Zwanenbroed in het Kloostergoed

Over Groninger ‘Hildesheimers’, de GmbH Klostergut Dünebroek, nationaalsocialisme en villaboerderijen

.

Nog te publiceren

Arne C. Jansen November 2016

Inleiding

Oostelijk Groningen is historisch een opmerkelijk gebied. Het staat zeker in de eerste helft van de twintigste eeuw onder meer bekend om zijn strijdvaardige landbouwondernemers, de imponerende villaboerderijen en vrijstaande villa’s en om de sympathie die vele herenboeren voor het nationaalsocialisme hebben. Het ziet ernaar uit dat deze drie zaken in hoge mate zijn te herleiden tot een en dezelfde bron: de vorming van een militant politiek en professioneel standsbesef bij Groninger boerenzoons aan de landbouwschool in het Duitse Hildesheim. Deze Groningse geschiedenis over en naar aanleiding van de collectieve landbouwonderneming GmbH Klostergut Dünebroek (Dünebroek of Dunnebroek is een klein Duits gebied tegen de grens bij Bellingwolde aan) probeert duidelijk te maken, dat de betekenis van ‘Hildesheim’ voor Groningen niet moet worden onderschat. Het verhaal, met nogal wat namen, bestaat uit vier onderdelen. 1. De landbouwonderneming Dünebroek, 1904-1944 2. Groninger Hildesheimers, 1870-1945 3. Eindfase van de landbouwonderneming Dünebroek, 1945-1950 4. Wonen als Hildesheimers Eerst wordt een beeld gegeven van deze collectieve landbouwonderneming, vanaf haar ontstaan in 1904 tot en met 1944, het voorlaatste jaar van de Tweede Wereldoorlog. Daarna volgt een schets van de politieke en sociale invloed van de landbouwschool in Hildesheim in de periode 1870-1945. Vervolgens komt de eindfase (1945-1950) van de landbouwonderneming aan de orde. Ten slotte wordt aangegeven hoe ‘Hildesheim’ de bouw van villa’s door de herenboeren in Oostelijk Groningen heeft bevorderd.