Transcript αλλαγή στη Σημείωση 36 (Γεγονότα μετά την

0001/00017938/el
Εννιαμηνιαία Οικονομική Έκθεση
BANK OF CYPRUS PUBLIC COMPANY LTD
BOCY
Correction To:0001/00017921
Οικονομικά Αποτελέσματα Συγκροτήματος για το εννιάμηνο που έληξε
στις 30 Σεπτεμβρίου 2016
Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις - Μικρή
αλλαγή στη Σημείωση 36 (Γεγονότα μετά την ημερομηνία αναφοράς)
στις
Attachments:
1. Ανακοίνωση
2. Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων και Διαχείρισης Κεφαλαίου
3. Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
Regulated
Publication Date: 15/11/2016
Αλαθνίλσζε
Οηθνλνκηθά Απνηειέζκαηα Σπγθξνηήκαηνο γηα ην ελληάκελν πνπ έιεμε ζηηο 30 Σεπηεκβξίνπ 2016
Λεπθσζία, 15 Ννεκβξίνπ 2016
Κύξηα Σεκεία

Ζ ζεηηθή δπλακηθή ζπλερίζηεθε θαηά ην γ’ ηξίκελν 2016

Σα πξνβιεκαηηθά δάλεηα (δάλεηα ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ) κεηψζεθαλ πεξαηηέξσ θαηά €501 εθαη. ζε ηξηκεληαία
βάζε. Μείσζε χςνπο €2,6 δηο ή 23% ην ελληάκελν 2016

Σα κε εμππεξεηνχκελα δάλεηα (ΜΔΓ) (βάζεη ΔΑΣ) κεηψζεθαλ θαηά €592 εθαη. ή 5% ζε ηξηκεληαία βάζε. Μείσζε χςνπο €2,1 δηο ή
15% ην ελληάκελν 2016

΢εκαληηθή αχμεζε θαηαζέζεσλ θαηά €896 εθαη. ή 6% ζε ηξηκεληαία βάζε. Αχμεζε χςνπο €1,5 δηο ή 10% ην ελληάκελν 2016

Ζ ρξεκαηνδφηεζε απφ ηνλ ELA κεηψζεθε θαηά €3,0 δηο, απφ ηελ αξρή ηνπ έηνπο, ζε €0,8 δηο

Ο δείθηεο Κεθαιαίνπ Κνηλψλ Μεηνρψλ Καηεγνξίαο 1 εληζρχζεθε πεξαηηέξσ θαηά 60 κνλάδεο βάζεο ην ελληάκελν 2016 ζε 14,6%

Σα θέξδε πξηλ ηηο πξνβιέςεηο αλήιζαλ ζε €138 εθαη. ην γ’ ηξίκελν 2016 θαη δηνρεηεχηεθαλ ζε απμεκέλεο ρξεψζεηο πξνβιέςεσλ
θαη απνκεηψζεσλ γηα ηαρχηεξε κείσζε ηνπ θηλδχλνπ ζηνλ ηζνινγηζκφ, κία πξαθηηθή ε νπνία αλακέλεηαη λα ζπλερηζηεί θαη ην 2017

Σα θέξδε κεηά ηε θνξνινγία αλήιζαλ ζε €5 εθαη. ην γ’ ηξίκελν 2016 θαη ζε €62 εθαη. γηα ην ελληάκελν 2016
Γήισζε Γηεπζύλνληνο Σπκβνύινπ Σπγθξνηήκαηνο Τξάπεδαο Κύπξνπ:
«Δίκαζηε ηθαλνπνηεκέλνη κε ηε ζεηηθή δπλακηθή πνπ ζπλερίζηεθε θαηά ην γ΄ ηξίκελν 2016, εληζρύνληαο πεξαηηέξσ ηνλ δείθηε Κεθαιαίνπ
Κνηλώλ Μεηνρώλ Καηεγνξίαο 1 θαη επηηαρύλνληαο ηε κείσζε ησλ πξνβιεκαηηθώλ καο δαλείσλ, θαη ηελ αύμεζε ησλ θαηαζέζεώλ καο ζε
ζρέζε κε ην πξνεγνύκελν ηξίκελν.
Έρνπκε κεηώζεη ηα απνζέκαηα ησλ πξνβιεκαηηθώλ δαλείσλ γηα έθην ζπλερόκελν ηξίκελν θαη θαηά €2,6 δηο ή 23% θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ
ελληακήλνπ. Έρνπκε νινθιεξώζεη αλαδηαξζξώζεηο ύςνπο €3,4 δηο θαη ην απνηέιεζκα ηεο επηηπρίαο ησλ αλαδηαξζξώζεσλ απηώλ είλαη
ήδε εκθαλέο. Γηα πξώηε θνξά ε κείσζε ησλ ΜΔΓ (βάζεη ΔΑΣ) θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ηξηκήλνπ πνπ έιεμε ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016
ππεξέβε ηε κείσζε ησλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξώλ, θπξίσο ιόγσ ηεο ηθαλνπνηεηηθήο απόδνζεο ησλ ΜΔΓ (βάζεη
ΔΑΣ) κεηά ηελ αλαδηάξζξσζή ηνπο, κε απνηέιεζκα ηελ έμνδό ηνπο από ηελ θαηεγνξία ησλ ΜΔΓ (βάζεη ΔΑΣ) εθόζνλ πιεξνύζαλ ηα
θξηηήξηα. Η κείσζε ησλ πξνβιεκαηηθώλ δαλείσλ αλακέλεηαη λα ζπλερηζηεί.
Δίκαζηε ηθαλνπνηεκέλνη πνπ νη ζπλζήθεο ρξεκαηνδόηεζήο καο πνπ ζπλερίδνπλ λα βειηηώλνληαη. Έρνπκε απνπιεξώζεη ρξεκαηνδόηεζε
από ηνλ ELA ύςνπο €3,0 δηο από ηελ αξρή ηνπ έηνπο, ζε €0,8 δηο, θαη ε πιήξεο απνπιεξσκή ηεο πιένλ είλαη έλαο ξεαιηζηηθόο
βξαρππξόζεζκνο ζηόρνο. Σελ ίδηα ζηηγκή νη θαηαζέζεηο καο απμήζεθαλ θαηά €896 εθαη. ην ηξίην ηξίκελν θαη ν δείθηεο δαλείσλ πξνο
θαηαζέζεηο αλέξρεηαη ζε 102% ζηα ηέιε ΢επηεκβξίνπ 2016.
Καηαγξάςακε ηθαλνπνηεηηθά ιεηηνπξγηθά θέξδε ύςνπο €138 εθαη. ην ηξίην ηξίκελν ηα νπνία δηνρεηεύηεθαλ γηα ηελ ηαρύηεξε κείσζε ησλ
θηλδύλσλ ζηνλ ηζνινγηζκό, κέζσ απμεκέλσλ πξνβιέςεσλ, κία ηάζε ε νπνία αλακέλνπκε λα ζπλερηζηεί θαη ην 2017.
Σα θέξδε κεηά ηε θνξνινγία γηα ην ηξίην ηξίκελν αλήιζαλ ζε €5 εθαη. θαη γηα ην ελληάκελν πνπ έιεμε ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 αλήιζαλ
ζε €62 εθαη.
Ο δείθηεο Κεθαιαίνπ Κνηλώλ Μεηνρώλ Καηεγνξίαο 1 ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο εληζρύζεθε πεξαηηέξσ θαηά 60 κνλάδεο βάζεο ην ελληάκελν
θαη αλήιζε ζε 14,6% ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016.
Παξακέλνπκε επηθεληξσκέλνη ζηηο δξαζηεξηόηεηέο καο πνπ εληείλνπλ ηελ επηηάρπλζε ηεο πξαγκαηηθήο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ζηελ
Κύπξν. Από ηελ αξρή ηνπ έηνπο, ρνξεγήζακε λέα δάλεηα ύςνπο πέξαλ ηνπ €1 δηο ζε ππνζρόκελνπο ηνκείο ηεο εγρώξηαο νηθνλνκίαο
κέζσ ησλ θύξησλ δξαζηεξηνηήησλ καο θαη ζε επηρεηξεκαηίεο ζην Ηλσκέλν Βαζίιεην κέζσ ηεο ζπγαηξηθήο καο ζην Ηλσκέλν Βαζίιεην.
Νέα δάλεηα ύςνπο €763 εθαη. ρνξεγήζεθαλ ζε θππξηαθά λνηθνθπξηά θαη επηρεηξήζεηο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο θαη επηδηώθνπκε ηελ
παξνρή πεξαηηέξσ ρνξεγήζεσλ ζε βηώζηκεο επηρεηξήζεηο θαη ηδηώηεο».
John Patrick Hourican
Ππουίλ Σςγκποτήματορ
Σν ΢πγθξόηεκα Σξάπεδαο Κύπξνπ ηδξύζεθε ην 1899 θαη είλαη ν κεγαιύηεξνο ρξεκαηννηθνλνκηθόο νξγαληζκόο ζηελ Κύπξν. Σν ΢πγθξόηεκα πξνζθέξεη έλα επξύ θάζκα ρξεκαηννηθνλνκηθώλ
πξντόλησλ θαη ππεξεζηώλ πνπ πεξηιακβάλεη ηξαπεδηθέο ππεξεζίεο, ρξεκαηνδνηήζεηο, θάθηνξηγθ, ρξεκαηνεπελδπηηθέο ππεξεζίεο, δηαρείξηζε θεθαιαίσλ θαη αζθάιεηεο γεληθνύ θιάδνπ θαη
δσήο. Σν ΢πγθξόηεκα ιεηηνπξγεί κέζσ 129 θαηαζηεκάησλ, από ηα νπνία 123 ιεηηνπξγνύλ ζηελ Κύπξν, 1 ζηε Ρνπκαλία, 4 ζην Ηλσκέλν Βαζίιεην θαη 1 ζηα Channel Islands. Δπηπιένλ, ε
Σξάπεδα ιεηηνπξγεί γξαθεία αληηπξνζσπείαο ζηε Ρσζία, ηελ Οπθξαλία θαη ηελ Κίλα. Σν ΢πγθξόηεκα εξγνδνηεί 4.229 άηνκα δηεζλώο. ΢ηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ην ΢ύλνιν Πεξηνπζηαθώλ
΢ηνηρείσλ ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο αλεξρόηαλ ζε €22,4 δηο θαη ηα Ίδηα Κεθάιαηα ηνπ ζε €3,1 δηο.
1
Α. Αλάιπζε ησλ Οηθνλνκηθώλ Απνηειεζκάησλ γηα ην ελληάκελν πνπ έιεμε ζηηο 30 Σεπηεκβξίνπ
2016
Α.1 Αλάιπζε Ιζνινγηζκνύ
Α.1.1 Κεθαιαηαθή Βάζε
Σα ίδηα θεθάιαηα ηδηνθηεηψλ ηεο Σξάπεδαο δηακνξθψζεθαλ ζε €3.063 εθαη. ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016. Ο δείθηεο
Κεθαιαίνπ Κνηλώλ Μεηνρώλ Καηεγνξίαο 1 1 αλήιζε ζε 14,6% ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ζε ζχγθξηζε κε 14,4%
ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016 θαη 14,0% ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2015. Ο δείθηεο Κεθαιαίνπ Κνηλψλ Μεηνρψλ Καηεγνξίαο 1
επσθειήζεθε απφ ηε κείσζε ησλ ζηαζκηζκέλσλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ε νπνία επεξεάζηεθε απφ ηηο κεηαβνιέο
ζηνλ ηζνινγηζκφ. Ο δείθηεο Κεθαιαίνπ Κνηλώλ Μεηνρώλ Καηεγνξίαο 1 ρσξίο κεηαβαηηθέο δηαηάμεηο,
πξνζαξκνζκέλνο γηα ηηο Αλαβαιιφκελεο Φνξνινγηθέο Απαηηήζεηο2, αλήιζε ζε 13,8% ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016.
Με ηελ νινθιήξσζε ηεο Γηαδηθαζίαο Δπνπηηθήο Δμέηαζεο θαη Αμηνιφγεζεο (ΓΔΔΑ) πνπ έγηλε απφ ηελ ΔΚΣ ην 2016,
θαη βάζεη ηνπ πξνζρεδίνπ ηεο θνηλνπνίεζεο πνπ ιήθζεθε ηνλ ΢επηέκβξην ηνπ 2016, ν ειάρηζηνο δείθηεο Κεθαιαίνπ
Κνηλψλ Μεηνρψλ Καηεγνξίαο 1 (CET1) θαζνξίζηεθε ζε 10,75% (κε κεηαβαηηθέο δηαηάμεηο), πνπ απνηειείηαη απφ
απαηηήζεηο ηνπ Ππιψλα Η χςνπο 4,5%, απαηηήζεηο ηνπ Ππιψλα ΗΗ χςνπο 3,75% θαη ην απνζεκαηηθφ αζθαιείαο
δηαηήξεζεο θεθαιαίνπ ην νπνίν αλέξρεηαη ζε 2,5% ζε πιήξε ηζρχ (βάζεη ηεο πθηζηάκελεο λνκνζεζίαο ζε ζρέζε κε
ηελ Οδεγία Κεθαιαηαθψλ Απαηηήζεσλ IV φπσο πηνζεηήζεθε ζηελ Κππξηαθή λνκνζεζία). Ζ ΔΚΣ παξέρεη επίζεο κε
δεκφζηα θαζνδήγεζε γηα πξφζζεηα απνζέκαηα ηνπ δείθηε Κεθαιαίνπ Κνηλψλ Μεηνρψλ Καηεγνξίαο 1 (CET1) κε βάζε
ηηο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο ηνπ Ππιψλα ΗΗ.
Σν ΢χλνιν Κεθαιαηαθήο Απαίηεζεο θαζνξίζηεθε ζε 14,25% θαη απνηειείηαη απφ ηηο απαηηήζεηο ηνπ Ππιψλα Η χςνπο
8% (ην νπνίν κπνξεί λα θαιπθζεί κέρξη 1,5% κε Πξφζζεηα Μεηαβαηηθά Κεθάιαηα Καηεγνξίαο 1 θαη κέρξη 2,0% κε
Γεπηεξνβάζκηα Κεθάιαηα), ηηο απαηηήζεηο ηνπ Ππιψλα ΗΗ χςνπο 3,75% (ππφ κνξθή Κεθαιαίνπ Κνηλψλ Μεηνρψλ
Καηεγνξίαο 1 (CET1), θαζψο θαη απνζεκαηηθφ αζθαιείαο δηαηήξεζεο θεθαιαίνπ χςνπο 2,5% ζε πιήξε ηζρχ, ην
νπνίν έρεη νξηζηεί γηα φια ηα πηζησηηθά ηδξχκαηα κέζσ ησλ απαηηήζεσλ ηνπ Καλνληζκνχ Κεθαιαηαθψλ Απαηηήζεσλ
(CRR)/Οδεγία Κεθαιαηαθψλ Απαηηήζεσλ IV (CRD IV).
Οη λέεο απαηηήζεηο ηεο ΓΔΔΑ ζα ηεζνχλ ζε ηζρχ απφ ηελ 1 Ηαλνπαξίνπ 2017, θαη θαηά ηελ εκεξνκελία ηεο
δεκνζίεπζεο απηήο ηεο αλαθνίλσζεο, απηέο νη απαηηήζεηο ππφθεηληαη ζηελ ηειηθή επηθχξσζε ηεο ΔΚΣ, πνπ
αλακέλεηαη κέρξη ην ηέινο ηνπ 2016.
Α.1.2 Καηαζέζεηο Πειαηώλ θαη Γάλεηα
Οη ζπλνιηθέο θαηαζέζεηο πειαηψλ ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο αλήιζαλ ζε €15.643 εθαη. ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 (ζε
ζχγθξηζε κε €14.746 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016 θαη €14.181 εθαη. ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2015), θαη ζεκείσζε αχμεζε
χςνπο 10% απφ ηελ αξρή ηνπ έηνπο. Οη θαηαζέζεηο πειαηψλ ζηελ Κχπξν απμήζεθαλ θαηά €899 εθαη. θαηά ηε
δηάξθεηα ηνπ ηξηκήλνπ, κέξνο ησλ νπνίσλ πξνέξρεηαη απφ θπβεξλεηηθέο θαηαζέζεηο. Οη θαηαζέζεηο ζηελ Κχπξν
αλήιζαλ ζε €14.210 εθαη. ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, απνηειψληαο ην 91% ηνπ ζπλφινπ ησλ θαηαζέζεσλ ηνπ
΢πγθξνηήκαηνο. Σν κεξίδην αγνξάο επί ησλ θαηαζέζεσλ3 ηεο Σξάπεδαο ζηηο θαηαζέζεηο ζηελ Κχπξν, αλήιζε ζε
30,3% ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ζε ζχγθξηζε κε 29,0% ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016.
Οη θαηαζέζεηο πειαηψλ απνηεινχλ ηελ θχξηα πεγή ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο, κε ηε ζπλεηζθνξά ηνπο πξνο
ηε ζπλνιηθή ρξεκαηνδφηεζε ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο λα απμάλεηαη ζηαδηαθά. Οη θαηαζέζεηο πειαηψλ απνηεινχζαλ ην 70%
ηνπ ζπλφινπ ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ζε ζχγθξηζε κε 65% ζηηο
30 Ηνπλίνπ 2016. ΢πλνιηθά, νη θαηαζέζεηο πειαηψλ σο πξνο ην ζχλνιν ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ζεκείσζαλ
αχμεζε χςνπο 22 εθαηνζηηαίσλ κνλάδσλ, απφ ην ρακειφ ησλ 48% ζηηο 31 Μαξηίνπ 2014. Ο δείθηεο Γαλείσλ πξνο
Καηαζέζεηο (Γ/Κ) βειηηψζεθε ζην 102% ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ζε ζχγθξηζε κε 110% ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016 θαη κε
ην πςειφ 151% ζηηο 31 Μαξηίνπ 2014.
Σα δάλεηα4 ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο αλήιζαλ ζε €20.596 εθαη. ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ζε ζχγθξηζε κε €21.083 εθαη.
ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016 θαη €22.592 εθαη. ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2015. Ζ κείσζε ησλ δαλείσλ νθείιεηαη θπξίσο ζηελ
αχμεζε ησλ αλαδηαξζξψζεσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ζπκθσληψλ αληαιιαγήο ρξένπο κε αθίλεηα (debt for
property swaps) θαη ζπκθσληψλ αληαιιαγήο ρξένπο κε κεηνρέο (debt for equity swaps). Σα δάλεηα ζηελ Κχπξν
Με κεηαβαηηθέο δηαηάμεηο: πεξηιακβάλεη θέξδε γηα ην ελληάκελν πνπ έιεμε ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ηα νπνία έρνπλ επηζθνπεζεί απφ ηνπο εμσηεξηθνχο ειεγθηέο ηνπ
΢πγθξνηήκαηνο.
2
Οη πξνζαξκνγέο ζρεηίδνληαη κε αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθέο απαηηήζεηο χςνπο €450 εθαη. θαη αλαγλσξίδνληαη κε θνξνινγηθέο δεκηέο χςνπο €3,6 δηο θαη κπνξνχλ λα
ζπκςεθηζηνχλ κε κειινληηθά θέξδε ηεο Σξάπεδαο κέρξη ην 2028, κε θνξνινγηθφ ζπληειεζηή 12,5%. Δπηπιένλ, ππάξρνπλ θνξνινγηθέο δεκηέο χςνπο πεξίπνπ €8,5 δηο γηα
ηηο νπνίεο δελ έρεη αλαγλσξηζηεί αλαβαιιφκελε θνξνινγηθή απαίηεζε. Ζ αλαγλψξηζε αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθήο απαίηεζεο ππνζηεξίδεηαη απφ ηηο πξνβιέςεηο ηεο
Γηεχζπλζεο θαη ιακβάλεη ππφςε ηελ αλαθηεζηκφηεηα ησλ αλαβαιιφκελσλ θνξνινγηθψλ απαηηήζεσλ εληφο ηεο πεξηφδνπ ιήμεο ηνπο.
3
΢χκθσλα κε ζηνηρεία ηεο Κεληξηθήο Σξάπεδαο Κχπξνπ.
4
Σα δάλεηα αλαθέξνληαη πξηλ ηελ αλαπξνζαξκνγή ζηελ εχινγε αμία θαηά ηελ αξρηθή αλαγλψξηζε ζε ζρέζε κε ηα δάλεηα πνπ απνθηήζεθαλ απφ ηε Λατθή Σξάπεδα (ε
δηαθνξά κεηαμχ ηνπ ζπκβαηηθνχ νθεηιφκελνπ πνζνχ θαη ηεο εχινγεο αμίαο ησλ δαλείσλ θαηά ηελ εκεξνκελία ηεο εμαγνξάο) χςνπο €989 εθαη. ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 (ζε
ζχγθξηζε κε €1.043 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016).
1
2
αλήιζαλ ζε €18.773 εθαη. ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 θαη αληηπξνζσπεχνπλ ην 91% ηνπ ζπλφινπ ησλ δαλείσλ ηνπ
΢πγθξνηήκαηνο. Ζ Σξάπεδα είλαη ν κεγαιχηεξνο δαλεηζηήο ζηελ Κχπξν κε ην κεξίδην αγνξάο ηεο επί ησλ δαλείσλ5 λα
αλέξρεηαη ζε 41,1% ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ζε ζχγθξηζε κε 41,4% ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016. Σα δάλεηα ζην Ζλσκέλν
Βαζίιεην αλήιζαλ ζε €1.232 εθαη., ζε ζχγθξηζε κε €1.179 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016 θαη αληηπξνζσπεχνπλ ην 6%
ηνπ ζπλφινπ ησλ δαλείσλ ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο.
Α.1.3 Χξεκαηνδόηεζε από ην Δπξσζύζηεκα
Ζ ρξεκαηνδφηεζε ηεο Σξάπεδαο απφ ην Δπξσζχζηεκα αλήιζε ζε €2,0 δηο ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, θαη απνηειείηαη
απφ ρξεκαηνδφηεζε απφ ηνλ ELA χςνπο €1,3 δηο θαη ρξεκαηνδφηεζε απφ ηελ Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα (ΔΚΣ)
χςνπο €650 εθαη. Μεηά ηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ε ρξεκαηνδφηεζε απφ ηνλ ELA κεηψζεθε θαηά €500 εθαη. ζην
ζεκεξηλφ επίπεδν ησλ €0,8 δηο. ΢πλνιηθά, ε ρξεκαηνδφηεζε απφ ηνλ ELA έρεη κεησζεί θαηά €10,6 δηο απφ ην πςειφ
ησλ €11,4 δηο ηνλ Απξίιην 2013.
Α.1.4 Πνηόηεηα δαλεηαθνύ ραξηνθπιαθίνπ
Ζ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ, ζπλερίδεη λα απνηειεί ηελ θχξηα πξνηεξαηφηεηα ηνπ
΢πγθξνηήκαηνο. Ζ θχξηα πξνηεξαηφηεηα ηεο Γηεχζπλζεο Αλαδηάξζξσζεο θαη Αλάθηεζεο Υξεψλ (ΓΑΑΥ) είλαη ε
βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ. Ζ ΓΑΑΥ επηδηψθεη λα επηηχρεη ηελ εμεχξεζε θαηλνηφκσλ
ιχζεσλ νη νπνίεο ζα επζπγξακκίζνπλ ηηο ππνρξεψζεηο ζρεηηθά κε ηελ εμππεξέηεζε δαλείσλ κε ηηο αιιαγέο ζηηο
νηθνλνκηθέο θαη ρξεκαηννηθνλνκηθέο ζπλζήθεο ησλ ζπλεξγάζηκσλ δαλεηνιεπηψλ ηεο Σξάπεδαο. Σν λνκνζεηηθφ
πιαίζην γηα ηηο εθπνηήζεηο θαη ηελ αθεξεγγπφηεηα, ε πην επνηθνδνκεηηθή επηθνηλσλία ηεο Σξάπεδαο κε ηνπο
δαλεηνιήπηεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηνπο βειηησκέλνπο νηθνλνκηθνχο δείθηεο ηεο Κππξηαθήο νηθνλνκίαο, δηαδξακαηίδνπλ
ζεκαληηθφ ξφιν ζηε κείσζε ησλ πξνβιεκαηηθψλ δαλείσλ.
Τα δάλεηα ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξώλ6 κεηώζεθαλ θαηά €501 εθαη. (5% ηξηκεληαία κείσζε) ην γ’
ηξίκελν 2016. Ζ κείσζε νθείιεηαη θπξίσο ζηηο αλαδηαξζξψζεηο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ζπκθσληψλ αληαιιαγήο
ρξένπο κε αθίλεηα (debt for property swaps) θαη ζπκθσληψλ αληαιιαγήο ρξένπο κε κεηνρέο (debt for equity swaps).
Σα δάλεηα ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ αλήιζαλ ζε €8.768 εθαη. ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 θαη
αληηπξνζσπεχνπλ ην 43% ηνπ ζπλφινπ ησλ δαλείσλ (δείθηεο δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ), ζε
ζχγθξηζε κε 44% ην πξνεγνχκελν ηξίκελν. Σα δάλεηα ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ κεηψζεθαλ θαηά
€2,6 δηο ή 23% ην ελληάκελν ηνπ 2016. Σν πνζνζηφ θάιπςεο ησλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ κε
πξνβιέςεηο7 απμήζεθε ζην 54% ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 (53% ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016). Λακβάλνληαο ππφςε ηηο
εκπξάγκαηεο εμαζθαιίζεηο ζε εχινγε αμία, ηα δάλεηα ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ θαιχπηνληαη πιήξσο.
Σν πνζνζηφ θάιπςεο ησλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ κε πξνβιέςεηο, ιακβάλνληαο ππφςε ηα
ζπκβαηηθά ππφινηπα ησλ δαλείσλ, αλέξρεηαη ζε 66%8 ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ζε ζχγθξηζε κε 64% ζηηο 30 Ηνπλίνπ
2016.
30.09.2016
Γάλεηα ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξώλ
Δθ ησλ νπνίσλ:
- Απνκεησκέλα ρσξίο θαζπζηέξεζε
- Απνκεησκέλα κε θαζπζηέξεζε ιηγφηεξε ησλ 90 εκεξψλ
30.06.2016
(€ εθαη.)
% επί ηνπ ζπλφινπ
δαλείσλ
(€ εθαη.)
% επί ηνπ ζπλφινπ
δαλείσλ
8.768
42,6%
9.269
44,0%
514
74
2,5%
0,4%
647
66
3,1%
0,3%
Τα κε εμππεξεηνύκελα δάλεηα (ΜΔΓ)9 κε βάζε ηελ Δπξσπατθή Αξρή Τξαπεδώλ (ΔΑΤ) κεηώζεθαλ θαηά €592
εθαη. ή θαηά 5% θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ γ’ ηξηκήλνπ 2016 θαη αλήιζαλ ζε €11.901 εθαη. ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 θαη
αληηπξνζσπεχνπλ ην 58% ηνπ ζπλφινπ ησλ δαλείσλ. Γηα πξψηε θνξά ε κείσζε ησλ ΜΔΓ (βάζεη ΔΑΣ) θαηά ηε
δηάξθεηα ηνπ ηξηκήλνπ ππεξέβε ηε κείσζε ησλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ, θπξίσο ιφγσ ηεο
ηθαλνπνηεηηθήο απφδνζεο ησλ ΜΔΓ (βάζεη ΔΑΣ) κεηά ηελ αλαδηάξζξσζή ηνπο πνπ είρε σο απνηέιεζκα ηελ έμνδν
Βιέπε Τπνζεκείσζε 3.
Σα δάλεηα ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ νξίδνληαη σο ηα δάλεηα ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ θαη ηα απνκεησκέλα δάλεηα (απνκεησκέλα είλαη ηα δάλεηα
ηα νπνία δελ ζεσξνχληαη πιήξσο αλαθηήζηκα θαη γηα ηα νπνία έρεη αλαγλσξηζηεί πξφβιεςε απνκείσζεο ζε αηνκηθή βάζε ή γηα ηα νπνία πθίζηαληαη δεκηέο θαηά ηελ αξρηθή
αλαγλψξηζε ή πειαηψλ ζηελ Τπεξεζία Αλάθηεζεο Υξεψλ).
7
Σν πνζνζηφ θάιπςεο ησλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ κε πξνβιέςεηο ππνινγίδεηαη σο ην ζχλνιν ησλ ζπζζσξεπκέλσλ πξνβιέςεσλ γηα απνκείσζε
δαλείσλ, ηεο αλαπξνζαξκνγήο ζηελ εχινγε αμία θαηά ηελ αξρηθή αλαγλψξηζε θαη ησλ πξνβιέςεσλ γηα ζηνηρεία εθηφο ηζνινγηζκνχ (ελδερφκελεο θαη αλεηιεκκέλεο
ππνρξεψζεηο), σο πξνο ην ζχλνιν ησλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ.
8
O δείθηεο ππνινγίδεηαη ηφζν κε ηελ αλαπξνζαξκνγή ησλ ζπζζσξεπκέλσλ πξνβιέςεσλ γηα απνκείσζε δαλείσλ, φζν θαη ησλ ππνινίπσλ ησλ δαλείσλ, ψζηε λα
πεξηιακβάλνπλ νπνηαδήπνηε κε αλαγλσξηζκέλα έζνδα απφ ηφθνπο πνπ νθείινληαη ζηα ζπκβαηηθά ππφινηπα ησλ δαλείσλ.
9
Σν 2014 ε Δπξσπατθή Αξρή Σξαπεδψλ (ΔΑΣ) δεκνζίεπζε ηα πξφηππα αλαθνξάο γηα ηηο ξπζκίζεηο θαη ηα κε εμππεξεηνχκελα δάλεηα. ΢χκθσλα κε ηνλ νξηζκφ ηεο ΔΑΣ, έλα
δάλεην ζεσξείηαη σο κε εμππεξεηνχκελν αλ πιεξνχληαη ηα πην θάησ θξηηήξηα: (i) Γάλεηα ρξεσζηψλ νη νπνίνη έρνπλ αμηνινγεζεί φηη αδπλαηνχλ λα απνπιεξψζνπλ πιήξσο ηηο
ππνρξεψζεηο ηνπο ρσξίο ηελ εθπνίεζε εμαζθαιίζεσλ, αλεμαξηήησο απφ ηελ χπαξμε θαζπζηέξεζεο, ή ηνλ αξηζκφ εκεξψλ ζε θαζπζηέξεζε, γηα παξάδεηγκα ζε πεξίπησζε
δηαγξαθήο ή ζε πεξίπησζε φπνπ ε Σξάπεδα έρεη θηλεζεί λνκηθά ελαληίνλ ηνπ ρξεψζηε ή ζε πεξίπησζε πησρεπζάλησλ πειαηψλ, ή (ii) Γάλεηα πειαηψλ πνπ έρνπλ
απνκεησζεί π.ρ. ζε πεξίπησζε πνπ ε Σξάπεδα έρεη πξνβεί ζε εηδηθή πξφβιεςε, ή (iii) Γάλεηα κε ζεκαληηθή θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ, ή (iv) Δμππεξεηνχκελα
ξπζκηζκέλα δάλεηα ππφ επηηήξεζε ηα νπνία έρνπλ ηχρεη αλαδηάξζξσζεο, ή (v) Δμππεξεηνχκελα ξπζκηζκέλα δάλεηα ππφ επηηήξεζε, ηα νπνία έρνπλ ηχρεη αλαδηάξζξσζεο θαη
παξνπζηάδνπλ θαζπζηεξήζεηο πέξαλ ησλ 30 εκεξψλ.
5
6
3
ηνπο απφ ηελ θαηεγνξία ησλ ΜΔΓ (βάζεη ΔΑΣ) εθφζνλ πιεξνχζαλ ηα θξηηήξηα. Αλακέλεηαη λα εμέιζνπλ απφ ηελ
θαηεγνξία ησλ ΜΔΓ (βάζεη ΔΑΣ) πεξαηηέξσ δάλεηα ηα επφκελα ηξίκελα, ιφγσ ηεο ηθαλνπνηεηηθήο απφδνζήο ηνπο
κεηά ηελ αλαδηάξζξσζή ηνπο. Σν πνζνζηφ θάιπςεο ησλ ΜΔΓ (βάζεη ΔΑΣ) κε πξνβιέςεηο αλήιζε ζην 40% ζηηο 30
΢επηεκβξίνπ 2016, απφ 39% ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016. Σν πνζνζηφ θάιπςεο ησλ ΜΔΓ (βάζεη ΔΑΣ) κε πξνβιέςεηο,
ιακβάλνληαο ππφςε ηα ζπκβαηηθά ππφινηπα ησλ δαλείσλ, αλέξρεηαη ζε 52%10 ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ζε
ζχγθξηζε κε 51% ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016.
30.09.2016
30.06.2016
(€ εθαη.)
% επί ηνπ ζπλφινπ
δαλείσλ
(€ εθαη.)
% επί ηνπ ζπλφινπ
δαλείσλ
Με εμππεξεηνύκελα δάλεηα (βάζεη ΔΑΤ)
11.901
57,8%
12.493
59,3%
Δθ ησλ νπνίσλ:
- ΜΔΓ ξπζκηζκέλα ρσξίο απνκείσζε θαη ρσξίο θαζπζηέξεζε
2.349
11,4%
2.436
11,6%
Α.1.5 Μνλάδα Γηαρείξηζεο Αθηλήησλ (REMU)
Η Μνλάδα Γηαρείξηζεο Αθηλήησλ (ΜΓΑ) ζπζηάζεθε ζηηο αξρέο απηνχ ηνπ έηνπο γηα λα αλαιάβεη ηνλ έιεγρν ησλ
αθηλήησλ πνπ απνθηήζεθαλ κέζσ ζπκθσληψλ αληαιιαγήο ρξένπο κε αθίλεηα (debt for property swaps), λα
δηαρεηξηζηεί απηά ηα αθίλεηα, (ζπκπεξηιακβαλνκέλεο επηιεθηηθήο επέλδπζεο θαη αλάπηπμεο) θαη λα ηα πσιήζεη,
επηηπγράλνληαο γξεγνξφηεξε θαη ιηγφηεξν δαπαλεξή δηαδηθαζία εθπνίεζεο. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ ελληακήλνπ 2016, ε
ΜΓΑ απέθηεζε αθίλεηα χςνπο €894 εθαη., κέζσ ζπκθσληψλ αληαιιαγήο ρξένπο κε αθίλεηα. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ
ελληακήλνπ 2016, ε Σξάπεδα νινθιήξσζε ηελ πψιεζε αθηλήησλ χςνπο €110 εθαη. ΢ηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016, ε ΜΓΑ
δηαρεηξηδφηαλ αθίλεηα κε ινγηζηηθή αμία χςνπο €1,3 δηο.
Α.1.6 Έθζεζε ζε κε θύξηεο δξαζηεξηόηεηεο ζην εμσηεξηθό
Ωο κέξνο ηεο ζηξαηεγηθήο απνκόριεπζήο ηεο θαη κέζσ ζπγθεθξηκέλσλ, ζηνρεπκέλσλ θαη έγθαηξσλ ελεξγεηψλ, ε
Σξάπεδα θαηάθεξε λα κεηψζεη ηνλ θίλδπλν ζηνλ ηζνινγηζκφ ηεο, λα εληζρχζεη ηε ξεπζηφηεηά ηεο θαη λα βειηηψζεη ηελ
θεθαιαηαθή ηεο ζέζε.
Ζ ελαπνκείλνπζα έθζεζε ζε κε θχξηεο δξαζηεξηφηεηεο ζην εμσηεξηθφ ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 έρεη σο αθνινχζσο:
 Διιάδα: Ζ θαζαξή έθζεζε απνηειείηαη απφ (α) θαζαξά ζηνηρεία πνπ αλαγλσξίδνληαη ζηνλ ηζνινγηζκφ
(εμαηξνπκέλσλ ησλ αθηλήησλ απφ εθπνηήζεηο) χςνπο €12 εθαη. (ζε ζχγθξηζε κε €13 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016),
(β) 636 αθίλεηα απφ εθπνηήζεηο ινγηζηηθήο αμίαο €161 εθαη. (ζε ζχγθξηζε κε 639 αθίλεηα απφ εθπνηήζεηο
ινγηζηηθήο αμίαο €164 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016), (γ) ζηνηρεία εθηφο ηζνινγηζκνχ χςνπο €115 εθαη. (ζε ζχγθξηζε
κε €119 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016) θαη (δ) έθζεζε δαλεηζκνχ ζε Διιεληθέο νληφηεηεο, ε νπνία απνηειεί κέξνο
ησλ ζπλήζσλ εξγαζηψλ ηεο Σξάπεδαο ζηελ Κχπξν, χςνπο €80 εθαη. (ζε ζχγθξηζε κε €81 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ
2016) θαη έθζεζε δαλεηζκνχ ζηελ Κχπξν κε εμαζθαιίζεηο ζηελ Διιάδα χςνπο €145 εθαη. (ζε ζχγθξηζε κε
€144 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016).
 Ρνπκαλία: Ζ ζπλνιηθή θαζαξή έθζεζε αλέξρεηαη ζε €221 εθαη. (ζε ζχγθξηζε κε €262 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016).
 ΢εξβία: Ζ ζπλνιηθή θαζαξή έθζεζε αλέξρεηαη ζε €42 εθαη., ζηα ίδηα επίπεδα κε ηελ θαζαξή έθζεζε ζηηο 30
Ηνπλίνπ 2016.
 Ρσζία: Ζ ελαπνκείλνπζα θαζαξή έθζεζε (ζηνηρεία πνπ αλαγλσξίδνληαη ζηνλ ηζνινγηζκφ θαη ζηνηρεία εθηφο
ηζνινγηζκνχ) αλέξρεηαη ζε €45 εθαη. ην γ’ ηξίκελν 2016, ζηα ίδηα επίπεδα κε ηελ θαζαξή έθζεζε ζηηο 30 Ηνπλίνπ
2016.
Α.2 Αλάιπζε Καηάζηαζεο Λνγαξηαζκνύ Απνηειεζκάησλ
Τα θαζαξά έζνδα από ηόθνπο ηνπ Σπγθξνηήκαηνο θαη ην θαζαξό επηηνθηαθό πεξηζώξην γηα ην ελληάκελν 2016
αλήιζαλ ζε €524 εθαη. θαη 3,51% αληίζηνηρα. Σα θαζαξά έζνδα απφ ηφθνπο γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζαλ ζε
€164 εθαη., κείσζε χςνπο 7%, ζε ζχγθξηζε κε €175 εθαη. ην β’ ηξίκελν 2016, αληηθαηνπηξίδνληαο ηε κείσζε ζην
ζχλνιν ησλ δαλείσλ θπξίσο ιφγσ ηεο αχμεζεο ησλ αλαδηαξζξψζεσλ, πεξηιακβαλνκέλσλ θαη ζπκθσληψλ
αληαιιαγήο ρξένπο κε αθίλεηα (debt for property swaps). Σν θαζαξφ επηηνθηαθφ πεξηζψξην γηα ην γ’ ηξίκελν 2016
αλήιζε ζε 3,35%, ζε ζχγθξηζε κε 3,55% γηα ην β’ ηξίκελν 2016.
Τα κε επηηνθηαθά έζνδα γηα ην ελληάκελν 2016 αλήιζαλ ζε €193 εθαη., κε ηα επαλαιακβαλφκελα έζνδα λα
απνηεινχληαη απφ θαζαξά έζνδα απφ δηθαηψκαηα θαη πξνκήζεηεο χςνπο €112 εθαη. θαη θαζαξά έζνδα απφ
αζθαιηζηηθέο εξγαζίεο χςνπο €35 εθαη. Σα κε επηηνθηαθά έζνδα γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζαλ ζε €71 εθαη.,
ζεκεηψλνληαο αχμεζε χςνπο 15% ζε ζχγθξηζε κε ην πξνεγνχκελν ηξίκελν, θπξίσο ιφγσ θεξδψλ χςνπο €9 εθαη.
απφ ηελ επαλαγνξά νκνιφγσλ ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο. Σα επαλαιακβαλφκελα έζνδα απνηεινχληαη απφ θαζαξά
10
Βιέπε Τπνζεκείσζε 8.
4
έζνδα απφ δηθαηψκαηα θαη πξνκήζεηεο θαη θαζαξά έζνδα απφ αζθαιηζηηθέο εξγαζίεο χςνπο €38 εθαη. θαη €10 εθαη.
γηα ην γ΄ ηξίκελν 2016, αληίζηνηρα. Σν ππφινηπν κέξνο ησλ κε επηηνθηαθψλ εζφδσλ11 γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζε
ζε θαζαξφ θέξδνο χςνπο €23 εθαη., απμεκέλν ιφγσ ηεο επαλαγνξάο νκνιφγσλ ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο ζε
ζχγθξηζε κε θαζαξφ θέξδνο χςνπο €14 εθαη. γηα ην β’ ηξίκελν 2016.
Τα ζπλνιηθά έζνδα12 γηα ην ελληάκελν 2016 αλήιζαλ ζε €717 εθαη., ζε ζχγθξηζε κε €786 εθαη. γηα ην ελληάκελν
2015, κείσζε χςνπο 9% ζε ζρέζε κε ην πξνεγνχκελν έηνο, κε ηε κείσζε ζηα ζπλνιηθά έζνδα λα αληηθαηνπηξίδεη
θπξίσο ηε κείσζε ζηα θαζαξά έζνδα απφ ηφθνπο. Σα ζπλνιηθά έζνδα γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 κεηψζεθαλ θαηά 1% ζε
ζχγθξηζε κε ην πξνεγνχκελν ηξίκελν θαη αλήιζαλ ζε €235 εθαη. (€238 εθαη. ην β΄ ηξίκελν 2016).
Τα ζπλνιηθά έμνδα γηα ην ελληάκελν 2016 αλήιζαλ ζε €299 εθαη., εθ ησλ νπνίσλ 57% αθνξά θφζηνο πξνζσπηθνχ
(€171 εθαη.) θαη 43% αθνξνχλ άιια ιεηηνπξγηθά έμνδα (€128 εθαη.). Ο δείθηεο θφζηνο πξνο έζνδα γηα ην ελληάκελν
2016 αλήιζε ζε 42%. Σα ζπλνιηθά έμνδα γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζαλ ζε €97 εθαη., ζε ζχγθξηζε κε €103 εθαη. ην
πξνεγνχκελν ηξίκελν, κείσζε χςνπο 5%, θπξίσο ιφγσ ηεο κείσζεο χςνπο 7% ηνπ θφζηνπο πξνζσπηθνχ
αληηθαηνπηξίδνληαο ην απνηέιεζκα ηνπ ΢ρεδίνπ Δζεινχζηαο Απνρψξεζεο (΢ΔΑ) ην νπνίν νινθιεξψζεθε ην β΄
ηξίκελν 2016. Ο δείθηεο θφζηνο πξνο έζνδα γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζε ζην 41%, ζε ζχγθξηζε κε 43% ην β’
ηξίκελν 2016.
Τα θέξδε πξηλ ηηο πξνβιέςεηο θαη ηηο απνκεηώζεηο13, ηα έμνδα ζπκβνύισλ, ην Σρέδην Δζεινύζηαο
Απνρώξεζεο, ηα άιια έμνδα αλαδηάξζξσζεο θαη ηηο κε ζπλερηδόκελεο δξαζηεξηόηεηεο γηα ην ελληάκελν 2016
αλήιζαλ ζε €418 εθαη., ζε ζχγθξηζε κε €490 εθαη. ηελ αληίζηνηρε πεξίνδν ηνπ πξνεγνχκελνπ έηνπο,
αληηθαηνπηξίδνληαο θπξίσο ηε κείσζε ζηα θαζαξά έζνδα απφ ηφθνπο. Σα θέξδε πξηλ ηηο πξνβιέςεηο θαη ηηο
απνκεηψζεηο14, ηα έμνδα ζπκβνχισλ, ην ΢ρέδην Δζεινχζηαο Απνρψξεζεο, ηα άιια έμνδα αλαδηάξζξσζεο θαη ηηο κε
ζπλερηδφκελεο δξαζηεξηφηεηεο γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζαλ ζε €138 εθαη., ζε ζχγθξηζε κε €135 εθαη. γηα ην β’
ηξίκελν 2016, ζεκεηψλνληαο αχμεζε χςνπο 2% ζε ζρέζε κε ην πξνεγνχκελν ηξίκελν, σο απνηέιεζκα ηεο κείσζεο
ζηα θαζαξά έζνδα απφ ηφθνπο, ησλ πςειψλ θεξδψλ απφ άιια ρξεκαηννηθνλνκηθά κέζα θαη ηεο κείσζεο θφζηνπο
πξνζσπηθνχ.
Η ρξέσζε πξνβιέςεσλ γηα απνκείσζε δαλείσλ (ζπλερηδόκελεο δξαζηεξηόηεηεο) κείνλ θέξδε/(δεκηέο) από
απναλαγλώξηζε δαλείσλ θαη αιιαγέο ζηηο αλακελόκελεο ηακεηαθέο ξνέο γηα ην ελληάκελν 2016 αλήιζαλ ζε
€267 εθαη. Ζ ρξέσζε πξνβιέςεσλ γηα απνκείσζε δαλείσλ (ζπλερηδφκελεο δξαζηεξηφηεηεο) κείνλ θέξδε/(δεκηέο) απφ
απναλαγλψξηζε δαλείσλ θαη αιιαγέο ζηηο αλακελφκελεο ηακεηαθέο ξνέο γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζαλ ζε €109
εθαη., ζε ζχγθξηζε κε €96 εθαη. ην β’ ηξίκελν 2016. Ζ εηεζηνπνηεκέλε ρξέσζε πξνβιέςεσλ γηα ην ελληάκελν 2016
αλήιζε ζε 1,6%15 επί ηνπ ζπλφινπ ησλ δαλείσλ ζε ζχγθξηζε κε 1,4% γηα ην α’ εμάκελν 2016. ΢ηηο 30 ΢επηεκβξίνπ
2016, νη ζπζζσξεπκέλεο πξνβιέςεηο, πεξηιακβαλνκέλεο ηεο αλαπξνζαξκνγήο ζηελ εχινγε αμία θαηά ηελ αξρηθή
αλαγλψξηζε16, αλήιζαλ ζε €4.703 εθαη.17 (ζε ζχγθξηζε κε €4.875 εθαη. ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016) θαη αληηπξνζσπεχνπλ
ην 22,8% επί ηνπ ζπλφινπ ησλ δαλείσλ (ζε ζχγθξηζε κε 23,1% ζηηο 30 Ηνπλίνπ 2016).
Οη απνκεηώζεηο άιισλ ρξεκαηννηθνλνκηθώλ θαη κε ρξεκαηννηθνλνκηθώλ πεξηνπζηαθώλ ζηνηρείσλ γηα ην
ελληάκελν 2016 αλήιζαλ ζε €34 εθαη. Οη απνκεηψζεηο άιισλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαη κε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ
πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζαλ ζε €12 εθαη., ζε ζχγθξηζε κε €14 εθαη. ην β’ ηξίκελν 2016,
πεξηιακβαλνκέλνπ ηεο απνκείσζεο απνζεκάησλ αθηλήησλ ζε Κχπξν, Διιάδα θαη Ρνπκαλία.
Τα θέξδε κεηά ηε θνξνινγία πξηλ ηα έμνδα ζπκβνύισλ, ην Σρέδην Δζεινύζηαο Απνρώξεζεο, ηα άιια έμνδα
αλαδηάξζξσζεο, ηηο κε ζπλερηδόκελεο δξαζηεξηόηεηεο θαη θαζαξά θέξδε από πώιεζε κε θύξησλ
πεξηνπζηαθώλ ζηνηρείσλ γηα ην ελληάκελν 2016 αλήιζαλ ζε €101 εθαη. Σα θέξδε κεηά ηε θνξνινγία πξηλ ηα έμνδα
ζπκβνχισλ, ην ΢ρέδην Δζεινχζηαο Απνρψξεζεο, ηα άιια έμνδα αλαδηάξζξσζεο, ηηο κε ζπλερηδφκελεο
δξαζηεξηφηεηεο θαη θαζαξά θέξδε απφ πψιεζε κε θχξησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζαλ
ζε €16 εθαη., ζε ζχγθξηζε κε €17 εθαη. ην β’ ηξίκελν 2016.
Τα έμνδα ζπκβνύισλ, ην Σρέδην Δζεινύζηαο Απνρώξεζεο θαη ηα άιια έμνδα αλαδηάξζξσζεο18 γηα ην
ελληάκελν 2016 αλήιζαλ ζε €98 εθαη. Σα έμνδα ζπκβνχισλ, ην ΢ρέδην Δζεινχζηαο Απνρψξεζεο θαη ηα άιια έμνδα
αλαδηάξζξσζεο γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζαλ ζε €11 εθαη. ζε ζχγθξηζε κε €70 εθαη. ην β΄ ηξίκελν 2016.
Σα κε επηηνθηαθά έζνδα απνηεινχληαη απφ θαζαξά θέξδε/(δεκηέο) απφ δηαπξαγκάηεπζε ζπλαιιάγκαηνο, θαζαξά θέξδε/(δεκηέο) απφ άιια ρξεκαηννηθνλνκηθά κέζα,
θέξδε/(δεκηέο) απφ επαλεθηίκεζε θαη πψιεζε επελδχζεσλ ζε αθίλεηα θαη δηάζεζε απνζεκάησλ αθηλήησλ, θαη ινηπά έζνδα.
12
Σα ζπλνιηθά έζνδα απνηεινχληαη απφ ηα θαζαξά έζνδα απφ ηφθνπο θαη ηα κε επηηνθηαθά έζνδα.
13
Απνηεινχληαη απφ πξνβιέςεηο γηα απνκείσζε δαλείσλ θαη απνκεηψζεηο άιισλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαη κε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, κείνλ
θέξδε/(δεκηέο) απφ απναλαγλψξηζε δαλείσλ θαη αιιαγέο ζηηο αλακελφκελεο ηακεηαθέο ξνέο.
14
Βιέπε Τπνζεκείσζε 13.
15
Ζ ρξέσζε πξνβιέςεσλ επί ηνπ ζπλφινπ ησλ δαλείσλ νξίδεηαη σο νη πξνβιέςεηο γηα απνκείσζε δαλείσλ, θαη θέξδε απφ απναλαγλψξηζε δαλείσλ θαη αιιαγέο ζηηο
αλακελφκελεο ηακεηαθέο ξνέο σο πξνο ην κέζν φξν ηνπ ζπλφινπ ησλ δαλείσλ (φπσο νξίδεηαη ζηελ Τπνζεκείσζε 4).
16
Πεξηιακβάλνπλ ηελ αλαπξνζαξκνγή ζηελ εχινγε αμία θαηά ηελ αξρηθή αλαγλψξηζε ζε ζρέζε κε ηα δάλεηα πνπ απνθηήζεθαλ απφ ηε Λατθή Σξάπεδα (ε δηαθνξά κεηαμχ
ηνπ ζπκβαηηθνχ νθεηιφκελνπ πνζνχ θαη ηεο εχινγεο αμίαο ησλ δαλείσλ θαηά ηελ εκεξνκελία εμαγνξάο) θαη πξνβιέςεηο γηα ζηνηρεία εθηφο ηζνινγηζκνχ (ελδερφκελεο θαη
αλεηιεκκέλεο ππνρξεψζεηο).
17
Ζ κείσζε ζηηο ζπζζσξεπκέλεο πξνβιέςεηο χςνπο €172 εθαη. νθείιεηαη θπξίσο ζηηο απμεκέλεο αλαδηαξζξψζεηο γηα ην ηξίκελν. (Ζ κείσζε θαηά ην πξνεγνχκελν ηξίκελν
αλεξρφηαλ ζε €201 εθαη.)
18
Σα έμνδα ζπκβνχισλ, ην ΢ρέδην Δζεινχζηαο Απνρψξεζεο θαη άιια έμνδα αλαδηάξζξσζεο απνηεινχληαη θπξίσο απφ 1) ην θφζηνο εμσηεξηθψλ ζπκβνχισλ πνπ αθνξά: i)
ηελ πψιεζε δξαζηεξηνηήησλ θαη κε θχξησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ (ii) ηέιε γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο αλαδηάξζξσζεο δαλείσλ πειαηψλ, ηα νπνία δελ είλαη κέξνο ηνπ
πξαγκαηηθνχ επηηνθίνπ θαη (iii) ηελ αλακελφκελε εηζαγσγή ζην Υξεκαηηζηήξην Αμηψλ ηνπ Λνλδίλνπ θαη 2) θφζηνο ΢ρεδίνπ Δζεινχζηαο Απνρψξεζεο.
11
5
Αλαπξνζαξκφδνληαο γηα ηα κε επαλαιακβαλφκελα έμνδα ηνπ ΢ρεδίνπ Δζεινχζηαο Απνρψξεζεο ην β’ ηξίκελν 2016,
ηα έμνδα ζπκβνχισλ, ην ΢ρέδην Δζεινχζηαο Απνρψξεζεο θαη ηα άιια έμνδα αλαδηάξζξσζεο παξακέλνπλ ζηαζεξά
ζε ζρέζε κε ην πξνεγνχκελν ηξίκελν (€13 εθαη. ην β’ ηξίκελν 2016). Τα θαζαξά θέξδε από πώιεζε κε θύξησλ
πεξηνπζηαθώλ ζηνηρείσλ γηα ην ελληάκελν 2016 χςνπο €59 εθαη. ζρεηίδνληαη θπξίσο κε θέξδε πνπ πξνέθπςαλ απφ
ηελ πψιεζε επέλδπζεο ζηε Visa Europe θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ β’ ηξηκήλνπ 2016.
Σα θέξδε κεηά ηε θνξνινγία πνπ αλαινγνύλ ζηνπο ηδηνθηήηεο ηεο Τξάπεδαο γηα ην ελληάκελν 2016, αλήιζαλ ζε
€62 εθαη. Σα θέξδε κεηά ηε θνξνινγία πνπ αλαινγνχλ ζηνπο ηδηνθηήηεο ηεο Σξάπεδαο γηα ην γ’ ηξίκελν 2016 αλήιζαλ
ζε €5 εθαη., ζε ζχγθξηζε κε θέξδνο χςνπο €6 εθαη. ην β’ ηξίκελν 2016.
Β. Πξννπηηθέο
Σν ΢πγθξφηεκα ζπλερίδεη ηελ πινπνίεζε ησλ ζηξαηεγηθψλ ηνπ ζηφρσλ κε ζθνπφ λα θαηαζηεί έλα πην δπλαηό
πηζησηηθό ίδξπκα, ηθαλό λα ζηεξίμεη ηελ αλάθακςε ηεο Κππξηαθήο νηθνλνκίαο θαη λα δεκηνπξγήζεη αμία γηα
ηνπο κεηφρνπο ηνπ ζην κεζνπξφζεζκν δηάζηεκα.
Οη βαζηθνί ζηξαηεγηθνί ζηφρνη ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο είλαη:
 Σεκαληηθή κείσζε ηνπ πξνβιεκαηηθνχ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ
 Οκαινπνίεζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο δνκήο θαη πιήξεο απνπιεξσκή ηεο ρξεκαηνδόηεζεο από ηνλ ΔLΑ
 Γηαηήξεζε θαηάιιειεο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο κε ηελ εζσηεξηθή δεκηνπξγία θεθαιαίσλ
 Δπηθέληξσζε ζε θύξηεο δξαζηεξηόηεηεο ζηελ Κύπξν θαη ζην Ηλσκέλν Βαζίιεην
 Δπίηεπμε ελόο νξζνινγηζηηθνύ κνληέινπ ιεηηνπξγίαο
 Γεκηνπξγία αμίαο γηα ηνπο κεηφρνπο θαη γηα άιια ελδηαθεξφκελα κέξε
Σν ΢πγθξφηεκα είλαη επηθεληξσκέλν ζηηο θχξηεο δξαζηεξηφηεηεο ζηελ Κχπξν, νη νπνίεο αληηπξνζσπεχνπλ ην 91%
ησλ δαλείσλ θαη ην 91% ησλ θαηαζέζεσλ. Η ρξεκαηννηθνλνκηθή επίδνζε ηνπ Σπγθξνηήκαηνο είλαη άκεζα
ζπλδεδεκέλε κε ηελ αλάπηπμε ηεο Κππξηαθήο νηθνλνκίαο. Ζ αλάπηπμε ηεο Κππξηαθήο νηθνλνκίαο επηηαρχλζεθε
ην πξψην εμάκελν ηνπ 2016 κε ην πξαγκαηηθφ ΑΔΠ λα ζεκεηψλεη άλνδν ηεο ηάμεο ηνπ 2,7% ζε ζρέζε κε ην
αληίζηνηρν εμάκελν ηνπ 2015 ιακβάλνληαο ππφςε ηηο επνρηθέο δηαθπκάλζεηο. Ζ αχμεζε είρε επξεία βάζε κε φινπο
ζρεδφλ ηνπο ηνκείο λα ζπκκεηέρνπλ, πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ θαηαζθεπψλ θαη ηεο βηνκεραλίαο. Ζ ηνπξηζηηθή
δξαζηεξηφηεηα ήηαλ έληνλε κε ηηο αθίμεηο λα ζεκεηψλνπλ άλνδν χςνπο 19,2% κέρξη ηνλ Αχγνπζην θαη ηηο ηνπξηζηηθέο
εηζπξάμεηο λα ζεκεηψλνπλ άλνδν χςνπο 13,7% κέρξη ηνλ Ηνχλην. Ζ αλάπηπμε εληζρχζεθε πεξαηηέξσ κε ηελ πηψζε
ηεο αλεξγίαο, ηνλ ζρεδφλ ηζνδπγηζκέλν θξαηηθφ πξνυπνινγηζκφ, ηε ζηαζεξή βειηίσζε ηνπ ηξαπεδηθνχ ηνκέα, θαη ηηο
αλαβαζκίζεηο ζηηο αμηνινγήζεηο πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο. Σνλ ΢επηέκβξην ηνπ 2016, ν
νίθνο S&P Global αλαβάζκηζε ηελ αμηνιφγεζε ηνπ καθξνπξφζεζκνπ ρξένπο ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο ζε ‘ΒΒ’, κε
ζεηηθή πξννπηηθή, γηα λα αληηθαηνπηξίζεη ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε ηεο Κχπξνπ θαη ηε κείσζε ηνπ ρξένπο, θαζψο θαη
ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ ελεξγεηηθνχ ζηνλ ηξαπεδηθφ ηνκέα. Σνλ Οθηψβξην ηνπ 2016, ν νίθνο Fitch αλαβάζκηζε
ηε καθξνπξφζεζκε αμηνιφγεζε αζέηεζεο ππνρξεψζεσλ ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο ζε ‘ΒΒ-’, κε ζεηηθή πξννπηηθή,
γηα λα αληηθαηνπηξίζεη ηε ζπλερηδφκελε πξφνδν πνπ ζεκείσζε ην θξάηνο ζε ζέκαηα νηθνλνκηθήο πξνζαξκνγήο, ηδίσο
φζνλ αθνξά ηελ νηθνλνκηθή αλάθακςε, ηελ ελδπλάκσζε ηνπ ηξαπεδηθνχ ηνκέα θαη ηε δεκνζηνλνκηθή δηαρείξηζε. Σνλ
Ννέκβξην 2016, ν νίθνο αμηνιφγεζεο Moody’s Investors Service βειηίσζε ηνλ πηζηνιεπηηθφ νξίδνληα ηεο Κππξηαθήο
Γεκνθξαηίαο απφ ζηαζεξφ ζε ζεηηθφ. Απηέο νη αλαβαζκίζεηο αληηθαηνπηξίδνπλ ηελ νηθνλνκηθή αλάθακςε πνπ
απνδείρηεθε ηζρπξφηεξε απφ φηη αλακελφηαλ, ηε βειηίσζε ηεο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο ηνπ θξάηνπο θαη ηε
βειηίσζε ζηνλ ηξαπεδηθφ ηνκέα.
Οη πξννπηηθέο ηεο Κππξηαθήο νηθνλνκίαο ην δεχηεξν κηζφ ηνπ 2016 θαη κεζνπξφζεζκα παξακέλνπλ ζεηηθέο θαη
ππνζηεξίδνληαη απφ ηηο ηζρπξέο επηδφζεηο ηνπ ηνπξηζηηθνχ θιάδνπ, δηάθνξα πξνγξακκαηηζκέλα επελδπηηθά ζρέδηα,
πεξηιακβαλνκέλσλ ηνπ θαδίλνπ θαη άιισλ έξγσλ ππνδνκήο ζηνπο θιάδνπο ηνπξηζκνχ θαη ελέξγεηαο, θαζψο θαη ηεο
κνλαδηθήο ζέζεο ηεο Κχπξνπ σο πεξηθεξεηαθφ θέληξν γηα παξνρή ππεξεζηψλ.
Οη άκεζεο ζπλέπεηεο γηα ηελ Κχπξν απφ ην απνηέιεζκα ηνπ δεκνςεθίζκαηνο ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην γηα έμνδν απφ
ηελ ΔΔ, ζα πξνέιζνπλ θπξίσο απφ ηελ ηνπξηζηηθή δξαζηεξηφηεηα ε νπνία ζα εμαξηεζεί απφ ην κέγεζνο θαη ηε
δηάξθεηα ηεο ππνηίκεζεο ηεο Αγγιηθήο ΢ηεξιίλαο έλαληη ηνπ Δπξψ, ή απφ κία πηζαλή νηθνλνκηθή χθεζε ζην Ζλσκέλν
Βαζίιεην. Ζ πηζαλή κείσζε ζηηο αθίμεηο ησλ ηνπξηζηψλ απφ ην Ζλσκέλν Βαζίιεην δχλαηαη λα πεξηνξηζηεί ηνπιάρηζην
ελ κέξεη απφ ηελ αχμεζε ησλ αθίμεσλ απφ άιινπο πξννξηζκνχο, θαζψο κπνξεί λα ζπλερίζεη λα παξαηεξείηαη
κεηαθίλεζε ηεο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο ζηε γχξσ πεξηνρή. Οη παξάγνληεο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα επεξεάζνπλ αξλεηηθά
ηηο πξνβιέςεηο γηα βειηίσζε ηεο νηθνλνκίαο ζρεηίδνληαη κε ην πςειφ επίπεδν ησλ πξνβιεκαηηθψλ δαλείσλ θαη ηελ
επηδείλσζε ηνπ εμσηεξηθνχ πεξηβάιινληνο.
Η αληηκεηώπηζε ησλ πξνβιεκαηηθώλ δαλείσλ ηνπ Σπγθξνηήκαηνο παξακέλεη ε θνξπθαία πξνηεξαηόηεηα γηα
ηε Γηεύζπλζε ηνπ Σπγθξνηήκαηνο. Σν ΢πγθξφηεκα ζπλερίδεη λα ζεκεηψλεη ζηαζεξή πξφνδν ζε φιεο ηηο
παξακέηξνπο επηκέηξεζεο ηεο πνηφηεηαο ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ κε ηε δπλακηθή ζηηο αλαδηαξζξψζεηο λα
ζπλερίδεηαη. Σν ΢πγθξφηεκα πξνρψξεζε κε επηηπρία ζε βηψζηκεο ιχζεηο αλαδηάξζξσζεο δαλείσλ, χςνπο θαηά κέζσ
φξν €1 δηο ην ηξίκελν απφ ηνλ Ηαλνπάξην 2015 ζην επξχηεξν θάζκα ηνπ πξνβιεκαηηθνχ ηεο ραξηνθπιαθίνπ.
6
Παξαηεξείηαη ζηξνθή επηθέληξσζεο πξνο ην ραξηνθπιάθην Αλάθηεζεο Υξεψλ, κε ηελ αλάθηεζε ησλ ρξεψλ λα γίλεηαη
κέζσ ηεο θαηάζρεζεο θαη άιισλ δηαζέζηκσλ κέζσλ, νχησο ψζηε λα δνζνχλ ιχζεηο ζε πξνβιεκαηηθέο ππνζέζεηο θαη
κε ζπλεξγάζηκνπο δαλεηνιήπηεο. Καηά ηνπο πξψηνπο ελληά κήλεο ηνπ 2016, ην ραξηνθπιάθην ηεο αλάθηεζεο ρξεψλ
απνκνριεχζεθε θαηά €0,7 δηο. ΢πλνιηθά, θαηά ηελ πεξίνδν απφ 1 Ηαλνπαξίνπ 2015 κέρξη 30 Ηνπλίνπ 2016, αλαινγνχλ
ζηελ Σξάπεδα πεξίπνπ ηα δχν ηξίηα ηεο κείσζεο ησλ ΜΔΓ (βάζεη ΔΑΣ) ζηελ Κχπξν, απνδεηθλχνληαο ηελ
απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ζηξαηεγηθήο ηεο ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ κε εμππεξεηνχκελσλ δαλείσλ κέζσ κηαο
αθνζησκέλεο ΓΑΑΥ. Αλακέλεηαη πεξαηηέξσ κείσζε ησλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ θαηά ηα
επφκελα ηξίκελα ηνπ 2016, αληηθαηνπηξίδνληαο ηε κείσζε ζηε δεκηνπξγία λέσλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ
90 εκεξψλ, ηε δπλακηθή ησλ αλαδηαξζξψζεσλ, ηελ εθαξκνγή ησλ λνκνζεηηθψλ κεηαξξπζκίζεσλ ζπγθεθξηκέλα ηνπ
λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ γηα ηηο εθπνηήζεηο θαη ηελ αθεξεγγπφηεηα, ην λνκνζρέδην γηα ηελ πψιεζε δαλείσλ, ηα
θνξνινγηθά θίλεηξα γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο αλαδηάξζξσζεο ρξένπο θαη ηε βειηίσζε ησλ νηθνλνκηθψλ θαη
ιεηηνπξγηθψλ ζπλζεθψλ ζηελ Κχπξν. Ζ Μνλάδα Γηαρείξηζεο Αθηλήησλ (REMU) ζπζηάζεθε ζηελ αξρή ηνπ έηνπο γηα
ηελ παξνρή κηαο πην επαγγεικαηηθήο πξνζέγγηζεο ζηελ παξαιαβή, δηαρείξηζε θαη δηάζεζε ησλ αθηλήησλ απφ
εθπνηήζεηο θαη αλακέλεηαη λα ζπκβάιεη ζηελ επηηάρπλζε ηεο δηαδηθαζίαο αλάθακςεο.
Πξνθεηκέλνπ λα νκαινπνηήζεη ηε ρξεκαηνδνηηθή ηεο δνκή θαη λα απνπιεξώζεη πιήξσο ηε ρξεκαηνδόηεζε
από ηνλ ELA, ε Σξάπεδα εληείλεη ηηο πξνζπάζεηέο ηεο γηα πξνζέιθπζε λέσλ θαηαζέζεσλ, αμηνπνηψληαο ηελ
απμαλφκελε εκπηζηνζχλε ησλ πειαηψλ πξνο ηελ Σξάπεδα θαη ηηο βειηησκέλεο καθξννηθνλνκηθέο ζπλζήθεο. Καηά ηε
δηάξθεηα ηνπ έηνπο, ε Σξάπεδα πξνρψξεζε ζηε πξνψζεζε λέσλ θαηαζεηηθψλ πξντφλησλ ηα νπνία ζηνρεχνπλ ζηελ
πξνζέιθπζε θαηαζεηψλ απφ ηελ εγρψξηα θαη δηεζλή αγνξά. Ζ ηζρπξή θεθαιαηαθή ζέζε ηεο Σξάπεδαο θαη ε ζπλνιηθά
βειηησκέλε ρξεκαηννηθνλνκηθή ηεο ζέζε απμάλνπλ ηηο επηινγέο ρξεκαηνδόηεζήο ηεο θαη δηεπθνιύλνπλ ηελ
πξόζβαζή ηεο ζηηο δηεζλείο αγνξέο γηα άληιεζε ρξεκαηνδόηεζεο, αλάινγα κε ηηο ζπλζήθεο αγνξάο θαη ην
επελδπηηθφ ελδηαθέξνλ. Μέρξη ζηηγκήο ε Σξάπεδα θαηάθεξε λα κεηψζεη κε επηηπρία ηελ εμάξηεζή ηεο ζηε
ρξεκαηνδφηεζε απφ ηνλ ELA, κε ηε ζπλνιηθή κείσζε λα αλέξρεηαη ζήκεξα ζην €10,6 δηο. Ζ ρξεκαηνδφηεζε απφ ηνλ
ELA κεηψζεθε ζε ιηγφηεξν απφ €1 δηο θαη αλακέλεηαη λα απνπιεξσζεί πιήξσο ζηηο αξρέο ηνπ επφκελνπ έηνπο.
Ζ Σξάπεδα ζεσξεί φηη είλαη επαξθψο θεθαιαηνπνηεκέλε, ιακβάλνληαο ππφςε ην πξνθίι θηλδχλνπ ηεο, ην χςνο ησλ
πξνβιεκαηηθψλ δαλείσλ ηεο, ην νηθνλνκηθφ πεξηβάιινλ θαη ηηο ηζρχνπζεο ξπζκηζηηθέο απαηηήζεηο. Παξφιν πνπ ε
Σξάπεδα ζεσξεί φηη ηα ζεκεξηλά επίπεδα ησλ Κεθαιαίσλ Κνηλψλ Μεηνρψλ Καηεγνξίαο 1 είλαη θαηάιιεια θάησ απφ
απηέο ηηο πεξηζηάζεηο, ε Σξάπεδα ζπλερίδεη λα αλαδεηεί επθαηξίεο γηα λα βειηηζηνπνηήζεη ην χςνο θαη ηε ζχλζεζε ησλ
ππνρξεψζεψλ ηεο, ιακβάλνληαο ππφςε ηηο πθηζηάκελεο θαη πξνζερείο ξπζκηζηηθέο απαηηήζεηο,
ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ Διάρηζησλ Απαηηήζεσλ γηα Ίδηα Κεθάιαηα θαη Δπηιέμηκσλ Τπνρξεψζεσλ («ΔΑΔΤ»).
Παξφιν πνπ ε αθξηβήο αλαθνξά θαη ν ηειηθφο νξηζκφο ησλ ΔΑΔΤ ηεο Σξάπεδαο δελ έρνπλ αθφκα θαζνξηζηεί, ε
Σξάπεδα ζπλερίδεη λα αμηνινγεί δηάθνξεο ρξεκαηνδνηηθέο επηινγέο (ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο έθδνζεο νκνινγηαθνχ
δαλείνπ (senior debt) ή/θαη θεθαιαίσλ κεησκέλεο εμαζθάιηζεο (subordinated capital instruments)) ελ αλακνλή ησλ ελ
ιφγσ απαηηήζεσλ θαη γηα ηελ πεξαηηέξσ ελίζρπζε ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο.
Σηξαηεγηθή επηθέληξσζεο θαη αλακόξθσζεο ηνπ επηρεηξεκαηηθνύ κνληέινπ γηα αλάπηπμε ησλ θύξησλ
δξαζηεξηνηήησλ ζηελ Κύπξν είλαη κέζσ κηαο πνιηηηθήο ζπλεηνύ λένπ δαλεηζκνύ θαη αλάπηπμεο ησλ
δξαζηεξηνηήησλ ζην Ηλσκέλν Βαζίιεην. Ζ αλάπηπμε λένπ δαλεηζκνχ επηθεληξψλεηαη ζε επηιεγκέλνπο θιάδνπο
ηεο νηθνλνκίαο, νη νπνίνη είλαη ζπκβαηνί κε ην πξνθίι θηλδχλνπ ηεο Σξάπεδαο, φπσο ν ηνπξηζκφο, ην εκπφξην, νη
επαγγεικαηηθέο ππεξεζίεο, ν ηνκέαο ηεο ηερλνινγίαο, ηεο πιεξνθνξηθήο/επηθνηλσλίαο, ηεο ελέξγεηαο, ηεο
εθπαίδεπζεο θαη ησλ νηθνινγηθψλ έξγσλ. Σν ΢πγθξφηεκα επηδηψθεη ζηνρεπκέλε αλάπηπμε ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην,
επηθεληξψλνληαο ηηο πξνζπάζεηέο ηνπ γηα ζπλεξγαζία κε επηρεηξεκαηίεο θαη κε ηδηφθηεηεο επηρεηξήζεηο. Μέζσ
επηιεθηηθήο παξνπζίαο ζε Λνλδίλν θαη Μπέξκηγρακ θαη κε ρξεκαηνδφηεζε απφ ηε ιηαληθή αγνξά, ε ζηξαηεγηθή ζην
Ζλσκέλν Βαζίιεην είλαη ε αλάπηπμε ησλ εξγαζηψλ ηνπ ζηελ αγνξά αθηλήησλ, ζπγθεθξηκέλα ζηελ αγνξά
επαγγεικαηηθήο ζηέγεο, ηελ αγνξά-πξνο-ελνηθίαζε θαη ηε δηεχξπλζε πξνζθνξάο πξντφλησλ ζηελ αγνξά ζηεγαζηηθψλ
δαλείσλ, ινγαξηαζκψλ ηακηεπηεξίνπ, ηξερνχκελσλ ινγαξηαζκψλ θαη πξντφλησλ γηα κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο,
επαγγεικαηίεο θαη γηα Κχπξηνπο θάηνηθνπο.
Ζ Γηνίθεζε επηθεληξψλεηαη επίζεο ζηε δεκηνπξγία κηαο νξζνινγηζηηθήο ηξάπεδαο, κέζσ ηεο δηάζεζεο κε θχξησλ
πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ηεο δηαθνξνπνίεζεο ησλ εζφδσλ κέζσ ηεο αχμεζεο ησλ πξνκεζεηψλ θαη δηθαησκάησλ απφ
δηεζλείο ππεξεζίεο θαη ζπλαιιαγέο, ηεο δηαρείξηζεο πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κέζσ ππεξεζηψλ wealth management
θαη αζθαιεηψλ. Οη αζθαιηζηηθέο εηαηξίεο ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο, EuroLife θαη Γεληθέο Αζθάιεηεο Κχπξνπ, νη νπνίεο
δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ Κιάδν Εσήο θαη Γεληθφ Κιάδν αληίζηνηρα, θαηέρνπλ εγεηηθή ζέζε ζηελ Κππξηαθή
αζθαιηζηηθή βηνκεραλία, κε ηηο δξαζηεξηφηεηεο απηέο λα παξέρνπλ επαλαιακβαλφκελα εηζνδήκαηα θαη σο εθ ηνχηνπ
δηαθνξνπνηνχλ πεξαηηέξσ ηηο ξνέο εηζνδεκάησλ ηεο Σξάπεδαο. Σα θαζαξά έζνδα απφ αζθαιηζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο
κείνλ απαηηήζεηο θαη πξνκήζεηεο γηα ην ελληάκελν ηνπ 2016 αλήιζαλ ζε €35 εθαη. ζε ζχγθξηζε κε €32 εθαη. ην
ελληάκελν ηνπ 2015.
Ζ Σξάπεδα ζπλερίδεη λα δηαηεξεί ηελ εγεηηθή ηεο ζέζε ζην Κππξηαθό ηξαπεδηθό ζύζηεκα. Ζ εληζρπκέλε
θεθαιαηαθή ζέζε ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο θαη ε βειηίσζε ηεο ξεπζηφηεηάο ηνπ, ζηεξίδνπλ ηηο πξνζπάζεηεο
ρξεκαηνδόηεζεο ζε ππνζρόκελνπο ηνκείο ηεο εγρώξηαο νηθνλνκίαο κέζσ ησλ θύξησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο,
γηα ζηήξημε επηρεηξεκαηηώλ ζην Ηλσκέλν Βαζίιεην κέζσ ηεο ζπγαηξηθήο ηεο ζην Ηλσκέλν Βαζίιεην θαη γηα
ηε δεκηνπξγία αμίαο γηα ηνπο κεηόρνπο θαη γηα άιια ελδηαθεξόκελα κέξε. Απφ ηελ αξρή ηνπ έηνπο, ην
7
΢πγθξφηεκα παξείρε λέα δάλεηα χςνπο πέξαλ ηνπ €1 δηο θπξίσο ζε ππνζρφκελνπο ηνκείο ηεο εγρψξηαο νηθνλνκίαο
κέζσ ησλ θχξησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο θαη ζε ζηήξημε επηρεηξεκαηηψλ ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην κέζσ ηεο ζπγαηξηθήο ηεο
ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην, θαη επηδηψθεη ελεξγά ηελ παξνρή πεξαηηέξσ πίζησζεο ζε βηψζηκεο επηρεηξήζεηο θαη ηδηψηεο.
Η Τξάπεδα ππνβάιιεη αίηεζε γηα εηζαγσγή ησλ κεηνρώλ ηεο ζην Χξεκαηηζηήξην Αμηώλ ηνπ Λνλδίλνπ θαη
ζην Χξεκαηηζηήξην Αμηώλ Κύπξνπ κέζσ κεηξηθήο εηαηξίαο
Ζ Σξάπεδα ζήκεξα αλαθνηλψλεη φηη πξνρσξεί ζηελ ππνβνιή αίηεζεο γηα εηζαγσγή ησλ κεηνρώλ ηεο ζηε
standard θαηεγνξία ηνπ Χξεκαηηζηεξίνπ Αμηώλ ηνπ Λνλδίλνπ (London Stock Exchange, LSE). Σν
΢πγθξφηεκα πξνηίζεηαη λα δηαηεξήζεη ηε δηαπξαγκάηεπζε ησλ κεηνρψλ ηνπ ζην Υξεκαηηζηήξην Αμηψλ Κχπξνπ
θαη δελ ζα δηαηεξήζεη ηε δηαπξαγκάηεπζε ησλ κεηνρψλ ηνπ ζην Υξεκαηηζηήξην Αζελψλ. Ζ εηζαγσγή ησλ
κεηνρψλ ζην LSE ζπλάδεη κε ηε καθξνπξφζεζκε ζηξαηεγηθή δέζκεπζε ηεο Σξάπεδαο γηα εηζαγσγή ησλ
κεηνρψλ ηεο ζε κεγάιν Δπξσπατθφ ρξεκαηηζηήξην. Ζ Σξάπεδα εμαθνινπζεί λα εξγάδεηαη γηα εηζαγσγή ησλ
κεηνρψλ ηεο ζηελ premium θαηεγνξία ηνπ LSE, θαη πξνηίζεηαη λα πξνρσξήζεη ζηελ ππνβνιή αίηεζεο γηα
εηζαγσγή ζηελ θαηεγνξία απηή ζην κέιινλ, κε ζηφρν λα ζεσξεζεί επηιέμηκε γηα ζπκπεξίιεςε ζηνπο δείθηεο
FTSE UK. Οη εξγαζίεο ζπλερίδνληαη θαη ε εηζαγσγή ζηε standard θαηεγνξία ηνπ LSE απνηειεί ελδηάκεζν ζηάδην
απηήο ηεο καθξνρξφληαο πνξείαο ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο.
Γηα λα θαηαζηεί επηιέμηκε γηα κειινληηθή ζπκπεξίιεςή ηεο ζηνπο δείθηεο FTSE UK, θαηφπηλ εηζαγσγήο ησλ
κεηνρψλ ζηελ premium θαηεγνξία ηνπ LSE, ε Τξάπεδα απνθάζηζε ηελ ίδξπζε λέαο κεηξηθήο εηαηξείαο
ζηελ Ιξιαλδία, ε νπνία πιεξνί ηα ζρεηηθά θξηηήξηα. Ζ εηαηξεία Bank of Cyprus Holdings plc ζπζηάζεθε ζηελ
Ηξιαλδία, λσξίηεξα εληφο ηνπ έηνπο, γηα ηνλ ζθνπφ απηφ. Η λέα κεηξηθή εηαηξεία αλακέλεηαη λα θαηέρεη όιεο
ηηο πθηζηάκελεο κεηνρέο ηεο Τξάπεδαο θαη νη πθηζηάκελνη κέηνρνη ηεο Τξάπεδαο αλακέλεηαη λα ιάβνπλ
κεηνρέο ζηε λέα κεηξηθή εηαηξία ζε αλαινγία κε ην πθηζηάκελν πνζνζηό πνπ θαηέρνπλ. Ζ έδξα, ε
δηεχζπλζε θαη νη ιεηηνπξγηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Σξάπεδαο ζα παξακείλνπλ ζηελ Κχπξν, θαη ε λέα κεηξηθή
εηαηξεία ζα έρεη, θαη ε Σξάπεδα ζα ζπλερίζεη λα έρεη, ηε θνξνινγηθή ηεο έδξα ζηελ Κχπξν. Ζ Σξάπεδα ζα
ζπλερίζεη λα επνπηεχεηαη απφ ηελ Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα («ΔΚΣ») θαη ηελ Κεληξηθή Σξάπεδα ηεο
Κχπξνπ («ΚΣΚ»). Η αιιαγή ζηελ εηαηξηθή δνκή ηνπ Σπγθξνηήκαηνο ζα εθαξκνζηεί ζηε βάζε ησλ
δηαηάμεσλ ηνπ πεξί Δηαηξεηώλ Νόκνπ ηεο Κύπξνπ γηα ην ζρέδην δηαθαλνληζκνύ (ην «Σρέδην») θαη
ζπλεπώο ηειεί, κεηαμύ άιισλ, ππό ηελ έγθξηζε/επηθύξσζε ηνπ Σρεδίνπ από (i) ηνπο κεηόρνπο ζε
έθηαθηε γεληθή ζπλέιεπζε, (ii) ηηο Δπνπηηθέο Αξρέο ηεο Τξάπεδαο (πεξηιακβαλνκέλεο ηεο ΔΚΤ θαη ηεο
ΚΤΚ) θαη (iii) ηα Κππξηαθά Γηθαζηήξηα κεηά από αθξόαζε γηα ηελ ακεξνιεςία ησλ όξσλ ηνπ Σρεδίνπ.
Αλακέλεηαη λα απνζηαιεί εγθχθιηνο (ε «Δγθχθιηνο») ζηνπο κεηφρνπο ηεο Σξάπεδαο εληφο ησλ πξνζερψλ
εκεξψλ αλαιχνληαο ιεπηνκεξψο ην ΢ρέδην θαη αθνινχζσο λα δεκνζηεπζεί ελεκεξσηηθφ δειηίν ζε ζρέζε κε ηηο
κεηνρέο ζηε λέα κεηξηθή εηαηξία.
8
Γ. Κύξηνη Γείθηεο Απόδνζεο
Ο αθφινπζνο πίλαθαο δείρλεη ηελ απφδνζε ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο ζε ζρέζε κε ηνπο Μεζνπξφζεζκνπο ΢ηφρνπο ηνπ,
πνπ πεξηιακβάλνπλ ζηφρνπο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηνλ δείθηε δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ, ηε
ρξεκαηνδφηεζε απφ ηνλ ELA, ηνλ δείθηε Γαλείσλ πξνο Καηαζέζεηο θαη ην ΢χλνιν ησλ Πεξηνπζηαθψλ ΢ηνηρείσλ.
Γεθέκβξηνο
2015
Σεπηέκβξηνο
2016
Μεζνπξόζεζκνη
Σηόρνη
Γείθηεο δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ
50%
43%
<30%
Πνζνζηφ θάιπςεο ησλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ
ησλ 90 εκεξψλ κε πξνβιέςεηο
48%
54%
>50%
Υξέσζε πξνβιέςεσλ σο πνζνζηφ ησλ ρνξεγήζεσλ19
(Cost of Risk) (εηεζηνπνηεκέλε βάζε)
4,3%
1,6%20
<1,0%
16%
€3,8 δηο
6%
€1,3 δηο
Πιήξεο
απνπιεξσκή
Γείθηεο δαλείσλ (κεηά ηηο πξνβιέςεηο) πξνο θαηαζέζεηο
121%
102%
100%-120%
Γείθηεο Κεθαιαίνπ Κνηλψλ Μεηνρψλ Καηεγνξίαο 1 (κε
κεηαβαηηθέο δηαηάμεηο)21
14,0%
14,6%
>15%
Καζαξφ επηηνθηαθφ πεξηζψξην
3,8%
3,5%
~3,00%
Γηθαηψκαηα θαη πξνκήζεηεο / ΢χλνιν εζφδσλ
15%
16%
>20%
Γείθηεο θφζηνο πξνο έζνδα
40%
42%
40%-45%
€23,3 δηο
€22,4 δηο
>€25 δηο
Κύξηνη Γείθηεο Απόδνζεο Σπγθξνηήκαηνο
Πνηόηεηα
Γαλεηαθνύ
Χαξηνθπιαθίνπ
ELA % πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, € δηο
Χξεκαηνδόηεζε
Κεθάιαην
Απνδνηηθόηεηα
Ιζνινγηζκόο
΢χλνιν πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ
Ζ επίπησζε ηνπ ΓΠΥΑ 9, ε νπνία ζα έρεη ηζρχ απφ 1 Ηαλνπαξίνπ 2018, δελ έρεη ιεθζεί ππφςε γηα ζθνπνχο ππνινγηζκνχ ησλ ζηφρσλ. Οη ζηφρνη θαζνξίζηεθαλ κε βάζε ην
πθηζηάκελν επνπηηθφ πεξηβάιινλ.
20
Βιέπε Τπνζεκείσζε 15.
21
Βιέπε Τπνζεκείσζε 1.
19
9
Γ. Παξάξηεκα
Δλδηάκεζνο Σπλνπηηθόο Δλνπνηεκέλνο Λνγαξηαζκόο Απνηειεζκάησλ
Δλληάκελν
2016
Δλληάκελν
2015
Δηήζηα
+%
Γ’ ηξίκελν
2016
Καζαξά έζνδα απφ ηφθνπο
524
644
-19%
164
175
-7%
185
Καζαξά έζνδα απφ δηθαηψκαηα θαη πξνκήζεηεο
112
115
-3%
38
38
1%
36
Καζαξά θέξδε απφ δηαπξαγκάηεπζε ζπλαιιάγκαηνο θαη θαζαξά θέξδε απφ άιια
ρξεκαηννηθνλνκηθά κέζα
35
18
91%
20
9
126%
6
Έζνδα απφ αζθαιηζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο κείνλ απαηηήζεηο θαη πξνκήζεηεο
€ εθαη.
Β’ ηξίκελν Τξηκεληαία
2016
+%
Α’ ηξίκελν
2016
35
32
9%
10
11
-9%
14
Κέξδε/(δεκηέο) απφ επαλεθηίκεζε θαη πψιεζε επελδχζεσλ ζε αθίλεηα θαη απφ
δηάζεζε απνζέκαηα αθηλήησλ
3
(36)
-107%
1
1
-67%
1
Λνηπά έζνδα
8
13
-33%
2
4
-16%
2
717
786
-9%
235
238
-1%
244
Κφζηνο πξνζσπηθνχ
(171)
(177)
-3%
(54)
(59)
-7%
(58)
Άιια ιεηηνπξγηθά έμνδα
(128)
(119)
7%
(43)
(44)
-3%
(41)
Σύλνιν εμόδσλ
(299)
(296)
1%
(97)
(103)
-5%
(99)
Κέξδε πξηλ ηηο πξνβιέςεηο θαη απνκεηώζεηο, ηα θέξδε/(δεκηέο) από
απναλαγλώξηζε δαλείσλ θαη αιιαγέο ζηηο αλακελόκελεο ηακεηαθέο ξνέο,
ηα έμνδα αλαδηάξζξσζεο θαη ηηο κε ζπλερηδόκελεο δξαζηεξηόηεηεο
418
490
-15%
138
135
2%
145
Πξνβιέςεηο γηα απνκείσζε δαλείσλ κείνλ θέξδε/(δεκηέο) από
απναλαγλώξηζε δαλείσλ θαη αιιαγέο ζηηο αλακελόκελεο ηακεηαθέο ξνέο
(267)
(329)
-19%
(109)
(96)
14%
(62)
(34)
(37)
-9%
(12)
(14)
-10%
(8)
3
3
-12%
1
1
96%
1
Κέξδε πξηλ ηε θνξνινγία, ηα έμνδα αλαδηάξζξσζεο θαη ηηο κε
ζπλερηδόκελεο δξαζηεξηόηεηεο
120
127
-5%
18
26
-32%
76
Φνξνινγία
(16)
(18)
-7%
(4)
(4)
0%
(8)
(3)
6
-162%
2
(5)
-142%
(1)
Κέξδε κεηά ηε θνξνινγία, πξηλ ηα έμνδα αλαδηάξζξσζεο, ηηο κε
ζπλερηδόκελεο δξαζηεξηόηεηεο θαη θαζαξά θέξδε από ηελ πώιεζε κε
θύξησλ πεξηνπζηαθώλ ζηνηρείσλ
101
115
-13%
16
17
-4%
67
Έμνδα ζπκβνχισλ, ΢ρέδην Δζεινχζηαο Απνρψξεζεο θαη άιια έμνδα
αλαδηάξζξσζεο22
(98)
(27)
267%
(11)
(70)
-84%
(17)
-
(38)
-100%
-
-
-
-
Καζαξά θέξδε απφ πψιεζε κε θχξησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ
59
23
154%
0
59
-100%
-
Κέξδε κεηά ηε θνξνινγία
62
73
-16%
5
6
-15%
50
Κύξηνη Γείθηεο Απόδνζεο
Δλληάκελν
2016
Δλληάκελν
2015
Δηήζηα
+%
Γ’ ηξίκελν
2016
Β’ ηξίκελν Τξηκεληαία
2016
+%
Α’ ηξίκελν
2016
3,51%
3,82%
-31 κ.β.*
3,35%
3,55%
-20 κ.β.*
3,63%
Γείθηεο θφζηνο πξνο έζνδα
42%
38%
+4 ε.κ.*
41%
43%
-2 ε.κ.*
40%
Απφδνζε επί ηνπ κέζνπ φξνπ ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ (εηεζηνπνηεκέλε
βάζε)
0,4%
0,4%
-
0,1%
0,1%
-
0,9%
Απφδνζε επί ηνπ κέζνπ φξνπ ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ (εηεζηνπνηεκέλε βάζε)
2,7%
2,8%
-1 ε.κ.*
0,7%
0,8%
-0,1 ε.κ.*
6,5%
0,69
0,82
(0,13)
0,06
0,07
(0,01)
0,56
Σύλνιν εζόδσλ
Απνκεηψζεηο άιισλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαη κε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ
πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ
Μεξίδην ζηα θέξδε ζπγγελψλ εηαηξηψλ θαη θνηλνπξαμηψλ
(Εεκηέο)/θέξδε πνπ αλαινγνχλ ζε δηθαηψκαηα κεηνςεθίαο
Εεκηέο απφ νκάδεο εθπνίεζεο πνπ θαηέρνληαη πξνο πψιεζε/κε ζπλερηδφκελεο
δξαζηεξηφηεηεο
Καζαξφ επηηνθηαθφ πεξηζψξην (εηεζηνπνηεκέλε βάζε)
Βαζηθά θέξδε/(δεκηέο) αλά κεηνρή (€ ζελη)
* ε.κ. = εθαηνζηηαίεο κνλάδεο, κ.β.= κνλάδεο βάζεο, 100 κνλάδεο βάζεο = 1 εθαηνζηηαία κνλάδα
22
Βιέπε Τπνζεκείσζε 18.
10
Δλδηάκεζνο Σπλνπηηθόο Δλνπνηεκέλνο Ιζνινγηζκόο
€ εθαη.
30.09.2016
31.12.2015
+%
Μεηξεηά θαη θαηαζέζεηο κε θεληξηθέο ηξάπεδεο
1.587
1.423
12%
Γάλεηα θαη απαηηήζεηο ζε ηξάπεδεο
1.184
1.314
-10%
595
1.009
-41%
15.939
17.192
-7%
3.065
2.284
34%
12
49
-76%
22.382
23.271
-4%
371
242
53%
1.950
4.453
-56%
Οκφινγα, θξαηηθά αμηφγξαθα θαη κεηνρέο
Καζαξά δάλεηα θαη απαηηήζεηο απφ πειάηεο
Λνηπά πεξηνπζηαθά ζηνηρεία
Με θπθινθνξνχληα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαη νκάδα εθπνίεζεο πνπ θαηέρεηαη πξνο πψιεζε
Σύλνιν πεξηνπζηαθώλ ζηνηρείσλ
Καηαζέζεηο απφ ηξάπεδεο
Υξεκαηνδφηεζε απφ θεληξηθέο ηξάπεδεο
΢πκθσλίεο επαλαγνξάο
329
368
-11%
15.643
14.181
10%
Οκνινγηαθά δάλεηα
0
1
-100%
Άιιεο ππνρξεψζεηο
986
944
4%
0
4
-100%
19.279
20.193
-5%
892
892
0%
2.505
2.505
0%
241
259
-7%
΢πζζσξεπκέλεο δεκηέο
(575)
(601)
-4%
Ίδηα θεθάιαηα ηδηνθηεηώλ ηεο Τξάπεδαο
3.063
3.055
0%
Καηαζέζεηο πειαηψλ
Με θπθινθνξνχζεο ππνρξεψζεηο θαη νκάδα εθπνίεζεο πνπ θαηέρεηαη πξνο πψιεζε
Σύλνιν ππνρξεώζεσλ
Μεηνρηθφ θεθάιαην
Απνζεκαηηθφ απφ κείσζε θεθαιαίνπ θαη απνζεκαηηθφ απφ έθδνζε κεηνρψλ ππέξ ην άξηην
Απνζεκαηηθά επαλεθηίκεζεο θαη άιια απνζεκαηηθά
Γηθαηψκαηα κεηνςεθίαο
40
23
79%
3.103
3.078
1%
22.382
23.271
-4%
30.09.2016
31.12.2015
+%
Γάλεηα (€ εθαη.)
20.596
22.592
-9%
Καηαζέζεηο πειαηψλ (€ εθαη.)
15.643
14.181
10%
102%
121%
-19 ε.κ *
43%
50%
-7 ε.κ *
54%
48%
+6 ε.κ *
30.09.2016
31.12.2015
+%
14,6%
14,0%
+6 ε.κ *
Σύλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ
Σύλνιν ππνρξεώζεσλ θαη ηδίσλ θεθαιαίσλ
Κύξηα Σηνηρεία θαη Γείθηεο Ιζνινγηζκνύ
Γείθηεο δαλείσλ (κεηά ηηο πξνβιέςεηο) πξνο θαηαζέζεηο
Πνζνζηφ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ
Γείθηεο θάιπςεο δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ κε πξνβιέςεηο
23
* ε.κ. = εθαηνζηηαίεο κνλάδεο, 100 κνλάδεο βάζεο = 1 εθαηνζηηαία κνλάδα
Κεθάιαηα
Γείθηεο Κεθαιαίνπ Κνηλψλ Μεηνρψλ Καηεγνξίαο 1 (κε κεηαβαηηθέο δηαηάμεηο)
24
΢πλνιηθφο δείθηεο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο
14,7%
14,1%
+6 ε.κ *
΢ηαζκηζκέλα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία (€ εθαη.)
18.803
19.666
-4%
* ε.κ. = εθαηνζηηαίεο κνλάδεο, 100 κνλάδεο βάζεο = 1 εθαηνζηηαία κνλάδα
Οι Σημειώσειρ στα Οικονομικά Αποτελέσματα τος Σςγκποτήματορ για το εννιάμηνο πος έληξε στιρ 30 Σεπτεμβπίος 2016:
Οη Δλδηάκεζεο ΢πλνπηηθέο Δλνπνηεκέλεο Οηθνλνκηθέο Καηαζηάζεηο γηα ην ελληάκελν πνπ έιεμε ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 είλαη δηαζέζηκεο ζην Δγγεγξακκέλν Γξαθείν ηεο
Σξάπεδαο Κύπξνπ Γεκόζηα Δηαηξία Ληδ (ζηελ Οδό ΢ηαζίλνπ 51, Αγ. Παξαζθεπή, ΢ηξόβνινο, Σ.Θ. 24884, 1398 Λεπθσζία, Κύπξνο) θαη ζηελ ηζηνζειίδα ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο
www.bankofcyprus.com (΢ρέζεηο Δπελδπηώλ/Οηθνλνκηθά Απνηειέζκαηα).
Οη Δλδηάκεζεο ΢πλνπηηθέο Δλνπνηεκέλεο Οηθνλνκηθέο Καηαζηάζεηο γηα ην ελληάκελν πνπ έιεμε ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 δελ έρνπλ ειεγρζεί από ηνπο εμσηεξηθνύο ειεγθηέο
ηεο Σξάπεδαο, αιιά έρνπλ δηελεξγήζεη επηζθόπεζε ζύκθσλα κε ην Γηεζλέο Πξόηππν γηα Δπηζθνπήζεηο 2410.
Η αλαθνίλσζε θαη ε παξνπζίαζε ησλ Οηθνλνκηθώλ Απνηειεζκάησλ ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο γηα ην ελληάκελν πνπ έιεμε ζηηο 30 ΢επηεκβξίνπ 2016 έρνπλ αλαξηεζεί ζηελ
ηζηνζειίδα ηνπ ΢πγθξνηήκαηνο www.bankofcyprus.com (΢ρέζεηο Δπελδπηώλ/Οηθνλνκηθά Απνηειέζκαηα).
23
24
Βιέπε Τπνζεκείσζε 7.
Βιέπε Τπνζεκείσζε 1.
11
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων και 30 Σεπτεμβρίου
Διαχείρισης Κεφαλαίου 2016
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων
και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Mη ελεγμένες)
1.
Πιστωτικός κίνδυνος
Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) έκδωσε προς τα πιστωτικά ιδρύματα τις περί της Απομείωσης Δανείων
και των Διαδικασιών Διενέργειας Προβλέψεων Οδηγίες 2014 και 2015 (Οδηγία), η οποία παρέχει καθοδήγηση
στις τράπεζες αναφορικά με την πολιτική απομείωσης δανείων και τις διαδικασίες διενέργειας προβλέψεων.
Σκοπός της συγκεκριμένης Οδηγίας είναι να διασφαλίσει ότι τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν επαρκείς πολιτικές για
την απομείωση δανείων και διαδικασίες διενέργειας προβλέψεων για σκοπούς εντοπισμού πιστωτικών ζημιών
και τη συνετή εφαρμογή των ΔΠΧΑ για την ετοιμασία των οικονομικών τους καταστάσεων.
Η Οδηγία απαιτεί συγκεκριμένες δημοσιοποιήσεις σε σχέση με την ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων, την
πολιτική προβλέψεων και το ύψος των προβλέψεων. Οι δημοσιοποιήσεις οι οποίες απαιτούνται από την Οδηγία,
πέραν αυτών που παρουσιάζονται στις Σημειώσεις 3 και 44 των Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων για
το έτος που έληξε 31 Δεκεμβρίου 2015 και στη Σημείωση 27 των Ενδιάμεσων Συνοπτικών Ενοποιημένων
Οικονομικών Καταστάσεων για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 παρουσιάζονται στους
ακόλουθους πίνακες. Οι πίνακες παρουσιάζουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) με βάση τον ορισμό των
πρότυπων αναφοράς της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ).
Με βάση τα πρότυπα αναφοράς της ΕΑΤ, ΜΕΔ θεωρούνται αυτά τα οποία ικανοποιούν ένα από τους πιο κάτω
όρους:
(i)
(ii)
(iii)
(iv)
(v)
Ο οφειλέτης έχει αξιολογηθεί ως απίθανο να πληρώσει τις πιστωτικές του υποχρεώσεις χωρίς τηv
εκποίηση της εξασφάλισης του, ανεξάρτητα από την ύπαρξη τυχόν ληξιπρόθεσμων οφειλών ή τον αριθμό
των ημερών σε καθυστέρηση.
Αθετήσεις ή απομειωμένα δάνεια σύμφωνα με την προσέγγιση που προβλέπεται από τον Κανονισμό (ΕΕ)
Αρ. 575/2013, Άρθρο 178.
Σημαντικά δάνεια (όπως ορίζονται πιο κάτω) τα οποία είναι ληξιπρόθεσμα πάνω από 90 μέρες.
Εξυπηρετούμενα, ρυθμισμένα δάνεια υπό επίβλεψη για τα οποία χρειάζονται επιπρόσθετες ρυθμίσεις.
Εξυπηρετούμενα, ρυθμισμένα δάνεια υπό επίβλεψη τα οποία παρουσιάζουν ληξιπρόθεσμες οφειλές πάνω
από 30 μέρες εντός της περιόδου επίβλεψης.
Ο όρος δάνεια περιλαμβάνει όλα τα εντός και εκτός στοιχεία του ισολογισμού, εκτός από αυτά που κατέχονται
για εμπορία και κατηγοριοποιούνται ως τέτοια στο συνολικό τους ποσό χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η
εξασφάλισή τους.
Τα ακόλουθα κριτήρια σημαντικότητας εφαρμόζονται:

Όταν τα προβληματικά δάνεια του οφειλέτη, τα οποία πληρούν τα πιο πάνω κριτήρια, υπερβαίνουν το
20% της μικτής λογιστικής αξίας όλων των δανείων του, τότε όλα τα δάνεια του οφειλέτη
κατηγοριοποιούνται ως μη εξυπηρετούμενα. Σε αντίθετη περίπτωση, μόνο τα προβληματικά δάνεια
κατηγοριοποιούνται ως μη εξυπηρετούμενα.

Σημαντικές καθυστερήσεις/υπερβάσεις ορίζονται ως εξής:
- Για ανοίγματα σε ιδιώτες:
- Για δάνεια: Καθυστερημένο ποσό δόσης πάνω από €500 ή καθυστερημένες δόσεις πάνω από
μια.
- Για παρατραβήγματα: Υπέρβαση ορίου πάνω από €500 ή υπέρβαση μεγαλύτερη του 10% του
εγκεκριμένου ορίου.
- Για όλα τα άλλα ανοίγματα: Συνολικές καθυστερήσεις/υπερβάσεις πελατών πάνω από €1.000 ή
πάνω από το 10% του συνολικού ποσού χρηματοδότησης του πελάτη.
ΜΕΔ μπορεί να παύσουν να θεωρούνται ως μη εξυπηρετούμενα όταν όλοι οι πιο κάτω όροι ικανοποιούνται:
(i) Η επέκταση στα ρυθμιστικά μέτρα δεν οδηγεί στην αναγνώριση απομείωσης ή σε αθέτηση.
(ii) Έχει περάσει ένας χρόνος από την επέκταση των ρυθμιστικών μέτρων.
(iii) Μετά τα ρυθμιστικά μέτρα και σύμφωνα με τους όρους μετά από τις ρυθμίσεις, δεν υπάρχουν
ληξιπρόθεσμες οφειλές ή ανησυχίες σχετικά με την ολική αποπληρωμή του δανείου.
1
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
1.
Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Οι πιο κάτω πίνακες παρουσιάζουν ανάλυση των δανείων και απαιτήσεων με βάση τα πρότυπα αναφοράς της ΕΑΤ.
Πρόβλεψη για απομείωση και αναπροσαρμογή στην εύλογη αξία κατά την αρχική
αναγνώριση
Μικτά δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες
30 Σεπτεμβρίου 2016
Συνολικά δάνεια και
απαιτήσεις με
ρυθμιστικά μέτρα
Από τα οποία μη
εξυπηρετούμενα
€000
€000
€000
€000
€000
Από τα οποία έτυχαν ρύθμισης
Από τα οποία έτυχαν ρύθμισης
Από τα οποία μη
εξυπηρετούμενα
Συνολικά δάνεια και
απαιτήσεις με
ρυθμιστικά μέτρα
Από τα οποία μη
εξυπηρετούμενα
€000
€000
€000
4.851
5.025
4.646
2.503
1.665
1.656
1.603
411.508
289.662
166.439
147.459
183.986
180.658
98.896
98.803
12.044.121
7.557.313
5.546.508
4.282.243
3.241.569
3.151.385
1.349.178
1.314.098
7.279.001
4.732.650
2.656.709
2.079.733
2.171.980
2.115.752
688.878
665.460
9.487.849
6.233.304
4.882.592
3.801.307
2.442.435
2.369.571
1.107.471
1.075.734
Κατασκευές
3.180.514
2.569.374
1.089.515
Χονδρικό και λιανικό
εμπόριο
2.121.711
1.087.101
458.829
Ξενοδοχεία και εστιατόρια
1.343.302
780.361
267.712
Ακίνητα
2.901.900
1.600.081
709.356
687.847
415.545
162.970
Λοιποί κλάδοι
1.808.847
1.104.851
Νοικοκυριά
8.023.502
4.049.027
2.930.145
2.099.146
1.227.863
1.154.800
324.615
306.948
5.460.371
2.780.661
2.269.467
1.602.318
603.145
550.011
184.686
173.094
1.071.768
604.870
312.980
250.745
292.174
281.504
63.524
60.438
20.595.514
11.900.853
8.648.117
6.533.494
4.655.921
4.488.508
1.774.345
1.721.452
Άλλες
χρηματοπιστωτικές
επιχειρήσεις
Μη χρηματοπιστωτικές
επιχειρήσεις
Από τις οποίες:
Μικρομεσαίες
επιχειρήσεις2
Από τις οποίες: Εμπορικών
ακινήτων2
Μη χρηματοπιστωτικές
επιχειρήσεις ανά κλάδο
Βιομηχανία
Από τα οποία: Στεγαστικά
δάνεια2
Από τα οποία:
Καταναλωτικά δάνεια2
Σύνολο στον
ισολογισμό
2
Από τα οποία μη
εξυπηρετούμενα
116.383
Γενικές κυβερνήσεις
1
Μικτά δάνεια και
απαιτήσεις του
Συγκροτήματος1
Συνολική πρόβλεψη
για απομείωση και
αναπροσαρμογή στην
εύλογη αξία κατά την
αρχική αναγνώριση
553.187
Μη συμπεριλαμβανομένων δανείων και απαιτήσεων από κεντρικές τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Οι αναλύσεις που παρουσιάζονται στις κατηγορίες ‘μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις’ και ‘νοικοκυριά’ δεν προσθέτονται μεταξύ τους, γιατί συγκεκριμένοι πελάτες μπορεί να καταχωρούνται και στις δύο κατηγορίες.
2
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
1.
Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Μικτά δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες
31 Δεκεμβρίου 2015
Πρόβλεψη για απομείωση και αναπροσαρμογή στην εύλογη αξία κατά την αρχική αναγνώριση
Μικτά δάνεια και
απαιτήσεις του
Συγκροτήματος1
Από τα οποία μη
εξυπηρετούμενα
Συνολικά δάνεια και
απαιτήσεις με
ρυθμιστικά μέτρα
Από τα οποία μη
εξυπηρετούμενα
Συνολική πρόβλεψη για
απομείωση και
αναπροσαρμογή στην
εύλογη αξία κατά την
αρχική αναγνώριση
€000
€000
€000
€000
€000
Από τα οποία έτυχαν ρύθμισης
Από τα οποία έτυχαν ρύθμισης
Από τα οποία μη
εξυπηρετούμενα
€000
Συνολικά δάνεια και
απαιτήσεις με
ρυθμιστικά μέτρα
Από τα οποία μη
εξυπηρετούμενα
€000
€000
115.358
4.858
5.241
4.448
345
345
1.771
1.518
450.287
269.232
164.356
141.861
175.712
158.570
86.439
85.905
13.687.340
9.447.487
6.250.424
5.101.675
3.938.616
3.852.385
1.651.274
1.618.835
7.595.447
5.361.281
2.724.405
2.254.873
2.412.273
2.364.850
752.559
736.962
10.998.641
8.009.181
5.684.179
4.661.835
2.996.289
2.931.498
1.418.013
1.390.942
Κατασκευές
4.023.260
3.440.287
1.391.760
Χονδρικό και λιανικό
εμπόριο
2.286.348
1.308.725
552.581
Ξενοδοχεία και εστιατόρια
1.484.868
975.111
329.840
Ακίνητα
3.034.255
1.789.356
705.072
219.188
Γενικές κυβερνήσεις
Άλλες
χρηματοπιστωτικές
επιχειρήσεις
Μη χρηματοπιστωτικές
επιχειρήσεις
Από τις οποίες:
Μικρομεσαίες
επιχειρήσεις2
Από τις οποίες: Εμπορικών
ακινήτων2
Μη χρηματοπιστωτικές
επιχειρήσεις ανά κλάδο
809.277
510.071
Λοιποί κλάδοι
2.049.332
1.423.937
Νοικοκυριά
8.339.490
4.246.315
2.912.440
2.133.845
1.286.170
1.193.223
327.292
310.740
Από τα οποία:
Στεγαστικά δάνεια2
Από τα οποία:
Καταναλωτικά δάνεια2
Σύνολο στον
ισολογισμό
5.565.680
2.879.120
2.168.251
1.622.346
614.752
553.454
181.776
172.587
Βιομηχανία
740.175
1.109.776
637.137
306.799
255.511
315.413
298.330
70.554
66.974
22.592.475
13.967.892
9.332.461
7.381.829
5.400.843
5.204.523
2.066.776
2.016.998
_______________________
1
2
Μη συμπεριλαμβανομένων δανείων και απαιτήσεων από κεντρικές τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Οι αναλύσεις που παρουσιάζονται στις κατηγορίες ‘μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις’ και ‘νοικοκυριά’ δεν προσθέτονται μεταξύ τους, γιατί συγκεκριμένοι πελάτες μπορεί να καταχωρούνται και στις δύο κατηγορίες.
3
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων
και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
2.
Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης
2.1
Ρύθμιση ρευστότητας
Επιπρόσθετα από τους εποπτικούς δείκτες ρευστότητας που παρουσιάζονται στη Σημείωση 29 των Ενδιάμεσων
Συνοπτικών Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016,
το Συγκρότημα παρακολουθεί τη θέση του έναντι του Δείκτη Κάλυψης Ρευστότητας (ΕΕ) 2015/61 (ΔΚΡ).
Παρακολουθεί επίσης, και τη θέση του έναντι του Δείκτη Καθαρής Σταθερής Χρηματοδότησης (ΔΚΣΧ) σύμφωνα
με τη Μελέτη Ποσοτικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) της Επιτροπής της Βασιλείας. O ΔΚΡ έχει ως στόχο να διασφαλίσει
ότι το Συγκρότημα διαθέτει επαρκή υψηλής ποιότητας ρευστά διαθέσιμα για να επιβιώσει σε ασκήσεις
προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων διάρκειας 30 ημερών. Το ΔΚΣΧ αναπτύχθηκε για την προώθηση μιας
βιώσιμης δομής λήξης των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων.
Ο Κανονισμός Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR) απαιτεί σταδιακή συμμόρφωση με το ΔΚΡ από την 1 Οκτωβρίου
2015 με ελάχιστο δείκτη ύψους 60%, ο οποίος αυξάνεται στο 70% το 2016, στο 80% το 2017 και στο 100%
μέχρι τον Ιανουάριο του 2018. Τον Οκτώβριο του 2014, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τον τελικό κατ'
Εξουσιοδότηση Κανονισμό για το ΔΚΡ. Κατά τη διάρκεια του 2015, ο μηνιαίος ΔΚΡ υπολογιζόταν σύμφωνα με
τον Κανονισμό Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR) και σε τριμηνιαία βάση σύμφωνα με τον κατ’ Εξουσιοδότηση
Κανονισμό (στα πλαίσια της Βραχυπρόθεσμης Άσκησης της Διαδικασίας Εποπτικής Εξέτασης και Αξιολόγησης
(ΔΕΕΑ)). Από τον Ιανουάριο του 2016, το ΔΚΡ υπολογίζεται μηνιαίως με βάση τον τελικό κατ’ Εξουσιοδότηση
Κανονισμό (ΕΕ) 2015/61. Ο κατ’ Εξουσιοδότηση Κανονισμός τέθηκε σε ισχύ τον Σεπτέμβριο του 2016 και ο
ΔΚΡ υπολογίζεται μόνο με βάση αυτό τον Κανονισμό (ο ΔΚΡ δεν υπολογίζεται πλέον με βάση τον Κανονισμό
(ΕΕ) 680/2014).
Τον Οκτώβριο του 2014, η Επιτροπή Βασιλείας για την Εποπτεία των Τραπεζών δημοσίευσε έναν τελικό
κανονισμό για το ΔΚΣΧ με ελάχιστο απαιτούμενο όριο με ισχύ την 1 Ιανουαρίου 2018 ύψους 100%. Η
μεθοδολογία υπολογισμού του ΔΚΣΧ βασίζεται σε ερμηνεία των κανονισμών της Βασιλείας που δημοσιεύτηκαν
τον Οκτώβριο του 2014 και περιλαμβάνει μια σειρά από παραδοχές, οι οποίες υπόκεινται σε αλλαγές πριν την
υιοθέτηση του CRR από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, το Συγκρότημα υπολόγισε το ΔΚΡ σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2015/61 και τα
πρότυπα της Επιτροπής Βασιλείας αντίστοιχα στο 0% (31 Δεκεμβρίου 2015: 0%) και το ΔΚΣΧ σύμφωνα με τη
ΜΠΕ της Επιτροπής της Βασιλείας στο 88% (31 Δεκεμβρίου 2015: 83%). Σύμφωνα με τον κατ’ Εξουσιοδότηση
Κανονισμό, ο Μηχανισμός Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA), καθώς και οποιαδήποτε άλλη χρηματοδότηση
που εξασφαλίζεται από ρευστά διαθέσιμα που δεν είναι αποδεκτά από το ΔΚΡ και λήγουν εντός 30 ημερών,
αφαιρούνται από τα Υψηλής Ποιότητας Ρευστά Περιουσιακά Στοιχεία, με αποτέλεσμα ένα μηδενικό συντελεστή
στο ΔΚΡ. Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η Εταιρία θεωρεί ότι διαθέτει επαρκή διαθέσιμη ρευστότητα για
να καλύψει τις καθημερινές της ανάγκες και ο μηδενικός συντελεστής προκύπτει λόγω της πιο πάνω ρύθμισης.
2.2
Ρευστά Αποθεματικά
Σύνθεση ρευστών
αποθεματικών
30 Σεπτεμβρίου 2016
Ρευστά
αποθεματικά
€000
Μετρητά και καταθέσεις με
κεντρικές τράπεζες
Υπόλοιπα και ημερήσια δάνεια
και απαιτήσεις σε τράπεζες
Άλλα δάνεια και απαιτήσεις σε
τράπεζες
Εμπορεύσιμες επενδύσεις
Διαθέσιμη ρευστότητα με ΕΚΤ
Άλλες επενδύσεις
Σύνολο
31 Δεκεμβρίου 2015
ΣΚΡ Νομοθεσία
(ΕΕ)2015/61
Ρευστά
αποθεματικά Επίπεδο 1
€000
Ρευστά
αποθεματικά
ΣΚΡ (Βασιλεία 3)
Ρευστά
αποθεματικά Επίπεδο 1
€000
€000
1.585.483
1.212.315
1.421.733
1.002.649
620.118
-
537.722
-
221.760
-
477.604
-
43.630
49.729
19.594
2.421
47.963
-
178.792
178.792
6.677
-
8.637
-
2.525.631
1.262.044
2.644.082
1.183.862
4
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων
και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
2.
Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης (συνέχεια)
2.2
Ρευστά Αποθεματικά (συνέχεια)
Οι επενδύσεις στη κατηγορία ‘Ρευστά Αποθεματικά’ παρουσιάζονται στις τρέχουσες τιμές αγοράς μείον ένα
ποσοστό περικοπής (όπως προβλέπεται από τις ρυθμιστικές αρχές), ούτως ώστε να αντικατοπτρίζεται η
πραγματική αξία ρευστοποίησης που μπορεί να αποκτηθεί και να συμπεριλαμβάνει μόνο τις διεθνείς εκδόσεις
της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με τα Ρευστά Αποθεματικά για υπολογισμό του ΔΚΡ, όλα τα Κυπριακά
ομόλογα παραμένουν επιλέξιμα για ένταξη στο Επίπεδο 1 περιουσιακών στοιχείων, δεδομένου ότι έχουν εκδοθεί
από Κράτος Μέλος. Ο ΔΚΠ δεν απαιτεί ρευστά περιουσιακά στοιχεία για να είναι αποδεκτά ως εξασφάλιση για
λειτουργίες κεντρικών τραπεζών και περιλαμβάνονται σε τιμή αγοράς.
Η Υπηρεσία Διαχείρισης Διαθεσίμων Συγκροτήματος έχει την ευθύνη για τη διαχείριση των ρευστών
αποθεματικών.
Η Κύπρος εξήλθε από τη Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης το Μάρτιο 2016. Οι αξιολογήσεις της πιστοληπτικής
ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας από τους κύριους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας
συνεχίζουν να είναι κάτω από τον επενδυτικό βαθμό. Ως αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)
δεν μπορεί πλέον να αποδέχεται τα ομόλογα της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών
στοιχείων, ή ως αποδεκτή εξασφάλιση για τις πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος, όπως
ίσχυε, λόγω του ότι η χώρα ήταν κάτω από ένα πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. Αυτό οδήγησε στην
αποπληρωμή χρηματοδότησης από την ΕΚΤ στο τέλος Μαρτίου 2016 για ποσό €100 εκατ. η οποία ήταν
εξασφαλισμένη με ομόλογα της Κυπριακής Δημοκρατίας και μείωσε σημαντικά τα διαθέσιμα αποθεματικά της
ΕΚΤ (τα διαθέσιμα αποθεματικά αντιπροσωπεύουν το ποσό που θα μπορούσε να διατεθεί από την ΕΚΤ βάσει των
εξασφαλίσεων που εκχωρήθηκαν). Παρόλα αυτά, ομόλογα της Κυπριακής Δημοκρατίας τα οποία παραμένουν
μη εξασφαλισμένα μπορούν να θεωρηθούν ως αποδεκτά περιουσιακά στοιχεία για εξασφάλιση για σκοπούς
χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA).
Παρόλο που η Εταιρία δεν έχει λάβει καμία συγκεκριμένη διαβεβαίωση, η διοίκηση αναμένει ότι θα συνεχίσει να
έχει πρόσβαση στις διευκολύνσεις ρευστότητας από κεντρικές τράπεζες, σε σχέση με τις νομοθεσίες που
ισχύουν. Τον Ιανουάριο του 2014, η Κυπριακή Βουλή ενέκρινε την έκδοση μέχρι και €2,9 δις κυβερνητικών
εγγυήσεων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τον Ιούνιο του 2016 την όγδοη ανανέωση για το σχέδιο
τραπεζικών εγγυήσεων που καλύπτει μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2016. Επί του παρόντος, η Εταιρία δεν
αναμένει να χρησιμοποιήσει το σχέδιο κυβερνητικών εγγυήσεων.
Ο Μηχανισμός Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) είναι διαθέσιμος σε όλα τα φερέγγυα πιστωτικά ιδρύματα
στην Ευρωζώνη και έτσι αναμένεται να παραμείνει διαθέσιμος στην Εταιρία (μετά την αποπληρωμή της
υφιστάμενης ρευστότητας που αντλήθηκε μέσω του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA)) εάν η
Εταιρία αντιμετώπιζε ‘περιστατικό έκτακτης ανάγκης’ που οδηγούσε σε προσωρινά προβλήματα ρευστότητας.
Εάν συνέβαινε περιστατικό έκτακτης ρευστότητας στο μέλλον, η Εταιρία θα επιδίωκε να χρησιμοποιήσει
ρευστότητα από τον Μηχανισμό Έκτακτης Ρευστότητας (ELA), προϋποθέτοντας ότι υπήρχαν κατά την χρονική
στιγμή επαρκείς αποδεκτές εξασφαλίσεις.
Τον Αύγουστο του 2016, η Εταιρία ακύρωσε δύο ομόλογα εγγυημένα από την Κυπριακή Δημοκρατία, ύψους
€500 εκατ. το καθένα. Τα ομόλογα έφεραν ετήσιο σταθερό επιτόκιο 5%. Τα ομόλογα ήταν εγγυημένα από την
Κυπριακή Δημοκρατία και είχαν εκδοθεί σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία και τα διατάγματα για τον περί της
‘Παραχώρησης Κυβερνητικών Εγγυήσεων για τη Σύναψη Δανείων και/ή την Έκδοση Ομολόγων από Πιστωτικά
Ιδρύματα Νόμο’. Η υποχρέωση από την έκδοση αυτών των ομολόγων δεν παρουσιαζόταν στα ομολογιακά
δάνεια στον ενοποιημένο ισολογισμό, γιατί οι σχετικοί τίτλοι που εκδόθηκαν κατέχονταν εξ’ ολοκλήρου από την
Εταιρία. Τα ομόλογα ήταν εισηγμένα στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου και ήταν ενεχυριασμένα ως εξασφάλιση
για τη λήψη χρηματοδότησης από κεντρικές τράπεζες. Τον Ιούνιο 2016, αποδεσμεύτηκε το ένα ομόλογο από το
εξασφαλισμένο χαρτοφυλάκιο περιουσιακών στοιχείων του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA).
Λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντική μείωση στη χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης
Ρευστότητας (ELA), το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρίας σε συνεδρία του που πραγματοποιήθηκε στις 16
Αυγούστου 2016, αποφάσισε να προχωρήσει με την ακύρωση των δύο ομολόγων. Δεδομένης της απόφασης
για ακύρωση, η ΚΤΚ αποδέσμευσε και το δεύτερο ομόλογο στις 19 Αυγούστου 2016. Τα δύο ομόλογα
ακυρώθηκαν στις 25 Αυγούστου 2016 κατόπιν λήψης όλων των εγκρίσεων/συγκαταθέσεων από τις αρμόδιες
αρχές.
5
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων
και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
2.
Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης (συνέχεια)
2.2
Ρευστά Αποθεματικά (συνέχεια)
Τον Μάιο του 2016, η Εταιρία άντλησε νέα χρηματοδότηση μέσω των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης του
Ευρωσυστήματος χρησιμοποιώντας ως εξασφάλιση σύνολο ομαδοποιημένων στεγαστικών δανείων τα οποία
πληρούν τα κριτήρια καταλληλότητας του Πλαισίου των πρόσθετων δανειακών απαιτήσεων όπως
περιγράφονται στις περί της Εφαρμογής του Πλαισίου της Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωσυστήματος
Οδηγίες του 2015 και 2016.
Επιπρόσθετα, τον Μάιο του 2016 η Εταιρία διεκπεραίωσε την πρώτη από το 2013 συναλλαγή χρηματοδότησης
έναντι εξασφάλισης (υπό μορφή συναλλαγής συμφωνίας επαναγοράς), η οποία αποπληρώθηκε μερικώς τον
Αύγουστο 2016 και τερματίστηκε πλήρως από την Εταιρία τον Οκτώβριο 2016.
Το 2014, το Συγκρότημα συμμετείχε στις Στοχευμένες Πράξεις πιο Μακροπρόθεσμης Αναχρηματοδότησης
(ΣΠΠΜΑ) της ΕΚΤ για ποσό ύψους €500 εκατ. Στις 29 Ιουνίου 2016 η Εταιρία αποπλήρωσε την χρηματοδότηση
μέσω ΣΠΠΜΑ ύψους €500 εκατ. μέσω χρηματοδότησης από τις Πράξεις Κύριας Αναχρηματοδότησης.
Τον Αύγουστο του 2016, η ΚΤΚ αποδέσμευσε δάνεια και απαιτήσεις συμβατικής αξίας €2 δις τα οποία
εξασφάλιζαν χρηματοδότηση μέσω του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) και τον Οκτώβριο
του 2016 αποδέσμευσε επιπρόσθετα δάνεια και απαιτήσεις συμβατικής αξίας €2,5 δις.
3.
Άλλοι κίνδυνοι
Πολιτικός κίνδυνος
Εξωτερικοί παράγοντες που δεν τελούν υπό τον έλεγχο του Συγκροτήματος, όπως εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή και
παγκόσμια οικονομία, καθώς επίσης και πολιτικές και κυβερνητικές ενέργειες στην Κύπρο μπορεί να
επηρεάσουν τις δραστηριότητες, τη στρατηγική και τις προοπτικές του Συγκροτήματος άμεσα ή έμμεσα, μέσω
των επιπτώσεων τους στην εγχώρια οικονομία.
Σημαντικοί παράγοντες πολιτικού κινδύνου περιλαμβάνουν τις πιθανές κυβερνητικές παρεμβάσεις στην
οικονομία που μπορεί να επηρεάσουν τις δραστηριότητες του Συγκροτήματος. Περιλαμβάνουν επίσης
κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις στις χώρες όπου δραστηριοποιείται ή διατηρεί επενδυτικές θέσεις
το Συγκρότημα καθώς και άλλες εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και Ευρωζώνη που μπορούν να
οδηγήσουν σε κρίση πληρωμών, αλλαγές στο ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο και όπου ακόμα κράτος μέλος
της Ευρωζώνης μπορεί να οδηγηθεί σε έξοδο από το Ευρώ. Η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ μετά
από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στις 23 Ιουνίου 2016, μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική κρίση στο
ίδιο το Ηνωμένο Βασίλειο και πιθανές αναταραχές στην Ευρωζώνη με πιέσεις στο Ευρώ και στις αγορές
συναλλάγματος γενικά. Η Ιταλία θα διεξάγει δημοψήφισμα για συνταγματική μεταρρύθμιση τον Δεκέμβριο του
2016. Η απόρριψη της μεταρρύθμισης μπορεί να οδηγήσει σε πολιτική αβεβαιότητα σε μια χρονική στιγμή όπου
κάποιες Ιταλικές τράπεζες προσπαθούν να προσελκύσουν νέα κεφάλαια και να διαχειριστούν τα ΜΕΔ. Στη
Γαλλία και στη Γερμανία θα υπάρξουν εκλογές το 2017.
Μια έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ μπορεί να επηρεάσει την Κύπρο. Η Κύπρος έχει εμπορικούς,
επενδυτικούς δεσμούς με το Ηνωμένο Βασίλειο και είναι ένας δημοφιλής προορισμός για τους Βρετανούς
τουρίστες. Το 2015 το τουριστικό ρεύμα από το Ηνωμένο Βασίλειο αντιστοιχούσε στο 39% περίπου του
συνόλου των τουριστικών αφίξεων και στο 33% των εισπράξεων σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία
Κύπρου. Η πιθανή μείωση στις αφίξεις των τουριστών από το Ηνωμένο Βασίλειο δύναται να αντισταθμιστεί εν
μέρει, από την αύξηση των αφίξεων από άλλους προορισμούς, καθώς μπορεί να συνεχίσει μετακίνηση της
τουριστικής κίνησης στη γύρω περιοχή. Το 9% των Κυπριακών εισαγωγών και το 7% των Κυπριακών
εξαγωγών γίνονται με το Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπρόσθετα, υπάρχει μια σχετικά μεγάλη αριθμητικά κοινότητα
Βρετανών στην Κύπρο πολλοί από τους οποίους αγόρασαν κατοικία και διαμένουν μόνιμα στο νησί.
Συνέπειες για την Κυπριακή οικονομία μπορεί επίσης να υπάρξουν από τις ευρύτερες επιπτώσεις που τυχόν να
έχει η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ πάνω στην ίδια την ΕΕ και την παγκόσμια οικονομία. Αυτό
μπορεί να επηρεάσει την πρόσβαση της Κύπρου στις διεθνείς αγορές και τις επενδυτικές εισροές.
6
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων
και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
3.
Άλλοι κίνδυνοι (συνέχεια)
Πολιτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Δυσμενείς συνέπειες για την οικονομία της Κύπρου μπορούν επίσης να έχουν εξελίξεις σε μη ευρωπαϊκές χώρες
με τις οποίες η Κύπρος διατηρεί σημαντικούς οικονομικούς δεσμούς, το συνεχιζόμενο άλυτο κυπριακό πολιτικό
ζήτημα με την Τουρκική κατοχή, και πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές ή κλιμάκωση στρατιωτικών
επιχειρήσεων που επηρεάζουν τις γειτονικές χώρες ή/και άλλες περιοχές στο εξωτερικό.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επηρεάζεται ήδη από την οικονομική κρίση σε χώρες μέλη καθώς και από την προσφυγική
κρίση και τις αντιδράσεις που δημιουργεί σε κράτη μέλη. Η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί ακόμα να
δημιουργήσει και άλλου είδους προβλήματα. Είναι πιθανό για παράδειγμα άλλες χώρες μέλη να απαιτήσουν
αλλαγές στη σχέση τους με την ΕΕ επιδιώκοντας να προτάξουν τις δικές τους εθνικές προτεραιότητες. Αυτές οι
εξελίξεις μπορεί να οδηγήσουν σε μια πιο κατακερματισμένη Ευρώπη, επιβραδύνοντας ή ακόμα και
αντιστρέφοντας την διαδικασία της ολοκλήρωσης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιβράδυνση της ανάπτυξης, τη
μείωση του ενδοκοινοτικού εμπορίου και να επιδεινώσει τον κίνδυνο ύφεσης.
Η Ρωσία, είναι ένας σημαντικός οικονομικός εταίρος για την Κύπρο, τόσο σε σχέση με τον τουρισμό όσο και με
τον τομέα διεθνών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Τυχόν εξελίξεις που θα επιδρούν αρνητικά σε αυτές τις
οικονομικές διασυνδέσεις, θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία και συνεπώς αυτό θα επηρεάσει και
τις δραστηριότητες του Συγκροτήματος. Η αντιπαράθεση μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης για την Ουκρανία
συνεχίζεται. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η ΕΕ διατηρούν τις κυρώσεις τους κατά της Ρωσίας. Η Ρωσία
συνεχίζει τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις στη Συρία και οι σχέσεις της με την Τουρκία παραμένουν περίπλοκες
παρά την επαναπροσέγγιση του Αυγούστου 2016 και τη σχετική ομαλοποίηση των διπλωματικών και
οικονομικών σχέσεων.
Ως αποτέλεσμα των κυρώσεων και κυρίως λόγω της κατακόρυφης πτώσης της τιμής του πετρελαίου και των
βασικών εμπορευμάτων, η Ρωσία εισήλθε σε απότομη ύφεση το 2015. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό
Ταμείο (ΔΝΤ) (World Economic Outlook, Οκτώβριος 2016) η Ρωσική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 3,7% το
2015 και αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω κατά 0,8% το 2016. Η προσαρμογή της οικονομίας έναντι της
μείωσης των τιμών του πετρελαίου απαιτεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης
μεσοπρόθεσμα. Η νομισματική πολιτική παραμένει προσανατολισμένη στην μείωση του πληθωρισμού και θα
είναι δυνατό αυτό να αλλάξει μόνο όταν ο βασικός πληθωρισμός θα βρίσκεται σε σταθερή πτωτική πορεία. Οι
χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου και η αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή θα κρατήσει την οικονομία σε
ύφεση το 2016. Η ανάκαμψη της οικονομίας αναμένεται να αρχίσει εντός του 2017 όταν το Ακαθάριστο
Εγχώριο Προϊόν αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου 1% σε πραγματικούς όρους σύμφωνα με το ΔΝΤ (World
Economic Outlook, Οκτώβριος 2016). Ωστόσο, δεδομένων των δυσμενών δημογραφικών της χώρας και
απόντων ουσιαστικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα αυξάνουν την παραγωγικότητα, οι ρυθμοί
ανάπτυξης ενδεχομένως να παραμείνουν χαμηλοί γύρω στο 1,5% μεσοπρόθεσμα. Η πτώση των τιμών του
πετρελαίου είναι ο κυριότερος κίνδυνος σε ότι αφορά στην προοπτική της Ρωσικής οικονομίας.
Όσον αφορά την Ελλάδα, η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,2% το 2015 και αναμένεται να έχει μηδενική ή
ελαφρώς θετική ανάπτυξη το 2016 προτού αυξηθεί κατά 2,8% το 2017, σύμφωνα με το ΔΝΤ (World Economic
Outlook, Οκτώβριος 2016). Η Ελλάδα συμφώνησε και υπέγραψε ένα
τρίτο Μνημόνιο Συναντίληψης
(Μνημόνιο) με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Αύγουστο του 2015, χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ, με στόχο την
περαιτέρω σταθεροποίηση της οικονομίας. Το εν λόγω Μνημόνιο συνοδεύεται από ένα τρίτο πρόγραμμα
οικονομικής προσαρμογής. Οι Ελληνικές αρχές υπέγραψαν επίσης Σύμβαση Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης με
τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) με σκοπό να διευκρινιστούν οι όροι χρηματοδότησης του
δανείου.
Αναγνωρίζετε τώρα ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί ελάφρυνση του χρέους της. Ως εκ τούτου επετεύχθη συμφωνία
σε σχέση με τη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους. Το ΔΝΤ
συμφώνησε με την ΕΕ ότι τα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους θα συμφωνηθούν στο τέλος της
περιόδου του προγράμματος και όχι εκ των πρότερων, που ήταν η αρχική του θέση. Στο πλαίσιο αυτό, το ΔΝΤ
αναμένεται να συμφωνήσει στη συμμετοχή του στο Ελληνικό πρόγραμμα, πριν από το τέλος του έτους.
7
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων
και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
3.
Άλλοι κίνδυνοι (συνέχεια)
Πολιτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Στην Ελλάδα η κυβέρνηση διατηρεί μικρή πλειοψηφία στη Βουλή που της επιτρέπει να ψηφίζει τα νομοσχέδια
σημαντικών μεταρρυθμίσεων. Το ποσοστό ανεργίας στη χώρα ανέρχεται σε 25% περίπου, με την ανεργία στους
νέους να ξεπερνά το 50% βάση του Eurostat. Με το εργατικό δυναμικό που συνεχώς συρρικνώνεται, το
χαμηλό ποσοστό γονιμότητας και τη μη αποτελεσματική είσπραξη των φόρων, υπάρχει ο κίνδυνος να υπάρξουν
σοβαρά προβλήματα στην υλοποίηση του προγράμματος, και κατά συνέπεια η δυσαρέσκεια και οι κοινωνικές
αντιδράσεις θα εντείνονται. Η κοινωνική αναταραχή θα παραμείνει ως απειλή όλο το 2016 και 2017, και μαζί με
αυτό θα αιωρείται και ο κίνδυνος πολιτικής αστάθειας. Ως εκ τούτου δεν μπορούν να αποκλειστούν πρόωρες
εκλογές. Στο πλαίσιο αυτό, η πλήρης υλοποίηση του οικονομικού προγράμματος καθώς και η συμμετοχή της
χώρας στην Ευρωζώνη ενδεχομένως να αμφισβητηθούν ξανά.
Οι κίνδυνοι από την παγκόσμια οικονομία παραμένουν αυξημένοι, γεγονός που αντανακλάται στις εξαιρετικά
χαλαρές νομισματικές πολιτικές των περισσότερων κεντρικών τραπεζών, τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια τα
οποία μεταβλήθηκαν σε αρνητικά σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες και στην Ιαπωνία, και σε κάποιες περιπτώσεις,
στην επιτάχυνση της πιστωτικής επέκτασης όταν ακόμα το σύνολο της ιδιωτικής μόχλευσης είναι ψηλό, όπως
στην περίπτωση της Κίνας. Οι πολιτικές των κεντρικών τραπεζών έχουν αρχίσει να αποκλίνουν μεταξύ τους. Η
Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών ακολουθεί πολιτική κανονικοποίησης των επιτοκίων, σε
αντίθεση με την πλειοψηφία των υπόλοιπων κεντρικών τραπεζών των αναπτυγμένων χωρών. Αυτές οι
αποκλίσεις άρχισαν να ασκούν πίεση στις συναλλαγματικές ισοτιμίες σε μια περίοδο όπου το παγκόσμιο
χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο έναντι ανατίμησης του αμερικάνικου δολαρίου. Μεταβολές
στις νομισματικές πολιτικές των χωρών ή απώλεια εμπιστοσύνης στις δυνατότητες των κεντρικών τραπεζών να
διαχειριστούν τις οικονομικές πιέσεις μπορεί να οδηγήσουν σε χρηματοοικονομική ρήξη στις αναπτυσσόμενες
χώρες, με ευρύτερες συνέπειες για την οικονομική δραστηριότητα στις αναπτυγμένες χώρες.
4.
Διαχείριση κεφαλαίου
Ο κύριος στόχος της διαχείρισης κεφαλαίου του Συγκροτήματος είναι η διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις
σχετικές εποπτικές κεφαλαιακές απαιτήσεις, καθώς επίσης και η διατήρηση ισχυρών δεικτών πιστοληπτικής
διαβάθμισης και υγειών δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας έτσι ώστε να μπορεί να υποστηρίζει τις εργασίες του
και να μεγιστοποιεί την αξία προς τους μετόχους του.
Ο Κανονισμός Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR) και η τροποποιημένη Οδηγία Κεφαλαιακών Απαιτήσεων IV (CRD
IV), που αποτελούν το Ευρωπαϊκό πλαίσιο κανονιστικών διατάξεων το οποίο σχεδιάστηκε για την ενσωμάτωση
των νέων προτύπων της Βασιλείας ΙΙΙ, αναφορικά με κεφάλαια, ρευστότητα και μόχλευση, στο νομοθετικό
πλαίσιο της ΕΕ ισχύουν από την 1 Ιανουαρίου 2014. Ο Κανονισμός Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR) καθορίζει
τις προληπτικές απαιτήσεις για τήρηση κεφαλαιακών αποθεμάτων, ρευστότητας και μόχλευσης με τις οποίες
πρέπει να συμμορφώνονται όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι οποίες είναι άμεσα δεσμευτικές. Η Οδηγία
Κεφαλαιακών Απαιτήσεων IV (CRD IV) ρυθμίζει την πρόσβαση σε δραστηριότητες για λήψη καταθέσεων,
εσωτερικής διακυβέρνησης συμπεριλαμβανομένων των αμοιβών, της σύνθεσης του διοικητικού συμβουλίου και
της διαφάνειας. Σε αντίθεση με τον Κανονισμό Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR), η Οδηγία Kεφαλαιακών
Aπαιτήσεων IV (CRD IV) χρειάζεται να ενσωματωθεί στη νομοθεσία του κάθε κράτους, δίνοντας με αυτό τον
τρόπο τη δυνατότητα στην εποπτική αρχή του κάθε κράτους να μπορεί να επιβάλει πρόσθετες απαιτήσεις για
κεφαλαιακά αποθέματα. Ο Κανονισμός Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR) εισήγαγε σημαντικές αλλαγές στο
προληπτικό κανονιστικό πλαίσιο το οποίο διέπει τις τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων τροποποιημένων
ελάχιστων δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας, αλλαγών στον ορισμό του κεφαλαίου και στον υπολογισμό των
σταθμισμένων περιουσιακών στοιχείων και την εισαγωγή νέων μέτρων σχετικών με τη μόχλευση, τη
ρευστότητα και τη χρηματοδότηση.
Ο Κανονισμός Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR) επιτρέπει μια μεταβατική περίοδο για ορισμένες από τις
κεφαλαιακές απαιτήσεις και ορισμένα άλλα μέτρα, όπως τον δείκτη μόχλευσης, οι οποίες θα είναι σε μεγάλο
βαθμό, σε πλήρη εφαρμογή μέχρι το 2019 και μερικές άλλες μεταβατικές διατάξεις οι οποίες θα εφαρμοστούν
πλήρως μέχρι το 2024. Η ΚΤΚ έχει καθορίσει το χρονικό πλαίσιο των μεταβατικών διατάξεων για τον
υπολογισμό του δείκτη Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1).
8
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων
και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
4.
Διαχείριση κεφαλαίου (συνέχεια)
Από τον Ιούνιο 2016, το ελάχιστο επίπεδο του δείκτη Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) του
Πυλώνα Ι, το οποίο πρέπει να τηρείται από το Συγκρότημα, ανέρχεται σε 4,5%. Η ελάχιστη απαίτηση για
συνολικά εποπτικά κεφάλαια του Πυλώνα Ι ανέρχεται σε 8,0% και μπορεί να καλυφθεί, επιπρόσθετα από το
4,5% που απαιτείται από τον δείκτη Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1), μέχρι 1,5% με
Πρόσθετα Μεταβατικά Κεφάλαια Κατηγορίας 1 και μέχρι 2,0% με Δευτεροβάθμια Κεφάλαια.
Το αποθεματικό ασφαλείας διατήρησης κεφαλαίου ανέρχεται στο 2,5% των σταθμισμένων περιουσιακών
στοιχείων πέραν του ελάχιστου δείκτη CET1 και τέθηκε σε πλήρη ισχύ από το 2015.
Επιπρόσθετα από τις πιο πάνω ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις, τα ακόλουθα κεφαλαιακά αποθέματα τίθενται
σταδιακά σε εφαρμογή και σε πλήρη ισχύ από την 1 Ιανουαρίου 2022.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της Μακροπροληπτικής Εποπτείας των Ιδρυμάτων Νόμου του 2015, η ΚΤΚ καθορίζει
το ποσοστό του Αντικυκλικού Κεφαλαιακού Αποθέματος Ασφαλείας (CCyB) σε τριμηνιαία βάση σύμφωνα με τη
μεθοδολογία που αναφέρεται στο νόμο αυτό. Το CCyB τέθηκε σε ισχύ από την 1 Ιανουαρίου 2016 και
καθορίζεται από την ΚΤΚ πριν από την έναρξη του κάθε τριμήνου. Η ΚΤΚ έχει καθορίσει το ποσοστό του CCyB
στο 0% για το έτος 2016.
Το Συγκρότημα έχει προσδιοριστεί από το 2015 ως άλλο Συστημικό Σημαντικό Ίδρυμα (O-SII). Ως εκ τούτου η
ΚΤΚ έχει καθορίσει το επιπρόσθετο κεφαλαιακό απόθεμα ασφαλείας για το Συγκρότημα στο 2% το οποίο θα
τεθεί σε εφαρμογή σταδιακά από την 1 Ιανουαρίου 2019 στο 0,5% και θα αυξάνεται σταδιακά κατά 0,5% κάθε
χρόνο μέχρι την πλήρη εφαρμογή του (2,0%) από την 1 Ιανουαρίου 2022.
Επίσης, το Συγκρότημα υπόκειται σε επιπρόσθετες κεφαλαιακές απαιτήσεις για κινδύνους που δεν καλύπτονται
από τις κεφαλαιακές απαιτήσεις του Πυλώνα Ι (συμπληρωματικές πρόνοιες του Πυλώνα ΙΙ). Ο ελάχιστος
συνολικός δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) με βάση τις κεφαλαιακές απαιτήσεις του
Πυλώνα ΙΙ καθορίστηκε από την ΕΚΤ στο 11,75% τον Νοέμβριο του 2015. Η κεφαλαιακή επάρκεια του
Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 ξεπερνά τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις του Πυλώνα I και τις
συμπληρωματικές απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ. Σημειώνεται όμως ότι η αξιολόγηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων
για τον Πυλώνα ΙΙ γίνεται σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή και συνεπώς υπόκειται σε αλλαγές με την πάροδο
του χρόνου.
Με την ολοκλήρωση της ΔΕΕΑ που έγινε από την ΕΚΤ το 2016, και βάση του προσχέδιου της κοινοποίησης που
λήφθηκε τον Σεπτέμβριο του 2016, ο ελάχιστος δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας Ι (CET1)
καθορίστηκε σε 10,75%, που αποτελείται από απαιτήσεις του Πυλώνα Ι ύψους 4,5%, απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ
ύψους 3,75% και αποθεματικό ασφαλείας διατήρησης κεφαλαίου το οποίο ανέρχεται σε 2,5% σε πλήρη ισχύ
(βάση της υφιστάμενης νομοθεσίας σε σχέση με την Οδηγία Κεφαλαιακών Απαιτήσεων IV όπως υιοθετήθηκε
στην κυπριακή νομοθεσία). Η ΕΚΤ παρέχει επίσης μη δημόσια καθοδήγηση για πρόσθετα αποθέματα του δείκτη
Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) με βάση τις κεφαλαιακές απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ.
Το Σύνολο Κεφαλαιακής Απαίτησης καθορίστηκε σε 14,25% και αποτελείται από τις απαιτήσεις του Πυλώνα Ι
ύψους 8% (το οποίο μπορεί να καλυφθεί μέχρι 1,5% με Πρόσθετα Μεταβατικά Κεφάλαια Κατηγορίας 1 και
μέχρι 2,0% με Δευτεροβάθμια Κεφάλαια), τις απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ ύψους 3,75% (υπό μορφή Κεφαλαίου
Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1)), καθώς και αποθεματικό ασφαλείας διατήρησης κεφαλαίου ύψους 2,5%
σε πλήρη ισχύ, το οποίο έχει οριστεί για όλα τα πιστωτικά ιδρύματα μέσω των απαιτήσεων του Κανονισμού
Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR)/Οδηγία Κεφαλαιακών Απαιτήσεων IV (CRD IV).
Οι νέες απαιτήσεις της ΔΕΕΑ θα τεθούν σε ισχύ από την 1 Ιανουαρίου 2017 και κατά την ημερομηνία της
δημοσίευσης αυτών των Ενδιάμεσων Συνοπτικών Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων, αυτές οι
απαιτήσεις υπόκεινται στην τελική επικύρωση της ΕΚΤ, που αναμένεται μέχρι το τέλος του 2016.
9
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων
και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
4.
Διαχείριση κεφαλαίου (συνέχεια)
Οι θυγατρικές εταιρίες της Εταιρίας που διεξάγουν τραπεζικές εργασίες στο εξωτερικό συμμορφώνονται με τις
κεφαλαιακές απαιτήσεις των τοπικών εποπτικών αρχών στις χώρες όπου λειτουργούν.
Οι θυγατρικές
ασφαλιστικές εταιρίες του Συγκροτήματος συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της Υπηρεσίας Ελέγχου
Ασφαλιστικών Εταιριών, περιλαμβανομένου του ελάχιστου περιθωρίου φερεγγυότητας ΙΙ, το οποίο είναι σε ισχύ
από την 1 Ιανουαρίου 2016. Οι ρυθμιζόμενες επιχειρήσεις επενδύσεων του Συγκροτήματος συμμορφώνονται
με τις κανονιστικές κεφαλαιακές απαιτήσεις των νόμων και των κανονισμών της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
4.1
Κεφαλαιακή θέση
Η κεφαλαιακή θέση του Συγκροτήματος με βάση την τροποποιημένη Οδηγία Κεφαλαιακών Απαιτήσεων IV
(CRD IV) και τον Κανονισμό Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR) (μετά την εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων
όπως ορίστηκαν από την ΚΤΚ) παρουσιάζεται πιο κάτω.
Εποπτικά κεφάλαια
Μεταβατικά Κεφάλαια Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1)3
Πρόσθετα Μεταβατικά Κεφάλαια Κατηγορίας 1 (ΑΤ1)
Δευτεροβάθμιο Κεφάλαιο (Τ2)
Μεταβατικά συνολικά εποπτικά κεφάλαια
Σταθμισμένα περιουσιακά στοιχεία – πιστωτικός κίνδυνος4
Σταθμισμένα περιουσιακά στοιχεία – κίνδυνος αγοράς
Σταθμισμένα περιουσιακά στοιχεία – λειτουργικός κίνδυνος
Σύνολο σταθμισμένων περιουσιακών στοιχείων
30 Σεπτεμβρίου
2016
€000
2.736.004
20.990
2.756.994
31 Δεκεμβρίου
2015
€000
2.747.772
30.290
2.778.062
16.746.501
6.433
2.050.325
18.803.259
17.618.578
7.811
2.039.888
19.666.277
%
Δείκτης Μεταβατικών Κεφαλαίων Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1
(CET1)
Δείκτης συνολικών μεταβατικών ιδίων κεφαλαίων
%
14,6
14,0
14,7
14,1
Τα Μεταβατικά Κεφάλαια Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) επηρεάστηκαν θετικά από τα κέρδη του
εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 και από την πώληση μη κύριων περιουσιακών στοιχείων και
επηρεάστηκαν αρνητικά από τη σταδιακή εφαρμογή των μεταβατικών ρυθμίσεων, κυρίως λόγω της
αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης. Η μείωση στα σταθμισμένα περιουσιακά στοιχεία οφείλεται κυρίως
στις συνεχιζόμενες προσπάθειες για βελτιστοποίηση του υπολογισμού των σταθμισμένων περιουσιακών
στοιχείων. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, ο δείκτης CET1 αυξήθηκε κατά 60 μονάδες βάσης κατά τη διάρκεια
του εννιαμήνου.
5.
Εσωτερική Διαδικασία Αξιολόγησης Κεφαλαιακής Επάρκειας (ΕΔΑΚΕ), Εσωτερική
Διαδικασία Αξιολόγησης Ρευστοτικής Επάρκειας (ΕΔΑΡΕ), Πυλώνας II και Διαδικασία
Εποπτικής Εξέτασης και Αξιολόγησης (ΔΕΕΑ)
Το Συγκρότημα ετοίμασε τις εκθέσεις ΕΔΑΚΕ αλλά και ΕΔΑΡΕ για το 2015. Και οι δύο εκθέσεις εγκρίθηκαν από
το Διοικητικό Συμβούλιο και υποβλήθηκαν στην ΕΚΤ τον Απρίλιο 2016.
Το Συγκρότημα ετοιμάζει επίσης τριμηνιαία αναθεώρηση των αποτελεσμάτων της ΕΔΑΚΕ. Κατά την διάρκεια
της τριμηνιαίας αναθεώρησης, το προφίλ κινδύνου και διαχείρισης κινδύνου του Συγκροτήματος
αναθεωρούνται και λαμβάνονται υπόψη τυχόν αλλαγές από την πλήρη άσκηση της ΕΔΑΚΕ. Η τριμηνιαία
αναθεώρηση προσδιορίζει κατά πόσο το Συγκρότημα εκτίθεται σε νέους κινδύνους και αξιολογεί την επάρκεια
των πόρων κεφαλαίου για να καλύψει τους κινδύνους, όπως αυτοί έχουν εξελιχθεί (σε σύγκριση με την πλήρη
άσκηση της ΕΔΑΚΕ). Λόγω της συμπλήρωσης της έκθεσης ΕΔΑΚΕ τον Απρίλιο του 2016, η πρώτη τριμηνιαία
αναθεώρηση για το 2016 που πραγματοποιήθηκε το τρίτο τρίμηνο, αφορά την περίοδο μέχρι και το τέλος
Ιουνίου του 2016.
3
Τα Μεταβατικά Κεφάλαια Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1), περιλαμβάνουν αφαιρέσεις λόγω κανονιστικών διατάξεων, κυρίως αναβαλλόμενες φορολογίες και
άυλα περιουσιακά στοιχεία ύψους €53.943 χιλ. και €35.193 χιλ. στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 και 31 Δεκεμβρίου 2015 αντίστοιχα.
4
Περιλαμβάνει τις προσαρμογές πιστωτικής αποτίμησης (CVA).
10
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις Κινδύνων
και Διαχείρισης Κεφαλαίου
(Μη ελεγμένες)
5.
Εσωτερική Διαδικασία Αξιολόγησης Κεφαλαιακής Επάρκειας (ΕΔΑΚΕ), Εσωτερική
Διαδικασία Αξιολόγησης Ρευστοτικής Επάρκειας (ΕΔΑΡΕ), Πυλώνας II και Διαδικασία
Εποπτικής Εξέτασης και Αξιολόγησης (ΔΕΕΑ) (συνέχεια)
Τριμηνιαία αναθεώρηση της ΕΔΑΡΕ διεκπεραιώνεται, μέσω της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων
ρευστότητας και αποστέλλεται στην επιτροπή ALCO και στην Επιτροπή Κινδύνων του Συμβουλίου από το 2016.
Για τη διεξαγωγή της αναθεώρησης, οι κίνδυνοι ρευστότητας αξιολογούνται και, εάν χρειάζεται, οι παραδοχές
της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων τροποποιούνται αναλόγως. Η τριμηνιαία αναθεώρηση προσδιορίζει
κατά πόσο το Συγκρότημα έχει επαρκή διαθέσιμα αποθέματα ρευστότητας για να καλύψει ακραίες καταστάσεις.
Η ΕΚΤ, στο πλαίσιο του εποπτικού της ρόλου, διεξήγαγε ΔΕΕΑ καθώς και επιτόπου έλεγχο στο Συγκρότημα. Η
ΔΕΕΑ είναι μια ολιστική αξιολόγηση, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, το επιχειρηματικό μοντέλο του
Συγκροτήματος, την εσωτερική διακυβέρνηση και το σύστημα ελέγχου, τους κινδύνους στο κεφάλαιο και την
επάρκεια των κεφαλαίων για την κάλυψη αυτών των κινδύνων και κινδύνων ρευστότητας και επάρκειας της
ρευστότητας για κάλυψη αυτών των κινδύνων.
Ο στόχος της ΔΕΕΑ είναι να σχηματίσει η ΕΚΤ μια
επικαιροποιημένη εποπτική θέση όσον αφορά τους κινδύνους και τη βιωσιμότητα του Συγκροτήματος και να
αποτελέσει τη βάση για εποπτικά μέτρα και διάλογο της ΕΚΤ με το Συγκρότημα. Θα μπορούσαν να επιβληθούν
πρόσθετα κεφάλαια και άλλες απαιτήσεις στο Συγκρότημα ως αποτέλεσμα αυτών των εποπτικών διαδικασιών,
συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης του επιπέδου των συμπληρωματικών προνοιών του Πυλώνα ΙΙ, καθώς
οι αξιολογήσεις των κεφαλαιακών απαιτήσεων γίνονται σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή και συνεπώς
υπόκεινται σε αλλαγές με την πάροδο του χρόνου.
Με την ολοκλήρωση της ΔΕΕΑ που έγινε από την ΕΚΤ το 2016, και βάση του προσχέδιου της κοινοποίησης που
λήφθηκε τον Σεπτέμβριο του 2016, ο ελάχιστος δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας Ι (CET1)
καθορίστηκε σε 10,75%, που αποτελείται από απαιτήσεις του Πυλώνα Ι ύψους 4,5%, απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ
ύψους 3,75% και αποθεματικό ασφαλείας διατήρησης κεφαλαίου το οποίο ανέρχεται σε 2,5% σε πλήρη ισχύ
(βάση της υφιστάμενης νομοθεσίας σε σχέση με την Οδηγία Κεφαλαιακών Απαιτήσεων IV όπως υιοθετήθηκε
στην κυπριακή νομοθεσία). Η ΕΚΤ παρέχει επίσης μη δημόσια καθοδήγηση για πρόσθετα αποθέματα του δείκτη
Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) με βάση τις κεφαλαιακές απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ.
Το Σύνολο Κεφαλαιακής Απαίτησης καθορίστηκε σε 14,25% και αποτελείται από τις απαιτήσεις του Πυλώνα Ι
ύψους 8% (το οποίο μπορεί να καλυφθεί μέχρι 1,5% με Πρόσθετα Μεταβατικά Κεφάλαια Κατηγορίας 1 και
μέχρι 2,0% με Δευτεροβάθμια Κεφάλαια), τις απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ ύψους 3,75% (υπό μορφή Κεφαλαίου
Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1)), καθώς και αποθεματικό ασφαλείας διατήρησης κεφαλαίου ύψους 2,5%
σε πλήρη ισχύ, το οποίο έχει οριστεί για όλα τα πιστωτικά ιδρύματα μέσω των απαιτήσεων του Κανονισμού
Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR)/Οδηγία Κεφαλαιακών Απαιτήσεων IV (CRD IV).
Οι νέες απαιτήσεις της ΔΕΕΑ θα τεθούν σε ισχύ από την 1 Ιανουαρίου 2017 και κατά την ημερομηνία της
δημοσίευσης αυτών των Ενδιάμεσων Συνοπτικών Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων, αυτές οι
απαιτήσεις υπόκεινται στην τελική επικύρωση της ΕΚΤ, που αναμένεται μέχρι το τέλος του 2016.
11
Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
για το εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου 2016
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016
Περιεχόμενα
Σελ.
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Λογαριασμού Αποτελεσμάτων
1
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Συνολικών Εισοδημάτων
2
Ενδιάμεσος Ενοποιημένος Ισολογισμός
3
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων
4
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Ταμειακών Ροών
6
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
1.
Πληροφορίες για την Εταιρία
2.
Μη ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις
8
3.
Βάση ετοιμασίας
8
4.
Λογιστικές πολιτικές
8
5.
Συνεχιζόμενη δραστηριότητα
6.
Λειτουργικό περιβάλλον
7.
Σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές
13
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα
17
9.
Καθαρά κέρδη/(ζημιές) από συναλλαγές με χρηματοοικονομικά μέσα
26
27
12.
∆απάνες προσωπικού και άλλα λειτουργικά έξοδα
Απομείωση χρηματοοικονομικών και μη χρηματοοικονομικών μέσων και κέρδος από
αποαναγνώριση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες και αλλαγές στις αναμενόμενες ταμειακές
ροές
Φορολογία
29
13.
Κέρδη κατά μετοχή
29
14.
Επενδύσεις
30
15.
Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα
33
16.
Επιμέτρηση της εύλογης αξίας
34
17.
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες
39
18.
Αποθέματα ακινήτων
39
19.
Προπληρωμές, δεδουλευμένα έσοδα και λοιπά περιουσιακά στοιχεία
40
20.
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία και ομάδα εκποίησης που κατέχονται προς πώληση
41
21.
Χρηματοδότηση από κεντρικές τράπεζες
41
22.
Καταθέσεις πελατών
42
23.
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις
43
24.
Μετοχικό κεφάλαιο
49
25.
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών
50
26.
Ανάλυση περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων με βάση την αναμενόμενη ημερομηνία λήξης
52
27.
∆ιαχείριση κινδύνων – Πιστωτικός κίνδυνος
53
28.
∆ιαχείριση κινδύνων – Κίνδυνος αγοράς
77
29.
∆ιαχείριση κινδύνων – Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης
77
30.
∆ιαχείριση κεφαλαίου
83
31.
Συναλλαγές με συνδεόμενα πρόσωπα
84
32.
Εταιρίες του Συγκροτήματος
86
33.
Εξαγορές και πωλήσεις
89
34.
Επενδύσεις σε συγγενείς εταιρίες και κοινοπραξίες
92
35.
Συμφωνίες για κεφαλαιουχικές δαπάνες
93
10.
11.
36.
Γεγονότα μετά την ημερομηνία αναφοράς
Έκθεση Επισκόπησης στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις της
Τράπεζας Κύπρου ∆ημόσια Εταιρία Λτδ
8
9
10
28
93
95
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Λογαριασμού Αποτελεσμάτων
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
Τρίμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
2016
2015
€000
€000
€000
€000
Κύκλος εργασιών
928.621
1.108.090
287.799
342.654
Έσοδα από τόκους
680.323
863.416
212.665
272.301
Έξοδα από τόκους
Σημ.
Συνεχιζόμενες δραστηριότητες
(155.836)
(219.068)
(48.640)
(66.539)
Καθαρά έσοδα από τόκους
524.487
644.348
164.025
205.762
Έσοδα από αμοιβές και προμήθειες
118.908
121.783
40.496
38.525
Έξοδα από αμοιβές και προμήθειες
(6.877)
(6.746)
(2.333)
(2.605)
27.904
30.963
11.591
7.671
65.727
28.254
8.338
(463)
34.672
31.818
10.039
11.549
5.649
(36.128)
(157)
(12.744)
(3.042)
647
491
404
Καθαρά κέρδη από διαπραγμάτευση συναλλάγματος
Καθαρά κέρδη/(ζημιές) από συναλλαγές με χρηματοοικονομικά
μέσα
Έσοδα από ασφαλιστικές εργασίες μείον απαιτήσεις και
προμήθειες
Κέρδη/(ζημιές) από επανεκτίμηση και πώληση επενδύσεων σε
ακίνητα
9
(Ζημιές)/κέρδη από πώληση αποθεμάτων ακινήτων
Λοιπά έσοδα
10.421
12.045
2.844
3.199
777.849
826.984
235.334
251.298
∆απάνες προσωπικού
10
(233.558)
(176.599)
(54.279)
(58.582)
Άλλα λειτουργικά έξοδα
10
(163.747)
(146.585)
(54.191)
(49.184)
380.544
503.800
126.864
143.532
Κέρδος από αποαναγνώριση δανείων και απαιτήσεων από
πελάτες και αλλαγές στις αναμενόμενες ταμειακές ροές
Προβλέψεις για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες
και άλλες ζημιές από πιστωτικές διευκολύνσεις πελατών
(Απομείωση)/αναστροφή απομείωσης άλλων
χρηματοοικονομικών μέσων
11
37.994
263.392
15.828
33.353
11
(304.876)
(592.764)
(124.951)
(128.838)
11
(11.822)
(37.105)
406
(5.937)
Απομείωση μη χρηματοοικονομικών μέσων
11
(22.012)
-
(12.650)
-
79.828
137.323
5.497
42.110
3.189
3.641
1.583
203
83.017
140.964
7.080
42.313
(17.839)
(17.631)
(4.144)
(7.156)
65.178
123.333
2.936
35.157
-
(65.107)
-
(28.840)
65.178
58.226
2.936
6.317
Κέρδη πριν το μερίδιο στα κέρδη συγγενών εταιριών και
κοινοπραξιών
Μερίδιο στα κέρδη συγγενών εταιριών και κοινοπραξιών
Κέρδη πριν τη φορολογία από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
Φορολογία
12
Κέρδη μετά τη φορολογία από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
Μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες
Ζημιές μετά τη φορολογία από μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες
8
Κέρδη για την περίοδο
Αναλογούντα σε:
Ιδιοκτήτες της Εταιρίας – συνεχιζόμενες δραστηριότητες
8
61.627
129.048
5.255
39.723
Ιδιοκτήτες της Εταιρίας – μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες
8
-
(55.839)
-
(26.734)
61.627
73.209
5.255
12.989
Σύνολο κερδών που αναλογούν στους ιδιοκτήτες της
Εταιρίας
∆ικαιώματα μειοψηφίας – συνεχιζόμενες δραστηριότητες
8
3.551
(5.715)
(2.319)
(4.566)
∆ικαιώματα μειοψηφίας – μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες
8
-
(9.268)
-
(2.106)
3.551
(14.983)
(2.319)
(6.672)
65.178
58.226
2.936
6.317
Σύνολο κερδών/(ζημιών) που αναλογούν στα δικαιώματα
μειοψηφίας
Κέρδη για την περίοδο
Βασικά και προσαρμοσμένα κέρδη κατά μετοχή (σεντ)
αναλογούντα στους ιδιοκτήτες της Εταιρίας συνεχιζόμενες δραστηριότητες
13
0,7
1,4
0,1
0,4
Βασικά και προσαρμοσμένα κέρδη κατά μετοχή (σεντ)
αναλογούντα στους ιδιοκτήτες της Εταιρίας
13
0,7
0,8
0,1
0,1
1
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Συνολικών Εισοδημάτων
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
Κέρδη για την περίοδο
Τρίμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
2016
2015
€000
€000
€000
€000
65.178
58.226
2.936
6.317
(42.262)
6.894
(8.269)
19.536
44.352
(9.227)
8.066
(16.998)
1.049
21.020
-
31.082
3.139
18.687
(203)
33.620
1.427
(2.445)
2.608
(795)
1.652
-
990
-
498
2.656
(32)
404
(47.239)
(3.814)
4.025
(1.147)
(43.662)
(3.603)
7.591
(1.538)
(40.523)
15.084
7.388
32.082
159
(255)
180
(433)
(18.975)
-
(3.832)
-
(18.816)
(255)
(3.652)
(433)
(59.339)
14.829
3.736
31.649
5.839
73.055
6.672
37.966
Λοιπά συνολικά εισοδήματα
Λοιπά συνολικά εισοδήματα που πρόκειται να
επανακατηγοριοποιηθούν στην ενοποιημένη κατάσταση
λογαριασμού αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες
περιόδους
Αποθεματικό μετατροπής ξένου συναλλάγματος
(Ζημιές)/κέρδη από τη μετατροπή της καθαρής επένδυσης σε
υποκαταστήματα του εξωτερικού και θυγατρικές
Κέρδη/(ζημιές) από αντισταθμίσεις της καθαρής επένδυσης σε
υποκαταστήματα του εξωτερικού και θυγατρικές
Μεταφορά στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού
αποτελεσμάτων λόγω διάλυσης/πώλησης των
δραστηριοτήτων στο εξωτερικό
Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση
Καθαρά κέρδη/(ζημιές) από τη μεταβολή στην εύλογη αξία
πριν τη φορολογία
Μερίδιο από καθαρά κέρδη στην εύλογη αξία συγγενών
εταιριών
Μεταφορά στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού
αποτελεσμάτων λόγω απομείωσης
Μεταφορά στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού
αποτελεσμάτων λόγω πώλησης
Λοιπά συνολικά εισοδήματα που δεν πρόκειται να
επανακατηγοριοποιηθούν στην ενοποιημένη κατάσταση
λογαριασμού αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες
περιόδους
Επανεκτίμηση ακινήτων
Φορολογία
Αναλογιστικές ζημιές για προγράμματα καθορισμένων
παροχών
Ζημιές κατά την επαναμέτρηση των προγραμμάτων
καθορισμένων παροχών
Λοιπές συνολικές (ζημιές)/εισοδήματα μετά τη
φορολογία
Συνολικά εισοδήματα για την περίοδο
Αναλογούντα σε:
Ιδιοκτήτες της Εταιρίας
6.907
84.729
8.911
37.314
∆ικαιώματα μειοψηφίας
(1.068)
(11.674)
(2.239)
652
5.839
73.055
6.672
37.966
Συνολικά εισοδήματα για την περίοδο
2
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ενδιάμεσος Ενοποιημένος Ισολογισμός
Περιουσιακά στοιχεία
Μετρητά και καταθέσεις με κεντρικές τράπεζες
∆άνεια και απαιτήσεις σε τράπεζες
Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα
Επενδύσεις
Επενδύσεις που εκχωρήθηκαν ως εξασφάλιση
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες
Περιουσιακά στοιχεία ασφαλιστικών κλάδων ζωής που
αναλογούν στους ασφαλιζόμενους
Προπληρωμές, δεδουλευμένα έσοδα και λοιπά περιουσιακά
στοιχεία
Αποθέματα ακινήτων
Επενδύσεις σε ακίνητα
Ακίνητα και εξοπλισμός
Άυλα περιουσιακά στοιχεία
Επενδύσεις σε συγγενείς εταιρίες και κοινοπραξίες
Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία και ομάδα
εκποίησης που κατέχονται προς πώληση
Σύνολο περιουσιακών στοιχείων
Υποχρεώσεις
Καταθέσεις από τράπεζες
Χρηματοδότηση από κεντρικές τράπεζες
Συμφωνίες επαναγοράς
Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα
Καταθέσεις πελατών
Υποχρεώσεις ασφαλιστηρίων συμβολαίων
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές
υποχρεώσεις
Ομολογιακά δάνεια
Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις
Μη κυκλοφορούντες υποχρεώσεις και ομάδα εκποίησης που
κατέχονται προς πώληση
Σύνολο υποχρεώσεων
Ίδια κεφάλαια
Μετοχικό κεφάλαιο
Αποθεματικό από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο
Αποθεματικό από μείωση κεφαλαίου
Αποθεματικά επανεκτίμησης και άλλα αποθεματικά
Συσσωρευμένες ζημιές
Ίδια κεφάλαια που αναλογούν στους ιδιοκτήτες της
Εταιρίας
∆ικαιώματα μειοψηφίας
Σημ.
25
25
15
14
14
17
1.422.602
1.314.380
14.023
588.255
421.032
17.191.632
490.503
475.403
19
232.731
281.780
18
1.304.628
37.519
282.127
142.297
112.582
450.397
515.858
34.628
264.333
133.788
107.753
456.531
11.569
48.503
22.382.098
23.270.501
371.378
1.950.045
329.325
50.460
15.642.924
574.586
242.137
4.452.850
368.151
54.399
14.180.681
566.925
315.576
282.831
45.140
712
40.807
-
3.677
19.279.434
20.193.170
892.294
552.618
1.952.486
240.647
(575.442)
892.294
552.618
1.952.486
258.709
(601.152)
3.062.603
3.054.955
40.061
3.102.664
22.382.098
22.376
3.077.331
23.270.501
34
20
21
15
22
23
20
24
24
24
Σύνολο υποχρεώσεων και ιδίων κεφαλαίων
Πρόεδρος
Σύμβουλος
κ. J. P. Hourican
κα. E. Λειβαδιώτου
3
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
1.587.386
1.183.579
11.965
193.308
401.914
15.939.593
Σύνολο ιδίων κεφαλαίων
Prof. Dr. J. Ackerman
κ. Ι. Ζωγραφάκης
30 Σεπτεμβρίου
2016
€000
Ανώτατος Εκτελεστικός ∆ιευθυντής
∆ιευθύντρια ∆ιεύθυνσης Οικονομικής ∆ιαχείρισης
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων
Αναλογούντα στους ιδιοκτήτες της Εταιρίας
Μετοχικό
κεφάλαιο
(Σημ. 24)
€000
1 Ιανουαρίου 2016
Κέρδη για την περίοδο
Λοιπές συνολικές
(ζημιές)/ εισοδήματα
μετά τη φορολογία για
την περίοδο
Συνολικά
εισοδήματα/(ζημιές) για
την περίοδο
Αύξηση στην αξία
ασφαλιστηρίων
συμβολαίων ζωής σε ισχύ
Φορολογία για αύξηση
στην αξία ασφαλιστηρίων
συμβολαίων ζωής σε ισχύ
Μεταφορά
πραγματοποιηθέντων
κερδών από πωλήσεις
ακινήτων
Πώληση θυγατρικής
(Σημ. 33.2.1)
Εξαγορά θυγατρικής
(Σημ. 33.1.1)
Αποθεματικό
από έκδοση
μετοχών υπέρ
το άρτιο
(Σημ. 24)
€000
Αποθεματικό
από μείωση
κεφαλαίου
(Σημ. 24)
€000
Ίδιες μετοχές
(Σημ. 24)
€000
Συσσωρευμένες
ζημιές
€000
892.294
552.618
1.952.486
(41.301)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Αποθεματικό
επανεκτίμησης
ακινήτων
Αποθεματικό
επανεκτίμησης
επενδύσεων
διαθέσιμων
προς πώληση
€000
(601.152)
€000
Αποθεματικό της
ομάδας
Αποθεματικό
εκποίησης
Αποθεματικό
ασφαλιστηρίων
και των
μετατροπής
Άλλα
συμβολαίων
περιουσιακών
ξένου
αποθεματικά
ζωής
στοιχείων που
συναλλάγματος
σε ισχύ
κατέχονται προς
πώληση
(Σημ. 20)
€000
€000
€000
€000
Σύνολο
€000
∆ικαιώματα
μειοψηφίας
€000
Σύνολο ιδίων
κεφαλαίων
€000
99.218
47.125
6.059
99.050
30.939
17.619
3.054.955
22.376
3.077.331
61.627
-
-
-
-
-
-
61.627
3.551
65.178
-
(18.975)
159
(39.043)
-
-
3.139
-
(54.720)
(4.619)
(59.339)
-
-
42.652
159
(39.043)
-
-
3.139
-
6.907
(1.068)
5.839
-
-
-
(2.520)
-
-
-
2.520
-
-
-
-
-
-
-
-
-
209
-
-
-
(209)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
8.310
(8.310)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
17.619
-
-
-
-
-
(17.619)
-
-
18.753
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
18.753
Πωλήσεις ιδίων μετοχών
-
-
-
41.301
(40.560)
-
-
-
-
-
-
741
-
741
30 Σεπτεμβρίου 2016
892.294
552.618
1.952.486
-
91.067
8.082
6.059
101.361
34.078
-
3.062.603
40.061
3.102.664
(575.442)
4
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων
Αναλογούντα στους ιδιοκτήτες της Εταιρίας
Μετοχικό
κεφάλαιο
(Σημ. 24)
€000
Αποθεματικό
από έκδοση Αποθεματικό
μετοχών
από μείωση
υπέρ
κεφαλαίου
το άρτιο
(Σημ. 24)
(Σημ. 24)
€000
€000
Μετοχές
που
υπόκεινται
σε προσωρινά
διατάγματα
€000
Ίδιες
Μετοχές
(Σημ. 24)
Συσσωρευμένες
ζημιές
€000
€000
Αποθεματικό
επανεκτίμησης
ακινήτων
Αποθεματικό
επανεκτίμησης
επενδύσεων
διαθέσιμων
προς πώληση
Άλλα
αποθεματικά
Αποθεματικό
ασφαλιστηρίων
συμβολαίων
ζωής
σε ισχύ
Αποθεματικό
Μετατροπής
ξένου
συναλλάγματος
Αποθεματικό
της ομάδας
εκποίησης και
των
περιουσιακών
στοιχείων που
κατέχονται
προς πώληση
(Σημ. 20)
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Σύνολο
€000
∆ικαιώματα
μειοψηφίας
€000
Σύνολο
ιδίων
κεφαλαίων
€000
1 Ιανουαρίου 2015
892.238
552.539
1.952.486
441
(88.051)
(79.021)
115.830
2.226
6.059
97.698
22.929
(9.882)
3.465.492
15.555
3.481.047
Κέρδη/(ζημιές) για
την περίοδο
Λοιπές συνολικές
(ζημιές)/ εισοδήματα
μετά τη φορολογία
για την περίοδο
Συνολικά
εισοδήματα/(ζημιές)
για την περίοδο
-
-
-
-
-
73.209
-
-
-
-
-
-
73.209
(14.983)
58.226
-
-
-
-
-
-
(255)
(2.510)
-
-
(14.374)
28.659
11.520
3.309
14.829
-
-
-
-
-
73.209
(255)
(2.510)
-
-
(14.374)
28.659
84.729
(11.674)
73.055
56
79
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
135
-
135
-
-
-
-
-
(1.565)
1.641
-
-
-
-
(76)
-
-
-
(68)
-
-
-
-
-
-
(68)
68
-
Έκδοση μετοχών
Μεταφορά
πραγματοποιηθέντων
ζημιών από πωλήσεις
ακινήτων
Αγορά δικαιωμάτων
μειοψηφίας
-
-
-
-
-
Πώληση θυγατρικών
-
-
-
-
-
6.805
-
-
-
-
-
(6.805)
-
(18.112)
(18.112)
Αύξηση συμμετοχής
στις θυγατρικές
Κεφαλαιοποίηση
χρέους θυγατρικής –
δικαιώματα
μειοψηφίας
Αύξηση στην αξία
ασφαλιστηρίων
συμβολαίων ζωής σε
ισχύ
Φορολογία για
αύξηση στην αξία
ασφαλιστηρίων
συμβολαίων ζωής σε
ισχύ
Μέρισμα που
πληρώθηκε στα
δικαιώματα
μειοψηφίας
Πωλήσεις ιδίων
μετοχών
Επαναταξινόμηση
από τα περιουσιακά
στοιχεία που
κατέχονται προς
πώληση
30 Σεπτεμβρίου
2015
-
-
-
-
-
(37.094)
-
-
-
-
11.693
-
(25.401)
25.401
-
-
-
-
-
-
(9.293)
-
-
-
-
-
-
(9.293)
9.293
-
-
-
-
-
-
(1.323)
-
-
-
1.323
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
121
-
-
-
(121)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(918)
(918)
-
-
-
(441)
42.242
(38.934)
-
-
-
-
-
-
2.867
-
2.867
-
-
-
-
-
-
272
-
-
-
11.624
(11.896)
-
-
-
892.294
552.618
1.952.486
-
(45.809)
(87.163)
117.488
(284)
6.059
98.900
31.872
-
3.518.461
19.613
3.538.074
5
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Ταμειακών Ροών
Σημ.
Καθαρές ταμειακές ροές από εργασίες
Κέρδη πριν τη φορολογία από συνεχιζόμενες δραστηριότητες
Ζημιές πριν τη φορολογία από μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες
8
8
Κέρδη για την περίοδο πριν τη φορολογία
Μερίδιο στα κέρδη συγγενών εταιριών και κοινοπραξιών
Κέρδος από αποαναγνώριση, αλλαγές στις αναμενόμενες ταμειακές ροές και προβλέψεις για
απομείωση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες και άλλες ζημιές από πιστωτικές
διευκολύνσεις πελατών
Αποσβέσεις ακινήτων και εξοπλισμού και άυλων περιουσιακών στοιχείων
Αύξηση στην αξία ασφαλιστηρίων συμβολαίων ζωής σε ισχύ
Απομείωση κατά την επιμέτρηση ομάδας εκποίησης σε εύλογη αξία μείον το κόστος
πώλησης
Απομείωση άλλων χρηματοοικονομικών μέσων
(Κέρδος)/ζημιές από την πώληση των ομάδων εκποίησης που κατέχονται προς πώληση και
μη συνεχιζόμενων δραστηριοτήτων
Αποσβέσεις διαφορών προεξοφλήσεων/υπέρ το άρτιο, κέρδος από αποπληρωμή τόκων και
ομολόγων
Μερίσματα
Καθαρά κέρδη από την πώληση διαθέσιμων προς πώληση επενδύσεων σε μετοχές και
επενδύσεων διαθέσιμων προς πώληση και επενδύσεων που ταξινομήθηκαν ως δάνεια και
απαιτήσεις σε ομόλογα
Τόκοι χρηματοδότησης από κεντρικές τράπεζες
Απομείωση μη χρηματοοικονομικών μέσων
Κέρδος από πώληση κοινοπραξιών
Ζημιά από διάλυση θυγατρικών εταιριών
Ζημιές/(κέρδη) από πώληση αποθεμάτων ακινήτων
Ζημιές από επενδύσεις και πωλήσεις επενδύσεων σε ακίνητα, εξοπλισμού και άυλων
περιουσιακών στοιχείων
11
Καθαρή μείωση σε δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες και άλλους λογαριασμούς
Καθαρή αύξηση σε καταθέσεις πελατών και άλλους λογαριασμούς
Φόροι που εισπράχθηκαν/(πληρώθηκαν)
Καθαρή ταμειακή ροή από εργασίες
Ταμειακές ροές από επενδυτικές δραστηριότητες
Αγορές ομολόγων, κρατικών αξιογράφων και μετοχών
Εισπράξεις από πωλήσεις/αποπληρωμές επενδύσεων
Τόκοι που εισπράχθηκαν από επενδύσεις σε ομόλογα και κρατικά αξιόγραφα
Μέρισμα από επενδύσεις σε μετοχές
Εισπράξεις από πώληση θυγατρικών εταιριών και δραστηριοτήτων
Εισπράξεις από πώληση κοινοπραξιών
Αγορές ακινήτων και εξοπλισμού
Εισπράξεις από πωλήσεις ακινήτων και εξοπλισμού
Αγορές άυλων περιουσιακών στοιχείων
Εισπράξεις από πώληση άυλων περιουσιακών στοιχείων
Εισπράξεις από πώληση επενδύσεων σε ακίνητα
Καθαρή ταμειακή ροή από επενδυτικές δραστηριότητες
Ταμειακές ροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες
Εισπράξεις από έκδοση μετοχών
Καθαρή αποπληρωμή για χρηματοδότηση από κεντρικές τράπεζες
Αποπληρωμή ομολογιακών δανείων
Τόκοι δανειακού κεφαλαίου
Εισπράξεις από πώληση ιδίων μετοχών
Τόκοι χρηματοδότησης από κεντρικές τράπεζες
Μέρισμα που πληρώθηκε από θυγατρικές στα δικαιώματα μειοψηφίας
Καθαρή ταμειακή ροή για χρηματοδοτικές δραστηριότητες
Καθαρή αύξηση/(μείωση) στα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών για την περίοδο
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών
1 Ιανουαρίου
Συναλλαγματικές διαφορές
Καθαρή αύξηση/(μείωση) στα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών για την περίοδο
25
30 Σεπτεμβρίου
6
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
€000
83.017
140.964
-
(65.062)
83.017
75.902
(3.189)
(3.641)
266.882
372.037
13.958
15.411
(2.520)
(1.323)
-
3.288
11.822
37.105
(2.545)
17.392
(18.258)
(56.677)
(247)
-
(67.204)
(959)
27.337
63.821
22.012
-
-
(10.005)
1.049
-
3.042
(581)
4.142
43.721
339.298
555.491
233.451
249.939
1.578.817
835.105
2.151.566
1.640.535
258
(1.310)
2.151.824
1.639.225
(67.855)
(28.473)
458.493
991.684
19.632
30.536
247
629
26.500
3.396
-
89.011
(9.554)
(6.676)
152
305
(11.446)
(10.669)
12
-
13.634
18.098
429.815
1.087.841
-
135
(2.502.805)
(2.881.172)
(712)
(1.733)
-
(25)
741
2.867
(27.337)
(63.821)
-
(918)
(2.530.113)
(2.944.667)
51.526
(217.601)
2.406.344
2.238.601
6.687
18.373
51.526
(217.601)
2.464.557
2.039.373
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ενδιάμεση Ενοποιημένη Κατάσταση Ταμειακών Ροών
Μη ταμειακές συναλλαγές
Εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016
Εξαγορά της S.Z. Eliades Leisure Ltd
Κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, το Συγκρότημα απέκτησε το 70% του
μετοχικού κεφαλαίου της S.Z. Eliades Leisure Ltd ως ανταλλαγή για την εξόφληση της πλειοψηφίας του χρέους
που οφειλόταν από την S.Z. Eliades Leisure Ltd προς την Εταιρία ως μέρος της αναδιάρθρωσης του χρέους της.
Η εξαγορά δεν περιλάμβανε οποιοδήποτε αντάλλαγμα σε μετρητά. Περισσότερες πληροφορίες παρουσιάζονται
στη Σημείωση 33.1.1.
Πώληση μετοχών που κατέχονται στη Visa Europe Ltd
Κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, το Συγκρότημα πώλησε τις μετοχές του
στη Visa Europe Ltd μετά από την αγορά της Visa Europe Ltd από την Visa Inc.
Επιπρόσθετα από τα μετρητά
που πληρώθηκαν, η συναλλαγή αφορούσε την παραχώρηση προνομιούχων μετοχών στη Visa Inc. με εύλογη
αξία ύψους περίπου €8 εκατ. και αναβαλλόμενες εισπράξεις εύλογης αξίας ύψους περίπου €4 εκατ. κατά την
ημερομηνία της συναλλαγής.
Ανάκτηση εξασφαλίσεων
Κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, το Συγκρότημα απόκτησε αποθέματα
ακινήτων μέσω ανάκτησης εξασφαλίσεων από δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες, τα οποία κατέχονται από το
Συγκρότημα στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, ύψους €845.256 χιλ. (Σημ. 18).
Εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2015
Πώληση της πλειοψηφίας των δραστηριοτήτων του Συγκροτήματος στη Ρωσία
Το Σεπτέμβριο του 2015, το Συγκρότημα ολοκλήρωσε την πώληση της πλειοψηφίας των δραστηριοτήτων του
στη Ρωσία.
Ως μέρος της συμφωνίας πώλησης, τα μέρη συμφώνησαν σε μια διευθέτηση ανταλλαγής
περιουσιακών στοιχείων που περιλάμβανε την ανταλλαγή ορισμένων περιουσιακών στοιχείων μεταξύ τους που
οδήγησε σε εισπρακτέο ποσό για το Συγκρότημα ύψους €41.849 χιλ. (Σημ. 33.3.1.).
7
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
1.
Πληροφορίες για την Εταιρία
Η Τράπεζα Κύπρου ∆ημόσια Εταιρία Λτδ (η ‘Εταιρία’) είναι η ιθύνουσα εταιρία του Συγκροτήματος Τράπεζας
Κύπρου (το ‘Συγκρότημα’). Οι κύριες δραστηριότητες της Εταιρίας και των θυγατρικών της εταιριών κατά τη
διάρκεια της περιόδου συνέχισαν να είναι η παροχή τραπεζικών, χρηματοοικονομικών, ασφαλιστικών υπηρεσιών
και η διαχείριση και πώληση ακινήτων.
Η Εταιρία συστάθηκε στην Κύπρο ως εταιρία περιορισμένης ευθύνης το 1930 σύμφωνα με τον περί Εταιριών
Νόμο της Κύπρου. Η Εταιρία έχει κύρια εισαγωγή στο Χρηματιστήριο Αξιών της Κύπρου και δευτερογενή
εισαγωγή στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Θεωρείται επίσης δημόσια εταιρία σύμφωνα με τον περί Φόρου
Εισοδήματος Νόμο της Κύπρου.
Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
Οι Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις
της Εταιρίας και των θυγατρικών της και εγκρίθηκαν για έκδοση με απόφαση του ∆ιοικητικού Συμβουλίου στις 14
Νοεμβρίου 2016.
2.
Μη ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις
Οι Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις για το εννιάμηνο που έληξε στις 30
Σεπτεμβρίου 2016 δεν έχουν ελεγχθεί από τους εξωτερικούς ελεγκτές του Συγκροτήματος.
Οι εξωτερικοί ελεγκτές του Συγκροτήματος έχουν διενεργήσει επισκόπηση σύμφωνα με το ∆ιεθνές Πρότυπο για
Επισκοπήσεις 2410 ‘Επισκόπηση Ενδιάμεσης Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης που διενεργείται από τον
Ανεξάρτητο Ελεγκτή της Οντότητας’.
3.
Βάση ετοιμασίας
Οι Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ (€) και όλα τα ποσά
στρογγυλοποιούνται στην πλησιέστερη χιλιάδα, εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά.
3.1
∆ήλωση συμμόρφωσης
Οι Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις για το εννιάμηνο που έληξε στις 30
Σεπτεμβρίου 2016 έχουν ετοιμαστεί σύμφωνα με το ∆ιεθνές Λογιστικό Πρότυπο (∆ΛΠ) που εφαρμόζεται για την
ενδιάμεση οικονομική έκθεση, όπως αυτό υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (‘∆ΛΠ 34’).
Οι Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις δεν περιλαμβάνουν όλη την πληροφόρηση και
τις γνωστοποιήσεις που απαιτούνται για τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις και πρέπει να διαβάζονται σε
συνάρτηση με τις Ετήσιες Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31 ∆εκεμβρίου
2015.
3.2
Συγκριτικές πληροφορίες
Οι συγκριτικές πληροφορίες επαναπαρουσιάστηκαν για να αντικατοπτρίσουν την αλλαγή στην παρουσίαση στις
‘(Ζημιές)/κέρδη από πώληση αποθεμάτων ακινήτων’ στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.
Αυτή η αλλαγή στην παρουσίαση δεν είχε καμιά επίπτωση στα αποτελέσματα της περιόδου.
4.
Λογιστικές πολιτικές
Νέα και τροποποιημένα πρότυπα και διερμηνείες
Οι λογιστικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν για την ετοιμασία των Ενδιάμεσων Συνοπτικών Ενοποιημένων
Οικονομικών Καταστάσεων για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 συνάδουν με αυτές που
ακολουθήθηκαν για την ετοιμασία των Ετήσιων Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων για το έτος που έληξε
στις 31 ∆εκεμβρίου 2015. Επιπρόσθετα, το Συγκρότημα υιοθέτησε τα ακόλουθα νέα πρότυπα, τροποποιήσεις και
διερμηνείες, τα οποία δεν είχαν ουσιώδη επίδραση σε αυτές τις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές
Καταστάσεις:

∆ΛΠ 16 Ενσώματα πάγια και ∆ΛΠ 38 Άυλα περιουσιακά στοιχεία (Τροποποίηση): Αποσαφήνιση των
αποδεκτών μεθόδων απόσβεσης

∆ΠΧΑ 11 Σχήματα υπό κοινό έλεγχο: Λογιστικοποίηση απόκτησης συμμετοχικών τίτλων σε σχήματα υπό
κοινό έλεγχο

∆ΛΠ 27 Εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις (Τροποποίηση)

∆ΛΠ 1: Πρωτοβουλία σχετικά με τις γνωστοποιήσεις (Τροποποίηση)
8
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
4.
Λογιστικές πολιτικές (συνέχεια)
Νέα και τροποποιημένα πρότυπα και διερμηνείες (συνέχεια)



Ετήσιος Κύκλος Αναβαθμίσεων στα ∆ιεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (∆ΠΧΑ) 2012-2014 που
εξέδωσε το Συμβούλιο ∆ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (Σ∆ΛΠ), ο οποίος είναι μια συλλογή των
τροποποιήσεων των ∆ΠΧΑ. Αυτές οι αναβαθμίσεις περιλαμβάνουν:

∆ΠΧΑ 5 Μη κυκλοφορούντα Περιουσιακά Στοιχεία που Κατέχονται προς Πώληση και ∆ιακοπείσες
∆ραστηριότητες - Τροποποιήσεις

∆ΠΧΑ 7 Χρηματοοικονομικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις - Τροποποιήσεις

∆ΛΠ 19 Παροχές σε Εργαζομένους - Τροποποιήσεις

∆ΛΠ 34 Ενδιάμεσες Οικονομικές Καταστάσεις – Τροποποιήσεις
∆ΛΠ 19 Παροχές σε εργαζόμενους (Τροποποίηση): Εισφορές των εργαζομένων
Ετήσιος Κύκλος Αναβαθμίσεων στα ∆ΠΧΑ 2010-2012 που εξέδωσε το Σ∆ΛΠ, ο οποίος είναι μια συλλογή των
τροποποιήσεων των ∆ΠΧΑ. Αυτές οι αναβαθμίσεις περιλαμβάνουν:

∆ΠΧΑ 2 Παροχές που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών

∆ΠΧΑ 3 Συνενώσεις επιχειρήσεων

∆ΠΧΑ 8 Λειτουργικοί Τομείς

∆ΠΧΑ 13 Επιμέτρηση Εύλογης αξίας

∆ΛΠ16 Ενσώματα Πάγια

∆ΛΠ 24 Γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών

∆ΛΠ 38 Άυλα περιουσιακά στοιχεία
5.
Συνεχιζόμενη δραστηριότητα
Η διοίκηση έχει προβεί σε εκτίμηση της ικανότητας του Συγκροτήματος να συνεχίσει ως δρώσα οικονομική
μονάδα.
Οι συνθήκες που επικρατούσαν κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, καθώς
και οι εξελίξεις μέχρι την ημερομηνία έγκρισης αυτών των Ενδιάμεσων Συνοπτικών Ενοποιημένων Οικονομικών
Καταστάσεων, που έχουν ληφθεί υπόψη από τη διοίκηση για την αξιολόγηση της ικανότητας να συνεχίσει ως
δρώσα οικονομική μονάδα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το λειτουργικό περιβάλλον στην Κύπρο και του
Συγκροτήματος (Σημ. 6).
Η διοίκηση του Συγκροτήματος πιστεύει ότι το Συγκρότημα λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για τη διατήρηση
της βιωσιμότητάς του και την ανάπτυξη των εργασιών του στα πλαίσια των οικονομικών συνθηκών που
επικρατούν.
Η διοίκηση του Συγκροτήματος, έχοντας λάβει υπόψη τους παράγοντες που περιγράφονται πιο κάτω και τις
αβεβαιότητες που υπήρχαν κατά την ημερομηνία αναφοράς, έχει ικανοποιηθεί ότι το Συγκρότημα έχει τα μέσα
ώστε να συνεχίσει την επιχειρησιακή του δραστηριότητα κατά το προβλεπτό μέλλον και ως εκ τούτου, οι
οικονομικές καταστάσεις συνεχίζουν να ετοιμάζονται με βάση την αρχή της συνεχιζόμενης δραστηριότητας για
τους λόγους που αναφέρονται πιο κάτω, παρά το γεγονός ότι, όπως αναφέρεται στις Σημειώσεις 6.2.3 και 29,
δεν πληροί επί του παρόντος τις εποπτικές απαιτήσεις ρευστότητας στην Κύπρο, το οποίο μπορεί να εκληφθεί ως
σημαντική αβεβαιότητα ως προς την δυνατότητα του να συνεχίσει ως δρώσα οικονομική μονάδα.



Ο δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 ανέρχεται σε
14,6% (με μεταβατικές διατάξεις), ψηλότερο από τον ελάχιστο απαιτούμενο δείκτη ύψους 11,75% και τα
συνολικά κεφάλαια σε 14,7% (Σημ. 6.2.1).
Η βελτιωμένη χρηματοδοτική δομή του Συγκροτήματος ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων θετικών
πελατειακών ροών στην Κύπρο.
Η σημαντική μείωση της εξάρτησης του Συγκροτήματος για χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Παροχής
Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) που στις 14 Νοεμβρίου 2016 ανέρχεται σε €0,8 δις, σε σύγκριση με
€3,8 δις στις 31 ∆εκεμβρίου 2015 και με το υψηλότερο επίπεδο ύψους €11,4 δις τον Απρίλιο 2013
(Σημ. 6.2.3).
9
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
5.
Συνεχιζόμενη δραστηριότητα (συνέχεια)

Οι βελτιωμένοι δείκτες πιστοληπτικής αξιολόγησης τόσο της Εταιρίας (αναβάθμιση της Μακροπρόθεσμης
Αξιολόγησης Αθέτησης από τον οίκο αξιολόγησης Fitch Ratings από ‘CCC’ σε ‘B-’ τον Απρίλιο 2016 με
σταθερό ορίζοντα, και αναβάθμιση του δείκτη μακροπρόθεσμων καταθέσεων από τον οίκο Moody’s
Investors Service από Caa3 με σταθερό ορίζοντα σε Caa3 με θετικό ορίζοντα τον Ιούνιο 2016) όσο και
της Κυπριακής ∆ημοκρατίας (αναβάθμιση από τον οίκο αξιολόγησης Fitch Ratings κατά δύο βαθμίδες σε
Β+ με θετικό ορίζοντα τον Οκτώβριο 2015, τον οίκο S&P Global Rating κατά μία βαθμίδα σε ΒΒ- με
θετικό ορίζοντα τον Σεπτέμβριο 2015 και τον οίκο Moody’s Investors Service κατά δύο βαθμίδες σε Β1
με σταθερό ορίζοντα τον Νοέμβριο 2015). Το Σεπτέμβριο 2016, ο οίκος S&P Global Rating βελτίωσε το
δείκτη της Κυπριακής ∆ημοκρατίας σε ΒΒ με θετικό ορίζοντα. Τον Οκτώβριο 2016, ο οίκος αξιολόγησης
Fitch Ratings βελτίωσε το δείκτη της Κυπριακής ∆ημοκρατίας σε ΒΒ- με θετικό ορίζοντα. Το Νοέμβριο
2016, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s Investors Service βελτίωσε τον ορίζοντα της Κυπριακής ∆ημοκρατίας
από σταθερό σε θετικό.
6.
Λειτουργικό περιβάλλον
6.1
Κύπρος
Η Κύπρος εξήλθε του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής στα τέλη Μαρτίου 2016 μετά από μια
επιτυχημένη επιστροφή στις αγορές και έχοντας χρησιμοποιήσει μόνο περίπου το 70% των €10 δις σε
χρηματοδοτικούς πόρους που διατέθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και το ∆ιεθνές Νομισματικό Ταμείο
(∆ΝΤ) στα πλαίσια του προγράμματος. Με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας 2016-2019 του Υπουργείου
Οικονομικών που δημοσιεύθηκε τον Μάιο 2016, η δημοσιονομική προσαρμογή στη διάρκεια του προγράμματος
υπήρξε ουσιαστική με αποτέλεσμα να επιτευχθεί σχεδόν ισοσκελής κρατικός προϋπολογισμός. Οι δημόσιες
δαπάνες μειώθηκαν και η είσπραξη των φόρων έγινε πιο αποτελεσματική.
Η ανεργία μειώθηκε στο 13,1% κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση, και
μειώθηκε περαιτέρω στο 12,4% το δεύτερο τρίμηνο σε σύγκριση με το μέσο ποσοστό ανεργίας 14,9% για το
2015 ως σύνολο και το υψηλό του 16,5% το τέταρτο τρίμηνο του 2014, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία
Στατιστικής.
Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου, το πραγματικό ΑΕΠ για το πρώτο εξάμηνο του 2016 αυξήθηκε
κατά 2,7% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2015 σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση.
Οι τιμές καταναλωτή συνέχισαν να υποχωρούν για τέταρτη συνεχή χρονιά, και μειώθηκαν κατά 1,6% το πρώτο
εννιάμηνο του 2016 (αντίστοιχη συγκριτική μείωση:2,1%). Κατά το τρίτο τρίμηνο του 2016 ο δείκτης μειώθηκε
κατά 0,4% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015, σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου.
Οι αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν σημαντικά τους πρώτους οχτώ μήνες του 2016, αυξημένες κατά 19,2% σε
σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Η βιομηχανική δραστηριότητα, σύμφωνα με το δείκτη βιομηχανικής
παραγωγής αυξήθηκε σημαντικά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου κατά 9,4% σύμφωνα με τη Στατιστική
Υπηρεσία Κύπρου.
Οι κίνδυνοι για τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας σχετίζονται με τα υψηλά επίπεδα των μη
εξυπηρετούμενων δανείων, την παρατεταμένη αβεβαιότητα στις αγορές ακινήτων και την αξιοπιστία της
κυβέρνησης. Κίνδυνοι μπορεί επίσης να σχετίζονται με επιδείνωση του εξωτερικού περιβάλλοντος της Κύπρου.
Αυτοί εμπεριέχουν συνέχιση της ύφεσης στη Ρωσία σε συνθήκες παρατεταμένης πτώσης των τιμών του
πετρελαίου, ασθενέστερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ ως αποτέλεσμα της επιδείνωσης
των παγκόσμιων οικονομικών συνθηκών και της βραδύτερης ανάπτυξης στο Ηνωμένο Βασίλειο με υποτίμηση της
στερλίνας μετά το δημοψήφισμα για έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Πολιτική αβεβαιότητα στην
Ευρώπη που μπορεί να προκληθεί από την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ ή από την προσφυγική
κρίση και την κλιμάκωση πολεμικής δραστηριότητας στην περιοχή περιλαμβανομένου έντασης μεταξύ των ΗΠΑ
και της Ρωσίας και της Ουκρανίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένη οικονομική αβεβαιότητα και μειωμένη
οικονομική εμπιστοσύνη. Θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε αυξημένη οικονομική αβεβαιότητα και να
υπονομεύσει την οικονομική εμπιστοσύνη.
10
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
6.
Λειτουργικό περιβάλλον (συνέχεια)
6.1
Κύπρος (συνέχεια)
Οι θετικοί παράγοντες για τις προοπτικές ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας σχετίζονται με την παρατεταμένη
περίοδο χαμηλών τιμών του πετρελαίου, την μεγαλύτερη ανάπτυξη στην ΕΕ και των επενδυτικών αποφάσεων
στον τομέα του τουρισμού, της ενέργειας και στα δημόσια έργα.
∆ιεθνείς οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας έχουν αναβαθμίσει την αξιολόγηση της χώρας. Ο οίκος
Fitch Ratings αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Κυπριακής ∆ημοκρατίας κατά δύο βαθμίδες σε B+ με
θετικό ορίζοντα τον Οκτώβριο 2015, ο οίκος S&P Global Rating κατά μια βαθμίδα σε BB- με θετικό ορίζοντα τον
Σεπτέμβριο 2015 και ο οίκος Moody’s Investors Service κατά δύο βαθμίδες σε B1 με σταθερό ορίζοντα τον
Νοέμβριο 2015. Το Σεπτέμβριο 2016, ο οίκος S&P Global Rating βελτίωσε το δείκτη της Κυπριακής ∆ημοκρατίας
σε ΒΒ με θετικό ορίζοντα. Τον Οκτώβριο 2016, ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings βελτίωσε το δείκτη της
Κυπριακής ∆ημοκρατίας σε ΒΒ- με θετικό ορίζοντα. Το Νοέμβριο 2016, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s Investors
Service βελτίωσε τον ορίζοντα της Κυπριακής ∆ημοκρατίας από σταθερό σε θετικό.
Τον Ιούλιο 2016, η Κυπριακή κυβέρνηση άντλησε χρηματοδότηση από τις διεθνείς αγορές για τρίτη φορά από
την έναρξη του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, μέσω της έκδοσης επταετούς ομολόγου ύψους €1 δις
με απόδοση 3,8%.
6.2
Το Συγκρότημα
6.2.1
∆είκτες εποπτικών κεφαλαίων
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 ο δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) του Συγκροτήματος
ανέρχεται σε 14,6% (με μεταβατικές διατάξεις) και τα συνολικά κεφάλαια σε 14,7%.
Από τον Ιούνιο 2016, το ελάχιστο επίπεδο του δείκτη Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) του
Πυλώνα Ι το οποίο πρέπει να τηρείται από το Συγκρότημα ανέρχεται σε 4,5%. Η ελάχιστη απαίτηση για συνολικά
εποπτικά κεφάλαια του Πυλώνα Ι ανέρχεται σε 8,0% και μπορεί να καλυφθεί, επιπρόσθετα από το 4,5% που
απαιτείται από τον δείκτη Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1), μέχρι 1,5% με Πρόσθετα
Μεταβατικά Κεφάλαια Κατηγορίας 1 και μέχρι 2,0% με ∆ευτεροβάθμια Κεφάλαια.
Επίσης, το Συγκρότημα υπόκειται σε επιπρόσθετες κεφαλαιακές απαιτήσεις για κινδύνους που δεν καλύπτονται
από τις κεφαλαιακές απαιτήσεις του Πυλώνα Ι (συμπληρωματικές πρόνοιες του Πυλώνα ΙΙ). Ο ελάχιστος
συνολικός δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) με βάση τις κεφαλαιακές απαιτήσεις του
Πυλώνα ΙΙ καθορίστηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στο 11,75% τον Νοέμβριο του 2015. Η
κεφαλαιακή επάρκεια του Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 ξεπερνά τις ελάχιστες κεφαλαιακές
απαιτήσεις του Πυλώνα I και τις συμπληρωματικές απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ. Σημειώνεται όμως ότι η
αξιολόγηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων για τον Πυλώνα ΙΙ γίνεται σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή και
συνεπώς υπόκειται σε αλλαγές με την πάροδο του χρόνου.
Με την ολοκλήρωση της ∆ιαδικασίας Εποπτικής Εξέτασης και Αξιολόγησης (∆ΕΕΑ) που έγινε από την ΕΚΤ το
2016, και βάσει του προσχέδιου της κοινοποίησης που λήφθηκε τον Σεπτέμβριο του 2016, ο ελάχιστος δείκτης
Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας Ι (CET1) καθορίστηκε σε 10,75%, που αποτελείται από απαιτήσεις του
Πυλώνα Ι ύψους 4,5%, απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ ύψους 3,75% και αποθεματικό ασφαλείας διατήρησης
κεφαλαίου το οποίο ανέρχεται σε 2,5% σε πλήρη ισχύ (βάσει της υφιστάμενης νομοθεσίας σε σχέση με την
Οδηγία Κεφαλαιακών Απαιτήσεων IV όπως υιοθετήθηκε στην κυπριακή νομοθεσία). Η ΕΚΤ παρέχει επίσης μη
δημόσια καθοδήγηση για πρόσθετα αποθέματα του δείκτη Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) με
βάση τις κεφαλαιακές απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ.
Το Σύνολο Κεφαλαιακής Απαίτησης καθορίστηκε σε 14,25% και αποτελείται από τις απαιτήσεις του Πυλώνα Ι
ύψους 8% (το οποίο μπορεί να καλυφθεί μέχρι 1,5% με Πρόσθετα Μεταβατικά Κεφάλαια Κατηγορίας 1 και μέχρι
2,0% με ∆ευτεροβάθμια Κεφάλαια, τις απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ ύψους 3,75% (υπό μορφή Κεφαλαίου Κοινών
Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1)), καθώς και αποθεματικό ασφαλείας διατήρησης κεφαλαίου ύψους 2,5% σε
πλήρη ισχύ, το οποίο έχει οριστεί για όλα τα πιστωτικά ιδρύματα μέσω των απαιτήσεων του Κανονισμού
Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR)/Οδηγία Κεφαλαιακών Απαιτήσεων IV (CRD IV).
11
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
6.
Λειτουργικό περιβάλλον (συνέχεια)
6.2
Το Συγκρότημα (συνέχεια)
6.2.1
∆είκτες εποπτικών κεφαλαίων (συνέχεια)
Οι νέες απαιτήσεις της ∆ΕΕΑ θα τεθούν σε ισχύ από την 1 Ιανουαρίου 2017 και κατά την ημερομηνία της
δημοσίευσης αυτών των Ενδιάμεσων Συνοπτικών Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων, αυτές οι απαιτήσεις
υπόκεινται στην τελική επικύρωση της ΕΚΤ, που αναμένεται μέχρι το τέλος του 2016.
6.2.2
Ποιότητα χαρτοφυλακίου
Τα δάνεια του Συγκροτήματος που είναι απομειωμένα ή σε καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών μειώθηκαν κατά
23% κατά το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 και ανήλθαν σε €8.768 εκατ. στις 30 Σεπτεμβρίου
2016, αντιπροσωπεύοντας το 42,6% του συνόλου των δανείων (Σημ. 27). Το ποσοστό κάλυψης των δανείων με
προβλέψεις βελτιώθηκε σε 54% συγκριτικά με 48% στις 31 ∆εκεμβρίου 2015. Οι μη εξυπηρετούμενες
χορηγήσεις (ΜΕΧ) του Συγκροτήματος όπως ορίζoνται από την ΕΑΤ ανήλθαν σε €11.901 εκατ. στις 30
Σεπτεμβρίου 2016 και αναλογούν στο 58% του συνόλου των δανείων. Το ποσοστό κάλυψης των ΜΕΧ ανήλθε σε
40% στις 30 Σεπτεμβρίου 2016.
Το Συγκρότημα αντιμετωπίζει την πρόκληση της ποιότητας του χαρτοφυλακίου μέσω της λειτουργίας
ανεξάρτητων, κεντρικοποιημένων και εξειδικευμένων μονάδων αναδιάρθρωσης και ανάκτησης χρεών για τη
διαχείριση των μεγάλων ή προβληματικών δανείων. Ως αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών, τα δάνεια που είναι
απομειωμένα ή σε καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών έχουν μειωθεί κατά 31% τα τελευταία έξι τρίμηνα από το
υψηλότερο των €12.789 εκατ. στις 31 Μαρτίου 2015. Οι ΜΕΧ έχουν μειωθεί κατά 22% τα τελευταία έξι τρίμηνα
από το υψηλότερο των €15.175 εκατ. στις 31 Μαρτίου 2015. Οι ΜΕΧ συμμορφώνονται με τις τεχνικές απαιτήσεις
αναφοράς των προτύπων Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) και την περί ∆ανείων Προβλέψεων Οδηγία.
Η νομοθεσία για τις εκποιήσεις και την αφερεγγυότητα και ο νόμος που διέπει την πώληση δανείων, παρέχουν
στο Συγκρότημα πρόσθετα εργαλεία και εξουσίες για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ποιότητας του
χαρτοφυλακίου του.
6.2.3
Ρευστότητα
Η χρηματοδοτική δομή του Συγκροτήματος συνεχίζει να βελτιώνεται με τις καταθέσεις πελατών να αυξάνονται
κατά €1.462 εκατ. ή 10% το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου του 2016.
Οι καταθέσεις πελατών του Συγκροτήματος ανήλθαν σε €15.643 εκατ. στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, σε σύγκριση
με €14.181 εκατ. στις 31 ∆εκεμβρίου 2015. Οι καταθέσεις πελατών στην Κύπρο ανήλθαν σε €14.210 εκατ. στις
30 Σεπτεμβρίου 2016 και €12.691 εκατ. στις 31 ∆εκεμβρίου 2015. Οι καταθέσεις πελατών αντιπροσωπεύουν το
70% των συνολικών περιουσιακών στοιχείων στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 (συγκριτικά με 61% στις 31 ∆εκεμβρίου
2015 και το χαμηλό 48% στις 31 Μαρτίου 2014).
Το ύψος της χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) στις 30 Σεπτεμβρίου
2016 ανήλθε σε €1,3 δις (Σημ. 21), από €3,8 δις στις 31 ∆εκεμβρίου 2015 και από το υψηλότερο της σημείο των
€11,4 δις τον Απρίλιο του 2013. Στις 14 Νοεμβρίου 2016, το ύψος της χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό
Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) έχει περαιτέρω μειωθεί κατά €500 εκατ. σε €0,8 δις αντιπροσωπεύοντας
93% μείωση από το υψηλότερο της σημείο. Το Συγκρότημα σχεδιάζει να προβεί σε περαιτέρω μείωση του
δανεισμού από τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA), ο ρυθμός της οποίας θα εξαρτηθεί από το
ρυθμό της αύξησης των καταθέσεων πελατών και από τις εκάστοτε συνθήκες της αγοράς οι οποίες επηρεάζουν
την ικανότητα της Εταιρίας για άντληση χρηματοδότησης. Σε αυτό το πλαίσιο, η Εταιρία πέτυχε για πρώτη φορά
μετά τα γεγονότα του Μάρτη 2013, επιτυχή πρόσβαση στις διεθνείς αγορές για άντληση χρηματοδότησης τον
Μάιο του 2016 διεκπεραιώνοντας μία συναλλαγή χρηματοδότησης έναντι εξασφάλισης (υπό μορφή συναλλαγής
συμφωνίας επαναγοράς) με μία μεγάλη διεθνή τράπεζα.
Η χρηματοδότηση αποπληρώθηκε μερικώς τον
Αύγουστο 2016 και τερματίστηκε από την Εταιρία τον Οκτώβριο 2016.
Σημειώνεται ότι το Σχέδιο Αναδιάρθρωσης του Συγκροτήματος που εγκρίθηκε το 2013 από την Κεντρική Τράπεζα
Κύπρου (ΚΤΚ) περιλάμβανε χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) καθόλη
τη διάρκειά του (2013-2017).
12
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
6.
Λειτουργικό περιβάλλον (συνέχεια)
6.2
Το Συγκρότημα (συνέχεια)
6.2.3
Ρευστότητα (συνέχεια)
Επί του παρόντος, η Εταιρία δεν πληροί τις εποπτικές απαιτήσεις ρευστότητας σε σχέση με τις δραστηριότητές
της στην Κύπρο και ως εκ τούτου βασίζεται στην συνεχιζόμενη ανοχή των ρυθμιστικών αρχών. Επιπρόσθετες
πληροφορίες για τη ρευστότητα και λεπτομέρειες για ορισμένους εποπτικούς δείκτες ρευστότητας
περιλαμβάνονται στη Σημ. 29.
Η Κύπρος εξήλθε από τη Σύμβαση ∆ανειακής ∆ιευκόλυνσης το Μάρτιο 2016. Οι αξιολογήσεις της πιστοληπτικής
ικανότητας της Κυπριακής ∆ημοκρατίας από τους κύριους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας
συνεχίζουν να είναι κάτω από τον επενδυτικό βαθμό. Ως αποτέλεσμα, η ΕΚΤ δεν μπορεί πλέον να αποδέχεται τα
ομόλογα της Κυπριακής ∆ημοκρατίας στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων, ή ως αποδεκτή
εξασφάλιση για τις πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος, όπως ίσχυε, λόγω του ότι η χώρα ήταν
κάτω από ένα πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. Αυτό οδήγησε στην αποπληρωμή χρηματοδότησης από την
ΕΚΤ στο τέλος Μαρτίου 2016 για ποσό €100 εκατ. η οποία ήταν εξασφαλισμένη με ομόλογα της Κυπριακής
∆ημοκρατίας και μείωσε σημαντικά τα διαθέσιμα αποθεματικά της ΕΚΤ (τα διαθέσιμα αποθεματικά
αντιπροσωπεύουν το ποσό που θα μπορούσε να διατεθεί από την ΕΚΤ βάσει των εξασφαλίσεων που
εκχωρήθηκαν). Παρόλα αυτά, ομόλογα της Κυπριακής ∆ημοκρατίας τα οποία παραμένουν μη εξασφαλισμένα
μπορούν να θεωρηθούν ως αποδεκτά περιουσιακά στοιχεία για εξασφάλιση για σκοπούς χρηματοδότησης από
τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA).
Παρόλο που η Εταιρία δεν έχει λάβει καμία συγκεκριμένη διαβεβαίωση, η διοίκηση αναμένει ότι θα συνεχίσει να
έχει πρόσβαση στις διευκολύνσεις ρευστότητας από κεντρικές τράπεζες, σε σχέση με τις νομοθεσίες που ισχύουν.
Τον Ιανουάριο του 2014, η Κυπριακή Βουλή ενέκρινε την έκδοση μέχρι και €2,9 δις κυβερνητικών εγγυήσεων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τον Ιούνιο του 2016 την όγδοη ανανέωση για το σχέδιο τραπεζικών
εγγυήσεων που καλύπτει μέχρι και τις 31 ∆εκεμβρίου 2016. Επί του παρόντος, η Εταιρία δεν αναμένει να
χρησιμοποιήσει το σχέδιο κυβερνητικών εγγυήσεων.
Ο Μηχανισμός Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) είναι διαθέσιμος σε όλα τα φερέγγυα πιστωτικά ιδρύματα
στην Ευρωζώνη και έτσι αναμένεται να παραμείνει διαθέσιμος στην Εταιρία (μετά την αποπληρωμή της
υφιστάμενης ρευστότητας που αντλήθηκε μέσω του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA)) εάν η
Εταιρία αντιμετώπιζε ‘περιστατικό έκτακτης ανάγκης’ που οδηγούσε σε προσωρινά προβλήματα ρευστότητας.
Εάν συνέβαινε περιστατικό έκτακτης ρευστότητας στο μέλλον, η Εταιρία θα επιδίωκε να χρησιμοποιήσει
ρευστότητα από τον Μηχανισμό Έκτακτης Ρευστότητας (ELA), προϋποθέτοντας ότι υπήρχαν κατά την χρονική
στιγμή επαρκείς αποδεκτές εξασφαλίσεις.
6.2.4
Επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές
Η διοίκηση έχει αξιολογήσει τις πιθανές επιπτώσεις εκκρεμών δικαστικών διαδικασιών, απαιτήσεων και ερευνών
κατά του Συγκροτήματος που περιλαμβάνουν αυτές που αφορούν τη μετατροπή καταθέσεων σε μετοχές και την
απορρόφηση ζημιών από τους κατόχους μετοχών και πιστωτικών τίτλων της Εταιρίας. Το Συγκρότημα έχει λάβει
νομικές συμβουλές σε σχέση με τις απαιτήσεις αυτές.
Παρά τη μοναδικότητα των εν λόγω απαιτήσεων και τις αβεβαιότητες που προκύπτουν από αυτή την πρωτοφανή
κατάσταση, με βάση την υπάρχουσα διαθέσιμη πληροφόρηση και το πλαίσιο του νόμου ως έχει σήμερα, η
διοίκηση θεωρεί ότι οι εν λόγω απαιτήσεις είναι πιθανότερο να μην έχουν ουσιώδη αρνητική επίπτωση στην
οικονομική κατάσταση και στην κεφαλαιακή επάρκεια του Συγκροτήματος (Σημ. 23).
7.
Σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές
Η ετοιμασία των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων απαιτεί όπως το ∆ιοικητικό Συμβούλιο της Εταιρίας και
η διοίκηση να προβαίνει σε κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές, οι οποίες μπορεί να έχουν ουσιώδη επίπτωση στα
ποσά που αναγνωρίζονται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και στις σχετικές γνωστοποιήσεις, όπως
επίσης στις γνωστοποιήσεις για ενδεχόμενες υποχρεώσεις. Η αβεβαιότητα σε σχέση με αυτές τις παραδοχές και
εκτιμήσεις μπορεί να οδηγήσει σε αποτελέσματα τα οποία απαιτούν σημαντική προσαρμογή στη λογιστική αξία
των περιουσιακών στοιχείων ή των υποχρεώσεων που επηρεάζονται σε μελλοντικές περιόδους.
13
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
7.
Σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές (συνέχεια)
Οι βασικές παραδοχές για το μέλλον και άλλοι κύριοι παράγοντες αβεβαιότητας των εκτιμήσεων κατά την
ημερομηνία αναφοράς, που έχουν σημαντικό κίνδυνο να προκαλέσουν ουσιώδεις προσαρμογές στις λογιστικές
αξίες των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων περιγράφονται στις Ετήσιες Ενοποιημένες Οικονομικές
Καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31 ∆εκεμβρίου 2015.
Οι σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές παρουσιάζονται πιο κάτω.
7.1
Πρόβλεψη για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες
Το Συγκρότημα προβαίνει σε εξέταση των δανείων και απαιτήσεων από πελάτες για να αξιολογήσει εάν χρειάζεται
να καταχωρηθεί πρόβλεψη για απομείωση στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.
Ειδικότερα, η διοίκηση χρειάζεται να υπολογίσει το ύψος και το χρονικό πλαίσιο των μελλοντικών ταμειακών
ροών για να καθορίσει το ποσό της απαιτούμενης πρόβλεψης και ο υπολογισμός της ζημιάς απομείωσης βασίζεται
σε κρίσεις. Τέτοιες εκτιμήσεις βασίζονται σε παραδοχές για έναν αριθμό παραγόντων και ως εκ τούτου οι
πραγματικές ζημιές απομείωσης μπορεί να διαφέρουν.
Η λογιστική αξία του δανείου μειώνεται μέσω της χρήσης λογαριασμού πρόβλεψης και το ποσό της ζημιάς
αναγνωρίζεται στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων. Τα δάνεια και οι σχετικές προβλέψεις
διαγράφονται όταν δεν είναι εφικτή η μελλοντική είσπραξή τους. Μέρος των διαγραφών, περιλαμβανομένων μη
συμβατικών διαγραφών, μπορεί επίσης να προκύψει όταν εκτιμάται ότι δεν υπάρχει εφικτή προοπτική για
ανάκτηση των μελλοντικών ταμειακών ροών. Επιπλέον οι διαγραφές μπορεί να αντικατοπτρίζουν ενέργειες
αναδιάρθρωσης με πελάτες και είναι μέρος των ορών συμφωνίας και υπόκεινται στην ικανοποιητική επίδοση.
Το Συγκρότημα μπορεί να αλλάξει ορισμένες εκτιμήσεις από περίοδο σε περίοδο, ωστόσο είναι ανέφικτο να
υπολογιστεί η επίδραση αυτών των εκτιμήσεων λόγω των αλληλοεπιδράσεων των εκτιμήσεων και καθώς το
προφίλ του πληθυσμού των δανείων αλλάζει από περίοδο σε περίοδο.
Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για την εκτίμηση της πρόβλεψης είναι το χρονικό πλαίσιο και το καθαρό
ανακτήσιμο ποσό από την ανάκτηση εξασφαλίσεων που κυρίως περιλαμβάνουν γη και κτήρια.
Οι παραδοχές που έχουν γίνει αφορούν τις μελλοντικές αλλαγές στις αξίες ακινήτων, καθώς και το χρονικό
ορίζοντα της ρευστοποίησης της εξασφάλισης, το κόστος φορολογίας και τα έξοδα ανάκτησης και μετέπειτα
πώλησης της εξασφάλισης. Έχει χρησιμοποιηθεί ο ανάλογος δείκτης για τον υπολογισμό της τρέχουσας αγοραίας
αξίας των ακινήτων, ενώ έγιναν παραδοχές με βάση ένα μακροοικονομικό σενάριο για τις μελλοντικές αλλαγές
στις αξίες των ακινήτων. Το χρονικό πλαίσιο είσπραξης των εξασφαλίσεων ακινήτων έχει υπολογιστεί σε 3 έτη
κατά μέσο όρο, με εξαίρεση συγκεκριμένων περιπτώσεων όπου έχει χρησιμοποιηθεί μια διαφορετική περίοδος
βασισμένη σε συγκεκριμένα στοιχεία και περιστάσεις και για πελάτες της Υπηρεσίας Ανάκτησης Χρεών όπου έχει
χρησιμοποιηθεί κατά μέσο όρο περίοδος 6 χρόνων. Σύμφωνα με τις περί της Απομείωσης ∆ανείων και των
∆ιαδικασιών ∆ιενέργειας Προβλέψεων Οδηγίες 2014 και 2015 της ΚΤΚ, η συσσωρευμένη μέση μελλοντική
μεταβολή της αξίας των ακινήτων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έχει περιοριστεί στο μηδέν. Ο μέσος όρος
της έκπτωσης λόγω έλλειψης ρευστότητας και των εξόδων πωλήσεων που χρησιμοποιήθηκε στον υπολογισμό
των προβλέψεων είναι στο 10% της τρέχουσας αγοραίας αξίας των ακινήτων για εκείνες τις εξασφαλίσεις για τις
οποίες η αξία τους περιορίστηκε στο μηδέν και στο 10% της προβλεπόμενης αγοραίας αξίας των ακινήτων για
εκείνες τις εξασφαλίσεις για τις οποίες η αξία τους αναμένεται να μειωθεί.
Οποιεσδήποτε αλλαγές σε αυτές τις παραδοχές ή διαφορά μεταξύ των παραδοχών που έγιναν και τα πραγματικά
αποτελέσματα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντικές αλλαγές στα ποσά των απαιτούμενων προβλέψεων
για απομείωση δανείων και απαιτήσεων.
Για περιουσιακά στοιχεία που είναι σημαντικά σε ατομική βάση, υπολογίζονται προβλέψεις για απομείωση σε
ατομική βάση λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σχετικές παραμέτρους που επηρεάζουν τις αναμενόμενες μελλοντικές
ταμειακές ροές (για παράδειγμα, τις επιχειρηματικές προοπτικές του πελάτη, την ανακτήσιμη αξία της
εξασφάλισης, τη θέση του Συγκροτήματος σε σχέση με τους άλλους πιστωτές, την αξιοπιστία των πελατειακών
πληροφοριών και το πιθανό κόστος κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εργασίας). Το ποσό της πρόβλεψης για
απομείωση, είναι η διαφορά μεταξύ των προεξοφλημένων αναμενόμενων ταμειακών ροών (προεξοφλημένες με
το αρχικό πραγματικό επιτόκιο του δανείου) και τη λογιστική του αξία. Ο υπολογισμός των μελλοντικών
ταμειακών ροών είναι υποκειμενικός. Επίσης, οι εκτιμήσεις αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου καθώς νέες
πληροφορίες γίνονται διαθέσιμες ή εξελίσσονται οι διαδικασίες ανάκτησης. Σαν αποτέλεσμα, γίνονται συχνές
αλλαγές στις προβλέψεις για απομείωση με τη λήψη αποφάσεων σε ατομική βάση. Σαν αποτέλεσμα των
αλλαγών αυτών στις εκτιμήσεις, γίνονται αλλαγές στις προβλέψεις και υπάρχει άμεση επίδραση στο κόστος της
πρόβλεψης για απομείωση.
14
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
7.
Σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές (συνέχεια)
7.1
Πρόβλεψη για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες (συνέχεια)
Επιπρόσθετα εκτός από τις προβλέψεις για απομείωση σε ατομική βάση, το Συγκρότημα προβαίνει και σε
πρόβλεψη για απομείωση σε συλλογική βάση. Το Συγκρότημα υιοθετεί μια τυποποιημένη προσέγγιση για τις
προβλέψεις σε συλλογική βάση που περιλαμβάνει τον καθορισμό πιθανοτήτων και ποσοστών ζημιών σε
περίπτωση αθέτησης του δανείου για κάθε χαρτοφυλάκιο δανείων.
Η μεθοδολογία αυτή υπόκειται σε
αβεβαιότητα εν μέρει λόγω του ότι δεν είναι πρακτικό να εντοπιστούν οι ζημιές του κάθε δανείου σε ατομική
βάση, λόγω του μεγάλου αριθμού δανείων στο κάθε χαρτοφυλάκιο. Επιπλέον, η χρήση ιστορικών πληροφοριών
για τον καθορισμό πιθανότητας αθέτησης και ποσοστών ζημιάς συμπληρώνεται με σημαντικές εκτιμήσεις από τη
διοίκηση για να αξιολογηθεί κατά πόσο οι τρέχουσες οικονομικές και πιστωτικές συνθήκες είναι τέτοιες, έτσι ώστε
να αξιολογηθεί κατά πόσον το πραγματικό επίπεδο των ζημιών είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από αυτό που
προκύπτει από την ιστορική εμπειρία.
Ο έλεγχος απομείωσης περιλαμβάνει και τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις εκτός ισολογισμού, δηλαδή τις εγγυήσεις ή
αμετάκλητα όρια πιστωτικών διευκολύνσεων. Οι υποχρεώσεις εκτός ισολογισμού για περιουσιακά στοιχεία που
αξιολογούνται σε ατομική βάση απαιτούν εκτιμήσεις σε σχέση με την πιθανότητα, την χρονική περίοδο και το
ποσό των ταμειακών εκροών, διαφορετικά οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις εκτός ισολογισμού ελέγχονται για
απομείωση σε συλλογική βάση, λαμβάνοντας υπόψη την πιθανότητα ζημιάς του χαρτοφυλακίου στο οποίο
περιλαμβάνονται οι εντός ισολογισμού υποχρεώσεις του πελάτη.
Το Συγκρότημα μπορεί να αλλάξει τις
παραδοχές από περίοδο σε περίοδο, παρόλο αυτά δεν είναι πρακτικά εφικτό να εκτιμήσει την επίδραση τέτοιων
μεμονωμένων εκτιμήσεων λόγω αλληλοεπιδράσεων μεταξύ των παραδοχών και ενώ τα χαρακτηριστικά του
συνόλου της έκθεσης εκτός ισολογισμού μεταβάλλονται από περίοδο σε περίοδο.
Υπό κανονικές συνθήκες, η χρήση της ιστορικής εμπειρίας παρέχει τις πιο αντικειμενικές και σχετικές
πληροφορίες για την αξιολόγηση της ιστορικής ζημιάς σε κάθε χαρτοφυλάκιο. Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, η
χρήση της ιστορικής εμπειρίας παρέχει λιγότερη σχετική πληροφόρηση όσον αφορά τις πραγματοποιηθείσες
ζημιές σε ένα χαρτοφυλάκιο κατά την ημέρα του ισολογισμού. Για παράδειγμα, όταν υπάρχουν αλλαγές στο
οικονομικό ή εποπτικό περιβάλλον ή αλλαγές στη συμπεριφορά των πελατών, οι πιο πρόσφατες τάσεις στους
παράγοντες κινδύνου του χαρτοφυλακίου δεν απεικονίζονται πλήρως. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η πρόβλεψη για
απομείωση που προκύπτει αποκλειστικά από τη χρήση της ιστορικής εμπειρίας προσαρμόζεται ούτως ώστε οι πιο
πρόσφατοι παράγοντες κινδύνου να λαμβάνονται υπόψη.
Το συνολικό ποσό της πρόβλεψης για απομείωση δανείων και απαιτήσεων του Συγκροτήματος είναι εκ φύσεως
αβέβαιο, λόγω της ευαισθησίας του στις οικονομικές και πιστωτικές συνθήκες διαφόρων γεωγραφικών περιοχών.
Οι οικονομικές και πιστωτικές συνθήκες στις διάφορες γεωγραφικές περιοχές επηρεάζονται από πολλούς
παράγοντες με υψηλό βαθμό αλληλεξάρτησης, ως εκ τούτου το ποσό πρόβλεψης για απομείωση των δανείων
του Συγκροτήματος ως σύνολο δεν επηρεάζεται από μόνο ένα συγκεκριμένο παράγοντα.
∆ιαφορετικοί
παράγοντες κινδύνου εφαρμόζονται σε κάθε χώρα έτσι ώστε να αντικατοπτρίζουν τις τοπικές οικονομικές
συνθήκες και τους τοπικούς νόμους και κανονισμούς. Οι παραδοχές στις οποίες βασίζονται αυτές οι εκτιμήσεις
είναι υποκειμενικές. Η μεθοδολογία και οι παραδοχές που χρησιμοποιούνται για να υπολογιστούν οι προβλέψεις
για απομείωση αναθεωρούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Είναι πιθανόν οι πραγματικές συνθήκες να
διαφέρουν από τις παραδοχές που έχουν γίνει, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικές αναπροσαρμογές στη
λογιστική αξία των δανείων και απαιτήσεων.
Περισσότερες πληροφορίες για τις προβλέψεις για απομείωση και σχετική πληροφόρηση παρουσιάζονται στη
Σημείωση 27.
7.2
Φορολογία
Το Συγκρότημα δραστηριοποιείται και επομένως υπόκειται σε φορολογία σε διάφορες χώρες. Αυτό απαιτεί
εκτιμήσεις για τον προσδιορισμό της πρόβλεψης φορολογίας κατά την ημερομηνία αναφοράς. Το Συγκρότημα
αναγνωρίζει υποχρεώσεις για φορολογία σε σχέση με συναλλαγές και υπολογισμούς των οποίων ο φορολογικός
χειρισμός είναι αβέβαιος. Όπου η τελική φορολογία διαφέρει από τα αρχικά ποσά που αναγνωρίστηκαν στον
ενοποιημένο λογαριασμό αποτελεσμάτων, οι διαφορές επηρεάζουν το έξοδο φορολογίας, τις φορολογικές
υποχρεώσεις και τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις ή υποχρεώσεις της περιόδου όπου συμφωνείται ο
τελικός προσδιορισμός της φορολογίας με τις φορολογικές αρχές.
15
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
7.
Σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές (συνέχεια)
7.2
Φορολογία (συνέχεια)
Το Συγκρότημα αναγνωρίζει απαιτήσεις για αναβαλλόμενη φορολογία σε σχέση με φορολογικές ζημιές, στο
βαθμό που είναι πιθανόν να υπάρχουν φορολογητέα κέρδη στο μέλλον έναντι των οποίων να χρησιμοποιηθούν
οι ζημιές. Ο καθορισμός του ποσού της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης που μπορεί να αναγνωριστεί,
απαιτεί την άσκηση κρίσης και βασίζεται στο χρονισμό και το επίπεδο των μελλοντικών φορολογικών κερδών, σε
συνάρτηση με μελλοντικές στρατηγικές φορολογικού σχεδιασμού. Αυτές οι μεταβλητές έχουν καθοριστεί με
βάση σημαντικές παραδοχές της διοίκησης και είναι εξ ορισμού αβέβαιες. Είναι δυνατόν οι πραγματικές
συνθήκες στο μέλλον να είναι διαφορετικές από τις παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν, με αποτέλεσμα να
υπάρχουν σημαντικές αναπροσαρμογές στη λογιστική αξία των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων.
7.3
Ταξινόμηση ακινήτων
Το Συγκρότημα καθορίζει κατά πόσο ένα ακίνητο ταξινομείται ως επενδύσεις σε ακίνητα ή αποθέματα ακινήτων
ως ακολούθως:

Οι επενδύσεις σε ακίνητα περιλαμβάνουν γη και κτήρια που δεν χρησιμοποιούνται από ή στις
δραστηριότητες του Συγκροτήματος, ούτε είναι προς πώληση στη διεξαγωγή συνήθων εργασιών, αλλά
κατέχονται κυρίως για έσοδα από ενοίκια και κεφαλαιουχικό κέρδος. Αυτά τα κτήρια ουσιαστικά
ενοικιάζονται σε ενοικιαστές και δεν προορίζονται να πωληθούν στα πλαίσια των συνήθων εργασιών.

Τα αποθέματα ακινήτων περιλαμβάνουν ακίνητα που κατέχονται με την πρόθεση να πωληθούν. Κυρίως αυτά
σχετίζονται με ανακτηθέντα ακίνητα και ακίνητα που αποκτήθηκαν μέσω της εξαγοράς ορισμένων
δραστηριοτήτων της Λαϊκής Τράπεζας το 2013, που λόγω της σύστασης της ∆ιεύθυνσης ∆ιαχείρισης
Ακινήτων (∆∆Α) και Απομόχλευσης ∆ιεθνών ∆ραστηριοτήτων από το Συγκρότημα το 2015, διαχειρίζονται με
σκοπό να πωληθούν.
7.4
Αποθέματα ακινήτων - εκτίμηση της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας
Τα αποθέματα ακινήτων αποτιμώνται στο χαμηλότερο του κόστους και της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας. Η
εκτιμώμενη τιμή πώλησης καθορίζεται με αναφορά στην εύλογη αξία των ακινήτων αναπροσαρμοσμένη για την
επίδραση συγκεκριμένων περιστάσεων σχετικά με τη διαδικασία πώλησης του κάθε ακινήτου. Ανάλογα με την
αξία του εν λόγω ακινήτου και την υπάρχουσα πληροφόρηση στην αγορά, ο καθορισμός του κόστους πώλησης
μπορεί να απαιτήσει επαγγελματική κρίση η οποία περιλαμβάνει ένα μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας που οφείλεται
σε μειωμένη δραστηριότητα της αγοράς.
Περισσότερες πληροφορίες για τα αποθέματα ακινήτων παρουσιάζονται στη Σημείωση 18.
7.5
Προβλέψεις
Για να καθοριστεί αν μια παρούσα υποχρέωση υπάρχει και για να εκτιμηθεί η πιθανότητα, το χρονικό πλαίσιο και
το ποσό για οποιαδήποτε εκροή χρειάζονται εκτιμήσεις. Προβλέψεις για επιδικίες, υπό διαιτησία διαφορές ή
κανονιστικές υποθέσεις απαιτούν μεγαλύτερο βαθμό κρίσης από άλλα είδη προβλέψεων. Αναμένεται ότι το
Συγκρότημα θα συνεχίσει να έχει σημαντική έκθεση σε επιδικίες και κανονιστικές υποθέσεις και έρευνες που
σχετίζονται με παρελθοντικά νομικά ζητήματα μεσοπρόθεσμα.
Τα θέματα για τα οποία το Συγκρότημα
προσδιορίζει ότι η πιθανότητα για μελλοντική ζημιά είναι περισσότερο από απομακρυσμένη θα μεταβάλλονται από
περίοδο σε περίοδο όπως και τα θέματα ως προς τα οποία μπορεί να γίνει μια αξιόπιστη εκτίμηση καθώς και η
εκτιμώμενη πιθανή τους ζημιά. Τα πραγματικά αποτελέσματα δύναται να είναι σημαντικά ψηλότερα ή
χαμηλότερα από την εκτιμημένη πιθανή ζημιά για τα θέματα που έγινε εκτίμηση. Επιπρόσθετα, ζημιά μπορεί να
προκύψει για θέματα για τα οποία το Συγκρότημα θεωρούσε ότι η πιθανότητα ζημιάς ήταν απομακρυσμένη.
Λεπτομερής περιγραφή για τη φύση της αβεβαιότητας και των παραδοχών και την επίδραση στο ποσό και τη
χρονική περίοδο για επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές περιλαμβάνεται στη Σημείωση 23.
7.6
Άσκηση σημαντικής επιρροής
Το Συγκρότημα καθορίζει εάν ασκεί σημαντική επιρροή σε εταιρίες που κατέχει ποσοστό λιγότερο από 20% του
μετοχικού κεφαλαίου, αν υπάρχουν άλλοι παράγοντες που αποδεικνύουν σημαντική επιρροή. Για αυτή την
αξιολόγηση λαμβάνει υπόψη την εκπροσώπηση του στο ∆ιοικητικό Συμβούλιο που δίνει δικαιώματα ψήφου
πέραν του 20% και της συμμετοχή του στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, περιλαμβανομένων αποφάσεων που
αφορούν μερίσματα και άλλες διανομές.
16
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα
Το Συγκρότημα είναι οργανωμένο σε επιχειρηματικούς τομείς οι οποίοι βασίζονται στη γεωγραφική περιοχή όπου
λειτουργεί η κάθε μονάδα. Η κύρια γεωγραφική περιοχή που λειτουργεί το Συγκρότημα είναι η Κύπρος.
Επίσης, ο τομέας της Κύπρου είναι περαιτέρω οργανωμένος βάσει των εργασιών του κάθε επιχειρηματικού τομέα.
Οι υπόλοιπες δραστηριότητες του Συγκροτήματος στην Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Ρουμανία και τη Ρωσία
είναι ξεχωριστοί επιχειρηματικοί τομείς για τους οποίους παρέχεται πληροφόρηση στη διοίκηση αλλά, λόγω του
μεγέθους τους, περιλαμβάνονται για σκοπούς γνωστοποιήσεων στον τομέα ‘Άλλες χώρες’.
Οι δραστηριότητες του Συγκροτήματος στην Κύπρο και στις άλλες χώρες περιλαμβάνουν τραπεζικές εργασίες,
χρηματοοικονομικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες, όπως επίσης και τη διαχείριση ακινήτων που κρατούνται είτε ως
αποθέματα είτε ως επενδύσεις σε ακίνητα.
Η διοίκηση παρακολουθεί τα λειτουργικά αποτελέσματα του κάθε επιχειρηματικού τομέα ξεχωριστά για σκοπούς
αξιολόγησης της απόδοσής του και κατανομής πόρων στον κάθε τομέα. Η απόδοση των επιχειρηματικών τομέων
αξιολογείται με βάση τα κέρδη μετά τη φορολογία και τα δικαιώματα μειοψηφίας. Οι συναλλαγές και τα υπόλοιπα
μεταξύ τομέων απαλείφονται στην ενοποίηση και γίνονται με βάση τις τιμές της αγοράς.
Οι οικονομικές πληροφορίες κατά επιχειρηματικό τομέα παρατίθενται όπως παρουσιάζονται στην Εκτελεστική
Επιτροπή του Συγκροτήματος.
Τα δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες, οι καταθέσεις πελατών και τα σχετικά έσοδα και έξοδα περιλαμβάνονται
κυρίως στον τομέα από τον οποίο πηγάζει η σχέση με τον πελάτη, αντί στον τομέα ο οποίος καταχωρεί τη
συναλλαγή.
Η πώληση της πλειοψηφίας των δραστηριοτήτων στην Ρωσία ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 και τα
αποτελέσματα των δραστηριοτήτων στη Ρωσία που πωλήθηκαν παρουσιάζονται ως μη συνεχιζόμενες
δραστηριότητες στη συγκρίσιμη περίοδο. Τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων στην Ρωσία που δεν
πωλήθηκαν, οι οποίες είναι η διαχείριση προβληματικού δανειακού χαρτοφυλακίου, παρουσιάζονται στις
συνεχιζόμενες δραστηριότητες στον τομέα ‘Άλλες χώρες’.
Τον Σεπτέμβριο του 2015, ολοκληρώθηκε η πώληση ποσοστού συμμετοχής του Συγκροτήματος στο συγκρότημα
Αφροδίτη ύψους 65%. Τα αποτελέσματα του συγκροτήματος Αφροδίτη που αποκτήθηκε το Νοέμβριο του 2014
και πωλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 παρουσιάζονται ως μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες στη συγκρίσιμη
περίοδο.
17
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα (συνέχεια)
Συνεχιζόμενες δραστηριότητες
Εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016
Κύπρος
Άλλες
χώρες
Σύνολο
συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
€000
€000
€000
Καθαρά έσοδα από τόκους
490.746
33.741
524.487
Καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες
106.851
5.180
112.031
15.200
12.704
27.904
Καθαρά κέρδη από διαπραγμάτευση συναλλάγματος
Καθαρά κέρδη από συναλλαγές με χρηματοοικονομικά
μέσα
Έσοδα από ασφαλιστικές εργασίες μείον απαιτήσεις και
προμήθειες
Κέρδη/(ζημιές) από επανεκτίμηση και πώληση
επενδύσεων σε ακίνητα
65.423
304
65.727
34.393
279
34.672
5.991
(342)
5.649
Ζημιές από πώληση αποθεμάτων ακινήτων
(2.715)
(327)
(3.042)
8.867
1.554
10.421
724.756
53.093
777.849
(158.398)
(12.734)
(171.132)
(62.426)
-
(62.426)
(108.476)
(19.420)
(127.896)
(34.020)
(1.831)
(35.851)
361.436
19.108
380.544
37.949
45
37.994
(263.813)
(41.063)
(304.876)
(12.800)
978
(11.822)
(12.566)
(9.446)
(22.012)
3.189
-
3.189
Κέρδη/(ζημιές) πριν τη φορολογία
113.395
(30.378)
83.017
Φορολογία
(15.820)
(2.019)
(17.839)
Κέρδη/(ζημιές) μετά τη φορολογία
97.575
(32.397)
65.178
∆ικαιώματα μειοψηφίας - κέρδη
(3.551)
-
(3.551)
Κέρδη/(ζημιές) μετά τη φορολογία που
αναλογούν στους ιδιοκτήτες της Εταιρίας
94.024
(32.397)
61.627
Λοιπά έσοδα
∆απάνες προσωπικού (εξαιρουμένων του σχεδίου
εθελούσιας αποχώρησης) (Σημ. 10)
∆απάνες προσωπικού – Σχέδιο εθελούσιας αποχώρησης
(Σημ. 10)
Άλλα λειτουργικά έξοδα (εξαιρουμένων των εξόδων
συμβούλων και άλλων εξόδων αναδιάρθρωσης)
(Σημ. 10)
Άλλα λειτουργικά έξοδα – έξοδα συμβούλων και άλλα
έξοδα αναδιάρθρωσης (Σημ. 10)
Κέρδος από αποαναγνώριση δανείων και απαιτήσεων
από πελάτες και αλλαγές στις αναμενόμενες ταμειακές
ροές
Προβλέψεις για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από
πελάτες και άλλες ζημιές από πιστωτικές διευκολύνσεις
πελατών
(Απομείωση)/αναστροφή απομείωσης άλλων
χρηματοοικονομικών μέσων
Απομείωση μη χρηματοοικονομικών μέσων
Μερίδιο στα κέρδη συγγενών εταιριών και κοινοπραξιών
18
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα (συνέχεια)
Συνεχιζόμενες δραστηριότητες (συνέχεια)
Εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2015
Κύπρος
Άλλες
χώρες
Σύνολο
συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
€000
€000
€000
Καθαρά έσοδα από τόκους
602.782
41.566
644.348
Καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες
110.144
4.893
115.037
32.719
(1.756)
30.963
29.403
(1.149)
28.254
31.104
714
31.818
(15.865)
(20.263)
(36.128)
803
(156)
647
15.805
(3.760)
12.045
806.895
20.089
826.984
(163.907)
(12.692)
(176.599)
(106.379)
(13.395)
(119.774)
(22.495)
(4.316)
(26.811)
514.114
(10.314)
503.800
257.113
6.279
263.392
(511.249)
(81.515)
(592.764)
(25.943)
(11.162)
(37.105)
3.641
-
3.641
Κέρδη/(ζημιές) πριν τη φορολογία
237.676
(96.712)
140.964
Φορολογία
(16.428)
(1.203)
(17.631)
Κέρδη/(ζημιές) μετά τη φορολογία
221.248
(97.915)
123.333
(173)
5.888
5.715
221.075
(92.027)
129.048
Καθαρά κέρδη/(ζημιές) από διαπραγμάτευση
συναλλάγματος
Καθαρά κέρδη/(ζημιές) από συναλλαγές με
χρηματοοικονομικά μέσα
Έσοδα από ασφαλιστικές εργασίες μείον απαιτήσεις και
προμήθειες
Ζημιές από επανεκτίμηση και πώληση επενδύσεων σε
ακίνητα
Κέρδη/(ζημιές) από πώληση αποθεμάτων ακινήτων
Λοιπά έσοδα/(έξοδα)
∆απάνες προσωπικού (Σημ. 10)
Άλλα λειτουργικά έξοδα (εξαιρουμένων των εξόδων
συμβούλων και άλλων εξόδων αναδιάρθρωσης) (Σημ. 10)
Άλλα λειτουργικά έξοδα – έξοδα συμβούλων και άλλα
έξοδα αναδιάρθρωσης (Σημ. 10)
Κέρδος από αποαναγνώριση δανείων και απαιτήσεων
από πελάτες και αλλαγές στις αναμενόμενες ταμειακές
ροές
Προβλέψεις για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από
πελάτες και άλλες ζημιές από πιστωτικές διευκολύνσεις
πελατών
Απομείωση άλλων χρηματοοικονομικών μέσων
Μερίδιο στα κέρδη συγγενών εταιριών και κοινοπραξιών
∆ικαιώματα μειοψηφίας - (κέρδη)/ζημιές
Κέρδη/(ζημιές) μετά τη φορολογία που αναλογούν
στους ιδιοκτήτες της Εταιρίας
19
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα (συνέχεια)
Μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες
Εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2015
Καθαρά έσοδα από τόκους
Ρωσία
Θυγατρική
που
εξαγοράστηκε
με σκοπό να
πωληθεί
Σύνολο μη
συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
€000
€000
€000
16.353
-
16.353
Καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες
8.108
-
8.108
Καθαρά κέρδη από διαπραγμάτευση συναλλάγματος
1.537
-
1.537
Ζημιές από επανεκτίμηση και πώληση επενδύσεων σε
ακίνητα
(160)
-
(160)
(66)
-
(66)
1.222
18.833
20.055
26.994
18.833
45.827
∆απάνες προσωπικού
(17.010)
(5.433)
(22.443)
Άλλα λειτουργικά έξοδα
(17.147)
(7.954)
(25.101)
(7.163)
5.446
(1.717)
(42.665)
-
(42.665)
(3.288)
-
(3.288)
(23.032)
5.640
(17.392)
(76.148)
11.086
(65.062)
(45)
-
(45)
(76.193)
11.086
(65.107)
10.630
(1.362)
9.268
(65.563)
9.724
(55.839)
Ζημιές από πώληση αποθεμάτων ακινήτων
Λοιπά έσοδα
Προβλέψεις για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από
πελάτες και άλλες ζημιές από πιστωτικές διευκολύνσεις
πελατών
Απομείωση κατά την επιμέτρηση ομάδας εκποίησης σε
εύλογη αξία μείον το κόστος πώλησης
(Ζημιές)/κέρδη από τη πώληση μη συνεχιζόμενων
δραστηριοτήτων
(Ζημιές)/κέρδη πριν τη φορολογία
Φορολογία
(Ζημιές)/κέρδη μετά τη φορολογία
∆ικαιώματα μειοψηφίας - ζημιές/(κέρδη)
(Ζημιές)/κέρδη μετά τη φορολογία που αναλογούν
στους ιδιοκτήτες της Εταιρίας
20
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα (συνέχεια)
Ανάλυση συνόλου εσόδων
Το σύνολο εσόδων περιλαμβάνει τα καθαρά έσοδα από τόκους, τα καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες, τα
καθαρά κέρδη από διαπραγμάτευση συναλλάγματος, τα καθαρά κέρδη/(ζημιές) από συναλλαγές με
χρηματοοικονομικά μέσα, τα έσοδα από ασφαλιστικές εργασίες μείον απαιτήσεις και προμήθειες, τα καθαρά
κέρδη/(ζημιές) από την επανεκτίμηση και πώληση επενδύσεων σε ακίνητα, τις καθαρές (ζημιές)/κέρδη από την
πώληση αποθεμάτων ακινήτων και τα λοιπά έσοδα.
Συνεχιζόμενες δραστηριότητες
Εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου
2016
Τραπεζικές και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες
Ασφαλιστικές υπηρεσίες
Κτηματικές και ξενοδοχειακές εργασίες
Σύνολο εσόδων με τρίτους
Έσοδα/(έξοδα) μεταξύ τομέων
Σύνολο εσόδων
Κύπρος
Άλλες
χώρες
Σύνολο
συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
€000
€000
€000
677.587
63.630
741.217
32.283
390
32.673
3.960
(1)
3.959
713.830
64.019
777.849
10.926
(10.926)
-
724.756
53.093
777.849
762.467
29.978
792.445
30.261
965
31.226
2.330
(38)
2.292
795.058
30.905
825.963
11.837
(10.816)
1.021
806.895
20.089
826.984
Ρωσία
Θυγατρική που
εξαγοράστηκε
με σκοπό να
πωληθεί
Σύνολο μη
συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
€000
€000
€000
Εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου
2015
Τραπεζικές και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες
Ασφαλιστικές υπηρεσίες
Κτηματικές και ξενοδοχειακές εργασίες
Σύνολο εσόδων με τρίτους
Έσοδα/(έξοδα) μεταξύ τομέων
Σύνολο εσόδων
Μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες
Εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου
2015
Τραπεζικές και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες
28.015
-
28.015
-
18.833
18.833
Σύνολο εσόδων με τρίτους
28.015
18.833
46.848
Έξοδα μεταξύ τομέων
(1.021)
-
(1.021)
Σύνολο εσόδων
26.994
18.833
45.827
Κτηματικές και ξενοδοχειακές εργασίες
21
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα (συνέχεια)
Ανάλυση περιουσιακών στοιχείων
Κύπρος
30 Σεπτεμβρίου 2016
€000
Περιουσιακά στοιχεία
20.996.485
Άλλες
χώρες
€000
2.555.394
Σύνολο
€000
23.551.879
Περιουσιακά στοιχεία μεταξύ τομέων
(1.169.781)
Σύνολο περιουσιακών στοιχείων
22.382.098
31 ∆εκεμβρίου 2015
Περιουσιακά στοιχεία
21.666.656
2.746.202
24.412.858
Περιουσιακά στοιχεία μεταξύ τομέων
(1.142.357)
Σύνολο περιουσιακών στοιχείων
23.270.501
Ανάλυση υποχρεώσεων
30 Σεπτεμβρίου 2016
Υποχρεώσεις
Κύπρος
Άλλες
χώρες
Σύνολο
€000
€000
€000
17.894.687
2.556.627
Υποχρεώσεις μεταξύ τομέων
20.451.314
(1.171.880)
Σύνολο υποχρεώσεων
19.279.434
31 ∆εκεμβρίου 2015
Υποχρεώσεις
18.665.209
Υποχρεώσεις μεταξύ τομέων
2.672.612
21.337.821
(1.144.651)
Σύνολο υποχρεώσεων
20.193.170
Οι οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα των καταθέσεων και δανείων και απαιτήσεων από πελάτες
παρουσιάζονται στις Σημειώσεις 22 και 27 αντίστοιχα.
Ανάλυση ανά πελατειακό τομέα υφιστάμενης διαχείρισης του πελάτη
Επιπρόσθετα από την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων κατά γεωγραφικό τομέα, η διοίκηση παρακολουθεί
επίσης τα λειτουργικά αποτελέσματα ανά πελατειακού τομέα υφιστάμενης διαχείρισης του πελάτη στην Κύπρο και
αυτή η πληροφόρηση παρουσιάζεται στην Εκτελεστική Επιτροπή του Συγκροτήματος.
Τα έσοδα και τα έξοδα που σχετίζονται άμεσα με κάθε πελατειακό τομέα περιλαμβάνονται στον καθορισμό της
επίδοσής του. Εφαρμόζονται μεθοδολογίες τιμής μεταφοράς μεταξύ των πελατειακών τομέων για να παρουσιάζονται
τα αποτελέσματά τους με συνήθεις εμπορικούς όρους. Τα συνολικά άλλα λειτουργικά έσοδα/(έξοδα) περιλαμβάνουν
καθαρά κέρδη από διαπραγμάτευση συναλλάγματος, τα καθαρά κέρδη/(ζημιές) από συναλλαγές με
χρηματοοικονομικά μέσα, τα έσοδα από ασφαλιστικές εργασίες μείον απαιτήσεις και προμήθειες, τα κέρδη/(ζημιές)
από επανεκτίμηση και πώληση επενδύσεων σε ακίνητα, τις (ζημιές)/κέρδη από πώληση αποθεμάτων και λοιπά έσοδα.
Τα λοιπά λειτουργικά έσοδα, οι δαπάνες προσωπικού και τα άλλα λειτουργικά έξοδα που πραγματοποιούνται από κάθε
πελατειακό τομέα περιλαμβάνονται στον πελατειακό τομέα όπου προκύπτουν. Τα έμμεσα λοιπά λειτουργικά έσοδα και
τα έμμεσα άλλα λειτουργικά έξοδα κατανέμονται στις κεντρικές υπηρεσίες. Νοητός φόρος 12,5% με βάση το
φορολογικό συντελεστή της Κύπρου χρεώνεται/πιστώνεται στα κέρδη ή ζημιές πριν τη φορολογία του κάθε
πελατειακού τομέα υφιστάμενης διαχείρισης του πελάτη.
22
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα (συνέχεια)
Ανάλυση ανά πελατειακό τομέα υφιστάμενης διαχείρισης του πελάτη (συνέχεια)
Ο πελατειακός τομέας ‘Λοιπά’ περιλαμβάνει κεντρικές υπηρεσίες και υπηρεσίες Συγκροτήματος όπως υπηρεσίες
διαχείρισης διαθεσίμων, οικονομική διεύθυνση, διαχείριση κινδύνων, συμμόρφωση, νομικό, εταιρικών υποθέσεων και
ανθρώπινου δυναμικού. Οι κεντρικές υπηρεσίες παρέχουν υπηρεσίες στα λειτουργικά τμήματα. Από το 2016, με τη
σύσταση της ∆∆Α τον ∆εκέμβριο 2015 τα αποτελέσματα της διαχείρισης ακινήτων παρουσιάζονται επίσης ως
ξεχωριστός πελατειακός τομέας αφού θεωρείται ξεχωριστός επιχειρηματικός τομέας και έτσι παρουσιάζεται στη
διοίκηση. ∆εν περιλήφθηκε συγκριτική πληροφόρηση για τα αποτελέσματα του καινούργιου τομέα, αφού ο τομέας
συστάθηκε τον ∆εκέμβριου του 2015.
23
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα (συνέχεια)
Ανάλυση ανά πελατειακό τομέα υφιστάμενης διαχείρισης του πελάτη (συνέχεια)
Μεγάλες
επιχειρήσεις
Εννιάμηνο που έληξε στις 30
Σεπτεμβρίου 2016
Καθαρά έσοδα/(έξοδα) από τόκους
Καθαρά έσοδα/(έξοδα) από αμοιβές και
προμήθειες
Συνολικά άλλα λειτουργικά έσοδα/(έξοδα)
Έξοδα προσωπικού και άλλα λειτουργικά
έξοδα
Έξοδα αναδιάρθρωσης – σχέδιο εθελούσιας
αποχώρησης
Έξοδα αναδιάρθρωσης – άλλα λειτουργικά
έξοδα
Κέρδος/(ζημιά) από αποαναγνώριση
δανείων και απαιτήσεων από πελάτες και
αλλαγές στις αναμενόμενες ταμειακές
ροές
Αναστροφή προβλέψεων/(προβλέψεις)
για απομείωση δανείων και απαιτήσεων
από πελάτες και άλλες ζημιές από
πιστωτικές διευκολύνσεις πελατών
Απομείωση άλλων χρηματοοικονομικών
μέσων
Απομείωση μη χρηματοοικονομικών
μέσων
Μερίδιο στα κέρδη συγγενών εταιριών
και κοινοπραξιών
€000
Μικρομεσαίες
επιχειρήσεις
€000
Καταναλωτικά
Αναδιαρθρώσεις
και ανακτήσεις
χρεών
∆ιεθνείς
τραπεζικές
εργασίες
∆ιαχείριση
περιουσίας
∆ιαχείριση
ακινήτων
(∆∆Α)
Ασφαλιστικές
εργασίες
Λοιπά
Σύνολο
Κύπρος
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
60.247
47.695
186.658
159.750
46.349
6.372
(8.813)
308
(7.820)
490.746
7.037
6.249
34.047
9.068
37.914
1.365
-
(3.079)
14.250
106.851
408
444
3.407
414
5.322
3.152
(1.938)
35.054
80.896
127.159
67.692
54.388
224.112
169.232
89.585
10.889
(10.751)
32.283
87.326
724.756
(8.133)
(8.709)
(87.471)
(25.256)
(19.076)
(3.427)
(6.604)
(10.378)
(97.820)
(266.874)
(968)
(1.139)
(22.930)
(8.237)
(4.468)
(224)
(97)
(3.269)
(21.094)
(62.426)
(17)
(6)
(74)
(7.282)
(64)
(7)
(2.809)
-
(23.761)
(34.020)
58.574
44.534
113.637
128.457
65.977
7.231
(20.261)
18.636
(55.349)
361.436
3.747
3.243
8.501
21.536
1.749
909
-
-
(1.736)
37.949
15.760
(16.942)
23.532
(284.547)
(1.571)
(554)
-
-
509
(263.813)
-
-
-
-
-
-
-
-
(12.800)
(12.800)
-
-
-
-
-
-
(10.335)
-
(2.231)
(12.566)
-
-
-
-
-
-
-
-
3.189
3.189
Κέρδη/(ζημιές) πριν την φορολογία
78.081
30.835
145.670
(134.554)
66.155
7.586
(30.596)
18.636
(68.418)
113.395
Φορολογία
(9.760)
(3.854)
(18.209)
16.819
(8.269)
(948)
3.824
(2.205)
6.782
(15.820)
Κέρδη/(ζημιές) μετά τη φορολογία
68.321
26.981
127.461
(117.735)
57.886
6.638
(26.772)
16.431
(61.636)
97.575
-
-
-
-
-
-
-
-
(3.551)
(3.551)
68.321
26.981
127.461
(117.735)
57.886
6.638
(26.772)
16.431
(65.187)
94.024
∆ικαιώματα μειοψηφίας - κέρδη
Κέρδη/(ζημιές) μετά τη φορολογία
που αναλογούν στους ιδιοκτήτες της
Εταιρίας
Επιπρόσθετα, τα δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες και οι καταθέσεις ανά πελατειακό τομέα υφιστάμενης διαχείρισης του πελάτη παρουσιάζονται στην Εκτελεστική
Επιτροπή του Συγκροτήματος. Αυτή η ανάλυση περιλαμβάνεται στις Σημειώσεις 17 και 22 αντίστοιχα.
24
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
8.
Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα (συνέχεια)
Ανάλυση ανά πελατειακό τομέα υφιστάμενης διαχείρισης του πελάτη (συνέχεια)
Εννιάμηνο που έληξε στις 30
Σεπτεμβρίου 2015
Καθαρά έσοδα από τόκους
Καθαρά έσοδα/(έξοδα) από αμοιβές και
προμήθειες
Συνολικά άλλα λειτουργικά έσοδα
Έξοδα προσωπικού και άλλα λειτουργικά
έξοδα
Έξοδα αναδιάρθρωσης
Κέρδος από αποαναγνώριση δανείων και
απαιτήσεων από πελάτες και αλλαγές
στις αναμενόμενες ταμειακές ροές
(Προβλέψεις)/αναστροφή προβλέψεων
για απομείωση δανείων και απαιτήσεων
από πελάτες και άλλες ζημιές από
πιστωτικές διευκολύνσεις πελατών
Απομείωση άλλων χρηματοοικονομικών
μέσων
Μερίδιο στα κέρδη συγγενών εταιριών
και κοινοπραξιών
Μεγάλες
επιχειρήσεις
Μικρομεσαίες
επιχειρήσεις
Καταναλωτικά
Αναδιαρθρώσεις
και ανακτήσεις
χρεών
∆ιεθνείς τραπεζικές
εργασίες
∆ιαχείριση
περιουσίας
Ασφαλιστικές
εργασίες
Λοιπά
Σύνολο
Κύπρος
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
51.726
51.702
187.196
221.105
45.612
4.900
504
40.037
602.782
5.726
6.686
40.971
10.884
36.257
1.209
(1.992)
10.403
110.144
476
453
3.434
236
5.358
2.835
31.749
49.428
93.969
57.928
58.841
231.601
232.225
87.227
8.944
30.261
99.868
806.895
(7.847)
(9.162)
(89.204)
(24.006)
(16.101)
(3.764)
(11.479)
(108.723)
(270.286)
-
-
(385)
(16.564)
(3)
(168)
-
(5.375)
(22.495)
50.081
49.679
142.012
191.655
71.123
5.012
18.782
(14.230)
514.114
31.134
26.755
58.180
127.238
2.332
1.546
-
9.928
257.113
(4.250)
6.797
(37.503)
(466.959)
(3.280)
(6.225)
-
171
(511.249)
-
-
-
-
-
-
-
(25.943)
(25.943)
-
-
-
-
-
-
-
3.641
3.641
Κέρδη/(ζημιές) πριν την φορολογία
76.965
83.231
162.689
(148.066)
70.175
333
18.782
(26.433)
237.676
Φορολογία
(9.621)
(10.404)
(20.384)
16.438
(8.772)
(63)
(2.131)
18.509
(16.428)
Κέρδη/(ζημιές) μετά τη φορολογία
67.344
72.827
142.305
(131.628)
61.403
270
16.651
(7.924)
221.248
-
-
-
-
-
-
-
(173)
(173)
67.344
72.827
142.305
(131.628)
61.403
270
16.651
(8.097)
221.075
∆ικαιώματα μειοψηφίας - κέρδη
Κέρδη/(ζημιές) μετά τη φορολογία
που αναλογούν στους ιδιοκτήτες της
Εταιρίας
25
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
9.
Καθαρά κέρδη/(ζημιές) από συναλλαγές με χρηματοοικονομικά μέσα
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
€000
Τρίμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
€000
Χρηματοοικονομικά μέσα προς εμπορία:
- μετοχές
- ομόλογα
(419)
310
(103)
(366)
23
11
16
-
975
(13.324)
105
198
- ομόλογα
(314)
379
(78)
(22)
- μετοχές
(133)
157
(510)
275
58.373
971
43
27
18
(12)
-
-
8.813
30.820
8.770
-
106
35
796
35
(2.655)
8.948
1.163
345
1.989
(10.046)
(1.864)
(898)
(1.049)
-
-
-
-
10.005
-
(57)
65.727
28.254
8.338
(463)
- παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα
Άλλες επενδύσεις στην εύλογη αξία μέσω
των αποτελεσμάτων:
Καθαρά κέρδη/(ζημιές) από πώληση
επενδύσεων διαθέσιμων προς πώληση:
- μετοχές
- ομόλογα
Καθαρά κέρδη από πώληση/αποπληρωμή
δανείων και απαιτήσεων:
- ομόλογα
Πραγματοποιηθέντα κέρδη από πώληση
δανείων
Μεταβολή στην εύλογη αξία
χρηματοοικονομικών μέσων σε
αντισταθμίσεις εύλογης αξίας:
- αντισταθμιστικά μέσα
- αντισταθμισμένα μέσα
Ζημιά από διάλυση θυγατρικών εταιριών
Κέρδος/(ζημιά) από πώληση
κοινοπραξιών
Το κέρδος από την πώληση των μετοχών διαθέσιμων προς πώληση αφορά κυρίως το κέρδος από την πώληση
μετοχών της Visa Europe Ltd μετά από την εγκεκριμένη αγορά της Visa Europe Limited από την Visa Inc.
Στην συγκρίσιμη περίοδο, το κέρδος από πώληση κοινοπραξιών αφορούσε κυρίως την πώληση της Marfin
Diversified Strategy Fund Plc (MDSF) τον Απρίλιο του 2015 και αντιπροσωπεύει τη μεταφορά των σχετικών
συναλλαγματικών αποθεματικών στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων. Επιπλέον, το
κέρδος από πώληση ομολόγων που ταξινομήθηκαν ως δάνεια και απαιτήσεις αφορούσε το κέρδος από την
πρόωρη μερική αποπληρωμή ομολόγου της Κυπριακής Κυβέρνησης.
26
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
10.
∆απάνες προσωπικού και άλλα λειτουργικά έξοδα
∆απάνες προσωπικού
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
Μισθοί
Εισφορές εργοδότη σε κυβερνητικά ταμεία
κοινωνικών ασφαλίσεων και συντάξεων
Επιβάρυνση για ωφελήματα αφυπηρέτησης
Τρίμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
€000
€000
139.824
140.676
44.731
46.932
19.863
19.826
5.878
7.236
11.445
16.097
3.657
4.414
171.132
176.599
54.266
58.582
62.426
-
13
-
233.558
176.599
54.279
58.582
Έξοδα αναδιάρθρωσης - σχέδιο εθελούσιας
αποχώρησης
Ο αριθμός προσωπικού του Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 ανήλθε σε 4.229 (31 ∆εκεμβρίου 2015:
4.605, 30 Σεπτεμβρίου 2015: 4.610). Το Φεβρουάριο και Ιούνιο του 2016 το Συγκρότημα προχώρησε με σχέδια
εθελούσιας αποχώρησης για το μόνιμο προσωπικό στην Κύπρο, το κόστος των οποίων περιλαμβάνεται στις
δαπάνες προσωπικού και ανέρχεται στις €62.426 χιλ.
Συνολικά 429 υπάλληλοι αποδέχτηκαν το σχέδιο
εθελούσιας αποχώρησης και κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, 419
υπάλληλοι αποχώρησαν από το Συγκρότημα με το σχέδιο.
Άλλα λειτουργικά έξοδα
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
Έξοδα επιδιόρθωσης και συντήρησης ακινήτων
και εξοπλισμού
Λοιπά έξοδα ακινήτων
Λειτουργικές μισθώσεις ακινήτων και εξοπλισμού
Ειδικός φόρος επί των καταθέσεων πιστωτικών
ιδρυμάτων στην Κύπρο
Συμβουλευτικές και άλλες επαγγελματικές αμοιβές
€000
€000
20.115
16.257
6.115
5.688
10.195
10.078
4.013
4.776
7.558
7.770
2.721
2.551
14.603
12.761
5.022
4.253
7.456
11.966
3.130
4.438
8.195
11.067
2.463
3.804
Ασφάλειες
Έξοδα διαφήμισης και προβολής
€000
Τρίμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
11.948
8.585
3.844
5.591
Αποσβέσεις ακινήτων και εξοπλισμού
8.638
9.259
2.850
3.100
Αποσβέσεις άυλων περιουσιακών στοιχείων
5.320
5.259
1.814
1.833
Έξοδα επικοινωνίας
(Αναστροφή προβλέψεων)/προβλέψεις και
διακανονισμοί επιδικιών ή υπό διαιτησία διαφορών
(Σημ. 23)
Εκτυπωτικά έξοδα και έξοδα γραφικής ύλης
5.631
5.586
2.080
2.071
(90)
1.630
101
(374)
2.551
3.137
861
1.181
Έξοδα τοπικών μεταφορών μετρητών
2.030
1.992
624
669
161
274
137
29
Εισφορά σε ταμείο προστασίας καταθετών
Λοιπά λειτουργικά έξοδα
Έξοδα συμβούλων και άλλα έξοδα
αναδιάρθρωσης
23.585
14.153
7.524
4.216
127.896
119.774
43.299
43.826
35.851
26.811
10.892
5.358
163.747
146.585
54.191
49.184
27
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
10.
∆απάνες προσωπικού και άλλα λειτουργικά έξοδα (συνέχεια)
Τα έξοδα συμβούλων και άλλα έξοδα αναδιάρθρωσης αποτελούνται κυρίως από το κόστος εξωτερικών
συμβούλων που αφορά: (i) τέλη για τις δραστηριότητες αναδιάρθρωσης δανείων πελατών, τα οποία δεν είναι
μέρος του πραγματικού επιτοκίου, (ii) την αναμενόμενη εισαγωγή στο Χρηματιστήριο Αξιών του Λονδίνου και (iii)
την πώληση δραστηριοτήτων και μη κύριων περιουσιακών στοιχείων.
11.
Απομείωση χρηματοοικονομικών και μη χρηματοοικονομικών μέσων και κέρδος από
αποαναγνώριση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες και αλλαγές στις αναμενόμενες
ταμειακές ροές
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
Κέρδος από αποαναγνώριση δανείων και
απαιτήσεων από πελάτες και αλλαγές στις
αναμενόμενες ταμειακές ροές
Καθαρές προβλέψεις από αναστροφή προβλέψεων
για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από
πελάτες και άλλες ζημιές από πιστωτικές
διευκολύνσεις πελατών
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες (Σημ. 27)
Χρηματοοικονομικές εγγυήσεις και ανειλημμένες
υποχρεώσεις
Τρίμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
€000
(37.994)
(263.392)
(15.828)
(33.353)
302.576
628.801
122.818
161.692
2.300
(36.037)
2.133
(32.854)
304.876
592.764
124.951
128.838
498
1.616
(32)
388
Απομείωση/(αναστροφή απομείωσης) άλλων
χρηματοοικονομικών μέσων
Μετοχές διαθέσιμες προς πώληση
Αμοιβαία κεφάλαια διαθέσιμα προς πώληση
€000
56
810
-
15
Ομόλογα δανείων και απαιτήσεων
-
(167)
-
-
∆άνεια και απαιτήσεις σε τράπεζες
13.820
13.270
-
(200)
(2.999)
21.576
(374)
5.734
447
-
-
-
11.822
37.105
(406)
5.937
22.012
-
12.650
-
Άλλα εισπρακτέα
Καταθέσεις από τράπεζες
Απομείωση μη χρηματοοικονομικών μέσων
Αποθέματα ακινήτων (Σημ. 18)
28
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
12.
Φορολογία
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
€000
Τρίμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
€000
Τρέχουσα φορολογία:
- Κύπρου
2.824
1.867
761
512
- εξωτερικού
Έκτακτη εισφορά για την άμυνα της Κυπριακής
∆ημοκρατίας
Αναβαλλόμενη φορολογία
Αναπροσαρμογή φορολογίας προηγούμενων
ετών
Λοιπές φορολογικές χρεώσεις
1.989
2.119
885
1.362
44
113
13
23
6.414
12.687
844
5.226
3.008
845
15
33
3.560
-
1.626
-
17.839
17.631
4.144
7.156
13.
Κέρδη κατά μετοχή
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
Βασικά και προσαρμοσμένα κέρδη κατά
μετοχή που αναλογούν στους ιδιοκτήτες
της Εταιρίας
Κέρδη για την περίοδο που αναλογούν στους
ιδιοκτήτες της Eταιρίας
(€ χιλ.)
Μεσοσταθμικός αριθμός μετοχών που ήταν
εκδομένες κατά τη διάρκεια της περιόδου,
εξαιρουμένων των ιδίων μετοχών (χιλ.)
Βασικά και προσαρμοσμένα κέρδη κατά μετοχή
(€ σεντ)
Βασικά και προσαρμοσμένα κέρδη κατά
μετοχή που αναλογούν στους ιδιοκτήτες
της Εταιρίας–συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
Κέρδη για την περίοδο που αναλογούν
στους ιδιοκτήτες της Εταιρίας–συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (€ χιλ.)
Μεσοσταθμικός αριθμός μετοχών που ήταν
εκδομένες κατά τη διάρκεια της περιόδου,
εξαιρουμένων των ιδίων μετοχών (χιλ.)
Βασικά και προσαρμοσμένα κέρδη κατά
μετοχή–συνεχιζόμενες δραστηριότητες
(€ σεντ)
Τρίμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
61.627
73.209
5.255
12.989
8.920.437
8.909.583
8.922.945
8.909.583
0,7
0,8
0,1
0,1
61.627
129.048
5.255
39.723
8.920.437
8.909.583
8.922.945
8.909.583
0,7
1,4
0,1
0,4
29
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
13.
Κέρδη κατά μετοχή (συνέχεια)
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
Βασικές και προσαρμοσμένες ζημιές κατά
μετοχή που αναλογούν στους ιδιοκτήτες
της Εταιρίας–μη συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
Ζημιές για την περίοδο που αναλογούν στους
ιδιοκτήτες της Εταιρίας –μη συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (€ χιλ.)
Μεσοσταθμικός αριθμός μετοχών που ήταν
εκδομένες κατά τη διάρκεια της περιόδου,
εξαιρουμένων των ιδίων μετοχών (χιλ.)
Βασικές και προσαρμοσμένες ζημιές κατά
μετοχή–μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες (€
σεντ)
14.
2015
Τρίμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
-
(55.839)
-
(26.734)
8.920.437
8.909.583
8.922.945
8.909.583
-
(0,6)
-
(0,3)
Επενδύσεις
30 Σεπτεμβρίου
2016
€000
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
Επενδύσεις
Επενδύσεις στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων
Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση
Επενδύσεις που ταξινομήθηκαν ως δάνεια και απαιτήσεις
46.013
50.785
113.947
100.535
33.348
436.935
193.308
588.255
Οι επενδύσεις που εκχωρήθηκαν ως εξασφάλιση σε συμφωνίες επαναγοράς με τράπεζες παρουσιάζονται πιο
κάτω:
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
Επενδύσεις που εκχωρήθηκαν ως εξασφάλιση
Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση
Επενδύσεις που ταξινομήθηκαν ως δάνεια και απαιτήσεις
352.889
421.032
49.025
-
401.914
421.032
Όλες οι επενδύσεις που έχουν εκχωρηθεί ως εξασφάλιση στα πλαίσια των συμφωνιών επαναγοράς μπορούν είτε
να πωληθούν είτε να επανεκχωρηθούν από τον αντισυμβαλλόμενο.
Τα δάνεια και απαιτήσεις στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 περιλαμβάνουν ομόλογα ύψους €49.129 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου
2015: €146.444 χιλ.) εκδομένα από την Κυπριακή Κυβέρνηση και εισηγμένα στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου
τα οποία αξιολογήθηκαν σε ατομική βάση ως απομειωμένα, από προηγούμενα έτη.
∆εν υπήρχαν επαναταξινομήσεις επενδύσεων μεταξύ των κατηγοριών κατά την τρέχουσα περίοδο ή κατά το
2015.
30
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
14.
Επενδύσεις (συνέχεια)
Επαναταξινόμηση επενδύσεων
Στον πιο κάτω πίνακα παρουσιάζονται τα ομόλογα τα οποία έχουν επαναταξινομηθεί από το Συγκρότημα, κατά ημερομηνία επαναταξινόμησης.
Ημερομηνία
επαναταξινόμησης
Λογιστική
και εύλογη
αξία κατά
την
ημερομηνία
επαναταξινόμησης
€000
Επαναταξινόμηση
επενδύσεων διαθέσιμων
προς πώληση:
- στα δάνεια και
απαιτήσεις
1 Οκτωβρίου 2008
49.800
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
Λογιστική
αξία
Εύλογη
αξία
Λογιστική
αξία
Εύλογη
αξία
€000
€000
€000
€000
49.129
49.852
31
48.021
50.232
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου 2016
Επιπρόσθετα
Επιπρόσθετα
κέρδη στα λοιπά
κέρδη
συνολικά
στο λογαριασμό
εισοδήματα
αποτελεσμάτων αν
αν τα ομόλογα
τα ομόλογα
δεν είχαν
δεν είχαν
επαναταξινομηθεί
επαναταξινομηθεί
€000
Πραγματικό
επιτόκιο κατά την
ημερομηνία
επαναταξινόμησης
€000
-
723
4,6%-4,7%
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
14.
Επενδύσεις (συνέχεια)
Επαναταξινόμηση επενδύσεων (συνέχεια)
Ημερομηνία
επαναταξινόμησης
Λογιστική
και εύλογη
αξία κατά
την
ημερομηνία
επαναταξινόμησης
€000
Επαναταξινόμηση
επενδύσεων προς
εμπορία:
- στα δάνεια και
απαιτήσεις
Επαναταξινόμηση
επενδύσεων
διαθέσιμων προς
πώληση:
- στα δάνεια και
απαιτήσεις
- στα δάνεια και
απαιτήσεις
Επαναταξινόμηση
επενδύσεων που
κρατούνται μέχρι τη
λήξη:
- στις επενδύσεις
διαθέσιμες προς
πώληση
30 Σεπτεμβρίου
2015
31 ∆εκεμβρίου
2014
Λογιστική
αξία
Εύλογη
αξία
Λογιστική
αξία
Εύλογη
αξία
€000
€000
€000
€000
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου 2015
Επιπρόσθετα
Επιπρόσθετες
κέρδη/
ζημιές
(ζημιές) στα
στο λογαριασμό
λοιπά συνολικά
αποτελεσμάτων
εισοδήματα
αν τα ομόλογα
αν τα ομόλογα
δεν είχαν
δεν είχαν
επαναταξινομηθεί
επαναταξινομηθεί
€000
Πραγματικό
επιτόκιο κατά την
ημερομηνία
επαναταξινόμησης
€000
1 Απριλίου 2010
34.810
35.261
34.934
36.722
35.056
(122)
-
1,2%-4,4%
1 Οκτωβρίου 2008
129.497
129.214
140.954
130.500
130.520
-
11.740
4,6%-4,7%
30 Ιουνίου 2011
151.967
167.959
165.306
166.724
157.918
-
(2.653)
2,8%-6,3%
1 Νοεμβρίου 2012
42.151
41.773
41.773
43.358
43.358
-
-
0,4%-3,1%
32
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
15.
Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα
Η αξία συμβολαίων και η εύλογη αξία των παράγωγων χρηματοοικονομικών μέσων παρουσιάζονται πιο κάτω:
30 Σεπτεμβρίου 2016
Αξία
συμβολαίων
€000
Παράγωγα για σκοπούς
εμπορίας
Προθεσμιακά συμβόλαια
συναλλάγματος
Συμβόλαια ανταλλαγής
συναλλάγματος
Συμβόλαια ανταλλαγής
επιτοκίων
∆ικαιώματα προαίρεσης
συναλλάγματος
∆ικαιώματα προαίρεσης
αγοράς σε δείκτες τιμών
μετοχών
Συμβόλαια
ανώτατου/κατώτατου
ορίου επιτοκίων
Παράγωγα τα οποία
πληρούν τα κριτήρια για
αντισταθμιστική
λογιστική
Αντισταθμίσεις εύλογης
αξίας - συμβόλαια
ανταλλαγής επιτοκίων
Καθαρές επενδύσεις προθεσμιακά συμβόλαια
συναλλάγματος
Σύνολο
31 ∆εκεμβρίου 2015
Εύλογη αξία
Περιουσιακά
στοιχεία
Υποχρεώσεις
Αξία
συμβολαίων
€000
€000
€000
Εύλογη αξία
Περιουσιακά
στοιχεία
Υποχρεώσεις
€000
€000
21.206
129
157
90.870
1.113
2.103
1.560.525
6.846
3.768
1.484.763
12.235
5.720
262.982
793
2.077
34.511
141
2.305
9.038
193
383
175
8
167
-
-
-
1.515
477
441
-
-
-
6.562
-
53
1.853.751
7.961
6.385
1.618.396
13.974
10.789
392.400
-
44.045
425.900
45
39.570
167.951
4.004
30
151.246
4
4.040
560.351
4.004
44.075
577.146
49
43.610
2.414.102
11.965
50.460
2.195.542
14.023
54.399
Αντισταθμιστική λογιστική
Αντισταθμίσεις καθαρής επένδυσης
Ο ενοποιημένος ισολογισμός του Συγκροτήματος επηρεάζεται από συναλλαγματικές διαφορές μεταξύ του Ευρώ
και των άλλων νομισμάτων λειτουργίας των θυγατρικών και υποκαταστημάτων εξωτερικού και άλλων
δραστηριοτήτων του εξωτερικού. Το Συγκρότημα αντισταθμίζει τον δομικό συναλλαγματικό κίνδυνο όταν κρίνει
ότι το κόστος αυτής της αντιστάθμισης είναι εντός αποδεκτών πλαισίων (σε σχέση με τον υποκείμενο κίνδυνο).
Αυτές οι αντισταθμίσεις πραγματοποιούνται μέσω δανεισμού στο ίδιο νόμισμα λειτουργίας των θυγατρικών
εταιριών και υποκαταστημάτων εξωτερικού, καθώς και συγγενών εταιριών εξωτερικού και κοινοπραξιών και μέσω
προθεσμιακών συμβολαίων συναλλάγματος.
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, καταθέσεις και προθεσμιακά συμβόλαια συναλλάγματος ύψους €162.092 χιλ. και
€167.951 χιλ. αντίστοιχα (31 ∆εκεμβρίου 2015: €178.101 χιλ. και €151.246 χιλ. αντίστοιχα) έχουν
προσδιοριστεί ως αντισταθμιστικά μέσα από τα οποία προέκυψε κέρδος ύψους €44.352 χιλ. (αντίστοιχη περίοδος
του 2015: ζημιά €9.227 χιλ., έτος που έληξε στις 31 ∆εκεμβρίου 2015: ζημιά €22.860 χιλ.) το οποίο
αναγνωρίστηκε στο ‘Αποθεματικό μετατροπής ξένου συναλλάγματος’ στην ενοποιημένη κατάσταση συνολικών
εισοδημάτων, έναντι των κερδών ή ζημιών από τη μετατροπή της αντίστοιχης καθαρής θέσης των θυγατρικών
και υποκαταστημάτων εξωτερικού.
33
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
16.
Επιμέτρηση της εύλογης αξίας
Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει τη λογιστική και εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων
και υποχρεώσεων του Συγκροτήματος.
30 Σεπτεμβρίου 2016
31 ∆εκεμβρίου 2015
Λογιστική
αξία
Εύλογη
αξία
Λογιστική
αξία
Εύλογη
αξία
€000
€000
€000
€000
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία
Μετρητά και καταθέσεις με κεντρικές τράπεζες
1.587.386
1.587.386
1.422.602
1.422.602
∆άνεια και απαιτήσεις σε τράπεζες
1.183.579
1.208.950
1.314.380
1.303.414
46.013
46.013
50.785
50.785
Επενδύσεις στην εύλογη αξία μέσω των
αποτελεσμάτων
466.836
466.836
521.567
521.567
Επενδύσεις που ταξινομήθηκαν ως δάνεια και
απαιτήσεις
82.373
83.513
436.935
445.521
Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα
11.965
11.965
14.023
14.023
Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση
15.939.593
17.329.397
17.191.632
18.150.401
Περιουσιακά στοιχεία ασφαλιστικών κλάδων ζωής
που αναλογούν στους ασφαλιζόμενους
476.602
476.602
462.613
462.613
Λοιπά περιουσιακά στοιχεία
132.798
132.798
179.661
179.661
19.927.145
21.343.460
21.594.198
22.550.587
2.321.423
2.321.423
4.694.987
4.694.987
329.325
369.968
368.151
406.014
50.460
50.460
54.399
54.399
15.642.924
15.628.250
14.180.681
14.185.996
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες
Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις
Οφειλές σε κεντρικές τράπεζες και καταθέσεις από
τράπεζες
Συμφωνίες επαναγοράς
Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα
Καταθέσεις πελατών
-
-
712
712
151.666
151.666
141.357
141.357
18.495.798
18.521.767
19.440.287
19.483.465
Ομολογιακά δάνεια
Λοιπές υποχρεώσεις
Η εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων στον πιο πάνω πίνακα
παρουσιάζεται κατά την ημερομηνία αναφοράς και δεν αντιπροσωπεύει οποιεσδήποτε προσδοκίες ως προς τη
μελλοντική τους αξία.
Το Συγκρότημα χρησιμοποιεί την ακόλουθη ιεραρχία για τον καθορισμό και τη γνωστοποίηση της εύλογης αξίας:
Επίπεδο 1: επενδύσεις που επιμετρούνται στην εύλογη αξία με βάση χρηματιστηριακές τιμές σε ενεργείς αγορές.
Επίπεδο 2: επενδύσεις που επιμετρούνται στην εύλογη αξία με βάση μοντέλα αποτίμησης στα οποία όλα τα
στοιχεία που επηρεάζουν σημαντικά την εύλογη αξία είναι βασισμένα σε παρατηρήσιμα στοιχεία της αγοράς.
Επίπεδο 3: επενδύσεις που επιμετρούνται στην εύλογη αξία με βάση μοντέλα αποτίμησης στα οποία τα στοιχεία
που επηρεάζουν σημαντικά την εύλογη αξία δεν είναι βασισμένα σε παρατηρήσιμα δεδομένα της αγοράς.
Οι τεχνικές αποτίμησης που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό της εύλογης αξίας χρηματοοικονομικών μέσων
που αποτιμούνται στην εύλογη αξία σε επαναλαμβανόμενη και μη επαναλαμβανόμενη βάση, καθώς και
χρηματοοικονομικών μέσων που δεν αποτιμούνται στην εύλογη αξία αλλά για τα οποία γνωστοποιείται η εύλογη
αξία μέσω μοντέλων αποτίμησης, περιγράφονται πιο κάτω. Τα μοντέλα αυτά περιλαμβάνουν τις εκτιμήσεις του
Συγκροτήματος σχετικά με τις παραδοχές που θα χρησιμοποιούσε ένας επενδυτής στην επιμέτρηση της εύλογης
αξίας.
34
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
16.
Επιμέτρηση της εύλογης αξίας (συνέχεια)
Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα
Τα παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα που αποτιμούνται με τη χρήση μοντέλων αποτίμησης βασισμένα σε
παρατηρήσιμα στοιχεία της αγοράς αποτελούνται κυρίως από συμβόλαια ανταλλαγής επιτοκίων, συμβόλαια
ανταλλαγής συναλλάγματος, δικαιώματα προαίρεσης συναλλάγματος, προθεσμιακά συμβόλαια συναλλάγματος,
δικαιώματα προαίρεσης αγοράς σε δείκτες τιμών μετοχών και συμβόλαια ανώτατου/κατώτατου ορίου επιτοκίων.
Τα μοντέλα αποτίμησης που χρησιμοποιούνται συχνότερα περιλαμβάνουν τα μοντέλα προθεσμιακής τιμολόγησης
(forward pricing models) και μοντέλα ανταλλαγής ταμειακών ροών (swap models), χρησιμοποιώντας
υπολογισμούς παρούσας αξίας. Τα μοντέλα χρησιμοποιούν διάφορα δεδομένα συμπεριλαμβανομένων της
πιστοληπτικής ικανότητας των αντισυμβαλλόμενων μερών, τρέχουσες ισοτιμίες συναλλάγματος, προθεσμιακές
τιμές συναλλάγματος καθώς και καμπύλες επιτοκίων.
Προσαρμογές πιστωτικής αποτίμησης (CVA) και προσαρμογές χρεωστικής αποτίμησης (DVA)
Οι προσαρμογές πιστωτικής αποτίμησης (CVA) και προσαρμογές χρεωστικής αποτίμησης (DVA) ενσωματώνονται
σε εκτιμήσεις των παραγώγων, ώστε να αντικατοπτρίζουν στην εύλογη αξία την επίδραση του κινδύνου του
αντισυμβαλλόμενου μέρους και την πιστωτική ποιότητα της Εταιρίας αντίστοιχα.
Το Συγκρότημα υπολογίζει τις προσαρμογές πιστωτικής αποτίμησης εφαρμόζοντας την πιθανότητα αθέτησης
υποχρέωσης (PD) του αντισυμβαλλόμενου μέρους, σε σχέση με τη μη αθέτηση υποχρέωσης του Συγκροτήματος,
στην αναμενόμενη θετική έκθεση του Συγκροτήματος στον αντισυμβαλλόμενο και πολλαπλασιάζοντας το
αποτέλεσμα με τη ζημιά που αναμένεται σε περίπτωση αθέτησης. Αντίθετα, το Συγκρότημα υπολογίζει τις
προσαρμογές χρεωστικής αποτίμησης, εφαρμόζοντας τη δική του πιθανότητα αθέτησης υποχρέωσης, σε σχέση με
τη μη αθέτηση του αντισυμβαλλόμενου, στην αναμενόμενη θετική έκθεση του αντισυμβαλλόμενου στο
Συγκρότημα και πολλαπλασιάζοντας το αποτέλεσμα με τη ζημιά που αναμένεται σε περίπτωση αθέτησης. Και οι
δύο υπολογισμοί υπολογίζονται για όλη τη διάρκεια της πιθανής έκθεσης.
Η αναμενόμενη έκθεση των παραγώγων υπολογίζεται σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς κεφαλαιακών
απαιτήσεων (CRR) και λαμβάνει υπόψη τις συμφωνίες συμψηφισμού, εφόσον αυτές υπάρχουν. Έχει υιοθετηθεί
μια γενική παραδοχή για καθορισμό ζημιάς από αθέτηση υποχρέωσης (LGD) σύμφωνα με τα πρότυπα του
κλάδου. Εναλλακτικές παραδοχές για τον καθορισμό ζημιάς από αθέτηση υπόσχεσης (LGD) μπορούν να
υιοθετηθούν όταν αυτό υποστηρίζεται από τον τύπο της έκθεσης και τα διαθέσιμα δεδομένα.
Το Συγκρότημα δεν έχει στην κατοχή του σημαντικά παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα τα οποία αποτιμούνται
με τη χρήση μοντέλων αποτίμησης που δεν είναι βασισμένα σε παρατηρήσιμα στοιχεία της αγοράς.
Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση και άλλες επενδύσεις στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων
Οι επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση και άλλες επενδύσεις στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων που
επιμετρούνται με τη χρήση μοντέλων αποτίμησης ή τιμολόγησης, αποτελούνται κυρίως από μη εισηγμένες
μετοχές και ομόλογα. Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία αποτιμούνται χρησιμοποιώντας μοντέλα αποτίμησης που
άλλοτε περιλαμβάνουν δεδομένα βασισμένα σε παρατηρήσιμα στοιχεία αγοράς και άλλοτε βασισμένα σε
παρατηρήσιμα και σε μη παρατηρήσιμα στοιχεία.
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες
Η εύλογη αξία των δανείων και απαιτήσεων από πελάτες βασίζεται στην παρούσα αξία των αναμενόμενων
ταμειακών ροών. Οι αναμενόμενες μελλοντικές ταμειακές ροές έχουν υπολογιστεί βάσει των αναμενόμενων
ποσοστών ζημιών ανά χαρτοφυλάκιο δανείου, λαμβάνοντας υπόψη την προσδοκώμενη πιστοληπτική ποιότητα
των δανειοληπτών. Το προεξοφλητικό επιτόκιο περιλαμβάνει στοιχεία που αφορούν το κόστος χρηματοδότησης
και το κόστος κεφαλαίου.
Καταθέσεις πελατών
Η εύλογη αξία των καταθέσεων προσδιορίζεται με υπολογισμούς της παρούσας αξίας των μελλοντικών ταμειακών
ροών. Ο συντελεστής προεξόφλησης λαμβάνει υπόψη το τρέχον επιτόκιο και την πιστοληπτική διαβάθμιση της
Εταιρίας. Η εύλογη αξία των καταθέσεων αποπληρωτέων σε πρώτη ζήτηση και των καταθέσεων που
προστατεύονται από το Σχέδιο Προστασίας Καταθέσεων προσεγγίζει τη λογιστική τους αξία.
Συμφωνίες επαναγοράς
Οι συμφωνίες επαναγοράς είναι εξασφαλισμένες καταθέσεις τραπεζών. Με δεδομένο ότι η εξασφάλιση που
παρέχει το Συγκρότημα είναι μεγαλύτερη από το ποσό που δανείζεται, ο υπολογισμός της εύλογης αξίας αυτών
των συμφωνιών επαναγοράς λαμβάνει μόνο υπόψη τη διαχρονική αξία του χρήματος.
35
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
16.
Επιμέτρηση της εύλογης αξίας (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις σε τράπεζες
Τα δάνεια και απαιτήσεις σε τράπεζες με λήξη πέραν του ενός έτους, προεξοφλούνται με ένα κατάλληλο επιτόκιο
χωρίς κίνδυνο (risk-free rate) συν το πιστωτικό περιθώριο του κάθε αντισυμβαλλομένου. Για βραχυπρόθεσμο
δανεισμό η εύλογη αξία προσεγγίζει τη λογιστική αξία.
Καταθέσεις από τράπεζες
∆εδομένου ότι σχεδόν όλες οι καταθέσεις από τράπεζες είναι πολύ βραχυπρόθεσμες, η εύλογη αξία προσεγγίζει
τη λογιστική αξία.
Στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τα μοντέλα αποτίμησης
Τα παρατηρήσιμα στοιχεία που χρησιμοποιούνται στα μοντέλα για τον υπολογισμό της εύλογης αξίας των μη
εισηγμένων μετοχών και ομολόγων περιλαμβάνουν, όπου ισχύει, τρέχουσες και αναμενόμενες τιμές επιτοκίων
της αγοράς, αναμενόμενα από την αγορά ποσοστά αθέτησης, τον κίνδυνο της χώρας και τον πιστωτικό κίνδυνο
του αντισυμβαλλόμενου μέρους, καθώς και εκπτώσεις ρευστότητας της αγοράς.
Η ανάλυση των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων του Συγκροτήματος που επιμετρούνται στην εύλογη
αξία κατά επίπεδο, παρουσιάζεται πιο κάτω:
30 Σεπτεμβρίου 2016
Επίπεδο 1
Επίπεδο 2
Επίπεδο 3
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά
στοιχεία
Παράγωγα για σκοπούς εμπορίας
Προθεσμιακά συμβόλαια συναλλάγματος
-
129
-
129
Συμβόλαια ανταλλαγής συναλλάγματος
-
6.846
-
6.846
Συμβόλαια ανταλλαγής επιτοκίων
-
793
-
793
∆ικαιώματα προαίρεσης συναλλάγματος
-
193
-
193
-
7.961
-
7.961
-
4.004
-
4.004
11.916
-
672
12.588
19.107
14.057
261
33.425
31.023
14.057
933
46.013
456.090
41
10.705
466.836
487.113
26.063
11.638
524.814
Παράγωγα τα οποία πληρούν τα κριτήρια για
αντισταθμιστική λογιστική
Καθαρές επενδύσεις - προθεσμιακά
συμβόλαια συναλλάγματος
Επενδύσεις στην εύλογη αξία μέσω των
αποτελεσμάτων
Επενδύσεις προς εμπορία
Άλλες επενδύσεις στην εύλογη αξία μέσω
των αποτελεσμάτων
Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση
Για τις επενδύσεις σε μετοχές διαθέσιμες προς πώληση που κατηγοριοποιήθηκαν σε Επίπεδο 3, ύψους
€8.730 χιλ., μια αλλαγή στο συντελεστή μετατροπής κατά 10% θα είχε ως αποτέλεσμα αλλαγή στην αξία των
επενδύσεων σε μετοχές κατά €873 χιλ.
36
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
16.
Επιμέτρηση της εύλογης αξίας (συνέχεια)
Στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τα μοντέλα αποτίμησης (συνέχεια)
30 Σεπτεμβρίου 2016
Επίπεδο 1
Επίπεδο 2
Επίπεδο 3
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις
Παράγωγα για σκοπούς εμπορίας
Προθεσμιακά συμβόλαια συναλλάγματος
-
157
-
157
Συμβόλαια ανταλλαγής συναλλάγματος
-
3.768
-
3.768
Συμβόλαια ανταλλαγής επιτοκίων
-
2.077
-
2.077
∆ικαιώματα προαίρεσης συναλλάγματος
-
383
-
383
-
6.385
-
6.385
-
30
-
30
-
44.045
-
44.045
-
44.075
-
44.075
-
50.460
-
50.460
Παράγωγα τα οποία πληρούν τα
κριτήρια για αντισταθμιστική λογιστική
Καθαρές επενδύσεις - προθεσμιακά
συμβόλαια συναλλάγματος
Αντισταθμίσεις εύλογης αξίας συμβόλαια ανταλλαγής επιτοκίων
31 ∆εκεμβρίου 2015
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά
στοιχεία
Παράγωγα για σκοπούς εμπορίας
Προθεσμιακά συμβόλαια συναλλάγματος
-
1.113
-
1.113
Συμβόλαια ανταλλαγής συναλλάγματος
-
12.235
-
12.235
Συμβόλαια ανταλλαγής επιτοκίων
-
141
-
141
∆ικαιώματα προαίρεσης συναλλάγματος
∆ικαιώματα προαίρεσης αγοράς σε
δείκτες τιμών μετοχών
-
8
-
8
-
477
-
477
-
13.974
-
13.974
-
45
-
45
-
4
-
4
-
49
-
49
12.865
-
489
13.354
19.293
17.905
233
37.431
32.158
17.905
722
50.785
466.995
41
54.531
521.567
499.153
31.969
55.253
586.375
Παράγωγα τα οποία πληρούν τα
κριτήρια για αντισταθμιστική λογιστική
Αντισταθμίσεις εύλογης αξίας συμβόλαια ανταλλαγής επιτοκίων
Καθαρές επενδύσεις - προθεσμιακά
συμβόλαια συναλλάγματος
Επενδύσεις στην εύλογη αξία μέσω των
αποτελεσμάτων
Επενδύσεις προς εμπορία
Άλλες επενδύσεις στην εύλογη αξία
μέσω των αποτελεσμάτων
Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση
37
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
16.
Επιμέτρηση της εύλογης αξίας (συνέχεια)
Στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τα μοντέλα αποτίμησης (συνέχεια)
Για τις επενδύσεις σε μετοχές διαθέσιμες προς πώληση που κατηγοριοποιήθηκαν σε Επίπεδο 3, ύψους €51.263
χιλ., μια αλλαγή στο συντελεστή μετατροπής κατά το 10% θα είχε ως αποτέλεσμα αλλαγή στην αξία των
επενδύσεων σε μετοχές κατά €750 χιλ.
31 ∆εκεμβρίου 2015
Επίπεδο 1
Επίπεδο 2
Επίπεδο 3
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις
Παράγωγα για σκοπούς εμπορίας
Προθεσμιακά συμβόλαια συναλλάγματος
-
2.103
-
2.103
Συμβόλαια ανταλλαγής συναλλάγματος
-
5.720
-
5.720
Συμβόλαια ανταλλαγής επιτοκίων
-
2.305
-
2.305
∆ικαιώματα προαίρεσης συναλλάγματος
∆ικαιώματα προαίρεσης αγοράς σε
δείκτες τιμών μετοχών
Συμβόλαια ανώτατου/κατώτατου ορίου
επιτοκίων
-
167
-
167
-
441
-
441
-
53
-
53
-
10.789
-
10.789
-
39.570
-
39.570
-
4.040
-
4.040
-
43.610
-
43.610
-
54.399
-
54.399
Παράγωγα τα οποία πληρούν τα
κριτήρια για αντισταθμιστική λογιστική
Αντισταθμίσεις εύλογης αξίας συμβόλαια ανταλλαγής επιτοκίων
Καθαρές επενδύσεις - προθεσμιακά
συμβόλαια συναλλάγματος
Κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 και κατά τη διάρκεια του έτους 2015 δεν
υπήρχαν σημαντικές μεταφορές μεταξύ του Επίπεδου 1 και Επίπεδου 2.
Η κίνηση των χρηματοοικονομικών μέσων στο Επίπεδο 3 που επιμετρούνται στην εύλογη αξία παρουσιάζεται πιο
κάτω:
2016
2015
€000
1 Ιανουαρίου
Προσθήκες
Πωλήσεις και διαγραφές
Μεταφορές από τα Επίπεδα 1 και 2
Καθαρά κέρδη από μεταβολές στην εύλογη αξία που
αναγνωρίστηκαν στην ενοποιημένη κατάσταση συνολικών
εισοδημάτων
Πραγματοποιηθέντα κέρδη που αναγνωρίστηκαν στην
ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων
Συναλλαγματικές διαφορές
30 Σεπτεμβρίου/31 ∆εκεμβρίου
38
€000
55.253
3.688
7.850
339
(90.808)
(45)
-
321
495
50.695
39.047
-
(199)
255
11.638
55.253
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
17.
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες πριν τις προβλέψεις
Προβλέψεις για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες
(Σημ. 27)
19.606.830
21.385.065
(3.667.237)
(4.193.433)
15.939.593
17.191.632
Επιπρόσθετες αναλύσεις και πληροφορίες αναφορικά με τον πιστωτικό κίνδυνο καθώς και ανάλυση των
προβλέψεων για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες παρατίθενται στη Σημείωση 27.
18.
Αποθέματα ακινήτων
Η λογιστική αξία των αποθεμάτων ακινήτων καθορίζεται ως η χαμηλότερη τιμή μεταξύ του κόστους και της καθαρής
ρευστοποιήσιμης αξίας. Απομείωση αναγνωρίζεται αν η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία είναι χαμηλότερη του κόστους
του αποθέματος ακινήτων. Κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, αναγνωρίστηκε
ζημιά απομείωσης ύψους €22.012 χιλ. στην ‘Απομείωση μη χρηματοοικονομικών μέσων’ στον ενοποιημένο
λογαριασμό αποτελεσμάτων που προκύπτει από την αποτίμηση των στοιχείων στη χαμηλότερη τιμή μεταξύ κόστους
και της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, αποθέματα ύψους €623.464 χιλ. (31
∆εκεμβρίου 2015: €496.594 χιλ.) επιμετρούνται στην καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία που είναι περίπου η εύλογη αξία
μείον το κόστος πώλησης.
Τα αποθέματα ακινήτων συμπεριλαμβάνουν οικιστικά, γραφεία και άλλα εμπορικά ακίνητα, βιοτεχνίες και
βιομηχανίες, ξενοδοχεία, γη (οικόπεδα και αγροτεμάχια) και ακίνητα υπό κατασκευή. Τα αποθέματα ακινήτων που
εκχωρήθηκαν ως εξασφάλιση για διευκολύνσεις χρηματοδότησης από κεντρικές τράπεζες στα πλαίσια πράξεων
νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος και του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) ανέρχονται
σε €21.375 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €21.875 χιλ.).
Η λογιστική αξία των αποθεμάτων ακινήτων αναλύεται στους πίνακες πιο κάτω.
Λογιστική αξία 1 Ιανουαρίου
2016
2015
€000
€000
515.858
12.662
48.632
-
845.256
32.216
(83.649)
(4.298)
Μεταφορά από επενδύσεις ακινήτων
-
492.927
Μεταφορά από ιδιόκτητα ακίνητα
-
541
Μεταφορά από ομάδα εκποίησης που κατέχεται προς πώληση
-
247
(22.012)
(17.792)
543
(645)
1.304.628
515.858
Αγορά θυγατρικής (Σημ. 33.1.1)
Προσθήκες
Πωλήσεις
Απομείωση (Σημ. 11)
Συναλλαγματικές διαφορές
Λογιστική αξία 30 Σεπτεμβρίου/31 ∆εκεμβρίου
39
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
18.
Αποθέματα ακινήτων (συνέχεια)
Ανάλυση ανά είδος και χώρα
30 Σεπτεμβρίου 2016
Οικιστικά
Κύπρος
Ελλάδα
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
85.510
37.069
10.921
133.500
188.621
59.615
12.820
261.056
Βιοτεχνίες και βιομηχανίες
62.296
55.981
521
118.798
Ξενοδοχεία
65.848
2.161
-
68.009
706.545
5.766
10.606
722.917
348
-
-
348
1.109.168
160.592
34.868
1.304.628
17.664
39.222
13.030
69.916
122.885
63.934
13.553
200.372
Βιοτεχνίες και βιομηχανίες
18.174
59.279
513
77.966
Ξενοδοχεία
73.630
2.221
-
75.851
Γη (οικόπεδα και αγροτεμάχια)
75.494
6.347
9.547
91.388
365
-
-
365
308.212
171.003
36.643
515.858
Γραφεία και άλλα εμπορικά ακίνητα
Γη (οικόπεδα και αγροτεμάχια)
Ακίνητα υπό κατασκευή
Σύνολο
31 ∆εκεμβρίου 2015
Οικιστικά
Γραφεία και άλλα εμπορικά ακίνητα
Ακίνητα υπό κατασκευή
Σύνολο
19.
Προπληρωμές, δεδουλευμένα έσοδα και λοιπά περιουσιακά στοιχεία
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
Εισπρακτέα από πωλήσεις δραστηριοτήτων
56.952
98.454
Μερίδιο αντασφαλιστών στις υποχρεώσεις ασφαλιστηρίων συμβολαίων
50.070
56.763
Φόροι επιστρεπτέοι
33.906
38.204
Χρεώστες
23.723
23.020
1.048
1.411
816
1.203
66.216
62.725
232.731
281.780
Προπληρωμένα έξοδα
Περιουσιακά στοιχεία προγραμμάτων αφυπηρέτησης
Λοιπά περιουσιακά στοιχεία
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, τα εισπρακτέα ποσά από πωλήσεις δραστηριοτήτων αφορούν την πώληση των
δραστηριοτήτων στην Ουκρανία ενώ το υπόλοιπο στις 31 ∆εκεμβρίου 2015 αφορούσε την πώληση των
δραστηριοτήτων στην Ουκρανία και τη Ρωσία.
Κατά το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, αναγνωρίστηκε αναστροφή απομείωσης ύψους €2.999 χιλ.
που αφορά τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία (αντίστοιχη περίοδος του 2015: απομείωση ύψους €21.576 χιλ.)
(Σημ. 11).
40
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
20.
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία και ομάδα εκποίησης που κατέχονται προς πώληση
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία και ομάδα εκποίησης που κατέχονται προς πώληση
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
Ομάδα εκποίησης που κατέχεται προς πώληση
Επενδύσεις σε ακίνητα που κατέχονται προς πώληση
-
26.168
11.569
22.335
11.569
48.503
-
3.677
Μη τρέχουσες υποχρεώσεις και ομάδα εκποίησης που κατέχονται προς πώληση
Ομάδα εκποίησης που κατέχεται προς πώληση
Τα ακόλουθα μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία και ομάδα εκποίησης κατέχονταν προς πώληση στις 30
Σεπτεμβρίου 2016 και 31 ∆εκεμβρίου 2015:
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται προς πώληση
Επενδύσεις σε ακίνητα
Οι επενδύσεις σε ακίνητα που κατέχονται προς πώληση είναι ακίνητα για τα οποία η διοίκηση έχει δεσμευθεί ως προς
την πώλησή τους και έχει προχωρήσει σε ένα ενεργό πρόγραμμα για την ολοκλήρωση της πώλησης αυτής. Οι
πωλήσεις αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός 12 μηνών από την ημερομηνία ταξινόμησης. Οι επενδύσεις σε
ακίνητα που κατέχονται προς πώληση επιμετρούνται στην εύλογη αξία. Τα αποτελέσματα από την αλλαγή στην
εύλογη αξία τους παρουσιάζονται στα ‘Κέρδη/(ζημιές) από επανεκτίμηση και πώληση επενδύσεων σε ακίνητα’ στην
ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων και περιλαμβάνονται στον επιχειρηματικό τομέα της Κύπρου
για τις επενδύσεις σε ακίνητα στην Κύπρο και στον τομέα Άλλες χώρες για τις επενδύσεις σε ακίνητα στην Ελλάδα,
Ηνωμένο Βασίλειο και Ρουμανία.
Ομάδα εκποίησης που κατέχεται προς πώληση
Στις 31 ∆εκεμβρίου 2015 η ομάδα εκποίησης που κατέχεται προς πώληση αφορά τις ξενοδοχειακές εργασίες Kermia
του Συγκροτήματος. Τον Ιούνιο του 2016 το Συγκρότημα ολοκλήρωσε την πώληση της Kermia Hotel Ltd και
παρακείμενης γης έναντι τιμήματος ύψους €26.500 χιλ. (Σημ. 33.2.1).
21.
Χρηματοδότηση από κεντρικές τράπεζες
Η χρηματοδότηση από κεντρικές τράπεζες αποτελείται από δανεισμό από την ΕΚΤ στα πλαίσια των πράξεων
νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος, και χρηματοδότηση μέσω του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης
Ρευστότητας (ELA) από την ΚΤΚ, όπως παρουσιάζεται στον πιο κάτω πίνακα:
Μηχανισμός Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA)
Πράξεις Κύριας Αναχρηματοδότησης
Στοχευμένες Πράξεις πιο Μακροπρόθεσμης Αναχρηματοδότησης
(ΣΠΠΜΑ)
41
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
1.300.045
3.802.058
650.000
150.000
-
500.792
1.950.045
4.452.850
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
21.
Χρηματοδότηση από κεντρικές τράπεζες (συνέχεια)
Η χρηματοδότηση μέσω πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης φέρει τόκο ίσο με το επιτόκιο του Ευρωσυστήματος.
Η Εταιρία αποπλήρωσε πλήρως το πρώτο τρίμηνο του 2016 τη χρηματοδότηση μέσω των πράξεων κύριας
αναχρηματοδότησης. Τον Μάιο του 2016, η Εταιρία άντλησε νέα χρηματοδότηση μέσω των πράξεων κύριας
αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος χρησιμοποιώντας ως εξασφάλιση σύνολο ομαδοποιημένων στεγαστικών
δανείων τα οποία πληρούν τα κριτήρια καταλληλότητας του Πλαισίου των πρόσθετων δανειακών απαιτήσεων όπως
περιγράφονται στις περί της Εφαρμογής του Πλαισίου της Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωσυστήματος Οδηγίες του
2015 και 2016.
Το 2014, το Συγκρότημα συμμετείχε στις ΣΠΠΜΑ της ΕΚΤ. Το επιτόκιο για τις ΣΠΠΜΑ ήταν καθορισμένο σε 15
μονάδες βάσης για όλη τη διάρκειά τους (δηλαδή σταθερή επιβάρυνση 10 μονάδων βάσης πέραν του κόστους
πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης που επικρατούσαν κατά το χρόνο κατανομής). Η Εταιρία αποπλήρωσε την
χρηματοδότηση μέσω ΣΠΠΜΑ ύψους €500 εκατ. στις 29 Ιουνίου 2016 και άντλησε χρηματοδότηση για το ίδιο ποσό
μέσω των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης. Από το τέλος Ιουνίου 2016 όλη η χρηματοδότησης της Εταιρίας
από την ΕΚΤ είναι μέσω των Πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης.
Η χρηματοδότηση της Εταιρίας μέσω του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) φέρει τόκο ίσο με το
επιτόκιο της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος, συν ένα περιθώριο.
Λεπτομέρειες σχετικά με τα επιβαρυμένα περιουσιακά στοιχεία που σχετίζονται με τις πιο πάνω διευκολύνσεις
χρηματοδότησης παρουσιάζονται στη Σημείωση 29.
22.
Καταθέσεις πελατών
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
Όψεως
5.696.677
4.987.078
Ταμιευτηρίου
1.012.162
1.033.991
Προθεσμίας ή με προειδοποίηση
8.934.085
8.159.612
15.642.924
14.180.681
14.210.208
12.691.090
1.430.965
1.486.551
1.751
3.040
15.642.924
14.180.681
Ανά κατηγορία κατάθεσης
Ανά γεωγραφικό τομέα
Κύπρος
Ηνωμένο Βασίλειο
Ρουμανία
42
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
22.
Καταθέσεις πελατών (συνέχεια)
Ανά πελατειακό τομέα
30 Σεπτεμβρίου 2016
Μεγάλες επιχειρήσεις
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Ιδιώτες
Ηνωμένο
Βασίλειο
€000
Κύπρος
€000
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
1.110.219
44.487
1.398
1.156.104
515.575
204.254
192
720.021
7.449.112
1.138.960
161
8.588.233
222.875
-
-
222.875
27.302
-
-
27.302
8.725
-
-
8.725
4.141.240
-
-
4.141.240
735.160
43.264
-
778.424
14.210.208
1.430.965
1.751
15.642.924
978.672
40.425
2.242
1.021.339
Αναδιαρθρώσεις χρεών
– Μεγάλες επιχειρήσεις
– Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Ανακτήσεις χρεών
– Μεγάλες επιχειρήσεις
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
∆ιαχείριση περιουσίας
31 ∆εκεμβρίου 2015
Μεγάλες επιχειρήσεις
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Ιδιώτες
455.133
236.616
461
692.210
6.995.757
1.134.334
337
8.130.428
189.196
-
-
189.196
35.363
-
-
35.363
Αναδιαρθρώσεις χρεών
– Μεγάλες επιχειρήσεις
– Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Ανακτήσεις χρεών
– Μεγάλες επιχειρήσεις
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
∆ιαχείριση περιουσίας
7.865
-
-
7.865
3.710.742
-
-
3.710.742
318.362
75.176
-
393.538
12.691.090
1.486.551
3.040
14.180.681
Οι καταθέσεις ανά γεωγραφικό τομέα είναι με βάση τη χώρα στην οποία έγινε η κατάθεση.
23.
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις
Οι λοιπές υποχρεώσεις στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 περιλαμβάνουν υποχρεώσεις προγραμμάτων αφυπηρέτησης
ύψους €26.449 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €12.588 χιλ.) και προβλέψεις για επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές
ύψους €31.805 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €34.749 χιλ.) η κίνηση των οποίων παρουσιάζεται πιο κάτω.
Προβλέψεις για επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές
Η κίνηση για την περίοδο/έτος στις προβλέψεις για επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές παρουσιάζεται πιο κάτω:
1 Ιανουαρίου
Aύξηση προβλέψεων για την περίοδο/έτος–συνεχιζόμενες δραστηριότητες
(Σημ. 10)
Χρήση προβλέψεων
Αποδέσμευση
προβλέψεων
για
την
περίοδο/έτος–συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (Σημ. 10)
Συναλλαγματικές διαφορές
30 Σεπτεμβρίου/31 ∆εκεμβρίου
43
2016
2015
€000
€000
34.749
27.329
9.760
11.904
(7.858)
(225)
(4.724)
(4.300)
(122)
41
31.805
34.749
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
23.
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις (συνέχεια)
Προβλέψεις για επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές (συνέχεια)
Η αύξηση των προβλέψεων για την περίοδο ύψους €9.760 χιλ. περιλαμβάνει ποσό ύψους €5.126 χιλ. που
ταξινομήθηκε στα έξοδα συμβούλων και άλλα έξοδα αναδιάρθρωσης στα άλλα λειτουργικά έξοδα (Σημ. 10).
Η αναγνώριση προβλέψεων για επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές καθορίζεται σύμφωνα με τις λογιστικές
πολιτικές που παρατίθενται στη Σημείωση 3.30.1 των Ετήσιων Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων για το έτος
που έληξε στις 31 ∆εκεμβρίου 2015.
Επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές
Το Συγκρότημα, στο πλαίσιο των συνήθων δραστηριοτήτων του υπόκειται σε έρευνες και ανακρίσεις, αιτήματα για
πληροφορίες, ελέγχους, έρευνες και νομικές και άλλες διαδικασίες από τις εποπτικές αρχές, κυβερνητικούς και
άλλους δημόσιους φορείς, πραγματικές και απειλούμενες, που αφορούν την καταλληλότητα και επάρκεια των
συμβουλών που δόθηκαν στους πελάτες ή την απουσία συμβουλών, τις πρακτικές δανεισμού και τιμολόγησης, τις
απαιτήσεις πώλησης και γνωστοποίησης, την τήρηση αρχείων, την αρχειοθέτηση και διάφορα άλλα θέματα.
Επιπρόσθετα, ως αποτέλεσμα της επιδείνωσης της Κυπριακής οικονομίας και του τραπεζικού τομέα το 2012 και τη
Αναδιάρθρωση της Εταιρίας το 2013 ως αποτέλεσμα των ∆ιαταγμάτων ∆ιάσωσης με Ίδια Μέσα, η Εταιρία υπόκειται
σε μεγάλο αριθμό διαδικασιών και ερευνών που είτε προηγούνται, ή προκύπτουν από γεγονότα που συνέβησαν κατά
τη διάρκεια της περιόδου των ∆ιαταγμάτων ∆ιάσωσης με Ίδια Μέσα. Οι περισσότερες και πιο σημαντικές έρευνες και
διαδικασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη αφορούν θέματα που προέκυψαν πριν την έκδοση των ∆ιαταγμάτων
∆ιάσωσης με τα Ίδια Μέσα.
Εκτός από τα θέματα που περιγράφονται πιο κάτω, το Συγκρότημα δεν θεωρεί ότι οποιαδήποτε θέματα είναι
σημαντικά είτε σε ατομική βάση είτε συλλογικά. Το Συγκρότημα δεν γνωστοποίησε την εκτίμηση του για την πιθανή
οικονομική επίδραση στις ενδεχόμενες υποχρεώσεις που προκύπτουν από αυτά τα θέματα, όπου δεν είναι πρακτικά
εφικτό να υπολογιστεί επειδή είναι πολύ νωρίς ή η έκβαση τους είναι αβέβαιη ή, σε περιπτώσεις όπου είναι πρακτικά
εφικτό, η γνωστοποίηση τους θα μπορούσε να βλάψει τη διεξαγωγή των θεμάτων. Προβλέψεις αναγνωρίστηκαν για
εκείνες τις περιπτώσεις για τις οποίες το Συγκρότημα είναι σε θέση να υπολογίσει πιθανές ζημιές. Όταν μια
πρόβλεψη σε ατομική βάση είναι σημαντική, το γεγονός ότι έγινε πρόβλεψη αναφέρεται. Η αναγνώριση
οποιασδήποτε πρόβλεψης δεν συνιστά παραδοχή αδικοπραγίας ή νομικής υποχρέωσης. Παρόλο που η έκβαση αυτών
των θεμάτων είναι από τη φύση τους αβέβαιη, η διεύθυνση πιστεύει ότι, με βάση τη διαθέσιμη πληροφόρηση, έχουν
γίνει κατάλληλες προβλέψεις σε σχέση με τις νομικές διαδικασίες και τα κανονιστικά θέματα στις 30 Σεπτεμβρίου
2016, και ως εκ τούτου δεν προβλέπεται ότι αυτά τα θέματα, όταν θα ολοκληρωθούν, θα έχουν σημαντική επίπτωση
στη χρηματοοικονομική θέση του Συγκροτήματος.
Έρευνες και δικαστικές υποθέσεις τίτλων που εκδόθηκαν από την Εταιρία
Αριθμός θεσμικών και ιδιωτών πελατών έχουν καταχωρήσει διάφορες ξεχωριστές αγωγές εναντίον της Εταιρίας
ισχυριζόμενοι ότι είχαν παραπλανηθεί σε σχέση με την αγορά χρεωστικών τίτλων, που είχαν εκδοθεί από την
Εταιρία μεταξύ του 2007 και 2011. Οι αποζημιώσεις που απαιτούνται περιλαμβάνουν την επιστροφή χρημάτων που
είχαν καταβάλει για αυτούς τους τίτλους. Οι απαιτήσεις εκκρεμούν ενώπιον δικαστηρίων στην Κύπρο και την
Ελλάδα, καθώς και οι αποφάσεις και τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στην Εταιρία για τα εν λόγω θέματα από την
Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (ΕΚ) Κύπρου και/ή Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (ΕΚ) Ελλάδος.
Τα χρεόγραφα και αξιόγραφα κεφαλαίου για τα οποία έχουν ασκηθεί αγωγές είναι τα ακόλουθα: Αξιόγραφα
Κεφαλαίου 2007, Μετατρέψιμα Χρεόγραφα 2008, Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Κεφαλαίου (ΜΑΚ) 2009 και Μετατρέψιμα
Αξιόγραφα Ενισχυμένου Κεφαλαίου (ΜΑΕΚ).
Η Εταιρία υπερασπίζεται αυτές τις απαιτήσεις, ιδίως όσον αφορά τους θεσμικούς επενδυτές και ιδιώτες αγοραστές
που είχαν λάβει επενδυτικές συμβουλές από ανεξάρτητους συμβούλους επενδύσεων. Στην περίπτωση των ιδιωτών
επενδυτών, αν μπορεί να τεκμηριωθεί ότι τα αρμόδια στελέχη της Εταιρίας τους ‘έπεισαν’ να προχωρήσουν με την
αγορά ή/και σκόπευαν να προσφέρουν ‘επενδυτική συμβουλή’, η Εταιρία πιθανόν να αντιμετωπίσει μεγαλύτερες
προκλήσεις. Μέχρι σήμερα, μικρός αριθμός υποθέσεων έχουν εκδικαστεί στην Ελλάδα. Η Εταιρία άσκησε έφεση
κατά εκείνων των υποθέσεων που δεν εκδικάστηκαν υπέρ της. Η κατάληξη των αγωγών στα δικαστήρια της
Ελλάδας πιθανόν να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Έχει γίνει πρόβλεψη με βάση την καλύτερη εκτίμηση της διοίκησης
για πιθανές εκροές και της συμβουλής των δικηγόρων.
44
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
23.
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις (συνέχεια)
Επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές (συνέχεια)
Έρευνα Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΕΚ) Ελλάδος
Η ΕΚ Ελλάδος βρίσκεται στη διαδικασία διερεύνησης θεμάτων που αφορούν την επένδυση του Συγκροτήματος σε
ομόλογα του Ελληνικού ∆ημοσίου από το 2009 μέχρι το 2011, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη μη
δημοσιοποίηση σημαντικών πληροφοριών για τα ΜΑΚ και ΜΑΕΚ της Εταιρίας και για το ενημερωτικό δελτίο έκδοσης
δικαιωμάτων προτίμησης (παρακολουθώντας την έρευνα που διενεργήθηκε από την ΕΚ Κύπρου το 2013), την
επαναταξινόμηση των ομολόγων του Ελληνικού ∆ημοσίου, τις γνωστοποιήσεις για τον Μηχανισμό Παροχής
Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) και τους ισχυρισμούς επενδυτών σε ομόλογα Ελληνικού ∆ημοσίου όσον αφορά τη μη
συμμόρφωση της Εταιρίας με την Οδηγία για τις Αγορές Χρηματοπιστωτικών Μέσων (MiFID) για τις άμεσες
επενδύσεις επενδυτών σε ομόλογα Ελληνικού ∆ημοσίου.
Σε αυτό το στάδιο, δεν μπορεί να γίνει συγκεκριμένη εκτίμηση του αποτελέσματος των ερευνών ή για το ύψος των
πιθανών προστίμων, παρόλο που δεν αναμένεται ότι οποιαδήποτε προκύπτουσα υποχρέωση ή αποζημίωση θα έχει
σημαντική επίδραση στη χρηματοοικονομική θέση του Συγκροτήματος.
Έρευνες Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΕΚ) Κύπρου
Η ΕΚ Κύπρου βρίσκεται στη διαδικασία διερεύνησης:
•
Θεμάτων που αφορούν πιθανή χειραγώγηση της αγοράς που αναλογούν στην Εταιρία για την περίοδο 1
Νοεμβρίου 2009 μέχρι 30 Ιουνίου 2010 μεταγενέστερα της επένδυσης της Εταιρίας στην Banca Transilvania.
•
Την επάρκεια των προβλέψεων για απομείωση δανείων και χορηγήσεων για το έτος 2013 ενόψει των
αποτελεσμάτων του Ελέγχου Ποιότητας Στοιχείων Ενεργητικού.
Επιπρόσθετα, κατά το τέλος του 2014 η ΕΚ Κύπρου ολοκλήρωσε μία έρευνα για το ποσό της υπεραξίας της CB
Uniastrum Bank LLC που αναγνωρίστηκε στις ενδιάμεσες οικονομικές καταστάσεις του Συγκροτήματος το 2012.
Τον Οκτώβριο του 2016, η ΕΚ Κύπρου εξέδωσε μία απόφαση, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η Εταιρία
παραβίασε ορισμένους νόμους σχετικά με τη δημοσιοποίηση πληροφοριών σε σχέση, μεταξύ άλλων, με τον Πράξεων
Χειραγώγησης της Αγοράς (Κατάχρηση Αγοράς) Νόμο του 2005 και έχει επιβάλει διοικητικά πρόστιμα στην Εταιρία
συνολικού ύψους €25 χιλ. Η ΕΚ Κύπρου έχει επίσης επιβάλει υψηλότερα πρόστιμα σε ορισμένα από τα τότε μέλη
του ∆ιοικητικού Συμβουλίου και της τότε διοίκησης της Εταιρίας. Η Εταιρία προτίθεται να καταχωρήσει προσφυγές
ενώπιον του ∆ιοικητικού ∆ικαστηρίου σχετικά με τις αποφάσεις της ΕΚ Κύπρου και τα πρόστιμα που της
επιβλήθηκαν.
Το 2015, η ΕΚ Κύπρου ολοκλήρωσε μία έρευνα για την επαναταξινόμηση των ομολόγων του Ελληνικού ∆ημοσίου
την 1 Απριλίου 2010, η οποία εκκρεμεί ενώπιον του Γενικού Εισαγγελέα και του Συμβουλίου της ΕΚ Κύπρου. Η
έρευνα της ΕΚ Κύπρου για την επάρκεια των προβλέψεων δανείων και χορηγήσεων που αναγνωρίστηκαν από την
Εταιρία για το έτος 2011, βρίσκεται στα τελικά στάδια ολοκλήρωσης.
Οι πιο πάνω έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη ή οι αποφάσεις έχουν επιφυλαχθεί και δεν είναι εφικτό σε αυτό το στάδιο
το Συγκρότημα να εκτιμήσει αξιόπιστα τις πιθανές συνέπειές τους, παρόλο που δεν αναμένεται ότι οποιαδήποτε
προκύπτουσα υποχρέωση ή αποζημίωση θα έχει σημαντική επίδραση στη χρηματοοικονομική θέση του
Συγκροτήματος.
∆ικαστικές υποθέσεις για ∆ιάσωση με Ίδια Μέσα
Καταθέτες
Αριθμός καταθετών της Εταιρίας, που ισχυρίζονται ότι επηρεάστηκαν αρνητικά από το κούρεμα των καταθέσεων
καταχώρησαν αγωγές κατά της Εταιρίας και άλλων μερών (όπως η ΚΤΚ και το Υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου)
στη βάση, μεταξύ άλλων, ότι ο ‘περί Εξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων Νόμος του 2013’ και τα διάφορα
∆ιατάγματα που εκδόθηκαν δυνάμει του Νόμου για να εφαρμοστεί η μετατροπή των καταθέσεων σε μετοχές,
αντίκεινται στο Σύνταγμα της Κυπριακής ∆ημοκρατίας και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων. Οι
καταθέτες ζητούν αποζημιώσεις για τις ζημιές που ισχυρίζονται ότι έχουν υποστεί από το κούρεμα των καταθέσεων.
Η Εταιρία υπερασπίζεται τη θέση της.
45
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
23.
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις (συνέχεια)
Επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές (συνέχεια)
∆ικαστικές υποθέσεις για ∆ιάσωση με Ίδια Μέσα (συνέχεια)
Μέτοχοι
Πολυάριθμες προσφυγές ενώπιον του Ανωτάτου ∆ικαστηρίου, καταχωρήθηκαν από μετόχους το 2013 (κάποιοι από
τους οποίους είναι υφιστάμενοι μέτοχοι της Εταιρίας) εναντίον της Κυβέρνησης και της ΚΤΚ σε σχέση με την
απομείωση του ποσοστού συμμετοχής τους, ως αποτέλεσμα της ανακεφαλαιοποίησης βάσει του Νόμου περί
Εξυγίανσης και των ∆ιαταγμάτων που εκδόθηκαν βάσει αυτού. Αυτές οι δικαστικές διαδικασίες επιζητούσαν την
ακύρωση και τον παραμερισμό των περί ∆ιάσωσης με ίδια Μέσα ∆ιαταγμάτων ως αντισυνταγματικά και/ή παράνομα
και/ή αντικανονικά. Η Εταιρία εμφανίστηκε στις διαδικασίες αυτές ως ενδιαφερόμενο μέρος και υποστήριξε πως οι
υποθέσεις θα πρέπει να κριθούν στο πλαίσιο του ιδιωτικού δικαίου. Το Ανώτατο ∆ικαστήριο αποφάνθηκε τον
Οκτώβριο του 2014 ότι οι διαδικασίες αυτές εμπίπτουν στο πλαίσιο του δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου και εμπίπτουν
στη δικαιοδοσία του Επαρχιακού ∆ικαστηρίου.
Κατά την παρούσα ημερομηνία, τόσο ο Νόμος περί Εξυγίανσης, όσο και τα ∆ιατάγματα δεν έχουν ακυρωθεί από τα
δικαστήρια και έτσι παραμένουν νομικά έγκυρα και σε ισχύ. Αναμένεται ότι μελλοντικά θα ασκηθούν αγωγές από
τους μετόχους για αποζημιώσεις ενώπιον των Επαρχιακών ∆ικαστηρίων της Κύπρου.
Αγωγές που βασίζονται σε συμψηφισμό
Ορισμένες αγωγές έχουν καταχωρηθεί από πελάτες κατά της Εταιρίας που ισχυρίζονται ότι η εφαρμογή της
∆ιάσωσης με Ίδια Μέσα σύμφωνα με τα περί ∆ιάσωσης με Ίδια Μέσα ∆ιατάγματα δεν εκτελέστηκε σωστά σε σχέση
με αυτούς και, ειδικότερα, ότι δεν έγιναν σεβαστά τα δικαιώματά τους για συμψηφισμό. Η Εταιρία προτίθεται να
αντικρούσει αυτές τις αγωγές.
Καταθέτες και μέτοχοι της Λαϊκής Τράπεζας
Η Εταιρία έχει συνενωθεί ως εναγόμενος σε ορισμένες αγωγές που έχουν εγερθεί εναντίον της Λαϊκής Τράπεζας από
τους καταθέτες, μετόχους και κατόχους πιστωτικών τίτλων της. Αυτές οι αγωγές έχουν εγερθεί σε παρόμοια βάση με
αυτές που έχουν εγερθεί από τους καταθέτες και μετόχους της Εταιρίας που έχουν επηρεαστεί από την εφαρμογή
της ∆ιάσωσης με Ίδια Μέσα όπως περιγράφονται πιο πάνω. Η Εταιρία, μεταξύ άλλων, διατηρεί τη θέση ότι δεν
πρέπει να είναι μέρος αυτής της διαδικασίας.
Εφαρμογή των ∆ιαταγμάτων
Περιστασιακά, άλλες αγωγές εγείρονται εναντίον της Εταιρίας σε σχέση με την εφαρμογή των ∆ιαταγμάτων που
εκδόθηκαν μετά την εφαρμογή του Νόμου περί Εξυγίανσης (όσον αφορά τον τρόπο και τη μεθοδολογία με την
οποία τα εν λόγω ∆ιατάγματα έχουν εφαρμοστεί).
Νομική θέση του Συγκροτήματος
Όλες οι πιο πάνω αγωγές αμφισβητούνται έντονα από το Συγκρότημα, σε στενή διαβούλευση με τις αρμόδιες
πολιτειακές και κυβερνητικές αρχές. Η θέση του Συγκροτήματος είναι ότι ο Νόμος περί Εξυγίανσης και τα
∆ιατάγματα υπερισχύουν όλων των άλλων νόμων. Ως έχουν τα πράγματα, τόσο ο Νόμος περί Εξυγίανσης όσο και τα
∆ιατάγματα που εκδόθηκαν δυνάμει αυτού είναι συνταγματικά και νόμιμα, δεδομένου ότι έχουν θεσπιστεί σωστά και
δεν έχουν μέχρι στιγμής ακυρωθεί από οποιοδήποτε δικαστήριο.
Έρευνα Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού
Τον Απρίλιο 2014, μετά από έρευνα η οποία ξεκίνησε το 2010, η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού (ΕΠΑ) της
Κύπρου εξέδωσε πόρισμα ισχυριζόμενη παραβάσεις του Κυπριακού και του Ευρωπαϊκού Νόμου περί Ανταγωνισμού
σχετικά με τις δραστηριότητες ή/και παραλείψεις από μεταξύ άλλων την Εταιρία και την JCC Payment Systems Ltd
(JCC), εταιρία επεξεργασίας συναλλαγών με κάρτες που ανήκει στην Εταιρία κατά 75%, σε ότι αφορά συναλλαγές
πληρωμών με κάρτες.
Υπήρχε επίσης ένας ισχυρισμός σχετικά με τις συμφωνίες της Εταιρίας με την American Express, ότι αυτές οι
αποκλειστικές συμφωνίες παραβίαζαν το Νόμο περί ανταγωνισμού της Κύπρου και της ΕΕ. Και για τα δύο θέματα η
ΕΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Εταιρία (από κοινού με άλλες τράπεζες και τη JCC) έχει παραβιάσει τις σχετικές
διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας για την προστασία του ανταγωνισμού. Στο παρόν στάδιο, οι διαδικασίες ενώπιον
της ΕΠΑ δεν προχωρούν λόγω μιας δικαστικής απόφασης του Ανωτάτου ότι η σύνθεση της ΕΠΑ ήταν αντίθετη με
τον νόμο. Η απόφαση αυτή υπόκειται σε έφεση ενώπιον του Ανωτάτου ∆ικαστηρίου από το Γενικό Εισαγγελέα. Η
Εταιρία προτίθεται να καταθέσει προσφυγή ενώπιον του ∆ιοικητικού ∆ικαστηρίου για να αμφισβητήσει την απόφαση
της ΕΠΑ, για την περίπτωση όπου η απόφαση ισχύει και εάν και εφόσον θα επιβληθεί πρόστιμο.
46
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
23.
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις (συνέχεια)
Επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές (συνέχεια)
Έρευνα Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού (συνέχεια)
Σε αυτό το στάδιο δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί το ποσό του προστίμου που δυνατόν να επιβληθεί στην Εταιρία,
παρόλο που δεν αναμένεται ότι οποιαδήποτε προκύπτουσα υποχρέωση ή ζημιά θα έχει σημαντική επίδραση στη
χρηματοοικονομική θέση του Συγκροτήματος.
CNP ∆ιαιτησία
Η Γαλλική οντότητα CNP Assurances S.A. είχε ορισμένες αποκλειστικές συμφωνίες με τη Λαϊκή Τράπεζα αναφορικά
με τα ασφαλιστικά προϊόντα που προσφέρονταν μεταξύ άλλων, στην Κύπρο μέσω της δημιουργίας μιας κυπριακής
εταιρίας (CNP Cyprus Insurance Holdings Ltd (Εταιρία στην οποία το Συγκρότημα κατέχει ποσοστό ύψους 49,9%
των μετοχών που αποκτήθηκε ως μέρος της εξαγοράς ορισμένων δραστηριοτήτων της Λαϊκής Τράπεζας σύμφωνα με
την Κανονιστική ∆ιοικητική Πράξη 104/2013)). Η CNP Assurances S.A. κατείχε ποσοστό ύψους 50,1% των
μετοχών της CNP Cyprus Insurance Holdings Ltd και η Λαϊκή Τράπεζα ποσοστό ύψους 49,9% των μετοχών. Στο
πλαίσιο της γενικής συμφωνίας μεταξύ των συμβαλλομένων, υπήρχαν δύο συμβάσεις μεταξύ της CNP Assurances
S.A. και της Λαϊκής Τράπεζας, Σύμβαση Μετόχων και Σύμβαση ∆ιανομής (στη Σύμβαση ∆ιανομής η CNP Cyprus
Insurance Holdings Ltd ήταν επίσης συμβαλλόμενο μέρος).
Μετά την ένταξη της Λαϊκής Τράπεζας σε καθεστώς εξυγίανσης, η CNP Assurances S.A. και η CNP Cyprus Insurance
Holdings Ltd κίνησε διαδικασία διαιτησίας στο Λονδίνο υπό τους κανόνες διαιτησίας του ∆ιεθνούς Εμπορικού
Επιμελητηρίου, υποστηρίζοντας ότι η Εταιρία ήταν διάδοχος της Λαϊκής Τράπεζας σε σχέση και με τις δύο συμβάσεις
της Σύμβασης Μετόχων και της Σύμβασης ∆ιανομής, και ότι οι εν λόγω Συμβάσεις είχαν παραβιαστεί από την
Εταιρία. Η CNP Assurances S.A. και η CNP Cyprus Insurance Holdings Ltd διεκδικούσαν ποσά ύψους περίπου €240
εκατ. (περιλαμβανομένων των προσαρμογών για φόρους και τόκους πριν την ανάθεση τον Μάρτιο 2015). Η
απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου εκδόθηκε το Σεπτέμβριο του 2016, απορρίπτοντας όλες τις απαιτήσεις των
ενάγοντων και με τα έξοδα προς όφελος της Εταιρίας.
Υποθέσεις Ταμείου Προνοίας
Αριθμός αγωγών που εκκρεμούσαν ενώπιον του ∆ικαστηρίου Εργατικών ∆ιαφορών Κύπρου από ορισμένους πρώην
υπαλλήλους της Εταιρίας σε σχέση με τα συνταξιοδοτικά ωφελήματά τους αποσύρθηκαν ανεπιφύλακτα και
απορρίφθηκαν από το δικαστήριο τον Απρίλιο του 2016, μετά από μια εξωδικαστική διευθέτηση που ικανοποιεί την
Εταιρία, χρησιμοποιώντας μέρος των προβλέψεων που υπήρχαν για εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις.
Τον ∆εκέμβριο 2015, το Ταμείο Προνοίας Υπαλλήλων Τράπεζας Κύπρου (το Ταμείο Προνοίας) κατέθεσε αγωγή
εναντίων της Εταιρίας διεκδικώντας €70 εκατ. για συνεισφορές από την Εταιρία με τον ισχυρισμό ότι η απαίτηση
βασίζεται σε συμφωνία με την συντεχνία ημερομηνίας 31 ∆εκεμβρίου 2011. Με βάση τα γεγονότα δεν είναι
πρακτικό σε αυτό το στάδιο να εκτιμηθεί η κατάληξη της υπόθεσης καθώς και η χρονική ή κάποια πιθανή επίπτωση
στην Εταιρία. Ωστόσο, σε αυτό το στάδιο το Συγκρότημα δεν αναμένει σημαντική επίπτωση στη χρηματοοικονομική
του θέση.
∆ικαστικές υποθέσεις εργοδότησης
Πρώην ανώτερα στελέχη της Εταιρίας έχουν κινήσει σύνολο τριών αγωγών για ισχυριζόμενη άδικη απόλυση και για
τα δικαιώματά τους στο Ταμείο Προνοίας εναντίον της Εταιρίας και των Καταπιστευματοδόχων του Ταμείου
Προνοίας. Κατά την παρούσα ημερομηνία μία από αυτές τις υποθέσεις έχει απορριφθεί επειδή είχε κατατεθεί
εκπρόθεσμα αλλά ο ενάγων έχει εφεσιβάλει αυτή την απόφαση. Το Συγκρότημα δεν θεωρεί ότι αυτές οι υποθέσεις
θα έχουν σημαντική επίδραση στην χρηματοοικονομική του θέση.
Υπόθεση Ελλάδας
Σε σχέση με μια νομική διαφωνία (που αφορά αγωγή από την Εταιρία εναντίον της Θέμις και αγωγή από την Θέμις
εναντίον της Εταιρίας), σχετικά με τις μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες της Εταιρίας στην Ελλάδα (υπόθεση Θέμις),
αναγνωρίστηκε πρόβλεψη σε προηγούμενες περιόδους (30 Σεπτεμβρίου 2014: €38.950 χιλ.), μετά από δικαστική
απόφαση του ∆ικαστηρίου Αθηνών (η οποία απέρριψε τη θέση της Εταιρίας και προάσπισε τη θέση της Θέμις). Αυτή
η πρόβλεψη αναστράφηκε στις 31 ∆εκεμβρίου 2014 μετά από την ακύρωση της απόφασης από τον Άρειο Πάγο τον
Μάρτιο 2015.
47
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
23.
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις (συνέχεια)
Επιδικίες και υπό διαιτησία διαφορές (συνέχεια)
Υπόθεση Ελλάδας (συνέχεια)
Ο Άρειος Πάγος αποφάσισε περαιτέρω ότι, τα αιτήματα αυτά (το αίτημα της Εταιρίας εναντίον της Θέμις για ποσό
περίπου €25 εκατ. που μεταφέρθηκε στην Τράπεζα Πειραιώς ΑΕ τον Μάρτιο του 2013, ως επίσης και το αίτημα της
Θέμις ενάντια στην Εταιρία για παρόμοιο ποσό) θα επανεξεταστούν από τον Άρειο Πάγο επί της ουσίας τους μετά
από προτροπή του επηρεαζόμενου μέρους. Kαι οι δύο υποθέσεις έχουν οριστεί για εκδίκαση τον ∆εκέμβριο του
2016. Το Συγκρότημα ωστόσο δεν αναμένει ότι το αποτέλεσμα αυτή της υπόθεσης θα έχει σημαντική επίπτωση στη
χρηματοοικονομική θέση του Συγκροτήματος.
Νομικές υποθέσεις δανείων σε Ελβετικό Φράγκο στην Κύπρο και Ηνωμένο Βασίλειο
Έχουν κινηθεί αγωγές κατά της Εταιρίας από δανειζόμενους που έχουν δανειστεί σε ξένα νομίσματα (κυρίως σε
Ελβετικό Φράγκο). Ο κύριος ισχυρισμός σε αυτές τις υποθέσεις ήταν ότι η Εταιρία παραπλάνησε τους δανειζόμενους
και/ή έδωσε ανακριβή στοιχεία, παραβιάζοντας την ισχύουσα νομοθεσία. Η Εταιρία προτίθεται να αμφισβητήσει
αυτές τις νομικές διαδικασίες. Το Συγκρότημα δεν αναμένει ότι θα έχει σημαντική επίπτωση στη χρηματοοικονομική
του θέση.
Απαιτήσεις δανεισμού ακινήτων Ηνωμένου Βασιλείου
Η Εταιρία είναι ο εναγόμενος σε ορισμένες διαδικασίες με τον ισχυρισμό ότι η Εταιρία είναι νομικά υπεύθυνη για
υποτιθέμενη, μεταξύ άλλων, παραπλανητική χορήγηση δανείων για αγορά ακινήτων στην Κύπρο από Βρετανούς
υπηκόους. Οι διαδικασίες στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ανασταλεί, ούτως ώστε τα ενδιαφερόμενα μέρη να έχουν
χρόνο να διαπραγματευτούν πιθανούς διακανονισμούς.
Γενικές Ποινικές Έρευνες και διαδικασίες
Ως μέρος των ερευνών και ανακρίσεων σε σχέση με την οικονομική κρίση η οποία κορυφώθηκε τον Μάρτιο 2013, ο
Γενικός Εισαγγελέας και η Κυπριακή Αστυνομία (η Αστυνομία) διεξάγουν διάφορες έρευνες για την επένδυση της
Εταιρίας σε ομόλογα του Ελληνικού ∆ημοσίου και την επαναταξινόμησή τους στις οικονομικές καταστάσεις της
Εταιρίας. Η Εταιρία συνεργάζεται πλήρως με το Γενικό Εισαγγελέα και την Αστυνομία και παρέχει όλη την
απαιτούμενη πληροφόρηση. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες επί του παρόντος, το Συγκρότημα
είναι της άποψης ότι περαιτέρω έρευνες ή απαιτήσεις που ενδέχεται να προκύψουν από τις εν λόγω έρευνες δεν θα
έχουν σημαντική επίπτωση στην χρηματοοικονομική θέση του Συγκροτήματος.
Ο Γενικός Εισαγγελέας έχει καταχωρήσει ποινική αγωγή εναντίον της Εταιρίας και πέντε πρώην μελών του
∆ιοικητικού Συμβουλίου για ισχυριζόμενη παράβαση του άρθρου 302 (συνομωσία για εξαπάτηση) του Ποινικού
Κώδικα και του Άρθρου 19 του Περί των Πράξεων Προσώπων που κατέχουν Εμπιστευτικές Πληροφορίες και των
Πράξεων Χειραγώγησης της Αγοράς (Κατάχρηση Αγοράς) Νόμος. Το ισχυριζόμενο αδίκημα αναφέρεται στη μη
δημοσιοποίηση σε εύθετο χρόνο της αύξησης του κεφαλαιακού ελλείμματος της Εταιρίας το 2012. Η Εταιρία αρνείται
όλους τους ισχυρισμούς. Η ακρόασης της υπόθεσης έχει οριστεί για τις 21-23 Νοεμβρίου 2016 και 1-2 ∆εκεμβρίου
2016. Η μέγιστη ποινή που μπορεί να επιβληθεί στην Εταιρία, εάν κριθεί ένοχη, θα είναι η επιβολή προστίμου το
οποίο δεν αναμένεται να έχει σημαντική επίπτωση στην χρηματοοικονομική θέση του Συγκροτήματος.
Ο Γενικός Εισαγγελέας έχει καταχωρήσει μια ξεχωριστή ποινική υπόθεση εναντίον της Εταιρίας και έξι πρώην μελών
του ∆ιοικητικού Συμβουλίου για ισχυριζόμενη παραβίαση του Άρθρου 19 του Περί των Πράξεων Προσώπων που
κατέχουν Εμπιστευτικές Πληροφορίες και των Πράξεων Χειραγώγησης της Αγοράς (Κατάχρηση Αγοράς) Νόμου, σε
σχέση με τα Ελληνικά Κυβερνητικά ομόλογα. Το ισχυριζόμενο αδίκημα είναι σχετικά με τη μη δημοσιοποίηση της
αγοράς των Ελληνικών Κυβερνητικών ομολόγων σε καθορισμένο χρονικό διάστημα. Η Εταιρία αρνείται όλους τους
ισχυρισμούς. Η υπόθεση έχει οριστεί για απολογία στις 22 Νοεμβρίου 2016. Η μέγιστη ποινή της Εταιρίας, εάν
κριθεί ένοχη, θα είναι η επιβολή προστίμου το οποίο δεν αναμένεται να έχει σημαντική επίπτωση στην
χρηματοοικονομική θέση του Συγκροτήματος.
Άλλες ενδεχόμενες υποχρεώσεις
Το Συγκρότημα ως μέρος της διαδικασίας πώλησης κάποιων από των δραστηριοτήτων του, παραχώρησε
διαβεβαιώσεις, εγγυήσεις και αποζημιώσεις στους αγοραστές. Αυτές σχετίζονται με, περιλαμβανομένων άλλων, την
ιδιοκτησία δανείων, την εγκυρότητα των υποθηκών, την έκθεση φορολογίας και άλλων θεμάτων που
συμφωνήθηκαν με τους αγοραστές. Ως αποτέλεσμα, το Συγκρότημα μπορεί να υποχρεωθεί να αποζημιώσει τους
αγοραστές σε περίπτωση που γίνει αποδεκτή η απαίτηση των αγοραστών σε σχέση με τις πιο πάνω διαβεβαιώσεις,
εγγυήσεις και αποζημιώσεις.
48
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
23.
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις (συνέχεια)
Άλλες ενδεχόμενες υποχρεώσεις (συνέχεια)
Έχει γίνει πρόβλεψη βάσει της καλύτερης δυνατής εκτίμησης από τη διοίκηση για πιθανές εκροές, όπου εκτιμήθηκε
ότι οι εκροές είναι πιθανές.
24.
Μετοχικό κεφάλαιο
30 Σεπτεμβρίου 2016
Αριθμός
μετοχών
(χιλ.)
31 ∆εκεμβρίου 2015
Αριθμός
μετοχών
(χιλ.)
€000
€000
Εγκεκριμένο
Συνήθεις μετοχές €0,10 η κάθε μια
47.677.593
4.767.759
47.677.593
4.767.759
8.922.945
892.294
8.922.378
892.238
-
-
567
56
8.922.945
892.294
8.922.945
892.294
Εκδοθέν
1 Ιανουαρίου
Έκδοση μετοχών
30 Σεπτεμβρίου 2016/31 ∆εκεμβρίου 2015
Εκδοθέν μετοχικό κεφάλαιο
Κατά την περίοδο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 δεν υπήρχαν αλλαγές στο εκδοθέν μετοχικό κεφάλαιο.
Όλες οι εκδομένες μετοχές φέρουν τα ίδια δικαιώματα.
Αποθεματικό από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο
Το αποθεματικό από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο, το οποίο τηρείται με βάση τις πρόνοιες του άρθρου 55 του περί
Εταιριών Νόμου, Κεφ. 113, δεν είναι διαθέσιμο για διανομή υπό μορφή μερίσματος στους μετόχους.
Το αποθεματικό από την έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο δημιουργήθηκε το 2014 και 2015 από την έκδοση
4.167.234 χιλ. μετοχών ονομαστικής αξίας €0,10 η κάθε μία στην τιμή των €0,24 η κάθε μία, και μειώθηκε με τα
σχετικά έξοδα συναλλαγής ύψους €30.794 χιλ.
Αποθεματικό από μείωση κεφαλαίου
Το αποθεματικό από μείωση κεφαλαίου, το οποίο τηρείται με βάση τις πρόνοιες του άρθρου 55 του περί Εταιριών
Νόμου, Κεφ. 113, δεν είναι διαθέσιμο για διανομή υπό μορφή μερίσματος στους μετόχους.
Το αποθεματικό από μείωση κεφαλαίου δημιουργήθηκε το 2014 με τη μείωση της ονομαστικής αξίας των συνήθων
μετοχών από €1,00 η κάθε μία σε €0,10 η κάθε μία. Η μείωση κεφαλαίου ανερχόταν σε €4.280.140 χιλ. από την
οποία ποσό ύψους €2.327.654 χιλ. χρησιμοποιήθηκε για τη διαγραφή συσσωρευμένων ζημιών και ποσό ύψους
€1.952.486 χιλ. πιστώθηκε στο αποθεματικό από μείωση κεφαλαίου.
Ίδιες μετοχές της Εταιρίας
Οι μετοχές της Εταιρίας που κατέχονται από οντότητες που ελέγχονται από το Συγκρότημα αφαιρούνται από τα ίδια
κεφάλαια κατά την αγορά, πώληση, έκδοση ή ακύρωση αυτών των μετοχών. ∆εν αναγνωρίζεται οποιοδήποτε
κέρδος ή ζημιά στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων. Κατά το εννιάμηνο που έληξε στις 30
Σεπτεμβρίου 2016 όλες οι ίδιες μετοχές έχουν πωληθεί και επομένως δεν υπάρχουν ίδιες μετοχές της Εταιρίας στις
30 Σεπτεμβρίου 2016 (31 ∆εκεμβρίου 2015: 5.136 χιλ. ονομαστικής αξίας €0,10 η κάθε μία. Η συνολική αξία
κτήσης των ιδίων μετοχών στις 31 ∆εκεμβρίου 2015 ανήλθε σε €41.301 χιλ.).
Επιπρόσθετα, στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 η θυγατρική εταιρία του Συγκροτήματος που διεξάγει ασφαλιστικές
εργασίες κλάδου ζωής είχε στην κατοχή της 2.889 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: 2.889 χιλ.) μετοχές της Εταιρίας ως
μέρος των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που επενδύονται προς όφελος των ασφαλιζομένων. Η αξία
κτήσεως των μετοχών αυτών ήταν €25.333 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €25.333 χιλ.).
49
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
24.
Μετοχικό κεφάλαιο (συνέχεια)
∆ικαιώματα Προαίρεσης Αγοράς Μετοχών
Στις 24 Νοεμβρίου 2015, η Ετήσια Γενική Συνέλευση των μετόχων της Εταιρίας εξουσιοδότησε το ∆ιοικητικό
Συμβούλιο να καταρτίσει και να εφαρμόσει ένα Μακροπρόθεσμο Σχέδιο Παροχής Κινήτρων και επέτρεψε στην
Εταιρία την ευελιξία για αύξηση της αναλογίας μεταξύ των κυμαινόμενων στοιχείων αμοιβής και των σταθερών
στοιχείων αμοιβής με ανώτατο όριο ύψους το 100% της σταθερής αμοιβής για μέλη της ανώτατης διεύθυνσης
(‘Απόφαση Μετόχων’). Το Μακροπρόθεσμο Σχέδιο Παροχής Κινήτρων περιλαμβάνει τη χορήγηση δικαιωμάτων
προαίρεσης αγοράς μετοχών σε συγκεκριμένη ομάδα υπαλλήλων του Συγκροτήματος και σύμφωνα με τους
υφιστάμενους όρους της Απόφασης Μετόχων:
(i) ο συνολικός αριθμός μετοχών που μπορεί να εκδοθεί και να παραχωρηθεί στα πλαίσια του Μακροπρόθεσμου
Σχεδίου Παροχής Κινήτρων δεν θα υπερβαίνει τις 178.458.891 συνήθεις μετοχές ονομαστικής αξίας €0,10 η
κάθε μία,
(ii) η τιμή εξάσκησης θα καθοριστεί σε €0,25 ανά μετοχή,
(iii) τα δικαιώματα προαίρεσης αγοράς μετοχών που θα κατοχυρωθούν θα μπορούν να εξασκηθούν μόνο μετά από
τρία χρόνια από την ημερομηνία παραχώρησής τους, και
(iv) τα δικαιώματα προαίρεσης αγοράς μετοχών που δεν θα εξασκηθούν μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026 θα παύσουν να
έχουν οποιαδήποτε ισχύ.
Τα δικαιώματα θα σχεδιαστούν ώστε να κατοχυρώνονται μόνο εφόσον πληρούνται ορισμένες βασικές προϋποθέσεις
απόδοσης, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, την πλήρη αποπληρωμή της χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό
Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA), την άρση των περιορισμών μερισμάτων, την ακύρωση των κυβερνητικών
εγγυήσεων και την απόδοση των επιλεγμένων υπαλλήλων.
Το Μακροπρόθεσμο Σχέδιο Παροχής Κινήτρων τελεί υπό την αίρεση εξασφάλισης εποπτικής έγκρισης. Συνεπώς η
αρχική προτεινόμενη ημερομηνία παραχώρησης σύμφωνα με την Απόφαση Μετόχων στις 31 Μαρτίου 2016 θα
αναβληθεί μέχρι τη λήψη όλων των απαιτούμενων εγκρίσεων από τις εποπτικές αρχές για το Μακροπρόθεσμο
Σχέδιο Παροχής Κινήτρων.
Μέχρι την ημερομηνία έκδοσης αυτών των Ενδιάμεσων Συνοπτικών Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων δεν
εκδόθηκαν οποιαδήποτε δικαιώματα μετοχών.
25.
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών
Τα μετρητά και αντίστοιχα μετρητών αποτελούνται από:
Μετρητά και μη υποχρεωτικές καταθέσεις με κεντρικές τράπεζες
30 Σεπτεμβρίου
2016
30 Σεπτεμβρίου
2015
€000
€000
1.454.029
870.059
-
21.846
1.010.528
1.147.468
2.464.557
2.039.373
Ομόλογα αποπληρωτέα εντός τριών μηνών
∆άνεια και απαιτήσεις από τράπεζες αποπληρωτέες εντός τριών
μηνών από την αρχική τους λήξη
Ανάλυση μετρητών και καταθέσεων με κεντρικές τράπεζες και δανείων και απαιτήσεων από τράπεζες
Μετρητά και μη υποχρεωτικές καταθέσεις με κεντρικές τράπεζες
Υποχρεωτικές καταθέσεις με κεντρικές τράπεζες
Σύνολο μετρητών και καταθέσεων με κεντρικές τράπεζες
50
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
1.454.029
1.299.795
133.357
122.807
1.587.386
1.422.602
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
25.
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών (συνέχεια)
Ανάλυση μετρητών και καταθέσεων με κεντρικές τράπεζες και δανείων και απαιτήσεων από τράπεζες (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από τράπεζες αποπληρωτέες εντός
τριών μηνών από την αρχική τους λήξη
Άλλα δάνεια και απαιτήσεις από τράπεζες που υπόκεινται σε
περιορισμούς
Άλλα δάνεια και απαιτήσεις από τράπεζες
Σύνολο δανείων και απαιτήσεων από τράπεζες
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
1.010.528
1.085.098
82.825
82.123
90.226
147.159
1.183.579
1.314.380
Τα άλλα δάνεια και απαιτήσεις από τράπεζες που υπόκεινται σε περιορισμούς αφορούν εξασφαλίσεις συναλλαγών σε
παράγωγα ύψους €82.825 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €82.123 χιλ.) τα οποία δεν είναι άμεσα διαθέσιμα για χρήση
από το Συγκρότημα, αλλά γίνονται διαθέσιμα όταν οι συναλλαγές τερματίζονται.
51
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
26.
Ανάλυση περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων με βάση την αναμενόμενη ημερομηνία
λήξης
30 Σεπτεμβρίου 2016
Περιουσιακά στοιχεία
Μετρητά και καταθέσεις
με κεντρικές τράπεζες
∆άνεια και απαιτήσεις σε
τράπεζες
Παράγωγα
χρηματοοικονομικά μέσα
Επενδύσεις
∆άνεια και απαιτήσεις από
πελάτες
Περιουσιακά στοιχεία
ασφαλιστικών κλάδων
ζωής που αναλογούν
στους ασφαλιζόμενους
Προπληρωμές,
δεδουλευμένα έσοδα και
λοιπά περιουσιακά
στοιχεία
Ακίνητα, εξοπλισμός και
άυλα περιουσιακά
στοιχεία
Επενδύσεις σε ακίνητα
Επενδύσεις σε συγγενείς
εταιρίες και κοινοπραξίες
Αναβαλλόμενες
φορολογικές απαιτήσεις
Αποθέματα ακινήτων
Μη κυκλοφορούντα
περιουσιακά στοιχεία και
ομάδα εκποίησης που
κατέχονται προς πώληση
31 ∆εκεμβρίου 2015
Εντός ενός
έτους
Πέραν του
ενός έτους
Σύνολο
Εντός ενός
έτους
€000
€000
€000
€000
Πέραν του
ενός έτους
Σύνολο
€000
€000
1.455.382
132.004
1.587.386
1.300.846
121.756
1.422.602
1.027.676
155.903
1.183.579
1.212.418
101.962
1.314.380
11.591
374
11.965
13.939
84
14.023
127.787
467.435
595.222
348.596
660.691
1.009.287
5.494.918
10.444.675
15.939.593
5.147.878
12.043.754
17.191.632
12.388
478.115
490.503
17.243
458.160
475.403
105.070
127.661
232.731
87.690
194.090
281.780
-
424.424
424.424
485
397.636
398.121
-
37.519
37.519
-
34.628
34.628
-
112.582
112.582
-
107.753
107.753
4.800
445.597
450.397
8.828
447.703
456.531
352.242
952.386
1.304.628
90.115
425.743
515.858
11.569
-
11.569
48.503
-
48.503
8.603.423
13.778.675
22.382.098
8.276.541
14.993.960
23.270.501
289.257
82.121
371.378
206.997
35.140
242.137
1.300.045
650.000
1.950.045
2.744.764
1.708.086
4.452.850
45.022
284.303
329.325
111.605
256.546
368.151
5.444
45.016
50.460
16.032
38.367
54.399
5.145.415
10.497.509
15.642.924
4.981.609
9.199.072
14.180.681
81.211
493.375
574.586
80.118
486.807
566.925
240.728
74.848
315.576
219.346
63.485
282.831
-
-
-
712
-
712
428
44.712
45.140
415
40.392
40.807
-
-
-
3.677
-
3.677
7.107.550
12.171.884
19.279.434
8.365.275
11.827.895
20.193.170
Υποχρεώσεις
Καταθέσεις από τράπεζες
Χρηματοδότηση από
κεντρικές τράπεζες
Συμφωνίες επαναγοράς
Παράγωγα
χρηματοοικονομικά μέσα
Καταθέσεις πελατών
Υποχρεώσεις
ασφαλιστηρίων
συμβολαίων
∆εδουλευμένα,
αναβαλλόμενα έσοδα και
λοιπές υποχρεώσεις
Ομολογιακά δάνεια
Αναβαλλόμενες
φορολογικές
υποχρεώσεις
Μη κυκλοφορούντες
υποχρεώσεις και ομάδα
εκποίησης που
κατέχονται προς πώληση
52
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
26.
Ανάλυση περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων με βάση την αναμενόμενη ημερομηνία
λήξης (συνέχεια)
Οι κύριες παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν για τον καθορισμό της αναμενόμενης ημερομηνίας λήξης των
περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων παρουσιάζονται πιο κάτω.
Η αναχρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) η οποία αποτελεί μέρος της
χρηματοδότησης από κεντρικές τράπεζες έχει συμπεριληφθεί στην εντός του ενός έτους κατηγορία, καθώς
αναμένεται να αποπληρωθεί εντός του έτους. Η αναχρηματοδότηση μέσω των πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης
η οποία αποτελεί μέρος της χρηματοδότησης από κεντρικές τράπεζες έχει συμπεριληφθεί στην πέραν του ενός έτους
κατηγορία καθώς εκτιμάται ότι θα εξακολουθήσει να είναι αναγκαία και διαθέσιμη. Ωστόσο σημειώνεται, ότι η
παροχή έκτακτης ρευστότητας (ELA) και η αναχρηματοδότηση μέσω των πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης
έχουν συμβατική λήξη εντός ενός έτους.
Οι επενδύσεις κατηγοριοποιούνται στην ανάλογη χρονική ζώνη βάσει των προοπτικών πώλησης. Στις περισσότερες
περιπτώσεις αυτή είναι η ημερομηνία λήξης, εκτός αν υπάρχει ένδειξη ότι η λήξη τους θα παραταθεί ή υπάρχει
πρόθεση για πώληση, ή αντικατάσταση τους με κάποια παρόμοια. Το τελευταίο, αφορά περιπτώσεις όπου το
Συγκρότημα έχει εξασφαλισμένο δανεισμό, που απαιτεί την εκχώρηση ομολόγων και αυτά τα ομόλογα λήγουν πριν
τη λήξη του εξασφαλισμένου δανεισμού. Η λήξη των ομολόγων επεκτείνεται για να καλύψει την περίοδο του
εξασφαλισμένου δανεισμού.
Τα εξυπηρετούμενα δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες στην Κύπρο κατηγοριοποιούνται βάσει του συμβατικού
χρονοδιαγράμματος αποπληρωμής. Τα παρατραβήγματα ταξινομούνται στην κατηγορία πέραν του ενός έτους. Τα
απομειωμένα δάνεια όπως ορίζονται στη Σημείωση 27, μετά την αφαίρεση ατομικής και συλλογικής πρόβλεψης,
καθώς και τα δάνεια σε καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών, κατηγοριοποιούνται στην κατηγορία πέραν του ενός
έτους εκτός από τις αναμενόμενες εισπράξεις που συμπεριλαμβάνονται σε χρονικές ζώνες, με βάση τα ιστορικά ποσά
που εισπράχθηκαν κατά τους τελευταίους μήνες.
Ένα ποσοστό των καταθέσεων πελατών στην Κύπρο με λήξη εντός ενός έτους μεταφέρεται στην κατηγορία πέραν
του ενός έτους, βάσει της παρατηρήσιμης συμπεριφοράς των πελατών. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Ρουμανία και τα
Channel Islands οι καταθέσεις πελατών κατηγοριοποιούνται βάσει της συμβατικής τους λήξης.
Οι επενδύσεις προς εμπορία κατηγοριοποιούνται με λήξη εντός ενός έτους.
Η αναμενόμενη ημερομηνία λήξης των προπληρωμών, δεδουλευμένων εσόδων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων
και δεδουλευμένων, αναβαλλόμενων εσόδων και λοιπών υποχρεώσεων είναι η ίδια με τη συμβατική τους λήξη. Αν
δεν έχουν συμβατική λήξη, η αναμενόμενη ημερομηνία λήξης είναι το χρονικό πλαίσιο που το περιουσιακό στοιχείο
αναμένεται να ρευστοποιηθεί και η υποχρέωση αναμένεται να διακανονιστεί.
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος
Στα πλαίσια των συνήθων δραστηριοτήτων του, το Συγκρότημα εκτίθεται σε πιστωτικό κίνδυνο, ο οποίος
παρακολουθείται με διάφορους μηχανισμούς ελέγχου σε όλες τις εταιρίες του Συγκροτήματος ώστε να αποφεύγεται
η συσσώρευση υπέρμετρων κινδύνων και να τιμολογούνται οι πιστωτικές διευκολύνσεις και τα προϊόντα
λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο αυτό.
Ο πιστωτικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος που απορρέει από την πιθανή αδυναμία ενός ή περισσοτέρων πελατών να
εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους έναντι του Συγκροτήματος.
Η Υπηρεσία Πιστωτικού Κινδύνου καθορίζει τις αρχές χρηματοδότησης του Συγκροτήματος και βεβαιώνεται για την
εφαρμογή της πιστωτικής πολιτικής σε κάθε τομέα και βεβαιώνεται για την ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου
του Συγκροτήματος μέσω έγκαιρου εντοπισμού των προβληματικών πελατών.
Ο πιστωτικός κίνδυνος από
συνδεόμενους λογαριασμούς ενοποιείται και παρακολουθείται σε ενοποιημένη βάση.
Η Υπηρεσία Πιστωτικού Κινδύνου, προστατεύει την αποτελεσματική διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου σε όλα τα
στάδια του πιστωτικού κύκλου, βεβαιώνεται για την ποιότητα των αποφάσεων και επεξεργάζεται και διασφαλίζει ότι
η πιστωτική λειτουργία επιβολής κυρώσεων χρήζει σωστής διαχείρισης.
Οι χρηματοδοτικές πολιτικές συνδυάζονται με σύγχρονες μεθόδους αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας των
πελατών (credit rating και credit scoring systems).
53
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Το δανειακό χαρτοφυλάκιο αναλύεται με βάση εκτιμήσεις για την πιστοληπτική ικανότητα των πελατών, τον τομέα
της οικονομίας και τη χώρα δραστηριότητάς τους.
Ο πιστωτικός κίνδυνος για το Συγκρότημα είναι διεσπαρμένος τόσο γεωγραφικά όσο και στους διάφορους κλάδους
της οικονομίας. Η Υπηρεσία Πιστωτικού Κινδύνου καθορίζει τους απαγορευτικούς/επικίνδυνους κλάδους της
οικονομίας και καθορίζει αυστηρότερη πολιτική στους κλάδους αυτούς, ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητάς τους.
Οι σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές του Συγκροτήματος αναφορικά με τον καθορισμό των προβλέψεων
για απομείωση παρατίθενται στη Σημείωση 7 ‘Σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές’ των Ενδιάμεσων
Συνοπτικών Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016.
Η Υπηρεσία ∆ιαχείρισης Κινδύνων Αγοράς αξιολογεί τον πιστωτικό κίνδυνο για όλες τις επενδύσεις σε ρευστά
διαθέσιμα (κυρίως δάνεια και απαιτήσεις σε τράπεζες και ομόλογα) και υποβάλλει εισηγήσεις για τον καθορισμό
ορίων σε τράπεζες και χώρες στην Επιτροπή ∆ιαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων και Υποχρεώσεων (ALCO) για
έγκριση.
Μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο και εξασφαλίσεις και άλλες πιστωτικές διευκολύνσεις
Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει τη μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο, πριν τις εμπράγματες και μετρήσιμες
εξασφαλίσεις και άλλες πιστωτικές αναβαθμίσεις που έχουν ληφθεί.
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
Καταθέσεις με κεντρικές τράπεζες
1.456.172
1.268.585
∆άνεια και απαιτήσεις σε τράπεζες
1.183.579
1.314.380
487
317
13.557
17.430
532.337
898.869
11.965
14.023
15.939.593
17.191.632
23.723
23.020
50.070
56.763
109.075
156.641
19.320.558
20.941.660
7.472
8.385
806.078
793.111
Επενδύσεις προς εμπορία - ομόλογα
Ομόλογα στην εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων
Ομόλογα που ταξινομήθηκαν ως διαθέσιμα προς πώληση και
δάνεια και απαιτήσεις
Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα (Σημ. 15)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες (Σημ. 17)
Χρεώστες (Σημ. 19)
Μερίδιο αντασφαλιστών στις υποχρεώσεις ασφαλιστηρίων
συμβολαίων (Σημ. 19)
Λοιπά περιουσιακά στοιχεία και εισπρακτέα από πωλήσεις
δραστηριοτήτων
Σύνολο στον ισολογισμό
Ενδεχόμενες υποχρεώσεις
Αποδοχές και εγγυήσεις εξ’ αποδοχών
Εγγυητικές
Ανειλημμένες υποχρεώσεις
Ενέγγυες πιστώσεις
24.611
18.441
Όρια δανείων και απαιτήσεων που έχουν εγκριθεί αλλά δεν
έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί
1.992.726
2.088.619
Σύνολο εκτός ισολογισμού
2.830.887
2.908.556
22.151.445
23.850.216
Συνολική έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο
54
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο και εξασφαλίσεις και άλλες πιστωτικές διευκολύνσεις (συνέχεια)
Η μέγιστη έκθεση του Συγκροτήματος σε πιστωτικό κίνδυνο αναλύεται κατά γεωγραφικό τομέα ως ακολούθως:
Στον ισολογισμό
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
Κύπρος
17.435.548
18.851.208
Ελλάδα
55.141
57.032
Ρωσία
43.872
93.432
1.607.997
1.673.293
178.000
266.695
19.320.558
20.941.660
Κύπρος
2.697.904
2.736.014
Ελλάδα
115.305
131.172
-
20.000
17.253
21.063
425
307
2.830.887
2.908.556
Κύπρος
20.133.452
21.587.222
Ελλάδα
170.446
188.204
43.872
113.432
1.625.250
1.694.356
178.425
267.002
22.151.445
23.850.216
Ηνωμένο Βασίλειο
Ρουμανία
Εκτός ισολογισμού
Ρωσία
Ηνωμένο Βασίλειο
Ρουμανία
Σύνολο στον ισολογισμό και εκτός ισολογισμού
Ρωσία
Ηνωμένο Βασίλειο
Ρουμανία
Το Συγκρότημα προσφέρει στους πελάτες του εγγυήσεις για τις οποίες μπορεί να χρειαστεί να προβεί σε πληρωμές
για λογαριασμό τους και εισέρχεται σε δεσμεύσεις για επέκταση των πιστωτικών διευκολύνσεων για την εξασφάλιση
των αναγκών ρευστότητάς τους.
Οι πιστωτικές και εγγυητικές επιστολές (περιλαμβανομένων και των ορίων πιστώσεων) δεσμεύουν το Συγκρότημα
σε πληρωμές για λογαριασμό των πελατών του σε περίπτωση συγκεκριμένης πράξης, που συνήθως αφορά την
εισαγωγή ή εξαγωγή εμπορευμάτων. Αυτές οι δεσμεύσεις εκθέτουν το Συγκρότημα σε κινδύνους παρόμοιους με
αυτούς των δανείων και απαιτήσεων και ως εκ τούτου παρακολουθούνται χρησιμοποιώντας τις ίδιες πολιτικές και
μηχανισμούς ελέγχου.
55
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο και εξασφαλίσεις και άλλες πιστωτικές διευκολύνσεις (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες
Η Υπηρεσία Πιστωτικού Κινδύνου καθορίζει το ποσό και το είδος της εξασφάλισης και τις άλλες πιστωτικές
αναβαθμίσεις που απαιτούνται για τη χορήγηση νέων δανείων σε πελάτες.
Οι κύριες κατηγορίες των εξασφαλίσεων που λαμβάνει το Συγκρότημα είναι υποθήκες ακινήτων, εξασφαλίσεις
μετρητών/δεσμευμένες καταθέσεις, τραπεζικές εγγυήσεις, κυβερνητικές εγγυήσεις, ενεχυριάσεις μετοχών και
χρεογράφων δημόσιων εταιριών, ομόλογα σταθερής και κυμαινόμενης επιβάρυνσης επί εταιρικών περιουσιακών
στοιχείων, εκχώρηση ασφαλιστηρίων συμβολαίων ζωής, εκχώρηση δικαιωμάτων σε συγκεκριμένα συμβόλαια και
προσωπικές και εταιρικές εγγυήσεις.
Η διεύθυνση του Συγκροτήματος παρακολουθεί τις αλλαγές στην αγοραία αξία των εξασφαλίσεων σε συνεχή βάση
και, όπου χρειάζεται, λαμβάνει επιπρόσθετες εξασφαλίσεις με βάση τη σχετική συμφωνία.
Άλλα χρηματοοικονομικά μέσα
Οι εξασφαλίσεις που λαμβάνονται για χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία εκτός από δάνεια και απαιτήσεις,
καθορίζονται ανάλογα με τη φύση του χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου. Συνήθως τα ομόλογα και άλλα
χρεόγραφα δεν είναι εξασφαλισμένα, εκτός από τα ομόλογα που είναι διασφαλισμένα με περιουσιακά στοιχεία
(asset-backed securities) και άλλα παρόμοια μέσα, τα οποία εξασφαλίζονται με χαρτοφυλάκιο χρηματοοικονομικών
περιουσιακών στοιχείων. Επιπρόσθετα, κάποια ομόλογα φέρουν κυβερνητική εγγύηση.
Το Συγκρότημα έχει επιλέξει να χρησιμοποιεί τη σύμβαση ISDA Master Agreement για την καταχώρηση των
συναλλαγών του σε παράγωγα. Η σύμβαση αυτή παρέχει το συμβατικό πλαίσιο το οποίο διέπει τη διεξαγωγή ενός
πλήρους φάσματος συναλλαγών σε μη οργανωμένες αγορές (over-the-counter) και δεσμεύει συμβατικά τα
αντισυμβαλλόμενα μέρη να συμψηφίζουν όλες τις ανοικτές συναλλαγές οι οποίες διέπονται από τη σύμβαση στην
περίπτωση που κάποιο από τα αντισυμβαλλόμενα μέρη την αθετήσει. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα
αντισυμβαλλόμενα μέρη υπογράφουν σύμβαση Credit Support Annex (CSA) σε συνδυασμό με τη σύμβαση ISDA
Master Agreement. Η σύμβαση CSA παρέχει εξασφαλίσεις στα αντισυμβαλλόμενα μέρη έτσι ώστε να μετριαστεί ο
ενδεχόμενος κίνδυνος που εμπεριέχεται στις ανοιχτές τους θέσεις.
Ο κίνδυνος διακανονισμού προκύπτει όταν γίνεται μια πληρωμή μετρητών ή αξιών, με αντάλλαγμα την αναμενόμενη
είσπραξη αξιών ή μετρητών. Το Συγκρότημα καθορίζει ημερήσια όρια διακανονισμού για κάθε αντισυμβαλλόμενο
μέρος.
Ο κίνδυνος διακανονισμού μετριάζεται όταν οι συναλλαγές πραγματοποιούνται μέσω οργανωμένων
συστημάτων πληρωμής ή βάσει παράδοσης έναντι πληρωμής.
Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου δανείων και απαιτήσεων από πελάτες
Υπάρχουν περιορισμοί στη συγκέντρωση δανείων που επιβάλλονται από τον περί Τραπεζικών Εργασιών Νόμο της
Κύπρου, τις σχετικές Οδηγίες της ΚΤΚ και τους Κανονισμούς Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR). Σύμφωνα με αυτούς
τους περιορισμούς, οι τράπεζες δεν δικαιούνται να δανείσουν περισσότερο από 25% της κεφαλαιακής βάσης σε ένα
συγκρότημα πελατών. Η πολιτική διάθεσης ανάληψης κινδύνων του Συγκροτήματος επιβάλλει αυστηρότερα
συγκεντρωτικά όρια και το Συγκρότημα λαμβάνει μέτρα για να μειώσει σταδιακά αυτές τις εκθέσεις οι οποίες έχουν
υπερβεί τα εσωτερικά όρια κατά την πάροδο του χρόνου.
Επιπρόσθετα, οι θυγατρικές του Συγκροτήματος στο εξωτερικό πρέπει να συμμορφώνονται με τις οδηγίες σχετικά με
μεγάλα χρηματοδοτικά ανοίγματα, όπως αυτές καθορίζονται από τις εποπτικές αρχές των χωρών στις οποίες
δραστηριοποιούνται.
Αναπροσαρμογή στην εύλογη αξία κατά την αρχική αναγνώριση
Η αναπροσαρμογή στην εύλογη αξία κατά την αρχική αναγνώριση αφορά τα δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες που
αποκτήθηκαν ως μέρος της εξαγοράς ορισμένων δραστηριοτήτων της Λαϊκής Τράπεζας κατά το 2013 και δάνεια που
θεωρήθηκαν απομειωμένα κατά την αρχική τους αναγνώριση. Σύμφωνα με τις πρόνοιες του ∆ΠΧΑ 3 και του ∆ΛΠ
39, η αναπροσαρμογή αυτή έχει επιφέρει μείωση στα μεικτά υπόλοιπα των δανείων και απαιτήσεων από πελάτες.
Ωστόσο για σκοπούς γνωστοποίησης, σύμφωνα με το ∆ΠΧΑ 7, καθώς και για σκοπούς παρακολούθησης του
πιστωτικού κινδύνου, η εν λόγω αναπροσαρμογή δεν συμπεριλήφθηκε στα μεικτά υπόλοιπα των δανείων και
απαιτήσεων.
56
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου δανείων και απαιτήσεων από πελάτες (συνέχεια)
Η συγκέντρωση των δανείων και απαιτήσεων από πελάτες του Συγκροτήματος ανά χώρα και κλάδο της οικονομίας παρουσιάζονται πιο κάτω:
30 Σεπτεμβρίου 2016
Κύπρος
Ελλάδα
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Ρωσία
Σύνολο
Αναπροσαρμογή
στην εύλογη
αξία κατά την
αρχική
αναγνώριση
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Μεικτά δάνεια
μετά από
αναπροσαρμογή
στην εύλογη αξία
κατά την αρχική
αναγνώριση
€000
Ανά κλάδο της οικονομίας
Εμπόριο
2.103.311
-
13.955
12.223
58.022
2.187.511
(98.086)
2.089.425
675.217
-
6.171
7.645
16.407
705.440
(28.991)
676.449
Ξενοδοχεία και εστιατόρια
1.322.524
-
94.409
5.600
-
1.422.533
(61.928)
1.360.605
Κατασκευές
3.120.004
-
17.091
75.307
11.309
3.223.711
(230.243)
2.993.468
Ακίνητα
2.080.775
19.344
989.626
207.486
6.532
3.303.763
(129.101)
3.174.662
Ιδιώτες
7.072.328
216
31.764
3.225
-
7.107.533
(236.273)
6.871.260
Επαγγελματικές και άλλες υπηρεσίες
1.297.846
-
67.975
12.874
99.856
1.478.551
(75.763)
1.402.788
Λοιποί κλάδοι
1.100.874
24.843
11.474
29.281
-
1.166.472
(128.299)
1.038.173
18.772.879
44.403
1.232.465
353.641
192.126
20.595.514
(988.684)
19.606.830
Μεγάλες επιχειρήσεις
7.848.668
44.187
953.031
340.082
175.258
9.361.226
(510.435)
8.850.791
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
4.195.305
-
248.412
13.279
10.336
4.467.332
(224.286)
4.243.046
Βιομηχανία
Ανά πελατειακό τομέα
Ιδιώτες
- στεγαστικά
4.227.114
-
14.050
101
-
4.241.265
(103.165)
4.138.100
- καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες και λοιπά
2.083.372
216
16.972
179
6.532
2.107.271
(141.139)
1.966.132
356.058
-
-
-
-
356.058
(4.207)
351.851
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
∆ιαχείριση περιουσίας
62.362
-
-
-
-
62.362
(5.452)
56.910
18.772.879
44.403
1.232.465
353.641
192.126
20.595.514
(988.684)
19.606.830
57
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου δανείων και απαιτήσεων από πελάτες (συνέχεια)
30 Σεπτεμβρίου 2016
Κύπρος
Ελλάδα
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Ρωσία
Σύνολο
Αναπροσαρμογή
στην εύλογη αξία
κατά την αρχική
αναγνώριση
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Μεικτά δάνεια
μετά από
αναπροσαρμογή
στην εύλογη αξία
κατά την αρχική
αναγνώριση
€000
Ανά πελατειακό τομέα υφιστάμενης
διαχείρισης του πελάτη
Μεγάλες επιχειρήσεις
2.493.134
44.187
953.031
239.040
161.562
3.890.954
(65.007)
3.825.947
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
1.438.331
-
248.412
13.080
10.336
1.710.159
(38.075)
1.672.084
- στεγαστικά
3.565.293
-
14.050
101
-
3.579.444
(42.811)
3.536.633
- καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες και
λοιπά
1.341.433
216
16.972
179
-
1.358.800
(29.180)
1.329.620
- μεγάλες επιχειρήσεις
2.302.437
-
-
33.944
-
2.336.381
(163.941)
2.172.440
- επιχειρήσεις
1.098.015
-
-
-
-
1.098.015
(30.078)
1.067.937
- μικρομεσαίες επιχειρήσεις
1.260.684
-
-
-
-
1.260.684
(54.921)
1.205.763
- μεγάλες επιχειρήσεις
1.955.082
-
-
67.098
13.696
2.035.876
(251.409)
1.784.467
- μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Ιδιώτες
Αναδιαρθρώσεις χρεών
Ανακτήσεις χρεών
1.496.290
-
-
199
-
1.496.489
(131.290)
1.365.199
- στεγαστικά
661.821
-
-
-
-
661.821
(60.354)
601.467
- λοιπά καταναλωτικά
741.939
-
-
-
6.532
748.471
(111.959)
636.512
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
356.058
-
-
-
-
356.058
(4.207)
351.851
∆ιαχείριση περιουσίας
62.362
-
-
-
-
62.362
(5.452)
56.910
18.772.879
44.403
1.232.465
353.641
192.126
20.595.514
(988.684)
19.606.830
Ο πελατειακός τομέας αναδιαρθρώσεις χρεών μεγάλων επιχειρήσεων περιλαμβάνει πελάτες με ανοίγματα πάνω από €100.000 χιλιάδες, ενώ ο πελατειακός τομέας
αναδιαρθρώσεις χρεών επιχειρήσεων περιλαμβάνει πελάτες με ανοίγματα μεταξύ €6.000 χιλιάδες και €100.000 χιλιάδες.
58
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου δανείων και απαιτήσεων από πελάτες (συνέχεια)
31 ∆εκεμβρίου 2015
Κύπρος
Ελλάδα
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Ρωσία
Σύνολο
Αναπροσαρμογή
στην εύλογη
αξία κατά την
αρχική
αναγνώριση
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Μεικτά δάνεια
μετά από
αναπροσαρμογή
στην εύλογη αξία
κατά την αρχική
αναγνώριση
€000
Ανά κλάδο της οικονομίας
Εμπόριο
2.267.092
-
23.138
12.360
57.704
2.360.294
(121.192)
2.239.102
801.536
-
9.214
7.604
15.066
833.420
(31.596)
801.824
Ξενοδοχεία και εστιατόρια
1.463.129
-
98.871
6.209
-
1.568.209
(77.444)
1.490.765
Κατασκευές
3.976.254
-
27.119
56.830
10.457
4.070.660
(335.803)
3.734.857
Ακίνητα
2.130.028
43.443
927.423
250.956
69.132
3.420.982
(137.185)
3.283.797
Ιδιώτες
7.282.322
216
44.627
5.684
-
7.332.849
(268.496)
7.064.353
Επαγγελματικές και άλλες υπηρεσίες
1.595.010
-
64.398
38.834
96.542
1.794.784
(101.913)
1.692.871
Λοιποί κλάδοι
1.145.327
24.866
12.325
28.759
-
1.211.277
(133.781)
1.077.496
20.660.698
68.525
1.207.115
407.236
248.901
22.592.475
(1.207.410)
21.385.065
Μεγάλες επιχειρήσεις
9.222.429
68.309
918.423
386.973
232.733
10.828.867
(666.631)
10.162.236
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
4.408.096
-
248.647
17.523
9.520
4.683.786
(263.630)
4.420.156
- στεγαστικά
4.285.156
-
17.336
1.306
-
4.303.798
(108.267)
4.195.531
- καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες και λοιπά
2.152.950
216
22.709
1.434
6.648
2.183.957
(154.174)
2.029.783
528.795
-
-
-
-
528.795
(8.056)
520.739
63.272
-
-
-
-
63.272
(6.652)
56.620
20.660.698
68.525
1.207.115
407.236
248.901
22.592.475
(1.207.410)
21.385.065
Βιομηχανία
Ανά πελατειακό τομέα
Ιδιώτες
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
∆ιαχείριση περιουσίας
59
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου δανείων και απαιτήσεων από πελάτες (συνέχεια)
31 ∆εκεμβρίου 2015 (επαναπαρουσίαση)
Κύπρος
Ελλάδα
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Ρωσία
Σύνολο
Αναπροσαρμογή
στην εύλογη αξία
κατά την αρχική
αναγνώριση
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Μεικτά δάνεια
μετά από
αναπροσαρμογή
στην εύλογη αξία
κατά την αρχική
αναγνώριση
€000
Ανά πελατειακό τομέα υφιστάμενης
διαχείρισης του πελάτη
Μεγάλες επιχειρήσεις
2.188.777
68.309
918.423
305.980
219.040
3.700.529
(83.695)
3.616.834
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
1.502.261
-
248.647
17.523
9.520
1.777.951
(46.973)
1.730.978
- στεγαστικά
3.657.181
-
17.336
1.306
-
3.675.823
(45.585)
3.630.238
- καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες και λοιπά
1.409.855
216
22.709
1.434
-
1.434.214
(36.834)
1.397.380
- μεγάλες επιχειρήσεις
2.877.985
-
-
35.736
-
2.913.721
(175.920)
2.737.801
- επιχειρήσεις
1.814.518
-
-
-
-
1.814.518
(75.945)
1.738.573
- μικρομεσαίες επιχειρήσεις
1.376.635
-
-
-
-
1.376.635
(67.758)
1.308.877
- μεγάλες επιχειρήσεις
2.341.149
-
-
45.257
13.693
2.400.099
(331.071)
2.069.028
- μικρομεσαίες επιχειρήσεις
1.529.200
-
-
-
-
1.529.200
(148.899)
1.380.301
- στεγαστικά
627.975
-
-
-
-
627.975
(62.682)
565.293
- λοιπά καταναλωτικά
743.095
-
-
-
6.648
749.743
(117.340)
632.403
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
528.795
-
-
-
-
528.795
(8.056)
520.739
63.272
-
-
-
-
63.272
(6.652)
56.620
20.660.698
68.525
1.207.115
407.236
248.901
22.592.475
(1.207.410)
21.385.065
Ιδιώτες
Αναδιαρθρώσεις χρεών
Ανακτήσεις χρεών
∆ιαχείριση περιουσίας
Τα δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες στην Κύπρο περιλαμβάνουν δάνεια που χορηγήθηκαν από την Εταιρία στην Κύπρο σε Ελληνικές οντότητες ως μέρος των
συνήθων εργασιών της λογιστικής αξίας ύψους €79.674 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €81.078 χιλ.) και δάνεια στην Κύπρο με εξασφαλίσεις στην Ελλάδα
λογιστικής αξίας ύψους €144.575 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €69.983 χιλ.).
60
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Συγκέντρωση έκθεσης ανά νόμισμα δανείων και απαιτήσεων από πελάτες
30 Σεπτεμβρίου 2016
Ευρώ
Κύπρος
Ελλάδα
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Ρωσία
Σύνολο
Αναπροσαρμογή
στην εύλογη αξία
κατά την αρχική
αναγνώριση
€000
€000
€000
€000
€000
€000
€000
17.652.641
44.403
∆ολάριο Αμερικής
202.403
Αγγλική Στερλίνα
67.709
Ρωσικό Ρούβλι
Ρουμανικό Λέι
26.126
352.220
16.075
-
475
20
-
1.186.076
85
2
-
-
Μεικτά δάνεια
μετά από
αναπροσαρμογή
στην εύλογη
αξία κατά την
αρχική
αναγνώριση
€000
18.091.465
(929.454)
17.162.011
75.662
278.560
(10.409)
268.151
-
1.253.870
(7.651)
1.246.219
-
100.389
100.391
(2)
100.389
1
-
-
1.316
-
1.317
-
1.317
751.731
-
7.524
-
-
759.255
(32.719)
726.536
98.392
-
12.264
-
-
110.656
(8.449)
102.207
18.772.879
44.403
1.232.465
353.641
192.126
20.595.514
(988.684)
19.606.830
19.261.905
68.525
28.423
405.998
16.099
19.780.950
(1.128.137)
18.652.813
∆ολάριο Αμερικής
250.757
-
507
22
137.204
388.490
(11.540)
376.950
Αγγλική Στερλίνα
Ελβετικό Φράγκο
Άλλα νομίσματα
31 ∆εκεμβρίου 2015
Ευρώ
49.052
-
1.154.110
93
-
1.203.255
(10.121)
1.193.134
Ρωσικό Ρούβλι
108
-
-
-
95.598
95.706
(1)
95.705
Ρουμανικό Λέι
1
-
-
1.123
-
1.124
-
1.124
1.028.865
-
13.492
-
-
1.042.357
(51.761)
990.596
70.010
-
10.583
-
-
80.593
(5.850)
74.743
20.660.698
68.525
1.207.115
407.236
248.901
22.592.475
(1.207.410)
21.385.065
Ελβετικό Φράγκο
Άλλα νομίσματα
61
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Ποιότητα χαρτοφυλακίου δανείων και απαιτήσεων από πελάτες
Η ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων και απαιτήσεων από πελάτες του Συγκροτήματος παρουσιάζεται στον
ακόλουθο πίνακα:
30 Σεπτεμβρίου 2016
Μεικτά δάνεια
πριν από
αναπροσαρμογή
στην εύλογη
αξία κατά την
αρχική
αναγνώριση
€000
Ενήμερα
31 ∆εκεμβρίου 2015
Μεικτά δάνεια
Μεικτά δάνεια
Αναπροσαρμογή
μετά από
πριν από
Αναπροσαρμογή
στην εύλογη
αναπροσαρμογή αναπροσαρμογή
στην εύλογη
αξία κατά την
στην εύλογη
στην εύλογη
αξία κατά την
αρχική
αξία κατά την
αξία κατά την
αρχική
αναγνώριση
αρχική
αρχική
αναγνώριση
αναγνώριση
αναγνώριση
€000
€000
€000
€000
Μεικτά δάνεια
μετά από
αναπροσαρμογή
στην εύλογη
αξία κατά την
αρχική
αναγνώριση
€000
10.896.147
(168.573)
10.727.574
10.442.903
(173.260)
10.269.643
Σε
καθυστέρηση
αλλά όχι
απομειωμένα
2.488.188
(46.701)
2.441.487
3.048.929
(60.803)
2.988.126
Απομειωμένα
7.211.179
(773.410)
6.437.769
9.100.643
(973.347)
8.127.296
20.595.514
(988.684)
19.606.830
22.592.475
(1.207.410)
21.385.065
Τα δάνεια σε καθυστέρηση είναι τα δάνεια με καθυστερημένες πληρωμές ή με υπέρβαση των εγκριμένων ορίων
τους. Τα απομειωμένα δάνεια είναι τα δάνεια τα οποία δεν θεωρούνται πλήρως ανακτήσιμα και για τα οποία έχει
αναγνωριστεί πρόβλεψη απομείωσης σε ατομική βάση ή για τα οποία υφίστανται ζημιές κατά την αρχική
αναγνώριση ή πελατών στην Υπηρεσία Ανάκτησης Χρεών.
Κατά το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 οι συνολικές μη συμβατικές διαγραφές που
αναγνωρίστηκαν από το Συγκρότημα ανήλθαν σε €425.043 χιλ. (έτος 2015: €172.670 χιλ.). Το υπόλοιπο των
μεικτών δανείων αυτών των πελατών στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 ήταν €264.052 χιλ., εκ των οποίων €11.076
χιλ. ήταν σε καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών αλλά δεν ήταν απομειωμένα και €103.083 χιλ. ήταν
απομειωμένα.
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που είναι σε καθυστέρηση αλλά όχι απομειωμένα
30 Σεπτεμβρίου
2016
Σε καθυστέρηση:
€000
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
- μέχρι 30 μέρες
587.149
468.791
- από 31 μέχρι 90 μέρες
344.092
351.450
- από 91 μέχρι 180 μέρες
145.994
144.362
- από 181 μέχρι 365 μέρες
144.279
258.920
1.266.674
1.825.406
2.488.188
3.048.929
- πέραν του ενός έτους
Η εύλογη αξία των εξασφαλίσεων που κατέχει το Συγκρότημα (στο βαθμό που αυτές μειώνουν τον πιστωτικό
κίνδυνο) για δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες που είναι σε καθυστέρηση αλλά όχι απομειωμένα στις 30
Σεπτεμβρίου 2016 είναι €1.993.242 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €2.466.960 χιλ.). Η εύλογη αξία των
εξασφαλίσεων περιορίζεται στην μεικτή λογιστική αξία των δανείων και απαιτήσεων από πελάτες.
62
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Ποιότητα χαρτοφυλακίου δανείων και απαιτήσεων από πελάτες (συνέχεια)
Απομειωμένα δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες
30 Σεπτεμβρίου 2016
31 ∆εκεμβρίου 2015
Μεικτά
Εύλογη αξία
δάνεια και
εξασφαλίσεων
απαιτήσεις
Μεικτά δάνεια
και απαιτήσεις
Εύλογη αξία
εξασφαλίσεων
€000
€000
Κύπρος
6.648.897
4.122.263
8.414.868
5.596.169
Ελλάδα
44.187
17.930
68.309
17.945
190.377
86.456
247.319
94.417
35.005
15.699
56.584
10.821
292.713
67.368
313.563
170.080
7.211.179
4.309.716
9.100.643
5.889.432
Ρωσία
Ηνωμένο Βασίλειο
Ρουμανία
€000
€000
Η εύλογη αξία των εξασφαλίσεων που παρουσιάζεται πιο πάνω έχει υπολογιστεί με βάση το βαθμό που οι
εξασφαλίσεις αυτές μειώνουν τον πιστωτικό κίνδυνο και περιορίζεται στην μεικτή λογιστική αξία των δανείων και
απαιτήσεων από πελάτες.
30 Σεπτεμβρίου
2016
Απομειωμένα:
€000
- χωρίς καθυστερήσεις
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
514.188
875.488
- μέχρι 30 μέρες
22.286
78.176
- από 31 μέχρι 90 μέρες
52.006
24.353
- από 91 μέχρι 180 μέρες
14.519
65.382
106.016
310.167
6.502.164
7.747.077
7.211.179
9.100.643
- από 181 μέχρι 365 μέρες
- πέραν του ενός έτους
Έσοδα από τόκους απομειωμένων δανείων
Τα έσοδα από τόκους δανείων και απαιτήσεων από πελάτες περιλαμβάνουν τόκο στο ανακτήσιμο ποσό των
απομειωμένων δανείων και απαιτήσεων από πελάτες ύψους €157.713 χιλ. (αντίστοιχη περίοδος 2015: €179.657
χιλ.).
63
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Πρόβλεψη για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες περιλαμβανομένων των δανείων και
απαιτήσεων από πελάτες που κατέχονται προς πώληση
Η κίνηση των προβλέψεων για απομείωση των δανείων και απαιτήσεων από πελάτες, περιλαμβανομένων των
δανείων και απαιτήσεων από πελάτες που κατέχονται προς πώληση, παρουσιάζεται στον πιο κάτω πίνακα:
30 Σεπτεμβρίου 2016
1 Ιανουαρίου
Κύπρος
Ελλάδα
Ρωσία
Άλλες χώρες
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
€000
3.731.750
33.833
195.017
232.833
4.193.433
∆ιάλυση θυγατρικών
-
-
-
(6.154)
(6.154)
Εξαγορά θυγατρικής
(8.577)
-
-
-
(8.577)
96.666
-
2.850
(3.627)
95.889
(718.967)
-
(62.228)
(18.186)
(799.381)
(110.353)
(518)
(468)
(529)
(111.868)
1.285
-
-
34
1.319
266.130
2.617
16.014
17.815
302.576
30 Σεπτεμβρίου
3.257.934
35.932
151.185
222.186
3.667.237
Απομείωση σε ατομική βάση
2.848.643
31.556
150.246
217.839
3.248.284
409.291
4.376
939
4.347
418.953
Συναλλαγματικές και άλλες
διαφορές
∆ιαγραφές απομειωμένων δανείων
και απαιτήσεων
∆εδουλευμένοι τόκοι απομειωμένων
δανείων και απαιτήσεων
Εισπράξεις από προηγουμένως
διαγραφέντα δάνεια
και απαιτήσεις
Επιβάρυνση για την περίοδο
(Σημ. 11)
Συλλογική απομείωση
64
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Πρόβλεψη για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες περιλαμβανομένων των δανείων και
απαιτήσεων από πελάτες που κατέχονται προς πώληση (συνέχεια)
30 Σεπτεμβρίου 2015
1 Ιανουαρίου
Κύπρος
Ελλάδα
Ρωσία
Άλλες χώρες
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
€000
2.867.345
9.275
415.894
195.334
3.487.848
-
-
(238.012)
-
(238.012)
66.423
-
4.729
2.028
73.180
(83.378)
6.329
-
77.049
-
(87.527)
(16.700)
(60.723)
(59.583)
(224.533)
(158.407)
(1.100)
-
(40)
(159.547)
2.561
-
-
3.916
6.477
550.786
13.230
33.400
31.385
628.801
-
-
42.665
-
42.665
30 Σεπτεμβρίου
3.157.803
11.034
197.953
250.089
3.616.879
Απομείωση σε ατομική βάση
2.555.450
11.034
197.732
242.941
3.007.157
602.353
-
221
7.148
609.722
Πώληση δραστηριοτήτων στη Ρωσία
Συναλλαγματικές και άλλες
διαφορές
Μεταφορά μεταξύ γεωγραφικών
τομέων
∆ιαγραφές απομειωμένων δανείων
και απαιτήσεων
∆εδουλευμένοι τόκοι απομειωμένων
δανείων και απαιτήσεων
Εισπράξεις από προηγουμένως
διαγραφέντα δάνεια
και απαιτήσεις
Επιβάρυνση για την περίοδο –
συνεχιζόμενες δραστηριότητες
(Σημ. 11)
Επιβάρυνση για την περίοδο - μη
συνεχιζόμενες δραστηριότητες
(Σημ. 8)
Συλλογική απομείωση
∆εν υπάρχουν δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες που κατέχονται προς πώληση στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 και 30
Σεπτεμβρίου 2015. Ο πιο πάνω πίνακας δεν περιλαμβάνει την πρόβλεψη για απομείωση χρηματοοικονομικών
εγγυήσεων και ανειλημμένων υποχρεώσεων που περιλαμβάνεται στα ‘∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και
λοιπές υποχρεώσεις’ (Σημ. 23).
Η ζημιά απομείωσης επιμετρείται ως η διαφορά μεταξύ της λογιστικής αξίας του δανείου και της παρούσας αξίας
των εκτιμημένων μελλοντικών ταμειακών ροών, περιλαμβανομένων ταμειακών ροών που μπορεί να προκύψουν
από εγγυήσεις και εμπράγματες εξασφαλίσεις.
Η λογιστική αξία του δανείου μειώνεται μέσω της χρήσης ενός λογαριασμού πρόβλεψης και το ποσό της ζημιάς
αναγνωρίζεται στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων.
∆άνεια μαζί με τις σχετικές
προβλέψεις τους, διαγράφονται όταν δεν υπάρχει ρεαλιστική προοπτική για μελλοντική ανάκτησή τους. Μέρος
των διαγραφών, περιλαμβανομένων μη συμβατικών διαγραφών, μπορεί επίσης να προκύψει όταν εκτιμάται ότι
δεν υπάρχει εφικτή προοπτική για ανάκτηση των μελλοντικών ταμειακών ροών. Επιπλέον οι διαγραφές μπορεί να
αντικατοπτρίζουν ενέργειες αναδιάρθρωσης με πελάτες που υπόκεινται στους όρους συμφωνίας και την
ικανοποιητική επίδοση.
65
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Πρόβλεψη για απομείωση δανείων και απαιτήσεων από πελάτες περιλαμβανομένων των δανείων και
απαιτήσεων από πελάτες που κατέχονται προς πώληση (συνέχεια)
Οι παραδοχές που έχουν γίνει αφορούν τις μελλοντικές αλλαγές στις αξίες ακινήτων, καθώς και το χρονικό
ορίζοντα της ρευστοποίησης της εξασφάλισης, το κόστος φορολογίας και τα έξοδα ανάκτησης και μετέπειτα
πώλησης της εξασφάλισης. Έχει χρησιμοποιηθεί ο ανάλογος δείκτης για τον υπολογισμό της τρέχουσας αγοραίας
αξίας των ακινήτων, ενώ έγιναν παραδοχές με βάση ένα μακροοικονομικό σενάριο για τις μελλοντικές αλλαγές
στις αξίες των ακινήτων. Το χρονικό πλαίσιο είσπραξης των εξασφαλίσεων ακινήτων έχει υπολογιστεί σε 3 έτη
κατά μέσο όρο, με εξαίρεση συγκεκριμένων περιπτώσεων όπου έχει χρησιμοποιηθεί μια διαφορετική περίοδος
βασισμένη σε συγκεκριμένα στοιχεία και περιστάσεις και για πελάτες της Υπηρεσίας Ανάκτησης Χρεών όπου έχει
χρησιμοποιηθεί περίοδος κατά μέσο όρο 6 χρόνων. Σύμφωνα με τις περί της Απομείωσης ∆ανείων και των
∆ιαδικασιών ∆ιενέργειας Προβλέψεων Οδηγίες 2014 και 2015 της ΚΤΚ, η συσσωρευμένη μέση μελλοντική
μεταβολή της αξίας των ακινήτων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έχει περιοριστεί στο μηδέν. Ο μέσος όρος
της μείωσης ρευστότητας και εξόδων πωλήσεων που χρησιμοποιήθηκε στον υπολογισμό των προβλέψεων είναι
10% της τρέχουσας αγοραίας αξίας των ακινήτων για εκείνες τις εξασφαλίσεις για τις οποίες η αξία τους
περιορίστηκε στο μηδέν και 10% της προβλεπόμενης αγοραίας αξίας των ακινήτων για εκείνες τις εξασφαλίσεις
για τις οποίες η αξία τους αναμένεται να μειωθεί.
Οποιεσδήποτε αλλαγές σε αυτές τις παραδοχές ή διαφορές μεταξύ των παραδοχών που έγιναν και των
πραγματικών αποτελεσμάτων θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντικές αλλαγές στα ποσά των απαιτούμενων
προβλέψεων για απομείωση δανείων και απαιτήσεων.
Ανάλυση ευαισθησίας
Το Συγκρότημα έχει προβεί σε ανάλυση ευαισθησίας σε συγκεκριμένες παραδοχές στην απομείωση δανείων
σχετικά με το δανειακό χαρτοφυλάκιο στην Κύπρο με ημερομηνία αναφοράς 30 Σεπτεμβρίου 2016. Η επίδραση
στις προβλέψεις για απομείωση δανείων και απαιτήσεων παρουσιάζεται πιο κάτω.
Αλλαγή στις παραδοχές προβλέψεων:
Αύξηση του χρονικού πλαισίου είσπραξης των εξασφαλίσεων από υποθήκες κατά 1 χρόνο (σε μέσο
όρο 4 χρόνων) για τους πελάτες που είχαν αξιολογηθεί σε συλλογική βάση, εξαιρουμένων των
πελατών στην Υπηρεσία Ανάκτησης Χρεών
Μείωση του χρονικού πλαισίου είσπραξης των εξασφαλίσεων από υποθήκες κατά 1 χρόνο (σε μέσο
όρο 2 χρόνων) για τους πελατών που είχαν αξιολογηθεί σε συλλογική βάση, εξαιρουμένων των
πελατών στην Υπηρεσία Ανάκτησης Χρεών
Μείωση του πραγματικού ανακτήσιμου ποσού των εξασφαλίσεων πελατών που αξιολογήθηκαν σε
ατομική βάση με αναγνωρισμένη ζημιά απομείωσης και όλων των πελατών στην Υπηρεσία
Ανάκτησης Χρεών κατά 5% σε σύγκριση με το αναμενόμενο ανακτήσιμο ποσό που εφαρμόστηκε
στους υπολογισμούς προβλέψεων
Μείωση του πραγματικού ανακτήσιμου ποσού των εξασφαλίσεων πελατών που αξιολογήθηκαν σε
ατομική βάση με αναγνωρισμένη ζημιά απομείωσης και όλων των πελατών στην Υπηρεσία
Ανάκτησης Χρεών κατά 10% σε σύγκριση με το αναμενόμενο ανακτήσιμο ποσό που εφαρμόστηκε
στους υπολογισμούς προβλέψεων
Αύξηση του πραγματικού ανακτήσιμου ποσού των εξασφαλίσεων πελατών που αξιολογήθηκαν σε
ατομική βάση με αναγνωρισμένη ζημιά απομείωσης και όλων των πελατών στην Υπηρεσία
Ανάκτησης Χρεών κατά 5% σε σύγκριση με το αναμενόμενο ανακτήσιμο ποσό που εφαρμόστηκε
στους υπολογισμούς προβλέψεων
Αύξηση του πραγματικού ανακτήσιμου ποσού των εξασφαλίσεων πελατών που αξιολογήθηκαν σε
ατομική βάση με αναγνωρισμένη ζημιά απομείωσης και όλων των πελατών στην Υπηρεσία
Ανάκτησης Χρεών κατά 10% σε σύγκριση με το αναμενόμενο ανακτήσιμο ποσό που εφαρμόστηκε
στους υπολογισμούς προβλέψεων
Αύξηση του χρονικού πλαισίου είσπραξης των εξασφαλίσεων κατά 1 χρόνο και μείωση
ρευστοποίησης κατά 20%, πελατών που έχουν αξιολογηθεί ατομικά για απομείωση και με
αναγνωρισμένη ζημιά απομείωσης και πελατών που έχουν αξιολογηθεί συλλογικά για απομείωση
Μείωση του χρονικού πλαισίου είσπραξης των εξασφαλίσεων κατά 1 χρόνο και αύξηση
ρευστοποίησης κατά 20%, σε πελάτες που έχουν αξιολογηθεί ατομικά για απομείωση και με
αναγνωρισμένη ζημιά απομείωσης και σε πελάτες που έχουν αξιολογηθεί συλλογικά για απομείωση
66
Αύξηση/(μείωση)
στις προβλέψεις
απομείωσης δανείων
και απαιτήσεων
€000
27.557
(25.170)
108.175
217.377
(106.829)
(211.926)
70.061
(67.161)
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Ρυθμίσεις
Τα ρυθμιστικά μέτρα προκύπτουν στις περιπτώσεις στις οποίες ο πελάτης θεωρείται ότι δεν είναι σε θέση να
ανταποκριθεί στους όρους και τις προϋποθέσεις της σύμβασης λόγω οικονομικών δυσκολιών. Λαμβάνοντας
υπόψη αυτές τις δυσκολίες, το Συγκρότημα αποφασίζει να τροποποιήσει τους όρους της σύμβασης
παραχωρώντας στον πελάτη τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει το χρέος ή να αναχρηματοδοτήσει τη σύμβαση, είτε
μερικώς, είτε συνολικά.
Η πρακτική της επέκτασης ρυθμιστικών μέτρων συνιστά είτε προσωρινή είτε μόνιμη παραχώρηση συγκατάβασης
στον πελάτη. Η παραχώρηση μπορεί να περιλαμβάνει την αναδιάρθρωση των συμβατικών όρων του δανείου ή
την πληρωμή με κάποια μορφή εκτός από μετρητά, όπως μια διευθέτηση όπου ο δανειολήπτης μεταφέρει
δεσμευμένες εξασφαλίσεις στο Συγκρότημα. Ως εκ τούτου, αποτελεί μια αντικειμενική ένδειξη απομείωσης και
απαιτείται όπως αξιολογηθεί το ενδεχόμενο απομείωσης του δανείου.
Τροποποιήσεις σε δάνεια και απαιτήσεις που δεν επηρεάζουν διευθετήσεις σε πληρωμές, όπως η αναδιάρθρωση
των εξασφαλίσεων ή ασφαλιστικών διευθετήσεων, δε θεωρούνται επαρκείς για την ένδειξη απομείωσης καθώς
από μόνες τους δεν αποτελούν απαραίτητα ένδειξη πιστωτικών δυσκολιών που να επηρεάζουν την ικανότητα
πληρωμής.
∆άνεια και απαιτήσεις που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης θεωρούνται όλα τα δάνεια για τα οποία το Συγκρότημα
έχει προβεί σε τροποποίηση του προγράμματος αποπληρωμής (πρόβλεψη περιόδου χάριτος, αναστολή καταβολής
μίας ή περισσότερων δόσεων, μείωση του ποσού της δόσης και/ή διαγραφή καθυστερημένων δόσεων κεφαλαίου
ή τόκου) και τρεχούμενοι λογαριασμοί/παρατραβήγματα των οποίων το όριο έχει αυξηθεί με αποκλειστικό σκοπό
την κάλυψη της υπέρβασης.
Ένας λογαριασμός για να πληροί τις προϋποθέσεις για αναδιάρθρωση πρέπει να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια
περιλαμβανομένου του κριτηρίου βιωσιμότητας της επιχείρησης του πελάτη. Ο βαθμός στον οποίο το
Συγκρότημα προβαίνει σε αναδιάρθρωση λογαριασμών με βάση το πλαίσιο των υφιστάμενων πολιτικών του
μπορεί να ποικίλει ανάλογα με την άποψή του για τις επικρατούσες οικονομικές συνθήκες και άλλους παράγοντες
που μπορεί να αλλάξουν από χρόνο σε χρόνο. Επιπλέον, εξαιρέσεις από τις πολιτικές και τις πρακτικές μπορεί να
γίνουν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις λόγω νομοθετικών ή κανονιστικών συμφωνιών ή εντολών.
Οι ρυθμίσεις μπορεί να περιλαμβάνουν μέτρα για την αναδιάρθρωση της επιχείρησης του δανειολήπτη
(λειτουργική αναδιάρθρωση) και/ή μέτρα για την αναδιάρθρωση χρηματοδότησης (χρηματοοικονομική
αναδιάρθρωση) του δανειολήπτη.
Οι επιλογές αναδιάρθρωσης δύναται να είναι βραχυπρόθεσμου ή μακροπρόθεσμου χαρακτήρα ή συνδυασμός των
δυο. Το Συγκρότημα έχει αναπτύξει και διαδώσει βιώσιμες λύσεις αναδιάρθρωσης, οι οποίες είναι κατάλληλες για
το δανειολήπτη και αποδεκτές από το Συγκρότημα.
Βραχυπρόθεσμες αναδιαρθρώσεις ορίζονται ως οι λύσεις αναδιάρθρωσης με διάρκεια αποπληρωμής μικρότερη
των δύο ετών. Στις περιπτώσεις δανείων για κατασκευή εμπορικών ακινήτων και για τη χρηματοδότηση έργων
(project finance), η διάρκεια βραχυπρόθεσμων σχεδίων αναδιάρθρωσης δεν δύναται να υπερβεί τον ένα χρόνο.
Οι βραχυπρόθεσμες λύσεις αναδιαρθρώσεων μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

Μόνο τόκοι: κατά τη διάρκεια μίας καθορισμένης βραχυπρόθεσμης περιόδου, καταβάλλεται μόνο ο τόκος
των πιστωτικών διευκολύνσεων και δεν γίνεται καμία αποπληρωμή κεφαλαίου.

Μειωμένες πληρωμές: μείωση του ποσού των δόσεων αποπληρωμής για μια καθορισμένη βραχυπρόθεσμη
περίοδο, προκειμένου να προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση ταμειακών ροών του δανειολήπτη.

Κεφαλαιοποίηση καθυστερήσεων ή/και τόκων: η κεφαλαιοποίηση των καθυστερήσεων ή/και των
δεδουλευμένων τόκων, δηλαδή απάλειψη των καθυστερημένων οφειλών και κεφαλαιοποίηση των μη
καταβληθέντων τόκων για αποπληρωμή βάσει του αναθεωρημένου προγράμματος.

Περίοδος χάριτος: συμφωνία που επιτρέπει στο δανειολήπτη καθορισμένη καθυστέρηση αναφορικά με την
εκπλήρωση των υποχρεώσεων αποπληρωμής συνήθως σε σχέση με το κεφάλαιο.

Μείωση επιτοκίου: μόνιμη ή προσωρινή μείωση του επιτοκίου (σταθερού ή κυμαινόμενου) σε ένα δίκαιο και
εφικτό επιτόκιο.
67
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
Ρυθμίσεις (συνέχεια)
Οι μακροπρόθεσμες λύσεις αναδιαρθρώσεων μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

Παράταση της διάρκειας αποπληρωμής: παράταση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου, η οποία
επιτρέπει τη μείωση του ποσού των δόσεων με την επέκταση των αποπληρωμών σε μεγαλύτερη περίοδο.

Πρόσθετη εξασφάλιση: όταν λαμβάνονται πρόσθετα βάρη επί των μη βεβαρημένων περιουσιακών στοιχείων
ως επιπρόσθετη εξασφάλιση από το δανειολήπτη, προκειμένου να αντισταθμιστεί ο υψηλότερος κίνδυνος
έκθεσης και ως μέρος της διαδικασίας αναδιάρθρωσης.

Ρύθμιση των κυρώσεων σε δανειακές συμβάσεις: προσωρινή ή μόνιμη κατάργηση κυρώσεων για
παραβιάσεις συμβατικών όρων σε δανειακές συμβάσεις.

Επαναπρογραμματισμός των πληρωμών: το υφιστάμενο συμβατικό πρόγραμμα αποπληρωμής προσαρμόζεται
σε ένα νέο βιώσιμο πρόγραμμα αποπληρωμής το οποίο βασίζεται σε μία ρεαλιστική εκτίμηση, των
τρέχουσων και προβλεπόμενων, ταμειακών ροών του δανειολήπτη.

Ενίσχυση των υφιστάμενων εξασφαλίσεων: μία λύση αναδιάρθρωσης μπορεί για παράδειγμα να συνεπάγεται
τη δέσμευση επιπρόσθετων εξασφαλίσεων, προκειμένου να αποζημιωθεί για τη μείωση στα επιτόκια ή για να
σταθμιστούν τα πλεονεκτήματα που ο δανειολήπτης λαμβάνει από την αναδιάρθρωση.

Νέες πιστωτικές διευκολύνσεις: δύναται να χορηγηθούν νέες πιστωτικές διευκολύνσεις ως μέρος της
συμφωνίας αναδιάρθρωσης, οι οποίες μπορεί να συνεπάγονται τη δέσμευση πρόσθετων εξασφαλίσεων και
στις περιπτώσεις διευθετήσεων μεταξύ πιστωτών, την εισαγωγή όρων προκειμένου να αντισταθμιστεί ο
πρόσθετος κίνδυνος που αναλαμβάνει το Συγκρότημα παρέχοντας νέα χρηματοδότηση σε δανειολήπτη που
παρουσιάζει οικονομικές δυσκολίες.

Ενοποίηση χορηγήσεων: ενοποίηση αριθμού ανοιγμάτων σε ένα δάνειο, ή σε ένα περιορισμένο αριθμό
δανείων.

Συμφωνίες ανταλλαγής χρέους με μετοχικό κεφάλαιο (Debt/equity swaps): μέρος του χρέους μετατρέπεται
σε μετοχικό κεφάλαιο το οποίο λαμβάνεται από το Συγκρότημα, ώστε το υπόλοιπο του χρέους να
προσαρμόζεται στο σωστό μέγεθος βάση των ταμειακών ροών του δανειολήπτη για να επιτρέψει στο
Συγκρότημα να εισπράξει το λαβείν του από την αποπληρωμή της προσαρμοσμένης χορήγησης και την
ενδεχόμενη πώληση του μετοχικού κεφαλαίου στην εταιρία. Η λύση αυτή θα πρέπει να χρησιμοποιείται
μόνο σε απομακρυσμένες περιπτώσεις και μόνο όταν έχουν εξαντληθεί όλες οι άλλες προσπάθειες για
αναδιάρθρωση και μετά που διασφαλίζεται η συμμόρφωση με τη νομοθεσία περί πιστωτικών ιδρυμάτων.

Συμφωνίες ανταλλαγής χρέους με περιουσιακά στοιχεία (Debt/asset swaps): Συμφωνία μεταξύ του
Συγκροτήματος και του δανειολήπτη για την οικειοθελή πώληση του εξασφαλισμένου περιουσιακού
στοιχείου για την μερική ή ολική αποπληρωμή του δανείου. Το περιουσιακό στοιχείο μπορεί να αποκτηθεί
από το Συγκρότημα και οποιοδήποτε υπόλοιπο δανείου να αναδιαρθρωθεί με ένα κατάλληλο σχέδιο
αποπληρωμής με βάση την επανεξετασμένη ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη.

∆ιαγραφή χρεών: ακύρωση μέρους ή του συνολικού ποσού χορηγήσεων που παραμένει ανεξόφλητο από το
δανειολήπτη. Το Συγκρότημα εφαρμόζει τη διαγραφή χρεών (debt forgiveness) μόνο σαν τελευταία επιλογή
και σε σπάνιες περιπτώσεις, αφού λάβει υπόψη τη δυνατότητα αποπληρωμής του πελάτη στο χρονικό
πλαίσιο που συμφωνήθηκε και την πιθανότητα η διαγραφή να οδηγήσει σε ηθικό κίνδυνο (moral hazard).

∆ιαχωρισμός και πάγωμα: το χρέος του πελάτη διαχωρίζεται σε βιώσιμο και μη βιώσιμο μέρος. Το βιώσιμο
μέρος αναδιαρθρώνεται και συνεχίζει να λειτουργεί. Το μη βιώσιμο μέρος ‘παγώνεται’ για την περίοδο της
αναδιάρθρωσης του βιώσιμου μέρους. Στην λήξη της αναδιάρθρωσης, το παγωμένο μέρος είτε διαγράφεται
κατά αναλογία (βασισμένο πάνω στην πραγματική αποπληρωμή του βιώσιμου μέρους) ή αναδιαρθρώνεται.
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης
Οι παρακάτω πίνακες δείχνουν τα δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες του Συγκροτήματος που έχουν τύχει
αναδιάρθρωσης ανά κλάδο δραστηριότητας, γεωγραφική περιοχή και πιστωτική ποιοτική κατάταξη, καθώς και τις
προβλέψεις για απομείωση και τις εμπράγματες εξασφαλίσεις που κατέχονται για τα δάνεια που έχουν τύχει
αναδιάρθρωσης.
68
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης (συνέχεια)
30 Σεπτεμβρίου 2016
1 Ιανουαρίου
Νέα δάνεια και απαιτήσεις που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης
μέσα στην περίοδο
Περιουσιακά στοιχεία που δεν τυγχάνουν πλέον
αναδιάρθρωσης (περιλαμβανομένων αποπληρωμών)
∆ιαγραφές δανείων και απαιτήσεων που έχουν τύχει
αναδιάρθρωσης
∆εδουλευμένοι τόκοι δανείων και απαιτήσεων που έχουν τύχει
αναδιάρθρωσης
Συναλλαγματικές διαφορές
30 Σεπτεμβρίου
Κύπρος
Ελλάδα
Ρωσία
€000
€000
€000
Ηνωμένο
Βασίλειο
€000
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
8.391.624
24.865
138.376
116.232
119.185
8.790.282
847.572
-
-
50.106
18.216
915.894
(1.116.866)
(46)
(73.479)
(44.860)
(1.409)
(1.236.660)
(557.524)
-
-
(273)
(188)
(557.985)
257.443
24
879
509
981
259.836
723
-
13.658
(14.184)
1.596
1.793
7.822.972
24.843
79.434
107.530
138.381
8.173.160
7.024.847
75.778
234.659
136.421
184.585
7.656.290
-
-
(118.313)
-
-
(118.313)
2.189.524
-
24.097
32.695
-
2.246.316
(1.125.219)
(35.927)
-
(66.606)
(32.396)
(1.260.148)
(80.896)
(16.700)
-
-
(33.888)
(131.484)
337.231
1.714
10.424
5.538
1.687
356.594
46.137
-
(12.491)
8.184
(803)
41.027
8.391.624
24.865
138.376
116.232
119.185
8.790.282
31 ∆εκεμβρίου 2015
1 Ιανουαρίου
Πώληση δραστηριοτήτων στην Ρωσία
Νέα δάνεια και απαιτήσεις που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης
μέσα στο έτος
Περιουσιακά στοιχεία που δεν τυγχάνουν πλέον
αναδιάρθρωσης (περιλαμβανομένων αποπληρωμών)
∆ιαγραφές δανείων και απαιτήσεων που έχουν τύχει
αναδιάρθρωσης
∆εδουλευμένοι τόκοι δανείων και απαιτήσεων που έχουν τύχει
αναδιάρθρωσης
Συναλλαγματικές διαφορές
31 ∆εκεμβρίου
Η κατηγοριοποίηση των δανείων ως δάνεια που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης διακόπτεται όταν πληρούνται όλα τα απαιτούμενα κριτήρια της ΕΑΤ για διακοπή της
ταξινόμησης ως ρυθμιζόμενα δάνεια. Αυτά παρατίθενται στις αναφορές βάσει των Εκτελεστικών Τεχνικών Προτύπων (ΕΤΠ) της ΕΑΤ σχετικά με τις αναδιαρθρώσεις και
τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα.
69
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης (συνέχεια)
Ποιότητα χαρτοφυλακίου
30 Σεπτεμβρίου 2016
Κύπρος
Ελλάδα
Ρωσία
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Ενήμερα
4.201.642
-
-
88.523
57.143
4.347.308
Σε καθυστέρηση αλλά όχι απομειωμένα
1.338.359
-
763
16.307
1.193
1.356.622
Απομειωμένα
2.282.971
24.843
78.671
2.700
80.045
2.469.230
7.822.972
24.843
79.434
107.530
138.381
8.173.160
Ενήμερα
3.636.868
-
-
84.829
60.182
3.781.879
Σε καθυστέρηση αλλά όχι απομειωμένα
1.591.934
-
699
29.229
297
1.622.159
Απομειωμένα
3.162.822
24.865
137.677
2.174
58.706
3.386.244
8.391.624
24.865
138.376
116.232
119.185
8.790.282
31 ∆εκεμβρίου 2015
70
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης (συνέχεια)
Εύλογη αξία των εξασφαλίσεων
30 Σεπτεμβρίου 2016
Κύπρος
Ρωσία
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
€000
Ενήμερα
3.939.511
-
78.385
55.585
4.073.481
Σε καθυστέρηση αλλά όχι απομειωμένα
1.132.586
763
5.948
1.193
1.140.490
Απομειωμένα
1.910.007
48.233
2.582
23.077
1.983.899
6.982.104
48.996
86.915
79.855
7.197.870
Ενήμερα
3.360.868
-
84.722
59.930
3.505.520
Σε καθυστέρηση αλλά όχι απομειωμένα
1.407.575
696
29.182
178
1.437.631
Απομειωμένα
2.709.602
49.297
1.668
39.696
2.800.263
7.478.045
49.993
115.572
99.804
7.743.414
31 ∆εκεμβρίου 2015
Η εύλογη αξία των εξασφαλίσεων που παρουσιάζεται πιο πάνω υπολογίστηκε με βάση το βαθμό στον οποίο η εξασφάλιση μετριάζει τον πιστωτικό κίνδυνο.
71
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης (συνέχεια)
Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου
30 Σεπτεμβρίου 2016
Κύπρος
Ελλάδα
Ρωσία
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Ανά κλάδο της οικονομίας
Εμπόριο
687.798
-
32.926
263
2.749
723.736
Βιομηχανία
215.966
-
15.154
-
1.263
232.383
Ξενοδοχεία και εστιατόρια
641.591
-
-
10.354
5.586
657.531
Κατασκευές
1.715.863
-
8.558
10.641
24.826
1.759.888
Ακίνητα
1.117.031
-
-
63.375
103.335
1.283.741
Ιδιώτες
2.636.370
-
-
1.164
59
2.637.593
Επαγγελματικές και άλλες υπηρεσίες
462.285
-
22.796
11.661
-
496.742
Λοιποί κλάδοι
346.068
24.843
-
10.072
563
381.546
7.822.972
24.843
79.434
107.530
138.381
8.173.160
Μεγάλες επιχειρήσεις
3.688.889
24.843
74.349
90.803
136.892
4.015.776
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
1.714.074
-
5.085
15.633
1.430
1.736.222
1.762.968
-
-
-
-
1.762.968
575.808
-
-
1.094
59
576.961
73.372
-
-
-
-
73.372
7.861
-
-
-
-
7.861
7.822.972
24.843
79.434
107.530
138.381
8.173.160
Ανά πελατειακό τομέα
Ιδιώτες
- στεγαστικά
- καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες
και λοιπά
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
∆ιαχείριση περιουσίας
72
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης (συνέχεια)
Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου (συνέχεια)
30 Σεπτεμβρίου 2016
Κύπρος
Ελλάδα
Ρωσία
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Ανά πελατειακό τομέα υφιστάμενης
διαχείρισης του πελάτη
Μεγάλες επιχειρήσεις
680.604
24.843
74.349
90.803
136.710
1.007.309
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
504.087
-
5.085
15.633
1.430
526.235
1.608.603
-
-
-
-
1.608.603
464.934
-
-
1.094
59
466.087
1.550.820
-
-
-
182
1.551.002
- επιχειρήσεις
892.412
-
-
-
-
892.412
- μικρομεσαίες επιχειρήσεις
814.471
-
-
-
-
814.471
- μεγάλες επιχειρήσεις
565.053
-
-
-
-
565.053
- μικρομεσαίες επιχειρήσεις
395.516
-
-
-
-
395.516
- στεγαστικά
154.365
-
-
-
-
154.365
- λοιπά καταναλωτικά
110.874
-
-
-
-
110.874
73.372
-
-
-
-
73.372
7.861
-
-
-
-
7.861
7.822.972
24.843
79.434
107.530
138.381
8.173.160
Ιδιώτες
- στεγαστικά
- καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες και λοιπά
Αναδιαρθρώσεις χρεών
- μεγάλες επιχειρήσεις
Ανακτήσεις χρεών
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
∆ιαχείριση περιουσίας
73
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης (συνέχεια)
Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου (συνέχεια)
31 ∆εκεμβρίου 2015
Κύπρος
Ελλάδα
Ρωσία
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Ανά κλάδο της οικονομίας
Εμπόριο
707.105
-
31.580
-
2.936
741.621
Βιομηχανία
282.449
-
14.207
136
1.258
298.050
Ξενοδοχεία και εστιατόρια
743.585
-
-
7.072
6.196
756.853
Κατασκευές
2.155.778
-
8.081
14.862
2.444
2.181.165
Ακίνητα
1.069.156
-
-
59.190
82.739
1.211.085
Ιδιώτες
2.526.554
-
-
4.393
153
2.531.100
Επαγγελματικές και άλλες υπηρεσίες
584.836
-
84.508
19.517
22.697
711.558
Λοιποί κλάδοι
322.161
24.865
-
11.062
762
358.850
8.391.624
24.865
138.376
116.232
119.185
8.790.282
Μεγάλες επιχειρήσεις
4.368.307
24.865
133.932
99.603
116.385
4.743.092
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
1.720.453
-
4.444
12.519
2.647
1.740.063
1.685.668
-
-
-
-
1.685.668
568.986
-
-
4.110
153
573.249
42.481
-
-
-
-
42.481
5.729
-
-
-
-
5.729
8.391.624
24.865
138.376
116.232
119.185
8.790.282
Ανά πελατειακό τομέα
Ιδιώτες
- στεγαστικά
- καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες
και λοιπά
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
∆ιαχείριση περιουσίας
74
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης (συνέχεια)
Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου (συνέχεια)
31 ∆εκεμβρίου 2015 (επαναπαρουσίαση)
Κύπρος
Ελλάδα
Ρωσία
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Ανά πελατειακό τομέα υφιστάμενης
διαχείρισης του πελάτη
Μεγάλες επιχειρήσεις
647.785
24.865
133.932
99.603
115.639
1.021.824
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
550.664
-
4.444
12.519
2.647
570.274
1.562.149
-
-
-
-
1.562.149
468.368
-
-
4.110
153
472.631
- μεγάλες επιχειρήσεις
1.768.782
-
-
-
626
1.769.408
- επιχειρήσεις
1.272.086
-
-
-
-
1.272.086
798.010
-
-
-
-
798.010
- μεγάλες επιχειρήσεις
679.654
-
-
-
120
679.774
- μικρομεσαίες επιχειρήσεις
371.779
-
-
-
-
371.779
- στεγαστικά
123.519
-
-
-
-
123.519
- λοιπά καταναλωτικά
100.618
-
-
-
-
100.618
42.481
-
-
-
-
42.481
5.729
-
-
-
-
5.729
8.391.624
24.865
138.376
116.232
119.185
8.790.282
Ιδιώτες
- στεγαστικά
- καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες και λοιπά
Αναδιαρθρώσεις χρεών
- μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Ανακτήσεις χρεών
∆ιεθνείς τραπεζικές εργασίες
∆ιαχείριση περιουσίας
75
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
27.
∆ιαχείριση κινδύνων - Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια)
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης (συνέχεια)
Προβλέψεις για απομείωση
30 Σεπτεμβρίου 2016
Κύπρος
Ελλάδα
Ρωσία
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ρουμανία
Σύνολο
€000
€000
€000
€000
€000
€000
Απομείωση σε ατομική βάση
952.015
24.843
60.041
1.852
56.235
1.094.986
Συλλογική απομείωση
202.206
-
378
303
1.613
204.500
1.154.221
24.843
60.419
2.155
57.848
1.299.486
1.144.475
22.966
113.177
1.396
35.694
1.317.708
207.106
-
49
266
1.813
209.234
1.351.581
22.966
113.226
1.662
37.507
1.526.942
31 ∆εκεμβρίου 2015
Απομείωση σε ατομική βάση
Συλλογική απομείωση
76
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
28.
∆ιαχείριση κινδύνων – Κίνδυνος αγοράς
Ο κίνδυνος αγοράς είναι ο κίνδυνος που προκύπτει από τυχόν αρνητικές μεταβολές στις τιμές αγοράς από
αλλαγές στα επιτόκια, στις τιμές συναλλάγματος και στις τιμές αξιών. Το τμήμα Κινδύνου Αγοράς είναι υπεύθυνο
για την παρακολούθηση του κινδύνου που προκύπτει από αυτές τις αλλαγές με στόχο την ελαχιστοποίηση της
επίδρασης στα κέρδη και τα κεφάλαια. Το τμήμα παρακολουθεί επίσης τον κίνδυνο ρευστότητας και τον
πιστωτικό κίνδυνο με αντισυμβαλλόμενους και χώρες. Το τμήμα Κινδύνου Αγοράς είναι υπεύθυνο για την
παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τις διάφορες πολιτικές και διαδικασίες που αφορούν τον κίνδυνο αγοράς.
Κίνδυνος επιτοκίων
Ο κίνδυνος επιτοκίων είναι ο κίνδυνος η εύλογη αξία των μελλοντικών ταμειακών ροών ενός
χρηματοοικονομικού μέσου να παρουσιάσει διακυμάνσεις εξαιτίας μεταβολών στα επιτόκια της αγοράς. Ο
κίνδυνος επιτοκίων προκύπτει κυρίως λόγω του ετεροχρονισμού στην αναπροσαρμογή των επιτοκίων σε
περιουσιακά στοιχεία, υποχρεώσεις και στοιχεία εκτός ισολογισμού.
Συναλλαγματικός κίνδυνος
Ο συναλλαγματικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος η εύλογη αξία των μελλοντικών ταμειακών ροών ενός
χρηματοοικονομικού μέσου να παρουσιάσει διακυμάνσεις λόγω μεταβολών στις ισοτιμίες ξένου συναλλάγματος.
Κίνδυνος τιμών
Κίνδυνος από μεταβολές στις τιμές των μετοχών
Ο κίνδυνος ζημιών από μεταβολές στις τιμές των μετοχών προκύπτει από δυσμενείς μεταβολές στις τιμές των
επενδύσεων σε μετοχές που κατέχει το Συγκρότημα.
Κίνδυνος από μεταβολές στις τιμές των ομολόγων
Ο κίνδυνος από μεταβολές στις τιμές των ομολόγων είναι ο κίνδυνος ζημιάς ως αποτέλεσμα δυσμενών
μεταβολών στις τιμές των ομολόγων που έχει στην κατοχή του το Συγκρότημα. Οι τιμές των ομολόγων
μεταβάλλονται όταν αλλάξει ο πιστωτικός κίνδυνος του εκδότη και/ή όταν αλλάξει το επιτόκιο για τους τίτλους
σταθερού επιτοκίου. Το Συγκρότημα επενδύει σημαντικό μέρος των ρευστών περιουσιακών του στοιχείων σε
ομόλογα, εκδομένα κυρίως από κυβερνήσεις και τράπεζες.
Το Συγκρότημα θεωρεί ότι το προφίλ του κινδύνου αγοράς παρέμεινε όμοιο με εκείνο που επικρατούσε στις 31
∆εκεμβρίου 2015, όπως παρουσιάζεται στη Σημείωση 45 των Ετήσιων Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων
για το έτος 2015.
29.
∆ιαχείριση κινδύνων - Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης
Ο κίνδυνος ρευστότητας προκύπτει από την πιθανή αδυναμία του Συγκροτήματος να αποπληρώσει πλήρως ή
έγκαιρα τις τρέχουσες και μελλοντικές υποχρεώσεις του. Στον κίνδυνο αυτό περιλαμβάνεται και η πιθανότητα το
Συγκρότημα να χρειαστεί χρηματοδότηση σε υψηλότερα επιτόκια ή να πωλήσει περιουσιακά στοιχεία με έκπτωση
για να αποπληρώσει πλήρως και έγκαιρα τις υποχρεώσεις του.
Αντικατοπτρίζει την πιθανότητα οι εισερχόμενες και εξερχόμενες πληρωμές να μην αντιστοιχούν μεταξύ τους και
λαμβάνει υπόψη τις μη αναμενόμενες καθυστερήσεις στις αποπληρωμές ή απροσδόκητα υψηλές εκροές. Ο
κίνδυνος ρευστότητας περιλαμβάνει επίσης τον κίνδυνο μη αναμενόμενων αυξήσεων στο κόστος
χρηματοδότησης του χαρτοφυλακίου των περιουσιακών στοιχείων και τον κίνδυνο μη ρευστοποίησης μιας θέσης
σε σωστό χρονικό πλαίσιο, με λογικούς όρους.
Για να περιοριστεί αυτός ο κίνδυνος, η διοίκηση στοχεύει στην επίτευξη διαφοροποιημένων πηγών
χρηματοδότησης πέραν από την κύρια καταθετική βάση του Συγκροτήματος, και έχει υιοθετήσει μια πολιτική
διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων με κύριο γνώμονα τη ρευστότητα και την παρακολούθηση των ταμειακών
ροών και της ρευστότητας σε καθημερινή βάση. Το Συγκρότημα έχει αναπτύξει διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου
και σχέδια έκτακτης ανάγκης για τη διαχείριση του κινδύνου ρευστότητας. Αυτές περιλαμβάνουν την εκτίμηση
των αναμενόμενων ταμειακών ροών και της διαθεσιμότητας εξασφαλίσεων που θα μπορούσαν να
χρησιμοποιηθούν για την εξασφάλιση επιπλέον χρηματοδότησης, εάν απαιτηθεί.
77
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
29.
∆ιαχείριση κινδύνων - Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης (συνέχεια)
∆ιοίκηση και δομή
Το ∆ιοικητικό Συμβούλιο καθορίζει την πολιτική διάθεσης ανάληψης κινδύνων ρευστότητας του Συγκροτήματος
ως το επίπεδο κινδύνου στο οποίο πρέπει να λειτουργεί το Συγκρότημα.
Το ∆ιοικητικό Συμβούλιο, μέσω της Επιτροπής ∆ιαχείρισης Κινδύνων, εγκρίνει την Πολιτική ∆ιαχείρισης
Ρευστότητας και επανεξετάζει, σχεδόν σε κάθε συνεδρίαση, την κατάσταση ρευστότητας του Συγκροτήματος.
Επίσης παρέχεται πληροφόρηση για τις εισροές/εκροές.
Η επιτροπή ALCO είναι υπεύθυνη για να καθορίζει τις πολιτικές για αποτελεσματική διαχείριση και
παρακολούθηση της ρευστότητας στο Συγκρότημα. Παρακολουθεί επίσης τη θέση ρευστότητας των κύριων
τραπεζικών μονάδων τουλάχιστον σε μηνιαία βάση. Η επιτροπή ALCO της Bank of Cyprus UK Ltd είναι υπεύθυνη
για την παρακολούθηση της θέσης ρευστότητας της μονάδας και για τον έλεγχο συμμόρφωσης με τις
εγκεκριμένες πολιτικές. ∆εδομένης της τρέχουσας θέσης ρευστότητας της Εταιρίας, η επιτροπή ΑLCO θεωρεί την
παρακολούθηση των ρευστών διαθέσιμων και των ταμειακών εισροών/εκροών της Εταιρίας στην Κύπρο, ως
υψίστης σημασίας.
Η Υπηρεσία ∆ιαχείρισης ∆ιαθεσίμων Συγκροτήματος είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση της ρευστότητας σε επίπεδο
Συγκροτήματος και για την επίβλεψη των δραστηριοτήτων της τραπεζικής μονάδας κάθε χώρας, για τη
διασφάλιση της συμμόρφωσης με εσωτερικές και εποπτικές πολιτικές αναφορικά με τη ρευστότητα και για την
παροχή καθοδήγησης ως προς τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται αναφορικά με τις ανάγκες ρευστότητας.
Μεσοπρόθεσμος στόχος της κάθε μονάδας είναι να διαχειρίζεται τη ρευστότητα της και να χρηματοδοτεί τις δικές
της ανάγκες. Η Υπηρεσία ∆ιαχείρισης ∆ιαθεσίμων Συγκροτήματος αξιολογεί σε συνεχή βάση και ενημερώνει σε
τακτά χρονικά διαστήματα την επιτροπή ALCO για την επάρκεια των ρευστών διαθεσίμων και προβαίνει σε
ενέργειες για ενίσχυση της ρευστότητας του Συγκροτήματος.
Η ρευστότητα παρακολουθείται επίσης σε ημερήσια βάση από το τμήμα Κινδύνου Αγοράς, ένα ανεξάρτητο τμήμα,
υπεύθυνο για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης της κάθε μονάδας χωριστά, καθώς και του Συγκροτήματος
στο σύνολό του, με τους εσωτερικούς κανονισμούς και όρια, καθώς και τα όρια που θέτουν οι εποπτικές αρχές
στις χώρες όπου δραστηριοποιείται το Συγκρότημα. Το τμήμα Κινδύνου Αγοράς ενημερώνει τουλάχιστον
μηνιαίως την επιτροπή ALCO για την εποπτική θέση ρευστότητας των διαφόρων μονάδων του Συγκροτήματος.
Επίσης παρουσιάζει τα αποτελέσματα των ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων στην επιτροπή ALCO
τουλάχιστον σε τριμηνία βάση.
Η ρευστότητα ελέγχεται και διευθύνεται σε συνεχή βάση μέσω:
(i) ∆ιάθεση ανάληψης κινδύνου: συστάθηκε ομάδα διάθεσης ανάληψης κινδύνου Συγκροτήματος σε
συνδυασμό με τα κατάλληλα όρια για τη διαχείριση όλων των κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων των
κινδύνων ρευστότητας.
(ii) Πολιτική ρευστότητας: καθορίζει τις αρμοδιότητες για τη διαχείριση του κινδύνου ρευστότητας καθώς και το
πλαίσιο και τα όρια.
(iii) Όρια ρευστότητας: μια σειρά από εσωτερικά και ρυθμιστικά όρια παρακολουθούνται σε ημερήσια, μηνιαία
και τριμηνιαία βάση. Έχει εισηχθεί ένα σύστημα φωτεινού σηματοδότη (RAG), προκειμένου να εντοπίσει
περιπτώσεις επιδείνωσης των δεικτών, όπου ισχύει.
(iv) ∆είκτες έγκαιρης προειδοποίησης: παρακολούθηση μιας σειράς δεικτών της αγοράς για τα πρώτα σημάδια
του κινδύνου ρευστότητας στην αγορά ή ειδικά για το Συγκρότημα. Αυτοί είναι σχεδιασμένοι για να
εντοπίσουν την εμφάνιση αυξημένου κίνδυνου ρευστότητας για να μεγιστοποιήσουν το διαθέσιμο χρόνο για
την εκτέλεση των κατάλληλων περιοριστικών μέτρων.
(v) Σχέδιο Χρηματοδότησης Εκτάκτου Ανάγκης: διατήρηση Σχεδίου Χρηματοδότησης Εκτάκτου Ανάγκης το
οποίο έχει σχεδιαστεί για να παρέχει ένα πλαίσιο για να διαχειρίζεται αποτελεσματικά μια κρίση ρευστότητας.
Το σχέδιο αυτό παρέχει ένα σχέδιο επικοινωνίας και περιλαμβάνει δράσεις διαχείρισης για να ανταποκριθεί
στις πιέσεις ρευστότητας.
(vi) Σχέδιο Ανάκαμψης: το Συγκρότημα έχει αναπτύξει ένα Σχέδιο Ανάκαμψης. Οι βασικοί στόχοι είναι να
παρέχει στο Συγκρότημα μια σειρά από επιλογές για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα της επιχείρησης σε
πιέσεις, να καθορίσει ∆είκτες Έγκαιρης Προειδοποίησης και Ανάκαμψης και να επιτρέψει στο Συγκρότημα να
είναι επαρκώς προετοιμασμένο να ανταποκριθεί σε ακραίες συνθήκες.
78
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
29.
∆ιαχείριση κινδύνων - Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης (συνέχεια)
∆ιαδικασία παρακολούθησης
Καθημερινή
Η καθημερινή παρακολούθηση των ταμειακών ροών και των άμεσα ρευστών διαθεσίμων είναι σημαντική για να
εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη συνέχιση των δραστηριοτήτων του Συγκροτήματος. Το τμήμα Κινδύνου Αγοράς
ετοιμάζει σχετική έκθεση για υποβολή στην ΚΤΚ και ΕΚΤ/Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (ΕΕΜ), υποδεικνύοντας
τις ταμειακές εισροές και εκροές οι οποίες παρατηρήθηκαν σε υπόλοιπα πελατών και σε άλλα υπόλοιπα, καθώς
επίσης και το αρχικό και τελικό υπόλοιπο μετρητών. Επίσης, η Υπηρεσία ∆ιαχείρισης ∆ιαθεσίμων Συγκροτήματος
παρακολουθεί σε ημερήσια βάση τις εισροές και εκροές στα κύρια νομίσματα τα οποία χρησιμοποιεί το
Συγκρότημα.
Από το Μάιο 2016, το τμήμα Κινδύνου Αγοράς διενεργεί ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για
κρίση στην Τράπεζα, κρίση στην αγορά και συνδυασμό των δύο προηγούμενων. Η απαίτηση είναι να έχει
επαρκή αποθέματα ρευστότητας για να μπορέσει η Εταιρία να επιβιώσει για δύο εβδομάδες σε περίοδο κρίσης και
να έχει η Εταιρία επαρκή ικανότητα να αυξήσει τη χρηματοδότηση για περίοδο 3 μηνών για όλα τα σενάρια.
Τα αποθέματα ρευστότητας αποτελούνται από: χαρτονομίσματα, υπόλοιπα με την ΚΤΚ (εξαιρουμένων των
Ελάχιστων Αποθεματικών (MRR)), διατραπεζικούς τρεχούμενους λογαριασμούς, τοποθετήσεις σε χρηματαγορά
μέχρι τον ορίζοντα αντοχής, διαθέσιμο πιστωτικό όριο ΕΚΤ και μη επιβαρυμένα/διαθέσιμα ομόλογα ρευστότητας
σε τρέχουσες τιμές αγοράς μείον ένα ποσοστό περικοπής.
Ο σχεδιασμός των ασκήσεων αντοχής ακολούθησε τις βέλτιστες οδηγίες και βασίστηκε στους κινδύνους
ρευστότητας που αναγνωρίζονται διεθνώς από την Προληπτική Εποπτική Αρχή (ΠΕΑ) και τη ∆ΕΕΑ της ΕΑΤ. Οι
παραδοχές των ασκήσεων αντοχής περιλαμβάνονται στην Πολιτική Ρευστότητας του Συγκροτήματος, οι οποίες
εξετάζονται σε ετήσια βάση και εγκρίνονται από το ∆ιοικητικό Συμβούλιο. Ωστόσο, κάθε φορά που κρίνεται
αναγκαίο να τροποποιηθούν οι παραδοχές κατά τη διάρκεια του έτους, ζητείται έγκριση από την Επιτροπή ALCO
και την Επιτροπή ∆ιαχείρισης Κινδύνων του ∆ιοικητικού Συμβουλίου. Τα κύρια θέματα στα διάφορα σενάρια
είναι: εκροές καταθέσεων, χρηματοδότηση από αγορές (wholesale funding), αποπληρωμές δανείων,
ανειλημμένες υποχρεώσεις εκτός ισολογισμού, εμπορεύσιμα χρεόγραφα και εξασφαλίσεις μετρητών για
παράγωγα.
Εβδομαδιαία
Το τμήμα Κινδύνου Αγοράς ετοιμάζει σε εβδομαδιαία βάση, κατάσταση που παρουσιάζει την ασυμφωνία
ρευστότητας του Ευρώ και ξένων νομισμάτων η οποία υποβάλλεται στην ΚΤΚ.
Μηνιαία
Το τμήμα Κινδύνου Αγοράς ετοιμάζει εκθέσεις που αφορούν τη συμμόρφωση με εσωτερικούς και εποπτικούς
δείκτες ρευστότητας για όλες τις τραπεζικές μονάδες και για το Συγκρότημα οι οποίες υποβάλλονται στην
Επιτροπή ALCO, στην Εκτελεστική Επιτροπή και στην Επιτροπή ∆ιαχείρισης Κινδύνων του ∆ιοικητικού
Συμβουλίου του Συγκροτήματος. Υπολογίζονται επίσης οι αναμενόμενες ροές σε σενάρια ακραίων καταστάσεων
και συγκρίνονται με τα προβλεπόμενα διαθέσιμα αποθέματα ρευστότητας για τον υπολογισμό των ημερών
επιβίωσης. Επίσης παρουσιάζονται στην Επιτροπή ALCO τα ποσοστά ανανέωσης των καταθέσεων τακτής
προθεσμίας και οι καταθέσεις ανά ληκτότητα.
Το τμήμα Κινδύνου Αγοράς ενημερώνει μηνιαίως την ΚΤΚ/ΕΚΤ για τον ∆είκτη Κάλυψης Ρευστότητας (∆ΚΡ) και
για τα Πρόσθετα Μέτρα Παρακολούθησης της Ρευστότητας.
Η Υπηρεσία ∆ιαχείρισης ∆ιαθεσίμων Συγκροτήματος ετοιμάζει έκθεση ρευστότητας, η οποία υποβάλλεται στην
επιτροπή ALCO και την Εκτελεστική Επιτροπή σε μηνιαία βάση. Η έκθεση υποδεικνύει τη θέση ρευστότητας της
Εταιρίας, πληροφορίες για μηνιαίες πελατειακές ροές, καθώς και σημαντικές εξελίξεις που αφορούν τη
ρευστότητα. Επιπλέον, η Υπηρεσία ∆ιαχείρισης ∆ιαθεσίμων Συγκροτήματος ετοιμάζει έκθεση για τις
αναμενόμενες ταμειακές ροές που καλύπτει περίοδο ενός μήνα και δύο μηνών και αποστέλλεται στην
ΕΚΤ/ΕΕΜ/ΚΤΚ.
79
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
29.
∆ιαχείριση κινδύνων - Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης (συνέχεια)
∆ιαδικασία παρακολούθησης (συνέχεια)
Τριμηνιαία
Τα αποτελέσματα των καθημερινών ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για κρίση, παρουσιάζονται
στην Επιτροπή ALCO και στην Επιτροπή ∆ιαχείρισης Κινδύνων του ∆ιοικητικού Συμβουλίου σε τριμηνιαία βάση.
Επιπλέον, το τμήμα Κινδύνου Αγοράς ενημερώνει την ΚΤΚ/ΕΚΤ σε τριμηνιαία βάση για τον ∆είκτη Καθαρής
Σταθερής Χρηματοδότησης (∆ΚΣΧ), το ∆είκτη Μόχλευσης και διάφορες άλλες εκθέσεις ρευστότητας, που
περιλαμβάνονται στη βραχυπρόθεσμη άσκηση του ΕΕΜ με βάση τις οδηγίες της ∆ΕΕΑ.
Ετήσια
Το Συγκρότημα ετοιμάζει σε ετήσια βάση την έκθεση του για την Εσωτερική ∆ιαδικασία Αξιολόγησης Ρευστοτικής
Επάρκειας (Ε∆ΑΡΕ). Η έκθεση για το έτος 2015, εγκρίθηκε από το ∆ιοικητικό Συμβούλιο και υποβλήθηκε στην
ΚΤΚ και την ΕΚΤ εντός της προθεσμίας που ήταν στις 30 Απριλίου 2016.
Το Συγκρότημα, σαν μέρος των διαδικασιών του για παρακολούθηση και διαχείριση του κινδύνου ρευστότητας,
διαθέτει Σχέδιο Χρηματοδότησης Εκτάκτου Ανάγκης για τη διαχείριση δυσκολιών ρευστότητας. Στο σχέδιο,
αναλύονται τα μέτρα που θα ληφθούν όταν παρουσιαστούν προβλήματα στη ρευστότητα, τα οποία
κλιμακώνονται με ειδική σύγκλιση της επιτροπής ALCO. Το σχέδιο καθορίζει τα μέλη της Επιτροπής καθώς και
μία σειρά πιθανών μέτρων που μπορεί να ληφθούν. Αυτό το σχέδιο καθώς και η Πολιτική Ρευστότητας του
Συγκροτήματος αναθεωρούνται από την επιτροπή ALCO τουλάχιστον χρονιαία κατά τη διάρκεια της Ε∆ΑΡΕ. Η
επιτροπή ALCO υποβάλλει την επικαιροποιημένη πολιτική με εισηγήσεις στο ∆ιοικητικό Συμβούλιο μέσω της
Επιτροπής ∆ιαχείρισης Κινδύνων του ∆ιοικητικού Συμβουλίου για έγκριση. Η εγκεκριμένη πολιτική κοινοποιείται
στον EEM.
∆είκτες ρευστότητας
Ο δείκτης ρευστών διαθεσίμων επί του συνόλου των καταθέσεων και άλλων υποχρεώσεων που λήγουν τους
επόμενους δώδεκα μήνες ετοιμάζεται σε μηνιαία βάση από το τμήμα Κινδύνου Αγοράς και παρακολουθείται από
την επιτροπή ALCO. Τα ρευστά διαθέσιμα ορίζονται ως μετρητά, καταθέσεις στη διατραπεζική αγορά που λήγουν
εντός τριάντα ημερών, καθώς και ομόλογα και μετοχές, με περικοπές σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες των
εποπτικών αρχών. Οι συνολικές καταθέσεις αποτελούνται από όλες τις καταθέσεις πελατών ανεξάρτητα από τη
λήξη τους και οι άλλες υποχρεώσεις περιλαμβάνουν όλες τις μη πελατειακές καταθέσεις/υποχρεώσεις που λήγουν
εντός των επόμενων δώδεκα μηνών.
Ο δείκτης ρευστών διαθεσίμων του Συγκροτήματος ήταν ως ακολούθως:
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
%
%
Τέλος λογιστικής περιόδου/έτους
15,79
18,25
Μέσος μηνιαίος δείκτης
16,24
18,31
Μέγιστος μηνιαίος δείκτης
17,22
21,62
Ελάχιστος μηνιαίος δείκτης
14,48
15,64
Οι ελάχιστοι δείκτες ρευστότητας για τις δραστηριότητες στην Κύπρο όπως καθορίζονται από την ΚΤΚ ανέρχονται
σε: 20% για το Eυρώ και 70% για τα ξένα νομίσματα. Σημειώνεται ότι στον υπολογισμό των πιο πάνω δεικτών,
καθώς και για τη ρυθμιστική έκθεση της ΚΤΚ, ο Μηχανισμός Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) θεωρείται ως
μακροπρόθεσμη υποχρέωση. Επί του παρόντος, η Εταιρία δεν πληροί τις εποπτικές απαιτήσεις ρευστότητας σε
σχέση με τις δραστηριότητες της στην Κύπρο και βασίζεται στην συνεχιζόμενη ανοχή των εποπτικών αρχών.
Κατά τις 30 Σεπτεμβρίου 2016 και 31 ∆εκεμβρίου 2015 οι άλλες τραπεζικές μονάδες του Συγκροτήματος
πληρούσαν τους εποπτικούς δείκτες ρευστών διαθέσιμων.
80
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
29.
∆ιαχείριση κινδύνων - Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης (συνέχεια)
∆είκτες ρευστότητας (συνέχεια)
Ο δείκτης δανείων και απαιτήσεων προς καταθέσεις πελατών παρουσιάζεται πιο κάτω:
30 Σεπτεμβρίου
2016
%
31 ∆εκεμβρίου
2015
%
Τέλος λογιστικής περιόδου/έτους
101,60
120,92
Μέσος δείκτης τριμήνου
112,79
133,57
Μέγιστος δείκτης τριμήνου
120,92
141,48
Ελάχιστος δείκτης τριμήνου
101,60
120,92
Πηγές χρηματοδότησης
Επί του παρόντος τις κύριες πηγές ρευστότητας του Συγκροτήματος αποτελούν η καταθετική του βάση και η
χρηματοδότηση από κεντρικές τράπεζες, είτε μέσω πράξεων νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος είτε
μέσω του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA).
Η εξάρτηση για χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) μειώθηκε από το
ψηλότερο επίπεδο ύψους €11,4 δις τον Απρίλιο 2013. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, η χρηματοδότηση από τον
Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) ανήλθε σε €1,3 δις (31 ∆εκεμβρίου 2015: €3,8 δις) (Σημ. 21).
Η ρευστότητα που αντλείται από κεντρικές τράπεζες υπόκειται στους σχετικούς κανονισμούς και πρέπει να έχει
ως εξασφάλιση αποδεκτά περιουσιακά στοιχεία.
Η χρηματοδότηση προς το Συγκρότημα μέσω του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) έχει
βραχυπρόθεσμη λήξη, συνήθως 2-4 εβδομάδες. Η χρηματοδότηση από πράξεις νομισματικής πολιτικής του
Ευρωσυστήματος έχει εύρος διάρκειας από βραχυπρόθεσμες πράξεις σε μακροπρόθεσμες πράξεις. Επί του
παρόντος, το Συγκρότημα δανείζεται σε βραχυπρόθεσμη λήξη, μέσω εβδομαδιαίων πράξεων παροχής
ρευστότητας (Πράξεις Κύριας Αναχρηματοδότησης).
Τον Μάιο του 2016, η Εταιρία άντλησε νέα χρηματοδότηση μέσω των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης του
Ευρωσυστήματος χρησιμοποιώντας ως εξασφάλιση σύνολο ομαδοποιημένων στεγαστικών δανείων τα οποία
πληρούν τα κριτήρια καταλληλότητας του Πλαισίου των πρόσθετων δανειακών απαιτήσεων όπως περιγράφονται
στις περί της Εφαρμογής του Πλαισίου της Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωσυστήματος Οδηγίες του 2015 και
2016.
Επιπρόσθετα, το Μάιο του 2016 η Εταιρία διεκπεραίωσε την πρώτη από το 2013 συναλλαγή χρηματοδότησης
έναντι εξασφάλισης (υπό μορφή συναλλαγής συμφωνίας επαναγοράς), η οποία αποπληρώθηκε μερικώς τον
Αύγουστο 2016 και τερματίστηκε πλήρως από την Εταιρία τον Οκτώβριο 2016.
Το 2014, το Συγκρότημα συμμετείχε στις ΣΠΠΜΑ της ΕΚΤ για ποσό ύψους €500 εκατ. Στις 29 Ιουνίου 2016 η
Εταιρία αποπλήρωσε την χρηματοδότηση μέσω ΣΠΠΜΑ ύψους €500 εκατ. μέσω χρηματοδότησης από τις Πράξεις
Κύριας Αναχρηματοδότησης.
Χρηματοδότηση προς θυγατρικές
Η χρηματοδότηση από την Εταιρία προς τις θυγατρικές της, για σκοπούς ρευστότητας, είναι πληρωτέα σύμφωνα
με τους όρους των σχετικών συμφωνιών. Για δανεισμό που δίδεται για κεφαλαιακή ενίσχυση (δανειακό κεφάλαιο
μειωμένης εξασφάλισης) απαιτείται συνήθως η προέγκριση των εποπτικών αρχών για αποπληρωμή πριν τη λήξη
και για την Bank of Cyprus UΚ Ltd απαιτείται επίσης έγκριση για την τελική αποπληρωμή. Οι θυγατρικές της
Εταιρίας, Bank of Cyprus UK Ltd και Bank of Cyprus (Channel Islands) Ltd, δεν μπορούν να έχουν τοποθετήσεις
με το Συγκρότημα πέραν των μέγιστων ορίων που καθορίζονται από την τοπική εποπτική αρχή.
Οποιαδήποτε καινούρια χρηματοδότηση στις θυγατρικές, χρειάζεται έγκριση από την ΕΚΤ και την ΚΤΚ.
Οι θυγατρικές θα μπορούν να διανέμουν μερίσματα σε μετρητά στην Εταιρία, υπό την προϋπόθεση ότι δεν
παραβιάζουν τις εποπτικές απαιτήσεις όσον αφορά το κεφάλαιο και τη ρευστότητα τους. Επί του παρόντος,
υπάρχουν συγκεκριμένες θυγατρικές για τις οποίες υπάρχει εισήγηση από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές για
αποφυγή της διανομής μερίσματος.
81
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
29.
∆ιαχείριση κινδύνων - Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης (συνέχεια)
Απαιτήσεις εγγυήσεων
Η λογιστική αξία των επιβαρυμένων περιουσιακών στοιχείων του Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 και
31 ∆εκεμβρίου 2015, συνοψίζεται πιο κάτω:
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
Μετρητά και άλλα ρευστά διαθέσιμα
176.724
154.896
Επενδύσεις
477.220
892.728
9.322.569
12.882.139
92.698
93.500
10.069.211
14.023.263
∆άνεια και απαιτήσεις
Ακίνητα
Τα μετρητά χρησιμοποιούνται κυρίως για να καλύψουν εξασφαλίσεις που χρειάζονται για (i) παράγωγα και
συμφωνίες επαναγοράς, (ii) εμπορικές συναλλαγές και εγγυητικές που εκδόθηκαν και (iii) το καλυμμένο
αξιόγραφο.
Οι επενδύσεις χρησιμοποιούνται κυρίως ως εξασφάλιση για συμφωνίες επαναγοράς με εμπορικές τράπεζες καθώς
επίσης και ως συμπληρωματικά περιουσιακά στοιχεία για το καλυμμένο αξιόγραφο.
Τα δάνεια και απαιτήσεις που παρουσιάζονται ως επιβαρυμένα στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 και 31 ∆εκεμβρίου 2015
χρησιμοποιούνται κυρίως ως εξασφάλιση για χρηματοδότηση από την ΚΤΚ, το καλυμμένο αξιόγραφο και την
ΕΚΤ.
Στην περίπτωση του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA), όπου η εξασφάλιση συνήθως δεν
αποδεσμεύεται κατά την πληρωμή της χρηματοδότησης, μπορεί να υπάρξει ένα εγγενές απόθεμα που θα
μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για περαιτέρω χρηματοδότηση αν απαιτείται.
Τον Αύγουστο του 2016, η Εταιρία ακύρωσε δύο ομόλογα εγγυημένα από την Κυπριακή ∆ημοκρατία, ύψους
€500 εκατ. το καθένα. Τα ομόλογα έφεραν ετήσιο σταθερό επιτόκιο 5%. Τα ομόλογα ήταν εγγυημένα από την
Κυπριακή ∆ημοκρατία και είχαν εκδοθεί σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία και τα διατάγματα για τον περί της
‘Παραχώρησης Κυβερνητικών Εγγυήσεων για τη Σύναψη ∆ανείων και/ή την Έκδοση Ομολόγων από Πιστωτικά
Ιδρύματα Νόμο’. Η υποχρέωση από την έκδοση αυτών των ομολόγων δεν παρουσιαζόταν στα ομολογιακά
δάνεια στον ενοποιημένο ισολογισμό, γιατί οι σχετικοί τίτλοι που εκδόθηκαν κατέχονταν εξ’ ολοκλήρου από την
Εταιρία. Τα ομόλογα ήταν εισηγμένα στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου και ήταν ενεχυριασμένα ως εξασφάλιση
για τη λήψη χρηματοδότησης από κεντρικές τράπεζες. Τον Ιούνιο 2016, αποδεσμεύτηκε το ένα ομόλογο από το
εξασφαλισμένο χαρτοφυλάκιο περιουσιακών στοιχείων του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA).
Λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντική μείωση στη χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης
Ρευστότητας (ELA), το ∆ιοικητικό Συμβούλιο της Εταιρίας σε συνεδρία του που πραγματοποιήθηκε στις 16
Αυγούστου 2016, αποφάσισε να προχωρήσει με την ακύρωση των δύο ομολόγων. ∆εδομένης της απόφασης για
ακύρωση, η ΚΤΚ αποδέσμευσε και το δεύτερο ομόλογο στις 19 Αυγούστου 2016. Τα δύο ομόλογα ακυρώθηκαν
στις 25 Αυγούστου 2016 κατόπιν λήψης όλων των εγκρίσεων/συγκαταθέσεων από τις αρμόδιες αρχές.
Η Εταιρία διατηρεί πρόγραμμα για την έκδοση Καλυμμένου Αξιόγραφου σύμφωνα με τον περί Καλυμμένων
Αξιογράφων Νόμο της Κύπρου και την περί Καλυμμένων Αξιογράφων Οδηγία της ΚΤΚ.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, η Εταιρία εξέδωσε το ∆εκέμβριο του 2011 καλυμμένα αξιόγραφα ύψους €1.000
εκατ. Τα καλυμμένα αξιόγραφα που εκδόθηκαν είχαν διάρκεια λήξης τριών ετών με δικαίωμα επέκτασης ενός
έτους, έφεραν επιτόκιο ίσο με το τριμηνιαίο επιτόκιο euribor πλέον 1,25% σε τριμηνιαία βάση και
διαπραγματεύονταν στο Χρηματιστήριο του Λουξεμβούργου.
Οι όροι του καλυμμένου αξιογράφου ύψους €1.000 εκατ. το οποίο είναι εξασφαλισμένο με ενυπόθηκα οικιστικά
δάνεια στην Κύπρο τροποποιήθηκαν τον Ιούνιο 2014 και η ημερομηνία λήξης τους άλλαξε για τις 12 Ιουνίου
2017 με δικαίωμα επέκτασης ενός έτους και με επιτόκιο ίσο με το τριμηνιαίο επιτόκιο euribor πλέον 3,25% σε
τριμηνιαία βάση. Όλα τα αξιόγραφα που εκδόθηκαν κατέχονται εξ’ ολοκλήρου από την Εταιρία.
82
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
29.
∆ιαχείριση κινδύνων - Κίνδυνος ρευστότητας και χρηματοδότησης (συνέχεια)
Απαιτήσεις εγγυήσεων (συνέχεια)
Στις 29 Σεπτεμβρίου 2015 τροποποιήθηκαν οι όροι του προγράμματος για την έκδοση καλυμμένου αξιόγραφου
και του διακρατούμενου καλυμμένου αξιόγραφου ύψους €1.000 εκατ. σε Conditional Pass-Through. Στα πλαίσια
της αναδιάρθρωσης, το υπόλοιπο του διακρατούμενου καλυμμένου αξιόγραφου που εκκρεμεί μειώθηκε σε
€650 εκατ. με νέα ημερομηνία λήξης στις 12 ∆εκεμβρίου 2018. Η πιστωτική αξιολόγηση του καλυμμένου
αξιόγραφου αναβαθμίστηκε στην επενδυτική κατηγορία (investment grade) και αποτελεί αποδεκτό περιουσιακό
στοιχείο για τις πιστοδοτικές πράξεις του Ευρωσυστήματος.
Από τις 2 Οκτωβρίου 2015, το καλυμμένο αξιόγραφο χρησιμοποιείται ως εξασφάλιση για δανεισμό από την ΕΚΤ.
Μέσω αυτής της συναλλαγής η Εταιρία άντλησε χρηματοδότηση ύψους €550 εκατ. από την ΕΚΤ. Πριν από την
αναβάθμιση του, το καλυμμένο αξιόγραφο χρησιμοποιείτο ως εξασφάλιση για χρηματοδότηση από τον
Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA).
Τα περιουσιακά στοιχεία που χρησιμοποιούνται ως εξασφάλιση για το καλυμμένο αξιόγραφο περιλαμβάνονται
ήδη στον πιο πάνω πίνακα.
Η Κύπρος εξήλθε από τη Σύμβαση ∆ανειακής ∆ιευκόλυνσης το Μάρτιο 2016. Οι αξιολογήσεις της πιστοληπτικής
ικανότητας της Κυπριακής ∆ημοκρατίας από τους κύριους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας
συνεχίζουν να είναι κάτω από τον επενδυτικό βαθμό. Ως αποτέλεσμα, η ΕΚΤ δεν μπορεί πλέον να αποδέχεται τα
ομόλογα της Κυπριακής ∆ημοκρατίας στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων, ή ως αποδεκτή
εξασφάλιση για τις πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος, όπως ίσχυε, λόγω του ότι η χώρα ήταν
κάτω από ένα πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. Αυτό οδήγησε στην αποπληρωμή χρηματοδότησης από την
ΕΚΤ στο τέλος Μαρτίου 2016 για ποσό ύψους €100 εκατ. η οποία ήταν εξασφαλισμένη με ομόλογα της
Κυπριακής ∆ημοκρατίας και μείωσε σημαντικά τα διαθέσιμα αποθεματικά της ΕΚΤ (τα διαθέσιμα αποθεματικά
αντιπροσωπεύουν το ποσό που θα μπορούσε να διατεθεί από την ΕΚΤ βάσει των εξασφαλίσεων που
εκχωρήθηκαν). Ωστόσο, τα ομόλογα της Κυπριακής ∆ημοκρατίας τα οποία είναι μη εξασφαλισμένα μπορούν να
θεωρηθούν ως αποδεκτά περιουσιακά στοιχεία για εξασφάλιση για σκοπούς χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό
Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA).
Τον Αύγουστο του 2016 η ΚΤΚ αποδέσμευσε δάνεια και απαιτήσεις συμβατικής αξίας €2 δις τα οποία εξασφάλιζαν
χρηματοδότηση μέσω του Μηχανισμού Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA) και τον Οκτώβριο του 2016
αποδέσμευσε επιπρόσθετα δάνεια και απαιτήσεις συμβατικής αξίας €2,5 δις.
30.
∆ιαχείριση κεφαλαίου
Ο κύριος στόχος της διαχείρισης κεφαλαίου του Συγκροτήματος είναι η διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις
σχετικές εποπτικές κεφαλαιακές απαιτήσεις, καθώς επίσης και η διατήρηση ισχυρών δεικτών πιστοληπτικής
διαβάθμισης και υγιών δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας έτσι ώστε να μπορεί να υποστηρίζει τις εργασίες του και
να μεγιστοποιεί την αξία προς τους μετόχους του.
Οι κανονισμοί κεφαλαιακής επάρκειας που διέπουν τις δραστηριότητες του Συγκροτήματος καθορίζονται από την
ΚΤΚ/ΕΚΤ.
Το Συγκρότημα συμμορφώνεται με τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις (Πυλώνας Ι και Πυλώνας ΙΙ).
Επιπρόσθετα, θυγατρικές εταιρίες του Συγκροτήματος που διεξάγουν τραπεζικές εργασίες στο εξωτερικό
συμμορφώνονται με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των τοπικών εποπτικών αρχών στις χώρες όπου λειτουργούν.
Οι θυγατρικές ασφαλιστικές εταιρίες του Συγκροτήματος συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της Υπηρεσίας
Ελέγχου Ασφαλιστικών Εταιριών, περιλαμβανομένου του ελάχιστου περιθωρίου φερεγγυότητας. Οι ρυθμισμένες
επενδυτικές εταιρίες του Συγκροτήματος συμμορφώνονται με τις εποπτικές κεφαλαιακές απαιτήσεις των νόμων
και κανονισμών της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
Πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τα εποπτικά κεφάλαια γνωστοποιούνται στις Επιπρόσθετες Γνωστοποιήσεις
Κινδύνων και ∆ιαχείρισης Κεφαλαίου (μη ελεγμένες), οι οποίες είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του
Συγκροτήματος www.bankofcyprus.com (Σχέσεις Επενδυτών).
83
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
31.
Συναλλαγές με συνδεόμενα πρόσωπα
30 Σεπτεμβρίου
2016
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
€000
∆άνεια και απαιτήσεις:
- μέλη ∆ιοικητικού Συμβουλίου και
άλλα βασικά διευθυντικά στελέχη
2.866
3.354
429
886
3.295
4.240
- μέλη ∆ιοικητικού Συμβουλίου και
άλλα βασικά διευθυντικά στελέχη
2.730
3.366
- συνδεδεμένα πρόσωπα
3.108
3.147
5.838
6.513
- συνδεδεμένα πρόσωπα
Καταθέσεις:
Ο πιο πάνω πίνακας δεν περιλαμβάνει υπόλοιπα στο τέλος της περιόδου/έτους δηλαδή 30 Σεπτεμβρίου 2016
και 31 ∆εκεμβρίου 2015 αντίστοιχα, για μέλη του ∆ιοικητικού Συμβουλίου και των συνδεδεμένων τους
προσώπων που παραιτήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου/έτους.
Τα έσοδα και έξοδα από τόκους για τα μέλη του ∆ιοικητικού Συμβουλίου και συνδεδεμένων προσώπων και άλλα
βασικά διευθυντικά στελέχη και συνδεδεμένων προσώπων από δάνεια και απαιτήσεις και καταθέσεις για το
εννιάμηνο που έληξε 30 Σεπτεμβρίου 2016 ανήλθαν σε €75 χιλ. και €54 χιλ. αντίστοιχα (αντίστοιχη περίοδος
του 2015: €106 χιλ. και €164 χιλ. αντίστοιχα). Τα έσοδα και έξοδα από τόκους γνωστοποιούνται από την
ημερομηνία διορισμού τους.
Επιπρόσθετα από τα δάνεια και απαιτήσεις, υπήρχαν ενδεχόμενες και ανειλημμένες υποχρεώσεις προς μέλη του
∆ιοικητικού Συμβουλίου και συνδεδεμένων τους προσώπων που απορρέουν κυρίως από πιστώσεις, εγγυήσεις
και μη χρησιμοποιηθέντα όρια, ύψους €47 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €135 χιλ.). Υπήρχαν επίσης ενδεχόμενες
και ανειλημμένες υποχρεώσεις προς άλλα βασικά διευθυντικά στελέχη και συνδεδεμένα τους πρόσωπα ύψους
€382 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €856 χιλ.).
Το σύνολο των ακάλυπτων ποσών των δανείων και απαιτήσεων και ενδεχόμενων και ανειλημμένων
υποχρεώσεων προς μέλη του ∆ιοικητικού Συμβουλίου, άλλων βασικών διευθυντικών στελεχών και
συνδεδεμένων τους προσώπων (χρησιμοποιώντας αξίες καταναγκαστικής πώλησης για εμπράγματες
εξασφαλίσεις και χωρίς τον προσδιορισμό αξίας για οποιαδήποτε άλλα είδη εξασφαλίσεων) στις 30 Σεπτεμβρίου
2016 ανήλθε σε €663 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015: €1.094 χιλ.).
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 το Συγκρότημα είχε επένδυση στο Invesco Euro Short Term Bond Fund, στο οποίο ο
κ. Wilbur L. Ross Jr. είναι εκτελεστικός Σύμβουλος. Η εύλογη αξία της επένδυσης στις 30 Σεπτεμβρίου 2016
ανέρχεται σε €4.050 χιλ.
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 το Συγκρότημα είχε κατάθεση ύψους €534 χιλ. στην Τράπεζα Πειραιώς ΑΕ, στην
οποία ο κ. Arne Berggren είναι μη εκτελεστικός Σύμβουλος.
Κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2015 δεν υπήρξαν συναλλαγές με υφιστάμενα
μέλη του ∆ιοικητικού Συμβουλίου ή με μέλη που παραιτήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου, ή με τα
συνδεδεμένα τους πρόσωπα.
Τα συνδεδεμένα πρόσωπα περιλαμβάνουν τους συζύγους, τα ανήλικα τέκνα και εταιρίες στις οποίες οι σύμβουλοι/
άλλα βασικά διευθυντικά στελέχη κατέχουν, άμεσα ή έμμεσα, τουλάχιστον 20% του δικαιώματος ψήφου σε
γενική συνέλευση ή είναι εκτελεστικοί σύμβουλοι ή έχουν με οποιοδήποτε τρόπο τον έλεγχό τους.
Όλες οι συναλλαγές με μέλη του ∆ιοικητικού Συμβουλίου και με τα συνδεδεμένα τους πρόσωπα γίνονται με
συνήθεις εμπορικούς όρους που ισχύουν για συγκρίσιμες συναλλαγές με πελάτες παρόμοιας πιστοληπτικής
ικανότητας. Όσον αφορά τα άλλα βασικά διευθυντικά στελέχη και τα συνδεδεμένα τους πρόσωπα, αριθμός
πιστωτικών διευκολύνσεων τους έχει χορηγηθεί με βάση τους ισχύοντες όρους όπως ισχύουν και για το υπόλοιπο
προσωπικό του Συγκροτήματος.
84
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
31.
Συναλλαγές με συνδεόμενα πρόσωπα (συνέχεια)
Αμοιβές και απολαβές μελών ∆ιοικητικού Συμβουλίου και άλλων βασικών διευθυντικών στελεχών
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
Αμοιβή διοικητικών συμβούλων
2016
2015
€000
€000
Εκτελεστικοί
Μισθοί και άλλα βραχυπρόθεσμα ωφελήματα
1.397
732
68
44
124
95
1.589
871
635
194
2.224
1.065
2.368
2.570
Ωφελήματα τερματισμού
397
-
Εισφορές εργοδότη
147
116
∆απάνη προγράμματος παροχής ωφελημάτων αφυπηρέτησης
119
136
Σύνολο αμοιβών άλλων βασικών διευθυντικών στελεχών
3.031
2.822
Σύνολο
5.255
3.887
Εισφορές εργοδότη
∆απάνη προγράμματος παροχής ωφελημάτων αφυπηρέτησης
Μη εκτελεστικοί
Αμοιβές
Σύνολο αμοιβών διοικητικών συμβούλων
Αμοιβή άλλων βασικών διευθυντικών στελεχών
Μισθοί και άλλα βραχυπρόθεσμα ωφελήματα
Οι αμοιβές των μη εκτελεστικών Συμβούλων περιλαμβάνουν αμοιβές ως μέλη του ∆ιοικητικού Συμβουλίου της
Εταιρίας και των θυγατρικών της, καθώς και των επιτροπών του ∆ιοικητικού Συμβουλίου.
Τα ωφελήματα τερματισμού αφορούν αποζημίωση που καταβλήθηκε σε μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής που
αποχώρησαν από το Συγκρότημα μέσω του σχεδίου εθελούσιας εξόδου.
Οι αμοιβές των άλλων βασικών διευθυντικών στελεχών περιλαμβάνουν την αμοιβή των μελών της Εκτελεστικής
Επιτροπής από την ημερομηνία διορισμού τους ως μέλη της Επιτροπής και άλλα μέλη της διευθυντικής ομάδας
που αναφέρονται απευθείας στον Ανώτατο Εκτελεστικό ∆ιευθυντή ή τον Αναπληρωτή ∆ιευθύνοντα Σύμβουλο.
85
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
32.
Εταιρίες του Συγκροτήματος
Οι κύριες θυγατρικές εταιρίες και υποκαταστήματα που περιλαμβάνονται στις ενοποιημένες οικονομικές
καταστάσεις του Συγκροτήματος, η χώρα καταστατικής τους έδρας, οι δραστηριότητές τους και το ποσοστό που
κατέχει η Εταιρία σε αυτές (άμεσα ή έμμεσα) στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 είναι:
Εταιρία
Χώρα
Τράπεζα Κύπρου ∆ημόσια Εταιρία Λτδ
Κύπρος
Κυπριακός Οργανισμός Επενδύσεων και
Αξιών Λτδ (CISCO)
Κύπρος
Γενικές Ασφάλειες Κύπρου Λτδ
Κύπρος
∆ραστηριότητες
Εμπορική τράπεζα
∆ιαχείριση χαρτοφυλακίων,
επενδυτικές και χρηματιστηριακές
εργασίες
Ασφάλειες γενικού κλάδου
Ποσοστό
συμμετοχής
(%)
∆/Ε
100
100
EuroLife Ltd
Κύπρος
Ασφάλειες κλάδου ζωής
100
Κέρμια Λτδ
Κύπρος
Ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων
100
Kermia Properties & Investments Ltd
Κύπρος
Ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων
100
Cytrustees Investment Public Company Ltd
Κύπρος
Επενδυτική εταιρία κλειστού τύπου
Finerose Properties Ltd
LCP Holdings and Investments Public Ltd
(πρώην Laiki Capital Public Co Ltd)
Κύπρος
Χρηματοδοτικές υπηρεσίες
Κύπρος
Μητρική εταιρία
JCC Payment Systems Ltd
Κύπρος
CLR Investment Fund Public Ltd
Κύπρος
Υπηρεσίες διεκπεραίωσης
συναλλαγών με κάρτες
Επενδυτική εταιρία
Auction Yard Ltd
Κύπρος
Εταιρία δημοπρασίας
100
BOC Secretarial Company Ltd
Κύπρος
100
S.Z. Eliades Leisure Ltd
Κύπρος
Γραμματειακές υπηρεσίες
Ανάπτυξη γης και λειτουργία
γκόλφ
∆ιαχείριση εγγυήσεων και κατοχή
ακινήτων
Ελλάδα
Ασφάλειες κλάδου ζωής
∆/Ε
Ελλάδα
Ασφάλειες γενικού κλάδου
∆/Ε
Εμπορική τράπεζα
100
Πρακτόρευση χρηματοεπενδυτικών
προϊόντων
100
Εμπορική τράπεζα
100
Ρουμανία
Εμπορική τράπεζα
∆/Ε
Ρουμανία
Χρηματοδοτικές μισθώσεις
∆ιαχείριση προβληματικών
περιουσιακών στοιχείων
Χρηματοδοτικές υπηρεσίες
∆ιαχείριση προβληματικών
περιουσιακών στοιχείων
100
Τράπεζα Κύπρου ∆ημόσια Εταιρία Λτδ
(υποκατάστημα της Εταιρίας)
Κύπρου Ζωής
(υποκατάστημα της EuroLife Ltd)
Κύπρου Ασφαλιστική
(υποκατάστημα των Γενικών Ασφαλειών
Κύπρου Λτδ)
Bank of Cyprus UK Ltd
BOC Financial Services Ltd
Bank of Cyprus (Channel Islands) Ltd
Bank of Cyprus Romania
(υποκατάστημα της Εταιρίας)
Cyprus Leasing Romania IFN SA
MC Investment Assets Management LLC
Kyprou Finance (NL) B.V.
Fortuna Astrum Ltd
Ελλάδα
Ηνωμένο
Βασίλειο
Ηνωμένο
Βασίλειο
Channel
Islands
Ρωσία
Ολλανδία
Σερβία
86
54
100
67
75
20
70
∆/Ε
100
100
100
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
32.
Εταιρίες του Συγκροτήματος (συνέχεια)
Επιπρόσθετα από τις πιο πάνω εταιρίες, η Εταιρία κατείχε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 το 100% του μετοχικού
κεφαλαίου των πιο κάτω εταιριών. Η κύρια δραστηριότητά τους είναι η κατοχή και διαχείριση ακινήτων:
Κύπρος: Timeland Properties Ltd, Cobhan Properties Ltd, Bramwell Properties Ltd, Birkdale Properties Ltd,
Newington Properties Ltd, Innerwick Properties Ltd, Ramendi Properties Ltd, Ligisimo Properties Ltd, Moonland
Properties Ltd, Polkima Properties Ltd, Nalmosa Properties Ltd, Smooland Properties Ltd, Emovera Properties
Ltd, Estaga Properties Ltd, Skellom Properties Ltd, Blodar Properties Ltd, Spaceglowing Properties Ltd,
Threefield Properties Ltd, Lepidoland Properties Ltd, Ecunaland Properties Ltd, Tebane Properties Ltd, Cranmer
Properties Ltd, Vieman Ltd, Les Coraux Estates Ltd, Natakon Company Ltd, Oceania Ltd, Dominion Industries
Ltd, Ledra Estate Ltd, Eurolife Properties Ltd, Laiki Lefkothea Center Ltd, Labancor Ltd, Steparco Ltd, Joberco
Ltd, Zecomex Ltd, Domita Estates Ltd, Memdes Estates Ltd, Pamaco Platres Complex Ltd, Vameron Properties
Ltd, Thryan Properties Ltd, Otoba Properties Ltd, Edoric Properties Ltd, Canosa Properties Ltd, Silen Properties
Ltd, Kernland Properties Ltd, Unduma Properties Ltd, Danoma Properties Ltd, Kimrar Properties Ltd, Jobelis
Properties Ltd, Metin Properties Ltd, Pekiro Properties Ltd, Melsolia Properties Ltd, Nimoland Properties Ltd,
Lozzaria Properties Ltd, Koralmon Properties Ltd, Petrassimo Properties Ltd, Kedonian Properties Ltd, Lasteno
Properties Ltd, Armozio Properties Ltd, Spacous Properties Ltd, Calinora Properties Ltd, Marcozaco Properties
Ltd, Soluto Properties Ltd, Solomaco Properties Ltd, Linaland Properties Ltd, Andaz Properties Ltd, Unital
Properties Ltd, Neraland Properties Ltd, Canemia Properties Ltd, Pariza Properties Ltd, Wingstreet Properties
Ltd, Nolory Properties Ltd, Lynoco Properties Ltd, Renalandia Properties Ltd, Fitrus Properties Ltd, Lisbo
Properties Ltd, Mantinec Properties Ltd, Browneye Properties Ltd, Syniga Properties Ltd, Colar Properties Ltd,
Irisa Properties Ltd, Valiro Properties Ltd, Avolo Properties Ltd, Bracando Properties Ltd, Provezaco Properties
Ltd, Hillbay Properties Ltd, Jungax Properties Ltd, Ofraco Properties Ltd, Forenaco Properties Ltd, Vidalaco
Properties Ltd, Jemina Properties Ltd, Hovita Properties Ltd, Flitous Properties Ltd, Badrul Properties Ltd,
Belaland Properties Ltd, Glodas Properties Ltd, Belzeco Properties Ltd, Bothwick Properties Ltd, Fireford
Properties Ltd, Citlali Properties Ltd, Endar Properties Ltd, Astromeria Properties Ltd, Orzo Properties Ltd,
Basiga Properties Ltd, Regetona Properties Ltd, Arcandello Properties Ltd, Sylvesta Properties Ltd, Camela
Properties Ltd, Nerofarm Properties Ltd, Subworld Properties Ltd, Jongeling Properties Ltd, Introserve Properties
Ltd, Alomco Properties Ltd, Cereas Properties Ltd, Fareland Properties Ltd, Landeed Properties Ltd, Sindelaco
Properties Ltd, Barosca Properties Ltd, Fogland Properties Ltd, Tebasco Properties Ltd, Dolapo Properties Ltd,
Homirova Properties Ltd, Nabela Properties Ltd, Valecross Properties Ltd, Altco Properties Ltd, Forsban
Properties Ltd, Marisaco Properties Ltd, Olivero Properties Ltd, Cavadino Properties Ltd, Jaselo Properties Ltd,
Elosa Properties Ltd, Garveno Properties Ltd, Flona Properties Ltd, Toreva Properties Ltd, Resoma Properties
Ltd, Singleserve Properties Ltd, Consento Properties Ltd, Mostero Properties Ltd, Helal Properties Ltd, Yossi
Properties Ltd, Gozala Properties Ltd, Molla Properties Ltd, Lezanco Properties Ltd, Pendalo Properties Ltd,
Frontyard Properties Ltd, Bascot Properties Ltd, Bonsova Properties Ltd, Givolo Properties Ltd, Nasebia
Properties Ltd, Vanemar Properties Ltd, Garmozy Properties Ltd, Orasmo Properties Ltd, Palmco Properties Ltd,
Crolandia Properties Ltd, Benely Properties Ltd, Arcozil Properties Ltd, Denmor Properties Ltd, Coramono
Properties Ltd, Galozy Properties Ltd, Primantela Properties Ltd, Varony Properties Ltd και Thermano Properties
Ltd.
Ρουμανία: Otherland Properties Dorobanti SRL, Pittsburg Properties SRL, Battersee Real Estate SRL, Trecoda
Real Estate SRL, Green Hills Properties SRL, Bocaland Properties SRL, Buchuland Properties SRL, Commonland
Properties SRL, Romaland Properties SRL, Janoland Properties SRL, Blindingqueen Properties SRL, Fledgego
Properties SRL, Hotel New Montana SRL, Loneland Properties SRL, Frozenport Properties SRL, Imoreth
Properties SRL, Inroda Properties SRL, Melgred Properties SRL, Tantora Properties SRL, Zunimar Properties
SRL, Allioma Properties SRL, και Nikaba Properties SRL.
Επίσης, στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 η Εταιρία κατείχε το 100% της Iperi Properties Ltd, Obafemi Holdings Ltd,
Stamoland Properties Ltd και Gosman Properties Ltd οι κύριες δραστηριότητες των οποίων είναι η κατοχή
μετοχών και άλλων επενδύσεων και είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο.
87
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
32.
Εταιρίες του Συγκροτήματος (συνέχεια)
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, η Εταιρία κατείχε το 100% των πιο κάτω εταιριών οι οποίες κρατούνται για να
δεκτούν ακίνητα:
Κύπρος: Belvesi Properties Ltd, Ingane Properties Ltd, Indene Properties Ltd, Warmbaths Properties Ltd,
Tavoni Properties Ltd, Tezia Properties Ltd, Carnota Properties Ltd, Demoro Properties Ltd, Venicous Properties
Ltd, Primaco Properties Ltd, Amary Properties Ltd, Hamura Properties Ltd, Gileco Properties Ltd, Meriaco
Properties Ltd, Caruzoco Properties Ltd, Consoly Properties Ltd, Venetolio Properties Ltd, Flymoon Properties
Ltd, Senadaco Properties Ltd, Lasmane Properties Ltd, Lorman Properties Ltd, Desogus Properties Ltd,
Intelamon Properties Ltd, Weinar Properties Ltd, Holstone Properties Ltd, Balasec Properties Ltd, Eracor
Properties Ltd, Nouralia Properties Ltd, Mazima Properties Ltd, Alomnia Properties Ltd, Diafor Properties Ltd,
Prosilia Properties Ltd και Rulemon Properties Ltd.
Ρουμανία: Mirodi Properties SRL, Nallora Properties SRL και Selilar Properties SRL.
Επίσης η Εταιρία κατέχει το 100% των πιο κάτω ενδιάμεσων μητρικών εταιριών:
Κύπρος: Otherland Properties Ltd, Pittsburg Properties Ltd, Battersee Properties Ltd, Trecoda Properties Ltd,
Bonayia Properties Ltd, Bocaland Properties Ltd, Buchuland Properties Ltd, Commonland Properties Ltd,
Romaland Properties Ltd, BC Romanoland Properties Ltd, Blindingqueen Properties Ltd, Fledgego Properties Ltd,
Janoland Properties Ltd, Threerich Properties Ltd, Loneland Properties Ltd, Unknownplan Properties Ltd,
Frozenport Properties Ltd, Imoreth Properties Ltd, Inroda Properties Ltd, Melgred Properties Ltd, Tantora
Properties Ltd, Zunimar Properties Ltd, Selilar Properties Ltd, Mirodi Properties Ltd, Nallora Properties Ltd,
Nikaba Properties Ltd, Allioma Properties Ltd, Hydrobius Ltd και Landanafield Properties Ltd.
Επίσης, το Συγκρότημα κατέχει 100% των πιο κάτω αδρανών Εταιριών:
Κύπρος: Laiki Bank (Nominees) Ltd, Fairford Properties Ltd, Thames Properties Ltd, Paneuropean Ltd, Philiki
Ltd, Cyprialife Ltd, Imperial Life Assurance Ltd, Philiki Management Services Ltd, Nelcon Transport Co. Ltd,
Ilera Properties Ltd, Weinco Properties Ltd, Calomland Properties Ltd, Lameland Properties Ltd, Fantasio
Properties Ltd, Lancast Properties Ltd, Kandoramo Properties Ltd, Cronaland Properties Ltd, Thelemic Properties
Ltd, Maledico Properties Ltd, Dentorio Properties Ltd, Alepar Properties Ltd, Valioco Properties Ltd, Bascone
Properties Ltd, Balisimo Properties Ltd, Artozaco Properties Ltd, Elizano Properties Ltd, Nelipo Properties Ltd,
Allodica Properties Ltd, Resocot Properties Ltd, Jomento Properties Ltd, Soblano Properties Ltd, Talamon
Properties Ltd, Unoplan Properties Ltd και BOC Asset Management Ltd.
Ελλάδα: Κύπρου Εμπορική ΑΕ και Κύπρου Ακίνητα ΑΕ.
Όλες οι εταιρίες του Συγκροτήματος ενοποιούνται ως θυγατρικές με τη μέθοδο της πλήρους ενοποίησης.
Τερματισμός δραστηριοτήτων χρηματοδοτικών μισθώσεων της Cyprus Leasing Romania IFN SA
Στις 26 Σεπτεμβρίου 2016 οι μέτοχοι της Cyprus Leasing Romania IFN SA αποφάσισαν να:



διαγραφεί η εταιρία από το μητρώο μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Εθνικής Τράπεζας της
Ρουμανίας,
τερματιστούν οι δραστηριότητες χρηματοδοτικών μισθώσεων και πιστώσεων της εταιρίας, και
αλλάξει το όνομα της εταιρίας σε Cyprus Leasing SA.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, η κύρια δραστηριότητα της εταιρίας θα είναι η είσπραξη του υφιστάμενου
χαρτοφυλακίου των εισπρακτέων, περιλαμβανομένων εισπρακτέων από τρίτους.
Εκκρεμεί η έγκριση των πιο πάνω από την Εθνική Τράπεζα της Ρουμανίας.
Έλεγχος της CLR Investment Fund Public Ltd (CLR) χωρίς σημαντική συμμετοχή
Το Συγκρότημα θεωρεί ότι ασκεί έλεγχο στην CLR μέσω του ελέγχου των μελών του ∆ιοικητικού Συμβουλίου και
εκτίθεται σε κυμαινόμενες αποδόσεις μέσω της συμμετοχής του.
88
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
32.
Εταιρίες του Συγκροτήματος (συνέχεια)
∆ιάλυση και πώληση θυγατρικών
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, οι ακόλουθες θυγατρικές ήταν σε διαδικασία διάλυσης ή σε διαδικασία διαγραφής:
Samarinda Navigation Co Ltd, Κύπρου Χρηματοδοτικές Μισθώσεις ΑΕ, BOC Ventures Ltd, Tefkros Investments
Ltd, Salecom Ltd, Longtail Properties Ltd, Diners Club (Cyprus) Ltd, Leasing Finance LLC, Corner LLC, Omiks
Finance LLC, και Unknownplan Properties SRL.
Οι Tefkros Investments (CI) Ltd, Bank of Cyprus Mutual Funds Ltd, Laiki EDAK Ltd, Limestone Holding Ltd και
Turnmill Properties Ltd διαλύθηκαν κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016. Οι
Mainport Properties Ltd, Besadoco Properties Ltd, Odaina Properties Ltd, Icecastle Properties Ltd και Gilfront
Properties Ltd πωλήθηκαν κατά τη διάρκεια του εννιαμήνου που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 ως μέρος της
διαδικασίας πώλησης των ανακτηθέντων ακινήτων της Εταιρίας.
Στα πλαίσια της στρατηγικής του Συγκροτήματος για επικέντρωση σε κύριες δραστηριότητες και αγορές, το
Συγκρότημα αποφάσισε να τερματίσει τις δραστηριότητες της Bank of Cyprus (Channel Islands) Ltd και να
μεταφέρει τις δραστηριότητες αυτές σε άλλες οντότητες του Συγκροτήματος.
33.
Εξαγορές και πωλήσεις
33.1
Εξαγορές κατά το 2016
33.1.1
Εξαγορά της S.Z. Eliades Leisure Ltd
Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων αναδιάρθρωσης των δανείων του Συγκροτήματος, αποκτήθηκε στις 15 Ιουνίου
2016 το 70% του μετοχικού κεφαλαίου της S.Z. Eliades Leisure Ltd ως ανταλλαγή για την εξόφληση χρέους που
οφειλόταν, συνολικού μικτού ποσού ύψους €52.335 χιλ. Η S.Z. Eliades Leisure Ltd δραστηριοποιείται στην
ανάπτυξη γης και τη λειτουργία γηπέδου γκολφ στην Κύπρο. Η εύλογη αξία της τιμής εξαγοράς του 70% του
μετοχικού κεφαλαίου της S.Z. Eliades Leisure Ltd ανέρχεται σε €43.758 χιλ. Η εξαγορά δεν περιλάμβανε
οποιοδήποτε αντάλλαγμα σε μετρητά. Το Συγκρότημα θεωρεί ότι ασκεί έλεγχο στην S.Z. Eliades Leisure Ltd.
Τα δικαιώματα μειοψηφίας επιμετρούνται σε αναλογία μεριδίου των αναγνωρίσιμων περιουσιακών στοιχείων που
αποκτήθηκαν.
Η εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της S.Z. Eliades Leisure Ltd κατά την ημερομηνία
εξαγοράς τους παρουσιάζεται πιο κάτω:
Περιουσιακά στοιχεία
€000
Ακίνητα και εξοπλισμός
20.308
Αποθέματα ακινήτων
48.632
Προπληρωμές, δεδουλευμένα έσοδα και λοιπά περιουσιακά στοιχεία
580
69.520
Υποχρεώσεις
Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις
3.807
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις
3.202
7.009
Καθαρά αναγνωρίσιμα περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν
Μείον δικαιώματα μειοψηφίας
62.511
(18.753)
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν
43.758
∆εν αποκτήθηκαν μετρητά και αντίστοιχα μετρητών.
89
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
33.
Εξαγορές και πωλήσεις (συνέχεια)
33.2
Πωλήσεις κατά το 2016
33.2.1
Πώληση της Kermia Hotels Ltd και παρακείμενης γης
Τον Ιούνιο 2016, το Συγκρότημα ολοκλήρωσε την πώληση της συμμετοχής του ύψους 100% στη θυγατρική
Kermia Hotels Ltd και παρακείμενης γης που κατηγοριοποιήθηκε ως ομάδα εκποίησης που κατέχεται προς
πώληση στις 31 ∆εκεμβρίου 2015.
Η λογιστική αξία των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων που πωλήθηκαν κατά την ημερομηνία πώλησης
τους παρουσιάζεται πιο κάτω:
Περιουσιακά στοιχεία
€000
Ακίνητα και εξοπλισμός
27.130
Προπληρωμές, δεδουλευμένα έσοδα και λοιπά περιουσιακά στοιχεία
Μετρητά και αντίστοιχα μετρητών
678
1.132
28.940
Υποχρεώσεις
Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις
3.677
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις
1.308
4.985
Καθαρά περιουσιακά στοιχεία που πωλήθηκαν
23.955
Το τίμημα πώλησης που εισπράκτηκε ανέρχεται σε €26.500 χιλ. και η πώληση είχε ως αποτέλεσμα κέρδος ύψους
€2.545 χιλ.
33.3
Πωλήσεις κατά το 2015
33.3.1
Πώληση της πλειοψηφίας των δραστηριοτήτων του Συγκροτήματος στη Ρωσία
Στις 25 Σεπτεμβρίου 2015, το Συγκρότημα ολοκλήρωσε την πώληση της πλειοψηφίας των δραστηριοτήτων του
στη Ρωσία, που αποτελείται από (i) το ποσοστό συμμετοχής του στη θυγατρική BOC Russia (Holdings) Ltd ύψους
100%, το ποσοστό συμμετοχής του στη θυγατρική τράπεζα στη Ρωσία, CB Uniastrum Bank LLC, ύψους 80% και
το ποσοστό συμμετοχής του στη θυγατρική εταιρία χρηματοδοτικών μισθώσεων στη Ρωσία, Leasing Company
Uniastrum Leasing LLC, ύψους 80% και (ii) ορισμένα δανειακά ανοίγματα στη Ρωσία.
Η λογιστική ζημιά από την πώληση ανερχόταν σε €23.032 χιλ., η οποία αποτελείται από ζημιά ύψους
€28.237 χιλ., από τη μεταφορά των σχετικών αποθεματικών μετατροπής ξένου συναλλάγματος από τα λοιπά
συνολικά εισοδήματα στην ενοποιημένη κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων και κέρδη ύψους €5.205 χιλ.
έναντι της καθαρής λογιστικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων την ημερομηνία πώλησης. Ως μέρος της
συμφωνίας πώλησης, τα μέρη συμφώνησαν σε μια διευθέτηση ανταλλαγής περιουσιακών στοιχείων που
περιλάμβανε την ανταλλαγή ορισμένων περιουσιακών στοιχείων μεταξύ τους που οδήγησε σε εισπρακτέο ποσό
για το Συγκρότημα ύψους €41.849 χιλ. κατά την ημερομηνία της πώλησης.
Μετά την πώληση των δραστηριοτήτων του Συγκροτήματος στη Ρωσία, η εναπομείνουσα καθαρή έκθεση στις
30 Σεπτεμβρίου 2016 στη Ρωσία ανέρχεται σε €45.358 χιλ. και αποτελείται κυρίως από δάνεια σε πελάτες.
Τα αποτελέσματα του Συγκροτήματος από τις δραστηριότητες στη Ρωσία από 1 Ιανουαρίου 2015 μέχρι την
ημερομηνία πώλησης παρουσιάζονται στη Σημείωση 8 αυτών των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων και
κατηγοριοποιούνται ως μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες.
90
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
33.
Εξαγορές και πωλήσεις (συνέχεια)
33.3
Πωλήσεις κατά το 2015 (συνέχεια)
33.3.1
Πώληση της πλειοψηφίας των δραστηριοτήτων του Συγκροτήματος στη Ρωσία (συνέχεια)
Τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις των δραστηριοτήτων του Συγκροτήματος στη Ρωσία κατά την
ημερομηνία πώλησής τους παρουσιάζονται στον πιο κάτω πίνακα:
Περιουσιακά στοιχεία
€000
Μετρητά και καταθέσεις με κεντρικές τράπεζες
64.291
∆άνεια και απαιτήσεις σε τράπεζες
26.269
Επενδύσεις
12.726
∆άνεια και απαιτήσεις από πελάτες
343.909
Προπληρωμές, δεδουλευμένα έσοδα και λοιπά περιουσιακά στοιχεία
41.950
489.145
Υποχρεώσεις
Καταθέσεις από τράπεζες
24.422
Καταθέσεις πελατών
494.274
Ομολογιακά δάνεια
139
∆ανειακό κεφάλαιο
2.673
∆εδουλευμένα, αναβαλλόμενα έσοδα και λοιπές υποχρεώσεις
4.976
526.484
Καθαρές υποχρεώσεις
(37.339)
Το τίμημα πώλησης αναλύεται πιο κάτω:
€000
Καθαρό τίμημα πώλησης που εισπράχθηκε, εκ των οποίων:
-
2.896
Εκροές μετρητών και αντίστοιχα μετρητών
(3.945)
Οι καθαρές ταμειακές ροές από τις δραστηριότητες στη Ρωσία είναι:
Εννιάμηνο που έληξε στις
30 Σεπτεμβρίου
2016
2015
€000
€000
Εργασίες
-
(34.108)
Επενδυτικές
-
(15.927)
Χρηματοδοτικές
-
(1.733)
Καθαρή ταμειακή εκροή για την περίοδο
-
(51.768)
91
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
33.
Εξαγορές και πωλήσεις (συνέχεια)
33.3
Πωλήσεις κατά το 2015 (συνέχεια)
33.3.2
Πώληση του συγκροτήματος Αφροδίτη
Το Σεπτέμβριο του 2015, το Συγκρότημα ολοκλήρωσε την πώληση συμμετοχής ύψους 65% στο Aphrodite Hills
Resort Ltd και Aphrodite Hills (Λάκκος του Φράγκου) Ltd, για ποσό ύψους €500 χιλ.
Μετά την πώληση, το
Συγκρότημα απέκτησε μειοψηφικό ποσοστό μετοχών ύψους 10% στο συγκρότημα Αφροδίτη. Η συναλλαγή
περιλάμβανε επίσης τη αναδιάρθρωση του οφειλόμενου χρέους από αυτές τις εταιρίες στο Συγκρότημα.
33.3.3
Πώληση της Κύπρου Χρηματοδοτικές Μισθώσεις ΑΕ
Μετά την πώληση των εργασιών χρηματοδοτικών μισθώσεων του Συγκροτήματος στην Ελλάδα στην Τράπεζα
Πειραιώς ΑΕ με βάση το ∆ιάταγμα που εκδόθηκε στις 26 Μαρτίου 2013, το Συγκρότημα ολοκλήρωσε τη
μεταβίβαση της νομικής ιδιοκτησίας της θυγατρικής του, Κύπρου Χρηματοδοτικές Μισθώσεις ΑΕ (Kyprou Leasing
SA), στην Τράπεζα Πειραιώς ΑΕ κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2015.
34.
Επενδύσεις σε συγγενείς εταιρίες και κοινοπραξίες
Λογιστική αξία της επένδυσης σε συγγενείς εταιρίες και κοινοπραξίες
30 Σεπτεμβρίου
2016
€000
CNP Cyprus Insurance Holdings Ltd
31 ∆εκεμβρίου
2015
€000
110.495
105.540
2.087
2.201
Aris Capital Management LLC
-
-
Rosequeens Properties Limited
-
-
Rosequeens Properties SRL
-
-
Τσίρος (Άγιος Τύχων) Λτδ
-
12
Μ.Σ. (Σκύρα) Βάσας Λτδ
-
-
D.J. Karapatakis & Sons Ltd
-
-
Rodhagate Entertainment Ltd
-
-
Fairways Automotive Holdings Ltd
-
-
112.582
107.753
Interfund Investments Plc
Επενδύσεις σε συγγενείς εταιρίες
Οι επενδύσεις του Συγκροτήματος σε συγγενείς εταιρίες αποτελούνται από την CNP Cyprus Insurance Holdings
Ltd (ποσοστό συμμετοχής 49,90%), την Aris Capital Management LLC (ποσοστό συμμετοχής 30,00%), την
Interfund Investments Plc (ποσοστό συμμετοχής 23,12%), την Rosequeens Properties Limited (πραγματικό
ποσοστό συμμετοχής 33,33%), την Rosequeens Properties SRL (πραγματικό ποσοστό συμμετοχής 33,33%), τη
Μ.Σ. (Σκύρα) Βάσας Λτδ (ποσοστό συμμετοχής 15,00%), τη D.J. Karapatakis & Sons Ltd (ποσοστό συμμετοχής
7,50%) τη Rodhagate Entertainment Ltd (ποσοστό συμμετοχής 7,50%) και τη Fairways Automotive Ltd
(ποσοστό συμμετοχής 45,00%).
Η λογιστική αξία της Rosequeens Properties Limited, της Rosequeens
Properties SRL και της Aris Capital Management LLC περιορίζεται στο μηδέν.
Μ.Σ. (Σκύρα) Βάσας Λτδ
Κατά τη διάρκεια της περιόδου, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων αναδιάρθρωσης των δανείων του, το
Συγκρότημα απέκτησε ποσοστό ύψους 15,00% στο μετοχικό κεφάλαιο της Μ.Σ. (Σκύρα) Βάσας Λτδ. Η Μ.Σ.
(Σκύρα) Βάσας Λτδ είναι η μητρική εταιρία συγκροτήματος εταιριών (συγκρότημα Σκύρα Βάσας) με
δραστηριότητες στην παραγωγή, επεξεργασία και διανομή υλικών (θρυμματισμένες πέτρες και άμμος) και
παροχή άλλων δομικών υλικών, και υπηρεσίες που βασίζονται σε βασικά προϊόντα όπως έτοιμο σκυρόδεμα,
άσφαλτος και συσκευασία υλικών. Το Συγκρότημα θεωρεί ότι ασκεί σημαντική επιρροή στο συγκρότημα Σκύρα
Βάσας καθώς μπορεί να εκπροσωπείται στο ∆ιοικητικό Συμβούλιο και να ψηφίζει για θέματα που αφορούν τις
δραστηριότητες του συγκροτήματος Σκύρα Βάσας. Η επένδυση θεωρείτε ότι έχει μηδενική λογιστική αξία και η
αξία της περιορίζεται στο μηδέν.
92
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
34.
Επενδύσεις σε συγγενείς εταιρίες και κοινοπραξίες (συνέχεια)
Επενδύσεις σε συγγενείς εταιρίες (συνέχεια)
D.J. Karapatakis & Sons Limited και Rodhagate Entertainment Ltd
Κατά τη διάρκεια της περιόδου, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων αναδιάρθρωσης των δανείων του, το
Συγκρότημα απέκτησε ποσοστό ύψους 7,50% στο μετοχικό κεφάλαιο της D.J. Karapatakis & Sons Limited και
της Rodhagate Entertainment Ltd, με δραστηριότητες που αφορούν την αναψυχή, τον τουρισμό, τον
κινηματογράφο και τη ψυχαγωγία στην Κύπρο. Το Συγκρότημα θεωρεί ότι ασκεί σημαντική επιρροή στις δύο
εταιρίες καθώς μπορεί να εκπροσωπείται στο ∆ιοικητικό Συμβούλιο και να ψηφίζει για θέματα που αφορούν τις
δραστηριότητες των δύο εταιριών. Οι επενδύσεις θεωρούνται ότι έχουν μηδενική λογιστική αξία και η αξία τους
περιορίζεται στο μηδέν.
Fairways Automotive Holdings Ltd
Κατά τη διάρκεια της περιόδου, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων αναδιάρθρωσης των δανείων του, το
Συγκρότημα απέκτησε ποσοστό ύψους 45,00% στο μετοχικό κεφάλαιο της Fairways Automotive Holdings Ltd. Η
Fairways Automotive Holdings Ltd είναι η μητρική εταιρία της Fairways Ltd η οποία δραστηριοποιείται στην
εισαγωγή και εμπορία μηχανοκίνητων οχημάτων και ανταλλακτικών. Το Συγκρότημα θεωρεί ότι ασκεί σημαντική
επιρροή στην εταιρία. Η επένδυση θεωρείται ότι έχει μηδενική λογιστική αξία και η αξία της περιορίζεται στο
μηδέν.
Επενδύσεις σε κοινοπραξίες
Τσίρος (Άγιος Τύχων) Λτδ
Το Συγκρότημα κατέχει το 50% του μετοχικού κεφαλαίου της Τσίρος (Άγιος Τύχων) Λτδ. Η μετοχική συμφωνία
με τον άλλο μέτοχο της Τσίρος (Άγιος Τύχων) Λτδ καθορίζει αριθμό θεμάτων που απαιτούν τη συναίνεση και των
δύο μετόχων, επομένως το Συγκρότημα θεωρεί ότι έχει από κοινού έλεγχο στην εταιρία. Η λογιστική αξία της
Τσίρος (Άγιος Τύχων) Λτδ περιορίζεται στο μηδέν.
35.
Συμφωνίες για κεφαλαιουχικές δαπάνες
Οι υποχρεώσεις που απορρέουν από συμφωνίες για κεφαλαιουχικές δαπάνες σε ακίνητα, εξοπλισμό και άυλα
περιουσιακά στοιχεία στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 ανέρχονται σε €12.440 χιλ. (31 ∆εκεμβρίου 2015:
€17.099 χιλ.).
36.
Γεγονότα μετά την ημερομηνία αναφοράς
36.1
Αίτηση για εισαγωγή των μετοχών της στο Χρηματιστήριο Αξιών του Λονδίνου και στο
Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου μέσω μητρικής εταιρίας
Το ∆ιοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να προχωρήσει με την υποβολή αίτησης για εισαγωγή των μετοχών της
Εταιρίας στην standard κατηγορία του Χρηματιστηρίου Αξιών του Λονδίνου (London Stock Exchange, LSE). Η
Εταιρία προτίθεται να διατηρήσει τη διαπραγμάτευση των μετοχών της στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου και δεν
θα διατηρήσει τη διαπραγμάτευση των μετοχών της στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Η εισαγωγή στο χρηματιστήριο του Λονδίνου συνάδει με τη μακροπρόθεσμη στρατηγική δέσμευση της Εταιρίας
για εισαγωγή των μετοχών της σε μεγάλο Ευρωπαϊκό χρηματιστήριο. Η Εταιρία εξακολουθεί να εργάζεται για
εισαγωγή των μετοχών της στην premium κατηγορία του LSE, και προτίθεται να προχωρήσει στην υποβολή
αίτησης για εισαγωγή στην κατηγορία αυτή στο μέλλον, με στόχο να θεωρηθεί επιλέξιμη για συμπερίληψη στους
δείκτες FTSE UK. Οι εργασίες συνεχίζονται και η εισαγωγή στην standard κατηγορία του LSE αποτελεί ενδιάμεσο
στάδιο της μακροχρόνιας πορείας του Συγκροτήματος.
Για να καταστεί επιλέξιμη για μελλοντική συμπερίληψη της στους δείκτες FTSE UK, κατόπιν εισαγωγής των
μετοχών στην premium κατηγορία του LSE, η Εταιρία αποφάσισε την ίδρυση μίας νέας μητρικής εταιρίας στην
Ιρλανδία, η οποία σαν δικαιοδοσία πληροί τα κριτήρια ένταξης στους δείκτες FTSE. Η νεοσύστατη εταιρία Bank of
Cyprus Holdings PLC (BOC Holdings) συστάθηκε πρόσφατα στην Ιρλανδία για τον σκοπό αυτό.
H BOC Holdings αναμένεται να κατέχει όλες τις υφιστάμενες μετοχές της Εταιρίας και οι υφιστάμενοι μέτοχοι της
Εταιρίας αναμένεται να λάβουν μετοχές στη BOC Holdings σε αναλογία με το υφιστάμενο ποσοστό που κατέχουν.
Η έδρα, η διεύθυνση και οι λειτουργικές δραστηριότητες του Συγκροτήματος θα παραμείνουν στην Κύπρο, και η
νέα μητρική εταιρία καθώς και η Εταιρία θα συνεχίσει να έχει τη φορολογική της έδρα στην Κύπρο. Το
Συγκρότημα θα συνεχίσει να εποπτεύεται από την ΕΚΤ και την ΚΤΚ.
93
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Σημειώσεις στις Ενδιάμεσες Συνοπτικές Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις
36.
Γεγονότα μετά την ημερομηνία αναφοράς (συνέχεια)
36.1
Αίτηση για εισαγωγή των μετοχών της στο Χρηματιστήριο Αξιών του Λονδίνου και στο
Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου μέσω μητρικής εταιρίας (συνέχεια)
Η αλλαγή στην εταιρική δομή του Συγκροτήματος θα εφαρμοστεί στη βάση των διατάξεων του περί Εταιριών
Νόμου της Κύπρου για το σχέδιο διακανονισμού (το Σχέδιο) και συνεπώς τελεί, μεταξύ άλλων, υπό την
έγκριση/επικύρωση (i) των μετόχων σε έκτακτη γενική συνέλευση, (ii) των Εποπτικών Αρχών της Εταιρίας
(περιλαμβανομένης της ΕΚΤ και της ΚΤΚ) και (iii) από τα Κυπριακά ∆ικαστήρια μετά από ακρόαση για την
αμεροληψία των όρων του Σχεδίου. Αναμένεται να αποσταλεί εγκύκλιος στους μετόχους της Εταιρίας εντός των
προσεχών ημερών αναλύοντας λεπτομερώς το Σχέδιο και ακολούθως να δημοσιευτεί ενημερωτικό δελτίο σε
σχέση με τις μετοχές στη νέα μητρική εταιρία.
36.2
Άλλα γεγονότα μετά την ημερομηνία αναφοράς
Τα σημαντικά γεγονότα που προέκυψαν μετά την ημερομηνία αναφοράς περιλαμβάνονται στη Σημείωση 29
αυτών των Ενδιάμεσων Συνοπτικών Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων.
94
Ernst & Young Cyprus Ltd
Jean Nouvel Tower
6 Stasinou Avenue
P.O.Box 21656
1511 Nicosia, Cyprus
Tel: +357 22209999
Fax: +357 22209998
ey.com/cy
Έκθεση ελεγκτών προς το Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας Κύπρου Δημόσια
Εταιρία Λτδ για την επισκόπηση των ενδιάμεσων συνοπτικών ενοποιημένων
οικονομικών καταστάσεων στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 και για το εννιάμηνο που
έληξε την ημερομηνία αυτή
Εισαγωγή
Επισκοπήσαμε τις ενδιάμεσες συνοπτικές ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της Τράπεζας Κύπρου Δημόσια Εταιρία Λτδ (η
‘Εταιρία’) και των θυγατρικών της (μαζί με την Εταιρία, το ‘Συγκρότημα’) στις σελίδες 1 μέχρι 94, που αποτελούνται από τον
ενδιάμεσο ενοποιημένο ισολογισμό στις 30 Σεπτεμβρίου 2016, τις σχετικές ενδιάμεσες ενοποιημένες καταστάσεις λογαριασμού
αποτελεσμάτων, συνολικών εισοδημάτων, μεταβολών στα ίδια κεφάλαια και ταμειακών ροών για το εννιάμηνο που έληξε την
ημερομηνία αυτή, τις ενδιάμεσες ενοποιημένες καταστάσεις λογαριασμού αποτελεσμάτων και συνολικών εισοδημάτων για την
τριμηνιαία περίοδο που έληξε την ημερομηνία αυτή και επεξηγηματικές σημειώσεις. Αυτές οι καταστάσεις παρουσιάζουν
ενοποιημένο ισολογισμό με σύνολο ιδίων κεφαλαίων €3.103 εκατ. και σύνολο περιουσιακών στοιχείων €22.382 εκατ. στις 30
Σεπτεμβρίου 2016 και σύνολο ενοποιημένων κερδών για το εννιάμηνο που έληξε την ημερομηνία αυτή €65.178 χιλιάδων. Η
διοίκηση είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση και παρουσίαση αυτών των ενδιάμεσων συνοπτικών ενοποιημένων οικονομικών
καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (‘ΔΠΧΑ’), εφαρμόσιμα σε ενδιάμεση
χρηματοοικονομική πληροφόρηση, ΔΛΠ 34 Ενδιάμεση χρηματοοικονομική αναφορά (“ΔΛΠ 34”) όπως αυτά υιοθετήθηκαν από
την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε συμπέρασμα πάνω σ’ αυτές τις ενδιάμεσες συνοπτικές
ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις με βάση την επισκόπησή μας.
Eύρος της Επισκόπησης
Διενεργήσαμε την επισκόπησή μας σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο για Επισκοπήσεις 2410, ‘Επισκόπηση Ενδιάμεσης
Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης που Διενεργείται από τον Ανεξάρτητο Ελεγκτή της Οντότητας’. Μια επισκόπηση ενδιάμεσης
χρηματοοικονομικής πληροφόρησης περιλαμβάνει τη διενέργεια ερωτήσεων, που απευθύνονται κυρίως σε στελέχη υπεύθυνα για
χρηματοοικονομικά και λογιστικά θέματα, και τη διεκπεραίωση διαδικασιών σύγκρισης και κριτικής ανάλυσης οικονομικών
στοιχείων και άλλες διαδικασίες επισκόπησης. Μια επισκόπηση είναι ουσιωδώς μικρότερη σε εύρος από ένα έλεγχο που
διενεργείται με βάση τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα, και συνεπώς δεν μας παρέχει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε τη διασφάλιση
ότι θα περιέλθουν στην αντίληψη μας όλα τα σημαντικά θέματα τα οποία θα μπορούσαν να εντοπισθούν σε ένα έλεγχο. Κατά
συνέπεια, δεν εκφράζουμε γνώμη βασισμένη σε έλεγχο.
Συμπέρασμα
Με βάση την επισκόπησή μας, τίποτα δεν έχει περιέλθει στην αντίληψή μας που θα μας οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι οι
ενδιάμεσες συνοπτικές ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις δεν έχουν ετοιμαστεί, από όλες τις ουσιώδεις απόψεις, σύμφωνα
με το ΔΛΠ 34 ‘Ενδιάμεση χρηματοοικονομική αναφορά‘.
95
Έμφαση θέματος
Εφιστούμε την προσοχή σας στη σημείωση 5 ‘Συνεχιζόμενη δραστηριότητα’ των ενδιάμεσων συνοπτικών ενοποιημένων
οικονομικών καταστάσεων όπου γίνεται αναφορά στην αξιολόγηση της διοίκησης όσον αφορά την ικανότητα του Συγκροτήματος
να συνεχίσει ως δρώσα οικονομική μονάδα και το γεγονός ότι δεν πληροί τις εποπτικές απαιτήσεις ρευστότητας στην Κύπρο, το
οποίο υποδηλώνει την ύπαρξη σημαντικής αβεβαιότητας ως προς τη δυνατότητα του να συνεχίσει ως δρώσα οικονομική μονάδα.
Στη γνώμη μας δεν διατυπώνεται επιφύλαξη σε σχέση με το θέμα αυτό.
Σάββας Πεντάρης
Εγκεκριμένος Λογιστής και Εγγεγραμμένος Ελεγκτής
εκ μέρους και για λογαριασμό της
Ernst & Young Cyprus Limited
Εγκεκριμένοι Λογιστές και Εγγεγραμμένοι Ελεγκτές
Λευκωσία
14 Νοεμβρίου 2016
96