Transcript Nieuwsflits LEC Transportveiligheid sept-okt 2016

Nieuwsflits
Lectoraat Transportveiligheid
september – oktober 2016
Het lectoraat Transportveiligheid
bevordert het veilig transporteren
van goederen over water,
weg, spoor en buisleidingen
en van grote groepen mensen
over water, weg en spoor. Wij
zijn actief op alle onderdelen
van de veiligheidsketen,
zowel risicobeheersing als
incidentbestrijding, en richten
ons op die incidenten waarbij een
bovengemiddeld beroep wordt
gedaan op de hulpdiensten.
Het lectoraat Transportveiligheid
is onderdeel van het Instituut
Fysieke Veiligheid (IFV).
Uitreiking Handreiking Incidentmanagement bij verkeersongevallen
met gevaarlijke stoffen
Foto: Stefan Koopmans
Met enige regelmaat komen ongevallen voor op (snel)wegen, waarbij
gevaarlijke stoffen zijn betrokken. Een recent voorbeeld is de zoutzuurlekkage
van een tankwagen in de maandagochtendspits op 19 september 2016
op de A28 nabij de Uithof. De inhoud werd overgepompt naar een tweede
tankwagen en omstreeks 14.00 uur werd de rijbaan weer opengesteld. Dit
soort incidenten kan echter ook heel anders aflopen. Dat is in het verleden wel
bewezen.
Handreiking
Op 22 september 2016 is de Handreiking Incidentmanagement bij
verkeersongevallen met gevaarlijke stoffen uitgereikt. Deze handreiking is
ontwikkeld voor hulpverleners die veelal geen specialist zijn op het gebied
van gevaarlijke stoffen, maar meestal wel als eerste ter plaatse zijn bij een
ongeval op de (snel)weg, waarbij ook gevaarlijke stoffen betrokken zijn.
Overhandiging handreiking door Nils Rosmuller aan Leo Zaal, algemeen directeur IFV
(Foto: Rob Jastrzebski)
Het doel van de handreiking is drieledig:
1.De handreiking geeft informatie die bijdraagt aan veilige en adequate
beeldvorming door de eerst aankomende hulpverleners bij incidenten met
gevaarlijke stoffen.
2.De handreiking verschaft gegevens over welke informatie in de acute fase
van de incidentbestrijding (circa de eerste vijftien minuten van het incident)
waar kan worden verkregen.
3.De handreiking toont met wie deze informatie kan worden uitgewisseld.
De handreiking is ontwikkeld voor weginspecteurs, politie,
ambulancemedewerkers, ADR-chauffeurs en brandweer (géén specialisten
gevaarlijke stoffen) en andere eerst aankomende hulpverleners.
Samenwerking
De handreiking is opgesteld onder leiding van het lectoraat
Transportveiligheid van het IFV in samenwerking met Rijkswaterstaat,
Brandweer Nederland, Nationale Politie, Inspectie Leefomgeving en Transport
(ILT), GGD GHOR Nederland, Landelijk Informatiepunt Ongevallen Gevaarlijke
Stoffen (LIOGS), chemische industrie en de transportsector.
Download de handreiking en de zakkaart:
Handreiking Incidentmanagement bij verkeersongevallen met gevaarlijke
stoffen
Zakkaart Incidentmanagement Ongeval gevaarlijke stoffen
info: [email protected]
Bestuurlijke conferentie HSL-Zuid en
Betuweroute
Op 28 november a.s. vindt er in het gemeentehuis van Zwijndrecht een
bestuurlijke conferentie plaats voor de burgemeesters van de betrokken
36 gemeenten en de directies van de 8 betrokken veiligheidsregio’s.
Aan de orde komen onderwerpen zoals de nieuwe inzichten rondom
spoorveiligheid, veranderingen van de overlegstructuur, aanpassingen van de
veiligheidscontracten, actualiteiten rondom het spoor en behandeling
van een casus van een spoorincident.
De staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, Sharon Dijksma, heeft
toegezegd een inhoudelijke bijdrage te leveren aan de conferentie. In
haar bijdrage zal zij aandacht schenken aan het nieuw vorm te geven
‘Bestuurlijk Platform Veiligheid rond het spoor’.
Het platform heeft tot doel om op landelijk en bestuurlijk niveau
informatie uit te wisselen en af te stemmen over veiligheidsaspecten op
en rond het spoor met het ministerie van Infrastructuur en Milieu, lokale
bestuurders, veiligheidsregio’s, ProRail en andere ‘spoorpartijen’.
Op 3 november 2016 wordt een ambtelijk overleg georganiseerd. Tijdens dit
overleg zullen de adviseurs van de burgemeesters worden geïnformeerd over
de komende wijzigingen.
Info: [email protected]
2
Blogs en Twitter Nils Rosmuller
In zijn blogs op de websites van het IFV en het platform Gevaarlijke Lading,
reageert Nils Rosmuller op de actualiteit en maakt hij de lezers attent op
interessante studies of rapporten. Ook in de zomerperiode zijn er enkele
blogs verschenen over transportveiligheidsvraagstukken:
>> 08 juni 2016: Spoort het Basisnet spoor
>> 24 juni 2016: Over internationale zaken: Brexit en het Derde spoor
>> 29 juli 2016: Zwetende vaten op een hete zomerdag
>> 30 augustus 2016: Veiligheid op het spoor: tijd voor oplossingen
>> 20 september 2016: Siësta 1203
>> 17 oktober 2016: Kunstwerk
De blogs van het lectoraat Transportveiligheid en de blogs op Gevaarlijke
Lading vindt u op www.ifv.nl.
Ook via Twitter wordt ingegaan op en melding gemaakt van
transportveiligheidsactualiteiten (@NilsRosmuller).
info: [email protected]
Publicaties
Er zijn vanuit het lectoraat recentelijk enkele publicaties verschenen, die de
kennis over en ontwikkelingen van de transportveiligheid voor het voetlicht
brengen.
In het Basisboek Integrale Veiligheid (redactie W. Stol e.a., 2016), een
verplicht studieboek voor studenten Integrale Veiligheidskunde in Nederland,
is een hoofdstuk opgenomen over veiligheidsaspecten van massaal
goederen- en personenvervoer (hoofdstuk 28, N. Rosmuller).
Voor de speciale uitgave Incidentbestrijding van het vakblad Gevaarlijke
Lading, is een artikel geschreven over publiek-private samenwerking bij
risicobeheersing en incidentbestrijding voor het vervoer van gevaarlijke
stoffen. Aan de hand van twee casussen, geschaarde LPG-tankwagen nabij
Botlektunnel (aug. 2012) en Butadieen Treinongeval Tilburg (maart 2015), is
een beeld geschetst van de betrokken partijen en hun rol bij de genoemde
incidenten.
info: [email protected]
3
Themabijeenkomst LNG
Op 8 september 2016 hield de Kennistafel LNG een Themabijeenkomst:
‘Veiligheid in de LNG-keten van risicobeheersing tot en met de
incidentbestrijding’. Op meerdere locaties konden de deelnemers
kennismaken met de verschillende facetten van LNG. In de ochtend lag
de keuze tussen een bezoek aan de Gate Terminal of aan een Shell LNGTankstation in combinatie met het Scheepvaart en Transport College (STC).
Het programma werd centraal vervolgd bij Falck Fire Academy op de
Maasvlakte.
Van 11.00 – 12.00 uur kwamen verschillende sprekers aan het woord:
1. Opening door Hans Spobeck, voorzitter Kennistafel LNG (IFV)
2.Introductie Falck door Marcel Woestenburg, Business Development
manager Falck
3.Presentatie Nationaal LNG-Platform door Ger van Tongeren, voorzitter
Nationaal LNG Platform
4.Presentatie LNG Veiligheidsprogramma door Ernest Groensmit, namens
LNG Platform
5.Presentatie producten Kennistafel LNG door Nils Rosmuller, lector
Transportveiligheid (IFV)
6.Afsluiting/ presentatie middagprogramma door Marco van den Berg,
secretaris Kennistafel LNG.
v.l.n.r. M. Woestenburg, M. van den Berg, N. Rosmuller, G. van Tongeren, E. Groensmit en
H. Spobeck
De lunch werd gevolgd door een ‘LNG-Experience’, waarbij diverse
praktijkdemonstraties plaatsvonden. Het programma eindigde met een
demonstratie ‘ontsteken en blussen LNG’.
Een verslag van de bijeenkomst vindt u op onze website.
info: [email protected]
4
Handreiking
Tunnelincidentbestrijding
Begin september 2016 vond de laatste vergadering plaats van het
projectteam dat verantwoordelijk is voor de inventarisatiefase van de
Handreiking Tunnelincidentbestrijding. Op basis van de input van het
projectteam is de laatste hand gelegd aan de eindrapportage en is het
plan van aanpak aangescherpt voor de realisatiefase. De bestudering van
evaluaties van tunnelincidentbestrijdingsrapporten en -oefeningen laat zien
dat de uitdagingen met name liggen op het gebied van multidisciplinaire
samenwerking, begripsvorming, terminologie en logica achter procedures.
Info: [email protected] en [email protected]
Elektrische bussen en
brandveiligheid in tunnels
Het Buitenvelderttunnelsysteem wordt herzien. Ook hebben Amsterdam
Airport Schiphol (AAS) en de Stadsregio Amsterdam (SRA) de wens om
het openbaarvervoernet rondom de luchthaven (Schiphol Sternet) met
milieuvriendelijke zero-emissiebussen te bedienen, in dit geval elektrisch
aangedreven bussen. AAS en SRA hebben het lectoraat gevraagd de condities
aangaande de brandveiligheid van deze bussen op te stellen. Deze kunnen
in de aanbesteding meegenomen worden. Ook vroeg de opdrachtgever in
ditzelfde kader een vergelijking te maken tussen elektrische bussen en
dieselbussen.
Foto: Amsterdam Airport Schiphol
Resultaat
Het resultaat van de studie luidt als volgt. Er is een hoofdconditie
geformuleerd (voorkom een thermal runaway). Tevens zijn er veertien
subcondities geformuleerd (zeven ter voorkoming van brand in de batterypack, vier ter beperking van de gevolgen van brand in de battery-pack en
drie ten behoeve van de bestrijding van de brand in de battery-pack). De
vergelijking van elektrische bussen ten opzichte van dieselbussen valt voor
het brandveiligheidsaspect positief uit voor de elektrische bussen.
Tunnelveiligheid gaat verder dan het vervoermiddel. Tunnelveiligheid
wordt gevormd door de tunnel zelf, de vervoermiddelen, het gedrag van de
weggebruikers en de incidentbestrijding. Tunnelveiligheid en elektrische
bussen vormen een groter vraagstuk dan alleen de situatie rondom
Schiphol. Samen met AAS en SRA zal het lectoraat het gesprek aangaan met
Rijkswaterstaat en Steunpunt Tunnelveiligheid om te bezien of, en op welke
wijze kennisleemtes omtrent dit soort alternatieve vervoerswijzen in relatie
tot tunnelveiligheid, landelijk kunnen worden opgepakt.
Info: [email protected] en [email protected]
5
Beheerste Toegang Stations
NS hanteert een concept van beheerste toegang op treinstations. Dit houdt
in dat er poortjes gepasseerd worden, waarvoor een geldig vervoerbewijs
nodig is. Deze controle vindt plaats voordat van het vervoer gebruikgemaakt
kan worden. Het concept van Beheerste Toegang Stations (BTS) is één van
de maatregelen om de veiligheid voor reizigers en personeel te vergroten en
te borgen. Een groot deel van de agressie in de treinen heeft namelijk een
directe relatie met het ontbreken
van een geldig vervoerbewijs.
Op 82 stations waar NS een
vervoersconcessie heeft zal BTS
worden toegepast. Door de keuze van
de stations zal 90% van de reizigers op
de reis een poort moeten passeren. Op
70 stations zijn de poorten inmiddels
gerealiseerd en op 62 stations al
in gebruik genomen. Eind 2016 zal
dit bij 69 stations het geval zijn. De
overige stations volgen in 2017 en
2018. Op een aantal stations kan
BTS pas worden toegepast nadat
een omvangrijke verbouwing heeft
plaatsgevonden.
Foto: NS
Rapport 2004
In 2004 heeft het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV, toen nog Nibra geheten) in
opdracht van ProRail/NS, onderzoek uitgevoerd naar de consequenties van
het concept van beheerste toegang voor de veiligheid van het stationsgebied
(primair gericht op vluchtveiligheid bij brand).
Redactie
Nils Rosmuller,
lector Transportveiligheid
Hans Spobeck,
programmamanager
In de periode van 2004 tot op heden heeft zich een aantal ontwikkelingen
voorgedaan, waardoor NS een herziening van het Nibra-rapport van 2004
wenselijk acht:
>> Het rapport baseert zich op de vorige versie van het Bouwbesluit
(2003) en niet op de huidige versie (2012). In de laatste versie zijn
inzichten en uitgangspunten voor doorstroomcapaciteit en eisen aan
ontruimingsinstallaties veranderd.
>> Het rapport is gemaakt op basis van de kennis van toen. Inmiddels zijn
de inzichten op het gebied van vluchtveiligheid en menselijk gedrag bij
calamiteiten veranderd.
>> Het rapport gaat uit van het scenario ‘brand’, terwijl het scenario van een
(dreigende) terroristische aanslag in deze tijd een zeker zo reëel scenario
vormt. Het is de vraag of de aannames die gelden voor brand, ook gelden
voor andere scenario’s zoals een (dreigende) terroristische aanslag.
>> In een periode van een half jaar wordt aan de revisie gewerkt in nauwe
samenwerking met een multidisciplinair samengesteld projectteam
(politie, GHOR, AZN, brandweer vakgroep Infrastructuur en Veiligheid, NS).
NS zal de rapportage gebruiken om het bestaande veiligheidsconcept te
actualiseren en zo nodig nieuwe maatregelen of voorzieningen realiseren.
Info: [email protected] en [email protected]
Meer informatie
Lectoraat Transportveiligheid
op www.ifv.nl
Deze nieuwsflits verschijnt eens per twee maanden. Wilt u deze nieuwsflits niet
langer ontvangen? Meld u af via [email protected]
6