Transcript Ομιλία Προέδροσ ηοσ Γημοκραηικού Σσναγερμού κ. Αβέρωθ

Ομιλία Προέδροσ ηοσ Γημοκραηικού Σσναγερμού κ. Αβέρωθ Νεοθύηοσ ζηην
Ολομέλεια ηης Βοσλής ηων Ανηιπροζώπων για ηον Προϋπολογιζμό ηοσ 2017
Γεσηέρα, 5 Γεκεμβρίοσ 2016, Βοσλή ηων Ανηιπροζώπων
Κχξηε Πξφεδξε ηεο Βνπιήο ησλ Αληηπξνζψπσλ,
Κπξίεο θαη θχξηνη Σπλάδειθνη,
Όινη αληηιακβαλφκαζηε ηελ θξηζηκφηεηα ηνπ ακέζσο επφκελνπ δηαζηήκαηνο ζε ζρέζε
κε ην εζληθφ καο ζέκα. Καη φζεο δηαθνξέο θαη λα έρνπκε, ην πηζηεχσ εηιηθξηλά φηη φινη
έρνπκε σο πξψηε πξνηεξαηφηεηα έλα έληηκν ζπκβηβαζκφ γηα ηελ απαιιαγή ηεο Κχπξνπ
απφ ηελ θαηνρή θαη ηελ επαλέλσζε ηεο παηξίδαο καο.
Σήκεξα, ελψπηνλ ηεο Βνπιήο ησλ Αληηπξνζψπσλ βξίζθεηαη ν Πξνυπνινγηζκφο ηεο
Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο γηα ην 2017. Γη’ απηφ θαη ζεσξψ θαζήθνλ καο ηελ ηνπνζέηεζε
επί ηεο νπζίαο ηνπ πξψηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Κχπξνπ απεμαξηεκέλεο απφ ηελ ηξφηθα
θαη ην πξφγξακκα πξνζαξκνγήο.
Πξψηα απ’ φια γηαηί απηή ε δηεζλήο επηηπρία ηνπ ηφπνπ καο, εηδηθά κεηά ηελ δξακαηηθή
νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ζηελ νπνία είρακε πεξηέιζεη θαη ην ηη αθνινχζεζε ηνλ Μάξηην
ηνπ 2013, έξρεηαη λα πξνζδψζεη ζην θξάηνο καο θχξνο, αμηνπηζηία θαη δχλακε. Έξρεηαη,
θπξίσο, λα καο επηηξέςεη λα αηελίζνπκε ην κέιινλ ρσξίο νηθνλνκηθέο θαη επνπηηθέο
εμαξηήζεηο. Απηή ε πιήξεο κεηαζηξνθή ηεο πνξείαο ηεο νηθνλνκίαο καο, πνπ βξέζεθε
απφ ηελ χθεζε θαη ηα ειιείκκαηα λα παξνπζηάδεη κεγάινπο ξπζκνχο αλάπηπμεο θαη λα
κεηψλεη ηα ρξέε ηεο, καο θαζηζηά κηα ρψξα θπξίαξρε ηνπ εαπηνχ ηεο. Γπλακψλεη ηελ
ζέζε καο αθφκε θαη ζην ηξαπέδη ησλ δηαπξαγκαηεχζεσλ ηνπ Κππξηαθνχ. Να κελ ην
ππνηηκά θαλείο καο απηφ.
Ο πξψηνο κεηά-κλεκνληαθφο πξνυπνινγηζκφο πνπ έρνπκε κπξνζηά καο, έξρεηαη λα
εληζρχζεη ηελ αλνδηθή πνξεία ηεο νηθνλνκίαο καο. Κηίδεη επάλσ ζην ζηέξεν ππφβαζξν
πνπ έρνπκε πεηχρεη γηα λα δηεπξχλεη ηηο δπλαηφηεηεο επεκεξίαο θαη ηνπ θξάηνπο θαη ησλ
πνιηηψλ καο. Ζ εδξαίσζε θαη ελίζρπζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάθακςεο, ε δεκηνπξγία
ζέζεσλ εξγαζίαο θαη ε δηαζθάιηζε ηεο βησζηκφηεηαο ησλ δεκνζίσλ νηθνλνκηθψλ είλαη
ζηφρνη πνπ απνηεινχλ ππιψλεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ πνπ βξίζθεηαη ελψπησλ καο.
Κπξίεο θαη Κχξηνη ζπλάδειθνη,
Με ηηο ζσζηέο πνιηηηθέο πνπ αθνινπζήζεθαλ απφ ηελ θπβέξλεζε Νίθνπ Αλαζηαζηάδε,
δηαλχνπκε ήδε ην φγδνν ζπλερφκελν ηξίκελν κε ζεηηθφ ξπζκφ αλάπηπμεο, απφ ηνπο
θαιχηεξνπο κάιηζηα ζηελ Δπξψπε. Τν 2016, ε Κχπξνο κε ξπζκνχο αλάπηπμεο ηεο ηάμεο
ηνπ 3%, αιιά θαη γηα ην 2017 κε ηελ θαηάζηαζε ηεο Κππξηαθήο νηθνλνκίαο λα
πξνβιέπεηαη, αθφκε θαιχηεξε θαη ειπηδνθφξα, ε ρψξα καο δηαςεχδεη επράξηζηα θαη
ηνπο πην αηζηφδνμνπο δηεζλείο αμηνινγεηέο.
1
Αιιά θαη δίλεη ερεξφ ξάπηζκα ζηηο ζεσξίεο πνπ αθνχγακε γηα πνιηηηθέο πνπ ζα
πξνθαινχζαλ – δήζελ - ηνλ θαχιν θχθιν ηεο χθεζεο θαη ζα έθεξλαλ θαη 2ν θαη 3ν
κλεκφλην. Έρνπλ ππνρξέσζε πνιινί ζε απηή ηελ αίζνπζα λα θνηηάμνπλ ζηα κάηηα ηελ
πξαγκαηηθφηεηα θαη λα δψζνπλ ηα εχζεκα ζε φινπο φζνπο αλέιαβαλ λα βγάινπλ ηελ
Κχπξν απφ ην νηθνλνκηθφ ηέικα.
Γηφηη θαλείο καο δελ ζα κπνξνχζε λα δηεθδηθεί ζήκεξα πεξηζζφηεξα, αλ ε νηθνλνκία καο
δελ ην επέηξεπε. Αλ αθνινπζνχζακε ηηο πνιηηηθέο ησλ καζεηεπφκελσλ κάγσλ πνπ
πνιινί απ’ εδψ εηζεγνχληαλ. Αλ πεγαίλακε θαη εκείο λα ηάμνπκε ιαγνχο θαη πεηξαρήιηα,
εηο βάξνο ησλ δπλαηνηήησλ θαη ησλ πξννπηηθψλ ηεο ρψξαο θαη ηνπ θάζε πνιίηε
μερσξηζηά.
Κχξηε Πξφεδξε,
Ζ αλάπηπμε ηεο νηθνλνκίαο ζπλερίδεηαη κε ην πξαγκαηηθφ ΑΔΠ λα έρεη απμεζεί θαηά
2,7% ην πξψην εμάκελν ηνπ 2016 ζε ζχγθξηζε κε ην αληίζηνηρν ηνπ 2015. Οη
πξνβιέςεηο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο δείρλνπλ αλάπηπμε 2,8% γηα νιφθιεξν ην έηνο,
πνπ αλακέλεηαη λα ζπλερίζεη θαη ηελ ηξηεηία 2017 – 2019. Τν ηξίην εμάκελν ηνπ 2016
είδε ηελ Κππξηαθή νηθνλνκία κε ηνλ ηξίην θαιχηεξν ξπζκφ αλάπηπμεο ηεο Δπξψπεο.
Ζ αλάθακςε ηεο πξαγκαηηθήο νηθνλνκίαο έπεηαη ηεο αλάθακςεο ησλ αξηζκψλ. Όκσο ε
ζηαζεξή πνξεία αλάθακςεο είλαη εκθαλήο πιένλ θαη ζηελ αγνξά εξγαζίαο αιιά θαη
ζηελ θαζεκεξηλή νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα.
Ήδε παξαηεξνχκε ζεκαληηθέο απμήζεηο ζηελ ηδησηηθή θαηαλάισζε, ζηηο εηζαγσγέο θαη
ηηο εμαγσγέο. Ο δείθηεο θχθινπ εξγαζηψλ ησλ επαγγεικαηηθψλ, επηζηεκνληθψλ θαη
ηερληθψλ δξαζηεξηνηήησλ παξνπζηάδεη αχμεζε 12.8% ζε ζρέζε κε ηελ πεξζηλή ρξνληά.
Τα λέα πσιεηήξηα έγγξαθα πνπ θαηαηέζεθαλ ζην θηεκαηνιφγην θαηαγξάθνπλ αχμεζε
θαηά 32.2% ελψ νη εγρψξηεο πσιήζεηο ηζηκέληνπ, βαζηθφο δείθηεο γηα ηε δξαζηεξηφηεηα
ηνπ ηνκέα ησλ θαηαζθεπψλ, παξνπζίαζε θέηνο εηήζηα αχμεζε χςνπο 28% ζε ζρέζε κε
ηελ αληίζηνηρε πεξίνδν ηνπ 2015.
Τν πνζνζηφ αλεξγίαο παξνπζηάδεη ζεκαληηθή κείσζε ζην 13,1%, ην πξψην εμάκελν ηνπ
έηνπο απφ 16,1% πνπ βξηζθφηαλ ην 2015, ελψ ην Σεπηέκβξην ηνπ 2016 κεηψζεθε ζην
12%. Τν πξφβιεκα είλαη κελ αθφκε ζεκαληηθφ, αιιά ε αιήζεηα είλαη φηη πάξα πνιινί
Κχπξηνη άξρηζαλ λα βξίζθνπλ μαλά δνπιεηά.
Οη αξηζκνί επεκεξνχλ θαη έρνπλ μεθηλήζεη καδί ηνπο λα επεκεξνχλ θαη άλζξσπνη.
Όρη φινη νη πνιίηεο καο αθφκε, αιιά θάζε κέξα πεξηζζφηεξνη απφ ηελ πξνεγνχκελε. Γελ
ππάξρεη πιένλ θαλείο πνπ αλ θνηηάμεη γχξσ ηνπ δελ ζα δηαπηζηψζεη κε ηα κάηηα ηνπ ηελ
αλάθακςε. Γελ ζα δεη λέεο επηρεηξήζεηο θαη θαηαζηήκαηα λα αλνίγνπλ, λέα εξγνηάμηα γηα
κεγάια θαη κηθξά έξγα λα δξαζηεξηνπνηνχληαη, θφζκν λα δνπιεχεη μαλά. Γελ ζα
2
αληηιεθζεί ην ηνπξηζηηθφ ξεθφξ πνπ θαηαγξάθνπκε θέηνο, ηα θαηλνχξγηα νρήκαηα πνπ
απμάλνληαη μαλά ζηνπο δξφκνπο, ηελ απμαλφκελε επαλαθνξά ζην θιίκα ηεο
ζηαζεξφηεηαο.
Έηζη είλαη πνπ ππεξεηνχκε ην θαζήθνλ καο σο ε εγεζία απηνχ ηνπ ηφπνπ. Όηαλ θάζε
κέξα ε παηξίδα καο γίλεηαη θαιχηεξε. Καη λαη, ε Κχπξνο θάζε κέξα πνπ πεξλά, γίλεηαη
θαιχηεξε!
Κπξίεο θαη Κχξηνη Σπλάδειθνη,
Πνιινί ιαλζαζκέλα ζεσξνχλ φηη ην θξάηνο είλαη ν θχξηνο ππιψλαο αλάπηπμεο. Απηφο
δελ είλαη ν ξφινο ηνπ θξάηνπο. Τν θξάηνο πξέπεη λα δηεπθνιχλεη, λα επνπηεχεη, λα
ξπζκίδεη θαη λα εκπλέεη εκπηζηνζχλε γηα λα είλαη ειθπζηηθφ ζε επελδχζεηο.
Απηνί πνπ αληηιακβάλνληαλ ησλ πεξηνξηζκφ ησλ δεκνζηψλ δαπαλψλ σο ιηηφηεηα, έρεη
απνδεηρηεί πφζν ιάζνο είραλ. Δίλαη κχζνο φηη ν πεξηνξηζκφο ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ
παξαηείλεη ηελ χθεζε. Απηφ δελ ηζρχεη θαη ην έρνπκε απνδείμεη ζηελ πξάμε.
Οη ππέξκεηξα ςειέο θαη αζηφρεπηεο δεκφζηεο δαπάλεο νδήγεζαλ ζε απμεκέλα
δεκνζηνλνκηθά ειιείκκαηα θαη ζηνλ δηπιαζηαζκφ ηνπ δεκφζηνπ ρξένπο. Τν λνηθνθχξεκα
ησλ δεκφζησλ δαπαλψλ, είλαη ην απαξαίηεην βήκα γηα κηα ρψξα λα αληηζηξέςεη απηή
ηελ πνξεία.
Μχζνο είλαη επίζεο φηη γηα λα λνηθνθπξεπηνχλ ηα δεκφζηα νηθνλνκηθά πξέπεη λα
απμεζνχλ νη θνξνινγίεο. Τν λνηθνθχξεκα κπνξεί λα επηηεπρζεί κφλν κε κείσζε ζηηο
δαπάλεο, ρσξίο λα ρξεηαζηεί λα απμεζεί ή λα πξνζηεζεί θακία λέα θνξνινγία, ηελ ψξα
κάιηζηα πνπ ε Κχπξνο είλαη ε ρψξα κε ηελ έβδνκε ρακειφηεξε θνξνινγηθή επηβάξπλζε
ηεο Δπξψπεο. Οη θνξνινγίεο εληείλνπλ ηηο πηέζεηο ζηελ παξαγσγηθή νηθνλνκία θαη ζηηο
επηρεηξήζεηο, κε απνηέιεζκα λα απμάλεηαη ε αλεξγία θαη ε ρψξα λα βνπιηάδεη βαζχηεξα
ζηελ χθεζε.
Δίρακε κείσζε ζην θφξν αθίλεηεο ηδηνθηεζίαο ζην 75% γηα ην 2016 ελψ γηα ην 2017
θαηαξγείηαη εληειψο. Μηα ζπλνιηθή θνξνινγηθή ειάθξπλζε χςνπο €100 εθ. Παξάιιεια,
ην 2017 θαηαξγείηαη επίζεο θαη ε έθηαθηε εηζθνξά ηφζν ζηνλ δεκφζην, φζν θαη ζηνλ
ηδησηηθφ ηνκέα, ζπλνιηθνχ χςνπο €80 εθ.
Καη ελψ κεηψλνπκε ηνπο θφξνπο, ελψ επηζηξέθνπκε πίζσ πεξηθνπέο, ηα δεκφζηα έζνδα
πξνβιέπεηαη λα έρνπλ αχμεζε ζρεδφλ 2%.
Απηέο είλαη νη δηαθνξέο ησλ νηθνλνκηθψλ πνιηηηθψλ καο.
Δκείο δελ ζέινπκε έλα θξάηνο δεηηάλν ησλ δηεζλψλ δαλεηζηψλ πνπ λα ζθνξπά ην παξφλ
θαη ην κέιινλ ηνπ ιανχ ζε αιφγηζηεο δαπάλεο. Δκείο ζέινπκε έλα θξάηνο
3
λνηθνθπξεκέλν, πνπ λα βαζίδεηαη ζηηο δηθέο ηνπ δπλάκεηο θαη λα εμαζθαιίδεη γηα ηνλ
θάζε πνιίηε ηηο επθαηξίεο πνπ δηθαηνχηαη.
Δκείο δελ ζέινπκε ηνπο πνιίηεο άλεξγνπο θαη εμαξηεκέλνπο απφ ηα θνηλσληθά
επηδφκαηα. Δκείο ηνπο ζέινπκε δξαζηήξηνπο θαη πεξήθαλνπο. Με ζέζεηο εξγαζίαο πνπ
ζα αληηθαηνπηξίδνπλ θαη ζα αληακείβνπλ ηνλ θαζέλα κε βάζε ηα πξνζφληα θαη ηελ
πξνζπάζεηά ηνπ.
Δκείο δελ ζέινπκε έλα θξάηνο επηρεηξεκαηία. Αληίζεηα, ιηγφηεξνπο θφξνπο ζέινπκε,
πνπ ζα θαζηζηνχλ ηελ Κχπξν αληαγσληζηηθή θαη ζα ππνδαπιίδνπλ ηηο ληφπηεο θαη μέλεο
επελδχζεηο.
Μαο ξσηνχζαηε πέξπζη απφ απηφ ην βήκα, εηξσληθά νξηζκέλνη: Μα πνπ είλαη ε αλάπηπμε
θαη νη επελδχζεηο;
Δ ινηπφλ, εδψ είλαη. Καη ε αλάπηπμε θαη θνξπθαίεο μέλεο θαη ληφπηεο επελδχζεηο.
Καη δελ είλαη κφλν ην 1,5 δηζεθαηνκκχξηα επξψ πνπ επελδχζεθε ζην ηξαπεδηθφ καο
ζχζηεκα. Δίλαη ην Ληκάλη ηεο Λεκεζνχ, ε Μαξίλα ηεο Αγίαο Νάπαο, είλαη ην θαδίλν πνπ
επηηέινπο παίξλεη ζάξθα θαη νζηά, είλαη ε ηεξάζηηα επέλδπζε ζηελ Κππξηαθή
θαξκαθνβηνκεραλία, νη ηξεηο λένη αεξνκεηαθνξείο κε έδξα ηελ Κχπξν,
ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ Κππξηαθψλ αεξνγξακκψλ πνπ πεηνχλ μαλά.
Δίλαη θπξίσο νη ακέηξεηεο μέλεο επηρεηξήζεηο πνπ επηιέγνπλ γηα έδξα ηελ Κχπξν θαη
απνθηνχλ ζηελ ρψξα καο θπζηθή παξνπζία κε φιεο ηηο ζεηηθέο επηπηψζεηο πνπ απηφ
θέξλεη.
Δίλαη νη ηεξάζηηεο επελδχζεηο πνπ πξαγκαηνπνηεί ην θξάηνο ζηελ παηδεία, αιιά θαη ε
νινθιήξσζε ηνπ ηξίηνπ γχξνπ αδεηνδφηεζεο ζηελ Κππξηαθή Απνθιεηζηηθή Οηθνλνκηθή
Εψλε ζηηο αξρέο ηνπ 2017.
Δίλαη ηα ρακειφηεξα ηζηνξηθά επηηφθηα κε βάζε ηα νπνία ε ρψξα καο δαλείδεηαη απφ ηηο
αγνξέο, αλαδηαξζξψλεη θαη κεηψλεη ην δεκφζην ρξένο ηεο, ην νπνίν θξίλεηαη βηψζηκν
θάησ απφ φια ηα ζελάξηα.
Καη ζέισ λα απεπζπλζψ ζηελ αξηζηεξά θαη φζνπο ηελ αθνινχζεζαλ ζηνλ νηθνλνκηθφ
παξαινγηζκφ ηα δχζθνια ρξφληα. Ναη, έρνπκε ηξνκαθηηθέο δηαθνξέο ζηελ ηδενινγία θαη
ηελ θηινζνθία καο. Δκείο είκαζηε ππεξήθαλνη γηα ηηο πνιηηηθέο καο θαη ηα απνηειέζκαηα
πνπ θέξλνπλ.
Μπνξεί λα επηιέγνπκε πάληα ηνλ δχζθνιν δξφκν, γηαηί έηζη γλσξίδνπκε φηη ζα θέξνπκε
θαη ην εζληθφ απνηέιεζκα.
4
Μαθάξη λα κπνξνχζαηε λα ήζαζηαλ θαη εζείο ππεξήθαλνη. Ζ Κχπξνο θαη νη Κχπξηνη δελ
ζα πεξλνχζαλ φηη έρνπλ πεξάζεη.
Καη απηφ ζπκπεξηιακβάλεη θαη ηνπο θνηλσληθά θαη νηθνλνκηθά αζζελέζηεξνπο. Γηφηη λαη,
ζηελ Κχπξν ππάξρνπλ πξνβιήκαηα. Υπάξρνπλ δεθάδεο ρηιηάδεο ζπκπνιίηεο καο πνπ
δπζθνιεχνληαη, αιιά θαη άιινη πνπ δελ έρνπλ αθφκε θαηαθέξεη λα αλαθάκςνπλ απφ ηελ
θξίζε. Οπδείο κπνξεί λα ην παξαγλσξίδεη απηφ.
Ζ θνξπθαία κεηαξξχζκηζε σζηφζν ηνπ Διάρηζηνπ Δγγπεκέλνπ Δηζνδήκαηνο, θαηέζηεζε
ηελ θνηλσληθή πξφλνηα πην δίθαηε θαη ζσζηά ζηνρεπκέλε. Οη πνιηηηθέο πνπ εζείο
νλνκάδεηαη «ιηηφηεηα» έρνπλ πεηχρεη αχμεζε γηα θέηνο άλσ ηνπ 5% ζηηο θνηλσληθέο
δαπάλεο.
Γηφηη δελ είλαη ηελ ιηηφηεηα πνπ θέξλνπλ νη πνιηηηθέο καο. Δίλαη ην δηθαηφηεξν θαη
απνηειεζκαηηθφηεξν θξάηνο πξφλνηαο.
Κχξηε Πξφεδξε,
Κπξίεο θαη θχξηνη ζπλάδειθνη,
Σηξαηεγηθή επηδίσμε είλαη λα ζπλερηζηεί ε καθξννηθνλνκηθή, δεκνζηνλνκηθή θαη
ρξεκαηνπηζησηηθή ζηαζεξφηεηα θαη ε ελίζρπζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο νηθνλνκίαο
κε γλψκνλα ηε βηψζηκε αλάπηπμε θαη ηελ θνηλσληθή ζπλνρή.
Να εδξαηψζνπκε ζπλζήθεο αεηθφξνπ επεκεξίαο.
Αιιά θαη λα θαηαζηήζνπκε ηελ Κππξηαθή νηθνλνκία πην αληαγσληζηηθή θαη παξαγσγηθή
ζε θάζε ηνκέα.
Εσηηθφ θαη απαξαίηεην ζπζηαηηθφ ηεο εμσζηξέθεηαο ηεο νηθνλνκίαο είλαη ε
δηαθνξνπνίεζε. Δίλαη θαζήθνλ ηεο πνιηηείαο λα παξέρεη εθφδηα, κέζα απφ ζχγρξνλεο
δνκέο, ψζηε λα θαηαζηεί ε ρψξα καο λενθπήο θαη θαηλνηφκα. Ζ αλάπηπμε ζε ηνκείο κε
ςειή πξνζηηζέκελε αμία, πξνζδίδεη ηεξάζηηα αληαγσληζηηθά πιενλεθηήκαηα. Καη είλαη
ζαθέο φηη ε επηρεηξεκαηηθή θαηλνηνκία θαη ε λενθπήο επηρεηξεκαηηθφηεηα απνηεινχλ
ππιψλεο γηα ην λέν νηθνλνκηθφ κνληέιν πνπ ζα ηξνθνδνηεί ηελ νηθνλνκία. Αιιά θαη ε
κέζνδνο πνπ ζα θαηαζηήζεη ηε ρψξα καο ηνλ ππιψλα νηθνλνκηθήο ζπλεξγαζίαο γηα
νιφθιεξε ηελ Αλαηνιηθή Μεζφγεην.
Κπξίεο θαη θχξηνη ζπλάδειθνη,
Θέισ λα απεπζπλζψ ζηνλ παηξησηηζκφ φισλ καο, αιιά θαη ζην θαζήθνλ πνπ έρνπκε λα
αληαπνθξηζνχκε θαη λα απαληήζνπκε κε πξάμεηο ην αίζζεκα ηεο απνγνήηεπζεο πνπ
θπξηάξρεζε ζηνπο πνιίηεο ηνπ ηφπνπ καο κεηά απφ φζα είραλ ζπκβεί.
Ζ απάληεζε φκσο δελ είλαη ηα ιφγηα. Δίλαη νη πξάμεηο.
5
Έλα ζέισ λα πσ: Ωο θνηλνβνχιην ζα θαλνχκε θαηψηεξνη ηεο απνζηνιήο καο, εάλ ε
κηθξνπνιηηηθή δελ καο αθήζεη λα κεηαξξπζκίζνπκε ην θξάηνο καο.
Έρνπλ θαηαηεζεί ζηελ βνπιή ζεηξά εθζπγρξνληζηηθψλ λνκνζρεδίσλ. Μεηαμχ άιισλ, ε
κεηαξξχζκηζε ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, ε δεκηνπξγία πθππνπξγείσλ Τνπξηζκνχ,
Ναπηηιίαο θαη Αλάπηπμεο θαη – θπξίσο – ε κεηαξξχζκηζε ηεο δεκφζηαο ππεξεζίαο. Πνπ
ζα εληζρχζεη ηελ αμηνθξαηία ζηηο πξνζιήςεηο θαη πξναγσγέο, ηελ θηλεηηθφηεηα απφ
ππεξεζία ζε ππεξεζία, ηελ ζχλδεζε ησλ απμήζεσλ κε ηελ πνξεία ηεο νηθνλνκίαο.
Καη εξσηψ ηνλ θαζέλα απφ εκάο: Πνηνλ πηζηεχεηε φηη εμππεξεηεί ε ηαθηηθή ησλ
αλαβνιψλ θαη ησλ ιατθίζηηθψλ πξνζεγγίζεσλ γηα κεηαξξπζκίζεηο ζηηο νπνίεο αθφκε θαη
νη θνηλσληθνί εηαίξνη ζπκθσλνχλ;
Γηφηη, απηέο νη αλαβνιέο, ζίγνπξα δελ ππεξεηνχλ νχηε ηελ Κχπξν, νχηε θαη ηνπο πνιίηεο
ηεο. Απηά δελ είλαη ζέκαηα θπβέξλεζεο πιένλ. Ζ θπβέξλεζε έρεη θάλεη ηε δνπιεία ηεο.
Δίλαη ζέκαηα πνπ αθνξνχλ εκάο, ηνπο βνπιεπηέο. Καη είλαη ζέκαηα πνπ έρνπλ λα θάλνπλ
κε ηνλ θάζε πνιίηε θαη ηελ Κππξηαθή θνηλσλία.
Όπσο θαη θαιψ φινπο λα αλαιάβνπκε ηελ επζχλε καο ζε ζέκαηα φπσο ηελ αλάγθε
εμεχξεζεο ζηξαηεγηθνχ επελδπηή ζηε Cyta. Γελ κηιάκε γηα πιεηνςεθηθφ παθέην
κεηνρψλ, αιιά γηα επελδπηή ζηνλ νπνίν λα αλαηεζεί ε δηνίθεζε. Μηα θίλεζε πνπ ζα
επηηξέςεη ζηελ δεκφζηα απηή πεξηνπζία λα απνθηήζεη πξννπηηθή θαη κέιινλ. Τνλ
ζηξνπζνθακειηζκφ, ηνλ έρνπκε πιεξψζεη πνιχ αθξηβά ζε απηφ ηνλ ηφπν.
Κπξίεο θαη θχξηνη,
Ζ Κχπξνο εμήιζε ηνπ κλεκνλίνπ, έρνληαο αλαθηήζεη ηελ αμηνπξέπεηα ηεο θαη ηελ εζληθή
ηεο θπξηαξρία. Ζ Κππξηαθή Γεκνθξαηία έρεη θεξδίζεη ηνλ ζεβαζκφ φινπ ηνπ θφζκνπ, γηα
ηελ πνξεία πξνο έλα λέν νηθνλνκηθφ ζαχκα πνπ πξνδηαγξάθεη. Απηή ηελ πνξεία έρνπκε
ππνρξέσζε λα ηελ δηαθπιάμνπκε θαη λα ηελ δηαηξαλψζνπκε.
Έηζη είλαη πνπ ππεξαζπηδφκαζηε ηελ Κππξηαθή Γεκνθξαηία. Με πξάμεηο νπζίαο. Όρη κε
ζπλζήκαηα.
Κάηη πνπ ηζρχεη θαη γηα ηελ κεγάιε εζληθή καο ππφζεζε.
Κχξηε Πξφεδξε,
Με ηελ Κχπξν κηα επξσπατθή ρψξα, πνπ έρεη θεξδίζεη μαλά ηελ νηθνλνκηθή ηεο
αλεμαξηεζία, είκαζηε ζηελ πην ζεκαληηθή ίζσο θάζε ησλ δηαπξαγκαηεχζεσλ γηα λα
πεηχρνπκε ηελ επαλέλσζε θαη απειεπζέξσζε ηεο παηξίδαο καο.
6
Να θηάζνπκε ζε κηα ζπκθσλία πνπ ζα ηεξκαηίζεη ηελ ηνπξθηθή θαηνρή θαη ηε δηαίξεζε
ηεο ρψξαο καο.
Γηαηί, ζέισ λα επαλαιάβσ, κηα ρψξα κε ελδπλακσκέλε νηθνλνκία πνπ παηά γεξά ζηα
πφδηα ηεο θαη εμαζθαιίδεη κάιηζηα ζεηηθέο πξννπηηθέο, είλαη ζε πνιχ θαιχηεξε
δηαπξαγκαηεπηηθή ζέζε απφ κηα ρψξα πνπ εμαξηάηαη απφ ηξίηνπο γηα λα απνθχγεη ηελ
νηθνλνκηθή θαηαζηξνθή.
Απηέο ηηο θξίζηκεο ψξεο, πνπ ελδερνκέλσο απνδεηρζνχλ νη θξηζηκφηεξεο απφ θάζε άιιε
θνξά ζην παξειζφλ, ην Δζληθφ καο πξφβιεκα δελ κπνξεί παξά λα είλαη ε πξψηε καο
πξνηεξαηφηεηα.
Γλσξίδσ φηη ηα γεγνλφηα ησλ ηειεπηαίσλ εβδνκάδσλ έρνπλ πξνθαιέζεη πνιχ
ζθεπηηθηζκφ ζηνλ ιαφ καο, αιιά θαη ζε πνιινχο απφ εκάο.
Σε έλα βαζκφ, απηφο ν ζθεπηηθηζκφο είλαη θαηαλνεηφο. Σε έλαλ άιιν βαζκφ φκσο, απηή
ε δηαδηθαζία πνπ ζπκθσλήζεθε ζα έπξεπε λα καο ηξνθνδνηεί θαη ηελ ειπίδα.
Έρνπκε δπζηπρψο εζηζηεί ζηνλ θφβν. Γηζηάδνπκε πνιιέο θνξέο απφ έιιεηςε
απηνπεπνίζεζεο λα αδξάμνπκε επθαηξίεο.
Δγψ φκσο ην πηζηεχσ. Θα έρνπκε ηηο πξνζερείο βδνκάδεο θαη κήλεο, κηα επθαηξία λα
απαιιαγνχκε απφ ηελ θαηνρή. Απηή ηελ επθαηξία αιινίκνλν αλ ηελ αληηκεησπίζνπκε
θνβηθά θαη κε ζχλδξνκα θαησηεξφηεηαο. Αληηζέησο, είκαζηε κηα ρψξα πνπ κπνξεί
πιένλ λα δηεθδηθεί ηελ ζπλέρεηα ηεο ηζηνξηθήο ηεο πνξείαο απαιιαγκέλε απφ πξνζηάηεο
θαη πεξηνξηζκνχο ζε βαζηθά δηθαηψκαηα.
Γελ ηξέθνπκε απηαπάηεο φηη απηή ε δηαπξαγκάηεπζε ζα ήηαλ εχθνιε. Ζ Τνπξθία πνπ
έρνπκε λα αληηκεησπίζνπκε δελ πξφθεηηαη λα καο δψζεη ηίπνηα ρσξίο λα ην παιέςνπκε.
Γηφηη πιένλ έρνπκε επηηέινπο θηάζεη ζην ζεκείν φπνπ ε Τνπξθία νθείιεη λα
ηνπνζεηεζεί θαη λα απνδείμεη έκπξαθηα θαη επνηθνδνκεηηθά ηελ ζηήξημε ηεο ζηηο
δηαπξαγκαηεχζεηο πέξα απφ απιά ιφγηα. Ζ θαηνρηθή Τνπξθία δελ κπνξεί πιένλ λα
θξχβεηαη πίζσ απφ ηνπο Τνπξθνθχπξηνπο.
Καη νη ζέζεηο θαη νη πξνζέζεηο ηεο, πιένλ ζα απνθαιπθζνχλ. Απηφ είλαη πνπ δεηνχζακε
γηα ηφζεο δεθαεηίεο.
Κπξίεο θαη θχξηνη Σπλάδειθνη,
Γελ ζα κπσ ζε αλάιπζε ηνπ Κππξηαθνχ πξνβιήκαηνο, νχηε θαη ζα επαλαιάβσ ηα φζα
είπακε ζηε ζπδήηεζε εδψ ζηε βνπιή πξηλ απφ ιίγεο εκέξεο.
Θα ζεκεηψζσ κφλν ηα ηέζζεξα βαζηθά πνηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά πνπ δηαθνξνπνηνχλ
απηή ηε δηαπξαγκάηεπζε απφ φιεο ηηο πξνεγνχκελεο:
7
Πξψην, ε ίδηα ε Κππξηαθήο ηδηνθηεζίαο δηαδηθαζία. Δίλαη ε πξψηε θνξά πνπ ζπδεηείηαη
απφ εκάο ηνπο Κχπξηνπο ην ζχληαγκα ηεο Γεκνθξαηίαο καο. Πνπ δελ
δηαπξαγκαηεπφκαζηε κηα ιχζε δνηή απφ μέλνπο.
Τν δεχηεξν, είλαη ε αλάγθε λα ζπκθσλήζνπλ νη δχν εγέηεο πξψηα, γηα λα κπνξέζνπλ
λα παξνπζηάζνπλ ζρέδην ιχζεο ζην ιαφ. Μία πξνυπφζεζε πνπ δελ επηηξέπεη
επηδηαηηεζία αιιά πξνυπνζέηεη ηελ ειεχζεξε βνχιεζε ησλ εγεηψλ ησλ δχν θνηλνηήησλ.
Καη θξαηψ ηελ απνθαζηζηηθφηεηα ηνπ Πξνέδξνπ Αλαζηαζηάδε λα κελ θέξεη ζηνλ ιαφ
ιχζε πνπ δελ ζα αληαπνθξίλεηαη ζηηο πξνζδνθίεο ηνπ.
Τν ηξίην, είλαη ην φηη ε ιχζε πνπ ζπδεηάκε ζήκεξα είλαη ιχζε Δπξσπατθψλ
πξνδηαγξαθψλ. Με πιήξε ζεβαζκφ ηνπ θεθηεκέλνπ θαη ησλ βαζηθψλ ειεπζεξηψλ. Απηή
είλαη ε θνξπθαία πνηνηηθή ππεξνρή ηεο ιχζεο πνπ δηαπξαγκαηεπφκαζηε. Πνπ ηελ
θαζηζηά ζε αξθεηά ζεκεία θαιχηεξε θαη απφ ην ζχληαγκα πνπ ζήκεξα έρνπκε.
Τν ηέηαξην, είλαη ν θιπδσληζκφο ηνπ ζπζηήκαηνο ησλ εγγπήζεσλ πνπ έρνπκε απφ ην
1960. Μηα θνξπθαία δηαθνξνπνίεζε ζε ζρέζε κε ην παξειζφλ. Γηφηη είλαη ε πξψηε
θνξά ζηελ ηζηνξία ηνπ Κππξηαθνχ πνπ νη εγγπήζεηο βξίζθνληαη πξαγκαηηθά ζην ηξαπέδη
ηνπ δηαιφγνπ. Καη απηφ είλαη κεγάιε επηηπρία ηνπ Πξνέδξνπ Αλαζηαζηάδε, ηεο
ζπλεξγαζίαο Κχπξνπ θαη Διιάδαο, αιιά θαη ηεο ηεξάζηηαο εθζηξαηείαο πνπ εδψ θαη δχν
ρξφληα φινη καδί πξαγκαηνπνηνχκε.
Κπξίεο θαη Κχξηνη Σπλάδειθνη,
Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο δηαπξαγκαηεχεηαη εθ κέξνπο ηεο ειιελνθππξηαθήο
πιεπξάο γηα αλάθηεζε θαηερφκελσλ εδαθψλ, ηα νπνία κε ηε ιχζε ζα πεξάζνπλ ζηελ
ειιελνθππξηαθή πεξηθέξεηα. Μέζα απφ ηηο δπζθνιίεο, είλαη πνιχ ζεηηθφ φηη κεηά απφ 42
ρξφληα είκαζηε ζε ζέζε λα εμεηάδνπκε ην ελδερφκελν φιε ε Κχπξνο, σο εληαίνο θαη
αζθαιήο ρψξνο λα ιεηηνπξγήζεη μαλά σο παηξίδα καο, αιιά θαη εηδηθφηεξα ζεκαληηθά
εδάθε πνπ ράζεθαλ ηφηε κε πφιεκν λα καο επηζηξαθνχλ.
Ο ζηφρνο καο είλαη κφλνλ έλαο: ε ελσκέλε Κχπξνο.
Μηα παηξίδα ρσξίο αλζξψπνπο πνπ θνβνχληαη λα θηλεζνχλ ειεχζεξα, κε πεξηνξηζκνχο,
νδνθξάγκαηα θαη ζθνπηέο. Μηα παηξίδα ρσξίο ηνπο δεθάδεο ρηιηάδεο ζηξαηηψηεο πνπ λα
ζηεξεί δπλαηφηεηεο απφ ηα παηδηά ηεο.
Απηφ επηβάιιεη ν παηξησηηζκφο. Να είκαζηε νξακαηηζηέο θαη λα ζηνρεχνπκε ην κέιινλ.
Να έρνπκε ηελ ηφικε θαη ην ζάξξνο λα αλαιακβάλνπκε ηελ επζχλε ζηα θξίζηκα. Να
ζεθψλνπλ νη ψκνη καο ηελ επζχλε ηεο θνηλσλίαο πνπ εθπξνζσπνχκε.
Μηα ελσκέλε Κχπξνο, ζα είλαη θαηαιχηεο γηα ηελ πεξηθεξεηαθή ζπλεξγαζία, ππιψλαο
ζηαζεξφηεηαο ζηελ πεξηνρή θαη παξάγνληαο ελδπλάκσζεο ηεο ζχλδεζεο κεηαμχ
8
Δπξσπατθήο Έλσζεο, Ννηηναλαηνιηθήο Μεζνγείνπ θαη Μέζεο Αλαηνιήο. Καη απηφ ζα
ελδπλακψζεη ηελ πξννπηηθή γηα επελδχζεηο θαη αλάπηπμε ζηελ πεξηνρή.
Με ηελ επθαηξία ηεο ζπδήηεζεο γηα ηνπο πξνυπνινγηζκνχο, ζέισ λα ζηαζψ ζηελ
νηθνλνκηθή πξννπηηθή ηεο ιχζεο. Αθφκε έλα ζέκα πνπ γηα πξψηε θνξά εμεηάδεηαη
ελδειερψο ζην πιαίζην ηνπ δηαιφγνπ. Με ηελ ζπλδξνκή κάιηζηα ηεο Παγθφζκηαο
Τξάπεδαο, ηνπ Γηεζλνχο Ννκηζκαηηθνχ Τακείνπ θαη ησλ Δπξσπατθψλ ζεζκψλ.
Αθνχσ λα κηινχλ θάπνηνη θαζεκεξηλά γηα ην θφζηνο ηεο ιχζεο. Γηα καο ε επηζηξνθή
εδαθψλ, ε αλνηθνδφκεζε θαη ε θαηαζθεπή ππνδνκψλ δελ απνηειεί θφζηνο αιιά
επέλδπζε. Μηα επέλδπζε πνπ ζα πξνζθέξεη επθαηξίεο θαη πξννπηηθέο αλάπηπμεο.
Αθνχσ πνιινχο λα κηινχλ γηα ην ηεξάζηην θφζηνο ηνπ θξάηνπο πνπ ζα πξνθχςεη. Τελ
ψξα πνπ κφλν ηηο εμνηθνλνκήζεηο απφ ηηο ακπληηθέο δαπάλεο ζηηο ειεχζεξεο θαη
θαηερφκελεο πεξηνρέο αλ ππνινγίζνπκε, απηφ ην θφζηνο φρη κφλν ππεξθαιχπηεηαη, αιιά
ζα δεκηνπξγήζνπκε θαη ζεκαληηθά πιενλάζκαηα.
Κπξίεο θαη Κχξηνη ζπλάδειθνη,
Μφλν ε νηθνλνκηθή κπσπία ζα απνηχρεη λα πξνβιέςεη ηηο ηεξάζηηεο νηθνλνκηθέο
πξννπηηθέο απφ κηα ιχζε ηνπ Κππξηαθνχ. Τελ αικαηψδε αλάπηπμε, ηελ νηθνλνκηθή
ζέξκαλζε, ηηο ηεξάζηηεο επθαηξίεο, ην πεξηθεξεηαθφ ξφιν πνπ ζα κπνξέζνπκε λα
δηαδξακαηίζνπκε.
Τελ πξννπηηθή ηνπ θάζε Κχπξηνπ, είηε Διιελνθχπξηνπ, είηε Τνπξθνθχπξηνπ, Αξκέληνπ,
Μαξσλίηε ή Λαηίλνπ λα δεη θαη λα επεκεξήζεη ζε κία θαλνληθή Δπξσπατθή ρψξα.
Αζθαιψο θαη δελ είλαη νη νηθνλνκηθνί νη θαη’ εμνρήλ ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο επηδηψθνπκε
ηελ ιχζε ηνπ Κππξηαθνχ. Οη ιφγνη είλαη πξσηίζησο εζληθνί. Καη έρνπλ λα θάλνπλ κε ηελ
επηβίσζε ηνπ Κππξηαθνχ Διιεληζκνχ ζηελ γε ησλ παηέξσλ ηνπ, ρσξίο ηελ απεηιή θαη
ηνλ θφβν λα επηθξέκαηαη πάλσ απφ ηα θεθάιηα καο 365 κέξεο ηνλ ρξφλν.
Ζ ζεκεξηλή θαηάζηαζε πξαγκάησλ δελ είλαη κφληκε. Δίλαη πξνζσξηλή. Απηφ φινη πξέπεη
λα ην έρνπκε ππφςε καο φηαλ ηνπνζεηνχκαζηε ζην Κππξηαθφ. Τν «εθείλνη απ’ εθεί θαη
εκείο απ’ εδψ» σο αζθαιήο ιχζε, είλαη ε πην ηζηνξηθά αθειήο πξνζέγγηζε. Πέξαλ ηνπ
φηη είλαη εζληθά επηβιαβέο λα παξαρσξείο εδάθε – αθφκε θαη δηα ηεο αλνρήο ζνπ –
ζεσξψληαο φηη κε απηφ ηνλ ηξφπν έρεηο ην θεθάιη ζνπ ήζπρν.
Δίλαη φκσο θαη ε βειηίσζε πνπ ζα έρεη ε δσή ηνπ θάζε Κχπξηνπ ζεκαληηθή. Γηφηη ζηφρνο
καο δελ είλαη κηα ιχζε λα βειηηψζεη ηελ δσή ηνπ 1960. Αληηζέησο, ζηφρνο καο είλαη λα
βειηηψζνπκε ηελ δσή ηνπ ζήκεξα. Καη αθφκε πεξηζζφηεξν ηελ δσή ησλ παηδηψλ θαη ησλ
εγγνληψλ καο.
Κχξηε Πξφεδξε,
9
Κπξίεο θαη Κχξηνη Σπλάδειθνη,
Ο Πξφεδξνο Αλαζηαζηάδεο πέηπρε ην ζπάζηκν ηεο θξίζεο ζηηο ζπλνκηιίεο θαη κηα
δηαδηθαζία πνπ θέξεη ηελ Τνπξθία θαηάκαηα ζην Κππξηαθφ. Ζ άιιε πιεπξά είλαη
ππνρξεσκέλε λα θαηαζέζεη γηα πξψηε θνξά ζηελ ηζηνξία ηνπ Κππξηαθνχ ράξηε, αιιά
θαη λα ζπδεηήζεη φια αλεμαίξεηα ηα θεθάιαηα, αθφκε θαη απηφ ηεο αζθάιεηαο.
Αζθαιψο θαη ππάξρνπλ θίλδπλνη ζε απηή ηελ πνξεία. Απηνί φκσο πνπ δηζηάδνπλ
κπξνζηά ζηνπο θηλδχλνπο, είλαη απηνί πνπ δελ πεηπραίλνπλ ηίπνηα πνηέ ηνπο.
Δίλαη απηνί πνπ βνιεχνληαη ζηε ζηαζηκφηεηα. Καη αδπλαηνχλ λα δνπλ ηνπο θηλδχλνπο
πνπ ε ίδηα ε αθηλεζία θέξλεη. Γηφηη δελ αθνχσ θαη απφ πνιινχο, λα αλεζπρνχλ γηα ην ηη
ζα γίλεη εάλ ηεικαησζεί ην Κππξηαθφ. Γη’ απηφ δελ αλεζπρνχλ; Γελ ην θνβνχληαη
θαζφινπ;
Δκείο φκσο δελ δηζηάδνπκε. Γελ αθήλνπκε ηνλ θφβν λα καο ιπγίζεη. Γηφηη εκείο, φινο ν
ιαφο καο, δηθαηνχκαζηε κηα Κχπξν πξαγκαηηθά θπξίαξρε θαη αλεμάξηεηε.
Κχξηε Πξφεδξε,
Ζ πνιηηηθή ζήκεξα είλαη νη πξάμεηο. Δθεί θξηλφκαζηε φινη. Έηζη γηλφκαζηε αμηφπηζηνη.
Έηζη δηεθδηθνχκε ηελ εκπηζηνζχλε. Έηζη ππεξεηνχκε ηελ παηξίδα καο.
Ζ πνιηηηθή ζήκεξα είλαη νη απνθάζεηο πνπ παξάγνπλ πξαγκαηηθά απνηειέζκαηα θαη
δηακνξθψλνπλ ηελ πξαγκαηηθή δσή ρηιηάδσλ ζπκπνιηηψλ καο. Σηελ εξγαζία ηνπο, ζην
λνηθνθπξηφ ηνπο, αθφκε θαη ζηελ θνηλσληθή ηνπο ζέζε.
Δίκαζηε εδψ γηα λα πάξνπκε ηε ρψξα καο κπξνζηά.
Σηφρνο καο είλαη λα θηηάμνπκε κηα θαιχηεξε παηξίδα. Καη γηα καο ε θαιχηεξε παηξίδα
δελ κπνξεί παξά λα είλαη νιφθιεξε θαη φρη κνηξαζκέλε.
Κπξίεο θαη Κχξηνη Σπλάδειθνη,
Με απηέο ηηο ζθέςεηο, θαιψ φινπο καο λα ςεθίζνπκε ηνλ θεηηλφ πξνυπνινγηζκφ ηνπ
θξάηνπο.
Έλα πξνυπνινγηζκφ πνπ ζπλδξάκεη ζηελ πνξεία αλαγέλλεζεο ηεο Κππξηαθήο
νηθνλνκίαο.
Σαο επραξηζηψ.
10