Transcript mantelzorgbeleid Curamus

Inleiding
Curamus heeft in 2007 een beleid vastgesteld inzake mantelzorg. Dit beleid is in 2010 herzien.
Het landelijk beleid is gericht op het verder ontwikkelen van een “betrokken maatschappij”: meer zelf
doen, meer samen doen. Eigen regie, eigen verantwoordelijkheid en samenredzaamheid zijn hierin
sleutelbegrippen.
Curamus ondersteunt cliënten en familie bij het invullen van bovenstaande sleutelbegrippen. Er wordt
voortdurend gewerkt aan het praktisch en zo concreet mogelijk invullen van een containerbegrip als
“participatie”. Binnen participatie wordt de betrokkenheid van directe familie in de zorg en
dienstverlening mantelzorg genoemd.
1
Met onderstaande notitie passen we het mantelzorgbeleid van Curamus aan de tijdsgeest van nu
aan.
Curamus
1.Visie op zorg- en dienstverlening
2
Curamus garandeert een goede kwaliteit en continuïteit van de zorg- en dienstverlening op basis van
professionele standaarden, die naadloos aansluit op de mogelijkheden en grenzen van de informele
zorg. Curamus wil een gewaardeerd ketenpartner in de eerste en tweede lijn zijn die een toegevoegde
waarde heeft voor zorg en behandeling aan kwetsbare ouderen in de regio. Hierdoor is zij in staat een
breed palet aan te bieden aan de ouderen in de regio.
Participatiegraad vergroten
Om de eigen verantwoordelijkheid en de zelfredzaamheid te stimuleren is het van belang dat mensen
zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Dit kan in de eigen vertrouwde omgeving, zolang het
sociaal netwerk voldoende ondersteuning biedt. Indien het sociaal netwerk deze garantie niet kan
bieden staat de mogelijk open te verhuizen naar een meer beschutte omgeving, zonder daarbij
overigens de zelfredzaamheid negatief te beïnvloeden. Naast het bevorderen van de zelfredzaamheid
investeert Curamus bewust in het ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers om het sociale
netwerk te versterken. De komende jaren wordt de omslag gemaakt van “consumptie van zorg” naar
“participatie in zorg”. In plaats van uitsluitend ontvangen, moet de cliënt meer gaan deelnemen. Een
belangrijke ambitie van Curamus is dan ook de participatiegraad vergroten. Het opbouwen van “een
wij”, waaraan iedereen vanuit een eigen rol deelneemt, vormt de komende jaren voor Curamus de
grootste uitdaging. De plaats waar dit “wij” een onderdak moet krijgen, noemen we een open
leefgemeenschap. Curamus neemt daar een initiërende en faciliterende rol in.
De schijf van 6 . Tot voor kort stond de cliënt in het centrum van de ‘zorgcirkel’. Tegenwoordig werken
alle partijen samen en hebben ze samen verantwoordelijkheid. ‘Wij zijn Curamus’
2.Definitie mantelzorger en mantelzorg
3
Mantelzorger
Een mantelzorger zorgt voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder,
kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorgers zijn geen professionele zorgverleners, maar
geven zorg omdat zij een persoonlijke band hebben met degene voor wie zij zorgen.
1
2
3
Dit mantelzorgbeleid gaat niet over medewerkers van Curamus die zelf mantelzorg leveren
Curamus Meerjarenbeleidsplan 2013 2017
Stichting Curamus sluit aan bij de omschrijving van Actiz:
1
Tussen mantelzorgers zijn er grote verschillen in betrokkenheid, mogelijkheden, achtergronden,
wensen en behoeften.
Mantelzorgers zijn naast professionele medewerkers en vrijwilligers partners in de zorg.
Mantelzorg
Zorg die wordt gegeven aan hulpbehoevenden door één of meer leden van diens directe omgeving,
waarbij de zorgverlening voortvloeit uit de sociale relatie. Mantelzorg is vaak langdurig en intensief.
3.Doelstelling van het mantelzorgbeleid
Het realiseren van een adequaat en vraaggericht ondersteuningsaanbod, afgestemd op de behoeften
van mantelzorgers met als doelen:
- betrokkenheid met Curamus te vergroten;
- overbelasting te voorkomen;
- duidelijkheid over de mogelijkheden om mantelzorger te zijn
4. Uitgangspunten bij het invullen van mantelzorg(beleid)
1.In de communicatie met de cliënt en zijn familie/mantelzorger(s) gaat Curamus uit van de eigen
regie van de cliënt. Communicatie vindt zoveel als mogelijk rechtstreeks plaats met de cliënt. Als dat
niet meer mogelijk is, wordt rechtstreeks gecommuniceerd met de daartoe afgesproken
contactpersoon van de cliënt.
2.Medewerkers van Curamus bejegenen mantelzorgers met respect en hebben oog voor de eigenheid
van de relatie van de cliënt met de mantelzorger. Medewerkers hebben oog voor de soms
verschillende belangen van cliënt en mantelzorger en gaan hier tactvol mee om. Zo mogelijk proberen
zij de verschillende belangen bespreekbaar te maken. Bij tegenstrijdige belangen prevaleert het
belang van de cliënt.
3.De professional ziet de mantelzorger als gelijkwaardige partner in ondersteuning en zorg.
4.Mantelzorgers hebben een duidelijk aanspreekpunt binnen de organisatie te weten de
contactverzorgende.
5.Mantelzorg en professionele zorg vullen elkaar aan. Er is duidelijkheid over ieders
verantwoordelijkheid en de individuele begrenzing daarvan. Afspraken hierover worden vastgelegd in
het zorgleefplan. Het initiatief hiervoor ligt bij de contactverzorgende. Vanaf het begin is de
ondersteuning erop gericht de bestaande betrokkenheid van de mantelzorger in stand te houden.
6.De medewerkers van Curamus bieden ondersteuning aan de mantelzorgers voor zover gericht op
het directe omgaan met de cliënt en het uitvoeren van de mantelzorgtaken.
7.Er is een duidelijk onderscheid in vrijwilligers(beleid) en mantelzorg(beleid). Mantelzorgers hebben
een heel andere positie omdat maar zeer beperkt sprake is van een vrijwillige keuze. Er is een grote
emotionele betrokkenheid. De mantelzorgers worden niet door de organisatie aangestuurd.
5. Resultaten van het mantelzorgbeleid
- Rol en mogelijkheden van mantelzorgers in het zorg- en dienstverleningsproces is duidelijk;
- Duidelijkheid bij medewerkers over hun rol ten aanzien van mantelzorgers;
- Mantelzorgers zijn onderdeel van “Wij zijn Curamus”;
- Met een goed mantelzorgbeleid onderscheidt en profileert Curamus zich;
- Tevreden mantelzorgers zijn onze ambassadeurs;
- Uitvoering geven aan het overheidsbeleid inzake participatie.
6. Organisatie
a. Functie zorgmakelaar met aandachtsgebied mantelzorg / coördinator mantelzorg
Coördinator mantelzorg
In Stichting Curamus is een zorgmakelaar belast met het aandachtsgebied mantelzorg.
2
Bij deze zorgmakelaar kan men ( mantelzorger, familie, vrijwilligers, medewerkers, collega’s
zorgmakelaar, etc.) terecht voor informatie over alles wat met mantelzorg te maken heeft.
Deze zorgmakelaar heeft kennis van de wet- en regelgeving aangaande mantelzorg. Zij houdt de
ontwikkelingen bij over mantelzorg(beleid).
Werkwijze
Eerste contact
Tijdens het instroomproces wordt mantelzorg bij Curamus als gespreksonderwerp door de
zorgmakelaar ingebracht. Hierdoor weten cliënt /cliëntsysteem en mantelzorger(s) hoe je bij Curamus
mantelzorger kunt zijn. Wensen, behoeften, mogelijkheden zijn besproken en opgeschreven in de
rapportage en later in het intakeformulier.
Vastleggen afspraken
Tussen de contactverzorgende en mantelzorgers worden afspraken gemaakt over de taken die zij op
zich willen en kunnen nemen. De afspraken worden schriftelijk vastgelegd en maken deel uit van het
zorgleefplan van de cliënt. Hierin kunnen de medewerkenden van de afdeling zien op welke
momenten een mantelzorger behulpzaam kan zijn.
Na twee maanden worden de afspraken geëvalueerd. Daarna elk half jaar, met de mogelijkheid
tussentijds veranderingen aan te brengen. Bij cliënten die geen of weinig eigen regie voeren zijn er zo
vaak als nodig evaluaties en aanpassingen
b. Ondersteuningsaanbod
Curamus heeft voortdurend op alle plaatsen en op allerlei momenten te maken met mantelzorgers. Op
diverse plaatsen binnen de organisatie is een aanbod ontwikkeld voor mantelzorgers, zoals
gespreksgroepen en familiebijeenkomsten.
Onderstaand ondersteuningsaanbod wordt Curamus breed aangeboden, uitgevoerd en is niet
limitatief.
Informatieve ondersteuning:
- Informatie over het reilen en zeilen binnen Curamus (uitreiken servicemap door ZAP)
- Voor vragen of advies kan men terecht bij de coördinator mantelzorg
- Familiegesprekken rondom de cliënt: informatie via zorgplannen en zorgleefplannen.
- Geven van voorlichting voor en tijdens opname
- Folders over diensten binnen Curamus
- Koffierondes op de afdeling
- Aantal maal per jaar thematische voorlichting over ziektebeelden en informatie / ervaringen
uitwisselen met andere mantelzorgers.
- Cursus “mantelzorgers zorgen voor een dementerend familielid”
- Etc.
Praktische ondersteuning en voorzieningen
- Brasserie, ontmoetingsruimten
- Mogelijkheid tot overnachting
- Respijtzorg
- Het Labyrint
- Lotgenoten groepen / gespreksgroepen
PS. Psychosociale ondersteuning (individueel of in groepsverband) van mantelzorgers door
maatschappelijk werk, wordt beschouwd als onderdeel van de cliëntbegeleiding
c. Deskundigheidsbevordering medewerkers
Medewerkers hebben voldoende deskundigheid ( o.a. in communicatieve zin) om de mantelzorger(s)
actief te betrekken in de zorg rond de cliënt. Hierbij houden zij rekening met de (on)mogelijkheden van
de mantelzorger.
Curamus zet hiervoor gerichte scholing in. Bv de training door externe deskundige. Scholing is
opgenomen in jaarplannen.
3
Daarnaast geeft de coördinator mantelzorg ongevraagd en gevraagd informatie en advies.
7. Waardering
Curamus waardeert ten zeerste de inzet door de mantelzorgers.
Dat blijkt uit de volgende activiteiten:
- Aanbieden van thema- en ontmoetingsbijeenkomsten ( 4 maal per jaar)
- Aandacht schenken ( bv door middel van een attentie, een activiteit) aan de jaarlijkse dag van
de mantelzorg (november)
- Lotgenootgroepen en gespreksgroepen
8. Verantwoordelijkheden
Contactverzorgende
Zij zijn direct verantwoordelijk voor de uitvoering van het mantelzorgbeleid. En het in het ZLP
vaststellen van de gemaakte afspraken
Coördinator mantelzorg
De coördinator is verantwoordelijk voor de bewaking van het mantelzorgbeleid.
9. Samenwerking steunpunt mantelzorg Hulst
Nauwe samenwerking en afstemming is er met het Steunpunt Mantelzorg van stichting Hulst voor
Elkaar. Dit resulteert jaarlijks in bv gezamenlijke activiteiten voor mantelzorgers.
4