Transcript persbericht - ECDC

PERSBERICHT
Laatstelijnsantibiotica schieten tekort
Stockholm, 18 november 2016
Ter gelegenheid van de 9e Europese Antibioticadag publiceert het Europees Centrum voor ziektepreventie
en -bestrijding (ECDC) de recentste gegevens over antibioticaresistentie en -gebruik in de EU. In 2015
nam voor de meeste bacteriën en antibiotica die onder toezicht staan de antibioticaresistance toe. Zo steeg
het percentage carbapenemresistentie bij Klebsiella pneum oniae in de EU gemiddeld van 6,2% in 2012
naar 8,1% in 2015, en werden er gevallen van gecombineerde resistentie tegen carbapenems en
polymyxines (bijv. colistine) gemeld. Deze twee groepen antibiotica worden als laatstelijnsantibiotica
beschouwd omdat zij doorgaans de laatste behandelopties zijn voor patiënten die besmet zijn met
bacteriën die resistent zijn tegen andere beschikbare antibiotica. Hoewel in verschillende EU-lidstaten het
antibioticagebruik in ziekenhuizen is toegenomen, is in zes lidstaten het gebruik in de eerstelijnszorg
gedaald.
“Antibioticaresistentie is een van de dringendste problemen in de hedendaagse gezondheidszorg”, stelt Vytenis
Andriukaitis, Europees commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid. “Als we hier geen oplossing voor vinden, keren
we misschien terug naar de tijd toen zelfs de eenvoudigste medische ingrepen onmogelijk waren, laat staan
orgaantransplantaties, chemotherapie tegen kanker of intensieve zorgen.” En hij voegt eraan toe: “De Europese
Commissie komt volgend jaar met een nieuw actieplan om samen met onze partners in de EU-lidstaten en op
internationaal niveau de strijd ter voorkoming en beheersing van antibioticaresistentie te versterken in het kader van een
integrale gezondheidsbenadering.”
“Er is een groeiende bezorgdheid over antibioticaresistentie bij Klebsiella pneumoniae in Europa”, aldus dokter Andrea
Ammon, waarnemend directeur van het ECDC. “Meer dan een derde van de in 2015 aan het ECDC gemelde isolaten
waren resistent tegen ten minste een van de antibioticagroepen die onder toezicht staan, en gecombineerde resistentie
tegen meerdere groepen kwam vaak voor. Bovendien is de verschijning van K. pneumoniae-infecties met gecombineerde
resistentie tegen carbapenems en colistine zorgwekkend want dit betekent dat de behandelopties nu nog beperkter zijn
dan in het verleden.” Dokter Ammon vervolgt: “Een positief signaal evenwel is dat in zes landen het antibioticagebruik in
de eerstelijnszorg is gedaald. Daaruit blijkt dat we voorzichtiger beginnen om te gaan met antibiotica. Een omzichtig
gebruik van antibiotica, zowel in ziekenhuizen als daarbuiten, is van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat deze
geneesmiddelen werkzaam blijven.”
Uit de gegevens van het ECDC blijkt ook dat antibioticaresistentie bij Escherichia coli, een van de meest voorkomende
oorzaken van bloedbaaninfecties en binnen en buiten het ziekenhuis opgelopen urineweginfecties, nauwlettend in de
gaten moet worden gehouden omdat het percentage isolaten die tegen vaak gebruikte antibiotica resistent zijn in heel
Europa blijft stijgen. Daarentegen vertoonde het percentage meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) op
EU/EER-niveau een aanzienlijke daling tussen 2012 en 2015. Ondanks deze positieve ontwikkeling blijft MRSA een
prioriteit voor de volksgezondheid aangezien acht van de dertig landen percentages van meer dan 25% meldden.
“Toezicht op antibioticaresistentie is het speerpunt in onze inspanningen voor het vrijwaren van de werkzaamheid van
antibiotica”, vertelt Zsuzsanna Jakab, regionaal directeur voor Europa bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). “Pas
als we weten waar zich resistentie voordoet, kunnen we prioriteiten stellen in de te ondernemen acties. Daarom
concentreren we ons op het uitbreiden van de antibioticaresistentiekaart tot landen buiten de Europese Unie via het
Caesar-netwerk voor toezicht op antibioticaresistentie in Centraal-Azië en Oost-Europa. Wat het rapport aangeeft, is van
groot belang: door overmatig en verkeerd gebruik van antibiotica en een slechte preventie en beheersing van infecties
worden onze patiënten in ziekenhuizen aan resistente bacteriën blootgesteld. Wij doen een dringende oproep aan onze
leiders om deze gegevens te gebruiken en sneller te reageren op een van de grootste hedendaagse bedreigingen voor
de gezondheid wereldwijd.”
1/3
ECDC-persdienst, rechtstreeks telefoonnummer +46 (0)8 58 60 16 78, [email protected]
Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC)
Postadres: ECDC, 171 83 Stockholm, Zweden
Bezoekadres: Tomtebodavägen 11A, Solna, Zweden
Telefoon: +46 (0)8 58 60 10 00
Fax:
+46 (0)8 58 60 10 01
www.ecdc.europa.eu
Om de Europese Antibioticadag onder de aandacht te brengen worden in de week van 18 november in meer dan veertig
landen over de hele Europese regio activiteiten georganiseerd die aanzetten tot een omzichtig gebruik van antibiotica. Het
ECDC werkt daarbij nauw samen met het regionale WHO-kantoor voor Europa en sluit zich aan bij de Wereldantibioticaweek.
Het startschot zal worden gegeven met een Europees evenement dat het ECDC in samenwerking met de Europese
Commissie organiseert onder de titel “Europese Antibioticadag: de toekomst is nu”. Tijdens dat evenement zullen niet alleen
de huidige situatie en toekomstige stappen op EU-niveau worden voorgesteld maar zal ook worden benadrukt hoe
antibioticaresistentie ons leven vandaag beïnvloedt en wat in verschillende sectoren kan worden gedaan om antibiotica
werkzaam te houden. Het evenement vindt plaats op 18 november 2016 van 9.30 tot 13.00 uur (Midden-Europese Tijd) en
zal worden gewebstreamd via: http://bit.ly/2f7IgiQ. Het ECDC en zijn partnerorganisaties zullen tijdens het evenement live
tweeten via #EAAD2016.
Na het succes van de 24 uur durende wereldwijde twitterchat van vorig jaar over antibioticaresistentie en omzichtig
gebruik van antibiotica, coördineert het ECDC op 18 november opnieuw een wereldwijde twitterchat in samenwerking
met deelnemende organisaties uit Australië, Canada, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten en het hoofdkantoor en de
regionale kantoren van de WHO. Voor die chat zullen de hashtags #AntibioticResistance en #EAAD2016 worden gebruikt.
Over de Europese Antibioticadag
De Europese Antibioticadag is een door het ECDC gecoördineerd Europees gezondheidsinitiatief om een platform en
ondersteuning te bieden voor nationale campagnes ter bevordering van een omzichtig gebruik van antibiotica. Elk jaar wordt
de Europese Antibioticadag in heel Europa onder de aandacht gebracht door nationale campagnes tijdens de week van
18 november over hoe voorzichtig met antibiotica kan worden omgegaan. Omzichtig gebruik van antibiotica betekent dat
antibiotica alleen worden ingezet wanneer en zolang het nodig is, in de juiste dosis en met de juiste tussenpozen tussen de
doses. Volg #EAAD2016. http://antibiotic.ecdc.europa.eu
Over de Wereldantibioticaweek
De Wereldantibioticaweek wordt gehouden door de Wereldgezondheidsorganisatie onder het motto “Antibiotica: ga er
zorgvuldig mee om!” De campagne roept particulieren, overheden en gezondheids- en landbouwdeskundigen ertoe op actie
te ondernemen om dit dringende gezondheidsprobleem aan te pakken. De Wereldantibioticaweek vindt plaats van 14 tot
en met 20 november. Volg #AntibioticResistance.
http://www.who.int/antimicrobial-resistance/events/world-antibiotic-awareness-week-2016/en/
Meer informatie:
ECDC-atlas voor toezicht op infectieziekten
http://atlas.ecdc.europa.eu/public/index.aspx?Instance=GeneralAtlas
Europees surveillancenetwerk voor antimicrobiële resistentie (EARS-Net)
http://www.ecdc.europa.eu/en/activities/surveillance/EARS-Net/Pages/index.aspx
Europees surveillancenetwerk voor het gebruik van antimicrobiële middelen (ESAC-Net)
http://www.ecdc.europa.eu/en/healthtopics/antimicrobial_resistance/esac-net-database/Pages/database.aspx
ECDC-persbericht
http://ecdc.europa.eu/en/eaad/antibiotics-news/news-release/Pages/news-release.aspx
ECDC-programma inzake antimicrobiële resistentie en zorggerelateerde infecties
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/antimicrobial-resistance-and-consumption/antimicrobial-resistance-healthcareassociated-infections-programme/Pages/ARHAI.aspx
Nadere informatie:
WHO-hoofdkantoor: www.who.int/drugresistance
Regionaal WHO-kantoor voor Europa: http://www.euro.who.int/amr
Caesar-verslag: http://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/antimicrobialresistance/publications/2016/central-asian-and-eastern-european-surveillance-of-antimicrobial-resistance.-annual-report2016
Verenigde Staten – Wees slim: weet wanneer antibiotica werken: http://www.cdc.gov/getsmart/week/index.html
Canada: www.canada.ca/antibiotics en www.canada.ca/antibiotiques
Australië – Antibioticaweek: http://www.safetyandquality.gov.au/our-work/healthcare-associated-infection/antimicrobialstewardship/antibiotic-awareness-week/ en
http://www.nps.org.au/bemedicinewise/antibiotic_resistance/antibiotic_awareness_week
Nieuw-Zeeland: http://www.health.govt.nz/our-work/diseases-and-conditions/antimicrobial-resistance
Contactpunt voor de pers:
ECDC-persdienst
Tel.: +46 (0)8 586 01 678
E-mail: [email protected]
2/3
ECDC-persdienst, rechtstreeks telefoonnummer +46 (0)8 58 60 16 78, [email protected]
Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC)
Postadres: ECDC, 171 83 Stockholm, Zweden
Bezoekadres: Tomtebodavägen 11A, Solna, Zweden
Telefoon: +46 (0)8 58 60 10 00
Fax:
+46 (0)8 58 60 10 01
www.ecdc.europa.eu
Sociale media:
Twitter: https://twitter.com/eaad_eu
Facebook: https://www.facebook.com/EAAD.EU
2/3
ECDC-persdienst, rechtstreeks telefoonnummer +46 (0)8 58 60 16 78, [email protected]
Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC)
Postadres: ECDC, 171 83 Stockholm, Zweden
Bezoekadres: Tomtebodavägen 11A, Solna, Zweden
Telefoon: +46 (0)8 58 60 10 00
Fax:
+46 (0)8 58 60 10 01
www.ecdc.europa.eu