υπευθύνους. Μέχρι σήμερα, δεν έχει
υιοθετηθεί οποιαδήποτε διαδικασία επιβολής διοικητικών προστίμων.
Τον Ιανουάριο 2014 η Ελεγκτική Υπηρεσία με επιστολή προς τον Υπουργό Εσωτερικών απέστειλε
προσχέδιο νομοσχεδίου για τροποποίηση των περί Κοινοτήτων Νόμων, για συμπερίληψη σε αυτόν
διάταξης, ώστε να εφαρμόζονται, κατ΄ αναλογία, από τα Κοινοτικά Συμβούλια, οι Δημοσιονομικές και
Λογιστικές Οδηγίες και οι Κανονισμοί Αποθηκών που ισχύουν εκάστοτε στη δημόσια υπηρεσία. Τον
Φεβρουάριο 2016, το Υπουργείο Εσωτερικών απέστειλε στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας
προσχέδιο νομοσχεδίου, για νομοτεχνικό έλεγχο. Στο νομοσχέδιο περιλήφθηκε επίσης πρόνοια για
εξαίρεση των κατεχόμενων κοινοτήτων από την υποβολή των τελικών τους λογαριασμών στον Γενικό
Ελεγκτή της Δημοκρατίας για έλεγχο, οι οποίοι, αντ’ αυτού, θα υποβάλλονται για έλεγχο στον οικείο
Έπαρχο. Μέχρι σήμερα εκκρεμεί η ψήφιση του νομοσχεδίου σε Νόμο.
Τον Απρίλιο 2014 η Ελεγκτική Υπηρεσία απέστειλε επιστολή στον Υπουργό Εσωτερικών, η οποία
κοινοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, στον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών, στην οποία
παρέθεσε τα προβλήματα που προκύπτουν από την ελλιπή εφαρμογή των σχετικών Νόμων και
Κανονισμών στα Κοινοτικά Συμβούλια, και τονίστηκε εμφαντικά ότι τα πιο πάνω προβλήματα αυξάνουν
την πιθανότητα διαπλοκής και απάτης. Επίσης αναφέρθηκε ότι ενόψει του γεγονότος ότι αρκετά Κοινοτικά
Συμβούλια στερούνται των πιο στοιχειωδών διαδικασιών διασφάλισης της ορθολογιστικής και χρηστής
διαχείρισης του δημόσιου χρήματος, δεν θα έπρεπε να τους είχε εναποτεθεί τέτοια εξουσία από την
πολιτεία. Εξ αφορμής της πιο πάνω επιστολής, τον Μάιο 2014 πραγματοποιήθηκε σύσκεψη υπό την
προεδρία του Υπουργού Εσωτερικών με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, στην οποία ο Υπουργός έδωσε
οδηγίες όπως ενημερωθούν όλα τα Κοινοτικά Συμβούλια για την πρόθεση αποκοπής μέρους ή ολόκληρης
της κρατικής χορηγίας σε περίπτωση μη ανταπόκρισής τους στις πρόνοιες της νομοθεσίας, ενώ ζήτησε από
όλους τους Επάρχους να εισηγηθούν τροποποιήσεις στους περί Κοινοτήτων Νόμους για περιορισμό των
προβλημάτων που παρουσιάζονται στα Κοινοτικά Συμβούλια. Μέχρι σήμερα δεν έχουν υιοθετηθεί τέτοιες
τροποποιήσεις.
133
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Διερεύνηση του ενδεχομένου διάπραξης ποινικών αδικημάτων
Κατά καιρούς η Ελεγκτική Υπηρεσία κοινοποίησε στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και στον
Αρχηγό Αστυνομίας τις εκθέσεις της για τον έλεγχο Κοινοτικών Συμβουλίων, στα οποία εντοπίστηκαν
σοβαρές παρατυπίες ή και ενέργειες, που ενδεχομένως να συνιστούν ποινικά αδικήματα. Όπως
πληροφορηθήκαμε αρκετές περιπτώσεις διερευνήθηκαν από την Αστυνομία και καταχωρήθηκαν ποινικές
υποθέσεις στο Δικαστήριο, για άλλες σχηματίστηκαν ποινικοί φάκελοι οι οποίοι διαβιβάστηκαν στη
Νομική Υπηρεσία για μελέτη και οδηγίες ως προς τον παραπέρα χειρισμό τους, κάποιες περιπτώσεις
διερευνήθηκαν και δεν προέκυψαν ποινικά αδικήματα και κάποιες περιπτώσεις τελούν υπό διερεύνηση
στην Αστυνομία. Η Υπηρεσία μας θεωρεί πολύ σημαντική τη συνεργασία που αναπτύσσεται στο θέμα
αυτό με την Νομική Υπηρεσία και την Αστυνομία με στόχο την ταχεία εξέταση υποθέσεων στις οποίες
ενδεχομένως να προκύπτουν ποινικά αδικήματα.
Κατά τα έτη 2015 και 2016 η Ελεγκτική Υπηρεσία απέστειλε ή κοινοποίησε στον Γενικό Εισαγγελέα της
Δημοκρατίας και στον Αρχηγό Αστυνομίας τις εκθέσεις της που αφορούσαν στον έλεγχο των Οικονομικών
Καταστάσεων Κοινοτικών Συμβουλίων και τις εκθέσεις της που αφορούσαν στη διερεύνηση καταγγελιών
εναντίον Κοινοτικών Συμβουλίων, όπου εντοπίστηκαν σοβαρές παρατυπίες ή και ενέργειες, ορισμένες από
τις οποίες ενδεχομένως να συνιστούν ποινικά αδικήματα. Σε άλλες περιπτώσεις ζητήθηκε από τον Γενικό
Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών ή τον αρμόδιο Έπαρχο να προβούν στις δικές τους ενέργειες, στα
πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους. Οι κυριότερες παρατυπίες/ενέργειες που εντοπίστηκαν, αναφέρονται
συνοπτικά πιο κάτω:
Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Γεωργίου Καυκάλου. Η Ελεγκτική Υπηρεσία διερεύνησε καταγγελία ότι ο
Κοινοτάρχης δεν συγκαλεί συνεδρίες του Κοινοτικού Συμβουλίου, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί
Κοινοτήτων Νόμου. Λόγω της σοβαρότητας του θέματος και της πιθανότητας διάπραξης ποινικών
αδικημάτων, η Ελεγκτική Υπηρεσία κοινοποίησε στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας την έκθεση της
αναφορικά με την πιο πάνω υπόθεση. Ο Γενικός Εισαγγελέας έδωσε οδηγίες στην Αστυνομία για ποινική
διερεύνηση.
Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Τύχωνα.
(α) Υποβλήθηκαν καταγγελίες για παρανομίες εκ μέρους του Κοινοτικού Συμβουλίου στη διαχείριση
των παραλιών στην παραλιακή περιοχή του Συμβουλίου και στην παροχή υπηρεσιών σε αυτές, καθώς και
για παράνομες επεμβάσεις με την παράνομη ανέγερση πέντε περιπτέρων στην παραλιακή περιοχή, τα
οποία έχουν μετατραπεί σε κέντρα αναψυχής, χωρίς να εξασφαλιστούν οι απαιτούμενες άδειες, με
αποτέλεσμα τόσο η ανέγερση, όσο και η λειτουργία τους να είναι παράνομη. Η Υπηρεσία μας με επιστολές
προς τον Υπουργό Εσωτερικών, τον Αναπληρωτή Έπαρχο Λεμεσού και τον Επαρχιακό Λειτουργό Τμήματος
Πολεοδομίας και Οικήσεως Λεμεσού, υπέδειξε τη λήψη μέτρων για τερματισμό των εργασιών ανέγερσης
υποστατικού και την απόδοση ευθυνών, συμπεριλαμβανομένης και της υποβολής σχετικής γραπτής
καταγγελίας στην Αστυνομία. Η περίπτωση των παράνομων επεμβάσεων στο 1 περίπτερο παραπέμφθηκε
από τον Έπαρχο Λεμεσού στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για την προώθηση ποινικής δίωξης,
σύμφωνα με τον περί της Προστασίας της Παραλίας Νόμο και η υπόθεση ορίστηκε στις 14.9.2016 στο
Δικαστήριο για γεγονότα και ποινή. Το Υπουργείο Εσωτερικών μάς ενημέρωσε ότι για τα 5 περίπτερα
υποβλήθηκαν αιτήσεις από το Κοινοτικό Συμβούλιο για εκμίσθωση κρατικής γης (δημόσιας παραλίας).
Ζητήθηκε η γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, κατά πόσο η εκ των υστέρων εξασφάλιση
των απαιτούμενων αδειών θεωρείται ότι νομιμοποιεί τις παράνομες ενέργειες του Κοινοτικού Συμβουλίου
ή κατά πόσο θα πρέπει να ληφθούν οποιαδήποτε μέτρα εναντίον του Κοινοτικού Συμβουλίου.
(β) Ο Έπαρχος Λεμεσού, ως Πρόεδρος της Επιτροπής του Κυβερνητικού Υδατικού Έργου για την
υδροδότηση των χωριών Μουτταγιάκας, Αγίου Τύχωνα, Παρεκκλησιάς, Πύργου και Μονής, ενημέρωσε
την Υπηρεσία μας ότι το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Τύχωνα, το οποίο ανάλαβε την ευθύνη καταγραφής
134
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
των μετρητών υδροδότησης, τιμολόγησης και είσπραξης των τελών κατανάλωσης νερού του πιο πάνω
Υδατικού Έργου, ενώ εισπράττει την κατανάλωση νερού από τους καταναλωτές των πιο πάνω κοινοτήτων,
δεν πληρώνει για την αγορά του νερού από το Υδατικό Έργο, με αποτέλεσμα οι οφειλές του Κοινοτικού
Συμβουλίου προς το Υδατικό Έργο να ανέρχονται περίπου σε €4 εκ. Λόγω τούτου, το Υδατικό Έργο
αδυνατεί να ξοφλήσει τις υποχρεώσεις του προς το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, το οποίο προμηθεύει με
νερό το Υδατικό Έργο. Αναφέρθηκε επίσης ότι το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Τύχωνα, αρνείται να
παραδώσει στην Επιτροπή του Υδατικού Έργου αναλυτικές καταστάσεις των μη εισπραχθέντων τελών
κατανάλωσης νερού από τους καταναλωτές, τα οποία σύμφωνα με πρόχειρα στοιχεία που δόθηκαν στην
Επιτροπή, υπερβαίνουν τις €800.000. Η Υπηρεσία μας εισηγήθηκε στην Επιτροπή του Υδατικού Έργου
όπως προχωρήσει στη λήψη μέτρων εναντίον του Κοινοτικού Συμβουλίου Αγίου Τύχωνα, καθώς και σε
καταγγελία της υπόθεσης στην Αστυνομία. Ο Έπαρχος Λεμεσού ενημέρωσε την Υπηρεσία μας ότι για το
θέμα της κατακράτησης των εισπράξεων καταχωρήθηκε αγωγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού από
τη Νομική Υπηρεσία.
Κοινοτικό Συμβούλιο Βορόκληνης. Σύμφωνα με σχετική καταγγελία, το Κοινοτικό Συμβούλιο κατά το 2011
κατακύρωσε σε εταιρεία προσφορά για την παραχώρηση άδειας παροχής διευκολύνσεων σε παράλια
περιοχή του Κοινοτικού Συμβουλίου, παρόλο ότι προηγούμενη προσφορά που κατακυρώθηκε στον
ιδιοκτήτη της πιο πάνω εταιρείας ακυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο επειδή το εν λόγω άτομο δεν
κατείχε τα απαραίτητα προσόντα στην ναυαγοσωστική που απαιτούνται από τη νομοθεσία, και παρόλο
ότι όφειλε στο Συμβούλιο σημαντικά ποσά για άδεια παροχής διευκολύνσεων για προηγούμενα έτη.
Εναντίον της απόφασης του Συμβουλίου κατατέθηκε προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο από
ενδιαφερόμενο προσφοροδότη, η οποία εκκρεμεί. Ένεκα άρνησης της εταιρείας να πληρώσει προς το
Συμβούλιο τις υποχρεώσεις της για έκδοση της σχετικής άδειας παροχής διευκολύνσεων, δεν εκδόθηκαν
από το Κοινοτικό Συμβούλιο οι σχετικές άδειες για τα έτη 2013 μέχρι 2016 και συνεπώς η παροχή
διευκολύνσεων από την εν λόγω εταιρεία, γίνεται χωρίς άδεια από το Συμβούλιο. Το Κοινοτικό Συμβούλιο
καταχώρησε κατά το 2015, αγωγή εναντίον της εταιρείας για τις οφειλές της για τα έτη 2012 μέχρι 2015.
Καταγγέλθηκε επίσης ότι το Κοινοτικό Συμβούλιο ανέχθηκε και/ή επέτρεψε στην εν λόγω εταιρεία να
ανεγείρει και να λειτουργεί παράνομο υποστατικό στη Ζώνη Προστασίας της Παραλίας. Το Κοινοτικό
Συμβούλιο ενημέρωσε την Υπηρεσία μας ότι τον Μάιο 2016, ζήτησε από τον Διευθυντή της εταιρείας τη
μετακίνηση των παράνομων υποστατικών και αντικειμένων από την περιοχή, καθώς και τη δραστική
παρέμβαση του Επάρχου Λάρνακας, για το σκοπό αυτό. Η Υπηρεσία μας ζήτησε τον Ιούλιο 2016 να
ενημερωθεί από τον Έπαρχο Λάρνακας για τις ενέργειες του σχετικά με την υπόθεση.
Ο Έπαρχος, μετά τη λήξη της καλοκαιρινής περιόδου, μας ενημέρωσε με επιστολή του, τον Οκτώβριο
2016, ότι οι παράνομες κατασκευές δεν υφίστανται πλέον.
Κοινοτικό Συμβούλιο Καλλέπειας. Στη βάση γνωμάτευσης του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ότι σε
περίπτωση που Κοινοτικά Συμβούλια παραβιάζουν οποιαδήποτε διάταξη Νόμου που θέτει υποχρεώσεις
στα Κοινοτικά Συμβούλια, τις οποίες δεν τηρούν (π.χ. ο περί Κοινοτήτων Νόμος), τότε θα πρέπει να
καταγγέλλονται στην Αστυνομία, στάληκαν στον Αρχηγό Αστυνομίας για διερεύνηση της πιθανότητας
διάπραξης ποινικών αδικημάτων τα ευρήματα της Έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και του Επάρχου
Πάφου, σχετικά με τη διερεύνηση διάφορων καταγγελιών εναντίον του Κοινοτικού Συμβουλίου.
Κοινοτικό Συμβούλιο Κισσόνεργας. Ο Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου κατάγγειλε το προηγούμενο
Κοινοτικό Συμβούλιο για ενέργειες, πράξεις και παραλείψεις στη διαχείριση του Κοινοτικού Συμβουλίου.
Ο Έπαρχος Πάφου που διερεύνησε τις καταγγελίες ενημέρωσε την Ελεγκτική Υπηρεσία ότι οι καταγγελίες
ευσταθούν και εισηγήθηκε όπως ζητηθεί η συμβουλή του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για τις
περαιτέρω απαιτούμενες και/ή ενδεδειγμένες ενέργειες. Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγήθηκε στον Υπουργό
Εσωτερικών όπως παραπέμψει την υπόθεση στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. Πρόσφατα το
135
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Υπουργείο Εσωτερικών ενημέρωσε την Ελεγκτική Υπηρεσία ότι δόθηκαν οδηγίες στην Επαρχιακή Διοίκηση
Πάφου όπως προχωρήσει σε καταγγελία στην Αστυνομία, ως η εισήγηση και της Νομικής Υπηρεσίας.
Κοινοτικό Συμβούλιο Κουκάς. Από τον έλεγχο των Οικονομικών Καταστάσεων του Κοινοτικού Συμβουλίου
και τη διερεύνηση καταγγελιών που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας διαπιστώθηκε, μεταξύ άλλων, ότι
κατά τα έτη 2007 – 2010 το Συμβούλιο κατέβαλε σε συγκεκριμένο άτομο συνολικό ποσό ύψους €50.224,
για εργασίες για το κτίσιμο πέτρας εντός της Κοινότητας. Δεν παρουσιάστηκαν στην Υπηρεσία μας οι όροι
των προσφορών, η προκήρυξη και η αξιολόγηση της προσφοράς καθώς και οι σχετικές αποφάσεις του
Συμβουλίου για κατακύρωση της προσφοράς, ενώ οι πληρωμές δεν υποστηρίζονται από τιμολόγια και
αποδείξεις είσπραξης, ούτε και από πιστοποιητικό εκτελεσθείσας εργασίας. Δύο επιταγές ύψους €750 και
€400, οι οποίες εκδόθηκαν στο όνομα του πιο πάνω ατόμου, οπισθογραφήθηκαν από τον ίδιο και τελικά
εξαργυρώθηκαν η μία από το Μέλος του Συμβουλίου, το οποίο συνυπογράφει την επιταγή μαζί με τον
Πρόεδρο του Συμβουλίου, και η άλλη από τη Γραφέα του Συμβουλίου, αντίστοιχα. Διαπιστώθηκαν επίσης
και τα ακόλουθα: (i) Κατά τα υπό εξέταση έτη διενεργήθηκαν διάφορες πληρωμές σε άτομα και εταιρείες
του οικογενειακού περιβάλλοντος του Κοινοτάρχη, χωρίς απόφαση του Συμβουλίου. (ii) Ανατέθηκαν από
τον Κοινοτάρχη σε διάφορα άτομα εργασίες καθαριότητας και διάφορες άλλες εργασίες στην Κοινότητα,
χωρίς οποιαδήποτε ενημέρωση των υπόλοιπων Μελών του Συμβουλίου (χωρίς αποφάσεις του
Συμβουλίου), χωρίς να ζητηθούν προσφορές, και οι οποίες δεν φαίνεται να δικαιολογούνται, αφού από
τον Ιούλιο 2009 το Συμβούλιο παράλληλα εργοδοτούσε εργάτη γενικών καθηκόντων, στα καθήκοντα και
ευθύνες του οποίου περιλαμβάνεται η καθαριότητα. (iii) Κατά τα έτη 2008 και 2009 καταβλήθηκε στον
Κοινοτάρχη συνολικό ποσό ύψους €3.400, για οδοιπορικά και γραφειακή εργασία, που αφορά στα έτη
2007 και 2008, χωρίς οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων
16(2)(στ) και 51 των περί Κοινοτήτων Νόμων. Ο Κοινοτάρχης ήταν παρών στις συνεδρίες του Συμβουλίου,
κατά τη συζήτηση του πιο πάνω θέματος και τη λήψη των σχετικών αποφάσεων, ενώ αξιοσημείωτο είναι
το γεγονός ότι από τις 14.7.2007 το Συμβούλιο προέβη στην αγορά μεταχειρισμένου οχήματος για τις
ανάγκες της Κοινότητας και από 1.11.2007 εργοδοτούσε γραφέα με πλήρες ωράριο εργασίας. (iv) Από
δειγματοληπτικό έλεγχο εντοπίστηκαν πληρωμές του Συμβουλίου, με την αιτιολογία οικονομική βοήθεια
σε άτομα, οι οποίες δεν εμπίπτουν στις εξουσίες του Κοινοτικού Συμβουλίου, όπως αυτές καθορίζονται
στη νομοθεσία, ενώ οι εν λόγω πληρωμές διενεργήθηκαν χωρίς απόφαση του Συμβουλίου.
Λόγω της σοβαρότητας των πιο πάνω, η επιστολή μας κοινοποιήθηκε στον Γενικό Εισαγγελέα της
Δημοκρατίας, ο οποίος τη διαβίβασε στην Αστυνομία για διερεύνηση του ενδεχόμενου διάπραξης
ποινικών αδικημάτων.
Κοινοτικό Συμβούλιο Κουκλιών. Η Ελεγκτική Υπηρεσία διαβίβασε καταγγελία στην Αστυνομία για
διερεύνηση, σύμφωνα με την οποία τρείς επιταγές που εκδόθηκαν από το Κοινοτικό Συμβούλιο στο όνομα
συγκεκριμένης εταιρείας, για την εξόφληση σχετικών τιμολογίων της εταιρείας, κατατέθηκαν σε τραπεζικό
λογαριασμό που ανήκει σε υπάλληλο του Συμβουλίου. Η Αστυνομία διερεύνησε την υπόθεση και
ενημέρωσε πρόσφατα την Ελεγκτική Υπηρεσία ότι δόθηκαν οδηγίες από τη Νομική Υπηρεσία όπως η
υπόθεση αρχειοθετηθεί ως «Μη Αστυνομικής Φύσεως Υπόθεση». Η Ελεγκτική Υπηρεσία προβαίνει στον
δικό της έλεγχο για διερεύνηση άλλων συναφών θεμάτων .
Κοινοτικό Συμβούλιο Λυθροδόντα. Μετά από σχετική καταγγελία που υποβλήθηκε, η Ελεγκτική Υπηρεσία
απέστειλε στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας την έκθεση της αναφορικά με τα θέματα που
προέκυψαν για την παροχή λογιστικών υπηρεσιών στο Κοινοτικό Συμβούλιο, από πρώην λειτουργό της
Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας διαβίβασε την υπόθεση στην Αστυνομία
για διερεύνηση του ενδεχόμενου διάπραξης ποινικών αδικημάτων.
Κοινοτικό Συμβούλιο Ξυλοφάγου. Κατά το κλείσιμο των λογαριασμών του Κοινοτικού Συμβουλίου
διαπιστώθηκε από το Συμβούλιο ταμειακό έλλειμμα ύψους €6.800. Εισηγηθήκαμε στο Συβούλιο να
136
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
καταγγείλει την υπόθεση στην Αστυνομία. Επειδή το Συμβούλιο απέτυχε να χειριστεί αποτελεσματικά την
υπόθεση, ο αρμόδιος Έπαρχος κατάγγειλε την υπόθεση στην Αστυνομία για ποινική διερεύνηση. Η
Αστυνομία, μετά από οδηγίες της Νομικής Υπηρεσίας, αρχειοθέτησε την υπόθεση ως «Μη Αστυνομικής
Φύσεως Υπόθεση». Η Ελεγκτική Υπηρεσία υπέβαλε νέα στοιχεία και ζήτησε από τον Γενικό Εισαγγελέα της
Δημοκρατίας την επανεξέταση της υπόθεσης από την Αστυνομία, ούτως ώστε να αποδοθούν ευθύνες για
το ταμειακό έλλειμμα που προέκυψε.
Κοινοτικό Συμβούλιο Παλαιομετόχου. Η Ελεγκτική Υπηρεσία διερεύνησε καταγγελία ότι το Κοινοτικό
Συμβούλιο, μετά από απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε προσφυγή που πέτυχε υπέρ του Γραμματέα
του Συμβουλίου για ακύρωση, μεταξύ άλλων, της αναγκαστικής αφυπηρέτησης και απόλυσής του
παραχωρεί στο Γραμματέα υποχρεωτική άδεια απουσίας με απολαβές από τις 4.8.2015. Η Ελεγκτική
Υπηρεσία εισηγήθηκε στον Έπαρχο Λευκωσίας όπως καλέσει το Κοινοτικό Συμβούλιο να τερματίσει
αμέσως την πιο πάνω τακτική, η οποία δεν καλύπτεται από τη νομοθεσία, και όπως ζητήσει γνωμάτευση
από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για τη δυνατότητα και τον τρόπο ανάκτησης των ποσών που
παράνομα καταβάλλονται στον Γραμματέα, από τον Πρόεδρο και τα Μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου
που ευθύνονται. Λόγω της σοβαρότητας του θέματος και της πιθανότητας διάπραξης ποινικών
αδικημάτων, η Ελεγκτική Υπηρεσία κοινοποίησε την έκθεση της αναφορικά με την πιο πάνω υπόθεση στον
Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Κοινοτικό Συμβούλιο Παλώδιας. Το Κοινοτικό Συμβούλιο Παλώδιας επωμίστηκε τη δαπάνη για τη
διαμόρφωση του κτιρίου που ενοικιάστηκε για τη στέγαση του Δημόσιου Νηπιαγωγείου Παλώδιας, ενώ η
θέση της Επιτροπής Ενοικίων του Υπουργείου Οικονομικών και των λειτουργών του Υπουργείου Παιδείας
και Πολιτισμού ήταν ότι η συντήρηση του κτιρίου από οικοδομικής άποψης καθώς επίσης και η
συντήρηση των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων βαραίνουν τον ιδιοκτήτη. Σχετική αναφορά
γίνεται στην παράγραφο της Έκθεσης μας, που αφορά στις Σχολικές Εφορείες. Σχετικά με το πιο πάνω
θέμα, το 2014 υποβλήθηκε καταγγελία στον Έπαρχο Λεμεσού που ανέφερε ότι Μέλη του Συμβουλίου
αναλαμβάνουν εργασίες στο Δημοτικό Σχολείο ή Νηπιαγωγείο της Κοινότητας, εκδίδοντας αποδείξεις σε
άλλα ονόματα, η οποία δεν έτυχε ενδελεχούς διερεύνησης από τον Έπαρχο. Η Υπηρεσία μας υπέδειξε ότι
κάτι τέτοιο ενδεχομένως να συνιστά ποινικό αδίκημα, και συνεπώς, εάν ευσταθούσε, θα έπρεπε να
καταγγελθεί στην Αστυνομία.
Κοινοτικό Συμβούλιο Σταυροκόννου. Από τον έλεγχο των Οικονομικών Καταστάσεων του Κοινοτικού
Συμβουλίου διαπιστώθηκε, μεταξύ άλλων, ότι το Συμβούλιο δεν τηρούσε πρακτικά σύμφωνα με τις
πρόνοιες του περί Κοινοτήτων Νόμου, προέβαινε σε αγορά αγαθών/υπηρεσιών χωρίς τη ζήτηση
προσφορών ενώ αριθμός επιταγών εκδόθηκε σε διαφορετικό όνομα δικαιούχου από αυτό που
αναφέρεται στα αντίστοιχα εντάλματα πληρωμής. Αρκετές από τις περιπτώσεις αφορούσαν πληρωμές,
χωρίς να ακολουθηθεί η διαδικασία προσφορών από το Συμβούλιο, στον Κοινοτάρχη άλλης κοινότητας,
στην σύζυγο, στον πατέρα και στη μητέρα του, για την εκτέλεση διαφόρων οικοδομικών,
κατασκευαστικών, χωματουργικών και άλλων εργασιών, χωρίς να υποστηρίζονται από φορολογικά
τιμολόγια/αποδείξεις είσπραξης, χωρίς συμβόλαια και πιστοποιητικά εκτελεσθείσας εργασίας. Κατά τον
έλεγχο των Οικονομικών Καταστάσεων και άλλων Κοινοτικών Συμβουλίων, η Υπηρεσία μας διαπίστωσε ότι
και άλλα Κοινοτικά Συμβούλια διενεργούσαν πληρωμές στον προαναφερόμενο Κοινοτάρχη/σύζυγο/
πατέρα/μητέρα του χωρίς την προσκόμιση φορολογικών τιμολογίων/αποδείξεων.
Από τη φορολογική διερεύνηση του εν λόγω Κοινοτάρχη, της συζύγου και των ανήλικων τέκνων του από
το Τμήμα Φορολογίας, προέκυψαν σημαντικά αδήλωτα εισοδήματα και επιβλήθηκε ο ανάλογος φόρος,
πλέον τόκοι και επιβαρύνσεις. Ο Γενικός Εισαγγελέας έδωσε οδηγίες στην Αστυνομία για ποινική
διερεύνηση των ευρημάτων της Υπηρεσίας μας.
137
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Κοινοτικό Συμβούλιο Τραχωνίου. Από τον έλεγχο των Οικονομικών Καταστάσεων του Κοινοτικού
Συμβουλίου για τα έτη 2008 μέχρι 2011 και τη διερεύνηση καταγγελίας που υποβλήθηκε στην Υπηρεσία
μας διαπιστώθηκε, μεταξύ άλλων, ότι το Συμβούλιο προέβαινε σε υπερβολικές δαπάνες για την παροχή
φιλοξενίας χωρίς να επισυνάπτονται πάντα αποδείξεις/τιμολόγια και χωρίς να αναφέρονται πάντα ο
σκοπός της φιλοξενίας, το όνομα και η ιδιότητα των φιλοξενουμένων. Επίσης κατέβαλε μεγάλα ποσά για
χορηγίες και άλλες εισφορές στα δύο σωματεία της Κοινότητας (π.χ. 2009 ποσό €17.500, 2010 ποσό
€45.800 και 2011 ποσό €64.050), χωρίς την εκ προτέρων έγκριση του Επάρχου, ενώ σύμφωνα με σχετική
καταγγελία του νυν Προέδρου του Συμβουλίου, τρία από τα Μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου κατά την
περίοδο 2007-2011, ήταν ταυτόχρονα και Μέλη των πιο πάνω σωματείων και παρευρίσκοντο στις
συνεδρίες του Κοινοτικού Συμβουλίου και αποφάσιζαν για την παραχώρηση υπέρογκων ποσών στα δύο
σωματεία. Στην καταγγελία αναφέρεται επίσης ότι κάποια από τα Μέλη αυτά συνήψαν προσωπικό δάνειο
για το αθλητικό σωματείο στο οποίο ήταν Μέλη και ενδεχομένως ο λόγος που δίνονταν τα υπέρογκα ποσά
στα σωματεία ήταν για την εξόφληση των προσωπικών τους δανείων. Η Υπηρεσία μας ζήτησε από τον
Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, ως ο Έφορος Σωματείων και Ιδρυμάτων, όπως διερευνήσει
το όλο θέμα και μας ενημερώσει σχετικά. Μέχρι σήμερα δεν είχαμε οποιαδήποτε ενημέρωση για το θέμα.
Από τον έλεγχο διαπιστώθηκαν επίσης συχνές αγορές υλικών και εξαρτημάτων υδατοπρομήθειας από
εταιρεία που ανήκει σε Μέλος του Συμβουλίου, ενώ παράλληλα γίνονταν πληρωμές σε υδραυλικό για
διάφορες υδραυλικές εργασίες και για αγορά υλικών υδατοπρομήθειας, για τα οποία η Υπηρεσία μας δεν
είναι σε θέση να επιβεβαιώσει ότι όλα τα είδη που αγοράστηκαν χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά και
μόνο για εργασίες του Συμβουλίου. Διαπιστώθηκε επίσης ότι διενεργούνταν πληρωμές σε άτομο για τη
συντήρηση των κοινοτικών γηπέδων, ενώ παράλληλα απασχολείτο στο Συμβούλιο ως συντηρητής
γηπέδων, μόνιμος εργάτης του Συμβουλίου.
Λόγω της σοβαρότητας των πιο πάνω, η επιστολή μας κοινοποιήθηκε στον Γενικό Εισαγγελέα της
Δημοκρατίας και στον Αρχηγό Αστυνομίας. Ο Γενικός Εισαγγελέας διαβίβασε την επιστολή μας στην
Αστυνομία για διερεύνηση του ενδεχόμενου διάπραξης ποινικών αδικημάτων.
Κοινοτικό Συμβούλιο Τριών Ελιών. Σύμφωνα με καταγγελία που υποβλήθηκε στην Υπηρεσία μας, το
Κοινοτικό Συμβούλιο κατά το 2011, παραχώρησε σε πολίτη κτίριο του Κοινοτικού Συμβουλίου, το οποίο
επιδιορθώθηκε από το Συμβούλιο και προοριζόταν για Μουσείο, για να διαμένει δωρεά μέχρι την
αποπεράτωση της κατοικίας που ανεγείρει στην Κοινότητα. Στην καταγγελία αναφέρεται επίσης ότι ο
Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου ή/και η σύζυγος του, διατηρούν μπακάλικο σε δωμάτιο στο κτίριο
των Κοινοτικών κτιρίων, χωρίς να ακολουθηθεί οποιαδήποτε διαδικασία προσφορών αφού το
διαχειρίζονταν και παλαιότερα, όταν το υπό αναφορά κτίριο αποτελούσε ιδιοκτησία της ΣΠΕ Τριών Ελιών
και πριν ο νυν Πρόεδρος εκλεγεί στο αξίωμα αυτό. Παρόλο ότι ο Έπαρχος Λεμεσού υπέδειξε στο
Συμβούλιο ότι οι πιο πάνω ενέργειες είναι παράνομες και το κάλεσε όπως προβεί αμέσως σε ενέργειες για
αποκατάσταση της νομιμότητας, μέχρι σήμερα το Συμβούλιο δεν έχει συμμορφωθεί. Η Υπηρεσία μας
εισηγήθηκε στον Έπαρχο όπως προχωρήσει στη λήψη των αναγκαίων μέτρων, για αποκατάσταση της
νομιμότητας ή/ και σε καταγγελία στην Αστυνομία.
Κοινοτικό Συμβούλιο Ψεματισμένου. Η Ελεγκτική Υπηρεσία διερεύνησε καταγγελία ότι το Κοινοτικό
Συμβούλιο κατέβαλε κατά το έτος 2006 ποσό ύψους €341.720 (£200.000), για την απαλλοτρίωση
ακινήτου, για την κατασκευή πέτρινου αμφιθεάτρου και χώρου στάθμευσης, χωρίς μέχρι σήμερα το
ακίνητο να εγγραφεί στο όνομα του Κοινοτικού Συμβουλίου. Από διερεύνηση της υπόθεσης διαπιστώθηκε
ότι το Κοινοτικό Συμβούλιο, προχώρησε στην καταβολή ολόκληρου του πιο πάνω ποσού, προτού
δημοσιευτεί το Διάταγμα Απαλλοτρίωσης στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και χωρίς να ζητήσει
από το Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο γραπτό κατάλογο των εμπράγματων βαρών κατά την ημέρα της
πληρωμής, κατά την οποία, όπως διαφάνηκε, το ακίνητο βαρυνόταν με memo προς όφελος Τράπεζας,
εναντίον του ενός εκ των τεσσάρων συνιδιοκτητών που κατέχει το ¼ μερίδιο του ακινήτου.
138
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Παρά την πάροδο δέκα χρόνων από την ημερομηνία καταβολής της αποζημίωσης της απαλλοτρίωσης από
το Κοινοτικό Συμβούλιο και την πάροδο εννέα χρόνων από την πληρωμή των μεταβιβαστικών τελών και
δικαιωμάτων, το ακίνητο εξακολουθεί να παρουσιάζεται εγγεγραμμένο στο όνομα των 4 συνιδιοκτητών,
και εκτός από το αρχικό memo, βαρύνεται και με άλλα 13 νέα memo προς όφελος διαφόρων Τραπεζικών
και Συνεργατικών Ιδρυμάτων, που τοποθετήθηκαν αργότερα επί του ακινήτου, τα οποία κατά την άποψή
μας δεν έπρεπε να γίνουν αποδεκτά από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας. Τα πιο πάνω
φαίνεται να οφείλονται σε λανθασμένους χειρισμούς ή και παραλείψεις που σημειώθηκαν κατά τη
διαδικασία διεκπεραίωσης της απαλλοτρίωσης του ακινήτου.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγήθηκε στον Έπαρχο Λάρνακας όπως προχωρήσει στη διερεύνηση του θέματος
και στη λήψη των αναγκαίων μέτρων εναντίον όλων όσων ευθύνονται, οι οποίοι θα πρέπει να κληθούν να
καταβάλουν στο Κοινοτικό Συμβούλιο αποζημιώσεις για τη ζημιά που υπέστη, και να προβεί στις δέουσες
ενέργειες για μεταβίβαση του ακινήτου στο όνομα του Κοινοτικού Συμβουλίου.
Ο Έπαρχος Λάρνακας ενημέρωσε την Υπηρεσία μας ότι στις 28.11.2016 εκδόθηκε ο τίτλος ιδιοκτησίας του
ακινήτου επ΄ ονόματι του Κοινοτικού Συμβουλίου, αφού το Κοινοτικό Συμβούλιο κατέβαλε το ποσό των
€25.000, για εξάλειψη του memo, επιβεβαιώνοντας παράλληλα προηγούμενη απόφασή του για τη λήψη
νομικών ή άλλων μέτρων, για διεκδίκηση του ποσού αυτού.
Παρόλο που έχουν παρέλθει 16 έτη από τη ψήφιση των περί Κοινοτήτων Νόμων, η κατάσταση στα
Κοινοτικά Συμβούλια δεν έχει βελτιωθεί. Αντιθέτως η έλλειψη συνεπειών σε αυθαιρεσίες ορισμένων
Κοινοτικών Συμβουλίων, η μη λήψη διορθωτικών μέτρων από μέρους τους και η αδυναμία των Κεντρικών
Υπηρεσιών των Κοινοτικών Συμβουλίων να τους υποβοηθήσουν να επιλύσουν τα προβλήματα που
παρουσιάζονται έγκαιρα και αποτελεσματικά, έχει ως αποτέλεσμα τα προβλήματα να συσσωρεύονται και
να μεγεθύνονται με την πάροδο των χρόνων. Τον Αύγουστο 2016 η Ελεγκτική Υπηρεσία υπέβαλε στην
Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών τα σχόλια και εισηγήσεις της που αφορούν στα νομοσχέδια για τη
μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τόσο για τη σύσταση και λειτουργία των Επαρχιακών
Συμπλεγμάτων όσο και για την τροποποίηση του περί Κοινοτήτων Νόμου.
Συστάσεις:
- Μείωση του αριθμού των Κοινοτικών Συμβουλίων ή/και οικονομική ενοποίησή τους ή με άλλο
τρόπο μείωση του αριθμού των οντοτήτων που θα έχουν δικό τους ξεχωριστό Προϋπολογισμό.
- Αναδιοργάνωση των (ενοποιημένων) Κοινοτικών Συμβουλίων ούτως ώστε να καταστούν
αυτοσυντήρητα και πιο αποτελεσματικά.
- Υιοθέτηση διοικητικών προστίμων στους παρανομούντες.
- Λήψη ουσιαστικών μέτρων εναντίον όσων ενέχονται σε πράξεις που συνιστούν ποινικά
αδικήματα, ώστε να τερματιστεί η ατιμωρησία.
- Βελτίωση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου.
- Πιο συστηματικός και ικανοποιητικός έλεγχος της νομιμότητας των αποφάσεων των Κοινοτικών
Συμβουλίων από τους Επάρχους, μέσω των πρακτικών.
139
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Διαγωνισμός αρ. 2/2016 – «Προσφορά για την ενοικίαση 500±20% δοχείων σκυβάλων (skip),
χωρητικότητας 8,91Κ.Μ. (μεγάλο), για τις ανάγκες του Κοινοτικού Συμβουλίου Κιτίου». Στα πλαίσια
διερεύνησης της διαδικασίας ανάθεσης του πιο πάνω διαγωνισμού, η Υπηρεσία μας ζήτησε από τον
Γενικό Διευθυντή (ΓΔ) του Υπουργείου Εργασίας, Προνοίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΥΕΠΚΑ) στις
3.3.2016, πληροφόρηση αναφορικά με το καθεστώς της Αναδόχου εταιρείας της πιο πάνω σύμβασης,
εφόσον παλαιότερα είχε καταχωρηθεί αίτηση στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας για εκκαθάριση της εν
λόγω εταιρείας, κατά πόσο είχε διευθετημένες τις εισφορές της προς τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις κατά την
τελευταία ημερομηνία υποβολής των προσφορών του διαγωνισμού και, κατά πόσο της είχε δοθεί
βεβαίωση διευθέτησης των υποχρεώσεων της από το ΥΕΠΚΑ.
Στις 20.5.2016, ο ΓΔ του ΥΕΠΚΑ μας πληροφόρησε ότι οι Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΥΚΑ) στις
29.8.2012 καταχώρισαν αίτηση εκκαθάρισης εναντίον της πιο πάνω εταιρείας, η οποία αργότερα
αποσύρθηκε άνευ βλάβης στις 9.7.2014 γιατί είχε καταβάλει σημαντικό ποσό έναντι των οφειλών της,
σημειώνοντας παράλληλα ότι το μεγαλύτερο μέρος του καταβληθέντος ποσού είχε πληρωθεί με τη
διαδικασία του συμψηφισμού, καθότι η εταιρεία είχε να λαμβάνει επιστροφή φόρου προστιθέμενης
αξίας. Μας πληροφόρησε επίσης ότι η εν λόγω εταιρεία δεν είχε καταβάλει τις οφειλές της προς τα Ταμεία
που διαχειρίζονται και έχουν την ευθύνη είσπραξης οι ΥΚΑ, κατά την ημερομηνία υποβολής των
προσφορών στις 29.1.2016 και, ως εκ τούτου, οι ΥΚΑ δεν εξέδωσαν οποιαδήποτε βεβαίωση ότι η εν λόγω
εταιρεία είχε τακτοποιημένες τις οφειλές της μέχρι τις 29.1.2016.
Από έρευνα που διεξήγαγε και ο Έπαρχος Λάρνακας, διαπιστώθηκε ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης (ΕΑ) είχε
ζητήσει από τους προσφοροδότες όπως υποβάλουν – μεταξύ άλλων εγγράφων – υπεύθυνη δήλωση ότι
έχουν διευθετημένες τις υποχρεώσεις τους προς τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις, αντί να ζητήσει βεβαίωση από
τις ΥΚΑ, σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας. Με βάση τη δήλωση αυτή, την οποία υπέβαλε ο
Ανάδοχος, η ΕΑ θεώρησε ότι η εν λόγω εταιρεία πληρούσε τα κριτήρια επιλογής, και, εισηγήθηκε στο
Κοινοτικό Συμβούλιο Κιτίου (ΚΣΚ) την κατακύρωση του διαγωνισμού στην εν λόγω εταιρεία, εισήγηση την
οποία αποδέκτηκε το ΚΣΚ. Ενόψει των πιο πάνω, ο Έπαρχος Λάρνακας ζήτησε από το ΚΣΚ να προβεί σε
ακύρωση της ανάθεσης της σύμβασης και παρέπεμψε το θέμα στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας για
διερεύνηση τυχόν ποινικών αδικημάτων εκ μέρους του Αναδόχου.
Η Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας απέστειλε στις 27.4.2016 επιστολή στον Αρχηγό Αστυνομίας,
ζητώντας του να δώσει οδηγίες για διερεύνηση τυχόν διάπραξης ποινικών αδικημάτων εκ μέρους του
Αναδόχου της σύμβασης.
Σύσταση: Η Επαρχιακή Διοίκηση Λάρνακας θα πρέπει να υποδείξει προς όλα τα Κοινοτικά Συμβούλια
(ΚΣ) της Επαρχίας Λάρνακας, τον τρόπο παρουσίασης και το περιεχόμενο των πρακτικών των
συνεδριάσεων των ΚΣ που σχετίζονται με εξέταση/λήψη απόφασης για διαγωνισμούς που
προκηρύσσουν παραθέτοντας όλες τις απαραίτητες πληροφορίες/στοιχεία, που τεκμηριώνουν την
απόφαση που λαμβάνεται, ώστε να μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί κατά τον έλεγχο νομιμότητας των
πρακτικών από την ΕΔΛ, η συμμόρφωση ή μη συμμόρφωση τους με τη νομοθεσία.
Αποκατάσταση/αναζωογόνηση του παραδοσιακού πυρήνα Κιτίου. Με επιστολή μας προς το Κοινοτικό
Συμβούλιο Κιτίου (ΚΣΚ) ημερ. 4.3.2015, παρατηρήσαμε ότι με βάση σχετικά σημειώματα που είχαν σταλεί
στην ΚΕΑΑ για εξέταση/έγκριση, διαπιστώθηκε πώς μέχρι τον Ιανουάριο 2015, η συνολική αξία όλων των
αλλαγών/απαιτήσεων στο έργο ανερχόταν στις €515.335 (προσθέσεις €337.883, αφαιρέσεις €168.909 και
απαιτήσεις €8.542,33), δηλαδή ποσοστό 23,57% επί του συνολικού ποσού του συμβολαίου (€2.186.000),
ποσοστό ιδιαίτερα ψηλό κατά την άποψη μας, που επηρέασε χρονικά/οικονομικά το έργο και επιβάρυνε
το δημόσιο με σημαντικό επιπρόσθετο κόστος.
140
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Ενόψει των πιο πάνω, ζητήσαμε από το ΚΣΚ όπως σε συνεργασία με το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως
(αναθέτουσα αρχή του οικοδομικού συμβολαίου), οι εκπρόσωποι του οποίου είχαν άμεση εμπλοκή στο
έργο, ετοιμαστεί και αποσταλεί στην Υπηρεσία μας για έλεγχο, αναλυτικός κατάλογος με την απαραίτητη
τεκμηρίωση και κοστολόγηση όλων των επιπλέον εργασιών που οφείλονταν σε λάθη/παραλείψεις της
Μελέτης και, μας πληροφορήσει για τα μέτρα που προτίθεται να λάβει έναντι των ιδιωτών Συμβούλων
Μελετητών (ΣΜ) για τις επιπτώσεις που είχαν στο δημόσιο τα πιο πάνω λάθη/παραλείψεις τους.
Ο Πρόεδρος του ΚΣΚ μας πληροφόρησε στις 17.6.2015 ότι – κατά την άποψη του – δεν ευθύνονταν οι ΣΜ
για το πιο σοβαρό μέρος του επιπρόσθετου κόστους που προέκυψε, παραθέτοντας διάφορα επιχειρήματα
για να υποστηρίξει την πιο πάνω άποψη του.
Μας πληροφόρησε επίσης ότι διαπιστώθηκαν διαφορές μεταξύ της μελέτης και του δελτίου ποσοτήτων,
την ευθύνη των οποίων έχουν οι ΣΜ και, επειδή οι ΣΜ διεκδικούσαν επιπρόσθετη αμοιβή λόγω της
καθυστέρησης των 15 μηνών στην ολοκλήρωση του έργου, το ΚΣΚ θα συμψηφίσει τις απαιτήσεις τους και
δεν θα δεχθεί να καταβάλει επιπρόσθετη πληρωμή στους ΣΜ.
Στις 23.5.2016, η Υπηρεσία μας απέστειλε νέα επιστολή προς το ΚΣΚ, ζητώντας να μας ενημερώσει για τα
μέτρα/ενέργειες που είχαν ή/και θα ληφθούν έναντι των ΣΜ, σχετικά με τα ακόλουθα:
(i)
Τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στη μελέτη και το δελτίο ποσοτήτων, για τις οποίες το
δημόσιο είχε υποστεί οικονομικό κόστος και καθυστερήσεις στη συμβατική ημερομηνία
ολοκλήρωσης του έργου, καθώς και για τις αναγκαστικές αλλαγές/τροποποιήσεις που χρειάστηκε
να γίνουν για διόρθωση των λαθών/παραλείψεων της μελέτης των ΣΜ.
(ii)
Την απόφαση των ΣΜ για τμηματική παραλαβή του έργου, παρόλον ότι κάτι τέτοιο δεν
προβλεπόταν στη σύμβαση και παρά τη σχετική αντίθετη απόφαση της ΚΕΑΑ.
(iii)
Την πιστοποίηση από τους ΣΜ, στα ενδιάμεσα πιστοποιητικά πληρωμής, εργασιών, για τις οποίες το
Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (ΤΠΟ) θεωρεί – τεκμηριωμένα – ότι περιλαμβάνονται στις
συμβατικές υποχρεώσεις του Εργολάβου.
(iv)
Την πιστοποίηση εργασιών με τις οποίες το ΤΠΟ διαφωνούσε τεκμηριωμένα.
Ο Πρόεδρος του ΚΣΚ με επιστολή του ημερ. 7.6.2016, αφού επανέλαβε στην Υπηρεσία μας τις απόψεις
του, όπως είχαν εκφραστεί στην προηγούμενη επιστολή του ημερ. 17.6.2015, για μη ευθύνη των ΣΜ για
τις σοβαρότερες από τις αλλαγές που είχαν γίνει, μας ανέφερε επίσης ότι οι διαφορές ανάμεσα στη
μελέτη και το δελτίο ποσοτήτων δεν είχαν συμβάλει σε σοβαρή οικονομική/χρονική επιβάρυνση του
έργου. Μας πληροφόρησε επίσης ότι η τμηματική παραλαβή του έργου έγινε κατόπιν απαίτησης του ΚΣΚ
και της σύμφωνης γνώμης του ΤΠΟ, λόγω σημαντικής ανάγκης χρήσης τμημάτων του έργου, εξαιτίας
κυκλοφοριακών προβλημάτων στην Κοινότητα. Όσον αφορά την πιστοποίηση από τους ΣΜ διαφόρων
εργασιών για τις οποίες το ΤΠΟ διαφωνούσε, το ΚΣΚ μας ανέφερε ότι αυτές δεν έπρεπε ή/και δεν πρέπει
να πληρωθούν. Επίσης μας ανέφερε ότι δεν είχε υποβληθεί – μέχρι τότε – οποιοδήποτε αίτημα από τους
ΣΜ για καταβολή επιπρόσθετης αμοιβής εξαιτίας της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση του έργου και, σε
τέτοια περίπτωση, το ΚΣΚ θα προχωρήσει στην απόρριψή του, με ανάλογη εισήγηση προς το ΤΠΟ. Τέλος
μας ενημέρωσε ότι δεν έχει ετοιμαστεί οποιαδήποτε τεκμηριωμένη ενδιάμεση και τελική έκθεση
απόδοσης των ΣΜ, επειδή ο διαγωνισμός της μελέτης είχε προκηρυχθεί και η σύμβαση υπογραφεί, πριν
την εφαρμογή του Νόμου 12(Ι)/2006 (που ίσχυε μέχρι τις 28.4.2016), ως εκ τούτου, δεν προβλεπόταν η
ετοιμασία τέτοιων εκθέσεων απόδοσης των συμβασιούχων.
Με νέα επιστολή μας προς το ΚΣΚ ημερ. 11.7.2016, επαναλάβαμε τεκμηριωμένα τις απόψεις μας,
επισημαίνοντας ότι οι ΣΜ με τις ενέργειες τους, είχαν δημιουργήσει τετελεσμένα για το ΤΠΟ, στερώντας
141
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
το αρμόδιο όργανο (ΚΕΑΑ), στο οποίο είχε υποβληθεί το θέμα του φιλικού διακανονισμού για
εξέταση/έγκριση, από τη δυνατότητα ουσιαστικής διαπραγμάτευσης με τον Ανάδοχο του έργου.
Τελικά η ΚΕΑΑ, αφού άκουσε και τις απόψεις του Αναδόχου, αποφάσισε στις 3.8.2016 όπως του προτείνει
την καταβολή συνολικού ποσού ύψους €30.000, για πλήρη και τελική διευθέτηση των απαιτήσεων του,
έναντι των €45.883 που αιτήθηκε και πιστοποιήθηκαν από τους ΣΜ.
Με επιστολή της προς τον Πρόεδρο του ΚΣΚ ημερ. 30.9.2016, η Διευθύντρια του ΤΠΟ παρατήρησε ότι ο
Υπεύθυνος Συντονιστής κατά το στάδιο εκτέλεσης του έργου είχε προωθήσει ένα μεγάλο αριθμό αλλαγών
και απαιτήσεων για έγκριση στις αρμόδιες Επιτροπές ΤΕΑΑ και ΚΕΑΑ, συνολικής αξίας €607.511 – ποσοστό
27,79% - και συνολικές εγκριθείσες παρατάσεις 351 ημερολογιακών ημερών, εκ των οποίων οι 28 ημέρες
με αποζημίωση. Επίσης, παρατήρησε ότι μεγάλο ποσοστό των αλλαγών/τροποποιήσεων/απαιτήσεων,
σύμφωνα με τις εκθέσεις του Συντονιστή του έργου και τις αποφάσεις των αρμόδιων Επιτροπών
ΤΕΑΑ/ΚΕΑΑ, οφείλεται σε ελλείψεις/παραλείψεις/λάθη της μελέτης των ΣΜ.
Σύσταση: Σε πολεοδομικά έργα όπου Αναθέτουσα Αρχή για το οικοδομικό συμβόλαιο είναι το ΤΠΟ
και, για το συμβόλαιο με τους ιδιώτες ΣΜ το Κοινοτικό Συμβούλιο (ΚΣ), θα πρέπει να περιλαμβάνεται
πρόνοια στο συμβόλαιο των ΣΜ για τις υποχρεώσεις/καθήκοντα τους, λαμβάνοντας υπόψη και το
συμβόλαιο υλοποίησης του έργου, ώστε να αποφεύγονται προβλήματα συντονισμού των 2
συμβάσεων με 2 διαφορετικές Αναθέτουσες Αρχές.
Αγορά και τοποθέτηση μηχανής άντλησης νερού στην Κοινότητα Δοράς. Με επιστολή μας προς τον
Πρόεδρο και τα Μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου Δοράς (ΚΣΔ) ημερ. 26.10.2015, παρατηρήσαμε ότι
κατόπιν μελέτης της έκθεσης γεγονότων η οποία είχε υποβληθεί στην Υπηρεσία μας από την Επαρχιακή
Διοίκηση Λεμεσού (ΕΔΛ), διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
Το ΚΣΔ προχώρησε στην αγορά γεννήτριας, παρόλον ότι ο Έπαρχος Λεμεσού, κατόπιν ελέγχου
νομιμότητας των πρακτικών, δεν είχε δώσει την έγκριση του. Η γεννήτρια που αγοράστηκε τελικά ήταν
μεταχειρισμένη και είχε αγοραστεί από συγγενικό πρόσωπο του Προέδρου του ΚΣΔ. Επειδή η απάντηση
του Προέδρου του ΚΣΔ δεν ήταν ικανοποιητική, με νέα επιστολή μας ημερ. 3.12.2015, παρατηρήσαμε τα
ακόλουθα:
(i)
H αγορά ηλεκτρογεννήτριας από συγγενή του Προέδρου του ΚΣΔ αντίκειται στις διατάξεις του Περί
των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου 158(Ι)/1999, των σχετικών προνοιών του Περί
Κοινοτήτων Νόμου 86(Ι)/1999 καθώς και του Κανονισμού 7 των – εν ισχύ τότε – Περί Συντονισμού
των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων (Οργανισμοί Δημοσίου Δικαίου και Κοινότητες)
Κανονισμών Κ.Δ.Π. 242/2012.
(ii)
Η λήψη της απόφασης για αγορά της ηλεκτρογεννήτριας δεν ήταν σύννομη, εφόσον είχαν
καταστρατηγηθεί πρόνοιες του Νόμου 158(Ι)/1999 που αφορούν τη σύνθεση και τις συνεδρίες των
συλλογικών διοικητικών οργάνων.
(iii)
Σημειώθηκε παραβίαση του άρθρου 66(δ) του Περί Κοινοτήτων Νόμου 86(Ι)/1999, που προνοεί ότι
καμιά πληρωμή που υπερβαίνει το ποσό των €170,86 δε διενεργείται από το Κοινοτικό Ταμείο, αν
δεν είναι εξουσιοδοτημένη από τους εγκεκριμένους προϋπολογισμούς ή με ειδική απόφαση του
Συμβουλίου και ύστερα από σχετική έγκριση του Επάρχου, ο οποίος στη συγκεκριμένη περίπτωση
δεν είχε εγκρίνει την απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου για αγορά της πιο πάνω
ηλεκτρογεννήτριας.
142
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
(iv)
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Δεν μας είχαν επεξηγηθεί οι λόγοι για τους οποίους κρίθηκε απαραίτητο να αγοραστεί
μεταχειρισμένη (και όχι καινούρια) ηλεκτρογεννήτρια, καθώς επίσης οι ανάγκες τις οποίες θα
εξυπηρετούσε, εφόσον το νερό της γεώτρησης δεν ήταν κατάλληλο.
Ο Πρόεδρος του ΚΣΔ μας πληροφόρησε στις 2.2.2016 ότι όλα τα Μέλη είχαν κληθεί νομότυπα και
εμπρόθεσμα, εκ των οποίων τα 2 Μέλη τηλεφωνικά, τα οποία όμως δεν είχαν παρευρεθεί στη συνεδρία.
Μας πληροφόρησε επίσης ότι κατά την απόφαση κατακύρωσης το ΚΣΔ ήταν σε απαρτία, οπότε και η
απόφαση, με απλή πλειοψηφία, ήταν σύννομη και με νόμιμη σύνθεση. Τέλος μας ενημέρωσε ότι
αποφασίστηκε η αγορά μεταχειρισμένης ηλεκτρογεννήτριας, διότι αυτή θα στοίχιζε πολύ λιγότερα από
μια καινούρια ηλεκτρογεννήτρια.
Ενόψει των πιο πάνω, απευθύναμε επιστολή μας προς τον Έπαρχο Λεμεσού ημερ. 9.2.2016,
παρατηρώντας τα ακόλουθα:
(i)
Η απαντητική επιστολή του Προέδρου του ΚΣΔ δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτή, για λόγους αρχής,
εφόσον υπογράφηκε από το άτομο του οποίου οι ενέργειες αποτελούσαν το αντικείμενο της
έρευνας.
(ii)
Είχαν παραβιαστεί οι διατάξεις του Περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου
158(Ι)/1999, καθώς και οι σχετικές πρόνοιες του Περί Κοινοτήτων Νόμου 86(Ι)/1999, όπως και οι
πρόνοιες του Κανονισμού 7 των – εν ισχύ τότε – Περί Συντονισμού των Διαδικασιών Σύναψης
Δημοσίων Συμβάσεων (Οργανισμοί Δημοσίου Δικαίου και Κοινότητες) Κανονισμών Κ.Δ.Π. 242/2012.
(iii)
Είχαν παραβιαστεί οι διατάξεις του άρθρου 23(3) (απαρτία) του Περί των Γενικών Αρχών του
Διοικητικού Δικαίου Νόμου 158(Ι)/1999, εφόσον λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός της συγγένειας
του Προέδρου του ΚΣΔ με τον επιτυχόντα προσφοροδότη, δεν υπήρχε απαρτία στη λήψη
απόφασης, αφού ο ίδιος όφειλε να απέχει από αυτή.
(iv)
Η δεύτερη συνεδρία που έγινε στις 28.8.2014, δεν είχε συγκληθεί σύμφωνα με τον Περί των Γενικών
Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο 158(Ι)/1999 και, ως εκ τούτου, η απόφαση που είχε ληφθεί
ήταν άκυρη.
(v)
Υπήρξε παραβίαση του άρθρου 66(δ) του Περί Κοινοτήτων Νόμου 86(Ι)/1999 (έγκριση Επάρχου).
(vi)
Η απόφαση κατακύρωσης λήφθηκε από το ΚΣΔ, χωρίς να έχουν καθοριστεί συγκεκριμένες και
σαφείς προδιαγραφές για τη γεννήτρια, στο στάδιο ζήτησης προσφορών, λαμβάνοντας μάλιστα
υπόψη ότι επρόκειτο να αγοραστεί μεταχειρισμένη, (όπως π.χ. ηλικία, μηχανική κατάσταση,
κατανάλωση, κ.λπ.), ώστε να αξιολογηθούν και οι 3 προσφορές που είχαν υποβληθεί πάνω στην
ίδια βάση, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης των ενδιαφερόμενων
οικονομικών φορέων που είχαν υποβάλει προσφορά.
Με βάση τα πιο πάνω, ζητήσαμε από τον Έπαρχο Λεμεσού όπως μας ενημερώσει για τα μέτρα/ενέργειες
στα οποία θα προβεί προς το ΚΣΔ, για αποκατάσταση της νομιμότητας.
Ο Έπαρχος Λεμεσού απέστειλε επιστολή στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας με ημερ. 14.4.2016,
παραθέτοντας τα γεγονότα της υπόθεσης και ζητώντας καθοδήγηση σχετικά με τον περαιτέρω χειρισμό
της. Στις 23.6.2016, απέστειλε νέα επιστολή προς τον Γενικό Εισαγγελέα, αναφέροντας ότι λόγω της
παρανομίας που συνεχίζεται από το ΚΣΔ με τη χρήση της ηλεκτρογεννήτριας καθώς και της φθοράς που
αυτή ενδεχομένως έχει υποστεί, πιθανό να έχουν δημιουργηθεί δικαιώματα στον πρώην ιδιοκτήτη της
από τη μακρά χρήση της και, ως εκ τούτου, ζήτησε καθοδήγηση ως προς τον χειρισμό του θέματος.
Στις 29.8.2016, ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας απέστειλε επιστολή στον Έπαρχο Λεμεσού, με την
οποία τον ενημέρωσε ότι στη βάση της αναφοράς του ότι η ηλεκτρογεννήτρια χρησιμοποιείται από το
ΚΣΔ, εκ πρώτης όψεως προκύπτει ότι αν υπάρχει ευθύνη λόγω αδικοπραξίας, αυτήν φέρει το ΚΣΔ, του
143
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
οποίου ο Γενικός Εισαγγελέας δεν είναι νομικός σύμβουλος. Ως εκ τούτου, οποιαδήποτε περαιτέρω
γνωμάτευση επί θεμάτων αστικής φύσης παρέλκει.
Τον ενημέρωσε επίσης ότι στις 29.8.2016 είχε δώσει γραπτές οδηγίες στον Αρχηγό Αστυνομίας, όπως
προχωρήσει σε σχετική διερεύνηση για το ενδεχόμενο διάπραξης ποινικών αδικημάτων, ιδίως, για το
αδίκημα της κατάχρησης εξουσίας βάσει του άρθρου 105 του Ποινικού Κώδικα και των άρθρων 42, 43,
46(δ), 66 και 67 του περί Κοινοτήτων Νόμου 1999, Ν. 86(Ι)/1999 ως τροποποιήθηκε και της ΚΔΠ 693/2003.
Σύσταση: Οι αποφάσεις που λαμβάνονται κατά τις συνεδρίες των Κοινοτικών Συμβουλίων θα πρέπει
να είναι σύννομες και να τυγχάνουν της έγκρισης από την οικεία Επαρχιακή Διοίκηση κατά τον έλεγχο
της νομιμότητας τους μέσα από τα σχετικά πρακτικά των συνεδριάσεων. Η υλοποίηση τους να αρχίζει
μετά την πιο πάνω έγκριση του Επάρχου.
Διαγωνισμός αρ. ΚΣ06/2015 για την ανάπλαση/διαμόρφωση Κεντρικής Πλατείας Ακρωτηρίου (ΚΣΑ). Με
επιστολή μας προς τον Πρόεδρο και τα Μέλη του ΚΣΑ ημερ. 23.10.2015, παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
(i)
Η Αναθέτουσα Αρχή (ΑΑ) παρέλειψε να αποστείλει αντίγραφο της προκήρυξης μαζί με τα έγγραφα
του διαγωνισμού, συνοδευόμενα με αντικειμενική εκτίμηση δαπάνης, στην Υπηρεσία μας, κατά
παράβαση της ισχύουσας νομοθεσίας.
(ii)
Με βάση το ποσό εκτίμησης του διαγωνισμού (€850.000), οι προϋποθέσεις συμμετοχής που
καθορίστηκαν ήταν υπερβολικά αυστηρές και ενδεχομένως να περιόριζαν τη συμμετοχή.
(iii)
Συγκεκριμένες απαιτήσεις για υποβολή στοιχείων/πιστοποιητικών με την προσφορά, ήταν
αχρείαστες στο στάδιο εκείνο, αφού θα μπορούσαν να ζητηθούν μόνο από τον επικρατέστερο
προσφοροδότη, στο στάδιο πριν την κατακύρωση/υπογραφή της σύμβασης.
Η απάντηση του ΚΣΑ εκκρεμεί.
Από απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών (ΑΑΠ) που εκδόθηκε στις 5.5.2016, διαπιστώθηκε
ότι το ΚΣΑ είχε αναθέσει τη σύμβαση έναντι του ποσού των €799.640+ΦΠΑ. Η απόφαση αυτή ωστόσο
ακυρώθηκε από την ΑΑΠ, κατόπιν προσφυγής που καταχώρισε ο χαμηλότερος προσφοροδότης.
Διαγωνισμός για την ανέγερση Κοινοτικού Κτηρίου του Κοινοτικού Συμβουλίου Απεσιάς (ΚΣΑ). Με
επιστολή μας προς τον Πρόεδρο και τα Μέλη του ΚΣΑ ημερ. 9.10.2015, ζητήσαμε όπως μας υποβάλουν τα
σχετικά με τη διενέργεια του πιο πάνω διαγωνισμού έγγραφα/στοιχεία, για σκοπούς ελέγχου από την
Υπηρεσία μας. Το ΚΣΑ ανταποκρίθηκε στις 13.10.2015.
Κατόπιν μελέτης των πιο πάνω, παρατηρήσαμε με επιστολή μας ημερ. 23.10.2015 προς τον Πρόεδρο και
τα Μέλη του ΚΣΑ, τα ακόλουθα:
(i)
Μη ορθή κατάταξη του έργου (πέραν της Δ΄ Τάξης Οικοδομικού Έργου μπορούσε να καταταχθεί και
στην Ε΄ Τάξη Τεχνικού Έργου για ευρύτερη συμμετοχή).
(ii)
Ο μειοδότης δεν υπέβαλε αριθμό σελίδων του Δελτίου Ποσοτήτων (ΔΠ) καθώς και την άδεια
Εργολήπτη.
(iii)
Διορθώσεις στο ΔΠ με διορθωτικό υγρό, χωρίς μονογραφή του προσφοροδότη.
(iv)
Δεν είχαν κοινοποιηθεί τα έγγραφα του διαγωνισμού στην Υπηρεσία μας, ταυτόχρονα με την
προκήρυξη του, σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας.
(v)
Δεν είχε προσκληθεί η Υπηρεσία μας στις συνεδρίες της επιτροπής αξιολόγησης του διαγωνισμού,
σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας.
Ο Πρόεδρος του ΚΣΑ μας ενημέρωσε στις 29.10.2015 ότι το ΚΣΑ, σε συνεδρία του στις 28.10.2015,
λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις μας, αποφάσισε την ακύρωση του διαγωνισμού και
επαναπροκήρυξη του.
144
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Στις 27.11.2015, ο Πρόεδρος του ΚΣΑ μας ενημέρωσε σχετικά με συνεδρία του ΚΣΑ που θα γινόταν
αυθημερόν για κατακύρωση του νέου διαγωνισμού, για το ποσό των €348.920 συν ΦΠΑ. Σημειώνεται ότι
το προτεινόμενο ποσό κατακύρωσης στον διαγωνισμό που ακυρώθηκε, ανερχόταν στις €384.500 συν
ΦΠΑ, δηλαδή ήταν κατά €35.580 ψηλότερο.
Σύσταση: Τα Κοινοτικά Συμβούλια που αναλαμβάνουν ως ΑΑ την προκήρυξη/κατακύρωση
διαγωνισμών, θα πρέπει να τηρούν τις πρόνοιες της νομοθεσίας κατά την εφαρμογή όλων των
σταδίων της διαδικασίας ανάθεσης των συμβάσεων.
Διαγωνισμός αρ. 1/2016 για την κατασκευή υπαίθριου γηπέδου ποδοσφαίρου και αθλητικών
εγκαταστάσεων για το Κοινοτικό Συμβούλιο Φαρμακά – Συνθετικός Χλοοτάπητας, με πιστοποιητικό
FIFA RECOMMENDED 1 STAR και, Κατασκευαστή με σήμα FIFA Preferred Producer. Με επιστολή μας
προς το Κοινοτικό Συμβούλιο Φαρμακά (ΚΣΦ) ζητήσαμε να πληροφορηθούμε τα ακόλουθα:
(i)
Τους λόγους για τους οποίους αποφασίστηκε από την Αναθέτουσα Αρχή (ΑΑ) η επιλογή της πιο
πάνω Κατηγορίας του συνθετικού χλοοτάπητα, για την οποία απαιτούνται αυστηρές τεχνικές
προδιαγραφές, με συνεπαγόμενο επιπρόσθετο οικονομικό κόστος.
(ii)
Τους λόγους για τους οποίους τεκμηριώνεται ότι ο σκοπός χρήσης του πιο πάνω γηπέδου και των
αθλητικών εγκαταστάσεων του, επέβαλλαν τον καθορισμό της πιο πάνω Κατηγορίας για τον
συνθετικό χλοοτάπητα.
(iii)
Κατά πόσο είχε διερευνηθεί από την ΑΑ το ενδεχόμενο, ο συνδυασμός αφενός των τεχνικών
προδιαγραφών και, αφετέρου της απαίτησης όπως ο Κατασκευαστής του συνθετικού χλοοτάπητα
φέρει σήμα FIFA Preferred Producer, να οδηγεί ή/και παραπέμπει σε συγκεκριμένο Προϊόν
συγκεκριμένου Κατασκευαστή ή/και Προσφέροντα και,
(iv)
Το όνομα του Υπεργολάβου, τα συγκεκριμένα ΠροΪόντα/Κατασκευαστές που προσφέρθηκαν, καθώς
και την τιμή προμήθειας/τοποθέτησης του συνθετικού χλοοτάπητα που υποβλήθηκε από κάθε
προσφοροδότη που είχε λάβει μέρος στον πιο πάνω διαγωνισμό.
Ο Πρόεδρος του ΚΣΦ μας πληροφόρησε στις 24.5.2016 ότι η ΑΑ αποφάσισε την τοποθέτηση του
συγκεκριμένου χλοοτάπητα, επειδή είναι μέσα στα κριτήρια του ΚΟΑ και επίσης ότι ο συνδυασμός των
τεχνικών προδιαγραφών και ο καθορισμός του Κατασκευαστή να φέρει σήμα FIFA Preferred Producer, δεν
οδηγεί ή παραπέμπει σε συγκεκριμένο προϊόν οποιουδήποτε Κατασκευαστή.
Με νέα επιστολή μας προς το ΚΣΦ ημερ. 1.6.2016, ζητήσαμε εκ νέου πληροφόρηση – τεκμηριωμένα – για
τους λόγους που επέβαλαν την απαίτηση στα έγγραφα του διαγωνισμού της Κατηγορίας FIFA Preferred
Producers για τον συνθετικό χλοοτάπητα, αντί της αντίστοιχης FIFA licensees, απαίτηση που ενδεχομένως
να συνεπάγεται επιπρόσθετο οικονομικό κόστος για το ΚΣΦ, λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος του
συνθετικού χλοοτάπητα αποτελεί σημαντικό μέρος του συνολικού κόστους του έργου. Επίσης,
παρατηρήσαμε ότι ο αριθμός των κατασκευαστών συνθετικού χλοοτάπητα με σήμα FIFA Preferred
Producer ανέρχεται στους 9, εκ των οποίων ο ένας ευρίσκεται στην Κίνα και οι υπόλοιποι 8 στην Ευρώπη
και Αμερική και επισημάναμε ότι με βάση τις επικρατούσες τιμές αγοράς, το Κινέζικο προϊόν είναι
σημαντικά φθηνότερο σε σχέση με τα υπόλοιπα, γι΄ αυτό και οι 5 οικονομικοί φορείς που υπέβαλαν
προσφορά, προσέφεραν το προϊόν της Κινέζικης κατασκευάστριας εταιρείας.
Τέλος, παρατηρήσαμε ότι ο υπεργολάβος που είχε δηλωθεί από όλους τους προσφοροδότες ήταν ο ίδιος.
Ενόψει των πιο πάνω, εκφράσαμε την άποψη ότι δεν είχε αναπτυχθεί υγιής ανταγωνισμός όσον αφορά το
εν λόγω προϊόν, εφόσον όλοι οι προσφοροδότες προσέφεραν προϊόν του ιδίου κατασκευαστή και τον ίδιο
υπεργολάβο, με μια μικρή διακύμανση στην τιμή της προσφοράς τους.
145
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Ο Πρόεδρος του ΚΣΦ μας πληροφόρησε στις 6.6.2016 ότι κατά την άποψη του ΚΣΦ δεν συνεπάγεται κατ’
ανάγκη ότι οι χλοοτάπητες με το σήμα FIFA Preferred Producer είναι σημαντικά ψηλότερου κόστους από
την άλλη Κατηγορία με το σήμα FIFA Licensees και ότι λόγω της αναμενόμενης αυξημένης χρήσης του
γηπέδου θα έπρεπε να διασφαλιστεί μια καλή και αξιόπιστη ποιότητα συνθετικού χλοοτάπητα. Μας
πληροφόρησε επίσης ότι κατά την άποψη του δεν συνεπάγεται ότι το Κινέζικο προϊόν είναι σημαντικά
φθηνότερο σε σχέση με τα υπόλοιπα, επειδή στον παράγοντα κόστους υπεισέρχονται πολλοί παράγοντες.
Τέλος, μας ανέφερε ότι οι υπεργολάβοι του συνθετικού χλοοτάπητα μπορούσαν να αποταθούν και να
συνεργασθούν είτε με την Κινέζικη εταιρεία είτε με οποιαδήποτε άλλη εταιρεία.
Με νέα επιστολή μας προς το ΚΣΦ ημερ. 10.6.2016, παρατηρήσαμε ότι με βάση τις απαντήσεις του ΚΣΦ,
προκύπτει ότι οι προδιαγραφές του συνθετικού χλοοτάπητα που καθορίστηκαν στα έγγραφα του
διαγωνισμού, ήταν αδικαιολόγητα αυστηρές για τη σκοπούμενη χρήση των πιο πάνω αθλητικών
εγκαταστάσεων, απαίτηση που ενδεχομένως να συνεπάγεται επιπρόσθετο οικονομικό κόστος για το ΚΣΦ.
Παρατηρήσαμε επίσης ότι το γεγονός πώς και οι 5 οικονομικοί φορείς που υπέβαλαν προσφορά,
προσέφεραν το προϊόν του ίδιου κατασκευαστή, καθώς επίσης το γεγονός ότι δήλωσαν τον ίδιο
υπεργολάβο/προμηθευτή, επιβεβαιώνει τη θέση της Υπηρεσίας μας ότι δεν είχε αναπτυχθεί υγιής
ανταγωνισμός, δημιουργώντας εύλογα ερωτηματικά ως προς το αποτέλεσμα του διαγωνισμού. Ενόψει
των πιο πάνω, ζητήσαμε να πληροφορηθούμε σχετικά με τον τρόπο χειρισμού του θέματος καθώς και για
τα μέτρα που το ΚΣΦ προτίθεται να λάβει για την επίλυση του προβλήματος που προέκυψε,
διασφαλίζοντας τα συμφέροντα του ΚΣΦ.
Ο Πρόεδρος του ΚΣΦ μας πληροφόρησε στις 13.7.2016 ότι το ΚΣΦ αποφάσισε σε συνεδρία του στις
13.7.2016, όπως προχωρήσει με την υλοποίηση του έργου, αφού – κατά την άποψη του – με τον τρόπο
αυτό διασφαλίζονται καλύτερα τα συμφέροντα του ΚΣΦ. Παράλληλα, ζήτησε από τον ΚΟΑ όπως
επικυρώσει την κατακύρωση του διαγωνισμού στον χαμηλότερο οικονομικό φορέα έναντι ποσού
€374.300 πλέον ΦΠΑ, ώστε το ΚΣΦ να προχωρήσει στην υλοποίηση του έργου.
Ενόψει των πιο πάνω, η Υπηρεσίας μας εισηγήθηκε στον Πρόεδρο του Κυπριακού Οργανισμού
Αθλητισμού όπως εξεταστεί το ενδεχόμενο μειωμένης χορηγίας προς το ΚΣΦ, που να αντιστοιχεί στο
χαμηλότερο κόστος του χλοοτάπητα που ικανοποιεί τις ανάγκες του.
Σύσταση: Σε δημόσιους διαγωνισμούς έργων ή προϊόντων δεν πρέπει να καθορίζονται προδιαγραφές
αυστηρότερες από αυτές που είναι ικανοποιητικές για τη χρήση τους, ώστε να διασφαλίζεται
ευρύτητα συμμετοχής και χαμηλότερες τιμές.
146
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
1.21 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΩΝ
Η Κεντρική Υπηρεσία εκ των πραγμάτων φαίνεται να έχει αποτύχει στη βασική αποστολή της αφού τα
Κοινοτικά Συμβούλια ήταν και φαίνεται να παραμένουν εξόχως προβληματικές, από άποψη οικονομικής
διαχείρισης, οντότητες.
Σύσταση: Η Υπηρεσία μας αναμένει ότι το θέμα θα τύχει χειρισμού στα πλαίσια του νέου νομοσχεδίου
για την αναδιάρθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
147
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
2.
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΦΟΡΕΙΕΣ
2.1 Εισαγωγή. Με τη θέσπιση και εφαρμογή του περί Σχολικών Εφορειών Νόμου του 1997, ο Γενικός
Ελεγκτής ανέλαβε τον έλεγχο των λογαριασμών όλων των Σχολικών Εφορειών. Έτσι, ενώ μέχρι το 1997 η
Ελεγκτική Υπηρεσία διενεργούσε έλεγχο σε 42 Σχολικές Εφορείες (πόλεων και χωριών όπου
λειτουργούσαν σχολεία Μέσης εκπαίδευσης), η Βουλή με τον περί Σχολικών Εφορειών Νόμο του 1997
ανέθεσε στην Ελεγκτική Υπηρεσία και τον έλεγχο των λογαριασμών 160 Σχολικών Εφορειών με δημοτικό
σχολείο μόνο (δημοτικά σχολεία χωριών), εργασία που προηγουμένως διεκπεραιωνόταν από το
Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού μέσω του Ταμείου Α. Σημειώνεται ότι ο έλεγχος που διενεργείτο
προηγουμένως από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού δεν συμπεριλάμβανε διαχειριστικούς ελέγχους
και δεν εκδιδόταν έκθεση ελεγκτή επί των οικονομικών καταστάσεων. Έτσι, ενώ η Ελεγκτική Υπηρεσία είχε
την ευθύνη για τον έλεγχο 42 Σχολικών Εφορειών, από την 1.1.1998 και μετά, ο αριθμός των ελεγχόμενων
από την Ελεγκτική Υπηρεσία Σχολικών Εφορειών ανήλθε σε 202. Η κατάσταση όπως διαμορφώθηκε ήταν
εκτός των δυνατοτήτων (από πλευράς προσωπικού) ελέγχου από την Ελεγκτική Υπηρεσία.
Από τη σχολική χρονιά 2004/2005, με την υποχρεωτική λειτουργία της Προδημοτικής εκπαίδευσης, οι
Σχολικές Εφορείες τηρούν επιπρόσθετα και λογαριασμούς για την Προδημοτική εκπαίδευση, με
αποτέλεσμα να αυξηθεί περαιτέρω ο όγκος εργασίας της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για κάθε Σχολική Εφορεία
κάτω από την οποία λειτουργούν.
Με βάση τις διατάξεις του Νόμου σχετικά με τη σύσταση των Σχολικών Εφορειών, παρουσιάστηκε το
φαινόμενο, σε περίπτωση λειτουργίας σχολείων, όπου φοιτούν μαθητές από διαφορετικές κοινότητες, να
δημιουργούνται από 1 μέχρι και 3 διαφορετικές Σχολικές Εφορείες, Μέσης, Δημοτικής και Προδημοτικής
εκπαίδευσης. Παρουσιάστηκε επίσης περίπτωση όπου σε κάποια κοινότητα που λειτουργούσαν δύο
δημοτικά σχολεία, ένα περιφερειακό και ένα αμιγές, να δημιουργηθούν δυο Σχολικές Εφορείες για τη
Δημοτική εκπαίδευση.
Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, στην προσπάθεια μείωσης του αριθμού των Σχολικών Εφορειών,
με σχετικά διατάγματα του Υπουργικού Συμβουλίου, που δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της
Δημοκρατίας σύμφωνα με το άρθρο 3 του Νόμου, κατά τα έτη 2011 μέχρι 2014, καθόρισε τα Συμπλέγματα
Δήμων και Κοινοτήτων για τους σκοπούς του Νόμου, ώστε να λειτουργεί μόνο μία Σχολική Εφορεία σε
κάθε Δήμο ή Κοινότητα, με αποτέλεσμα από τη σχολική χρονιά 2015/2016 οι Σχολικές Εφορείες
Παγκύπρια να περιοριστούν κάπως, στις 169. Σε αυτές λειτουργούν συνολικά 44 Λύκεια, 69 Γυμνάσια, 334
Δημοτικά και 271 Νηπιαγωγεία. Τον Μάιο 2016 η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου ενημέρωσε την
Υπηρεσία μας ότι το Υπουργείο έχει εντοπίσει κάποια κενά στη νομοθεσία, από τα οποία προκύπτουν
αδυναμίες, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι τόσο ο νόμος όσο και ο ίδιος ο θεσμός των Σχολικών
Εφορειών χρήζουν μεταρρύθμισης. Επίσης το Υπουργείο έχει προβεί ήδη σε συναντήσεις με την
Παγκύπρια Συντονιστική Επιτροπή Σχολικών Εφορειών και έχει αρχίσει να επεξεργάζεται σενάρια, με βάση
τα οποία ο αριθμός των Σχολικών Εφορειών θα μπορούσε να μειωθεί, ώστε να ενισχυθεί η
αποτελεσματικότητα τους. Παράλληλα, έχει αποστείλει επιστολή προς τον Υπουργό Εσωτερικών και
αναμένονται οι απόψεις του.
Λόγω υποστελέχωσης, η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν διενήργησε κανένα έλεγχο στις Οικονομικές Καταστάσεις
των Σχολικών Εφορειών. Κατόπιν τροποποίησης του περί της Καταθέσεως Στοιχείων και Πληροφοριών
στον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας Νόμου, η Ελεγκτική Υπηρεσία ανέθεσε τον Σεπτέμβριο του 2015 τον
έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων των Σχολικών Εφορειών, σε κοινοπραξία ιδιωτικών ελεγκτικών
οίκων.
148
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
2.2
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Γενικές Παρατηρήσεις.
Τελικοί λογαριασμοί. Αρκετές Σχολικές Εφορείες, κυρίως υπαίθρου, δεν έχουν ετοιμάσει και υποβάλει
τελικούς λογαριασμούς στην Ελεγκτική Υπηρεσία για έλεγχο, για σειρά ετών. Σύμφωνα με το άρθρο 13 του
περί Σχολικών Εφορειών Νόμου, μέσα σε είκοσι μία ημέρες από την 31η Αυγούστου κάθε χρόνου οι
λογαριασμοί κάθε σχολικής εφορείας κλείνουν και, αφού εξεταστούν και επικυρωθούν από τη Σχολική
Εφορεία, υπογράφονται από τον Πρόεδρο, τον Ταμία και άλλα δύο τουλάχιστο μέλη της και υποβάλλονται
για έλεγχο στον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας. Επίσης σύμφωνα με το άρθρο 79(2) του περί της
Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου του 2014, όλες οι οντότητες Γενικής
Κυβέρνησης και οι Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης υποβάλλουν τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις τους
στον Υπουργό Οικονομικών και στον Γενικό Λογιστή της Δημοκρατίας εντός τεσσάρων μηνών από το τέλος
του οικονομικού έτους αναφοράς.
Σύσταση: Οι Σχολικές Εφορείες πρέπει να συμμορφώνονται με τις διατάξεις του περί Σχολικών
Εφορειών Νόμου και του περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου,
σε σχέση με την ετοιμασία, έγκριση και υποβολή των λογαριασμών τους στον Γενικό Ελεγκτή.
Κανονισμοί. Εκτός από τους Κανονισμούς που αφορούν στη συντήρηση και βελτίωση των σχολικών
κτιρίων, δεν έχουν ακόμη καταρτιστεί Κανονισμοί για εύρυθμη λειτουργία των Σχολικών Εφορειών, ούτε
και έχουν ετοιμαστεί και εγκριθεί δημοσιονομικές οδηγίες όπως προνοείται στα άρθρα 17 και 8 του περί
Σχολικών Εφορειών Νόμου, αντίστοιχα.
Σύσταση: Η θέσπιση Κανονισμών επιβάλλεται για την καλύτερη εφαρμογή των διατάξεων του περί
Σχολικών Εφορειών Νόμου και για πιο αποτελεσματική και εύρυθμη λειτουργία των Εφορειών.
Ίδρυση Ταμείων Προνοίας από Σχολικές Εφορείες. Όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενες Εκθέσεις της
Υπηρεσίας μας, ορισμένες Σχολικές Εφορείες στην προσπάθεια εφαρμογής των προνοιών των συλλογικών
συμβάσεων ή εφαρμογής οδηγιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού για ίδρυση Ταμείων Προνοίας
για το προσωπικό τους, έχουν δημιουργήσει τραπεζικούς λογαριασμούς στο όνομα της Εφορείας ή ακόμα
και του/της υπαλλήλου της Εφορείας στους οποίους κατατίθενται οι εισφορές υπό μορφή αποταμίευσης,
χωρίς την έγκριση σχετικών Κανονισμών από το Υπουργικό Συμβούλιο, όπως προνοείται από τις διατάξεις
του άρθρου 8 του περί Σχολικών Εφορειών Νόμου.
Σύσταση: Θα πρέπει να θεσπιστούν Κανονισμοί για τα Ταμεία Προνοίας που λειτουργούν σε Σχολικές
Εφορείες.
Διατάγματα Υπουργικού Συμβουλίου για τον ορισμό συμπλεγμάτων κοινοτήτων. Το θέμα εξηγείται
εκτενώς σε προηγούμενες Εκθέσεις της Υπηρεσίας μας. Εξακολουθεί να παραμένει το πρόβλημα πως,
πέραν από την έκδοση οδηγιών προς τις επηρεαζόμενες Σχολικές Εφορείες, δεν διεξάγεται κανένας
έλεγχος από το Υπουργείο για επιβεβαίωση και επιστροφή τυχόν αδιάθετων χρηματικών υπολοίπων ή/και
δεν παρακολουθείται η τύχη του σχολικού εξοπλισμού.
Σύσταση: Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού θα πρέπει να μελετήσει το ενδεχόμενο
νομοθετικής ρύθμισης του θέματος και να βεβαιώνεται για την ορθή διαχείριση των θεμάτων που
αφορούν στην κατάργηση Σχολικών Εφορειών ως αποτέλεσμα συνενώσεων σε συμπλέγματα.
149
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Διερεύνηση καταγγελιών. Από τη διερεύνηση καταγγελιών που υποβλήθηκαν στην Ελεγκτική Υπηρεσία,
εντοπίστηκαν σοβαρές παρατυπίες ή και ενέργειες από μέρους των Σχολικών Εφορειών, ορισμένες από τις
οποίες ενδεχομένως να συνιστούν ποινικά αδικήματα. Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγήθηκε στη Γενική
Διευθύντρια του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού όπως καταγγείλει τις περιπτώσεις αυτές στην
Αστυνομία. Οι κυριότερες παρατυπίες/ενέργειες που εντοπίστηκαν, αναφέρονται συνοπτικά πιο κάτω:
2.3
Σχολική Εφορεία Παλώδιας. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, υπόβαλε στην Υπηρεσία μας
έκθεση σχετικά με τη διερεύνηση καταγγελίας που υποβλήθηκε στην Υπηρεσία μας για τη Σχολική
Εφορεία Παλώδιας, σύμφωνα με την οποία, μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι το Κοινοτικό Συμβούλιο
Παλώδιας επωμίστηκε τη δαπάνη για τη διαμόρφωση του κτιρίου που ενοικιάστηκε για τη στέγαση του
Δημόσιου Νηπιαγωγείου Παλώδιας, ενώ η θέση της Επιτροπής Ενοικίων του Υπουργείου Οικονομικών και
των λειτουργών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού ήταν ότι η συντήρηση του κτιρίου από
οικοδομικής άποψης καθώς επίσης και η συντήρηση των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων
βαραίνουν τον ιδιοκτήτη. Αναφέρεται επίσης ότι έγιναν αποδεκτά τιμολόγια με μη επαρκή στοιχεία των
δικαιούχων, τα οποία εκδόθηκαν όλα από το ίδιο διπλότυπο τιμολογίων και ο γραφικός χαρακτήρας
φαίνεται να είναι ο ίδιος σε όλα τα τιμολόγια. Επίσης, αναφέρεται ότι έγινε κατάτμηση των εργασιών με
στόχο να αποφευχθεί η προκήρυξη προσφορών, ενώ οι εργασίες έγιναν χωρίς να υπάρχει εγκριμένο
Κονδύλι στους Προϋπολογισμούς. Επιπρόσθετα, σε δύο περιπτώσεις που αφορούσαν στην εκτέλεση
ξυλουργικών εργασιών, φαίνεται ότι οι εργασίες εκτελέστηκαν από Μέλος της Σχολικής Εφορείας που
ήταν Μέλος και του Κοινοτικού Συμβουλίου, αλλά τα τιμολόγια, τα οποία δεν φαίνεται να έχουν
εξοφληθεί, εκδόθηκαν στο όνομα άλλων προσώπων και με ελλιπή στοιχεία των δικαιούχων. Λόγω της
σοβαρότητας των πιο πάνω, το Υπουργείο Παιδείας, έπειτα από εισήγηση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας,
κατάγγειλε την υπόθεση στην Αστυνομία, για διερεύνηση διάπραξης πιθανών ποινικών αδικημάτων.
2.4
Σχολική Εφορεία Κολοσσίου. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, υπόβαλε στην Υπηρεσία
μας έκθεση σχετικά με τη διερεύνηση καταγγελίας που υποβλήθηκε στην Υπηρεσία μας εναντίον του
Προέδρου της Σχολικής Εφορείας Κολοσσίου και της Σχολικής Εφορείας Κολοσσίου, σύμφωνα με την
οποία:
(i)
Μέλος της Σχολικής Εφορείας κατείχε ταυτόχρονα θέση ως Βοηθητικό Γραφειακό Προσωπικό στο
Δημοτικό Σχολείο Κολοσσίου και ως κλητήρας στο Λύκειο Κολοσσίου, κάτι το οποίο απαγορεύεται ρητά
από τις διατάξεις του άρθρου 11 του περί Σχολικών Εφορειών Νόμου.
(ii)
Στη θέση συντηρητή της πιο πάνω Σχολικής Εφορείας, προσελήφθη ο γαμπρός του Κοινοτάρχη
χωρίς να ακολουθηθούν οι νόμιμες διαδικασίες και χωρίς ο Κοινοτάρχης να αποχωρήσει από τη συνεδρία
της Σχολικής Εφορείας, στην οποία αποφασίστηκε η πρόσληψη του. Η Ελεγκτική Υπηρεσία ζήτησε να
ενημερωθεί για τις ενέργειες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, για αποκατάσταση της
νομιμότητας.
Το Υπουργείο ενημέρωσε την Υπηρεσία μας ότι έπαυσε το εν λόγω Μέλος από τη θέση κλητήρα στο
Λυκείο Κολοσσίου, και συνεχίζει να εργάζεται μόνο ως Βοηθητικό Γραφειακό Προσωπικό στο Δημοτικό
Σχολείο Κολοσσίου, ενώ ζήτησε γνωμάτευση από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για τα μέτρα
που δύναται να λάβει για το θέμα της εργοδότησης του Μέλους της Σχολικής Εφορείας καθώς και τι
ενέργειες μπορούν να γίνουν στην περίπτωση παρανομούντων Σχολικών Εφόρων, η οποία εκκρεμεί.
Επειδή το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού δεν έλαβε οποιαδήποτε μέτρα για αποκατάσταση της
νομιμότητας για το θέμα της πρόσληψης του γαμπρού του Κοινοτάρχη ως συντηρητή της πιο πάνω
Σχολικής Εφορείας, η Ελεγκτική Υπηρεσία απέστειλε νέα επιστολή στο Υπουργείο τον Οκτώβριο 2016.
150
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
2.5
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Προσφορές.
2.5.1 Σχολική Εφορεία Αθηένου (ΣΕΑ) και Οθέλλος Αθηένου – Αρ. Διαγωνισμού 1/2015-16: Γυμνάσιο
Αθηένου, ανακατασκευή ανοικτού αθλητικού χώρου ποδοσφαίρου. Κατόπιν έρευνας που διεξήχθη
σχετικά με τον πιο πάνω διαγωνισμό, διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
Την 1.9.2015 υπογράφηκε μεταξύ της ΣΕΑ και του Σωματείου Οθέλλος Αθηένου (ΣΟΑ) συμφωνία για τη
χρήση του εν λόγω γηπέδου, αποκλείοντας ενδεχομένως άλλα Σωματεία – με έδρα την περιοχή Δήμου
Αθηένου – από τη χρήση του γηπέδου.
Αφού εκπληρώθηκαν οι προϋποθέσεις που είχαν θέσει οι Τεχνικές Υπηρεσίες (ΤΥ) του Υπουργείου
Παιδείας και Πολιτισμού (ΥΠΠ), η ΣΕΑ κατακύρωσε ομόφωνα τον διαγωνισμό και, το ΥΠΠ κατέβαλε στις
21.12.2015 το ποσό των €271.320 προς τη ΣΕΑ, το οποίο καλύπτει ολόκληρη τη δαπάνη του έργου, με το
οποίο θα πληρωνόταν σταδιακά ο Ανάδοχος κατόπιν έκδοσης διατακτικών από τις ΤΥ (ανάλογα με την
πρόοδο του έργου). Η σύμβαση μεταξύ της ΣΕΑ και του Αναδόχου υπογράφηκε στις 18.1.2016. Τον
επόμενο μήνα, οι ΤΥ του ΥΠΠ, με επιστολή τους προς τη ΣΕΑ, έδωσαν σαφείς οδηγίες για αναίρεση της
«Συμφωνίας Χρήσης» και υπογραφή νέων Συμφωνιών Χρήσης με διετή διάρκεια, με Ακαδημίες και
Σωματεία του Δήμου Αθηένου που δεν διαθέτουν ιδιόκτητο γήπεδο. Στην επιστολή αναφέρθηκε επίσης
ότι επειδή το ΥΠΠ χορήγησε όλο το ποσό, ως Αναθέτουσα Αρχή ορίστηκε η ΣΕΑ. Ενόψει των πιο πάνω, η
ΣΕΑ αποφάσισε να ακυρώσει τη «Συμφωνία Χρήσης» και στις 24.2.2016 ενημέρωσε γραπτώς το ΣΟΑ.
Λαμβάνοντας υπόψη και τις ενέργειες που έγιναν μετά την κατακύρωση της σύμβασης στον Ανάδοχο,
παρατηρήσαμε ότι, παρόλο που αυτές τελικά οδηγούν προς την ορθή κατεύθυνση διόρθωσης των
προηγούμενων αποφάσεων που είχαν ληφθεί για το θέμα χρήσης του γηπέδου, εν τούτοις, τόσο από
απόψεως ορθής διαχείρισης όσο και από απόψεως ίσης μεταχείρισης όλων των επηρεαζομένων
(Σωματείων, κ.τ.λ.), αυτές θα έπρεπε να είχαν γίνει από την αρχή.
Με επιστολή μας προς τη Γενική Διευθύντρια (ΓΔ) του ΥΠΠ στις 25.4.2016, παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
(i)
Παρόλον ότι στην επιστολή έγκρισης ημερ. 28.3.2012 για την επίστρωση του πιο πάνω γηπέδου
ποδοσφαίρου με συνθετικό τάπητα, που στάληκε από τον Προϊστάμενο των ΤΥ του ΥΠΠ στη ΣΕΑ, γινόταν
αναφορά για χρήση του γηπέδου, τόσο από το Γυμνάσιο όσο και από τα Αθλητικά Σωματεία του Δήμου,
χωρίς να αναφέρεται ονομαστικά – και μόνο – το Αθλητικό ΣΟΑ, στη συνέχεια το ΥΠΠ δεν μερίμνησε για
διασφάλιση της εφαρμογής – από τη ΣΕΑ – της πιο πάνω πρόνοιας/προϋπόθεσης, με αποτέλεσμα να
προχωρήσει η διαδικασία – με την εμπλοκή και του ΥΠΠ – μέχρι τις 10.2.2016 και, ενώ η «Συμφωνία
Χρήσης» μεταξύ της ΣΕΑ και του ΣΟΑ είχε ήδη υπογραφεί από την 1.9.2015.
(ii) Επειδή στην επιστολή του Αν. Προϊσταμένου των ΤΥ του ΥΠΠ προς τη ΣΕΑ ημερ. 12.8.2015,
αναφερόταν ότι πριν την προκήρυξη του διαγωνισμού για το έργο, τα σχέδια, οι τεχνικές προδιαγραφές, οι
όροι του διαγωνισμού και η εκτίμηση δαπάνης θα έπρεπε να τύχουν της έγκρισης των ΤΥ του ΥΠΠ,
ζητήσαμε όπως μας σταλεί αντίγραφο της σχετικής έγκρισης.
(iii) Ζητήσαμε επίσης όπως μας σταλεί η έγκριση που ενδεχομένως το ΥΠΠ είχε δώσει στη ΣΕΑ για το
λεκτικό της «Συμφωνίας Χρήσης» που θα υπογραφόταν σε μεταγενέστερο στάδιο, μεταξύ της ΣΕΑ και του
ΣΟΑ.
(iv) Ζητήσαμε τέλος όπως μας σταλεί αντίγραφο της σχετικής έγκρισης του ποσού χορηγίας των
€271.320, καθώς επίσης να μας πληροφορήσει από ποιόν θα αναληφθεί το κόστος συντήρησης του
τάπητα και, από ποιόν, τυχόν επιπρόσθετη επιβάρυνση στο στάδιο κατασκευής του έργου, εξαιτίας
αλλαγών/επιπλέον εργασιών.
Σημειώνεται ότι στο μεταξύ η ΣΕΑ είχε υποβάλει αίτημα στο ΥΠΠ για καταβολή επιπλέον ποσού €30.000,
για διάφορες εργασίες/αλλαγές, ως εκ τούτου ζητήσαμε να πληροφορηθούμε την απάντηση του ΥΠΠ.
Η πιο πάνω επιστολή μας παραμένει επί της ουσίας αναπάντητη μέχρι σήμερα.
151
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Η ΓΔ του Υπουργείου μάς πληροφόρησε στις 22.11.2016 ότι αναφορικά με τη σύσταση της Υπηρεσίας μας
για την έκδοση εγκυκλίου από την ίδια σχετικά με τα θέματα επιχορηγήσεων των Σχολικών Εφορειών,
υπάρχει υφιστάμενη διαδικασία, η οποία αφορά μεγάλα ποσά επιχορηγήσεων και, περιλαμβάνει διπλό
έλεγχο για το ποσό της επιχορήγησης. Όπως μας αναφέρθηκε, το Λογιστήριο του ΥΠΠ, πριν τη
διεκπεραίωση των πληρωμών, επιβεβαιώνει ότι υπάρχουν όλες οι απαραίτητες εγκρίσεις και η πληρωμή
που διενεργείται είναι σύμφωνη με αυτές.
Επίσης μας πληροφόρησε ότι με οδηγίες της θα αποσταλεί εκ νέου σχετική επιστολή προς τις
ενδιαφερόμενες Σχολικές Εφορείες.
Σύσταση: Να εκδοθεί σχετική εγκύκλιος από τη ΓΔ του ΥΠΠ σχετικά με τα θέματα επιχορηγήσεων
Σχολικών Εφορειών – ως Αναθετουσών Αρχών – για την εκτέλεση έργων, ότι δηλαδή θα
αποστέλλεται στις Σχολικές Εφορείες σχετική επιστολή έγκρισης επιχορήγησης από τη ΓΔ του ΥΠΠ,
αφού πρώτα διεξαχθεί ο απαραίτητος έλεγχος από το Λογιστήριο του ΥΠΠ και επιβεβαιωθεί το
ακριβές ποσό της επιχορήγησης.
2.5.2 Σχολική Εφορεία Πάφου. Κατόπιν παράκλησης της Προέδρου της Σχολικής Εφορείας Πάφου (ΣΕΠ)
τον Ιούνιο 2016, διεξήχθη έλεγχος σε αριθμό προσφορών της ΣΕΠ. Από τον πιο πάνω δειγματοληπτικό
έλεγχο, διαπιστώθηκαν σοβαρά λάθη/παραλείψεις, όπως ο αποκλεισμός του χαμηλότερου
προσφοροδότη – σε ένα διαγωνισμό – με βάση κριτήρια που δεν είχαν περιληφθεί στους όρους του,
απευθείας αναθέσεις συμβάσεων σημαντικού συνολικού ποσού – μεταξύ των ετών 2010 και 2015 – σε
συγκεκριμένους προσφοροδότες, ασυμφωνία σε ημερομηνίες υποβολής των προσφορών, ενδεχόμενη
παραπληροφόρηση της επιτροπής αξιολόγησης από τον Προϊστάμενο της ΣΕΠ, ενδεχόμενη ασυμβίβαστη
σχέση του Γραμματέα της ΣΕΠ με μέτοχο εταιρείας στον οποίο ανατίθεντο απευθείας συμβάσεις. Ενόψει
των πιο πάνω, εισηγηθήκαμε όπως διεξαχθεί εκτενέστερη έρευνα από τη Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου
(ΜΕΕ) του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (ΥΠΠ).
Τον Φεβρουάριο 2016 υποβλήθηκε στην Υπηρεσία μας η έκθεση της ΜΕΕ του ΥΠΠ. Επειδή από τα
πορίσματα της εν λόγω έκθεσης η Υπηρεσία μας θεωρούσε ότι ενδεχομένως να είχαν διαπραχθεί ποινικά
αδικήματα, ζήτησε από τη Γενική Διευθύντρια του ΥΠΠ τον Μάρτιο 2016, όπως η πιο πάνω έκθεση σταλεί
στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, κάτι το οποίο έγινε στις 21.4.2016.
2.5.3 Σχολική Εφορεία Λεμεσού (ΣΕΛ) – Έγγραφα Διαγωνισμών. Η Υπηρεσία μας διενήργησε έλεγχο επί
αρκετών εγγράφων διαγωνισμών, τα οποία μας είχαν σταλεί από τη ΣΕΛ, αποστέλλοντας στις πιο πάνω
περιπτώσεις σχετική επιστολή στη ΣΕΛ με τις παρατηρήσεις μας. Επειδή ωστόσο η Υπηρεσία μας
διαπίστωσε ότι σε αρκετούς μεταγενέστερους διαγωνισμούς επαναλαμβάνονταν οι ίδιες παρατηρήσεις,
εφόσον η ΣΕΛ δεν φρόντιζε να διορθώσει τα έγγραφα των διαγωνισμών που προκηρύσσονταν, σύμφωνα
με τις προηγούμενες παρατηρήσεις/εισηγήσεις μας, με αποτέλεσμα, κάθε φορά να χρειάζεται να
επαναλαμβάνουμε τις ίδιες παρατηρήσεις, εισηγηθήκαμε με επιστολή μας ημερ. 4.3.2016 προς τον
Πρόεδρο/Μέλη της ΣΕΛ, όπως μεριμνήσουν ώστε οι παρατηρήσεις/εισηγήσεις της Υπηρεσίας μας
περιλαμβάνονται και στα έγγραφα των μελλοντικών διαγωνισμών της ΣΕΛ.
Σύσταση: Πριν την προκήρυξη των διαγωνισμών, να γίνεται ενδελεχής έλεγχος των εγγράφων, ώστε
να βεβαιώνεται η ΣΕΛ ότι έχουν ληφθεί υπόψη όλες οι παρατηρήσεις/λάθη/παραλείψεις που
διαπιστώθηκαν σε προηγούμενους διαγωνισμούς.
152
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
3. ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ
3.1 ΓΕΝΙΚΑ
Οικονομικός Έλεγχος.
Ο οικονομικός έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων των Συμβουλίων Αποχετεύσεων θα διεξαχθεί από
ιδιώτες ελεγκτές, δυνάμει του άρθρου 8 «ανάθεση ελέγχου λογαριασμών» του περί της Καταθέσεως
Στοιχείων και Πληροφοριών στο Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας και στη Βουλή των Αντιπροσώπων Νόμου
(Ν.113(Ι)/2002).
Καθυστέρηση στην Έγκριση Προϋπολογισμού. Παρατηρήθηκε ότι η έγκριση του Υπουργού Εσωτερικών
δεν δίδεται έγκαιρα, πριν την έναρξη του οικονομικού έτους. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο
24(9) του Νόμου, σε περίπτωση που οι Προϋπολογισμοί δεν έχουν εγκριθεί από τον Υπουργό Εσωτερικών
μέχρι την έναρξη του οικονομικού έτους στο οποίο αναφέρονται, ο Υπουργός Εσωτερικών μπορεί να
εξουσιοδοτήσει τη διενέργεια από το Συμβούλιο οποιασδήποτε δαπάνης για περίοδο που δεν υπερβαίνει
κάθε φορά τον ένα μήνα, για συνολικά δύο μήνες, δηλαδή μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου του οικονομικού
έτους στο οποίο αναφέρονται.
Διαπιστώθηκε ότι δεν ζητήθηκε από όλα τα Συμβούλια Αποχετεύσεων η έγκριση του Υπουργού
Εσωτερικών για τις δαπάνες που έγιναν μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου του οικονομικού έτους στο οποίο
αναφέρονται, και συνεπώς όλες οι δαπάνες που έγιναν μέχρι την ημερομηνία έγκρισης του
Προϋπολογισμού του κάθε Συμβουλίου, ήταν χωρίς εξουσιοδότηση.
Εκτέλεση Προϋπολογισμού. Σύμφωνα με το άρθρο 24(8) του Νόμου, τα Συμβούλια μπορούν, χωρίς
οποιαδήποτε περαιτέρω έγκριση, να δαπανούν επιπρόσθετο ποσό που δεν υπερβαίνει το 20% του ποσού
οποιουδήποτε Κονδυλίου που εγκρίθηκε, υπό τον όρο ότι το επιπρόσθετο αυτό ποσό θα εξοικονομείται
από οποιοδήποτε άλλο ή άλλα Κονδύλια των ίδιων Προϋπολογισμών που έχουν εγκριθεί.
Όπως διαπιστώθηκε, κατά τα υπό έλεγχο έτη, τα Κονδύλια των Προϋπολογισμών ορισμένων Συμβουλίων
παρουσίασαν υπερβάσεις πέραν του 20%, χωρίς να υποβληθούν για έγκριση στον Υπουργό Εσωτερικών
αναθεωρημένοι Προϋπολογισμοί, σε αντίθεση με τα άρθρα 24(8) μέχρι 24(11) του Νόμου.
Σύσταση: Οι Προϋπολογισμοί πρέπει να εγκρίνονται από τον Υπουργό Εσωτερικών έγκαιρα και να
λαμβάνονται έγκαιρα μέτρα, ώστε όλες οι δαπάνες να είναι πάντοτε εξουσιοδοτημένες. Σε
διαφορετική περίπτωση πρέπει να ενεργοποιούνται οι σχετικές νομοθετικές πρόνοιες εναντίον των
παρανομούντων.
Καθυστερημένες οφειλές - Αγωγές.
(α) Υπάρχουν φορολογούμενοι οι οποίοι οφείλουν μεγάλα ποσά, χωρίς ωστόσο κάποια Συμβούλια να
προχωρήσουν στη λήψη δικαστικών μέτρων για την είσπραξή τους.
(β) Στις υποθέσεις για τις οποίες εκδόθηκε απόφαση Δικαστηρίου ο οφειλέτης να πληρώνει με μηνιαίες
δόσεις και δεν υπήρξε συμμόρφωση με την απόφαση του Δικαστηρίου, τα Συμβούλια δεν προχώρησαν
στη λήψη περαιτέρω μέτρων.
153
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύσταση: Σε υποθέσεις για τις οποίες εκδόθηκε απόφαση Δικαστηρίου ο οφειλέτης να πληρώνει με
μηνιαίες δόσεις αλλά δεν υπήρξε συμμόρφωση με την απόφαση του Δικαστηρίου, εισηγηθήκαμε τα
Συμβούλια να λαμβάνουν τα ακόλουθα μέτρα:
•
Εγγραφή εντάλματος δέσμευσης ακίνητης περιουσίας («memo») του οφειλέτη.
•
Καταχώριση αίτησης για έκδοση ενταλμάτων για κατάσχεση και πώληση κινητής περιουσίας
του οφειλέτη (writ).
•
Καταχώριση αίτησης εκποίησης του «memo» ένα χρόνο μετά την εγγραφή του.
•
Καταχώριση αίτησης για πτώχευση του οφειλέτη ή διάλυση του νομικού προσώπου που
οφείλει τα τέλη.
3.2
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ (ΣΑΛ)
Τα θέματα που ακολουθούν αφορούν στον διαχειριστικό έλεγχο των μη εξελεγμένων Οικονομικών
Καταστάσεων για το έτος 2015.
Θέματα Προσωπικού.
(α) Συλλογικές συμβάσεις προσωπικού. Το Συμβούλιο προβαίνει διαχρονικά σε σύναψη συλλογικών
συμβάσεων με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, χωρίς την έγκριση του Υπουργού Εσωτερικών και χωρίς τη
συγκατάθεση του Υπουργείου Οικονομικών, σε αντίθεση με τις σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού
Συμβουλίου, ημερ. 29.12.1994 και 6.10.2000.
Κατά τη διάρκεια του 2016, υπογράφηκε η ανανέωση των συλλογικών συμβάσεων, που διέπουν τους
όρους εργασίας των υπαλλήλων και των εργατών του Συμβουλίου, και αφορούσαν στην περίοδο από
1.1.2010 μέχρι 31.12.2013.
Σύσταση: Οι συλλογικές συμβάσεις θα πρέπει να συνάπτονται έγκαιρα, ενώ κατά την ανανέωση κάθε
συλλογικής σύμβασης, το Συμβούλιο θα πρέπει να εξασφαλίζει την εκ των προτέρων έγκριση του
προσχεδίου της σύμβασης από τα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών.
(β) Επιδόματα. Κατά τη διάρκεια του 2015, το Συμβούλιο κατέβαλε διάφορα επιδόματα σε 30 εργάτες
ύψους €15.419 και σε 6 υπαλλήλους ύψους €11.225. Για τα πλείστα από τα επιδόματα αυτά, υπάρχει
πρόνοια στις συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες όμως όπως αναφέρεται και στην παράγραφο (α) πιο πάνω,
υπογράφηκαν χωρίς την έγκριση του Υπουργείου Εσωτερικών και τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργού
Οικονομικών.
Παρατηρήθηκε ότι, κατά τη διάρκεια του 2015, καταβλήθηκαν στον Αν. Γενικό Διευθυντή του ΣΑΛ και σε
Εκτελεστικό Μηχανικό, ως επίδομα για εκτέλεση «ειδικών καθηκόντων» ποσά ύψους €5.220 και €2.040,
με σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου. Τα επιδόματα αυτά δεν καθορίζονται ούτε στους Κανονισμούς
του Συμβουλίου, ούτε στις συλλογικές συμβάσεις. Για το επίδομα στον Αν. Γενικό Διευθυντή, σημειώνεται
ότι, το αντίστοιχο επίδομα που παραχωρείτο σε υπαλλήλους, για εκτέλεση καθηκόντων πέραν της θέσης
τους, δεν καταβάλλεται πλέον στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, σύμφωνα με την εγκύκλιο του
Υπουργείου Οικονομικών με αρ. 1503 ημερ. 18.7.2014.
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου μάς πληροφόρησε ότι η ανάγκη για την παραχώρηση του επιδόματος στον
Εκτελεστικό Μηχανικό, προκύπτει από την μη ύπαρξη θέσης Ανώτερου Εκτελεστικού Μηχανικού στο ΣΑΛ
και της αυξημένης ευθύνης και καθήκοντα που δίνονται προς διεκπεραίωση σε υφιστάμενο Εκτελεστικό
Μηχανικό.
(γ) Άδειες Ασθενείας Εργατών. Σύμφωνα με τη συλλογική σύμβαση που υπογράφηκε μεταξύ του
Συμβουλίου και των Συντεχνιών, για την περίοδο από 1.1.2008 μέχρι 31.12.2009, και η οποία δεν έτυχε της
έγκρισης του Υπουργείου Εσωτερικών, στο ωρομίσθιο προσωπικό του Συμβουλίου παρέχεται άδεια
154
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ασθενείας μέχρι 45 ημέρες, ενώ σύμφωνα με τους Κανονισμούς που ισχύουν στη Δημόσια Υπηρεσία, στο
ωρομίσθιο προσωπικό παραχωρούνται μέχρι 40 ημέρες άδεια ασθενείας.
Σύσταση: Όλοι οι όροι των συλλογικών συμβάσεων που αφορούν στα ωφελήματα του προσωπικού να
τύχουν της ανάλογης αξιολόγησης και έγκρισης από τα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών.
(δ) Αναπληρωματικός Διορισμός Γενικού Διευθυντή του ΣΑΛ. Το Συμβούλιο σε συνεδρία του στις
15.12.2014 αποφάσισε να διορίσει τον Διευθυντή Τεχνικών Υπηρεσιών, ως Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή
από τις 2.1.2015, μέχρι την πλήρωση της θέσης του Γενικού Διευθυντή, επιπρόσθετα με τα καθήκοντα της
θέσης του.
Παρατηρήθηκε ότι, για την πιο πάνω απόφαση του Συμβουλίου δεν ενημερώθηκε ο Γενικός Διευθυντής
του Υπουργείου Εσωτερικών, ούτως ώστε να προωθηθεί για έγκριση ενώπιον του Υπουργικού
Συμβουλίου, σύμφωνα με τον περί Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (Διορισμός Γενικών
Διευθυντών) Νόμο 115/1990.
Σύσταση: Το Συμβούλιο να ενημερώσει άμεσα τον Υπουργό Εσωτερικών και να ζητήσει όπως το θέμα
προωθηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση.
(ε) Πρόσληψη Οικονομικού Διευθυντή. Το Συμβούλιο σε συνεδρία του αποφάσισε την πρόσληψη
Οικονομικού Διευθυντή (Κλ. Α14(ii)), από την 1.3.2016. Σχετικά με την διαδικασία που ακολουθήθηκε,
σημειώνονται τα ακόλουθα:
(i)
Το άτομο που προσλήφθηκε στη θέση του Οικονομικού Διευθυντή ήταν μέλος του Συμβουλίου και
Πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής, ενώ όταν προκηρύχθηκε η θέση στις 9.10.2015 υπέβαλε,
με επιστολή του ημερ. 21.10.2015, την παραίτηση του από Πρόεδρος και Μέλος της
Συμβουλευτικής Επιτροπής.
(ii)
Η Συμβουλευτική Επιτροπή σε συνεδρία της στις 16.11.2015 αποφάσισε ότι δεν θα ληφθούν υπόψη
οποιαδήποτε πρόσθετα προσόντα για τους υποψήφιους, πέραν των ελάχιστων απαιτούμενων
προσόντων που αναφέρονται ρητά στο Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης, ενώ αποφάσισε να
ακολουθήσει τη διαδικασία της προφορικής εξέτασης των υποψηφίων.
(iii)
Εναντίον της πιο πάνω απόφασης του Συμβουλίου, κατατέθηκε προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο
από άλλο υποψήφιο.
Σύσταση: Για σκοπούς διαφάνειας και χρηστής διοίκησης στις προσλήψεις, θα πρέπει τα πρόσθετα
προσόντα των υποψηφίων, να καταγράφονται, να αξιολογούνται κατά πόσο είναι σχετικά με τα
καθήκοντα της θέσης, και στη συνέχεια να αποφασίζεται η βαρύτητα που θα τους δοθεί, πρακτική η
οποία ακολουθείται από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, βασισμένη σε προηγούμενες αποφάσεις
Δικαστηρίου (Νομολογία).
Χρεώστες και άλλοι οφειλέτες.
Το σύνολο των χρεωστών και άλλων οφειλετών του Συμβουλίου στις 31.12.2015 ανήλθε σε €41.543.740
σε σύγκριση με €40.054.820 στις 31.12.2014, σημειώθηκε δηλαδή αύξηση €1.488.920 ή ποσοστό 3,7%.
(α) Κυπριακή Δημοκρατία. Σύμφωνα με επιστολή του Προέδρου του ΣΑΛ ημερ. 16.3.2016 προς το
Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών, το συνολικό οφειλόμενο ποσό της Κυπριακής
Δημοκρατίας προς το ΣΑΛ για έργα που εκτελέστηκαν προς όφελος Υπουργείων και Τμημάτων της μέχρι το
Μάρτιο 2016 ανερχόταν στα €9.096.109. Το εν λόγω ποσό αφορά τα ακόλουθα:
155
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
•
Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (TAY): €5.485.198 (μείον δόσεις δανείου για χρηματοδότηση του
Εργοστασίου Επεξεργασίας Λυμάτων στη Μια Μηλιά οι οποίες θα καταβάλλονται από την Κυπριακή
Δημοκρατία κατ’ έτος για την περίοδο 2017 μέχρι 2030 – 14 δόσεις *€1.050.000).
•
Τμήμα Δημοσίων Έργων (ΤΔΕ): €3.359.795.
•
Υπουργείο Εσωτερικών (ασφαλτόστρωση της Λεωφόρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ στο
Γέρι:€251.116.
Στις 13.4.2016 η Γενική Λογίστρια με επιστολή της πληροφόρησε τον Πρόεδρο του ΣΑΛ ότι τα πιο πάνω
ποσά δεν έχουν επιβεβαιωθεί από τις αρμόδιες Κρατικές Υπηρεσίες.
Σημειώνεται ότι το Συμβούλιο, δεν αποδέχεται τις χρεώσεις που επιβάλλει το Τμήμα Δημοσίων Έργων στις
περιπτώσεις που για την κατασκευή του αποχετευτικού συστήματος σε δρόμους διεξάγονται
κατασκευαστικές εργασίες από εργολάβους του Τμήματος Δημοσίων Έργων, (τμηματικά τέλη 25% επί της
εκτελεσθείσας εργασίας, πλέον 15% Φ.Π.Α., σύμφωνα με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αρ.
56.947 ημερ. 18.12.2002 και την εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών αρ. 1235, ημερ. 5.2.2003) και
υποστηρίζει ότι, εφόσον τα έργα εκτελούνται εξ ολοκλήρου με δικές του δαπάνες και οι μελέτες και τα
κατασκευαστικά σχέδια που αφορούν στο σύστημα αποχετεύσεων καθώς και η επίβλεψη των εργασιών
γίνονται από το Συμβούλιο, δεν υπόκειται στις πρόνοιες της πιο πάνω εγκυκλίου. Το Συμβούλιο δεν
αναγνωρίζει τη συγκεκριμένη οφειλή στις Οικονομικές του Καταστάσεις, ενώ στην κατάσταση
καθυστερημένων εσόδων του Τμήματος Δημοσίων Έργων για το έτος 2015 που αποστάληκε στην
Υπηρεσία μας, παρουσιάζονται καθυστερημένα τμηματικά τέλη από το Συμβούλιο ύψους €867.043.
Κατόπιν εισήγησης της Γενικής Λογίστριας, το θέμα συζητήθηκε στις 26.7.2016 σε σύσκεψη στην Υπηρεσία
μας, παρόντων των εκπροσώπων του ΣΑΛ, του ΤΔΕ και του Γενικού Λογιστηρίου. Αποφασίστηκε ότι θα
ετοιμαστούν από το ΤΔΕ και θα σταλούν στο ΣΑΛ υπολογισμοί επί διαφόρων σεναρίων. Αν δεν υπάρξει
κοινό έδαφος θα γίνει νέα συνάντηση στην Υπηρεσία μας.
Σύσταση: Επειδή το πιο πάνω θέμα θεωρείται σοβαρό, θα πρέπει να τύχει άμεσης διευθέτησης από τα
εμπλεκόμενα τμήματα.
(β) Χρεώστες αποχετευτικών τελών. Οι χρεώστες για αποχετευτικά τέλη στις 31.12.2015 ήταν
€11.079.708, σε σύγκριση με €9.578.370 στις 31.12.2014, δηλαδή σημειώθηκε αύξηση ύψους €1.501.338
ή ποσοστό 15,7%.
(γ) Χρεώστες τελών χρήσης. Το σύνολο των χρεωστών τελών χρήσης στις 31.12.2015 ανερχόταν σε
€3.839.298, σε σύγκριση με €5.171.086 στις 31.12.2014, δηλαδή σημειώθηκε μείωση ύψους €1.331.788 ή
ποσοστό 25,8%. Ποσό ύψους €2.490.455 (€3.750.447 στις 31.12.2014) οφειλόταν από το Συμβούλιο
Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας (ΣΥΛ), ποσό ύψους €1.268.271 (€1.351.871 στις 31.12.2014) από τον Δήμο
Λακατάμιας και ποσό ύψους €80.572 (€68.768 στις 31.12.2014) από διάφορους.
Καθυστερημένες οφειλές-Αγωγές.
Αποχετευτικά τέλη. Για το έτος 2015 κινήθηκαν αγωγές σε 3 φορολογούμενους για το συνολικό ποσό των
€9.474. Σημειώνεται ότι το 2015 εισπράχθηκε το συνολικό ποσό των €55.319.
Από τον έλεγχο παρατηρήθηκαν τα ακόλουθα:
(α) Υπάρχουν φορολογούμενοι οι οποίοι οφείλουν μεγάλα ποσά στο ΣΑΛ, ωστόσο το Συμβούλιο δεν
προχώρησε στη λήψη δικαστικών μέτρων για την είσπραξη τους.
(β) Για αγωγές που έχουν επιδικαστεί και δεν επιτεύχθηκε η είσπραξη των οφειλομένων, το Συμβούλιο
θεώρησε ότι είναι οικονομικά ασύμφορο να τις επαναλάβει, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ιδιοκτήτες θα
αναγκαστούν να εξοφλήσουν τα αποχετευτικά τέλη όταν θα χρειαστεί να μεταβιβάσουν την ιδιοκτησία
τους.
156
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
(γ) Σε υποθέσεις για τις οποίες εκδόθηκε απόφαση Δικαστηρίου ο οφειλέτης να πληρώνει με μηνιαίες
δόσεις, διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρξε συμμόρφωση με την απόφαση του Δικαστηρίου, και το Συμβούλιο
προχώρησε με μεγάλη καθυστέρηση στη λήψη περαιτέρω μέτρων.
Αναφέρεται ότι ο Οικονομικός Διευθυντής του Συμβουλίου σε υπόμνημα του προς το Πρόεδρο και τα
Μέλη του Συμβουλίου ημερ. 18.5.2016 εισηγήθηκε προς το Συμβούλιο τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων
για βελτίωση και μείωση των παλαιών χρεωστών.
Σύσταση: Το Συμβούλιο θα πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειες που καταβάλλει για είσπραξη των
οφειλόμενων ποσών.
Τέλη χρήσης.
Συμφωνίες εκχώρησης εξουσιών από το ΣΑΛ για είσπραξη τελών χρήσης. Διαπιστώθηκε ότι στις
συμφωνίες εκχώρησης εξουσιών από το ΣΑΛ, προς το Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας (ΣΥΛ),
Δήμο Λακατάμιας, Πύθο (Διανομείς Νερού) Λτδ, Οικισμό Αυτοστέγασης Ανάγυια και Κοινότητα Κάτω
Δευτεράς, που αφορούν στην είσπραξη τελών χρήσης, καθορίζεται μόνο το ποσό της προμήθειας η οποία
θα καταβάλλεται.
Αναφέρεται ότι το 2016 το Συμβούλιο προχώρησε στην ετοιμασία Συμφωνιών Εξουσιοδότησης για
είσπραξη αποχετευτικών τελών χρήσης με τους πιο πάνω, τις οποίες απέστειλε με επιστολή ημερ.
1.6.2016 στο Υπουργείο Εσωτερικών για να εξασφαλίσει την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου,
σύμφωνα με το εδάφιο 1 του άρθρου 14Α του περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμου.
Επιβολή επιπρόσθετης επιβάρυνσης. Σύμφωνα με την τακτική που ακολουθείται από το ΣΑΛ, στις
περιπτώσεις φορολογουμένων που κάνουν διευθέτηση για την εξόφληση των τελών του τρέχοντος έτους
με δόσεις, πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας εξόφλησης των τελών, δεν επιβάλλεται η
επιβάρυνση του 20% του τρέχοντος έτους.
Σύσταση: Το Συμβούλιο θα πρέπει να ενεργεί πάντοτε στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας με βάση
το άρθρο 30(3) του περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμου, έτσι ώστε να εφαρμόζονται οι αρχές της
διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης. Συνεπώς για τις πιο πάνω περιπτώσεις, εισηγούμαστε να
ζητηθεί η καταβολή της επιβάρυνσης του 20% από τα άτομα που έλαβαν την απόφαση για τη μη
είσπραξη της.
Ασφαλτόστρωση δρόμων που επηρεάζονται από την κατασκευή του αποχετευτικού συστήματος και
δρόμων στη δημαρχούμενη περιοχή Μείζονος Λευκωσίας. Όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενες
Εκθέσεις της Υπηρεσίας μας, από το 2004 το Συμβούλιο προβαίνει στην πλήρη ασφαλτόστρωση των
δρόμων στις περιοχές όπου συμπληρώνεται το αποχετευτικό σύστημα, ενώ μέχρι το 2003 κάλυπτε μόνο
το κόστος για την ασφαλτική επανόρθωση των εκσκαφών. Η ολική ασφαλτόστρωση των δρόμων με έξοδα
του Συμβουλίου χωρίς τη συνεισφορά των οικείων Δήμων, δεν καλύπτεται από οποιαδήποτε διάταξη
στον περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμο εκτός εάν η πλήρης ασφαλτόστρωση είναι αναγκαία λόγω
ολικής ή σχεδόν ολικής καταστροφής του οδοστρώματος ή εάν η εγκατάσταση του δικτύου του ΣΑΛ
γίνεται σε σχετικά πρόσφατα συντηρημένο δρόμο. Αντίθετα, την ευθύνη για τη συντήρηση των δρόμων
για την περιοχή εντός των ορίων τους φέρουν οι Δήμοι, σύμφωνα με το άρθρο 84(ε) του περί Δήμων
Νόμου, οι οποίοι για εκτέλεση τέτοιων έργων λαμβάνουν χορηγία από το Κράτος.
Κατά το 2015 διενεργήθηκαν δαπάνες ύψους €276.947 για την πλήρη ασφαλτόστρωση δρόμων σε
περιοχές της Μείζονος Λευκωσίας, όπου συμπληρώθηκε το αποχετευτικό σύστημα. Η συνολική δαπάνη
για τα έτη 2004 μέχρι 2015 ανήλθε σε €61.670.156 και αναμένεται να καλυφθεί από την αύξηση των
αποχετευτικών τελών κατά 1‰ που επιβλήθηκε επί της ακίνητης ιδιοκτησίας από το έτος 2007.
157
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύσταση: Η πρακτική της ασφαλτόστρωσης των δρόμων με έξοδα του Συμβουλίου δεν είναι σύμφωνη
με την σχετική νομοθεσία.
Όπως μας ενημέρωσε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου, οι ασφαλτοστρώσεις εντός του 2015 αφορούσαν
μικρές περιοχές και μεμονωμένες οδούς και έγιναν για σκοπούς ίσης και ομοιόμορφης μεταχείρισης όλων
των φορολογουμένων.
Υπηρεσίες Νομικού Συμβούλου. Το Συμβούλιο διατηρεί μακροχρόνια συνεργασία (από το 1994) με
συγκεκριμένο δικηγορικό γραφείο χωρίς γραπτή συμφωνία συνεργασίας. Αναφέρεται σχετικά ότι, η
τελευταία φορά για την οποία η ανανέωση της συνεργασίας εγκρίθηκε από το Συμβούλιο ήταν στις
29.6.2015 και αφορούσε την περίοδο 1.7.2015-30.6.2017 με ετήσια αμοιβή €6.000, χωρίς ωστόσο να
υπογραφεί σχετική συμφωνία.
Επίσης ο Νομικός Σύμβουλος αναλαμβάνει και όλες τις υποθέσεις που παρουσιάζονται στο δικαστήριο και
αφορούν το Συμβούλιο.
Σημειώνεται ότι, για τις υπηρεσίες Νομικού Συμβούλου, στον οποίο ανατίθενται και δικηγορικές εργασίες,
δεν τηρήθηκαν οι διαδικασίες που αναφέρονται στον Νόμο 12(Ι)/2006, ο οποίος αντικαταστήθηκε με τον
Νόμο Ν.73(Ι)/2016.
Σύσταση: Για την παροχή νομικών συμβουλών σε θέματα που σχετίζονται με την άσκηση δημόσιας
εξουσίας (θέματα διοικητικού δικαίου), το Συμβούλιο να συνάπτει μακροχρόνιες συμβάσεις (μέχρι
πέντε έτη) με νομικούς οίκους ακολουθώντας κατά το δυνατό ανταγωνιστική διαδικασία. Σε αυτή,
δεν καθίσταται υποχρεωτική η δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει
την προεπιλογή, προς υποβολή προσφορών, ενός κατάλληλου αριθμού εν δυνάμει ενδιαφερόμενων
και κατάλληλων συνεργατών, μεταξύ των οποίων θα μπορούσε να είναι, αν το Συμβούλιο το κρίνει
σκόπιμο, και ο υφιστάμενος συνεργάτης. Σε περίπτωση εν ισχύι συμβάσεων, θα μπορούσε αυτές να
συνεχιστούν για μικρή ακόμη περίοδο (ενδεικτικά αναφέρεται ως μέγιστο το ένα έτος), ειδικά αν το
Συμβούλιο κρίνει τούτο αναγκαίο. Νοείται ότι, σε περίπτωση που η εν ισχύι σύμβαση που λήγει στις
30.6.2017 δεν περιλαμβάνει ρήτρα πρόωρου τερματισμού της, τότε αυτή θα αφεθεί να εκπνεύσει
κανονικά και δεν θα τερματιστεί πρόωρα (εκτός με την συναίνεση του νομικού συμβούλου) ώστε να
μην δημιουργηθεί υπόβαθρο για την υποβολή οποιωνδήποτε απαιτήσεων κατά του Συμβουλίου.
Το Συμβούλιο να αναθέτει την εκπροσώπηση του σε περιπτώσεις αστικών αγωγών ή διαιτησιών σε
νομικούς οίκους που θα επιλέγονται ανά περίπτωση, ή για ομάδες παρόμοιων υποθέσεων για
συγκεκριμένη περίοδο. Θα μπορούσε για την επιλογή των οίκων αυτών να δημοσιεύεται πρόσκληση
επίδειξης ενδιαφέροντος και υποβολής προσφορών (ειδικά αν πρόκειται για συγκεκριμένη υπόθεση
με αμοιβή μεγάλης αξίας) ή να ζητείται συνδρομή από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο ώστε να
ενημερωθούν τα μέλη του για επίδειξη ενδιαφέροντος και καταρτισμό σχετικού καταλόγου
προεπιλογής νομικών συμβούλων, ανά επαρχία ή Παγκύπρια, νοουμένου ότι οποιαδήποτε τέτοια
διαδικασία υποστηρίζεται από κατάλληλη τεκμηρίωση. Νοείται ότι σε ειδικές περιπτώσεις, στις οποίες
κρίνεται ότι την εκπροσώπηση του Συμβουλίου θα πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένος νομικός
σύμβουλος, για παράδειγμα γιατί χειρίστηκε συναφή προσφυγή που επηρεάζει την υπό αναφορά
αγωγή, τότε τούτο θα μπορεί να γίνεται κατ΄ εξαίρεση αφού υπάρξει κατάλληλη και επαρκής
τεκμηρίωση.
158
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σε περιπτώσεις που προκύπτει ανάγκη για την εξασφάλιση υπηρεσιών νομικού συμβούλου για την
ετοιμασία ειδικών μελετών, ή εγγράφων διαγωνισμού που θα προκηρύξει το Συμβούλιο, τότε θα
πρέπει να τηρούνται οι πρόνοιες της σχετικής περί συμβάσεων νομοθεσίας και οι σχετικές αρχές
της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων, της διαφάνειας και της μη διάκρισης λόγω
ιθαγένειας και συνεπώς θα πρέπει να προκηρύσσονται ανοικτοί διαγωνισμοί, αναλόγως βέβαια
και με την εκτίμηση της αξίας της εκάστοτε ανάγκης. Σε περιπτώσεις που προκύπτει ανάγκη για την
εξασφάλιση υπηρεσιών νομικού συμβούλου για την ετοιμασία ειδικών μελετών, ή εγγράφων
διαγωνισμού που θα προκηρύξει το Συμβούλιο, τότε θα πρέπει να τηρούνται οι πρόνοιες της
σχετικής περί συμβάσεων νομοθεσίας και οι σχετικές αρχές της ίσης μεταχείρισης των
οικονομικών φορέων, της διαφάνειας και της μη διάκρισης λόγω ιθαγένειας και συνεπώς θα
πρέπει να προκηρύσσονται ανοικτοί διαγωνισμοί, αναλόγως βέβαια και με την εκτίμηση της αξίας
της εκάστοτε ανάγκης.
Εκκρεμές θέμα.
Παράλειψη του Δημοτικού Συμβουλίου Έγκωμης να επιβάλει όρους για εγκατάσταση κεντρικού
αποχετευτικού συστήματος σε υπό διαχωρισμό τεμάχιο γης στην Έγκωμη. Το Συμβούλιο δεν έχει λάβει
οποιαδήποτε μέτρα εναντίον του Δήμου Έγκωμης, ο οποίος προχώρησε στην έκδοση άδειας διαχωρισμού
τεμαχίου γης χωρίς τη συμπερίληψη όρων αναφορικά με την εγκατάσταση του αποχετευτικού
συστήματος, κατά παράβαση του περί Ρύθμισης Οδών και Οικοδομών Νόμου και παρόλο ότι το
Συμβούλιο είχε ευθύς εξαρχής, ενημερώσει σχετικά τον Δήμο.
Επισημαίνεται ότι στο συγκεκριμένο τεμάχιο έχουν ανεγερθεί κατοικίες, οι ιδιοκτήτες των οποίων θα
έπρεπε, σύμφωνα με το άρθρο 33 του περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμου, να τις συνδέσουν με τη
δημόσια υπόνομο εντός της προθεσμίας που καθορίστηκε από το Συμβούλιο, και να καταβάλλουν
καθορισμένα τέλη χρήσης του συστήματος.
Κατά το 2011 συμφωνήθηκε με τον ιδιοκτήτη του τεμαχίου όπως προχωρήσει ο ίδιος με την κατασκευή
του αποχετευτικού συστήματος στον εν λόγω διαχωρισμό, κάτι το οποίο δεν έγινε.
Εντός του 2015 η εμπλεκόμενη εταιρεία τέθηκε σε καθεστώς εκκαθάρισης. Το ΣΑΛ με επιστολή του ημερ.
23.7.2015 ενημέρωσε τον Δήμο Έγκωμης για την υπ΄ αναφορά εκκρεμότητα στο συγκεκριμένο διαχωρισμό
και την ανάγκη όπως εξευρεθούν τρόποι για υλοποίηση των υποχρεώσεων της υπό εκκαθάριση εταιρείας.
Σημειώνεται επίσης ότι σύμφωνα με πρακτικά συνεδρίας του ΣΑΛ ημερ. 4.4.2016, το κόστος εγκατάστασης
του προτεινόμενου αποχετευτικού συστήματος υπολογίζεται σε περίπου €90.000-€100.000. Το Συμβούλιο
αποφάσισε όπως σταλεί επιστολή στο Δήμο Έγκωμης με την οποία να ζητείται ενημέρωση αναφορικά με
τις ενέργειες που έχουν ληφθεί από το Δήμο για υλοποίηση της υποχρέωσης του, καθώς επίσης και να
τονιστεί ότι το ΣΑΛ θα διεκδικήσει τα δικαιώματα του για την παράλειψη επιβολής όρων από μέρους του
εν λόγω Δήμου.
Σύσταση: Το πιο πάνω θέμα θα πρέπει άμεσα να επιλυθεί μεταξύ των εμπλεκομένων μερών.
Εργασίες ολικών ασφαλτοστρώσεων που έχουν πραγματοποιηθεί στα πλαίσια των Συμβολαίων που
εκτέλεσε το ΣΑΛ. Κατόπιν προκαταρκτικού ελέγχου στα στοιχεία που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας
από το ΣΑΛ στις 20.8.2015 – τα οποία αφορούν τις εργασίες ολικών ασφαλτοστρώσεων που έχουν
πραγματοποιηθεί στα πλαίσια των Συμβολαίων που εκτέλεσε το ΣΑΛ – και σύγκρισης τους με τα
αντίστοιχα στοιχεία (ολικών ασφαλτοστρώσεων) που τηρούνται από το Τμήμα Δημοσίων Έργων (ΤΔΕ),
159
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
διαπιστώθηκε ότι σε αρκετές περιπτώσεις, οι τιμές μονάδος που συμφωνήθηκαν μεταξύ ΣΑΛ και
Εργολάβων για απευθείας ανάθεση των εν λόγω εργασιών ήταν ψηλότερες από τις τιμές μονάδος που
ίσχυαν – κατά τις αντίστοιχες χρονικές περιόδους – στα συμβόλαια ολικών ασφαλτοστρώσεων που
συνήψε το ΤΔΕ, που είναι και το αρμόδιο Τμήμα του δημοσίου για τα πλείστα – παρόμοιας φύσης – έργα
του.
Για παράδειγμα, στο Συμβόλαιο του ΣΑΛ με αρ. 2-3-03 (συνολικό κόστος ολικής ασφαλτόστρωσης:
€350.156), η τιμή μονάδος για προμήθεια και τοποθέτηση ασφαλτικού σκυροδέματος για κατασκευή
επιφανειακής στρώσης (wearingcourse) πάχους 5 cm ήταν κατά 15% περίπου ψηλότερη της αντίστοιχης
τιμής μονάδος του ΤΔΕ κατά την ίδια χρονική περίοδο, για την επαρχία Λευκωσίας.
Σημειώνεται ότι σε άλλα 4 Συμβόλαια του ΣΑΛ, των οποίων οι εργασίες ολικών ασφαλτοστρώσεων
πραγματοποιήθηκαν – με απευθείας ανάθεση – περίπου την ίδια χρονική περίοδο και κόστισαν συνολικά
€3.066.034, η αντίστοιχη τιμή μονάδος ήταν κατά 11% - 12% χαμηλότερη της τιμής του Συμβολαίου με αρ.
2-3-03.
Ανάλογα σημαντική διαφορά παρατηρήθηκε και στην τιμή μονάδος που συμφωνήθηκε μεταξύ ΣΑΛ και
Εργολάβων – στις περιπτώσεις απευθείας ανάθεσης – για αφαίρεση (milling) ασφαλτικού σκυροδέματος
σε πάχος 5cmκαι απομάκρυνση των άχρηστων υλικών που προκύπτουν από την εργασία αυτή, καθώς και
στην τιμή μονάδος επάλειψης της επιφάνειας του ασφαλτικού οδοστρώματος με ασφαλτικό γαλάκτωμα
(tack coat).
Επειδή το συνολικό κόστος των απευθείας αναθέσεων εργασιών ολικών ασφαλτοστρώσεων σε έργα του
ΣΑΛ ανήλθε σε σημαντικό ποσό, θεωρήσαμε ότι το όλο θέμα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης, αφού – κατά
την άποψη μας – στις περιπτώσεις αυτές το ΣΑΛ θα μπορούσε να εξασφαλίσει καλύτερες τιμές από τους
Εργολάβους, θέτοντας ως διαπραγματευτικό επιχείρημα τις αντίστοιχες τιμές του Τμήματος Δημοσίων
Έργων. Λόγω της σοβαρότητας του θέματος αλλά και του γεγονότος ότι αυτό σχετίζεται με την ποινική
έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη, οι διαπιστώσεις/παρατηρήσεις μας κοινοποιήθηκαν – στις 11.1.2016 –
στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας καθώς και στον Αρχηγό Αστυνομίας, για ενημέρωση τους και για
τυχόν περαιτέρω ενέργειες.
Τον Νοέμβριο 2016, το ΣΑΛ μάς πληροφόρησε ότι δεν είναι σε θέση να σχολιάσει καθ’ οιονδήποτε τρόπο
τις διαπιστώσεις/παρατηρήσεις μας, αφού δεν έχει ενώπιον του τις τιμές σύγκρισης στις οποίες
αναφέρθηκε η Υπηρεσία μας, τον ακριβή χρόνο εκτέλεσης των εργασιών του ΤΔΕ, αλλά ούτε και τις
συνθήκες και τι κάλυπταν επακριβώς τα Συμβόλαια του ΤΔΕ.
Ωστόσο, το ΣΑΛ δεν αμφισβήτησε την παρακάτω σύσταση της Υπηρεσίας μας, την οποία υιοθέτησε.
Σύσταση:Η απευθείας ανάθεση εργασιών σε Αναδόχους πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις σχετικές
πρόνοιες της Νομοθεσίας, αξιολογώντας όλα τα δεδομένα/στοιχεία.
Συμβόλαιο με αρ. GN-SPS/2005 – Αντλιοστάσια. Κατόπιν έρευνας που διεξήχθη από την Υπηρεσία μας με
τη συνδρομή ιδιώτη συμβούλου κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου 2016, στον οποίο
αναθέσαμε τη διερεύνηση της διαχείρισης του πιο πάνω Συμβολαίου, διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
(i)
Προβληματική μελέτη/σχεδιασμός του Έργου, με τα υπόγεια αντλιοστάσια – σε μεγάλο βάθος – που
κατασκευάστηκαν.
(ii)
Έγκριση εγκατάστασης διαφορετικού τύπου αντλιών από τον τύπο που καθοριζόταν στα έγγραφα
του Συμβολαίου. Οι αντλίες που εγκαταστάθηκαν δεν είναι κατάλληλες για οικιακά λύματα που
περιέχουν ινώδη, όπως συμβαίνει δηλαδή με τα λύματα που αντλούνται.
(iii)
Μη ικανοποιητική λειτουργία του συστήματος σχαρών φιλτραρίσματος που επιλέγηκε και
εγκρίθηκε από τους Συμβούλους Μηχανικούς, δεδομένου ότι οι σχάρες αυτές δεν έχουν τη
160
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
δυνατότητα να κατακρατούν αντικείμενα και ακαθαρσίες μικρότερου μεγέθους των 50mm, όπως
είναι τα ινώδη τα οποία περιέχονται στα οικιακά λύματα, με αποτέλεσμα αυτά να καταλήγουν στις
αντλίες, οι οποίες δεν είναι κατάλληλες για οικιακά λύματα που περιέχουν ινώδη. Ο πιο πάνω είναι
ο κυριότερος λόγος για τον οποίο παρουσιάζονται συχνά στομώσεις των αντλιών, προκαλώντας –
πέραν των προβλημάτων στην ομαλή λειτουργία του συστήματος – και τεράστια έξοδα στο ΣΑΛ, για
αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας των αντλιών.
Ο αυτόματος μηχανισμός καθαρισμού των σχαρών καταργήθηκε λόγω της προβληματικής
λειτουργίας του, με αποτέλεσμα ο καθαρισμός να γίνεται χειροκίνητα και επί καθημερινής βάσης.
(iv)
Προβλήματα στην επάρκεια/απόδοση των αντλιών, με αποτέλεσμα το ΣΑΛ να αναγκαστεί να
χρησιμοποιήσει και τον εφεδρικό αγωγό (μελλοντικής φάσης του αποχετευτικού), για αύξηση της
απόδοσης τους.
Κατόπιν και των τεράστιων προβλημάτων που δημιουργήθηκαν με το πλημμύρισμα του
αντλιοστασίου Ανθούπολης, κρίθηκε αναγκαίο όπως δοθεί οδηγία στον Εργολάβο για τοποθέτηση
συστήματος επείγουσας άντλησης (emergency pumping) και στα επτά αντλιοστάσια (επιπρόσθετη
αντλία), κάτι το οποίο επιβάρυνε το ΣΑΛ με το επιπρόσθετο – σημαντικό – ποσό του €1.225.363. Σε
περίπτωση μάλιστα που σημειωθεί ελάχιστη βροχόπτωση, ακόμη και με το σύστημα επείγουσας
άντλησης σε λειτουργία, δημιουργούνται προβλήματα μη ικανοποιητικής επάρκειας/απόδοσης των
αντλιών. Τα εν λόγω προβλήματα μεγεθύνονται, στην περίπτωση που η βροχόπτωση είναι
παρατεταμένη.
Επισημαίνεται ότι οι αντλίες που εγκαταστάθηκαν για το σύστημα επείγουσας άντλησης, είναι του
τύπου που είχε προδιαγραφεί και για τις βασικές αντλίες (αλλά εγκαταστάθηκε άλλος τύπος) και
όπως διαπιστώθηκε από τη μέχρι σήμερα λειτουργία τους, αυτές λειτουργούν χωρίς προβλήματα,
σε αντίθεση με τις βασικές αντλίες.
(v)
Τα αίτια του πλημμυρίσματος του αντλιοστασίου Ανθούπολης, το οποίο σημειώθηκε στις 28.3.2009,
διερευνήθηκαν από τον Εργολάβο, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει σαφής και αντικειμενική εικόνα
για τους λόγους που το προκάλεσαν, δημιουργώντας εύλογα ερωτηματικά για τη στάση την οποία
τήρησε το ΣΑΛ καθώς και οι Σύμβουλοι Μηχανικοί, παραλείποντας να αναζητήσουν ανεξάρτητη
διερεύνηση.
Μετά το πλημμύρισμα του αντλιοστασίου της Ανθούπολης και – σε μικρότερη έκταση – του
αντλιοστασίου SPS – 11, το ΣΑΛ επιβαρύνθηκε με πρόσθετα έξοδα για νέες υπέργειες κατασκευές
στα αντλιοστάσια και μεταφορά – στις κατασκευές αυτές – όλων των ηλεκτρολογικών πινάκων, των
ηλεκτρογεννητριών, των συστημάτων ελέγχου και προειδοποίησης/συναγερμού, τα οποία ήταν
εγκατεστημένα στα υπόγεια αντλιοστάσια.
(vi)
Κατά την παράδοση των αντλιοστασίων στο ΣΑΛ (αφού έληξε η περίοδος λειτουργίας και
συντήρησης τους από τον Εργολάβο), προκύπτει ότι υπήρχαν διάφορα προβλήματα/
δυσλειτουργίες, όπως – μεταξύ άλλων – μη λειτουργία των αυτοματισμών των σχαρών,
προβλήματα με στομώσεις των αντλιών, μη λειτουργία των αποσμητικών φίλτρων, έλλειψη
εκπαίδευσης προσωπικού του ΣΑΛ (με ευθύνη και του ΣΑΛ).
(vii) Το αρχικό ποσό του εν λόγω Συμβολαίου ήταν £10.447.661,09 (€17.850.888,80) και ως αποτέλεσμα
των ποσών που πιστοποίησαν οι Σύμβουλοι Μηχανικοί στον Εργολάβο έναντι της εκτελεσθείσας
εργασίας που προνοείτο στο Συμβόλαιο, των Αλλαγών, των Απαιτήσεων του Εργολάβου, διαφόρων
συμφωνιών που συνομολογήθηκαν μεταξύ ΣΑΛ και Εργολάβου κ.λπ., το τελικό ποσό του
Συμβολαίου ανήλθε στα £14.998.028,09 (€25.625.652,40), δηλαδή αυξήθηκε κατά 43,6%, χωρίς να
λαμβάνεται υπόψη το ποσό του €1.071.917,76, το οποίο καταβλήθηκε στον Εργολάβο για την
161
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
επέκταση του συμβολαίου λειτουργίας και συντήρησης, πέραν των 24 μηνών που προνοείτο στη
σύμβαση.
(viii) Ο Εργολάβος έχει υποβάλει 49 Απαιτήσεις για το συνολικό ποσό των £6.935.306,36
(€11.849.674,44), οι οποίες θα εξεταστούν στα πλαίσια της διαδικασίας Διαιτησίας που βρίσκεται σε
εξέλιξη μεταξύ του ΣΑΛ και του Εργολάβου.
Για αριθμό Απαιτήσεων του Εργολάβου, οι Σύμβουλοι Μηχανικοί δεν είχαν εκδώσει έγκαιρα τις
Αποφάσεις τους, παραβιάζοντας τις συμβατικές τους υποχρεώσεις.
Τελικά, οι εκκρεμούσες Αποφάσεις εκδόθηκαν ετεροχρονισμένα, στις 29.2.2016.
(ix)
Σε μεταγενέστερο στάδιο, το ΣΑΛ απευθύνθηκε στο ΕΤΕΚ για διορισμό ανεξάρτητου
εμπειρογνώμονα, ο οποίος ανέλαβε να υποβάλει έκθεση στο ΣΑΛ, σε σχέση με τα
προβλήματα/δυσλειτουργίες που παρουσιάστηκαν στα αντλιοστάσια.
Η Υπηρεσία μας θεωρεί ότι οι πιο πάνω πράξεις/παραλήψεις των Συμβούλων Μηχανικών και της
Υπηρεσίας του ΣΑΛ καταδεικνύουν κακοδιαχείριση του Συμβολαίου και, ενδεχομένως διασπάθιση
δημοσίου χρήματος ή/και διάπραξη ποινικών αδικημάτων. Οι εν λόγω πράξεις/παραλείψεις κατά πάσα
πιθανότητα θα έχουν ως αποτέλεσμα την επιβάρυνση του ΣΑΛ (και κατ’ επέκταση των πολιτών της
μείζονος Λευκωσίας που καταβάλλουν τα σχετικά τέλη) με τεράστια έξοδα για την
επιδιόρθωση/αντικατάσταση των αντλιών καθώς και για την ετήσια λειτουργία και συντήρηση τους.
Επειδή το θέμα αυτό σχετίζεται με την ποινική έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη, η Υπηρεσία μας
ενημέρωσε γραπτώς – στις 25.4.2016 – τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για τα
πορίσματα/διαπιστώσεις μας.
Στις 6.5.2016, ο Γενικός Εισαγγελέας διαβίβασε στον Αρχηγό της Αστυνομίας τα πορίσματα/διαπιστώσεις
μας, για διερεύνηση τους, στα πλαίσια της ποινικής έρευνας που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Τον Νοέμβριο 2016, το ΣΑΛ συμφώνησε – σε γενικές γραμμές – με τα πορίσματα/διαπιστώσεις μας,
παραθέτοντας συγκεκριμένες ενέργειες στις οποίες έχει προβεί, προκειμένου να τεκμηριώσει ότι το
Συμβούλιο ενήργησε έγκαιρα σε σχέση με τα προβλήματα/δυσλειτουργίες των αντλιοστασίων.
Σύσταση: Η διαχείριση των συμβάσεων πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις πρόνοιες τους. Για τις πιο
πάνω παραβιάσεις των προνοιών της σύμβασης, θα πρέπει να ζητηθούν οι εξηγήσεις των Συμβούλων
Μηχανικών που επέβλεπαν και παρέλαβαν το Έργο.
162
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
3.3
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ-ΑΜΑΘΟΥΝΤΑΣ
Τα θέματα που ακολουθούν αφορούν στον διαχειριστικό έλεγχο των μη εξελεγμένων Οικονομικών
Καταστάσεων για το έτος 2015.
Χρεώστες και προπληρωμές. Το σύνολο των χρεωστών και προπληρωμών στις 31.12.2015, ανήλθε σε
€20.813.340. Από τους συνολικούς χρεώστες, ποσό ύψους €2.428.894 αφορά σε οφειλές της Κυπριακής
Δημοκρατίας.
(α) Χρεώστες αποχετευτικών τελών. Τα οφειλόμενα αποχετευτικά τέλη ανέρχονταν στις 31.12.2015 σε
€13.507.918. Σημειώνεται ότι ποσό ύψους €962.374 αφορά σε οφειλές για νομικά και άλλα έξοδα αγωγών
που κινήθηκαν για είσπραξη των οφειλόμενων τελών.
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου μάς ανέφερε ότι το Συμβούλιο καταβάλλει συστηματική προσπάθεια μέσα
στα πλαίσια των δυνατοτήτων του για είσπραξη των καθυστερημένων οφειλών.
(β) Χρεώστες τελών χρήσης. Το συνολικό ποσό των οφειλόμενων τελών χρήσης στις 31.12.2015,
ανερχόταν σε €2.107.347 σε σύγκριση με €1.944.061 στις 31.12.2014. Σημειώνεται ότι στο ποσό αυτό
περιλαμβάνονται οφειλές από τους καταναλωτές, ύψους €817.285 (€736.871 στις 31.12.2014) οι οποίες
δεν εισπράχθηκαν από τις Αρχές Υδατοπρομήθειας.
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου μάς πληροφόρησε ότι το Συμβούλιο προχώρησε με τη λήψη νομικών μέτρων
εναντίον χρεωστών τελών χρήσης με στόχο την ανάκτηση των οφειλών αυτών.
(γ) Οφειλές Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι συνολικές οφειλές της Κυπριακής Δημοκρατίας προς το
Συμβούλιο στις 31.12.2015 ανέρχονταν σε €2.428.894, σε σύγκριση με €2.909.416 στις 31.12.2014,
δηλαδή σημειώθηκε μείωση €480.022 ή ποσοστό 16,5%. Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών της
Κυπριακής Δημοκρατίας αφορούσε σε οφειλές του ΤΑΥ ( €623.851), τόσο για κατασκευαστικά έργα όσο
και για τα κόστη λειτουργίας και συντήρησης της τριτοβάθμιας επεξεργασίας.
Όσον αφορά στις οφειλές του Υπουργείου Εσωτερικών (€114.447), το Συμβούλιο, κατόπιν απόφασης της
Ολομέλειας, καταχώρισε την Αγωγή αρ. 2063/2013 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, με ημερ.
27.5.2013, εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το ποσό αφορά κυρίως σε έξοδα ετοιμασίας μελετών
και σχεδίων για τη σύνδεση Κυβερνητικών Οικισμών και Συνοικισμών Αυτοστέγασης Λεμεσού με το
κεντρικό αποχετευτικό σύστημα Λεμεσού – Αμαθούντας, τα οποία ετοιμάστηκαν για λογαριασμό του
Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως.
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου μάς ανέφερε ότι το ΤΑΥ καταβάλλει διάφορα ποσά έναντι των χρεώσεων του
Συμβουλίου χωρίς να προβαίνει σε τελική διευθέτησή τους, αφού δεν έχει ολοκληρωθεί η τελική
συμφωνία μεταξύ των δύο μερών, παρά τις συνεχείς προσπάθειες που καταβάλλει το Συμβούλιο, για την
επίτευξη τελικής συμφωνίας.
(δ) Καθυστερημένες οφειλές – Αγωγές. Για είσπραξη των οφειλόμενων ποσών για την περίοδο 19992015, κινήθηκαν συνολικά 5.362 αγωγές, για συνολικό ποσό €11.394.060, από τις οποίες εξοφλήθηκαν τα
ποσά 3.732 αγωγών και εισπράχθηκε ποσό ύψους €7.755.427, ενώ η είσπραξη συνολικού ποσού
€3.638.633 για 1.630 αγωγές εκκρεμεί. Αναφέρεται σχετικά ότι συνολικό ποσό €1.146.020 αφορά σε 17
ανείσπρακτες αγωγές και οφείλεται από ξενοδοχειακές μονάδες.
Σύσταση: Το Συμβούλιο να συνεχίσει τις προσπάθειες που καταβάλλει για είσπραξη των οφειλόμενων
ποσών.
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου μάς πληροφόρησε ότι μετά από απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου
κινούνται αγωγές για ποσά άνω των €3.000. Μας επισήμανε επίσης ότι οι διαδικασίες διεκδίκησης και
ανάκτησης των οφειλόμενων ποσών, καθώς επίσης και η εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων και των
διαφόρων ενταλμάτων τα οποία εκδίδονται είναι χρονοβόρες.
163
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
3.4
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
Τα θέματα που ακολουθούν αφορούν στο διαχειριστικό έλεγχο των μη εξελεγμένων οικονομικών
καταστάσεων για την περίοδο 1.1.2013-30.6.2015.
Προσωπικό
(α) Κανονισμοί προσωπικού. Όπως αναφέρθηκε και στις προηγούμενες Εκθέσεις της Υπηρεσίας μας,
κατά το 2009, το Συμβούλιο υπόβαλε στο Υπουργείο Εσωτερικών, προσχέδιο τροποποιητικών Κανονισμών
για τροποποίηση των περί Υπηρεσίας του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λάρνακας Κανονισμών του 1995,
του οποίου η διαδικασία έγκρισης εκκρεμεί στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Το Συμβούλιο, με τις επιστολές ημερ. 13.11.2013 και 11.4.2016 ζήτησε από τον Γενικό Διευθυντή του
Υπουργείου Εσωτερικών, την επίσπευση της προώθησης της διαδικασίας έγκρισης των τροποποιητικών
Κανονισμών, η οποία ακόμη εκκρεμεί.
Σύσταση: Το θέμα πρέπει να τύχει άμεσου χειρισμού και να τακτοποιηθεί χωρίς περαιτέρω
καθυστέρηση. Αυτή η παρατεταμένη καθυστέρηση δεν αιτιολογείται.
(β) Αναβάθμιση/προαγωγή του Μηχανολόγου Μηχανικού σε Υπεύθυνο Εργοστασίου και διορισμός
του ως Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή. Το Συμβούλιο στη συνεδρία του ημερ. 31.7.2008 αποφάσισε την
αναβάθμιση/προαγωγή από 1.8.2008 του Μηχανολόγου Μηχανικού (Κλ. Α9-11-12) σε Υπεύθυνο
Εργοστασίου και Συντήρησης (Κλ. Α13), χωρίς την έγκριση του Υπουργείου Εσωτερικών και χωρίς την
ύπαρξη εγκεκριμένου Σχεδίου Υπηρεσίας της θέσης. Σημειώνεται ότι, παρότι το αίτημα για τη δημιουργία
της θέσης υποβάλλεται κάθε χρόνο στον Προϋπολογισμό του Συμβουλίου -και απορρίπτεται- εντούτοις το
Συμβούλιο συνεχίζει μέχρι σήμερα να μην συμμορφώνεται.
Ενόψει της πρόωρης αφυπηρέτησης της Γενικής Διευθύντριας του Συμβουλίου στις 31.12.2012, το
Συμβούλιο με απόφασή του ημερ. 19.12.2012, διόρισε τον εν λόγω Μηχανολόγο Μηχανικό στη θέση του
Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή, από 1.1.2013. Η αναπλήρωση ήταν αρχικά διάρκειας τριών μηνών και εκ
περιτροπής με τον Μηχανικό Αποχετεύσεων. Το Συμβούλιο στις 4.6.2013 ακύρωσε τον διορισμό του
Μηχανικού Αποχετεύσεων, επικαλούμενο σύγκρουση συμφερόντων και αποφάσισε το διορισμό του
Μηχανολόγου Μηχανικού ως Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή, μέχρι την πλήρωση της θέσης Γενικού
Διευθυντή.
Σύσταση: Η εκκρεμότητα στα θέματα της μισθοδοσίας του προσωπικού πρέπει να επιλυθεί άμεσα. Η
θέση του Υπεύθυνου Εργοστασίου και Συντήρησης (Κλ. Α13) δεν έχει εγκριθεί από το Υπουργείο
Εσωτερικών και ως εκ τούτου η απόφαση του Συμβουλίου θα πρέπει να ανακληθεί καθότι δεν είναι
σύννομη.
Ο Προεδρεύων του Συμβουλίου μας ανέφερε ότι η θέση του Υπεύθυνου Λειτουργίας και Συντήρησης
δημιουργήθηκε από το Συμβούλιο στις 18.4.1997 για την πλέον εύρυθμη και παραγωγική λειτουργία του
Συμβουλίου, και ότι ο εν λόγω Λειτουργός εκτελεί αναβαθμισμένα καθήκοντα Αν. Γενικού Διευθυντή του
Οργανισμού από την 1.1.2013 χωρίς οποιοδήποτε μισθοδοτικό αντιστάθμισμα.
(γ)
Μετατροπή ατόμων με αγορά υπηρεσιών σε καθεστώς εργοδοτουμένων αορίστου χρόνου.
(i)
Το Συμβούλιο στη συνεδρία του ημερ. 10.11.2014 αποφάσισε τη μετατροπή του συμβολαίου
μίσθωσης υπηρεσιών του Τεχνικού Ηλεκτρονικών Υπολογιστών από την ημερομηνία λήξης
του 16.5.2015, σε καθεστώς εργοδοτουμένου αορίστου χρόνου. Σημειώνεται ότι ο Τεχνικός
Ηλεκτρονικών Υπολογιστών προσέφερε υπηρεσίες στο Συμβούλιο από τις 15.4.2008, με
αγορά υπηρεσιών, αφού ήταν ο επιτυχόντας προσφοροδότης δύο διαγωνισμών.
(ii)
Το Συμβούλιο στη συνεδρία του ημερ. 28.4.2014 αποφάσισε την ανανέωση του συμβολαίου
164
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
μίσθωσης υπηρεσιών της Γραμματειακού Λειτουργού για 18 μήνες - όπως προνοούν οι όροι
του συμβολαίου – και με τη λήξη αυτής της περιόδου τη μετατροπή του συμβολαίου σε
σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου, εφόσον – όπως αναφέρεται στην απόφαση – το
καθεστώς κάτω από το οποίο εργάζεται η γραμματειακή λειτουργός αποτελεί σχέση εργοδότη
– εργοδοτουμένου. Σημειώνεται ότι το συμβόλαιο μίσθωσης υπηρεσιών συνάφθηκε κατόπιν
διαγωνισμού για διάρκεια 3 ετών, με βάση τον οποίο συνάφθηκαν συμβάσεις μίσθωσης
υπηρεσιών με άλλα 11 άτομα, και συνεπώς ελλοχεύει ο κίνδυνος παρόμοιου χειρισμού και
για τους υπόλοιπους Λειτουργούς.
Σύσταση: Η μίσθωση υπηρεσιών Τεχνικού Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Γραμματειακού
Λειτουργού, λόγω των καθηκόντων και της φύσης της παρεχόμενης υπηρεσίας, παραπέμπει σε
πρόσληψη υπαλλήλων, χωρίς να ακολουθηθούν οι νόμιμες διαδικασίες, ενέργεια μη επιτρεπτή. Το
Συμβούλιο θα πρέπει να επανεξετάσει το όλο θέμα μετατροπής συμβολαίων μίσθωσης υπηρεσιών
σε συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου, καθότι αποτελεί ουσιαστικά έμμεση πρόσληψη
προσωπικού. Σχετική με το πιο πάνω θέμα είναι η εγκύκλιος του Υπουργείου Οικονομικών με αρ.
1372 και ημερομηνίας 17.9.2008.
Ο Προεδρεύων του Συμβουλίου μάς ανάφερε ότι τα δύο άτομα εργάστηκαν για χρόνια για κάλυψη
μόνιμων υπηρεσιακών αναγκών του Συμβουλίου και ότι η μετατροπή του καθεστώτος εργοδότησης των εν
λόγω ατόμων σε αορίστου χρόνου, έγινε σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου 98(Ι)2003 «Ο Περί
Εργοδοτουμένων με Εργασία Ορισμένου Χρόνου (Απαγόρευση Δυσμενούς Μεταχείρισης)». Τα υπόλοιπα
11 άτομα εργάζονται σε έργο που έχει αρχή και τέλος και με τη λήξη των συμβολαίων τους ή/και την
ολοκλήρωση του έργου θα διακοπεί η συνεργασία τους με τον Οργανισμό.
Χρεώστες. Οι χρεώστες αποχετευτικών τελών στις 31.12.2014 ανέρχονταν σε €5.860.068 σε σύγκριση με
€5.026.018 στις 31.12.2013, σημειώθηκε δηλαδή αύξηση ύψους €834.050 ή ποσοστό 16,6%.
Λήψη νομικών μέτρων για είσπραξη των οφειλόμενων τελών. Όπως διαπιστώθηκε, 254 άτομα/εταιρείες
οφείλουν από το 1992 ποσά πέραν των €3.000, με το συνολικό ποσό της οφειλής τους να ανέρχεται σε
€3.633.247. Στις 24.6.2014 εκκρεμούσαν 1071 νομικές υποθέσεις για συνολικές οφειλές ύψους
€1.593.479, συμπεριλαμβανομένων των νομικών εξόδων, και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν σε συνεδρία
του Συμβουλίου ημερ. 24.6.2014, για 3647 χρεώστες, με συνολικές οφειλές ύψους €2.824.863, το
Συμβούλιο μπορεί να προχωρήσει με αγωγή.
Το Συμβούλιο αποφάσισε όπως σε πρώτο στάδιο σταλούν προειδοποιητικές επιστολές σε όλους τους
χρεώστες με οφειλές ύψους €100 και άνω και στη συνέχεια αν δεν συμμορφωθούν, να προχωρήσει με
νομικά μέτρα εναντίον τους. Μετά την πιο πάνω απόφαση, 5 δικηγόροι ανέλαβαν συνολικά 2357
υποθέσεις συνολικής οφειλής €2.449.929 για τις οποίες απέστειλαν υπενθυμητικές επιστολές, ενώ για τις
εκκρεμείς οφειλές άνω των €500 έχουν καταχωριστεί 802 αγωγές.
Σύσταση: Οι προσπάθειες του Συμβουλίου για την είσπραξη των οφειλόμενων ποσών, θα πρέπει να
συνεχιστούν.
Ο Προεδρεύων του Συμβουλίου μάς πληροφόρησε ότι το ποσοστό εισπράξεων των αποχετευτικών τελών
είναι γύρω στο 93% και το ΣΑΛ εφαρμόζει την πρακτική των μηνιαίων δόσεων, καθώς επίσης και νομικά
μέτρα.
165
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Συνεισφορά Συμβουλίου προς τον Δήμο Λάρνακας για την ασφαλτόστρωση δρόμων που επηρεάζονται
από την κατασκευή της Β΄ Φάσης του αποχετευτικού συστήματος. Σε πρακτικά ημερ. 21.7.2010
αποφασίστηκε όπως το Συμβούλιο αποζημιώνει το Δήμο Λάρνακας για μέρος του κόστους της
ασφαλτόστρωσης των δρόμων που επηρεάζονται από την κατασκευή της Β΄ Φάσης του αποχετευτικού
συστήματος καθώς και για μέρος του κόστους για την επιβάρυνση του Δήμου για μελλοντικές
επιδιορθώσεις στα αυλάκια αποχετεύσεων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις δρόμων θα αναλαμβάνει το
πλήρες κόστος της ολικής ασφαλτόστρωσής τους. Το Συμβούλιο θα καταβάλλει επίσης στον Δήμο
Λάρνακας διοικητικά έξοδα ύψους €2 ανά τρέχον μέτρο εκσκαφών για τον έλεγχο των εργασιών του
εργολάβου του Συμβουλίου, για το κόψιμο και την επανόρθωση του ασφάλτου στα αυλάκια, καθώς και
διοικητικά έξοδα ύψους 25% στις χρεώσεις για τη συνεισφορά του Συμβουλίου για πιθανές μελλοντικές
καθιζήσεις και επαλείψεις δρόμων. Στις 7.6.2013 υπογράφηκε σχετική συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου
και του Δήμου Λάρνακας η οποία προνοεί τα πιο πάνω.
Σημειώνεται ότι στα συμβόλαια των έργων της Β΄ Φάσης περιλαμβάνεται πρόνοια για 18μηνη συντήρηση
των επιστρώσεων για την αποκατάσταση των ζημιών από καθιζήσεις, το κόστος της οποίας καταβάλλεται
από το Συμβούλιο. Όπως αναφέρεται στην πιο πάνω συμφωνία, το συνολικό κόστος για το Συμβούλιο για
τις πιο πάνω εργασίες υπολογίζεται σε €8.109.790. Το ποσό αυτό θα προσαρμόζεται ανάλογα με τις
αυξομειώσεις που μπορεί να έχουν οι τιμές μονάδας του εκάστοτε ισχύοντα συγκεντρωτικού καταλόγου
των τιμών μονάδας για την επανόρθωση των εκσκαφών σε δρόμους και πεζοδρόμια του Τμήματος
Δημοσίων Έργων.
Κατά το 2013 και 2014 καταβλήθηκαν προς τον Δήμο Λάρνακας ποσά ύψους €1.100.049 και €1.160.553
αντίστοιχα. Η οφειλή προς τον Δήμο στις 31.12.2014 ανερχόταν σε €1.348.226.
Σημειώνεται ότι η ολική ασφαλτόστρωση των δρόμων με έξοδα του Συμβουλίου (είτε εξ ολοκλήρου είτε
κατά αναλογία) δεν καλύπτεται από οποιαδήποτε διάταξη στον περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμο,
εκτός σε τμήματα δρόμων που λόγω της εκσκαφής για το αποχετευτικό σύστημα προκλήθηκε ζημιά σε όλο
(ή σχεδόν όλο) το πλάτος του δρόμου. Αντίθετα, την ευθύνη για τη συντήρηση των δρόμων φέρουν οι
Δήμοι, σύμφωνα με το άρθρο 84(ε) του περί Δήμων Νόμου, οι οποίοι, για εκτέλεση τέτοιων έργων,
λαμβάνουν χορηγία από το Κράτος. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η δαπάνη επισκευής και συντήρησης
βαραίνει την Κυβέρνηση, σύμφωνα με το άρθρο 11 του περί Οδών και Οικοδομών Νόμου, Κεφ. 96, εκτός
αν προνοείται διαφορετικά από οποιονδήποτε νόμο που είναι εκάστοτε σε ισχύ.
Αναφέρεται σχετικά ότι με την επιστολή της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ημερ. 23.3.2016 προς τον
Προεδρεύοντα και μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Λάρνακας, με κοινοποίηση, μεταξύ άλλων, και στον
Αν. Γενικό Διευθυντή Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λάρνακας, εκφράστηκε η άποψη ότι οι εν λόγω
χρεώσεις επιβάλλονται καταχρηστικά από τον Δήμο Λάρνακας.
Σύσταση: Η πρακτική της ασφαλτόστρωσης των δρόμων με έξοδα του Συμβουλίου δεν είναι σύμφωνη
με την σχετική νομοθεσία και ως εκ τούτου θα πρέπει να εξεταστεί το θέμα άμεσου τερματισμού της
πιο πάνω συμφωνίας και επιστροφής στο ΣΑΛ των αντίστοιχων ποσών που έχει εισπράξει ο Δήμος
Λάρνακας.
Άδειες οικοδομής και πιστοποιητικά τελικής έγκρισης των αντλιοστασίων.
Σε αντίθεση με τις πρόνοιες του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου, το Συμβούλιο έχει ανεγείρει
και χρησιμοποιεί οικοδομές χωρίς την έκδοση της νενομισμένης άδειας και πιστοποιητικού τελικής
έγκρισης από τις αρμόδιες Αρχές. Για 5 αντλιοστάσια της Α' Φάσης δεν έχει εκδοθεί άδεια οικοδομής από
την αρμόδια Αρχή, επειδή εκκρεμεί η υποβολή ηλεκτρομηχανολογικής μελέτης από το Συμβούλιο, ενώ για
όλα τα αντλιοστάσια της Α' Φάσης δεν έχει εξασφαλιστεί πιστοποιητικό τελικής έγκρισης. Να σημειωθεί
ότι από το 2000 λειτουργούν όλα τα αντλιοστάσια της Α' Φάσης.
166
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Σύσταση: Το Συμβούλιο να προβεί άμεσα σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για συμμόρφωση με την
ισχύουσα νομοθεσία και να αποφεύγει παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον.
Ο Προεδρεύων του Συμβουλίου μάς πληροφόρησε ότι για τις περιπτώσεις αντλιοστασίων όπου υπάρχει
ιδιοκτησιακό καθεστώς, έχει ήδη καταθέσει στον Δήμο Λάρνακας αιτήσεις για έκδοση αδειών οικοδομής.
Για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει ιδιοκτησιακό καθεστώς έχει προβεί σε ενέργειες για εκμίσθωση των
χώρων των αντλιοστασίων μέσω του Επαρχιακού Κτηματολογίου Λάρνακας.
Προσφορά για προμήθεια άλατος (χλωριούχου νατρίου) για τη λειτουργία της παραγωγής χλωρίνης
στον Σταθμό Επεξεργασίας Λυμάτων Λάρνακας. Σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης της πιο πάνω
προσφοράς ημερ. 29.5.2013, λήφθηκαν 5 εμπρόθεσμες προσφορές, εκ των οποίων οι 2 δεν περιλάμβαναν
όλα τα απαραίτητα έγγραφα/δικαιολογητικά, τα οποία ήταν ουσιώδη για την αξιολόγηση της προσφοράς
και κατά συνέπεια θεωρήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης ως μη αποδεκτές/άκυρες. Η εισήγηση της
Επιτροπής Αξιολόγησης ήταν όπως η προσφορά κατακυρωθεί σε συγκεκριμένη εταιρεία που η προσφορά
της ήταν έγκυρη και είχε τη χαμηλότερη τιμή. Ωστόσο, χωρίς να τεκμηριώνεται από οποιαδήποτε
απόφαση του Συμβουλίου Προσφορών, το Συμβούλιο ζήτησε από τους προσφοροδότες των οποίων οι
προσφορές κρίθηκαν άκυρες - επειδή δεν προσκόμισαν όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά - όπως
επισυνάψουν τα στοιχεία που δεν είχαν συμπεριλάβει κατά την υποβολή της προσφοράς τους. Στις
26.6.2013 καταρτίστηκε νέα Έκθεση Αξιολόγησης με βάση την οποία και οι 5 προσφορές που
υποβλήθηκαν ήταν έγκυρες και γινόταν εισήγηση για κατακύρωση σε εταιρεία της οποίας η αρχική
προσφορά κρίθηκε ως άκυρη.
Αναφέρεται ότι, η Επιτροπή Αξιολόγησης ήταν διμελής, ενώ σύμφωνα με το άρθρο 6(1) της Κ.Δ.Π.
242/2012 θα έπρεπε να ήταν τουλάχιστον τριμελής. Επιπλέον σημειώνεται ότι τα μέλη της πρώτης
Επιτροπής Αξιολόγησης ήταν διαφορετικά από της δεύτερης.
Σημειώνεται επίσης ότι, στη γνωμάτευση του Νομικού Συμβούλου του Συμβουλίου ημερ. 20.12.2010
αναφέρεται ότι: «…όπως προκύπτει από τις Αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα πρέπει να
εξετάζεται κατά πρώτο εάν η προσφορά πληροί τους ουσιώδεις όρους της προσφοράς, δηλαδή δεν
υπάρχουν κενά και ελλείψεις και μετά εάν υπάρχει θέμα ασάφειας, αοριστίας ή έλλειψη καθαρότητας,
τότε μόνο ζητούνται διευκρινίσεις». Επισημαίνεται ωστόσο ότι, σύμφωνα με τη νομολογία, διευκρινίσεις
επιτρέπεται να ζητούνται επί εγγράφων που έχουν κατατεθεί με την προσφορά, και όχι η κατάθεση νέων
εγγράφων/στοιχείων, όπως έγινε στην προκειμένη περίπτωση.
Σύσταση: Το Συμβούλιο δεν θα έπρεπε να ζητήσει τα στοιχεία που δεν υποβλήθηκαν κατά την αρχική
υποβολή των προσφορών από τους 2 οικονομικούς φορείς, των οποίων η προσφορά χαρακτηρίστηκε
ως άκυρη από την πρώτη Επιτροπή Αξιολόγησης.
Υπηρεσίες Φύλαξης και Διαχείρισης Αρχείων.
Στις 11.4.2012 η επιτροπή προσφορών συζήτησε το θέμα αγοράς υπηρεσιών φύλαξης και μετατροπής
αρχείων και αποφάσισε όπως προχωρήσει σε απευθείας ανάθεση της πιο πάνω εργασίας σε
συγκεκριμένη εταιρεία χωρίς την προκήρυξη διαγωνισμού. Η συμφωνία υπογράφηκε στις 19.7.2012 για
περίοδο δύο ετών με συνεχή αυτόματη ανανέωση για δύο επιπρόσθετα έτη. Μέχρι και τις 30.6.2015 το
συνολικό κόστος της πιο πάνω εργασίας ανήλθε σε €28.396.
Σύσταση: Το Συμβούλιο έπρεπε να ζητήσει προσφορές, βάσει των προνοιών του περί Δημοσίων
Συμβάσεων Νόμου.
Ο Προεδρεύων του Συμβουλίου μάς ενημέρωσε ότι το Συμβούλιο θα συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της
Υπηρεσίας μας, για μελλοντικές προσφορές.
167
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Επιχορήγηση ποδοσφαιρικής ομάδας Δήμου Λάρνακας – ΣΑΛ.
Το έτος 2014 το Συμβούλιο παραχώρησε στην ποδοσφαιρική ομάδα του Δήμου Λάρνακας-ΣΑΛ χορηγία
ύψους €2.500 κατόπιν έγκρισης του Προέδρου του Συμβουλίου, χωρίς ωστόσο η δαπάνη να καλύπτεται
από τον περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμο. Σημειώνεται ότι και κατά τα προηγούμενα έτη 2008-2012
παραχωρήθηκε χορηγία στην ποδοσφαιρική ομάδα συνολικού ύψους €13.000.
Σύσταση: Το Συμβούλιο δεν πρέπει να προβαίνει σε πληρωμές που δεν είναι σύννομες.
Ο Προεδρεύων του Συμβουλίου μάς ενημέρωσε ότι θα εφαρμόζεται η πιο πάνω σύσταση.
Συμβόλαιο με αρ. C10 – Design, Construction and twelve months Operation of the extension and
upgrading of the Larnaca Wastewater Treatment Plant. Στα πλαίσια διαχειριστικών ελέγχων που διεξάγει
η Υπηρεσία μας στα Συμβόλαια του ΣΑΛ, διαπιστώθηκε ότι η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των ελέγχων
και των επανελέγχων (δοκιμών) έναρξης λειτουργίας (commissioning tests) δεν ήταν σωστή και σύμφωνη
με τις πρόνοιες της σύμβασης, στις οποίες καθορίζεται ότι οι έλεγχοι/δοκιμές έναρξης λειτουργίας θα
διενεργηθούν για περίοδο 14 ημερών μετά που θα επιτευχθεί η προδιαγραφόμενη ποιότητα στο
επεξεργασμένο νερό και θα λήξει όταν όλα τα δείγματα που θα ληφθούν εντός 14 συνεχόμενων ημερών,
κριθούν ως ικανοποιητικά, οπόταν αρχίζει η περίοδος λειτουργίας, η οποία έχει διάρκεια 12 μήνες. Μετά
το πέρας των 12 μηνών λειτουργίας, εκδίδεται το Πιστοποιητικό Παραλαβής του Σταθμού και αρχίζει η
Περίοδος Ευθύνης Ελαττωμάτων, η οποία επίσης έχει διάρκεια 12 μήνες.
Συγκεκριμένα, από τη μελέτη των αποτελεσμάτων των αρχικών δοκιμών, προκύπτει ότι οι δύο
ουσιωδέστερες παράμετροι της ποιότητας του επεξεργασμένου νερού ήταν εκτός των ορίων που
καθορίζονται στα έγγραφα του Συμβολαίου, όπως και οι παράμετροι της λάσπης και της υγρασίας της
άμμου. Επιπρόσθετα, σε εκείνη τη χρονική περίοδο εκκρεμούσε η αποπεράτωση κάποιων
κατασκευαστικών εργασιών στον Σταθμό ενώ η εκπαίδευση του προσωπικού του ΣΑΛ δεν είχε ακόμη
ολοκληρωθεί.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι επανέλεγχος διεξήχθη μόνο για τις παραμέτρους που κρίθηκε ότι απέτυχαν κατά
τις αρχικές δοκιμές, αντί να διεξαχθεί για όλες τις παραμέτρους. Ως εκ τούτου, θεωρήθηκε ότι όλες οι
δοκιμές εκτελέστηκαν με επιτυχία, εκτός από τις παραμέτρους της λάσπης και της υγρασίας της άμμου
(washed grit), και έτσι η ημερομηνία έναρξης της λειτουργίας του Σταθμού ορίστηκε στις 10.11.2015.
Ενόψει των πιο πάνω, εκφράσαμε την άποψη ότι δεν θα έπρεπε να γίνουν αποδεκτά τα αποτελέσματα
των ελέγχων και η ημερομηνία έναρξης της λειτουργίας του Σταθμού θα έπρεπε να καθοριστεί σε
μεταγενέστερη ημερομηνία, αφού προηγουμένως τα εν λόγω αποτελέσματα αξιολογούνταν και κρίνονταν
επιτυχή με βάση τις πρόνοιες της σύμβασης. Με τον τρόπο που ενήργησε το ΣΑΛ, ο Ανάδοχος έτυχε – κατά
την άποψη μας – ευνοιοκρατικής μεταχείρισης.
Λόγω των αποκλίσεων που προέκυψαν κατόπιν αξιολόγησης των αποτελεσμάτων από τον Μηχανικό του
ΣΑΛ, εφαρμόστηκε αποκοπή στο 20% των μηχανολογικών και ηλεκτρολογικών εργασιών που σχετίζονται
με τις εργασίες που απέτυχαν (€388.207 για το κτήριο επεξεργασίας της λάσπης και €25.395 για την
υγρασία της άμμου απόπλυσης), καθώς και ποσό ύψους €40.000 που αντιστοιχεί στις δοκιμές κατά τη
συμπλήρωση («tests on completion»).
Κατά την άποψη της Υπηρεσίας μας, για την καθυστέρηση – που εξόφθαλμα βαρύνει τον Εργολάβο – θα
έπρεπε να εφαρμοστούν οι πρόνοιες της σύμβασης για ρήτρες καθυστέρησης.
Ο Μηχανικός του Έργου προχώρησε στη γνωστοποίηση της πρόθεσης του Εργοδότη για αποκοπή ρητρών
καθυστέρησης ύψους €2.052.288 (25.1.2015-9.11.2015: 288 ημέρες x €7.126/ημέρα), από τις μελλοντικές
πληρωμές του Εργολάβου.
Σε σχέση με την κατασκευή του θερμοκηπίου αποξήρανσης της λάσπης (Greenhouse) σε χαμηλότερο ύψος
σε σχέση με το προδιαγραφόμενο (7 m), η Υπηρεσία μας θεωρεί ότι η απόφαση του ΣΑΛ να υιοθετήσει την
168
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
πρόταση του Εργολάβου για αποδοχή της εν λόγω ουσιώδους απόκλισης, με αντάλλαγμα την δωρεάν
παραχώρηση στο ΣΑΛ – εκ μέρους του Εργολάβου – δύο (πρόσθετων) containers και δύο μηχανισμών
hook lift & sliding arms (για τα φορτηγά που ο Εργολάβος οφείλει να προμηθεύσει στο ΣΑΛ με βάση τις
πρόνοιες του Συμβολαίου), δεν λήφθηκε αξιολογώντας όλα τα δεδομένα, μεταξύ των οποίων και τη μη
αποδοτική λειτουργία του θερμοκηπίου που θα έχει αυξημένο κόστος για το ΣΑΛ. Το ΣΑΛ ωστόσο θεωρεί
ότι η εργασία στο θερμοκήπιο (φόρτωση/εκφόρτωση λάσπης) γίνεται με τη χρήση μηχανήματος που δεν
επηρεάζεται από το χαμηλότερο ύψος.
Εκφράσαμε επίσης την άποψη ότι θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα – εκ μέρους του Μηχανικού – η
αξιολόγηση των Απαιτήσεων του Εργολάβου, ειδικά αυτών που σχετίζονται με θέματα Παράτασης
Χρόνου, για την εξέταση των οποίων σημειώθηκε σημαντική καθυστέρηση.
Ο Εργολάβος, με επιστολή του ημερ. 6.3.2015, ενημέρωσε τον Εργοδότη για την πρόθεση του για υποβολή
απαίτησης για έξοδα λειτουργίας, ενώ στις 11.1.2016, με επιστολή του νομικού του συμβούλου, ο
Εργολάβος ζήτησε το ποσό των €992.880 ως έξοδα λειτουργίας για την περίοδο 6.11.2014-10.11.2015,
κατά την οποία ο Εργολάβος λειτουργούσε τον Σταθμό. Επισημαίνεται ότι κατά την πιο πάνω περίοδο, ο
Σταθμός λειτουργούσε με ποιότητα νερού εκτός προδιαγραφών και χωρίς να τηρηθούν οι πρόνοιες της
σύμβασης.
Επειδή τα πιο πάνω ευρήματα μας συνδέονται και εμπίπτουν στο αντικείμενο της ποινικής έρευνας που
βρίσκεται σε εξέλιξη για τις συμβάσεις του ΣΑΛ, στις 7.1.2016 αποστείλαμε τα σχετικά ευρήματα/
διαπιστώσεις μας στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τις δικές του περαιτέρω ενέργειες, εάν
έκρινε ότι απαιτούνταν.
Στις 20.1.2016, ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας διαβίβασε στον Αρχηγό της Αστυνομίας τα
ευρήματα/διαπιστώσεις μας, για διερεύνηση τους, στα πλαίσια της ποινικής έρευνας που βρίσκεται σε
εξέλιξη.
Σύσταση:
(i)
Επιβολή από το ΣΑΛ των προβλεπόμενων χρηματικών αποκοπών αμέσως μετά τη συμβατική
ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου, λόγω μη συμμόρφωσης του Αναδόχου – εξ υπαιτιότητας
του – με τον χρόνο αποπεράτωσης, μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης των
Αλλαγών (VO΄s) και των Απαιτήσεων (Claims) που βρίσκονται σε εκκρεμότητα.
(ii) Διατήρηση σε ισχύ των Εγγυήσεων Πιστής Εκτέλεσης και μη αποπληρωμή – ούτε ακόμη και
έναντι εγγυητικής – οποιουδήποτε ποσού που αντιστοιχεί σε κρατήσεις, μέχρι να ολοκληρωθεί
η διαδικασία αξιολόγησης των Αλλαγών (VO΄s) και των Απαιτήσεων (Claims) που βρίσκονται σε
εκκρεμότητα.
Συμβόλαιο με αρ. C13. Κατόπιν έρευνας που διεξήχθη από την Υπηρεσία μας με τη συνδρομή ιδιώτη
συμβούλου, στον οποίο αναθέσαμε τη διερεύνηση της διαχείρισης του εν λόγω Συμβολαίου,
διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
(i)
Πιστοποίηση – εκ μέρους του Μηχανικού Έργων – για πληρωμή προς τον Εργολάβο μεγάλων ποσών
έναντι (on account) των Αλλαγών που βρίσκονταν σε εκκρεμότητα, χωρίς να ολοκληρωθεί η τελική
αξιολόγηση των θεμάτων αυτών εκ μέρους του και, γνωρίζοντας ότι υπήρχε μεγάλη καθυστέρηση εκ
μέρους του Εργολάβου στην έγκαιρη αποπεράτωση του Έργου, με ενδεχόμενο να έπρεπε να
αποκοπούν σημαντικά ποσά ως ρήτρες καθυστέρησης.
Στις 2.6.2016, το ΣΑΛ μας πληροφόρησε ότι, μετά από αξιολόγηση περίπου 40 Αλλαγών/Απαιτήσεων
από τις 64 που βρίσκονταν σε εκκρεμότητα, κατέληξε ότι το ποσό που δικαιούται ο Εργολάβος
169
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ανέρχεται στις €288.299,98 ενώ του είχε ήδη καταβληθεί ως έναντι (on account) το ποσό των
€570.659,57. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι το ΣΑΛ δεν είχε επιβάλει οποιεσδήποτε ρήτρες
καθυστέρησης και δεν είχε προβεί στην ανάλογη αφαίρεση λόγω της αλλαγής στη μεθοδολογία
επιχωμάτωσης, προέκυπτε ότι ενδεχομένως να είχε γίνει υπερπληρωμή στον Εργολάβο, δηλαδή –
χωρίς κόστος για τον ίδιο – χρηματοδότηση του, εις βάρος του ΣΑΛ. Όπως πληροφορηθήκαμε από
το ΣΑΛ στις 25.5.2016, το εν λόγω Συμβόλαιο τερματίστηκε από τον Εργολάβο στις 29.12.2015, κάτι
το οποίο περιπλέκει περαιτέρω την κατάσταση, με αβέβαια κατάληξη για το ΣΑΛ.
(ii)
Σε σχέση με τις Αλλαγές, διαπιστώθηκε από την έρευνα ότι τα στοιχεία (records) που υπέβαλε ο
Εργολάβος είναι κατά το πλείστον ανεπαρκή/ασυμπλήρωτα, χωρίς να του υποδεικνύεται η εν λόγω
σοβαρή παράλειψη του από το ΣΑΛ. Για τις πλείστες Αλλαγές, εκκρεμούσε η υποβολή των
απαιτούμενων/αναγκαίων διευκρινίσεων, οι οποίες ωστόσο, δεν είχαν μέχρι τότε ζητηθεί.
Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις Αλλαγών διαπιστώθηκε η μη τήρηση στοιχείων αλλά και η απουσία
γραπτής οδηγίας από τον Μηχανικό (ή έστω γραπτής επιβεβαίωσης προφορικής οδηγίας του
Μηχανικού).
(iii)
Σε σχέση με τις τροποποιήσεις του δικτύου ομβρίων σε συγκεκριμένο τμήμα του Έργου, οι οποίες
αποφασίστηκαν από το ΣΑΛ μετά από τη διενέργεια φωτομηχανικού ελέγχου CCTV σε παλαιότερο
δίκτυο ομβρίων, στο οποίο θα συνδεόταν το δίκτυο ομβρίων του Συμβολαίου με αρ. C13,
διαπιστώθηκε ότι μέρος του παλαιότερου δικτύου ομβρίων είχε υποστεί ζημιές και αποφασίστηκε
ότι θα γίνει επανασχεδιασμός του δικτύου.
Λαμβάνοντας υπόψη τις προσθαφαιρέσεις που επέφερε ο επανασχεδιασμός του δικτύου ομβρίων,
το ΣΑΛ υπολόγισε ότι θα εξοικονομείτο ένα ποσό της τάξης των €43.785,60. Αντιθέτως, ο Εργολάβος
υπολόγισε ότι ο εν λόγω επανασχεδιασμός, θα είχε ως αποτέλεσμα την επιβάρυνση του ΣΑΛ με το
ποσό των €457.184,53.
Στη συνέχεια, ο Μηχανικός πιστοποίησε για πληρωμή στον Εργολάβο – ως έναντι (on account) – το
ποσό των €328.214,55, σε σχέση με τις πιο πάνω τροποποιήσεις. Σημειώνεται ότι για αριθμό
Αλλαγών που σχετίζονται με τις εν λόγω τροποποιήσεις, ο Εργολάβος δεν είχε υποβάλει την
εκτίμηση του. Συνεπώς, προέκυψαν εύλογα ερωτηματικά για το ύψος του ποσού που
πιστοποιήθηκε για πληρωμή στον Εργολάβο.
Στις 2.6.2016, το ΣΑΛ μας πληροφόρησε ότι ο Εργολάβος έχει εγείρει διάφορες Απαιτήσεις σε σχέση
με το πιο πάνω θέμα, ενώ δεν έχει συνυπολογίσει τις εργασίες που αφαιρέθηκαν από το δελτίο
ποσοτήτων. Σχετικά με το ποσό των €328.214,55, το οποίο πιστοποιήθηκε για πληρωμή στον
Εργολάβο ως έναντι (on account), μας αναφέρθηκε ότι κατέληξαν σε αυτό κατόπιν αξιολόγησης των
Απαιτήσεων του Εργολάβου, σε σχέση με το εν λόγω θέμα.
(iv)
Εκτελέστηκαν εργασίες με προφορικές οδηγίες του ΣΑΛ, οι οποίες δεν είχαν σχέση με το συμβόλαιο
με αρ. C13.
(v)
Σε σχέση με τις Απαιτήσεις, διαπιστώθηκε ότι ο τρόπος που αυτές παρουσιάζονται από τον
Εργολάβο, αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο να υποβληθούν πρόσθετες Απαιτήσεις στο μέλλον,
παρά το γεγονός ότι η τελευταία Απαίτηση υποβλήθηκε στις 31.7.2013. Επίσης, οι περισσότερες
από τις – μη ολοκληρωμένες – Απαιτήσεις του Εργολάβου έχουν υποβληθεί εδώ και 4 σχεδόν
χρόνια, χωρίς να καταβληθεί προσπάθεια – μέχρι τώρα – να αξιολογηθούν και να εκδοθεί απόφαση
Μηχανικού.
Περαιτέρω, υπάρχουν θέματα για τα οποία ο Εργολάβος υπέβαλε μόνο ειδοποιήσεις για Απαιτήσεις
και, ενώ έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν έχει ακόμη υποβάλει τις αντίστοιχες
Απαιτήσεις, παραβιάζοντας τους σχετικούς Όρους του Συμβολαίου.
170
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι ο Εργολάβος υπέβαλε αριθμό Απαιτήσεων οι οποίες εκ πρώτης όψεως,
δεν δικαιολογούνται.
(vi)
Το γενικό συμπέρασμα της έρευνας μας είναι ότι το Συμβόλαιο με αρ. C13 αφέθηκε ουσιαστικά
χωρίς παρακολούθηση, με όλη σχεδόν την αλληλογραφία να προέρχεται από τον Εργολάβο και με
την περισσότερη να παραμένει αναπάντητη από το ΣΑΛ. Ως δικαιολογία προβάλλεται από τον
Μηχανικό Έργων η έλλειψη προσωπικού και η ανεπάρκεια μέρους του υφιστάμενου προσωπικού,
κάτι για το οποίο βαρύτατη ευθύνη φέρει το ΣΑΛ.
Κατά την άποψη μας, οι πιο πάνω πράξεις/παραλείψεις καταδεικνύουν κακοδιαχείριση του πιο πάνω
Συμβολαίου και, ενδεχομένως διασπάθιση δημοσίου χρήματος ή/και διάπραξη ποινικών αδικημάτων.
Λόγω του γεγονότος ότι τα πιο πάνω συνδέονται και εμπίπτουν κατά την άποψη μας στο αντικείμενο της
ποινικής έρευνας που βρίσκεται σε εξέλιξη για τις συμβάσεις του ΣΑΛ, στις 7.1.2016, αποστείλαμε τα
σχετικά ευρήματα/διαπιστώσεις μας στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Στις 20.1.2016, ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας διαβίβασε στον Αρχηγό της Αστυνομίας τα
ευρήματα/διαπιστώσεις μας, για διερεύνηση τους, στα πλαίσια της ποινικής έρευνας που βρίσκεται σε
εξέλιξη.
Σύσταση: Το ΣΑΛ θα πρέπει να προχωρήσει αμέσως με τα πιο κάτω:
(i)
Εξέταση/αξιολόγηση όλων των Αλλαγών και των Απαιτήσεων που βρίσκονται σε
εκκρεμότητα, με προτεραιότητα στις Απαιτήσεις που σχετίζονται με θέματα Παρατάσεων
Χρόνου.
(ii) Επιβολή χρηματικών αποκοπών στα πιστοποιητικά πληρωμής του Εργολάβου, λόγω μη
συμμόρφωσης του με τον χρόνο αποπεράτωσης του Έργου, μέχρι να ολοκληρωθεί η
διαδικασία αξιολόγησης των Αλλαγών και των Απαιτήσεων που βρίσκονται σε εκκρεμότητα.
(iii) Μη αποπληρωμή – ούτε ακόμη και έναντι εγγυητικής – οποιουδήποτε ποσού που αντιστοιχεί
σε κρατήσεις, μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης των Αλλαγών και των
Απαιτήσεων που βρίσκονται σε εκκρεμότητα.
Ανανέωση Εγγυήσεων Πιστής Εκτέλεσης των Συμβολαίων με αρ. C11, C13 και C16. Για σκοπούς
παρακολούθησης της συμμόρφωσης και της εφαρμογής των συστάσεων της Υπηρεσίας μας που αφορούν
το ΣΑΛ, οι οποίες περιλαμβάνονται στην Ετήσια Έκθεσή μας για το 2014, ζητήσαμε από το ΣΑΛ – στις
16.5.2016 – όπως μας υποβάλει λεπτομερή έκθεση με την οποία να μας ενημερώσει για τα μέτρα που έχει
λάβει, τις ενέργειες στις οποίες έχει προβεί ή/και τα χρονοδιαγράμματα που έχει θέσει.
Στις 25.5.2016, το ΣΑΛ υπέβαλε στην Υπηρεσία μας την έκθεση που του ζητήθηκε.
Κατά τη μελέτη της εν λόγω έκθεσης που υποβλήθηκε από το ΣΑΛ, διαπιστώθηκε ότι, παρά τις γραπτές
προειδοποιήσεις του Μηχανικού Έργων, ο Εργολάβος των Συμβολαίων με αρ. C11, C13 και C16, δεν είχε
ανανεώσει τις Εγγυήσεις Πιστής Εκτέλεσης των εν λόγω Συμβολαίων, κάτι το οποίο συνιστούσε σοβαρή
παράλειψη, κατά την άποψη μας, η οποία λειτουργούσε εις βάρος των συμφερόντων του ΣΑΛ.
Σημειώνεται ότι σχετική σύσταση της Υπηρεσίας μας για το εν λόγω θέμα, περιλαμβανόταν στην Ετήσια
Έκθεση μας για το 2014, η οποία – όπως προκύπτει από τα γεγονότα – δεν λήφθηκε υπόψη από το ΣΑΛ.
Σύσταση: Ενόσω βρίσκονται σε εκκρεμότητα θέματα που αφορούν δημόσιες συμβάσεις, δεν θα
πρέπει να αφήνονται να λήξουν οι Εγγυήσεις Πιστής Εκτέλεσης των συμβάσεων αυτών, προκειμένου
να διασφαλίζονται τα συμφέροντα του δημοσίου.
171
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Συστήματα GPS στον στόλο οχημάτων του ΣΑΛ. Από επιτόπου έρευνα της Υπηρεσίας μας, διαπιστώθηκε
ότι υφίσταται σοβαρό θέμα όσον αφορά τα συστήματα GPS που έχουν αγοραστεί από το ΣΑΛ και έχουν
εγκατασταθεί σε οχήματα του προσωπικού επίβλεψης. Σημειώνεται ότι τα εν λόγω συστήματα είναι
εξαιρετικά χρήσιμα για την παρακολούθηση/έλεγχο της διαδρομής και της θέσης των οχημάτων,
αποτρέποντας το προσωπικό από το να παραβιάζει το ωράριο και τα καθήκοντα του, κάτι το οποίο δεν
αξιοποιήθηκε από το ΣΑΛ.
Ζητήσαμε όπως πληροφορηθούμε κατά πόσο χρησιμοποιούνται τα συστήματα αυτά, εάν υπάρχει
παρακολούθηση/έλεγχος στις αναφορές τους, σε ποια οχήματα έχουν εγκατασταθεί και ποιες είναι οι
διαπιστώσεις από τη χρήση τους.
Περαιτέρω, ζητήσαμε όπως πληροφορηθούμε σχετικά με τα μέτρα/ενέργειες στις οποίες προέβηκε ο
Μηχανικός Έργων και η Διεύθυνση του ΣΑΛ, όσον αφορά ορισμένες αναφορές των συστημάτων GPS, οι
οποίες σχετίζονται με οχήματα συγκεκριμένων ατόμων από το προσωπικό επίβλεψης του ΣΑΛ.
Στις 16.10.2015, εισηγηθήκαμε στο ΣΑΛ όπως ερευνηθεί το θέμα για να διαπιστωθούν οι λόγοι που δεν
αξιοποιήθηκαν τα συστήματα GPS καθώς και ποιοι ευθύνονται για τη μη αξιοποίηση τους και, ενημερωθεί
η Υπηρεσία μας για τα αποτελέσματα της έρευνας.
Στις 2.6.2016, το ΣΑΛ – μεταξύ άλλων – μας πληροφόρησε ότι έγιναν οι σχετικές παραστάσεις σε
συγκεκριμένο άτομο του προσωπικού επίβλεψης, το οποίο σχετίζεται με ορισμένες παρατυπίες που
καταγράφηκαν από το σύστημα GPS που είχε εγκατασταθεί στο υπηρεσιακό του όχημα, προκειμένου να
αποφευχθούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον, χωρίς να παρατεθούν οποιαδήποτε αποτελέσματα σε
σχέση με την πιο πάνω έρευνα την οποία εισηγηθήκαμε.
Σύσταση: Η ύπαρξη συστημάτων GPS σε οχήματα που χρησιμοποιούνται από Υπηρεσίες του
δημόσιου και του ημιδημόσιου τομέα, πρέπει να αξιοποιείται κατάλληλα, με παρακολούθηση/έλεγχο
των αναφορών τους και με τη λήψη – ακολούθως – όλων των ενδεδειγμένων μέτρων/ενεργειών.
Συμφωνία τερματισμού του Συμβολαίου με τους Συμβούλους Μηχανικούς του ΣΑΛ. Στα πλαίσια
ελέγχου, ζητήσαμε όπως μας υποβληθεί αντίγραφο της (υπογεγραμμένης) συμφωνίας τερματισμού του
Συμβολαίου που είχε συναφθεί μεταξύ του ΣΑΛ και των Συμβούλων Μηχανικών.
Στις 2.6.2016, το ΣΑΛ υπέβαλε στην Υπηρεσία μας αντίγραφο της εν λόγω συμφωνίας, η οποία φέρει
ημερομηνία υπογραφής την 10.9.2010.
Μελετώντας το περιεχόμενο της συμφωνίας αυτής, διαπιστώθηκε – μεταξύ άλλων – ότι είχε αποφασιστεί
η καταβολή στους Συμβούλους Μηχανικούς του συνολικού ποσού των €1.700.000 (μη
συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), η επιστροφή των εγγυητικών στους Συμβούλους, η ακύρωση της
ασφάλειας των Συμβούλων και η απαλλαγή τους από τις ευθύνες τους για τις εργασίες που εκτέλεσαν
κάτω από το Συμβόλαιο τους, με ακύρωση του δικαιώματος του ΣΑΛ για διεκδίκηση αποζημιώσεων για
ενδεχόμενες πράξεις ή/και παραλείψεις των Συμβούλων. Κατά την άποψη μας, η εν λόγω συμφωνία για
τερματισμό του Συμβολαίου που είχε συναφθεί μεταξύ του ΣΑΛ και των Συμβούλων Μηχανικών ήταν
αφενός λανθασμένη και, αφετέρου περιλάμβανε πρόνοιες οι οποίες ήταν ετεροβαρείς, εις βάρος των
συμφερόντων του ΣΑΛ.
Σημειώνεται ότι στο παρόν στάδιο, το ΣΑΛ βρίσκεται στη διαδικασία ετοιμασίας εγγράφων και
προκήρυξης διαγωνισμού παροχής υπηρεσιών Συμβούλων Μηχανικών για την επίβλεψη και διαχείριση
των κατασκευαστικών Συμβολαίων του έργου της Β’ Φάσης του αποχετευτικού συστήματος Λάρνακας.
Με βάση και τα όσα έχουμε διαπιστώσει, προκύπτει ότι υφίσταται τεράστιο θέμα με την επάρκεια της
μελέτης/σχεδιασμού των Έργων, εκ μέρους του ΣΑΛ. Από τη μελέτη των φακέλων των Έργων του ΣΑΛ που
έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη, έχουμε διαπιστώσει ότι υπάρχουν αρκετές Απαιτήσεις
172
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Εργολάβων οι οποίες προέκυψαν εξαιτίας λαθών/παραλείψεων/ αδυναμιών της μελέτης/σχεδιασμού των
Έργων.
Εκφράσαμε την άποψη ότι για τις πιο πάνω πράξεις/παραλείψεις, βαρύτατη ευθύνη φέρει το ΣΑΛ, ως εκ
τούτου θα πρέπει να αναζητηθούν και καταλογιστούν ευθύνες για το θέμα της επάρκειας της
μελέτης/σχεδιασμού των Έργων, λαμβάνοντας υπόψη – μεταξύ άλλων – και τις ετεροβαρείς (εις βάρος
του ΣΑΛ) πρόνοιες της συμφωνίας τερματισμού του Συμβολαίου των Συμβούλων Μηχανικών, καθώς και
τις διαβεβαιώσεις του ΣΑΛ ότι το προσωπικό του θα αναλάμβανε να συμπληρώσει τις εκκρεμότητες των
Συμβούλων Μηχανικών που παρέμεναν μέχρι τότε.
Σύσταση: Τυχόν αποφάσεις για τερματισμό δημοσίων συμβάσεων, πρέπει να λαμβάνονται κατόπιν
ενδελεχούς μελέτης και αξιολόγησης όλων των δεδομένων/στοιχείων, διασφαλίζοντας παράλληλα τα
συμφέροντα του δημοσίου.
Κατόπιν προκαταρτικού ελέγχου στα έγγραφα/στοιχεία που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας από το
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λάρνακας αναφορικά με τα Συμβόλαια αρ. C3 και C4, ζητήσαμε τον Νοέμβριο
2015 διευκρινίσεις και ανάλυση για τα ποσά – επακριβώς – που καταβλήθηκαν στον Εργολάβο ως έναντι
των απαιτήσεων του. Με βάση τα πιο πάνω στοιχεία που υποβλήθηκαν, διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
(i)
Συμβόλαιο αρ. C3. Η απαίτηση του Εργολάβου ημερ. 1.12.1999 δεν είναι τεκμηριωμένη, εφόσον
δεν υποστηρίζεται με επαρκή στοιχεία και ποσότητες. Επίσης, το ποσό των £115.000 που
καταβλήθηκε – ως έναντι – στον Εργολάβο (ως Interim Prolongation Payment) στις 30.9.1999, καθώς
και το ποσό των £300.000 – ως έναντι – για απαιτήσεις του Εργολάβου, δεν είχαν ληφθεί υπόψη
όταν υπολογιζόταν το χρηματοδοτικό κόστος (finance charges) που καταβλήθηκε στον Εργολάβο,
μειώνοντας έτσι το ποσό που καταβλήθηκε.
Παρατηρήσαμε επίσης ότι η ανάλυση που υπάρχει στον Πίνακα ‘D’, υπολογισμού τόκων, ο τρίτος
δείκτης του Factor Case 1 (01 Jan 2001 – 15 March 2001) είναι λανθασμένος. Χρησιμοποιήθηκε
δείκτης 0,187 ενώ ο δέκτης θα έπρεπε να ήταν 0,01875 (2,5/12 x 9% = 0,01875). Ως αποτέλεσμα,
προέκυψε υπερπληρωμή στον Εργολάβο ύψους £60.690,62.
Αναφορικά με την παράταση χρόνου που εγκρίθηκε από τον Μηχανικό του έργου, διαπιστώθηκε ότι
υπολογίστηκε – σύμφωνα με την απαίτηση του Εργολάβου – ολόκληρος ο χρόνος ως καθυστέρηση,
παρόλο ότι από τα τέσσερα συνεργεία που είχε στο εργοτάξιο, μόνο το ένα αντιμετώπιζε
προβλήματα καθυστέρησης. Ως εκ τούτου, η παράταση χρόνου θα έπρεπε να υπολογιστεί κατ΄
αναλογία. Ωστόσο, και αν ακόμα η καθυστέρηση βρισκόταν στην κρίσιμη διαδρομή, ο Εργολάβος
όφειλε – κατά την άποψη μας – να αναπροσαρμόσει το πρόγραμμα του για να μην υπάρξει – όπως
απαίτησε τελικά και του εγκρίθηκε – 100% καθυστέρηση σε όλο το έργο, εξαιτίας της καθυστέρησης
ενός και μόνο συνεργείου από τα τέσσερα που απασχολούσε. Δηλαδή, δεν λήφθηκαν υπόψη οι
συντρέχουσες καθυστερήσεις (concurrent delays). Η παράταση χρόνου των 21 μηνών που
παραχωρήθηκε στον Εργολάβο για την ολοκλήρωση του έργου (βλέπε σελίδα 4, παρ. 2 της έκθεσης
της Συμβουλευτικής Επιτροπής), δεν δικαιολογείται και κρίνεται ως υπερβολική, με αποτέλεσμα ο
Εργολάβος να μην υποστεί τις ρήτρες καθυστέρησης.
(ii)
Συμβόλαιο αρ. C4. Κατόπιν μελέτης της απαίτησης του Εργολάβου και των αποφάσεων του
Μηχανικού του έργου, διαπιστώθηκε ότι οι αποφάσεις του δεν ήταν τεκμηριωμένες, παραθέτοντας
τους λόγους και τα στοιχεία στα οποία βασίστηκαν (π.χ. ποσότητες που έλαβε υπόψη) για την
έγκριση/πιστοποίηση του κόστους των αλλαγών καθώς και απαιτήσεων του Εργολάβου.
173
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Επίσης, αναφορικά με την παράταση χρόνου που εγκρίθηκε, διαπιστώθηκε ότι υπολογίστηκε –
σύμφωνα με την απαίτηση του Εργολάβου – ολόκληρος ο χρόνος ως καθυστέρηση, παρόλο ότι
προβλήματα καθυστέρησης αντιμετώπιζαν μερικά μόνο από τα συνεργεία που απασχολούσε στο
εργοτάξιο. Ως εκ τούτου, η παράταση χρόνου θα έπρεπε να υπολογιστεί κατ΄ αναλογία. Ωστόσο, και
αν ακόμα η καθυστέρηση βρισκόταν στην κρίσιμη διαδρομή, ο Εργολάβος όφειλε να
αναπροσαρμόσει το πρόγραμμα του για να μην υπάρξει – όπως απαίτησε τελικά και του εγκρίθηκε
– 100% καθυστέρηση σε όλο το έργο, εξαιτίας της καθυστέρησης ενός ή το πολύ δύο συνεργείων.
Δηλαδή, δεν λήφθηκαν υπόψη και στο συμβόλαιο αυτό, οι συντρέχουσες καθυστερήσεις
(concurrent delays).
Στο Table C (σελίδα 42), στο Case 1 και στο Case 2, οι ημερομηνίες του extended completion date
είναι λανθασμένες. Για το Case 1 η ορθή ημερομηνία είναι 6.9.1999 αντί 14.2.2000 και στο Case 2
είναι 1.11.1999 αντί 17.1.1999. Οι πιο πάνω – ορθές – ημερομηνίες του extended completion date
θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν ως ημερομηνίες έναρξης καταβολής των τόκων και, με βάση αυτές,
το ύψος του ποσού των τόκων ενδεχομένως να ήταν χαμηλότερο.
Στις 23.11.2015 και 28.1.2016, η Υπηρεσία μας ενημέρωσε γραπτώς τον Γενικό Εισαγγελέα της
Δημοκρατίας σχετικά με τις πιο πάνω διαπιστώσεις μας, για τις δικές του περαιτέρω ενέργειες που
θα κρίνει σκόπιμες.
Σύσταση: Η διαχείριση των συμβάσεων πρέπει να γίνεται αυστηρά, σύμφωνα με τις πρόνοιες τους, για
διασφάλιση των συμφερόντων του Εργοδότη.
174
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
3.5
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΠΑΦΟΥ (ΣΑΠΑ)
Τα θέματα που ακολουθούν αφορούν στο διαχειριστικό έλεγχο των μη εξελεγμένων Οικονομικών
Καταστάσεων για τα έτη 2012, 2013 και 2014.
Χρεώστες
(α) Χρεώστες αποχετευτικών τελών. Οι χρεώστες αποχετευτικών τελών στις 31.12.2014 ανέρχονταν σε
€5.781.060. Επισημαίνεται ότι στο υπόλοιπο των χρεωστών περιλαμβάνονται καθυστερήσεις
αποχετευτικών τελών που αφορούν σε προηγούμενα έτη (1999-2013) ύψους €3.908.993. Επίσης,
συνολικό ποσό ύψους €1.258.477 αφορά σε καθυστερήσεις αποχετευτικών τελών άνω των €50.000
κυρίως από ξενοδοχειακές μονάδες/εταιρείες για την περίοδο 2001-2014. Για τις πιο πάνω οφειλές
παρατηρήθηκαν τα ακόλουθα:
(i)
Σύμφωνα με στοιχεία που τηρούνται από το Συμβούλιο, μέχρι τις 31.12.2014 στάλθηκαν σε
δικηγόρους 650 περιπτώσεις για συνολικό ποσό οφειλών €3.321.000, από τις οποίες έχουν
εξοφληθεί οι 300 περιπτώσεις και εισπράχθηκε το ποσό του €1.928.000, δηλ. ποσοστό 58,1%, ενώ
για 105 περιπτώσεις συνολικής οφειλής €638.000 έγινε διευθέτηση για τακτοποίηση της οφειλής με
δόσεις. Αναφέρεται σχετικά ότι στις 10.12.2015 ετοιμάστηκαν 218 υποθέσεις και δόθηκαν σε
δικηγόρους για λήψη νομικών μέτρων.
(ii)
Μη έγκαιρη λήψη νομικών μέτρων. Σε αρκετές περιπτώσεις δεν είχαν ληφθεί έγκαιρα μέτρα για
την είσπραξη των οφειλών. Συγκεκριμένα, σε ορισμένες περιπτώσεις οφείλονται ποσά από
εταιρείες/άτομα υπό εκκαθάριση/πτώχευση. Στις εν λόγω περιπτώσεις φαίνεται ότι το Συμβούλιο
δεν είχε προβεί έγκαιρα (προτού τεθούν υπό εκκαθάριση/πτώχευση) στη λήψη νομικών ή άλλων
πιο αποτελεσματικών μέτρων για ανάκτηση των οφειλόμενων ποσών.
Σύσταση: Για είσπραξη των καθυστερήσεων, το Συμβούλιο να λαμβάνει έγκαιρα, δικαστικά και άλλα
μέτρα, μη αποκλειόμενης και της έκδοσης εντάλματος για πώληση κινητής και ακίνητης περιουσίας
εναντίον των οφειλετών, αφού ο κίνδυνος της μη είσπραξής τους, με την πάροδο του χρόνου,
αυξάνεται σημαντικά.
(β) Χρεώστες τελών χρήσης. Το συνολικό ποσό των οφειλόμενων τελών χρήσης στις 31.12.2014
ανέρχεται σε €1.158.295, σε σύγκριση με €682.827 το 2013, δηλαδή παρατηρείται σημαντική αύξηση
ύψους €475.468 ή ποσοστό 70%. Από το ποσό αυτό, ποσό €692.592 οφείλεται από το Δήμο Πάφου και
ποσό €465.703 από το Δήμο Γεροσκήπου. Παρατηρήθηκε καθυστέρηση στην είσπραξη των τελών χρήσης
από τους πιο πάνω Δήμους.
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου μας ενημέρωσε ότι στάληκαν συνολικά 218 υποθέσεις σε δικηγόρους για
ποσά ύψους €1.468.639.
Τέλη χρήσης.
(α) Συμφωνίες εκχώρησης εξουσιών από το ΣΑΠΑ για είσπραξη τελών χρήσης. Διαπιστώθηκε ότι δεν
υπάρχουν συμφωνίες εκχώρησης εξουσιών από το ΣΑΠΑ, προς το Δήμο Πάφου και Δήμο Γεροσκήπου, που
αφορούν στην είσπραξη τελών χρήσης.
Σύσταση: Το Συμβούλιο θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα στη σύναψη συμβολαίων με τα εμπλεκόμενα
μέρη, στα οποία να καθορίζονται με σαφήνεια οι όροι συνεργασίας.
(β) Διαπιστώθηκε ότι δεν υποβάλλονται στο Συμβούλιο καταστάσεις από τους Δήμους Πάφου και
Γεροσκήπου, στις οποίες να παρουσιάζεται το σύνολο των κυβικών μέτρων νερού που καταναλώνεται
από τους χρήστες ανά τριμηνία, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να επιβεβαιωθεί το ύψος των τελών. Στις
175
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
καταστάσεις δεν φαίνεται επίσης σε τι αφορούν τα ποσά τα οποία προστίθενται ή αφαιρούνται ως
διορθώσεις επί των τελών. Το Συμβούλιο αποδέχεται τα ποσά που υποβάλλονται χωρίς οποιοδήποτε άλλο
έλεγχο για επιβεβαίωση της ορθότητάς τους.
Σύσταση: Θα πρέπει στις πιο πάνω καταστάσεις να παρουσιάζονται τα κυβικά μέτρα νερού στα οποία
αφορά η χρέωση, για να μπορεί να γίνει επαλήθευση του ποσού, καθώς επίσης και αιτιολογίες για τα
ποσά που προστίθενται ή αφαιρούνται ως διορθώσεις επί των τελών. Επίσης να διερευνηθεί το
ενδεχόμενο να στέλλονται ηλεκτρονικά τα στοιχεία της κατανάλωσης για ενημέρωση του Συμβουλίου.
Έξοδα λειτουργίας και συντήρησης του Σταθμού Επεξεργασίας Λυμάτων του ΣΑΠΑ. Σύμφωνα με
στοιχεία τα οποία υπέβαλε το ΣΑΠΑ στην Υπηρεσία μας στις 9.3.2016, τα έξοδα λειτουργίας και
συντήρησης του Σταθμού Επεξεργασίας Λυμάτων Πάφου που καταβλήθηκαν από το ΣΑΠΑ προς τον (τότε)
Ανάδοχο για τα έτη 2011 έως 2014, είχαν ως ακολούθως:
Έτος
Έξοδα λειτουργίας και συντήρησης με Φ.Π.Α.
(€)
2011
2.730.442,46
2012
3.900.273,44
2013
2.883.674,17
2014
2.799.558,07
Σύμφωνα με εκτίμηση του ΣΑΠΑ, για το έτος 2016, κατά το οποίο η λειτουργία και συντήρηση του
Σταθμού Επεξεργασίας Λυμάτων εκτελείται από το Συμβούλιο (χωρίς Ανάδοχο), το κόστος αυτό
αναμένεται να ανέλθει στα €2.488.339, το οποίο είναι μειωμένο σε σχέση με τα πιο πάνω ποσά που
καταβλήθηκαν κατά τα έτη 2011 – 2014 προς τον (τότε) Ανάδοχο.
Σύσταση: Η ανάθεση συγκεκριμένων εργασιών σε Ανάδοχο, θα πρέπει να γίνεται κατόπιν μελέτης και
αξιολόγησης όλων των δεδομένων/στοιχείων και να επιλέγεται πάντοτε η πλέον οικονομικά
συμφέρουσα λύση, προς όφελος του Δημοσίου.
176
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
3.6
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ
Συμβόλαιο με αρ. Ι-AN-1. Κατόπιν προκαταρκτικού ελέγχου στα έγγραφα/στοιχεία που υποβλήθηκαν
στην Υπηρεσία μας από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Αγίας Νάπας (ΣΑΑΝ) στις 14.8.2015αναφορικά με το
Συμβόλαιο με αρ. Ι-AN-1, ζητήσαμε τον Ιανουάριο 2016 από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου όπως μας
πληροφορήσει τα ακριβή ποσά – αναλυτικά – τα οποία καταβλήθηκαν στον Εργολάβο ως Απαιτήσεις.
Ζητήσαμε επίσης όπως υποβληθεί στην Υπηρεσία μας η αξιολόγηση που έγινε από τους Συμβούλους
Μηχανικούς για τις Απαιτήσεις του Εργολάβου καθώς επίσης και πίνακας στον οποίο να παρατίθεται
ανάλυση των επιπλέον εργασιών που εκτελέστηκαν στα πλαίσια του Συμβολαίου, των οποίων η συνολική
αξία ανήλθε στα £2.364.983 (χωρίς Φ.Π.Α).
Μελετώντας διάφορες εργασίες των οποίων η αξία παρατίθεται ξεχωριστά στον Τελικό Λογαριασμό (π.χ.
έξοδα λόγω της ύπαρξης ιδιωτικών συστημάτων άρδευσης, έξοδα λόγω κατάρρευσης των πρανών
εκσκαφών, έξοδα λόγω εκσκαφών σκληρού εδάφους, έξοδα λόγω διαφόρων οδηγιών κ.λπ.),
παρατηρήσαμε ότι τα ποσά που περιλήφθηκαν στον Τελικό Λογαριασμό προέκυψαν από χειρόγραφες
διορθώσεις που έγιναν επί των υποβολών του Εργολάβου.
Ειδικότερα, σε σχέση με τα έξοδα που αφορούν τις πρόσθετες εργασίες λόγω κατάρρευσης των πρανών
εκσκαφών και λόγω των εκσκαφών σκληρού εδάφους, ζητήσαμε όπως μας διευκρινιστούν οι λόγοι για
τους οποίους τα εν λόγω περιστατικά αιτιολογήθηκαν ότι συνιστούσαν κίνδυνο τον οποίο έπρεπε να
αναλάβει ο Εργοδότης, με αποτέλεσμα να καταβληθεί στον Εργολάβο το σημαντικό ποσό των £265.699.
Αναφορικά με τις πρόσθετες αυτές εργασίες που σχετίζονται με υπερεκσκαφές και επιχωματώσεις στα
αυλάκια, παρατηρήσαμε ότι για τον υπολογισμό της αξίας τους είχαν ληφθεί υπόψη πολύ μεγάλες
ποσότητες (μεγάλες για το μέγεθος του εν λόγω Συμβολαίου), για συγκεκριμένες επιμέρους εργασίες. Ως
εκ τούτου, ζητήσαμε όπως μας επιβεβαιωθεί ότι υπάρχουν πλήρως τεκμηριωμένα δικαιολογητικά
στοιχεία τα οποία πιστοποιούν επακριβώς όλες τις ποσότητες που λήφθηκαν υπόψη για να προκύψουν τα
ποσά που έχουν περιληφθεί στον Τελικό Λογαριασμό, καθώς και ότι υπάρχουν οδηγίες του Μηχανικού (ή
έστω επιβεβαιώσεις προφορικών οδηγιών του Μηχανικού) για τις εργασίες αυτές.
Κατά τον υπολογισμό των χρηματοδοτικών εξόδων, παρατηρήσαμε ότι δεν λήφθηκαν υπόψη οι πρόνοιες
των Εγκυκλίων Κ.Ε.Α.Α. αρ. 2, ημερ. 1.9.2010 και Κ.Ε.Α.Α. αρ. 5, ημερ. 1.2.2012, οι οποίες τέθηκαν σε
εφαρμογή πριν από την ετοιμασία του Τελικού Λογαριασμού (21.5.2012) και δεσμεύουν το Συμβούλιο.
Συγκεκριμένα, στους υπολογισμούς που παρατίθενται στον Τελικό Λογαριασμό, γίνεται ενιαία χρήση
επιτοκίου ύψους 6%, καθ’ όλη τη χρονική περίοδο που εξετάζεται (από τις 4.12.2003 έως την 1.12.2013),
ενώ στις πιο πάνω Εγκυκλίους της Κ.Ε.Α.Α. έχει καθοριστεί επακριβώς το ύψος του επιτοκίου που πρέπει
να χρησιμοποιείται σε κάθε περίοδο/έτος.
Επίσης, στον υπολογισμό των χρηματοδοτικών εξόδων που καταβλήθηκαν τελικά στον Εργολάβο,
εφαρμόστηκε ετήσιος ανατοκισμός (τόκος επί τόκου), κάτι το οποίο δεν είναι αποδεκτό, σύμφωνα με την
Εγκύκλιο της Κ.Ε.Α.Α. αρ. 1 και ημερομηνία 1.9.2010. Σημειώνεται ότι, για το θέμα αυτό, υπάρχει και
σχετική γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, στην οποία αναφέρεται ότι δεν πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη ο ανατοκισμός.
Περαιτέρω, παρατηρήσαμε ότι ο υπολογισμός των τόκων αρχίζει από την ημερομηνία παραλαβής του
Έργου (4.12.2003), κάτι το οποίο δεν συνάδει με την πρακτική που ακολουθείται και τη σχετική Εγκύκλιο
(δηλαδή, λήφθηκε υπόψη τελικά πολύ μεγαλύτερη περίοδος για τον υπολογισμό των τόκων), ενώ θα
έπρεπε να ληφθεί υπόψη η περίοδος μετά την έκδοση του Τελικού Λογαριασμού.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω λαθών και παραλείψεων, προέκυψε ένα υπερβολικά ψηλό ποσό – το οποίο
έχει καταβληθεί στον Εργολάβο – ως χρηματοδοτικά έξοδα, (το οποίο ανέρχεται στο £1.243.248) και, το
οποίο κατά την άποψη μας, δεν δικαιολογείται.
177
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Πέραν τούτου, η Υπηρεσία μας εξέφρασε τον προβληματισμό της για το γεγονός ότι αφέθηκε σε
εκκρεμότητα για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα ο Τελικός Λογαριασμός του Συμβολαίου, κάτι το οποίο
λειτούργησε καταφανώς προς όφελος του Εργολάβου, αφού – μεταξύ άλλων – του καταβλήθηκε το πιο
πάνω (σημαντικό) ποσό ως χρηματοδοτικά έξοδα, με τις λανθασμένες παραδοχές που έγιναν.
Επιπρόσθετα, ζητήσαμε όπως μας επεξηγηθούν οι λόγοι και το σκεπτικό που οδήγησαν στη συμπερίληψη
συγκεκριμένων προνοιών στη συμφωνία που υπογράφηκε στις 5.12.1996 μεταξύ του Συμβουλίου και του
Εργολάβου, παραθέτοντας το κέρδος/όφελος του ΣΑΑΝ από αυτές καθώς επίσης και
πληροφόρηση/επιβεβαίωση σε σχέση με συγκεκριμένα στοιχεία του Έργου, όπως διάρκεια Συμβολαίου,
ημερομηνία έναρξης και ημερομηνία αποπεράτωσης, Παράταση Χρόνου που έχει παραχωρηθεί στον
Εργολάβο, ημερομηνίες έκδοσης Πιστοποιητικού Παραλαβής και Πιστοποιητικού Ευθύνης Ελαττωμάτων.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας θεώρησε – εκ πρώτης όψεως – ότι ενδεχομένως να
υπήρξε κακοδιαχείριση στο εν λόγω Έργο, και ανάλογα θα αποφασιστούν οι περαιτέρω ενέργειες μας.
Όπως μάς πληροφόρησε ο Πρόεδρος του ΣΑΑΝ τον Ιούλιο 2016 (επισυνάπτοντας την έκθεση του ιδιώτη
Συμβούλου του ΣΑΑΝ), δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία για τον υπολογισμό των εκσκαφών και
επιχωματώσεων από την κατάρρευση πρανών και ούτε θα μπορούσαν να ληφθούν τέτοια στοιχεία,
εξαιτίας της ανομοιομορφίας των εκσκαφών. Ως εκ τούτου, οι υπολογισμοί έγιναν θεωρώντας –
υποθετικά – ότι η επιπλέον εκσκαφή δεν ξεπερνούσε τις 45˚ από τη βάση της, κάτι που ήταν προς όφελος
του ΣΑΑΝ. Ο Μηχανικός του Έργου ωστόσο, δεν είχε τοποθετηθεί επί των στοιχείων/υπολογισμών του
Εργολάβου.
Όσον αφορά το σκληρό έδαφος, μας πληροφόρησε ότι στη συγκεκριμένη περιοχή το έδαφος ήταν πιο
σκληρό από ότι ήταν προβλεπτό. Για το θέμα υπολογισμού των χρηματοδοτικών εξόδων μας
πληροφόρησε ότι αυτά υπολογίστηκαν με βάση τις πρόνοιες του συμβολαιου όπου καθορίζεται ότι
επιτόκιο είναι της τάξης του 8,5% με ανατοκισμό κάθε μήνα των καθυστερημένων πληρωμών.
Η απόφαση για υπολογισμό των τόκων από τις 4.12.2003, λήφθηκε κατόπιν εισήγησης του Μηχανικού του
Έργου. Μας πληροφόρησε επίσης ότι παραχωρήθηκε τελικά παράταση χρόνου 23,83 μηνών αντί 18,83
που προέβλεπε η συμφωνία ημερ. 24.4.2000, εξαιτίας καθυστερήσεων στην αποστολή σχετικών
πληροφοριών για τις επιπρόσθετες εργασίες προς τον Εργολάβο.
Η καθυστέρηση στην ετοιμασία του Τελικού Λογαριασμού οφείλεται στο ότι ο όγκος εργασιών είχε
αυξηθεί δραματικά με τη συμπερίληψη νέων περιοχών στο συμβόλαιο, λόγω ραγδαίας ανάπτυξης.
Τέλος, μάς πληροφόρησε ότι το Πιστοποιητικό Παραλαβής εκδόθηκε στις 17.7.2001.
Σύσταση: Η διαχείριση των συμβάσεων πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις πρόνοιες τους. Επίσης, θα
πρέπει να καταβάλλεται προσπάθεια όπως οι Τελικοί Λογαριασμοί διευθετούνται εντός των χρονικών
περιθωρίων που προνοούνται στους όρους των συμβάσεων και να μην αφήνονται σε εκκρεμότητα
για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Συμβόλαιο με αρ. Ι-AN-2. Κατόπιν προκαταρκτικού ελέγχου στα έγγραφα/στοιχεία που υποβλήθηκαν
στην Υπηρεσία μας από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Αγίας Νάπας (ΣΑΑΝ) στις 14.8.2015 αναφορικά με το
Συμβόλαιο με αρ. Ι-AN-2, ζητήσαμε τον Δεκέμβριο 2015 από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου όπως μας
πληροφορήσει τα ακριβή ποσά – αναλυτικά – τα οποία καταβλήθηκαν στον Εργολάβο ως Απαιτήσεις.
Ζητήσαμε επίσης όπως υποβληθεί στην Υπηρεσία μας η αξιολόγηση που έγινε από τους Συμβούλους
Μηχανικούς για τις Απαιτήσεις του Εργολάβου καθώς επίσης και πίνακας στον οποίο να παρατίθεται
ανάλυση των επιπλέον εργασιών που εκτελέστηκαν στα πλαίσια του Συμβολαίου, την οποία η συνολική
αξίαανήλθε στις £460.864 (χωρίς Φ.Π.Α).
Μελετώντας διάφορες εργασίες των οποίων η αξία παρατίθεται ξεχωριστά στον Τελικό Λογαριασμό (π.χ.
έξοδα λόγω της ύπαρξης ιδιωτικών συστημάτων άρδευσης, έξοδα λόγω κατάρρευσης των πρανών
178
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
εκσκαφών, έξοδα λόγω εκσκαφών σκληρού εδάφους, έξοδα λόγω διαφόρων οδηγιών κ.λπ.),
παρατηρήσαμε ότι τα ποσά που περιλήφθηκαν στον Τελικό Λογαριασμό προέκυψαν από χειρόγραφες
διορθώσεις που έγιναν επί των υποβολών του Εργολάβου.
Ειδικότερα, σε σχέση με τα έξοδα που αφορούν τις πρόσθετες εργασίες λόγω κατάρρευσης των πρανών
εκσκαφών και λόγω των εκσκαφών σκληρού εδάφους, ζητήσαμε όπως μας διευκρινιστούν οι λόγοικαθώς
και το σκεπτικό, για τους οποίους τα εν λόγω περιστατικά αιτιολογήθηκαν ότι συνιστούσαν κίνδυνο τον
οποίο έπρεπε να αναλάβει ο Εργοδότης, με αποτέλεσμα να καταβληθεί στον Εργολάβο το σημαντικό ποσό
των £121.294,85. Αναφορικά με τις πρόσθετες αυτές εργασίες που σχετίζονται με υπερεκσκαφές και
επιχωματώσεις στα αυλάκια, παρατηρήσαμε ότι έχουν ληφθεί υπόψη πολύ μεγάλες ποσότητες (μεγάλες
για το μέγεθος του εν λόγω Συμβολαίου), για συγκεκριμένες επιμέρους εργασίες. Ως εκ τούτου, ζητήσαμε
όπως μας επιβεβαιωθεί ότι υπάρχουν πλήρως τεκμηριωμένα δικαιολογητικά στοιχεία τα οποία
πιστοποιούν επακριβώς όλες τις ποσότητες που λήφθηκαν υπόψη για να προκύψουν τα ποσά που έχουν
περιληφθεί στον Τελικό Λογαριασμό, καθώς και ότι υπάρχουν οδηγίες του Μηχανικού (ή έστω
επιβεβαιώσεις προφορικών οδηγιών του Μηχανικού) για τις εργασίες αυτές.
Κατά τον υπολογισμό των χρηματοδοτικών εξόδων, παρατηρήσαμε ότι δεν λήφθηκαν υπόψη οι πρόνοιες
των Εγκυκλίων Κ.Ε.Α.Α. αρ. 2, ημερ. 1.9.2010 και Κ.Ε.Α.Α. αρ. 5, ημερ. 1.2.2012, οι οποίες τέθηκαν σε
εφαρμογή πριν από την ετοιμασία του Τελικού Λογαριασμού (21.5.2012) και δεσμεύουν το Συμβούλιο.
Συγκεκριμένα, στους υπολογισμούς που παρατίθενται στον Τελικό Λογαριασμό, γίνεται ενιαία χρήση
επιτοκίου ύψους 6%, καθ’ όλη τη χρονική περίοδο που εξετάζεται (από τις 4.12.2003 έως την 1.12.2013),
ενώ στις πιο πάνω Εγκυκλίους της Κ.Ε.Α.Α. έχει καθοριστεί επακριβώς το ύψος του επιτοκίου που πρέπει
να χρησιμοποιείται σε κάθε περίοδο/έτος.
Επίσης, στον υπολογισμό των χρηματοδοτικών εξόδων που καταβλήθηκαν τελικά στον Εργολάβο,
εφαρμόστηκε ετήσιος ανατοκισμός (τόκος επί τόκου), κάτι το οποίο δεν είναι αποδεκτό, σύμφωνα με την
Εγκύκλιο της Κ.Ε.Α.Α. αρ. 1 και ημερομηνία 1.9.2010. Σημειώνεται ότι, για το θέμα αυτό, υπάρχει και
σχετική γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, στην οποία αναφέρεται ότι δεν πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη ο ανατοκισμός.
Περαιτέρω, παρατηρήσαμε ότι ο υπολογισμός των τόκων αρχίζει από την ημερομηνία παραλαβής του
Έργου (4.12.2003), κάτι το οποίο δεν συνάδει με την πρακτική που ακολουθείται και τη σχετική Εγκύκλιο
(δηλαδή, λήφθηκε υπόψη τελικά πολύ μεγαλύτερη περίοδος για τον υπολογισμό των τόκων), ενώ θα
έπρεπε να ληφθεί υπόψη η περίοδος μετά την έκδοση του Τελικού Λογαριασμού.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω λαθών και παραλείψεων, προέκυψε ένα υπερβολικά ψηλό ποσό – το οποίο
έχει καταβληθεί στον Εργολάβο – ως χρηματοδοτικά έξοδα, (το οποίο ανέρχεται στις = £738.774,63) και,
το οποίο κατά την άποψη μας, δεν δικαιολογείται.
Πέραν τούτου, η Υπηρεσία μας εξέφρασε τον προβληματισμό της για το γεγονός ότι αφέθηκε σε
εκκρεμότητα για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα ο Τελικός Λογαριασμός του Συμβολαίου, κάτι το οποίο
λειτούργησε καταφανώς προς όφελος του Εργολάβου, αφού – μεταξύ άλλων – του καταβλήθηκε το πιο
πάνω (σημαντικό) ποσό ως χρηματοδοτικά έξοδα, με τις λανθασμένες παραδοχές που έγιναν.
Επιπρόσθετα, ζητήσαμε όπως μας επεξηγηθούν οι λόγοι και το σκεπτικό που οδήγησαν στη συμπερίληψη
συγκεκριμένων προνοιών στη συμφωνία που υπογράφηκε στις 9.12.1997 μεταξύ του Συμβουλίου και του
Εργολάβου, παραθέτοντας το κέρδος/όφελος του ΣΑΑΝ από αυτές καθώς επίσης και
πληροφόρηση/επιβεβαίωση σε σχέση με συγκεκριμένα στοιχεία του Έργου, όπως διάρκεια Συμβολαίου,
ημερομηνία έναρξης και ημερομηνία αποπεράτωσης, Παράταση Χρόνου που έχει παραχωρηθεί στον
Εργολάβο, ημερομηνίες έκδοσης Πιστοποιητικού Παραλαβής και Πιστοποιητικού Ευθύνης Ελαττωμάτων.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας θεώρησε – εκ πρώτης όψεως – ότι ενδεχομένως να
υπήρξε κακοδιαχείριση στο εν λόγω Έργο, και ανάλογα θα αποφασιστούν οι περαιτέρω ενέργειες.
179
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Όπως μάς πληροφόρησε ο Πρόεδρος του ΣΑΑΝ τον Ιούλιο 2016 (επισυνάπτοντας την έκθεση του ιδιώτη
Συμβούλου του ΣΑΑΝ), το επιπλέον κόστος αποξήρανσης εκσκαφών προέκυψε από την εισροή νερού στο
σύστημα που είχε ήδη κατασκευαστεί και έπρεπε να ενωθεί με μέρος του Έργου του οποίου οι εργασίες
είχαν ανασταλεί και εκτελέστηκαν κατά τη χειμερινή περίοδο, με ψηλότερο υδροφόρο ορίζοντα. Για το ότι
δόθηκε παράταση χρόνου 21,73 μηνών αντί 16,66 που προέβλεπε η συμφωνία ημερ. 24.4.2000, μας
πληροφόρησε ότι αυτό έγινε επειδή σημειώθηκε καθυστέρηση στην αποστολή των σχετικών
πληροφοριών για τις επιπρόσθετες εργασίες, προς τον Εργολάβο. Όσον αφορά το Πιστοποιητικό
Παραλαβής, αυτό εκδόθηκε στις 17.7.2001. Για τα υπόλοιπα θέματα (Τελικού Λογαριασμού,
Χρηματοδοτικών Εξόδων, Κατάρρευσης Πρανών Εκσκαφών), μας πληροφόρησε ακριβώς τα ίδια με την
προηγούμενη παράγραφο.
Σύσταση: Η διαχείριση των συμβάσεων πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις πρόνοιες τους. Επίσης, θα
πρέπει να καταβάλλεται προσπάθεια όπως οι Τελικοί Λογαριασμοί διευθετούνται εντός των χρονικών
περιθωρίων που προνοούνται στους όρους των συμβάσεων και να μην αφήνονται σε εκκρεμότητα
για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Συμβόλαιο με αρ. ΙΙ – Αντλιοστάσια. Κατόπιν προκαταρκτικού ελέγχου στα έγγραφα/στοιχεία που
υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Αγίας Νάπας (ΣΑΑΝ) στις 14.8.2015
αναφορικά με το Συμβόλαιο με αρ. ΙΙ – Αντλιοστάσια, ζητήσαμε τον Ιούνιο 2016 από τον Πρόεδρο του
Συμβουλίου όπως μας πληροφορήσει τα ακριβή ποσά – αναλυτικά – τα οποία καταβλήθηκαν στον
Εργολάβο ως Απαιτήσεις. Ζητήσαμε επίσης όπως υποβληθεί στην Υπηρεσία μας η αξιολόγηση πουέγινε
από τους Συμβούλους Μηχανικούς για τις Απαιτήσεις του Εργολάβου καθώς επίσης και η επεξήγηση
συγκερκιμένης διαφοράς που εντοπίστηκε σε σχέση με το κόστος των επιπλέον εργασιών.
Σε συγκερκιμένες περιπτώσεις Αλλαγών, ζητήσαμε όπως τεκμηριωθούν οι λόγοι καθώς και το σκεπτικό για
τους οποίους, ενώ ο Εργολάβος δεν είχε υποβάλει πλήρη δικαιολογητικά στοιχεία για τις σχετικές
εργασίες, ο Μηχανικός περιέλαβε στον Τελικό Λογαριασμό ποσά ως έναντι (Payable on account), για τις
περιπτώσεις αυτές.
Παρατηρήσαμε επίσης ότι είχε προκύψει ανάγκη για έκδοση οδηγιών για Αλλαγές σε σχέση με εργασίες
που λογικά θα μπορούσαν να προβλεφθούν και να περιληφθούν στις συμβατικές υποχρεώσεις του
Εργολάβου, δημιουργώντας έτσι επιφυλάξεις όσον αφορά την επάρκεια/πληρότητα της
μελέτης/σχεδιασμού του Έργου από τους Συμβούλους Μηχανικούς του ΣΑΑΝ.
Σε σχέση με τα πιο πάνω, ζητήσαμε όπως μας επιβεβαιωθεί ότι υπάρχουν και είναι διαθέσιμα πλήρως
τεκμηριωμένα δικαιολογητικά στοιχεία τα οποία πιστοποιούν επακριβώς όλες τις ποσότητες που
λήφθηκαν υπόψη για να προκύψουν τα ποσά που έχουν περιληφθεί στον Τελικό Λογαριασμό ως Αλλαγές,
καθώς επίσης και ότι υπάρχουν οδηγίες του Μηχανικού (ή έστω επιβεβαιώσεις προφορικών οδηγιών του
Μηχανικού) για τις εργασίες αυτές.
Κατά τον υπολογισμό των εξόδων Εργοταξίου για το προσωπικό (Site Overheads - Personnel),
παρατηρήσαμε ότι λήφθηκε υπόψη ένας δυσανάλογα μεγάλος αριθμός προσωπικού του Εργολάβου σε
σχέση με το μέγεθος του Συμβολαίου αυτού. Ως εκ τούτου – κατά την άποψη μας – το ποσό των £352.451
που έχει υπολογιστεί ως έξοδα Εργοταξίου για το προσωπικό (Site Overheads - Personnel) είναι – κατά την
άποψη μας – πέραν αυτού που λογικά θα μπορούσε να δικαιολογηθεί.
Επίσης, παρατηρήσαμε ότι κατά τον υπολογισμό των υπολοίπων εξόδων Εργοταξίου (Site Overheads – Site
Establishment), έχει ληφθεί υπόψη – λανθασμένα κατά την άποψη μας – η χρήση των τοπογραφικών
οργάνων καθώς επίσης και των μικρών εργαλείων και εξοπλισμού. Ως αποτέλεσμα αυτού, το ποσό των
£8.182,04 που έχει υπολογιστεί για τα υπόλοιπα έξοδα Εργοταξίου (Site Overheads – Site Establishment)
είναι – κατά την άποψη μας – πέραν αυτού που λογικά θα μπορούσε να δικαιολογηθεί.
180
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Παρατηρήσαμε επίσης ότι, κατά τον υπολογισμό των εξόδων διεύθυνσης και του κέρδους (Head Office
Overheads & Profit) λήφθηκε υπόψη ποσοστό (για τα έξοδα αυτά) ύψους 15%, το οποίο θεωρείτε αρκετά
ψηλό, με αποτέλεσμα να περιληφθεί στον Τελικό Λογαριασμό το ποσό των £87.158,47. Το ανώτατο
ποσοστό που λαμβάνεται υπόψη σε τέτοιες περιπτώσεις, συνήθως ανέρχεται στο 8% - 10%, ενώ δεν
υπερβαίνει το 12%.
Πέραν τούτου, παρατηρήσαμε ότι έχει περιληφθεί στον Τελικό Λογαριασμό– λανθασμένα κατά την άποψη
μας – και το πρόσθετο ποσό των £43.355, ως έξοδα διεύθυνσης της κοινοπραξίας (Joint Venture
Overheads). Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Εργολάβος του συγκεκριμένου Έργου ήταν κοινοπραξία, δεν θα
έπρεπε να υπολογιστούν – κατά την άποψη μας – οποιαδήποτε πρόσθετα έξοδα για τον λόγο αυτό.
Περαιτέρω, παρατηρήσαμε ότι στα έξοδα διεύθυνσης της κοινοπραξίας (Joint Venture Overheads)
περιλαμβάνονται – και πάλι λανθασμένα, κατά την άποψη μας – πρόσθετα ποσά για προσωπικό (πέραν
αυτών που αναφέρονται πιο πάνω) καθώς και ποσά που αφορούν σε νομικούς συμβούλους/ελεγκτές,
διαμονή του προσωπικού κ.ά.
Γενικά, κατά τον υπολογισμό των χρηματοδοτικών εξόδων, παρατηρήσαμε ότι γίνεται χρήση πολύ ψηλών
επιτοκίων, τα οποία κυμαίνονται μεταξύ 8% και 9,75%. Επίσης, στον υπολογισμό των εξόδων αυτών,
εφαρμόζεται ανατοκισμός (τόκος επί τόκου), κάτι το οποίο δεν είναι αποδεκτό, σύμφωνα και με σχετική
γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Πέραν των πιο πάνω, παρατηρήσαμε ότι ο υπολογισμός των χρηματοδοτικών εξόδων για την
καθυστέρηση στην αποδέσμευση του πρώτου μισού του Ποσού Κράτησης, αρχίζει από την (αρχική)
ημερομηνία αποπεράτωσης (25.10.2000) χωρίς να ληφθούν υπόψη, αφενός το χρονικό διάστημα που
προβλέπεται στους Όρους του Συμβολαίου για την έκδοση πιστοποιητικού πληρωμής από τον Μηχανικό
και, αφετέρου το χρονικό διάστημα που προβλέπεται για την πληρωμή του πιστοποιητικού αυτού από τον
Εργοδότη. Η ίδια παράλειψη παρατηρείται και κατά τον υπολογισμό των εξόδων χρηματοδότησης για την
αποδέσμευση του δεύτερου μισού του Ποσού Κράτησης, ο οποίος αρχίζει την ημέρα που θα έληγε η
Περίοδος Ευθύνης Ελαττωμάτων (25.10.2001), εάν δεν παραχωρείτο στον Εργολάβο Παράταση Χρόνου.
Επίσης, παρατηρήσαμε ότι ο υπολογισμός των χρηματοδοτικών εξόδων τα οποία αναφέρονται στα έξοδα
της Παράτασης Χρόνου (Prolongation Costs), αρχίζει από τις 4.12.2003. Κατά την άποψη μας, η λογική
αυτή θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή, στην περίπτωση μόνο που ο Εργολάβος είχε υποβάλει έγκαιρα,
πλήρως τεκμηριωμένα στοιχεία, που να δικαιολογούν τη σχετική του Απαίτηση, περιλαμβάνοντας τα πιο
πάνω έξοδα στους μηνιαίους του λογαριασμούς.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, προκύπτει ότι το συνολικό ποσό που έχει καταβληθεί στον Εργολάβο ως
χρηματοδοτικά έξοδα (£232.153), είναι – κατά την άποψη μας – κατά πολύ ψηλότερο αυτού που λογικά
θα μπορούσε να δικαιολογηθεί.
Επιπρόσθετα, ζητήσαμε πληροφόρησηκατά πόσο τα έξοδα Παράτασης Χρόνου (Prolongation Costs) που
πληρώθηκαν έναντι (on account) στο Πιστοποιητικό Πληρωμής αρ. 39 (σύνολο = £150.000), λήφθηκαν
υπόψη και συνυπολογίστηκαν στην ετοιμασία του Τελικού Λογαριασμού, καθώς επίσης και
πληροφόρηση/επιβεβαίωση σε σχέση με συγκεκριμένα στοιχεία του Έργου, όπως ηδιάρκεια του
Συμβολαίου, η ημερομηνία έναρξης και η ημερομηνία αποπεράτωσης, η Παράταση Χρόνου που έχει
παραχωρηθεί στον Εργολάβο και οι ημερομηνίες έκδοσης του Πιστοποιητικού Παραλαβής και του
Πιστοποιητικού Ευθύνης Ελαττωμάτων.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας θεώρησε – εκ πρώτης όψεως – ότι ενδεχομένως να
υπήρξε κακοδιαχείριση στο εν λόγω Έργο, και ανάλογα θα αποφασιστούν οι περαιτέρω ενέργειες μας.
Όπως μάς πληροφόρησε ο Πρόεδρος του ΣΑΑΝ τον Νοέμβριο 2016 (επισυνάπτοντας επιστολή ημερ.
24.10.2016 του ιδιώτη Συμβούλου του ΣΑΑΝ και Σημείωμα ημερ. 6.10.2016 του Μηχανικού
Αποχετεύσεων), οι αλλαγές/τροποποιήσεις ήταν αναγκαίες να γίνουν ώστε η δυναμικότητα του κεντρικού
181
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
συστήματος αποχέτευσης να καταστεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και αποδοτικότερη, υπο το φώς των
δεδομένων που είχαν εν τω μεταξύ προκύψει με τις μεγαλες αναπτύξεις στην περιοχή της Αγίας Νάπας. Οι
δε αναλύσεις για τις αλλαγές υπολογίσθησαν με μετρήσεις από τα σχέδια που είχαν εκπονηθεί και, από
ελέγχους των Συμβούλων Ηλεκτρολόγων/Μηχανικών σε σχέση με τις ηλεκτρομηχανολογικές υπηρεσίες.
Όσον αφορά το ποσοστό ύψους 15% για τα έξοδα διεύθυνσης και κέρδους, αυτό υπολογίστηκε
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ανάδοχος ήταν κοινοπραξία Κυπριακής και Ιταλικής εταιρείας, ως εκ τούτου τα
έξοδα διατήρησης της κοινοπραξίας στην Κύπρο ήταν αυξημένα. Για το θέμα του ύψους του επιτοκίου και
του ανατοκισμού, μας πληροφόρησε ότι αυτά καθορίζονται στο συμβόλαιο.
Τέλος, μας πληροφόρησε ότι εκκρεμεί ένα ποσό της τάξης των €2,9 εκατομμυρίων ευρώ πλέον τόκοι, που
αποτελεί υπόλοιπο από τον Τελικό Διακανονισμό που έχουν καταλήξει τα δύο μέρη για τα πιο 3 πάνω
συμβόλαια, η πληρωμή του οποίου έχει ανασταλεί μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου από την Υπηρεσία
μας.
Η Υπηρεσία μας θα προχωρήσει με ενδελεχή ανάλυση των απαντήσεων/στοιχείων/επεξηγήσεων που
δόθηκαν από το ΣΑΑΝ.
Σύσταση: Η διαχείριση των συμβάσεων πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις πρόνοιες τους και τις
σχετικές Εγκυκλίους της ΚΕΑΑ.
,
182
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
3.7
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΛΥΘΡΟΔΟΝΤΑ
Τα θέματα που ακολουθούν αφορούν στον διαχειριστικό έλεγχο των μη εξελεγμένων Οικονομικών
Καταστάσεων για τα έτη 2006 μέχρι 2013.
Οικονομικές Καταστάσεις. Οι Οικονομικές Καταστάσεις για τα έτη 2006 μέχρι 2013 υποβλήθηκαν στην
Υπηρεσία μας με μεγάλη καθυστέρηση στις 27.2.2015.
Σύσταση: Οι Οικονομικές Καταστάσεις πρέπει να ετοιμάζονται έγκαιρα. Η μη έγκαιρη υποβολή
Οικονομικών Καταστάσεων, μειώνει σε σημαντικό βαθμό τη λήψη διορθωτικών μέτρων σχετικά με τις
οποιεσδήποτε αδυναμίες ή κενά που τυχόν παρατηρηθούν.
Μακροπρόθεσμα δάνεια. Στις 31.12.2013 το Συμβούλιο χρωστούσε δάνεια συνολικού ύψους €1.810.315.
Παρατηρήθηκε ότι για τα πιο πάνω δάνεια υπήρχαν καθυστερημένες δόσεις ύψους €222.749.
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου μάς πληροφόρησε ότι λαμβάνονται όλα τα δέοντα μέτρα και έχουν εγκριθεί
συμφωνίες για αναδιαρθρώσεις των δανείων σύμφωνα με σχετικούς όρους που έχουν ετοιμαστεί από την
Κεντρική Μονάδα Διαχείρισης Καθυστερήσεων και Αναδιαρθρώσεων της Κεντρικής Συνεργατικής
Τράπεζας.
Χρεώστες αποχετευτικών τελών. Αρκετοί φορολογούμενοι οφείλουν μεγάλα ποσά, χωρίς ωστόσο το
Συμβούλιο να προχωρήσει στη λήψη μέτρων για την είσπραξή τους.
Σύσταση: Το Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την είσπραξη των οφειλόμενων
ποσών. Σημειώνεται ότι η μη λήψη έγκαιρα μέτρων εγκυμονεί κινδύνους για απώλεια εσόδων.
Όπως μάς ενημέρωσε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου, δόθηκαν σε τέσσερεις δικηγόρους υποθέσεις για
λήψη δικαστικών μέτρων για είσπραξη των καθυστερημένων οφειλών.
Αγορά υπηρεσιών. Η αγορά αγαθών/υπηρεσιών (κυρίως για συντήρηση και επιδιόρθωση του δικτύου και
των αντλιοστασίων), η ετοιμασία των λογαριασμών του Συμβουλίου για τα έτη 2006–2013 και οι
δικηγορικές εργασίες έγιναν με απευθείας ανάθεση σε ιδιώτες, κατά παράβαση των προνοιών του περί
Δημοσίων Συμβάσεων Νόμου και των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου. Παρόλο που με βάση το
προηγούμενο νομικό πλαίσιο (Ν.12(Ι)/2006) και το άρθρο 14 του νέου Νόμου Ν.73(Ι)/2016 η ανάθεση των
νομικών υπηρεσιών, δεν θα έπρεπε να γίνεται αναγκαστικά τηρώντας τις αυστηρές διαδικασίες που
εφαρμόζονταν για τις συνήθεις συμβάσεις υπηρεσιών, σύμφωνα με Εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου,
ακόμη και για τις συμβάσεις που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των Ευρωπαϊκών Οδηγιών του
τομέα δημοσίων συμβάσεων (2014/23/ΕΕ, 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ), θα πρέπει να ισχύουν και να
εφαρμόζονται οι αρχές της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της μη διάκρισης των οικονομικών
φορέων, στις οποίες μάλιστα τώρα προστίθεται και η αρχή της προστασίας του ανταγωνισμού η οποία θα
πρέπει επίσης να εξυπηρετείται και να διασφαλίζεται κατά το δυνατό ευρύτερα σε κάθε είδους δημόσιας
σύμβασης.
Τέλη χρήσης
Σύσταση: Το Συμβούλιο, για την ανάθεση συμβάσεων, θα πρέπει να εφαρμόζει τις πρόνοιες των
Δεν υποβάλλονται στο Συμβούλιο καταστάσεις από το Κοινοτικό Συμβούλιο Λυθροδόντα, στις οποίες να
Νόμων, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η βέλτιστη διαχείριση των οικονομικών του πόρων.
παρουσιάζεται το σύνολο των κυβικών μέτρων νερού που καταναλώνεται από τους χρήστες ανά τριμηνία,
με αποτέλεσμα να μην μπορεί να επιβεβαιωθεί το ύψος των τελών. Το Συμβούλιο αποδέχεται τα ποσά
που υποβάλλονται χωρίς οποιοδήποτε άλλο έλεγχο για επιβεβαίωση της ορθότητάς τους.
Σύσταση: Θα πρέπει να υποβάλλονται στο Συμβούλιο καταστάσεις στις οποίες να παρουσιάζονται τα
κυβικά μέτρα νερού στα οποία αφορά η χρέωση, για να μπορεί να γίνεται επαλήθευση των πιο πάνω
τελών.
183
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
3.8
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΠΑΛΑΙΧΩΡΙΟΥ (ΣΑΠ)
Τα θέματα που ακολουθούν αφορούν στον διαχειριστικό έλεγχο των Οικονομικών Καταστάσεων για τα
έτη 1995 μέχρι 2001.
Οικονομικές Καταστάσεις.
(α) Οι Οικονομικές Καταστάσεις για τα έτη 1995 μέχρι 2001 υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας με
μεγάλη καθυστέρηση.
(β) Δεν έχουν ακόμα υποβληθεί για έλεγχο οι Οικονομικές Καταστάσεις για τα έτη 2002 μέχρι 2015, σε
αντίθεση με τα άρθρα 31(1) και (2) του περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμου. Η μη ετοιμασία
Οικονομικών Καταστάσεων συνιστά ποινικό αδίκημα.
Σύσταση: Η μη έγκαιρη υποβολή Οικονομικών Καταστάσεων, μειώνει σε σημαντικό βαθμό τη λήψη
διορθωτικών μέτρων σχετικά με τις οποιεσδήποτε αδυναμίες ή κενά που τυχόν παρατηρηθούν.
Προϋπολογισμοί. Το Συμβούλιο δεν έχει ετοιμάσει Προϋπολογισμούς για τα έτη 1995 μέχρι 2000 και ως
εκ τούτου όλες οι πληρωμές που έγιναν δεν ήταν σύννομες.
Σύσταση: Το Συμβούλιο θα πρέπει να ετοιμάζει ετήσιους Προϋπολογισμούς, οι οποίοι να εγκρίνονται
σύμφωνα με τις πρόνοιες του σχετικού νομοθετικού πλαισίου.
Αποχετευτικά τέλη. Το κεντρικό αποχετευτικό σύστημα και η μονάδα τριτοβάθμιας επεξεργασίας
λυμάτων του ΣΑΠ τέθηκε σε λειτουργία τον Σεπτέμβριο του 1995. Σημειώνεται ότι το ΣΑΠ δεν προέβηκε
στον καθορισμό τελών για το έτος 2001.
Σύσταση: Συμμόρφωση με τις πρόνοιες του Νόμου, έτσι ώστε να διασφαλίζονται τα έσοδα του
Συμβουλίου.
Τέλη Χρήσης. Στις 12.12.1997 με την Κ.Δ.Π. 370/1997 καθορίστηκαν τα τέλη χρήσης ύψους £0,12 ανά
κυβικό μέτρο κατανάλωσης νερού. Διαπιστώθηκε ότι το ΣΑΠ αποδέχεται τα ποσά που υποβάλλονται από
το Κοινοτικό Συμβούλιο χωρίς οποιοδήποτε άλλο έλεγχο για επιβεβαίωση της ορθότητάς τους. Επίσης, το
ΣΑΠ σε συνεδρία του ημερ. 17.7.2002 αποφάσισε όπως από το τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2002
σταματήσει να επιβάλλει τέλη χρήσης αφού «διαπιστώθηκε ότι με την επιβολή και είσπραξη των τελών
χρήσης του Αποχετευτικού Συστήματος δημιουργείται δυσμενής διάκριση σε βάρος των κατοίκων της
Κοινότητας Παλαιχωρίου (Μ), επειδή η Κοινότητα Παλαιχωρίου (Ο) δεν επιβάλλει ούτε εισπράττει για
λογαριασμό του Συμβουλίου Αποχετεύσεων τα τέλη χρήσης».
Σύσταση: Θα πρέπει το τέλος χρήσης να επιβάλλεται σε όλους τους καταναλωτές νερού, και στις πιο
πάνω καταστάσεις να παρουσιάζονται τα κυβικά μέτρα νερού στα οποία αφορά η χρέωση, για να
μπορεί να γίνεται επαλήθευση των πιο πάνω τελών.
Φορολογικοί κατάλογοι – Συμφιλιωτικές καταστάσεις-Αγωγές. Δεν υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας για
έλεγχο φορολογικοί κατάλογοι και συμφιλιωτικές καταστάσεις για τις φορολογίες που επιβλήθηκαν και τις
εισπράξεις έτσι ώστε να επαληθεύεται η ορθότητα των χρεωστών. Σημειώνεται επίσης ότι δεν
υποβλήθηκε ούτε ονομαστικός κατάλογος χρεωστών. Παρόλο που από σχετική αλληλογραφία φαίνεται
ότι το 2004 κινήθηκαν αγωγές, εντούτοις δεν τηρήθηκε μητρώο αγωγών για παρακολούθηση των αγωγών
που κινήθηκαν εναντίον των οφειλετών.
Σύσταση: Όλες οι πιο πάνω καταστάσεις θα πρέπει να ετοιμάζονται και να υποβάλλονται στην
Υπηρεσία μας κατά την διενέργεια του ελέγχου. Επισημαίνεται ότι το Συμβούλιο θα πρέπει να
προβαίνει έγκαιρα, στην είσπραξη των καθυστερημένων τελών. Σημειώνεται ότι η μη λήψη έγκαιρα
μέτρων για είσπραξη των καθυστερήσεων εγκυμονεί κινδύνους για απώλεια εσόδων.
184
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Δάνεια.
(α) Δάνεια για Κεφαλαιουχικές δαπάνες. Για την κατασκευή του αποχετευτικού συστήματος
συνάφθηκε δάνειο από τους Δανειστικούς Επιτρόπους ύψους £191.383,23 (€326.997,66) και τη
Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Παλαιχωρίου ύψους £155.000 (€264.833,22), με αποπληρωμή 5/6 από
την Κυβέρνηση και 1/6 από το ΣΑΠ.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 46.104 ημερ. 28.7.1997
εγκρίθηκε νέα κυβερνητική πολιτική για την κατασκευή αποχετευτικών συστημάτων σε αγροτικές
Κοινότητες. Στα πρακτικά συνεδρίας ημερ. 4 Ιουλίου 2011, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι από όλα
τα αρμόδια Υπουργεία/Τμήματα αναφέρθηκε ότι το κεφαλαιουχικό κόστος για την κατασκευή του
Αποχετευτικού Συστήματος Παλαιχωρίου, θα αναληφθεί από την Κυβέρνηση βάσει της πιο πάνω
Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου. Ως εκ τούτου, τα πιο πάνω δάνεια πρέπει να αποπληρωθούν από
την Κυβέρνηση.
Σύμφωνα με επιστολή του Γενικού Λογιστηρίου ημερ. 18.10.2013 προς τον Πρόεδρο του ΣΑΠ, αναφέρεται
ότι οι καθυστερήσεις αναφορικά με το δάνειο που είχε παραχωρηθεί από τους Δανειστικούς Επιτρόπους
ανήλθαν στα €756.893. Στις 31.12.2014 το υπόλοιπο του δανείου από τη Σ.Π.Ε. ανήλθε στα €166.934.
Σημειώνεται ότι τόσο για το δάνειο από τους Δανειστικούς Επιτρόπους όσο και για το δάνειο από τη Σ.Π.Ε.
δεν έχει γίνει καμία αποπληρωμή από το ΣΑΠ. Αναφέρεται σχετικά ότι τον Ιούνιο 2011, το ΣΑΠ ζήτησε
από το Υπουργείο Εσωτερικών όπως προχωρήσει στις δέουσες ενέργειες για την αποπληρωμή από την
Κυβέρνηση των πιο πάνω δανείων, χωρίς ωστόσο να υπάρξει οποιαδήποτε εξέλιξη για το θέμα.
Σύσταση: Να γίνουν οι δέουσες ενέργειες για την αποπληρωμή των δανείων για την αποφυγή
περαιτέρω καταβολής τόκων και τόκων υπερημερίας.
(β) Άλλα Δάνεια. Για αντιμετώπιση τρεχουσών υποχρεώσεων το 1996 και 1997 συνάφθηκαν δύο
δάνεια για ποσά ύψους £15.000 και £17.500 αντίστοιχα από τη Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία
Παλαιχωρίου.
Τα πιο πάνω δάνεια είναι πληρωτέα σε 7 και 10 ίσες ετήσιες δόσεις, χωρίς ωστόσο μέχρι 31.12.2001 να
καταβληθεί οποιαδήποτε δόση. Σημειώνεται ότι κάποιες δόσεις καταβλήθηκαν μετά την 31.12.2001, αλλά
τα δάνεια δεν έχουν ακόμα αποπληρωθεί.
Σύσταση: Λήψη ενεργειών για καταβολή των σχετικών δόσεων των δανείων.
185
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
3.9
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ
(α) Συμβόλαιο με αρ. Ι-P-2. Κατόπιν προκαταρκτικού ελέγχου στα έγγραφα/στοιχεία που υποβλήθηκαν
τον Αύγουστο 2015 στην Υπηρεσία μας από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Παραλιμνίου (ΣΑΠ) αναφορικά
με το πιο πάνω Συμβόλαιο, ζητήσαμε τον Νοέμβριο 2015 περαιτέρω διευκρινίσεις. Συγκεκριμένα,
ζητήσαμε από το ΣΑΠ να μας πληροφορήσει – αναλυτικά – για τα ποσά που καταβλήθηκαν στον Εργολάβο
ως Απαιτήσεις, για την αξιολόγηση των Απαιτήσεων του Εργολάβου που έγινε από τους Συμβούλους
Μηχανικούς καθώς επίσης και αναλυτικά στοιχεία για τις επιπλέον εργασίες που εκτελέστηκαν στα
πλαίσια του Συμβολαίου, συνολικής αξίας £1.214.590.
Μελετώντας τα στοιχεία των επιμέρους εργασιών, των οποίων η αξία παρατίθεται ξεχωριστά στον Τελικό
Λογαριασμό (π.χ. έξοδα λόγω της ύπαρξης ιδιωτικών συστημάτων άρδευσης, έξοδα λόγω υπερεκσκαφών
στα αυλάκια, έξοδα λόγω διαφόρων οδηγιών κ.λπ.), παρατηρήσαμε ότι τα ποσά που περιλήφθηκαν στον
Τελικό Λογαριασμό είχαν προκύψει από χειρόγραφες διορθώσεις που έγιναν επί των στοιχείων που είχε
υποβάλει ο Εργολάβος.
Όσον αφορά το κόστος για πρόσθετες εργασίες λόγω υπερεκσκαφών στα αυλάκια, ζητήσαμε να
πληροφορηθούμε τους λόγους – και το σκεπτικό – για τους οποίους τα σχετικά περιστατικά κρίθηκε ότι
συνιστούσαν κίνδυνο τον οποίο έπρεπε να αναλάβει ο Εργοδότης, με αποτέλεσμα να καταβληθεί στον
Εργολάβο το σημαντικό ποσό των £384.002,64, για τις πιο πάνω εργασίες. Για τις εν λόγω εργασίες,
παρατηρήσαμε ότι είχαν ληφθεί υπόψη πολύ μεγάλες ποσότητες (δυσανάλογα μεγάλες για το μέγεθος
του εν λόγω Συμβολαίου), για συγκεκριμένες επιμέρους εργασίες. Ως εκ τούτου, ζητήσαμε από το ΣΑΠ
όπως μας πληροφορήσει κατά πόσο τηρούνταν και είναι διαθέσιμα πλήρως τεκμηριωμένα δικαιολογητικά
στοιχεία, με τα οποία να πιστοποιούνται επακριβώς όλες οι ποσότητες που είχαν ληφθεί υπόψη για να
προκύψουν τα ποσά που περιλήφθηκαν στον Τελικό Λογαριασμό ως Αλλαγές, καθώς επίσης κατά πόσο
υπάρχουν οδηγίες του Μηχανικού (ή έστω επιβεβαιώσεις προφορικών οδηγιών του Μηχανικού), για τις
εργασίες αυτές.
Επίσης, ζητήσαμε όπως μας υποβληθεί αντίγραφο από τις σχετικές σελίδες της προσφοράς του
Εργολάβου, στις οποίες να τεκμηριώνεται ότι το Ποσό Προσαρμογής (£509.505,10) είχε περιληφθεί στην
προσφορά του, ως πρόσθετη επιβάρυνση.
Κατά τον υπολογισμό των χρηματοδοτικών εξόδων, παρατηρήσαμε ότι δεν είχαν ληφθεί υπόψη οι
πρόνοιες των Εγκυκλίων Κ.Ε.Α.Α. αρ. 2, ημερ. 1.9.2010 και Κ.Ε.Α.Α. αρ. 5, ημερ. 1.2.2012, οι οποίες
τέθηκαν σε εφαρμογή πριν από την ετοιμασία του Τελικού Λογαριασμού (21.5.2012) και ήταν δεσμευτικές
για το Συμβούλιο. Συγκεκριμένα, στους υπολογισμούς που παρατίθενται στον Τελικό Λογαριασμό, γίνεται
χρήση ενιαίου επιτοκίου ύψους 6%, καθ’ όλη τη χρονική περίοδο που εξετάζεται (από τις 21.12.2000 έως
τις 21.5.2012), ενώ με τις πιο πάνω Εγκυκλίους της Κ.Ε.Α.Α. είχε καθοριστεί επακριβώς το ύψος του
επιτοκίου που πρέπει να χρησιμοποιείται σε κάθε περίοδο/έτος (χαμηλότερο του 6%).
Επίσης, στον υπολογισμό των χρηματοδοτικών εξόδων που καταβλήθηκαν τελικά στον Εργολάβο,
εφαρμόστηκε ετήσιος ανατοκισμός (τόκος επί τόκου), κάτι το οποίο δεν είναι αποδεκτό, σύμφωνα με την
Εγκύκλιο της Κ.Ε.Α.Α. αρ. 1 και ημερομηνία 1.9.2010. Σημειώνεται ότι, για το θέμα αυτό, υπάρχει και
σχετική γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, στην οποία αναφέρεται ότι δεν πρέπει να λαμβάνεται
υπόψη ο ανατοκισμός.
Περαιτέρω, παρατηρήσαμε ότι ο υπολογισμός των τόκων έγινε για μεγαλύτερη περίοδο και συγκεκριμένα
από την ημερομηνία παραλαβής του Έργου (21.12.2000), κάτι το οποίο δεν συνάδει με την πρακτική που
ακολουθείται και τη σχετική εγκύκλιο.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω λαθών και παραλείψεων, προέκυψε ένα υπερβολικά ψηλό ποσό – το οποίο
έχει καταβληθεί στον Εργολάβο – ως χρηματοδοτικά έξοδα (σύνολο = £469.439,31), το οποίο κατά την
άποψη της Υπηρεσίας μας, δεν δικαιολογείται.
186
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Πέραν τούτου, η Υπηρεσία μας εξέφρασε τον προβληματισμό της για το γεγονός ότι είχε παραμείνει σε
εκκρεμότητα για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα ο Τελικός Λογαριασμός του Συμβολαίου, κάτι το οποίο
λειτούργησε καταφανώς προς όφελος του Εργολάβου, αφού – μεταξύ άλλων – του καταβλήθηκε το πιο
πάνω (ψηλό) ποσό ως χρηματοδοτικά έξοδα, με τις λανθασμένες παραδοχές που έγιναν και τη μεγάλη
χρονική περίοδο που παρήλθε.
Τέλος, ζητήσαμε όπως μας επεξηγηθούν οι λόγοι – και το σκεπτικό – που οδήγησαν στη συμπερίληψη
συγκεκριμένων προνοιών στη συμφωνία που υπογράφηκε στις 18.6.1999 μεταξύ του Συμβουλίου και του
Εργολάβου, παραθέτοντας το κέρδος/όφελος του ΣΑΠ. Περαιτέρω, ζητήσαμε πληροφόρηση/επιβεβαίωση
σε σχέση με συγκεκριμένα στοιχεία του Έργου, όπως τη διάρκεια του Συμβολαίου, την ημερομηνία
έναρξης και ημερομηνία αποπεράτωσης, την Παράταση Χρόνου που είχε παραχωρηθεί στον Εργολάβο και
τις ημερομηνίες έκδοσης του Πιστοποιητικού Παραλαβής και του Πιστοποιητικού Ευθύνης Ελαττωμάτων.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας θεώρησε – εκ πρώτης όψεως – ότι ενδεχομένως να
υπήρξε κακοδιαχείριση στο εν λόγω Έργο, ως εκ τούτου, πληροφόρησε το ΣΑΠ ότι αναμένονταν οι
απαντήσεις/επεξηγήσεις του και, ανάλογα με αυτές, θα αποφασίζοντο οι δικές μας περαιτέρω ενέργειες.
Στις 4.10.2016, το ΣΑΠ υπέβαλε στην Υπηρεσία μας τις απαντήσεις/επεξηγήσεις του σε σχέση με τα πιο
πάνω ευρήματα μας, οι οποίες στο παρόν στάδιο είναι υπό αξιολόγηση.
Σύσταση: Η διαχείριση των δημοσίων συμβάσεων πρέπει να γίνεται αυστηρά σύμφωνα με τις
πρόνοιες τους. Θα πρέπει επίσης να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου οι Τελικοί
Λογαριασμοί να διευθετούνται εντός των χρονικών περιθωρίων που προνοούνται στους όρους των
συμβάσεων και να μην αφήνονται σε εκκρεμότητα για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
(β) Συμβόλαιο με αρ. ΙΙ – Αντλιοστάσια. Κατόπιν προκαταρκτικού ελέγχου στα έγγραφα/στοιχεία που
υποβλήθηκαν τον Αύγουστο 2015 στην Υπηρεσία μας από το ΣΑΠ αναφορικά με το πιο πάνω Συμβόλαιο,
ζητήσαμε τον Ιανουάριο 2016 περαιτέρω διευκρινίσεις. Συγκεκριμένα, ζητήσαμε από το ΣΑΠ να μας
πληροφορήσει – αναλυτικά – για τα ποσά που καταβλήθηκαν στον Εργολάβο ως Απαιτήσεις, για την
αξιολόγηση των Απαιτήσεων του Εργολάβου που έγινε από τους Συμβούλους Μηχανικούς κ.ά.
Μελετώντας τα στοιχεία των επιμέρους εργασιών των οποίων η αξία παρατίθεται στους πίνακες των
οδηγιών που δόθηκαν για Αλλαγές, παρατηρήσαμε ότι σε αρκετές περιπτώσεις υπήρχε η επεξήγηση CTR
(Contractor’s Proposal). Ζητήσαμε από το ΣΑΠ όπως μας πληροφορήσει κατά πόσο για τις εργασίες αυτές
είχαν υιοθετηθεί πλήρως οι προτάσεις του Εργολάβου και είχαν περιληφθεί στον Τελικό Λογαριασμό τα
ποσά επακριβώς που είχε απαιτήσει, ή είχε προηγηθεί αξιολόγηση εκ μέρους του Μηχανικού και έγκριση
εκ μέρους του Εργοδότη.
Σε άλλες περιπτώσεις Αλλαγών, ζητήσαμε όπως τεκμηριωθούν οι λόγοι για τους οποίους, ενώ ο
Εργολάβος δεν είχε υποβάλει πλήρη δικαιολογητικά στοιχεία για τις εν λόγω εργασίες, ο Μηχανικός είχε
περιλάβει στον Τελικό Λογαριασμό ποσά ως έναντι (on account), για τις περιπτώσεις αυτές.
Παρατηρήσαμε επίσης ότι είχε προκύψει ανάγκη έκδοσης οδηγιών για Αλλαγές σε σχέση με εργασίες που
λογικά θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί και περιληφθεί στις συμβατικές υποχρεώσεις του Εργολάβου,
δημιουργώντας έτσι σοβαρές επιφυλάξεις όσον αφορά την επάρκεια/πληρότητα της μελέτης/σχεδιασμού
του Έργου από τους Συμβούλους Μηχανικούς του ΣΑΠ.
Σε σχέση με τα πιο πάνω, ζητήσαμε από το ΣΑΠ όπως μας πληροφορήσει κατά πόσο τηρούνταν και είναι
διαθέσιμα πλήρως τεκμηριωμένα δικαιολογητικά στοιχεία με τα οποία να πιστοποιούνται επακριβώς όλες
οι ποσότητες που είχαν ληφθεί υπόψη για να προκύψουν τα ποσά που περιλήφθηκαν στον Τελικό
Λογαριασμό ως Αλλαγές, καθώς επίσης κατά πόσο υπάρχουν οδηγίες του Μηχανικού (ή έστω
επιβεβαιώσεις προφορικών οδηγιών του Μηχανικού), για τις εργασίες αυτές.
187
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Παρατηρήσαμε ότι κατά τον υπολογισμό των εξόδων Εργοταξίου που αφορούν το προσωπικό (Site
Overheads - Personnel), είχε ληφθεί υπόψη ένας δυσανάλογα μεγάλος αριθμός προσωπικού του
Εργολάβου σε σχέση με το μέγεθος του Συμβολαίου. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Εργολάβος εργαζόταν
ταυτόχρονα για την κατασκευή του Σταθμού Επεξεργασίας Λυμάτων, εκφράσαμε την άποψη ότι εύλογα
θα αναμενόταν ότι τα έξοδα Εργοταξίου για το προσωπικό θα ήταν μειωμένα. Ως αποτέλεσμα των πιο
πάνω, το ποσό των £130.664,83 που είχε υπολογιστεί ως έξοδα Εργοταξίου για το προσωπικό είναι – κατά
την άποψη μας – αρκετά ψηλότερο αυτού που θα μπορούσε – λογικά – να δικαιολογηθεί.
Παρατηρήσαμε επίσης ότι κατά τον υπολογισμό των υπολοίπων εξόδων Εργοταξίου (Site Overheads – Site
Establishment), είχε ληφθεί υπόψη – λανθασμένα κατά την άποψη μας – η χρήση από τον Εργολάβο
τοπογραφικών οργάνων καθώς επίσης και μικρών εργαλείων και εξοπλισμού. Ως αποτέλεσμα αυτού, το
ποσό των £19.099,46 που είχε υπολογιστεί για τα υπόλοιπα έξοδα Εργοταξίου, ήταν – κατά την άποψη
μας – ψηλότερο αυτού που θα μπορούσε – λογικά – να δικαιολογηθεί.
Επιπρόσθετα, παρατηρήσαμε ότι, κατά τον υπολογισμό των εξόδων διεύθυνσης και κέρδους (Head Office
Overheads & Profit) είχε ληφθεί υπόψη ποσοστό ύψους 15%, το οποίο θεωρούμε ψηλό, λαμβάνοντας
υπόψη ότι το ανώτατο ποσοστό που λαμβάνεται υπόψη σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν υπερβαίνει το 12%.
Ως αποτέλεσμα, περιλήφθηκε στον Τελικό Λογαριασμό για τα πιο πάνω έξοδα, το ποσό των £52.803,09.
Στον Τελικό Λογαριασμό περιλήφθηκε ακόμα – λανθασμένα κατά την άποψη μας – και πρόσθετο ποσό
ύψους £32.416,30, ως έξοδα διεύθυνσης της κοινοπραξίας (Joint Venture Overheads). Λαμβάνοντας
υπόψη ότι ο Εργολάβος στο συγκεκριμένο Έργο ήταν κοινοπραξία, στην οποία τελικά είχε καταβληθεί το
ποσό των £52.803,09 που αναφέρθηκε πιο πάνω, στο οποίο περιλαμβάνονται τα έξοδα διεύθυνσης, δεν
θα έπρεπε να υπολογιστούν πρόσθετα έξοδα για τον ίδιο λόγο.
Περαιτέρω, παρατηρήσαμε ότι στα έξοδα διεύθυνσης της κοινοπραξίας (Joint Venture Overheads)
περιλαμβάνονται – αδικαιολόγητα, κατά την άποψη μας – πρόσθετα ποσά για προσωπικό (πέραν αυτών
που αναφέρθηκαν πιο πάνω) καθώς και ποσά που αφορούν νομικούς συμβούλους/ελεγκτές, ιατρική
ασφάλιση κ.ά.
Κατά τον υπολογισμό της ανάκτησης μέρους των εξόδων Παράτασης Χρόνου λόγω της αύξησης που
σημειώθηκε στο ποσό του Συμβολαίου, διαπιστώθηκε ότι δεν είχε ληφθεί υπόψη ολόκληρο το ποσό που
αντιστοιχεί στις πρόσθετες εργασίες/Αλλαγές (£814.003,26), αλλά μόνο μικρό μέρος αυτού (£288.331,00).
Ως αποτέλεσμα, στον Τελικό Λογαριασμό περιλήφθηκε μειωμένο ποσό για την εν λόγω ανάκτηση, προς
όφελος του Εργολάβου.
Ενώ στην προσφορά του Εργολάβου είχε περιληφθεί – ως έκπτωση – το Ποσό Προσαρμογής (Adjustment
Item) των £174.832,45, διαπιστώθηκε ότι στο άρθρο των Δελτίων Ποσοτήτων που αφορά τις εργασίες
Πολιτικής Μηχανικής (Civil Works) προστέθηκε – ως προσαρμογή – το ποσό των £42.888,91, αντί να
αφαιρεθεί και, ζητήσαμε να πληροφορηθούμε τους λόγους της πιο πάνω διαφοροποίησης.
Γενικά, κατά τον υπολογισμό των χρηματοδοτικών εξόδων, διαπιστώθηκε ότι έγινε χρήση απαράδεκτα
ψηλών επιτοκίων, τα οποία κυμαίνονται μεταξύ 8% και 9,75%. Επίσης, στον υπολογισμό των εξόδων
αυτών, εφαρμόστηκε ανατοκισμός (τόκος επί τόκου), κάτι το οποίο δεν είναι αποδεκτό, σύμφωνα και με
σχετική γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Πέραν των πιο πάνω, υποδείξαμε ότι ο υπολογισμός των χρηματοδοτικών εξόδων για την καθυστέρηση
στην αποδέσμευση του πρώτου μισού του Ποσού Κράτησης, δεν θα έπρεπε να αρχίζει από την (αρχική)
ημερομηνία αποπεράτωσης, αλλά από την ημερομηνία που προκύπτει λαμβάνοντας υπόψη αφενός το
χρονικό διάστημα που προβλέπεται στους Όρους του Συμβολαίου για την έκδοση πιστοποιητικού
πληρωμής από τον Μηχανικό και, αφετέρου το χρονικό διάστημα που προβλέπεται για την πληρωμή του
πιστοποιητικού αυτού από τον Εργοδότη. Η ίδια παράλειψη παρατηρείται και κατά τον υπολογισμό των
εξόδων χρηματοδότησης για την αποδέσμευση του δεύτερου μισού του Ποσού Κράτησης, ο οποίος
188
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
αρχίζει την ημέρα που θα έληγε η Περίοδος Ευθύνης Ελαττωμάτων, εάν δεν είχε παραχωρηθεί στον
Εργολάβο Παράταση Χρόνου.
Επισημάναμε επίσης ότι ο υπολογισμός των χρηματοδοτικών εξόδων τα οποία αναφέρονται στο κόστος
της Παράτασης Χρόνου (Prolongation Cost), αρχίζει από το μέσο της παρατεταμένης περιόδου του
Συμβολαίου. Κατά την άποψη μας, η λογική αυτή θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή, μόνο σε περίπτωση
που ο Εργολάβος είχε υποβάλει έγκαιρα, πλήρως τεκμηριωμένα στοιχεία, που να δικαιολογούν τη σχετική
του Απαίτηση, περιλαμβάνοντας τα πιο πάνω έξοδα στους μηνιαίους του λογαριασμούς.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, το συνολικό ποσό που έχει καταβληθεί στον Εργολάβο ως χρηματοδοτικά
έξοδα (£79.660,04), είναι – κατά την άποψη μας – πολύ ψηλότερο αυτού που θα μπορούσε να
δικαιολογηθεί.
Τέλος, ζητήσαμε πληροφόρηση από το ΣΑΠ κατά πόσο τα έξοδα Παράτασης Χρόνου που πληρώθηκαν
έναντι (on account) σε προηγούμενα Πιστοποιητικά Πληρωμής (σύνολο = £113.473,66), λήφθηκαν υπόψη
και συνυπολογίστηκαν στην ετοιμασία του Τελικού Λογαριασμού. Περαιτέρω, ζητήσαμε
πληροφόρηση/επιβεβαίωση σε σχέση με συγκεκριμένα στοιχεία του Έργου, όπως τη διάρκεια του
Συμβολαίου, την ημερομηνία έναρξης και ημερομηνία αποπεράτωσης, την Παράταση Χρόνου που είχε
παραχωρηθεί στον Εργολάβο και τις ημερομηνίες έκδοσης του Πιστοποιητικού Παραλαβής και του
Πιστοποιητικού Ευθύνης Ελαττωμάτων.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Υπηρεσία μας θεώρησε – εκ πρώτης όψεως – ότι ενδεχομένως να
υπήρξε κακοδιαχείριση στο εν λόγω Έργο, ως εκ τούτου, πληροφόρησε το ΣΑΠ ότι αναμένονταν οι
απαντήσεις/επεξηγήσεις του και, ανάλογα με αυτές, θα αποφασίζοντο οι δικές μας περαιτέρω ενέργειες.
Σύσταση: Η διαχείριση των δημοσίων συμβάσεων πρέπει να γίνεται αυστηρά σύμφωνα με τις
πρόνοιες τους.
(γ) Συμβόλαιο με αρ. Ι-Ρ-1. Κατόπιν ελέγχου στα έγγραφα/στοιχεία που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία
μας σχετικά με τον τελικό λογαριασμό του Συμβολαίου με αρ. I-P-1, αριθμός σχολίων/παρατηρήσεων που
σχετίζονται κυρίως με τη σύναψη συμπληρωματικών συμφωνιών και τους Όρους που περιλήφθηκαν σε
αυτές, καθώς και την καταβολή ποσών για πρόσθετες εργασίες και αλλαγές, υποβλήθηκαν στο Συμβούλιο
Αποχετεύσεων Παραλιμνίου. Λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα, η Υπηρεσία μας θεωρεί – εκ πρώτης
όψεως – ότι ενδεχομένως να υπήρξε κακοδιαχείριση της σύμβασης υλοποίησης του εν λόγω Έργου. Ως εκ
τούτου, αναμένουμε τις απαντήσεις/επεξηγήσεις του Συμβουλίου Αποχετεύσεων για να αποφασίσουμε
ως προς τις περαιτέρω ενέργειες μας.
189
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΤΟΥΣ ΔΗΜΩΝ
Δήμος
Έτος
ελέγχου
Έσοδα
Έξοδα
Πλεόνασμα/(έλλειμμα)
Τρέχον
έτος
€
Προηγ.
έτος
€
Τρέχον
έτος
€
Προηγ.
έτος
€
Τρέχον
έτος
€
Προηγ. έτος
€
Υποχρεώσεις
Μακροπρόθεσμες
Βραχυπρόθεσμες
Τρέχον
Προηγ.
Τρέχον έτος
Προηγ. έτος
έτος
έτος
€
€
€
€
Λάρνακας
2013
20.254.108
20.036.999
20.970.430
23.366.913
(716.322)
(3.329.914)
113.297.634
125.035.340
12.754.005
12.679.330
Λάρνακας
2014
19.252.125
20.254.108
19.850.972
20.970.430
(598.847)
(716.322)
84.682.604
113.297.634
10.921.567
12.754.005
Λακατάμιας
2013
9.515.370
9.882.499
10.280.288
11.682.670
(764.918)
(1.800.171)
27.194.976
30.404.360
7.983.517
6.354.463
Αγ. Δομετίου
2013
3.948.456
4.307.538
4.329.791
4.865.793
(381.335)
(558.255)
11.502.542
12.190.495
1.578.759
1.002.457
Αγ. Αθανασίου
2013
4.198.540
4.558.677
3.923.103
4.663.963
275.437
477.761
14.212.364
15.068.015
4.012.028
3.556.232
Αγ. Αθανασίου
2014
4.388.360
4.198.540
3.809.031
3.923.103
579.329
275.437
6.184.123
14.212.364
3.255.495
4.012.028
Δερύνειας
2013
2.813.280
2.874.922
2.780.526
3.128.394
32.754
(253.472)
7.799.890
8.276.140
7.334.521
7.646.771
Δερύνειας
2014
2.484.412
2.813.280
2.793.424
2.780.526
(309.012)
32.754
7.283.063
7.799.890
7.224.658
7.334.521
Παραλιμνίου
2012
15.312.473
15.140.374
15.205.732
15.666.991
106.741
(526.617)
7.797.558
12.452.272
3.843.773
2.519.133
Παραλιμνίου
2013
14.806.857
15.312.473
14.153.805
15.205.732
653.052
106.741
11.071.115
7.797.558
4.374.230
3.843.773
Ιδαλίου
2013
3.987.882
4.545.207
3.741.091
4.231.261
246.791
313.946
6.091.070
6.417.178
474.380
463.455
Ιδαλίου
2014
3.781.518
3.987.882
3.396.976
3.741.091
384.542
246.791
2.903.992
6.091.070
415.220
474.380
Σημείωση:
Οι οικονομικές καταστάσεις των Δήμων που δεν αναφέρονται πιο πάνω είτε δεν είχαν ελεγχθεί μέχρι την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, είτε ο έλεγχός τους βρισκόταν
σε εξέλιξη και επομένως για τους εν λόγω Δήμους δεν παρουσιάζονται στοιχεία.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΔΗΜΩΝ
Π 1
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Υπαλληλικό προσωπικό
Δήμος
Μόνιμοι
Έκτακτοι
Δαπάνες μόνιμου
προσωπικού*
Εργατικό προσωπικό
Μέσος όρος
δαπανών
Τακτικοί
Έκτακτοι/
εποχιακοί
Δαπάνες τακτικών
εργατών*
Μέσος όρος
δαπανών
Δαπάνες
μόνιμου
προσωπικού και
τακτικών
εργατών προς
έξοδα
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
Λευκωσίας
160
162
34
10
€
6.503.688
€
6.485.547
€
40.648
€
40.034
252
257
12
12
€
7.325.016
€
7.407.163
€
29.068
€
28.822
%
54,3
%
53,4
Λεμεσού
313
326
17
18
15.919.733
16.808.585
50.862
51.560
44
44
19
20
1.193.518
1.150.282
27.125
26.143
48,3
54,0
Λάρνακας
85
86
11
11
4.654.582
4.552.168
54.760
52.932
208
215
14
14
5.978.220
6.018.670
28.741
27.994
53,6
53,3
Πάφου
70
70
8
10
3.047.912
3.169.247
43.542
45.275
136
142
4
4
3.936.415
4.076.669
28.944
28.709
43,8
45,0
Στροβόλου
86
88
12
12
3.257.272
3.580.035
37.875
40.682
180
182
5
5
4.727.958
4.598.965
26.266
25.269
50,9
54,3
Αγίου Δομετίου
18
18
6
6
841.742
899.786
46.763
49.988
31
44
6
4
684.420
1.070.645
22.078
24.333
42,5
47,7
Αθηένου
9
9
3
3
376.013
376.309
41.779
41.812
9
9
-
-
229.534
225.408
25.504
25.045
29,5
29,4
Αραδίππου
25
25
-
-
1.261.913
1.257.310
50.477
50.292
54
56
-
-
1.240.328
1.371.291
22.969
24.487
31,5
32,3
Πόλης Χρυσοχούς
12
12
-
-
551.328
516.041
45.944
43.003
18
18
-
-
464.687
462.854
25.816
25.714
37,0
37,5
Παραλιμνίου
35
35
5
5
1.692.132
1.736.817
48.347
49.623
106
113
10
15
2.869.350
2.935.483
27.069
25.978
33,8
35,3
Αγίας Νάπας
29
29
11
9
1.375.644
1.420.274
47.436
48.975
64
65
101
74
1.736.139
1.744.503
27.127
26.839
26,6
28,1
Δερύνειας
8
9
-
-
352.998
437.336
44.125
48.593
9
12
7
3
205.157
225.691
22.795
18.808
21,3
24,3
Λευκάρων
6
6
1
1
198.196
208.551
33.033
34.759
6
6
-
-
180.097
187.450
30.016
31.242
44,0
39,9
Γεροσκήπου
16
17
1
1
705.843
728.771
44.115
42.869
38
41
2
-
1.136.281
Πέγειας
10
10
5
5
519.279
532.444
51.928
53.244
29
29
-
-
839.915
1.165.751
29.902
28.433
36,8
39,5
795.593
28.963
27.434
31,0
28,8
Μέσα Γειτονιάς
30
30
4
5
1.386.258
1.395.670
46.209
46.522
33
34
9
10
Γερμασόγειας
24
24
-
-
915.100
988.788
38.129
41.200
44
44
-
-
1.090.300
1.103.738
33.039
32.463
60,2
57,1
1.313.854
1.361.395
29.860
30.941
50,5
Κάτω Πολεμιδιών
28
28
0
-
1.337.397
1.322.747
47.764
47.241
17
17
15
20
493.464
50,9
500.217
29.027
29.425
40,7
42,6
Αγίου Αθανασίου
34
35
2
2
1.383.843
1.432.946
40.701
40.941
33
33
1
1
777.282
827.028
23.554
25.061
59,7
59,3
Αγλαντζιάς
24
25
2
2
1.120.897
1.207.149
46.704
48.286
47
48
2
3
1.216.762
1.275.653
25.889
26.576
42,7
43,1
65,2
Έγκωμης
29
29
-
-
1.393.082
1.399.397
48.037
48.255
85
87
-
-
2.069.360
1.916.648
24.345
22.030
69,1
Λατσιών
26
27
0
0
1.278.995
1.305.187
49.192
48.340
53
50
-
4
1.360.064
1.282.530
25.662
25.651
57,0
53,3
Ιδαλίου
16
16
1
1
574.805
578.665
35.925
36.167
11
12
-
-
350.306
333.132
31.846
27.761
28,5
26,8
Λακατάμιας
45
47
2
2
2.023.985
2.131.450
44.977
45.350
78
78
-
-
1.976.032
1.962.075
25.334
25.155
43,0
42,2
Γερίου
5
5
-
-
204.015
185.653
40.803
37.131
15
15
-
6
258.955
257.350
17.264
17.157
33,6
33,3
Π 2
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
Υπαλληλικό προσωπικό
Δήμος
Μόνιμοι
2015
2014
Έκτακτοι
2015
2014
Δαπάνες μόνιμου
προσωπικού*
2015
2014
Εργατικό προσωπικό
Μέσος όρος
δαπανών
2015
2014
Τακτικοί
2015
Έκτακτοι/
εποχιακοί
Δαπάνες τακτικών
εργατών*
2014
2015
2014
2015
2014
Μέσος όρος
δαπανών
Δαπάνες
μόνιμου
προσωπικού και
τακτικών
εργατών προς
έξοδα
2015
2014
2015
2014
Τσερίου
4
4
-
3
123.457
120.224
30.864
30.056
11
11
-
-
217.252
211.698
19.750
19.245
19,6
15,7
Ύψωνα
5
5
-
-
194.373
186.335
38.875
37.267
19
20
-
-
435.265
431.232
22.909
21.562
21,4
18,3
Σωτήρας
4
4
2
2
185.520
191.753
46.380
47.938
5
6
5
6
118.167
159.357
23.633
26.560
14,1
17,1
Λιβαδιών
2
2
1
2
108.164
120.483
54.082
60.242
15
14
-
1
422.514
382.897
28.168
27.350
22,0
19,4
ΔρομολαξιάςΜενεού
3
3
1
1
167.841
167.480
55.947
55.827
12
12
-
2
340.467
340.859
28.372
28.405
24,8
24,7
* Στον όρο δαπάνες περιλαμβάνονται οι απολαβές, τα διάφορα επιδόματα και οι εργοδοτικές εισφορές.
Σημείωση: Τα πιο πάνω στοιχεία προέρχονται από ελεγμένες ή από μη ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις ή από οικονομικές καταστάσεις, ο έλεγχος των
οποίων, κατά την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, βρισκόταν σε εξέλιξη ή από στοιχεία που μας δόθηκαν από τους Δήμους.
Π 3
ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 2015
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ ΔΗΜΩΝ
Υπαλληλικό προσωπικό
Δήμος
Μόνιμοι
2015
Δαπάνες μόνιμου
προσωπικού*
Έκτακτοι
2014
2015
Εργατικό προσωπικό
2014
Δαπάνες έκτακτου
προσωπικού*
2015
2014
2015
2014
€
€
€
€
2015
Δαπάνες
τακτικών
εργατών*
Έκτακτοι/
εποχιακοί
Τακτικοί
2014
2015
2014
Ολικό δαπανών
προσωπικού
Δαπάνες
έκτακτων
εργατών*
2015
2014
2015
2014
2015
2014
€
€
€
€
€
€
Αμμοχώστου
6
6
2
2
220.112
268.493
48.613
49.822
2
2
-
-
36.184
36.184
0
0
304.909
372.849
Λευκονοίκου
-
-
2
2
0
0
9.600
9.600
-
-
-
-
0
0
0
0
9.600
9.600
Ακανθούς
-
-
1
1
0
0
34.778
18.810
-
-
-
-
0
0
0
0
34.778
19.933
Λύσης
-
-
1
1
0
0
19.459
19.399
-
-
-
-
0
0
0
0
19.459
19.224
Καραβά
1
1
1
1
28.089
28.089
19.999
19.999
-
-
-
-
0
0
0
0
48.088
47.998
Λαπήθου
1
1
1
1
32.425
31.645
21.234
21.234
-
-
-
-
0
0
0
0
53.659
52.824
Κυθρέας
-
-
2
2
0
0
16.224
15.780
-
-
-
-
0
0
0
0
16.224
13.434
Μόρφου
2
2
1
1
68.143
68.143
18.731
18.731
-
-
-
-
0
0
0
0
86.874
86.873
Κερύνειας
1
1
1
1
44.078
41.044
19.856
19.856
-
-
-
-
0
0
0
0
63.934
67.051
11
11
12
12
392.847
437.414
208.494
193.231
2
2
0
0
36.184
36.184
0
0
637.525
689.786
Ολικό
* Στον όρο δαπάνες περιλαμβάνονται οι απολαβές, τα διάφορα επιδόματα και οι εργοδοτικές εισφορές.
Σημείωση: Τα πιο πάνω ποσά προέρχονται από ελεγμένες ή από μη ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις ή από οικονομικές καταστάσεις, ο έλεγχος των
οποίων, κατά την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, βρισκόταν σε εξέλιξη ή από στοιχεία που μας δόθηκαν από τους Δήμους.
Π 4
ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2015
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV
ΔΑΝΕΙΑ ΔΗΜΩΝ
2015
Δήμος
2014
Ολικό
Οφειλή
Δήμου
Οφειλή
Κυπριακής
Δημοκρατίας
€
€
€
Ολικό
Οφειλή
Δήμου
Οφειλή
Κυπριακής
Δημοκρατίας
€
€
€
Λευκωσίας
70.245.298
60.245.298
10.000.000
52.480.396
42.480.396
10.000.000
Λεμεσού
56.043.892
55.549.842
494.050
59.335.018
58.810.090
524.928
Λάρνακας
56.653.684
35.983.795
20.669.889
59.819.101
37.915.638
21.903.463
Πάφου
43.575.535
29.142.500
14.433.035
47.518.255
31.902.595
15.615.660
Στροβόλου
52.450.953
22.688.389
29.762.564
56.094.028
24.471.254
31.622.774
Αγίου Δομετίου
10.002.373
5.523.056
4.479.317
10.267.425
5.785.447
4.481.978
Αθηένου
4.250.746
4.250.746
0
4.951.865
4.951.865
0
Αραδίππου
5.732.614
1.007.005
4.725.609
6.063.942
1.069.965
4.993.977
Πόλης Χρυσοχούς
5.649.058
5.649.058
0
9.268.165
6.079.004
3.189.161
Παραλιμνίου
10.245.955
7.201.839
3.044.116
10.851.274
7.628.088
3.223.186
Αγίας Νάπας
9.998.628
5.530.867
4.467.761
10.808.111
5.866.734
4.941.377
Δερύνειας
7.625.390
3.276.792
4.348.598
7.224.658
2.604.265
4.620.393
Λευκάρων
1.470.721
1.189.707
281.014
1.626.735
1.323.024
303.711
12.663.940
6.542.278
6.121.662
14.131.392
7.269.354
6.862.038
5.444.552
5.295.159
149.393
5.892.937
5.734.756
158.181
10.594.672
7.170.093
3.424.579
10.832.021
7.162.794
3.669.227
Γερμασόγειας
8.895.301
5.850.230
3.045.071
9.711.009
6.265.187
3.445.822
Κάτω Πολεμιδιών
8.047.323
5.326.803
2.720.520
8.603.658
5.713.104
2.890.554
Αγίου Αθανασίου
6.631.713
5.443.006
1.188.707
6.352.674
5.062.347
1.290.327
23.728.651
11.084.390
12.644.261
24.468.608
11.034.065
13.434.543
1.538.777
1.538.777
0
2.020.515
1.970.736
49.779
Λατσιών
6.725.582
5.216.078
1.509.504
7.408.617
5.594.367
1.814.250
Ιδαλίου
2.319.590
609.551
1.710.039
2.464.569
647.648
1.816.921
26.158.919
10.949.108
15.209.811
27.526.536
11.386.917
16.139.619
20.515
20.515
0
66.973
66.973
0
0
0
0
16.782
16.782
0
704.039
269.503
434.536
1.459.232
316.681
1.142.551
1.340.645
1.340.645
0
1.443.293
1.443.293
0
Σωτήρας
73.817
73.817
0
170.616
170.616
0
ΔρομολαξιάςΜενεού
71.365
71.365
0
150.175
150.175
0
448.904.248
304.040.212
144.864.036
459.028.580
300.894.160
158.134.420
Γεροσκήπου
Πέγειας
Μέσα Γειτονιάς
Αγλαντζιάς
Έγκωμης
Λακατάμιας
Γερίου
Τσερίου
Λιβαδιών
Ύψωνα
Σύνολο
Σημείωση: Τα πιο πάνω ποσά προέρχονται από ελεγμένες ή από μη ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις ή από οικονομικές
καταστάσεις, ο έλεγχος των οποίων, κατά την ετοιμασία της παρούσας Έκθεσης, βρισκόταν σε εξέλιξη ή από στοιχεία που μας
δόθηκαν από τους Δήμους.
Π 5

ελεγκτικη υπηρεσια της δημοκρατιας ειδικη εκθεση

Transcript ελεγκτικη υπηρεσια της δημοκρατιας ειδικη εκθεση

Directory