Transcript Kloosterkerk Nieuws - Protestantse Gemeente te `s Gravenhage

Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
Kloosterkerk Nieuws
kerkdiensten oktober en november 2016
13 10:00 A
Lanooy+ Klokke
20 10:00 T.J. Schneider
lid worden ?
Klik hier
Steun de Kloosterkerk
27 10:30C
M. Klokke
4 10:00 R. Lanooy
11 10:00
M. Klokke
zie voor het complete overzicht de laatste pagina van deze nieuwsbrief of de website
Klik hier
Huur de Kloosterkerk
Klik hier
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Zin op zondagmiddag Sinds dit seizoen 2016-2017 is er de nieuwe activiteit: ‘Zin op zondagmiddag’. Dit betekent dat er op zondagmiddag om 17.00 uur vaker bijeenkomsten zijn met een bezinningskarakter. In november is er op zondagmiddag ‘Preek van de Leek’. Vier leken zijn
uitgenodigd om een bijbelverhaal in gesprek te brengen met wat in hun werk en leven
van waarde is. Op zondag 6 november heeft Marc Dullaert, oud-kinderombudsman,
de eerste preek gehouden. We verwachten nog: Jan Willem de Vriend, dirigent van het
Residentieorkest, Petra Stienen, arabiste en publiciste en Liliane Ploumen, minister van
handel en ontwikkelingssamenwerking (de laatstgenoemde Preek van de Leek op 20
november begint om 20.00 uur). Voor meer informatie: www.preekvandeleekdenhaag.
nl.
‘De mens achter de crimineel helpen’
“Nou, ik noem mijzelf wel een typisch Hollandse hindoe!”, aldus Bikram Lalbahadoersing
die op 17 november in de Kloosterkerk een college geeft over het Hindoeïsme. Sinds
2010 bekleedt hij de functie van hoofd hindoe geestelijke verzorging bij de Dienst
Justitiële Instellingen van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. In deze nieuwsbrief
kunt u vast kennismaken met deze spreker. “Mijn taak – of liever: de taak van de geestelijk verzorgers aan wie ik leiding geef – is het de mens achter de crimineel te helpen zijn
geest helder te maken.” geest helder te maken.” Ook in deze nieuwsbrief:
Van het bestuur Uw gift
Wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd neemt Hans Jansen afscheid
als cantor van de Kloosterkerk. Daarom vindt er op zaterdagavond 12 november in de
Kloosterkerk een afscheidsconcert plaats (aanvang 20.00 uur). Op zondag 13 november
wordt er na afloop van de kerkdienst door de Kloosterkerkgemeente afscheid genomen
van Hans. Ieder is van harte welkom, zowel zaterdagavond als zondagmorgen. Hans Jansen is 34 jaar als cantor aan de Kloosterkerk verbonden geweest. Die taak heeft Hans
met groot enthousiasme en veel inzet vervuld.
College Islam
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Jaargang: 2016
Nummer: KKN#12
Contact
Inhoudsopgave
Uw gift
Van het bestuur
Nieuws
Van de predikanten
Kerkdiensten
terugluisteren
Reageren
Aankondigingen
Agenda
Bibliotheek
Colofon
Personalia
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Kerkdiensten
Preken
Vriend worden
Contact
Aankondigingen
Colofon, gebruiksaanwijzing
Kerkdiensten
Opbrengsten collecten
zondag 16 oktobereerste collecte (werk Kloosterkerk)
tweede collecte (‘De Halte’)
deurcollecte (monument Kloosterkerk)
€
€
€
510,26
505,16
301,92
zondag 23 oktobereerste collecte (werk Kloosterkerk)
tweede collecte (Diaconie)
deurcollecte (monument Kloosterkerk)
€
€
€
461,22
483,89,
329,21
zondag 30 oktobereerste collecte (werk Kloosterkerk)
tweede collecte (Huiswerk Stek)
deurcollecte (Cantatediensten)
€
€
€
1.222,02
1.153,77
3.230,10
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
Van het bestuur
Afscheid Hans Jansen
Wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd neemt Hans Jansen afscheid als cantor van de Kloosterkerk. Daarom vindt er
op zaterdagavond 12 november in de Kloosterkerk een afscheidsconcert plaats (aanvang 20.00 uur). Op zondag 13 november wordt er na
afloop van de kerkdienst door de Kloosterkerkgemeente afscheid genomen van Hans. Ieder is van harte welkom, zowel zaterdagavond als
zondagmorgen. Hans Jansen is 34 jaar als cantor aan de Kloosterkerk verbonden geweest. Die taak heeft Hans met groot enthousiasme en
veel inzet vervuld. In het najaar van 2012 is uitvoerig aandacht besteed aan zijn dertigjarig jubileum als cantor en zijn veertigjarig jubileum
als actief kerkmusicus. Daarnaar zij nu kortheidshalve verwezen. Voor deze rubriek volstaat het vermelden van de grote betekenis van Hans
voor de Kloosterkerk en meer in het algemeen voor de kerkmuziek. Door Hans mogen we ons verheugen in een uitstekend Kloosterkerk
Koor en in de wereld van de kerkmuziek neemt Hans een eigen herkenbare plaats in. Zowel in de Kloosterkerk als voor de kerkmuziek heeft
Hans de Lutherse traditie in de kerkmuziek levend gehouden en vanuit die traditie kunnen zijn activiteiten vernieuwend en inspirerend
genoemd worden. De Kloosterkerkgemeente is Hans dank verschuldigd voor zijn onvermoeibare inzet.
Nieuwe voorzitter
Het is een goede traditie in de Kloosterkerk dat bestuursleden hun ambt maximaal twee termijnen van ieder vier jaar vervullen. Daarom is
er ongeveer een half jaar geleden een oproep gedaan in Kloosterkerk Nieuws aan de leden om zich te melden voor de vervulling van het
voorzitterschap met ingang van één januari a.s. Tot grote vreugde van het bestuur zijn er meerdere namen genoemd. Onder leiding van
vice-voorzitter Roland van Haersma Buma heeft het bestuur zich gebogen over de voordrachten. De keuze was lastig omdat er zoals dat
wel wordt gezegd er nu wat te kiezen viel. Gelukkig! In oktober heeft het bestuur na ampel beraad tot het voornemen besloten om Sanne
ten Bokkel Huining te benoemen tot voorzitter. Sanne is een oude “jonge bekende” in de Kloosterkerk. Nog maar tot enkele jaren geleden
vervulde hij met verve als kerkrentmeester acht jaar lang het secretariaat van het Algemeen Bestuur. We mogen er over verheugd zijn dat
Sanne zich opnieuw beschikbaar wil stellen voor het kerkelijk werk in de Kloosterkerk. Ook nu geldt dat bezwaren van procedurele aard binnen veertien dagen na verschijning van dit nummer van Kloosterkerk Nieuws ingebracht kunnen worden bij de voorzitter van het bestuur,
p/a Kerkelijk Bureau Kloosterkerk.
Gemeenteavond 27 oktober 2016
Op 27 oktober vond voor de tweede keer dit jaar een geanimeerde bijeenkomst met de leden van de Kloosterkerk plaats. De opkomst was
behoorlijk, maar helaas wat minder dan die eerder in april van dit jaar.
De predikanten hebben naar aanleiding van het beleidsplan de prioriteiten voor het seizoen 2016/2017 uiteengezet.
De voorzitters van de kerkrentmeesters en de diakenen hebben een toelichting gegeven over de financiële stand van zaken en de jaarrekeningen van 2016.
Daarnaast is er uitvoerig gediscussieerd over de wijze waarop de Kloosterkerk zich presenteerde op de jaarlijkse Uitmarkt op het Lange
Voorhout in september. In de afgelopen jaren werden o.a. brood en wijn uitgedeeld. Vanuit de Kloosterkerkgemeente kwamen daarover
enkele kritische opmerkingen binnen bij het bestuur. Er werd door sommigen een verbinding gelegd tussen de viering van het Heilig
Avondmaal tijdens de kerkdienst en het uitdelen aan van brood en wijn met een accent op uitdelen tijdens de Uitmarkt. Daarom besloot het
bestuur in augustus te stoppen met het uitdelen van brood en wijn. Over deze zaken moeten we elkaar niet in de haren vliegen. Wel was er
behoefte aan discussie en die werd levendig gevoerd tijdens de gemeenteavond. Rienk Lanooy benadrukte met klem dat in de protestantse
traditie de viering van het Heilig Avondmaal alleen plaats vindt in het liturgisch verband van de kerkdienst en niet daarbuiten. Daarom is het
leggen van een verbinding met het uitdelen van brood en wijn in de openbare ruimte misplaatst. Daarover mag geen misverstand bestaan.
Ieder kon zich vinden in het bestuursbesluit om te stoppen met het uitdelen. Het consistorie is gevraagd na te denken over een andere voor
de kerk kenmerkende wijze van presenteren op de Uitmarkt.
De financiën
Tijdens de gemeenteavond heeft de voorzitter van de kerkrentmeesters een uitvoerige toelichting gegeven over de financiële stand van
zaken. Er was instemming met het beleid. En hiermee raken wij aan het verwachte tekort dit jaar. In oktober werd er opnieuw ingelopen
op het grote tekort op de inkomsten De verwachting is thans dat de rekening over dit jaar op 31 december zal sluiten met een tekort van
rond de € 61.000,- Dat is een aanzienlijk tekort en dat zal moeten worden gedekt uit het vermogen. Daarom doet het bestuur nogmaals een
beroep op de leden en de lezers van Kloosterkerk Nieuws tot een gezamenlijke inspanning om dat te voorkomen. We hebben dit jaar nog
pakweg zes weken te gaan.
In het vorige nummer van Kloosterkerk Nieuws is beloofd in te gaan op de vraag hoe de tegenvallende bijdragen op te vangen. Natuurlijk
door actiever te worden in het “werven” van nieuwe leden. Natuurlijk door te besparen op de uitgaven (en dat lukt aardig). Natuurlijk door
andere inkomstenbronnen aan te wenden. Niet door te besparen op het pastorale werk van de Kloosterkerk. Wel door het financiële vermogen te laten groeien en dat niet te doen om een “binnenvetter” te worden, maar wel om het rendement ervan aan te wenden voor het
dekken van eventuele jaarlijkse tekorten. Zo wordt continuïteit in de kerkelijke activiteiten bereikt. De legaten ( dit jaar niet minder dan €
102.140! ) worden aangewend voor de groei van dat vermogen en voor een stukje voor investeringen die leiden tot een vermindering van
de jaarlijkse exploitatiekosten.
Op de gemeenteavond is ook gesproken over alternatieve inkomstenbronnen. Groot enthousiasme was er in ieder geval voor twee ideeën.
Allereerst het maken van een koffiecorner – laten we zeggen de Kloosterkerkcorner in een ruimte naast de kostersingang en op een deel
van het (eigen) parkeerterrein direct voor de Kloosterkerk. Twee doelen worden hiermee gediend: de deuren van de Kloosterkerk worden
figuurlijk nog meer open gezet naar de buitenwereld en er worden extra inkomsten verkregen. De andere idee is de ruimten in en rond het
kerkelijk bureau de vroegere woonfunctie weer te geven door het maken van één of twee te verhuren appartementen. Deze ideeën zullen
nader op hun haalbaarheid worden bezien. Over de uitkomsten zullen de leden tijdig worden geïnformeerd.
Met hartelijke groet namens het bestuur,
Wim Deetman, voorzitter.
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Uw gift
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen’
Colofon
Kerkdiensten
Van de predikanten
Filosofen op de kansel
Boek ‘Filosofen op de kansel’
Op vrijdag 21 oktober hebben wij het eerste exemplaar van ons boek ‘Filosofen op de kansel’ aangeboden aan
de scriba van de Protestantse Kerk Nederland, René de Reuver. Bij het aannemen van dit boek hield hij een korte
toespraak. Hieronder leest u het begin ervan: ‘Tussen filosofie en theologie heerst een eeuwenlange broederstrijd. Wie heeft het hoogste woord? Wie dient
wie? In de tijd van het Corpus Christianum gold de theologie als de koningin van de wetenschap. Filosofie leidde
tot en diende theologie.
Nu ligt het Corpus Christianum ver achter ons. De tijd dat het christendom de lakens uitdeelde is voorbij. We
leven nu in andere tijden. Als dit ergens manifest is dan wel in de positie van de filosofie. Filosofie is niet langer
meer het kleine broertje van de theologie. Integendeel. De filosofie staat op haar eigen benen. In onze ‘seculiere
tijd’ is ze veel populairder dan haar kleiner en onaanzienlijker geworden broertje theologie. Wie in het publieke
domein wil meespreken, die moet de filosofische klassiekers kennen. Kennis van het theologische broertje is
van minder belang.
Dat in het geding om het ware, goede en schone naast de filosofie ook de theologie een stevig woordje meespreekt laten de collega’s van de Kloosterkerk Margreet Klokke en Rienk Lanooy en de oud-predikant Pieter
Lootsma zien in hun ‘Filosofen op de kansel. Negen wijsgeren en de Bijbel: een ontmoeting’. Een prachtig experiment dat mijns inziens helemaal past bij het karakter van de Kloosterkerk. Een kerkgemeenschap die mee
wil praten in het publieke debat, en daarom niet alleen de theologische maar ook de filosofische klassiekers
honoreert. Het heeft geleid tot een heuse prekenbundel waar u mee voor de dag kunt komen. Waar vind je dit
nog in ons goede vaderland?
Het mooie van deze preken is dat zij de broedertwist tussen theologie en filosofie nieuw leven in blazen. Als
twee broers blijken zij niet met en niet zonder elkaar te kunnen. Het duel is spannend. De ene keer lijkt de theologie op punten voor te staan, een andere keer lijkt de filosofie aan de winnende hand… ‘
Het boek is verkrijgbaar in de boekhandel, maar ook op zondag na de dienst in de Kloosterkerk, bij de informatietafel. De eerste 200 exemplaren mogen daar voor 13,00 euro verkocht worden, daarna gaan we over op de
winkelprijs. Er zijn er op het moment dat ik dit schrijf nog ongeveer 45…
Afscheid Hans Jansen
In het weekend van 12 en 13 november neemt Hans Jansen afscheid als cantor van de Kloosterkerk. Gedurende
34 jaar heeft hij het Kloosterkerkkoor gedirigeerd en de koorleden gestimuleerd in hun zingen. Al die jaren
heeft hij een keer per maand meegedacht met de voorganger over de invulling van de dienst en daar muzikaal
aan bijgedragen, ook door zijn eigen composities. Bovendien was hij de dragende kracht van de vespers op de
woensdagavonden die nu in vernieuwde vorm op de zondagmiddag worden voortgezet onder de titel ‘Zin op
zondagmiddag’. In de zestien jaar dat ik met hem heb samenwerkt, heb ik gemerkt dat hij pas echt gelukkig en
tevreden was na een dienst, als hij het gevoel had dat er iets ‘gebeurd’ was tussen woord en muziek en kerkganger. Ten diepste is dit waar hij zich voor heeft willen inzetten bij ons. Wij zullen hem daarin missen.
Het is dan ook goed en symbolisch dat we zijn afscheid vormgeven in het weekend van de oogstdienst - een
feest van dankbaarheid. Er is een concert van het Kloosterkerkkoor op zaterdagavond, en zondag natuurlijk de
dienst. Allen welkom!
Zin op zondagmiddag: Preek van de Leek
Sinds dit seizoen 2016-2017 is er de nieuwe activiteit ‘Zin op zondagmiddag’. Dit betekent dat er op zondagmiddag om 17.00 uur vaker bijeenkomsten zijn met een bezinningskarakter. In november is er op zondagmiddag
‘Preek van de Leek’. Vier leken zijn uitgenodigd om een bijbelverhaal in gesprek te brengen met wat in hun werk
en leven van waarde is. Hun lekenpreek zullen zij, in samenspraak met een theoloog, in het kader van een liturgie zetten die past bij hun levensovertuiging, die niet altijd een christelijk hoeft te zijn. Op zondag 6 november
heeft Marc Dullaert, oud-kinderombudsman, de eerste preek gehouden. We verwachten nog: Jan Willem de
Vriend, dirigent van het Residentieorkest, Petra Stienen, arabiste en publiciste en Liliane Ploumen, minister van
handel en ontwikkelingssamenwerking (deze laatste Preek van de Leek op 20 november begint om 20.00 uur).
Voor meer informatie verwijs ik u naar www.preekvandeleekdenhaag.nl
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Uw gift
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Kloosterkerkacademie
Twee colleges zijn er al geweest in de nieuwe serie van de Kloosterkerkacademie. De reeks heeft de titel
‘Het transcendente ter sprake’, vijf docenten van de VU in Amsterdam vertellen erin over het denken in hun
godsdienstige traditie over de Eeuwige.
Op 17 november spreekt Bikram Lalbahadoersing over het hindoeïsme en op 15 december Henk Blezer over
het boeddhisme.
Ook als u de eerste colleges gemist hebt, bent u van harte welkom!de entree is € 5,-.
Theater en theologie – met Aus Greidanus
Colofon
Vorig seizoen heeft Aus Greidanus samen met een van ons predikanten gezocht naar wat klassieke toneelstukken als Herakles en Hamlet te zeggen hebben over bijbelse thema’s. Dit jaar zal hij dat weer doen, nu naar
aanleiding van stukken van Berthold Brecht en August Strindberg. Greidanus is ene zeer boeiend spreker, om
niet te missen! De data zijn: 22 november en 8 december (gewijzigde datum t.o.v. de activiteitengids!) Kerkdiensten
Laudate!
Aankondigingen
Het Marcussen-orgel in de Kloosterkerk bestaat dit jaar 50 jaar. Reden om dat te vieren! Eerder dit jaar vond al
een eerste jubileumconcert plaats, binnenkort, zaterdagavond 19 november, is er een tweede jubileumconcert met als thema LAUDATE! Zie ook www.kunstcentrum-kloosterkerk.nl/ en verderop in deze nieuwsbrief
(link naar bijdrage Geerten)
Oproep vrijwilligers!
Al een tijdje zijn we op zoek naar een of twee mensen die leiding willen geven aan ‘Lezing en Lunch’. Hun
taken omvatten: het zorgen voor een aantrekkelijk lezingenprogramma, het begeleiden en coördineren van
de maandelijkse bijeenkomsten en het verzinnen en organiseren van een uitje in de zomer. Er is een kookploeg die voor de lunch zorgt, op dit moment is er ook nog een penningmeester die de financiën in de gaten
houdt. Wie heeft er zin en tijd om deze beperkte taak op zich te nemen? Wanneer u er meer van wilt weten
kunt u mij of m’n collega bellen of mailen.
Met een hartelijke groet, ds. Margreet Klokke
Gedicht
Huis om stil te zijn
Uit straten ronkend en rumoerig
heb ik een weg, een plek gezocht;
ik vond, het hart beklemd en roerig,
een huis gebouwd uit ademtocht.
Uit woordenvloed ben ik gekomen,
genaderd tot de bron van rust;
niet om er zomaar weg te dromen
maar stil te zijn naar hartelust.
Hier klinkt de taal niet angstaanjagend
en daal ik tot mijn wezen in,
in stilte die bevrijdt, ontwapent:
een stem die spreekt van dieper zin.
Het veilig masker mag doormidden,
ik toon mezelf een waar gezicht;
terwijl – geopend – handen bidden:
ontvangend, weerloos, vederlicht.
Ik voel me als herdacht, herboren –
het eelt, de ziel opnieuw doorbloed;
ik ga, weer mens als ooit tevoren,
de wereld anders tegemoet.
Eppie Dam
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Uw gift
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Agenda
>>> bekijk de complete online agenda.
Uw gift
Preken
November 2016
Kerkdiensten
terugluisteren
Bibliotheek
za 12
10.00 – 14.00 uur Najaarsverkoping
20.00 uurAfscheidsconcert Hans Jansen
Personalia
ma 14
20.00 uurKerkkoor
Reageren
wo 16
12.45 uurPauzeconcert door Jasmijn Burger (viool), Sonja Schravesande (viool), Ursula Skaug
(altviool) en Julia van Leeuwen (cello)
Contact
18.30 uurOpen Tafel
20.15 uurCursus ‘ABC van de christelijke traditie’
do 17
20.15 uurKloosterkerk Academie - “Het transcedente ter sprake”: Bikram Lalbahadoersing
- Hindoeisme
za 19
20.15 uur2e Jubileumconcert 50 jaar Marcussenorgel: Geerten van de Wetering m.m.v.
Residentie Kamerkoor o.l.v. Jos Vermunt
ma 21
20.00 uurKerkkoor
di 22
20.15 uurTheologie en theater met acteur Aus Greidanus - 20e eeuw: Brecht - ‘Opkomst en
ondergang van de stad Mahagony’
wo 23
18.30 uurOpen Tafel
ma 28
20.00 uurKerkkoor
di 29
18.30 uur‘Zinnige kost’ voor 30-ers, 40-ers en 50-ers
wo 30
18.30 uurOpen Tafel
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
December 2016
zo 4
na de dienst
‘Ouders, kinderen en koffie’
ma 5
20.00 uurKerkkoor
wo 7
12.45 uurPauzeconcert door Paul Eggen (viool) en Patrick Hopper (piano)
10.15 uurOchtendbijbelgroep
18.30 uurOpen Tafel
20.15 uurCursus ‘ABC van de christelijke traditie’
Do 8
20.15 uurTheologie en theater met acteur Aus Greidanus - 19e eeuw: Strindberg –
‘Een droomspel’
Do 15
20.15 uurKloosterkerk Academie - “Het transcedente ter sprake”: Henk Blezer - Boeddhisme
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Vriend worden
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
Bibliotheek Kloosterkerk
Filosofen op de kansel: Negen wijsgeren en de Bijbel- een ontmoeting
Margreet Klokke en Rienk Lanooy
Wat gebeurt er als Jean-Paul Sartre het gesprek aangaat met Paulus, Socrates met Jezus, Nietzsche met Mozes? En wat als je klassieke of juist moderne filosofische teksten verbindt met oeroude Bijbelverhalen?
Het gaat bruisen, want direct worden de grote levensvragen van alle tijden aangesneden, zoals: wat is vrijheid, wie ben je in relatie tot de ander en wat is zinvol leven? De ‘ontmoetingen’ tussen wijsgeer en bijbelfiguur zorgen voor gesprekken op het scherpst van de snede. Ineens lees je een Bijbelverhaal of een besproken filosofie met andere ogen, verrassen je de overeenkomsten of verschillen, en komt alles in een nieuw
licht te staan.
Een belangrijke inspiratiebron voor deze negen essays ( ‘preken’) en gebeden zijn de borstbeelden van Eveline van Duyl, waarvan er negen zijn opgenomen in dit boek. Zo komen achtereenvolgens aan bod de filosofen Socrates, Plato, Augustinus, Descartes, Schopenhauer, Nietzsche, Kierkegaard, Sartre en Arendt. De
borstbeelden vangen op een humoristische en diepzinnige wijze het karakter en het gedachtengoed van
de filosofen.
Alle teksten van dit boek komen voort uit een serie filosofie kerkdiensten in de Kloosterkerk in Den Haag.
Voormalig Kloosterkerkpredikant Pieter Lootsma schreef het slothoofdstuk over Hannah Arendt en Johannes.
Rienk Lanooy ( 1964) en Margreet Klokke (1960) zijn beiden predikant van de Kloosterkerk in Den Haag.
De bibliotheekcommissie
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Uw gift
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
Personalia
Uw gift
Bloemengroeten
Preken
De bloemengroeten van zondag 16 oktober gingen naar mw. R.E.K. Liske, Amalia van Solmsstraat 8, 2595 TB
Den Haag.
Op zondag 23 oktober gingen de bloemengroeten naar mw. Maria Haslinger-Maalman, Westpolderplein 30,
2652 KV Berkel en Rodenrijs en naar mw. H. Warnink, Machteld van Meterenlaan 9, 2628 LN Delft.
De bloemengroeten van zondag 30 oktober gingen naar de familie Jansen, IJsvogelplein 16, 2566 VX Den
Haag, naar mw. Van den Berg-Van Geenhuizen, Vlaskamp 394, 2592 AL Den Haag en naar mw. V. de Lange,
Laan van Meerdervoort 84/41, 2517 AP Den Haag.
Op zondag 6 november gingen de bloemengroeten naar mw. A.U. Cramer-Bornemann, Muzenplein 99, 2511
GJ Den Haag en naar mw. E. Deierkauf-Brandsma, Leyweg 100, 2545 CS Den Haag.
Geboren
Op 24 september 2016 is geboren VICTORIA EVELINE CORNELIE, dochter van Martijn en Cornelie Berger-Richert. Hun adres is: Regentesselaan 1, 1405 EH Bussum.
Overleden
De heer Arie van den Berg is op 17 oktober 2016 overleden; hij werd 86 jaar.
Op 19 oktober 2016 is overleden de heer Albertus Franciscus Mattheus Jansen; hij is 93 jaar geworden.
Bijeenkomst nieuwe leden
Op zondag 4 december a.s. zal, na afloop van de kerkdienst, weer een bijeenkomst gehouden worden voor
nieuwe leden. Zij die in de afgelopen maanden lid geworden zijn van de Kloosterkerk worden hiertoe van
harte uitgenodigd. Ook diegenen die bij een vorige bijeenkomst verhinderd waren, zijn van harte welkom
deze kennismaking bij te wonen.
De ontmoeting vindt plaats in de Koorzaal, te bereiken via de deur en de trap bij de preekstoel, en zal ongeveer een uur duren. Ook kinderen zijn van harte welkom.
De volgende personen hebben zich ingeschreven bij de Stichting Kloosterkerk en heten wij van harte welkom!
Mevrouw B. van Bodegom en mevrouw M.J. van de Kerk, Laan van Meerdervoort 1527, 2555 BP Den Haag
mevrouw D.S. Bosman, Schoener 26, 8531 AN Lemmer
mevrouw E.C. Dijkshoorn, Tesselsestraat 90, 2583 JL Den Haag
mevrouw G. in ’t Groen, Van Hogenhoucklaan 95X, 2596 TC Den Haag
mevrouw E.J. van der Heide, Jozef Israëlslaan 10A, 2596 AP Den Haag
de heer en mevrouw Huson-Schuurmans, Westenburgstraat 17, 2275 XR Voorburg
mevrouw H.W. Insinger, Van Diepenburchstraat 136, 2597 PX Den Haag
mevrouw B. Klemke, Rienzistraat 36, 2555 JW Den Haag
mevrouw M. Krijger, Landréstraat 209, 2551 AG Den Haag
de heer M.J. Kuipers en mevrouw M. Opgelder, St. Jacobstraat 44, 2512 AN Den Haag
mevrouw A.M. de Lamaar, Sint Martinuslaan 119, 2273 AS Voorburg
mevrouw M. van der Linde-de Kruif, Papegaailaan 42, 2566 XS Den Haag
mevrouw G.E.M. van Oosterom, Willem de Zwijgerlaan 132, 2582 EV Den Haag
de heer en mevrouw Roeleveld-Taal, Johan van Oldenbarneveltlaan 108, 2582 NZ Den Haag
de heer en mevrouw Schellekens-van den Eijnden, Calliopestraat 25, 2511 GE Den Haag
de heer P.J.G. van Sprang, Kortenaerkade 2G, 2518 AX Den Haag
De heer en mevrouw De Vos-Elsenaar, Pyrolalaan 100, 2554 HH Den Haag
Mevrouw A.Th. A. Vreede, Bachmanstraat 27, 2596 JB Den Haag
De heer Th. J. van de Wetering en mevrouw G.H. Kelderman, Akkerdreef 158, 2723 XL Zoetermeer
De heer en mevrouw Van de Wetering-Volmer, Vennemeerstraat 10, 2334 DE Leiden
Mevrouw P. Winkler Prins-Stroo, Vogelkerslaan 10, 2251 GJ Voorschoten
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
In memoriam
Op 14 september is de heer Johan Cornelis Luijk in het bijzijn van zijn vrouw en kinderen overleden. Hij is 77
jaar geworden. Op 22 september hebben wij in de Kloosterkerk afscheid van hem genomen. Johan Luijk was
een bekende in de Kloosterkerk omdat hij hier samen met zijn vrouw Riet meer dan tien jaar koster is geweest.
De lezing handelde over Petrus die over het water kon lopen (Mat. 14,29). Aan de hand van deze beeldspraak
is verteld over zijn leven, zijn vertrouwen en zijn geloof. Voorganger was zijn zoon ds. Marco Luijk. Hij vertelde:
“Mijn vader heeft altijd vertrouwen gehad. Zonder dat hij er woorden aan kon geven. Maar je voelde het als kind
wanneer hij je hand vasthield op de dr. W.H. Nolenslaan in Waalwijk op zondagmiddag, op weg naar de avonddienst. En hoewel het nog vroor en er stuifsneeuw lag, bloeiden de krokussen al in de tuinen, opgewarmd door
de stadsverwarming. Maar wij aanschouwden het als ‘het werk van uw vingers’. O Here, onze Here, hoe heerlijk
is uw naam op de ganse aarde (psalm 8).”
Op het rode kleed dat hij zo vaak had gestofzuigd stond zijn kist. En dat was mooi, deze voor hem zo vertrouwde
plek was als heilige grond voor hem.
Ons medeleven gaat uit naar zijn echtgenote Riet Luijk-Ovaa en haar gezin.
Ds. Marco Luijk
In memoriam
Op 19 oktober is overleden de heer Albertus Franciscus Mattheus Jansen, die woonde aan het IJsvogelplein in
Den Haag. Ab is 93 jaar geworden. Geboren en getogen in Den Haag, ontmoette hij al jong zijn latere vrouw
Miep. Ze trouwden na de oorlog en kregen twee dochters. Ze zijn 77 jaar samen geweest. Ab heeft altijd met
boeken gewerkt, de langste en mooiste tijd van zijn werkende leven was hij boekverkoper bij Wattez in de
Papestraat, een begrip voor veel Haagse boekliefhebbers. Zijn klanten konden merken dat hij de boeken in
de winkel niet alleen van hun omslag kende. Na bezuinigingen bij de boekwinkel vond hij een baan bij het
Boekencentrum. En na zijn pensioen hielp hij zijn vrouw met haar postzegelwinkel, ‘Insulinde’ aan de Laan van
Meerdervoort. Van de twee was Miep het meest naar buiten gericht, altijd was ze bereid iets voor anderen te
doen. Ab was meer naar binnen gericht, hij had maar een vereniging, zeiden zijn dochters, en dat was ons gezin.
Hij zorgde niet alleen dat ‘de schoorsteen kon roken’ en dat er in vakanties en bij feestelijke momenten van het
leven genoten kon worden, maar ook – en belangrijker nog - dat vrouw en dochters zich onvoorwaardelijk geliefd wisten. Iets van die onvoorwaardelijke liefde was zichtbaar in de volstrekt vanzelfsprekende manier waarop
hij de zorg op zich nam van zijn vrouw, toen haar geest begon te dwalen.
In het weekend voor zijn overlijden was hij nog met een dochter en schoonzoon in België en maakte daar in
zijn vakantiehuisje de houtkachel aan. Een mooi beeld voor wie hij was – iemand die op de achtergrond zorgde
voor warmte.
De dankdienst voor zijn leven is op dinsdag 25 oktober gehouden in het koor van de Kloosterkerk. Gelezen werd
Prediker 4, over de grote waarde van iets kleins: het leven delen, met anderen. Aansluitend heeft de begrafenis
plaatsgevonden op de Algemene Begraafplaats aan de Kerkhoflaan. Wij gedenken hem met genegenheid.
MRK.
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Uw gift
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
In memoriam
Uw gift
IM Arie van den Berg
Preken
Op 17 oktober overleed Arie van den Berg in de leeftijd van 86 jaar. Arie kwam uit Gorinchem, maar verhuisde na
de oorlog met zijn toenmalige vrouw Jeanne naar Den Haag waar hij altijd is blijven wonen. Met zijn kennis van
actuariële zaken was hij gedurende zijn werkzame leven verbonden aan een verzekeringsbedrijf waar hij zich
langzaam maar zeker opwerkte. Arie had een besliste inslag – hij wist wat hij wilde – en tegelijkertijd was hij een
vrijheidslievend mens. Hij vond die vrijheid in de reizen die hij maakte en in de muziek waarin hij evenzeer vele
omzwervingen maakte om uiteindelijk toch altijd weer bij Bach, de grote Bach thuis te komen. Onderweg was
Richard Wagner dan een vaste pleisterplaats geweest. Arie vertelde graag en met smaak hoe hij met zijn vrouw
en dochters Rina en Elly naar Italië ging en dan steevast een opera in het oude theater van Verona meemaakte.
Op de dood van Jeanne in 2001 volgde een moeilijke periode van verdriet en eenzaamheid. In de Kloosterkerk
trof hij Ina en van het een kwam het ander. Ze trouwden, ook al omdat Arie er een hekel aan had om Ina voor te
stellen in termen van ‘mijn vriendin’. Ze was zijn vrouw en samen trokken ze er veel op uit, waarbij concertreizen
en concerten in het Concertgebouw tot de hoogtepunten behoorden. Ze herkenden elkaar in de liefde voor de
muziek en in de wijze waarop zijn geloof en kerk ervoeren. Arie’s geloof was in de loop van de jaren door het
lezen van Kuitert en Ter Linden veranderd, maar er was wel, zoals hij zei, een kern gebleven. Die vond hij terug
in de paasverhalen en dan vooral in het verhaal van de Emmaüsgangers. Het beeld van een God die je als mens
nabij is, ook al herken je hem niet, of hoogstens in een flits, sprak hem aan. Die nabijheid sprak ook uit de tekst
van Mathias Claudius op de rouwannonce: Es is nur einer ewig und an allen Enden und wir in seinen Händen.
Uiteindelijk is de Eeuwige juist daar waar wij raken aan de grenzen van ons bestaan. Met dat vertrouwen heeft
Arie geleefd en is hij gestorven. Op 25 oktober gedachten wij zijn leven in de aula van begraafplaats Westduin.
Lukas kwam aan het woord met het het verhaal van de Emmaüsgangers en Bach met zijn muziek: ‘Ach bleib bei
uns, Herr Jesu Christ, weil es nun Abend worden ist’.
Kerkdiensten
terugluisteren
De nabijheid die daaruit klonk wensen wij Ina toe, de kinderen, kleinzoon en achterkleindochters en alle naasten en vrienden die Arie zullen missen. Moge de gedachtenis aan hem hen tot zegen zijn.
Rienk Lanooy
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
Orgeljubileumconcert en afronding werkzaamheden orgel
Uw gift
Zoals velen inmiddels zullen weten bestaat het Marcussen-orgel dit jaar 50 jaar. In april vond al een eerste jubileumconcert plaats. Op zaterdag 19 november om 20.15u vindt er een tweede jubileumconcert plaats met als
thema LAUDATE!. Het belooft een bijzonder concert te worden, om verschillende redenen.
Uiteraard zullen er deze avond enkele (grote) orgelwerken klinken. Organist Geerten van de Wetering speelt
orgelwerken van Bach, wiens muziek een belangrijke plaats inneemt binnen de Kloosterkerk, o.a. vanwege de
maandelijkse Bachcantatediensten; Reda, die dit jaar 100 jaar geleden geboren is; en Reger, die dit jaar 100 jaar
geleden gestorven is.
Maar er klinkt niet alleen muziek voor enkel orgel. Aan het concert werkt het Residentie Kamerkoor o.l.v. Jos
Vermunt mee. Samen zullen zij twee werken voor koor en orgel uitvoeren: Laudes Organi van Zoltán Kodály, een
werk - geschreven in het bouwjaar van het orgel (1966) - waarin de lof op het orgel wordt bezongen. Toepasselijk voor een jubileum! Het tweede werk betreft een nieuwe compositie van componist Daan Manneke, Aube,
Symphonies pour quatre choeurs et orgue, wat in februari dit jaar in het Concertgebouw in première ging. Het
werk, geschreven op een poëtische tekst van Rimbaud, is geschreven voor vier koren die verspreid over de ruimte zich opstellen, waardoor de kerk zich vult met een indrukwekkende koorklank. Later in het stuk verplaatst het
koor zich en vormt het één geheel onder het orgel. Het stuk kent nog een aantal bijzondere effecten en kreeg
niet voor niets reeds lovende recensies.
En er is nog iets wat dit concert bijzonder maakt: het concert vorm tevens de afsluiting van enkele werkzaamheden aan het orgel in de afgelopen tijd. In de vorige nieuwsbrief hebt u kunnen lezen over herstelwerkzaamheden aan de grootste frontpijpen van het orgel. De laatste weken heeft orgelbouwer Van Vulpen nog enkele
andere gebreken verholpen, en daarnaast een element aan het orgel toegevoegd: het orgel heeft een zwelmechanisme gekregen, waardoor de deuren van het borstwerk (vlak boven de speeltafel) nu met een voettrede
open en dicht te bewegen zijn. Achter de deuren is plexiglas geplaatst, zodat het borstwerk – wanneer de
deuren dicht zijn – helemaal afgesloten is. Het geluid is daardoor beduidend zachter. Gaan de deuren open, dan
wordt het geluid langzaam steeds luider. In geopende stand is het qua volume vergelijkbaar met de oude situatie. Dit zwelmechaniek geeft dus extra dynamische mogelijkheden aan het orgel die het voorheen niet had.
Het aardige hieraan is, dat er 50 jaar na dato iets wordt gerealiseerd wat aanvankelijk gepland was. In veel
ontwerpen van Marcussen, gemaakt begin jaren ‘60 tijdens de bouw van het orgel, valt te zien dat het orgel
lange tijd gepland was met beweegbare deuren van het borstwerk. Pas in een later stadium heeft men hier – op
voorstel van Bernard Renooij, de toenmalige organist van de Kloosterkerk – van afgezien. Dat blijkt uit ontwerptekeningen, offertes en brieven die in het archief van de Kloosterkerk te vinden zijn. Dit besluit valt overigens
goed te begrijpen vanuit de toen heersende opvattingen. Het gaat dan ook wat ver om te stellen dat het orgel
nu, na 50 jaar, pas écht af is, maar een mooi verjaardagscadeau is het zeker…
De ‘ingebruikname’ van dit zwelmechanisme vindt tijdens het concert op zaterdag 19 november plaats. Die
avond zal het resultaat veelvuldig te horen zijn!
Vanaf 19 november zult u bij de uitgang van de kerk ook een plaats vinden waar u donaties kwijt kunt voor
het orgelonderhoud. Het Marcussen-orgel is een kostbaar instrument, van hoge kwaliteit en markant voor de
naoorlogse periode in de orgelbouw. Genoeg reden om dit instrument te koesteren. Goed onderhoud kost
echter geld (in de vorige nieuwsbrief hebt u kunnen lezen dat de grote frontpijpen een zorgenkindje zijn, en
waarschijnlijk ooit – over 20, 30, 50 jaar? – vervangen zullen moeten worden). Iedere donatie, in welke vorm dan
ook, is welkom om dit orgel van goed onderhoud te voorzien!
Preken
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
College Bikram Lalbahadoersing op 17 november
Uw gift
Op 17 november geeft Bikram Lalbahadoersing een college over het Hindoeïsme in de Kloosterkerk
Onder de titel ‘Het trancendente ter sprake’ organiseert de Kloosterkerk samen met de faculteit Godgeleerdheid
van de VU Amsterdam een aantal colleges. De redactie maakt alvast kennis met sommigen van degenen die
deze colleges geven. Op 8 oktober spreken we met Bikram Lalbahadoersing. Hij studeerde psychologie aan de
Rijksuniversiteit Groningen. Daarna was hij van 1993 tot 2010 werkzaam als eindredacteur voor de Organisatie
voor Hindoe Media. In deze periode was hij enkele jaren secretaris van de Hindoe Raad Nederland. Vanaf 2010
bekleedt hij de functie van hoofd hindoe geestelijke verzorging bij de Dienst Justitiële Instellingen van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
Preken
Gezien zijn drukke baan heeft hij ons verzocht het interview te doen via ‘Facetime’. Voor ons als interviewers is
dat wel onwennig, maar ja, je moet met je tijd meegaan. We besluiten tevens te tutoyeren; ook in dit opzicht
moet je met je tijd meegaan...
Hindoeïsme en de moderne wereld
Je geeft op 17 november een college over het Hindoeïsme. Zover wij weten heeft het Hindoeïsme een enigszins conservatief imago. Nu praten we via Facetime! Hoe komt het dat die nieuwe IT-gerelateerde media in het door het Hindoeïsme gedomineerde India kennelijk wel zonder problemen worden geaccepteerd?
Jullie zeggen dat het Hindoeïsme een conservatief imago heeft. Hoe komen jullie daarbij?
Ideeën als het ‘Rad der wedergeboorten’ en het kastenstelsel lijken toch wel iets fatalistisch te hebben: alles gaat
maar op dezelfde manier door. En dan herinneren we ons allemaal nog Gandhi, die pleitte voor ambachtelijk en
kleinschalig. Wilde hij niet bij wijze van spreken iedere vrouw achter het weefgetouw?
Ik begrijp het. Toch is dit zogenaamde conservatisme vooral een kwestie van beeldvorming. Gandhi zag dat de
moderne industrie werd gedomineerd door buitenlanders. De arme Indiërs schoten er niets mee op. Integendeel, hun lot werd er alleen maar armzaliger door. Gandhi stond een India voor ogen, waarin iedereen met geringe middelen in zijn eigen levensonderhoud kon voorzien. Maar een tijdgenoot, Tata – wij kennen hem nu van
het staal – koos een heel andere weg. Hij bouwde juist wel fabrieken, maar echt Indische fabrieken met Indische
werknemers. Hij bouwde er huizen voor de werknemers om heen en zorgde voor een behoorlijke levensstandaard. Een bepaald percentage van de winst, werd standaard geïnvesteerd in de lokale gemeenschap.
Hier zie je twee Hindoes, beiden met dezelfde idealen en goede bedoelingen voor de gemeenschap, maar
totaal verschillende strategieën. Het beeld van Ghandi heeft in het westen dat van Tata gewoon overvleugeld.
Ik zie persoonlijk geen specifiek conservatieve boodschappen in het Hindoeïsme, althans niet sterker dan in
andere religies.
Kent het Hindoeïsme de spanningen tussen geloof en wetenschap, die het Christendom heeft gekend? Is er een Indische Galileo of Darwin, die met zijn theorieën het geloof onderuit leek te halen en daarom fel werd bestreden?
Nee, dergelijke conflicten zijn er bij mijn weten nooit geweest. Het had natuurlijk best gekund. Het Hindoeïsme
kent wereldbeelden die totaal niet stroken met die van de moderne mens. Zoals een platte wereld, gedragen
door een olifant, die op zijn beurt weer op een grote schildpad staat. Het is een goede vraag waarom er nooit
dergelijke conflicten ontstonden; het raakt de essentie van het Hindoeïsme. Daarom ga ik er graag op in.
Laat ik beginnen met te zeggen dat er er nooit een scheiding heeft plaatsgevonden tussen ‘gewone mensen’ en
de mensen die zich aan het geloof wijden – laat ik hen voor het gemak ‘monniken’ noemen. Monniken trekken
zich niet terug in kloosters of zo. Zij blijven leven tussen de andere mensen en onderscheiden zich slechts van
hen doordat zij mediteren en ascetisch leven. Het was vroeger zelfs tamelijk normaal dat een huisvader een
tijdje monnik werd als zijn kinderen volwassen waren geworden. Hoe dan ook, geloof en samenleving blijven
innig verbonden. Opvattingen over de wereld ontwikkelen zich daardoor ook in samenhang.
Daarbij komt – en ik weet niet of dit een gevolg of een oorzaak is van het voorgaande – dat het Hindoeïsme
eerder het accent legt op spirituele ervaringen dan op religieuze leerstellingen met onfeilbare waarheidsclaims
over de werkelijkheid. Kort gezegd: het Hindoeïsme kent geen dogma’s; dus een hindoe-wetenschapper kan
geen met dogma’s strijdige uitspraken doen.
Het beleven van het Hindoe-geloof
Laten we overstappen naar de mens Bikram, want we dreigen nu aan de relatie tussen de werkelijkheid en het transcendente te raken. En dat wil je vast graag bewaren voor je college. Je bent als hindoe opgevoed. Kun je iets zeggen
hoe je als kind geloofde en hoe dat op weg naar volwassenheid is veranderd?
Daarvoor moet ik iets vertellen over mijn levensverhaal, want geloofsbelevenis is altijd sterk afhankelijk van context. Ik ben in 1967 geboren in Suriname. Mijn kinderen kunnen zich nauwelijks voorstellen hoe ik met de hand
rijst heb geplant. Voorbij de grens van ons terrein begon het oerwoud. Regelmatig verscheen er een python op
het erf. Ik leefde dichtbij de natuur, die gevaarlijk was, maar vooral magisch. Dat is de context die mijn geloven
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
bepaalde: ontzag voor de grootse, magische natuur, in vergelijking waarmee de mens maar nietig afstak.
Maar als achtjarige verhuisde ik naar Winschoten, waar ik ben opgegroeid. Op een christelijke basisschool heb
ik met enthousiasme de psalmen meegezongen! Weer later, in 1993, vertrok ik naar de grote stad: Utrecht. De
natuur verdween naar de achtergrond. Ik leef nu veilig tussen stevige muren in een wereld, waarin de mens de
natuur tamelijk goed beheerst. Als gevolg daarvan verdween de gerichtheid op de ‘magie van buiten’. Het innerlijk werd belangrijk voor mij. Ik ging op zoek naar mijzelf.
Als ik nu moet uitleggen hoe ik mijn geloof beleef, dan gebruik ik graag het beeld van de menselijke geest als
een spiegel waarin hij zijn diepste zelf kan zien. Maar als die spiegel onrustig is, in beweging door allerlei prikkels
van buiten, dan is de spiegeling vervormd en zie je jezelf niet helder. Daarom is yoga, meditatie mijn instrument.
Om mijn geest, mijn spiegel tot rust te brengen, zodat ik in mijzelf kan zien.
Heb je ook een favoriete hindoegod?
Mijn lievelingsgod is Shiva, de god van de dans en de meditatie.
(Bikram draait zijn i-pad naar een houten beeld in zijn kamer. Wij bewonderen een Shiva met vier armen. Dit is
toch wel een voordeel van Facetime.)
Maar begrijp mij goed. Shiva wordt absoluut niet boos, als ik hem op enig moment zou ‘inruilen’ voor een andere
god. Er zijn geen dogma’s; er zijn geen verplichtende regels, zoals wij al bespraken. Het gaat om de persoonlijke,
spirituele ervaring!
Geestelijke verzorging in de gevangenis
Geen regels! Je maakt ons wel nieuwsgierig naar jouw werk in de gevangenis. Hoe staat het Hindoeïsme tegenover
‘schuld en boete’, concepten die in het christendom zo belangrijk zijn? En hoe werkt dat door in de praktijk van jouw
werk met criminelen?
Volgens het Hindoeïsme maakt een mens, wiens geest helder en rustig is, de juiste keuzes. Dat klinkt misschien
wat vaag en gemakkelijk, maar er zit meer aan vast dan op het eerste gezicht lijkt. Immers een gevangene
heeft overduidelijk iets gedaan wat maatschappelijk niet aanvaardbaar is gebleken. En zoals wij al bespraken
zijn samenleving en geloof innig verbonden. Mijn taak – of liever: de taak van de geestelijk verzorgers aan wie
ik leiding geef – is het de mens achter de crimineel te helpen zijn geest helder te maken. Dit impliceert dat hij
besluit tot voor de samenleving aanvaardbaar gedrag.
Misschien moet ik een onduidelijkheid ophelderen. Als ik eerder zei dat het Hindoeïsme geen regels kent, dan
betekent dat niet dat een hindoe zich aan geen enkele regel hoeft te houden. Er zijn namelijk maatschappelijke
regels, die voortvloeien uit de omgeving waarin je leeft. Heeft een hindoe een heldere geest, dan houdt hij zich
aan die regels! Neem bijvoorbeeld iemand die heeft gestolen. Hij kan wel zeggen: is het mijn schuld dat ik op dat
moment niet helder van geest was en begeerte voelde naar het gestolene? Maar daar komt hij niet mee weg. In
Nederland is diefstal maatschappelijk niet acceptabel, en dus verdient hij zijn straf.
Maar er is dus geen goddelijke instantie die straft?
Nee, maar als een hindoe maatschappelijk onaanvaardbaar gedrag vertoont, verandert dat wel zijn kharma, met
alle gevolgen van dien.
Wij vinden dit een buitengewoon subtiele en genuanceerde manier van denken. Denken alle hindoes als jij?
(Lachend) Nou, ik noem mijzelf wel een typisch Hollandse hindoe!
Wij, Emilie en Han, bedanken Bikram hartelijk voor zijn tijd en de beantwoording van onze vragen, en kijken uit
naar het college. Het interviewen via Facetime viel ons zeker niet tegen. Je kunt tot een echt gesprek komen.
Voor verdere informatie over deze collegereeks zie de website van de Kloosterkerk www.kloosterkerk.nl
Aankondigingen
Uitnodiging Kerstdiner 17 december
Op zaterdag 17 december 2016 vindt het jaarlijkse kerstdiner plaats in de wandelruimte van de Kloosterkerk.
Een mooie avond in de aanloop naar het kerstfeest waarop we heerlijk met elkaar eten, zingen, en luisteren naar
muziek en een verhaal. Iedereen – jong en oud – is van harte welkom. Het verloop van de avond zal grotendeels
zijn zoals dat vorig jaar het geval was. Niettemin is er een belangrijk verschil: dit jaar hebben we een twintigtal
mensen te gast die in Nederland verblijven als vluchteling. Om de ontvangst van onze gasten in goede banen te
leiden is er een commissie in het leven geroepen die bij haar voorbereidingen hulp krijgt van Stek, de Stichting
voor Stad en Kerk behorend bij de Diaconie Den Haag.
Het kerstdiner begint op 17 december om 18.00 uur. Vanaf 17.15 uur kunt u binnenlopen voor een drankje.
Rond 20.45 uur besluiten we de avond.
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Uw gift
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
Voor deelname aan het kerstdiner kunt u een kaart kopen. De kosten zijn € 15,00 voor volwassenen en € 7,50
voor kinderen t/m 12 jaar. Kaarten kunnen worden gekocht na afloop van de kerkdienst op de zondagen 27
november, 4 en 11 december en doordeweeks bij het Kerkelijk Bureau.
Graag tot 17 december!
NB: Het organiseren van het kerstdiner kan niet zonder veel vrijwilligers. Als u/je het leuk vindt te komen helpen
dan zijn we daar blij mee en zoeken we samen naar een passende klus (begeleiden statushouders, tafels klaar
zetten, tafels dekken, afwassen, opruimen na afloop, etc.). Aanmelden als vrijwilliger kan bij Helcha Prins – [email protected].
Woord van dank
Wij willen jullie hartelijk danken voor het medeleven bij het overlijden van mijn man, onze vader en (over-)
grootvader Johan Cornelis Luijk.
Het heeft ons enorm gesteund zoveel warme belangstelling te mogen ervaren. Hartelijke groet, Riet Luijk-Ovaa en kinderen
‘Walsheid in geschrifte’
Ongetwijfeld bewaren veel Kloosterkerkgangers goede herinneringen aan onze veelzijdige cantor-organist
Hans Jansen van wie we dit najaar afscheid namen. Ik heb Hans zelfs eens mogen meemaken als ‘partner in
crime’. Hoe zit dat ? Enkele jaren geleden had een vader kans gezien om in de pauze van een Open Monumentendag zijn zoontje op het orgel een paar deuntjes te laten spelen. Een jonge bezoekster schreef daarop openhartig in het gastenboek, denkend dat het de organist was : “Wat speelt die man vals!!” Aan het eind van de dag
bekeken Hans en ik de commentaren van de bezoekers waarbij ons oog ook op deze pijnlijke opmerking viel.
Hans had weinig tijd nodig en stelde voor “ Als we er nu eens van maken :Wat speelt die man die wals mooi !!”
En zo geschiedde. Ik ‘repareerde’ de tekst ter plekke en het nageslacht weet sindsdien niet beter of het orgel van
de Kloosterkerk laat ook nog wel eens een walsje horen.
Timo Corporaal
Over de Drempel zoekt nieuwe vrijwilligers
“Voor ons is elke cliënt er één, een uniek mens. Ik vind het een verrijking voor mezelf om deze mensen te ontmoeten, één-op-één relaties aan te gaan. Je hebt voor dit werk geduld nodig – en dat leer je ook in de loop
der tijd. Je moet goed kunnen luisteren, geen oordeel hebben, van mensen houden en iedereen in zijn waarde
laten.”
Vrijwilligers helpen - vaak vereenzaamde - mensen in vervuilde woningen. Deze houding, opstelling en vaardigheden zijn nodig om deze mensen te kunnen helpen hun eigen leefsituatie te verbeteren. In dit vrijwilligerswerk kun je jezelf en deze kwaliteiten verder ontwikkelen. Het vraagt om creatief denken en doen! Vertrouwen
opbouwen is de basis van ons werk. Om dit werk goed te kunnen doen, krijg je als vrijwilliger begeleiding van
professionele medewerkers van de GGD en van een coördinator van Stek, de twee partners in dit project. We
introduceren je in de verschillende aspecten van hygiënische probleemsituaties, alcoholverslaving en de meest
voorkomende psychische aandoeningen. We organiseren trainingen, bijvoorbeeld over motiverende gesprekstechniek en coachvaardigheden. En jaarlijks is er een gezamenlijk uitje met de medewerkers en een Kerstetentje
met cliënten. Ben je geïnteresseerd in vrijwilligerswerk bij Over de Drempel? Neem dan contact op met:
Jan Grotendorst E [email protected]
T 070 318 16 16 W www.stekdenhaag.nl/overdedrempel
Kloosterkerk Wereldwijd Waarom
De Kloosterkerk is een plek waar veel wordt nagedacht en waar veel werk wordt verzet. Inspiratie door het
woord kan leiden tot daden. Onze manier van denken speelt daarin, mijns inziens, een grote rol: Als we “inclusief” denken proberen we ons op de ontmoeting met de ander te focussen, zien we de verschillen tussen ons
en de ander en zetten we ons in om het lot van achtergestelden te verlichten. Achtergestelden zijn overal, in de
directe omgeving en elders. De grenzen tussen kansarmen, achtergestelden en onderdrukten zijn flinterdun.
We spreken tegenwoordig liever over hulp bij de ontwikkeling van mensen die een moeizaam leven moeten
leiden. Er zijn vele argumenten om aan ontwikkeling van landen elders aandacht te geven. Ons hele bestaan
hangt sterker samen met Noord - Zuid verschillen dan met Oost - West verschillen. De zeer sterke groei van de
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Uw gift
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
bevolking in zuidelijke werelddelen zal de verschillen alleen maar groter maken.
Kloosterkerk
Sommige leden van de Kloosterkerk hebben een sterke betrokkenheid bij hun project in Europa, Afrika of
Indonesië. Enkelen hebben daar in het verleden zelf gewerkt, anderen hebben uit pure interesse intensieve
contacten en kennis opgebouwd. Het langdurige contact met de verantwoordelijken in het veld, wordt van
beide kanten hoog gewaardeerd en is de sleutel voor een geborgde continuïteit. Door, zo mogelijk, jaarlijks de
plekken op eigen kosten te bezoeken en directe gesprekken te voeren, wordt de basis gelegd voor vruchtbare
samenwerking voor de lange termijn. De besteding van de gelden kan goed worden gecontroleerd; financiële
verantwoording is een vereiste om helder inzicht te krijgen in het reilen en zeilen van het project. De commissie
Kloosterkerk Wereldwijd vergadert eenmaal in de twee maanden om de voortgang van de projecten te bespreken, een jaarrapport op te stellen en de toelichting bij de collectes in de liturgie te vermelden en presentaties,
zoals afgelopen januari na de dienst, voor te bereiden.
Projecten
Informatie via deze nieuwsbrief bereikt u digitaal, anders dan de vroegere kerkbode. Op de Kloosterkerksite
zijn de projecten van Kloosterkerk Wereldwijd niet gemakkelijk te vinden; via Nieuws Ontmoeting de KK doet
KKWereldwijd Projecten is te lezen hoe deze worden ingevuld. We streven ernaar u vaker over de voortgang van
de projecten via de Kloosterkerksite te informeren.
De Stichting Plattelandsontwikkeling in Senegal en de stichting Werkgroep Oost Europa steunen de bevolking
in brede zin, Makeni Ecumenical Centre in Zambia, Sana Foundation met de stichting Vrienden van Nazareth,
Palestijnse Staatsburgers in Israël , het Nederlands Ugandees Wezenproject en Sobat Anak, Percik/Salatiga in
Indonesië focussen zich meer op kinderen en jongeren. Hiermee sluit de Kloosterkerk Wereldwijd goed aan
bij de recent door de VN geformuleerde Sustainable Development Goals 2015-2030; opvang van kinderen en
opheffen van ondervoeding van kinderen krijgen de hoogste prioriteit.
De commissie Kloosterkerk Wereldwijd is iedereen die de projecten ondersteunt, zeer dankbaar. Hiermee kunnen we ons beleid voor de toekomst verder vorm geven.
Harry Kragt
Namens de commissie,
Carien Röselaers-Pluimers, Jeanette Terlouw, Wim Goris, Eline Kamphuis, Emmy Boland, Arjen Kool, Willemien
Ankum en Janny Vellekoop en Harm Buisman
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Uw gift
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Colofon
Bibliotheek
Wilt u zich aanmelden voor ontvangst van Kloosterkerknieuws? Stuur dan een e-mail naar [email protected] Dit adres kunt u uiteraard ook gebruiken als u zich hiervoor wilt afmelden.
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
Uw gift
Deze nieuwsbrief is een uitgave van de Communicatiecommissie van de Kloosterkerk.
Hoewel de redactie aan deze uitgave de uiterste zorg heeft besteed, kan de stichting Kloosterkerk niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade als gevolg van fouten of vergissingen hierin.
Kent u iemand die wellicht geïnteresseerd is in deze nieuwsbrief maar zich (nog) niet heeft geabonneerd,
stuur dit bestand dan gerust door ! Op de website vindt u meer informatie over de communicatie, eigen
media en centrale redactie van de Kloosterkerk.
Kloosterkerk - Lange Voorhout 4, 2514 ED Den Haag
telefoon (070) 346 15 76, fax (070) 360 35 64
e-mail: [email protected]
website : www.kloosterkerk.nl
Predikanten:
Jeugdpastor:
Organist:
Cantor:
Koster:
Kosterij:
Kerkelijk bureau:
Autodienst:
Bibliotheek:
Kerk open:
Ds. Margreet Klokke, Suezkade 120,
2517 CB ’s-Gravenhage, tel. (070) 323 88 82
e-mail: [email protected]
Vaste vrije dagen: maandag en zaterdag
tel. spreekuur: di. t/m vr. 9.00 – 9.30 uur
Ds. Rienk Lanooy, Van Alkemadelaan 32
2597 AM ’s-Gravenhage, tel. (070) 324 47 79
e-mail: [email protected]
Vaste vrije dagen: maandag en zaterdag
tel. spreekuur: di. t/m vr. 9.00 – 9.30 uur
Twitter: #Ds_Kloosterkerk
Thera Roosenbrand-Aarnoudse
tel: 06-10474776, [email protected]
werkdagen: dinsdag en vrijdag
Geerten van de Wetering, Vennemeerstraat 10,
2334 DE Leiden, tel. 06-222 363 17
e-mail: [email protected]
Hans Jansen, Isabellaland 1038,
2591 SW ‘s-Gravenhage, tel. (070) 385 04 07
e-mail: [email protected]
Dhr. D. van Woerkom, Haagsestraat 15
2587 SL ‘s-Gravenhage, tel. 06-44867280
e-mail: [email protected]
Tel. 06-4486 7280 – op werkdagen van 9.00-14.00 uur. Maandag gesloten.
Ad van der Linde (hoofd), tel. (070) 346 15 76
Het kerkelijk bureau en kosterij zijn op maandag gesloten.
Van dinsdag tot en met vrijdag bereikbaar van 9 tot 14.
e-mail: [email protected]
informatie bij kerkelijk bureau
Elke zondag voor en na de dienst in de wandelruimte.
dinsdag t/m zaterdag van 12.00 tot 16.00 uur
(april t/m september)
Rekeningnummers (IBAN):
Stichting Kloosterkerk
Stichting Kloosterkerk (kerkbode)
Penn. Kloosterkerk Wereldwijd Werkgroepen Kloosterkerk (Verkoping)
Diaconie Kloosterkerk
Contact- en informatiekring
Stichting Cantatediensten Kloosterkerk Den Haag
Diaconie PGG (o.v.v. “collectebonnen” en adres)
Stichting Onderhoudsfonds
NL29INGB0000058571
NL90INGB0005736435
NL37INGB0000195100
NL92INGB0000618000
NL89INGB0002847114
NL71INGB0009436357
NL60INGB0001991320
NL46INGB0000076792
NL41ABNA0519873068
Kloosterkerk Den Haag
Ontmoeting - Inspiratie - Levensvragen
www.kloosterkerk.nl
Preken
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact
Kloosterkerk Nieuws
N.B. Deze pagina is printvriendelijk en daarom zwart/wit.
Spaar uw printer en het milieu door alleen deze pagina af te drukken.
Nieuws
Bestuur &
Predikanten
Agenda
Bibliotheek
Personalia
Aankondigingen
Colofon
Kerkdiensten
Kerkdiensten
Uw gift
Preken
November 2016
13
10.00 uur
en Ds. Rienk Lanooy en ds Margreet Klokke– Dienst van Schrift
Tafel, Oogstdienst, afscheid Hans Jansen
M.m.v. het Kloosterkerkkoor
Kinderdienstgroepen voor groepen 1-4 en 5-8
Crèche in de Ministeriekamer voor kinderen tot 4 jaar
17.00 uur
Preek van de Leek: Jan Willem de Vriend,
dirigent Residentie Orkest
20
10.00 uur
Ds. Jan Tom Schneider
Kinderdienstgroepen voor groepen 1-4 en 5-8
Crèche in de Ministeriekamer voor kinderen tot 4 jaar
Preek van de Leek: Petra Stienen, arabist
17.00 uur
27
10.30 uur
1e zondag van Advent
Ds. Margreet Klokke – Cantatedienst
M.m.v. het Residentie Kamerkoor / Residentie Bachorkest
o.l.v. Jos Vermunt
Kinderdienstgroepen voor groepen 1-4 en 5-8
Crèche in de Ministeriekamer voor kinderen tot 4 jaar
20.00 uur(!!) Preek van de Leek: Liliane Ploumen, minister van Handel
en Ontwikkelingssamenwerking
December 2016
4
10.00 uur
2e zondag van Advent
Ds. Rienk Lanooy
Jeugdkapel; Bovenbouwgroep; Kinderdienstgroepen
voor groepen 1-4 en 5-8
Crèche in de Ministeriekamer voor kinderen tot 4 jaar
>>> bekijk het online overzicht van kerkdiensten.
Kerkdiensten
terugluisteren
Vriend worden
Reageren
Contact