Transcript Artikel Margriet

Reportage
R
WINNA A EN
OM
W
4
K
R
O
W
14
0
2
D
R
AWA
MONIQUE DRIESSEN
DORINE BURMANJE
JOLANDA BOUWENS
“Het Kadaster? Wie wil dáár nou werken?”
Het is de vraag die de vrouwen van het
Kadaster misschien wel het vaakst horen.
Want een organisatie met (overwegend
mannelijke) landmeters, cijfervreters,
techneuten en computernerds ‘moet wel
een saaie, stoffige boel zijn. En dan zijn het
nog allemaal ambtenaren ook.’
Vooroordelen die veel mensen over het
kadaster hebben.
“Ik geef eerlijk toe dat ik ook zo mijn bedenkingen had toen ik voor deze baan
werd benaderd,” erkent Dorine Burmanje
(61), sinds 2004 voorzitter van de Raad
van Bestuur en daarmee de hoogste baas
van het Kadaster. “Maar na het eerste gesprek was ik meteen enthousiast. Het is
een heel open organisatie met ontzettend
leuke mensen die bovendien belangrijk
werk doen. Zonde dat zo weinig
Nederlanders dat weten.”
Meet het en je weet het
HET KADASTER BRENGT MEER VROUWEN OP DE WERKVLOER
‘Waarom begint
het woord manager met man?’
Het openbare vastgoedregister Kadaster is geen mannenbolwerk meer. En dat is te
danken aan een actief wervingsbeleid, gericht op diversiteit. ‘Kadasterbaas’ Dorine
Burmanje en haar medewerkers wonnen er de Work4 Women Award 2014 mee.
2
xx | 15
Het Kadaster. De meesten van ons hebben
de naam weleens gehoord. Omdat je een
brief van ze kreeg toen je een huis kocht of
verkocht bijvoorbeeld. Maar wat de ruim
1700 medewerkers precies doen? “Simpel
gezegd zijn we een feitenfabriek,” zegt
Dorine. “We houden van elke centimeter
in Nederland bij van wie die is, wat de
waarde ervan is, wat erop staat en wat er
onder de grond ligt. Waar lopen de grenzen? Wie mag er wat mee? Dat brengen we
allemaal – letterlijk en figuurlijk – in
kaart. Dat geldt voor huizen en andere gebouwen, maar ook voor schepen, vliegtuigen, wegen en netwerken, zoals kabels en
leidingen.”
Waarom het verzamelen van al die gegevens zo belangrijk is, merk je eigenlijk pas
als je ze niet hebt, aldus Dorine. “Stel dat er
een natuurramp plaatsvindt die alle huizen en wegen wegvaagt. Om het gebied
snel te kunnen herbouwen, moet je wel
weten hoe dat er daarvoor uitzag.”
Gelukkig zullen we in Nederland niet zo
snel te maken krijgen met een alles verwoestende aardbeving of tsunami. Maar
ook hier is het goed in kaart brengen van
het land van groot belang. “Je wilt immers
niet dat je een gasleiding raakt als je een
nieuw huis gaat bouwen. Of dat het bedrijf
dat je koopt op vervuilde grond blijkt te
‘De aandacht moet
uitgaan naar je verhaal,
niet naar je uiterlijk’
Sinds 2007 geeft JOLANDA BOUWENS (38, twee dochters van 6 en 4) als communicatiemanager leiding aan een team van vier mannen en dertien vrouwen.
“Lef en humor zijn sleutelwoorden in ons beleid om meer vrouwen in het bedrijf te
krijgen. Bij de start van onze aanpak hebben we alle managers getest op hun kennis van de verschillen tussen mannen en vrouwen. Dat deden we tijdens een
teambuilding in de Amsterdam Arena. De mannen verheugden zich enorm op de
workshop van profvoetballers die ze daar zouden krijgen. Ze keken dus raar op
toen het spelers uit het Nederlandse vrouwenelftal bleken te zijn! Zo’n grap roept
bij sommige medewerkers ongetwijfeld irritatie op, maar het schudt ze ook wakker. En dat is precies wat we willen.
We bedenken steeds nieuwe dingen. Dit jaar bieden we alle vrouwelijke leidinggevenden bijvoorbeeld een workshop ‘personal branding’ aan. Daarin leer je hoe je
jezelf presenteert en wat wel en niet werkt in het contact met mannen. Zelf gebruik
ik daardoor minder het woord ‘leuk’, en verkleinwoordjes probeer ik te voorkomen. Ook onze look gaat onder de loep. Het klinkt misschien oppervlakkig, maar
wat je draagt, is belangrijk als je als manager serieus wilt worden genomen. De
aandacht moet uitgaan naar je verhaal, niet naar je uiterlijk.
Nu het aantal vrouwen bij het Kadaster zo is gegroeid, willen we onze aanpak verbreden naar arbeidsgehandicapten. Het is toch te gek voor woorden dat hoogopgeleide mensen vanwege een rolstoel of een andere beperking niet aan de slag
komen. Daarin willen we echt vooroplopen. Zodat onze organisatie straks in alle
opzichten een realistische afspiegeling is van de maatschappij.”
staan. Of dat je als gemeente vijf keer dezelfde straatnaam in je stad krijgt. Voor al
dat soort informatie kun je bij het Kadaster
terecht.”
Mannen kiezen mannen
Toen Dorine elf jaar geleden als baas bij het
Kadaster aan de slag ging, was ze de eerste
vrouw in die functie in het 175-jarige bestaan van de organisatie. Dan zullen er
vanzelf wel meer dames volgen, dacht ze.
Het tegendeel bleek waar. “Het werd me al
snel duidelijk dat als we zouden zitten
wachten, er nooit meer vrouwelijke leidinggevenden zouden komen. Daarom
zijn we actief aan de slag gegaan om meer
vrouwen te werven. Om te beginnen hebben we de teksten en foto’s voor vacatures
‘vrouwvriendelijker’ gemaakt, door
‘mannelijke’ termen als ambitie en drive te
vervangen door woorden als samenwerking en werksfeer. Ook gebruiken we
meer foto’s van vrouwen en meer kleur in
de advertenties. Verder zit er nu altijd minimaal één vrouw in elke selectiecommissie, want mannen kiezen onbewust nu
eenmaal eerder voor een evenbeeld van
zichzelf. En we voeren pas sollicitatiegesprekken wanneer minimaal de helft van
de kandidaten van het vrouwelijke geslacht is.”
Dat laatste bleek – en blijkt – nog weleens
een uitdaging, zeker voor de technische
afdelingen. Maar dat is geen excuus om het
niet te doen, vindt Dorine. “Als we te weinig vrouwelijke kandidaten hebben, is er
gewoon niet goed genoeg gezocht. Want
ze zijn er echt wel.” Behalve dat er meer
vrouwen van buiten worden gehaald,
vindt ze het ook belangrijk dat vrouwen
xx | 15
3
kunnen doorstromen in de organisatie.
Om dat te stimuleren is er bijvoorbeeld
een ruilproject gestart waarbij vrouwelijke
medewerkers voor een week de baan kregen van iemand ‘boven’ zich. Dorine stelde ook haar eigen functie voor dit project
beschikbaar. “Een vrouwelijke manager
kreeg mijn auto met chauffeur en zat aan
tafel met de minister. Na een week wist ze
zeker dat ze mijn baan niet wilde; ze vond
die te veeleisend. Jammer, maar ze heeft
het in elk geval geprobeerd.”
Dorines persoonlijke betrokkenheid is ongetwijfeld een belangrijke reden waarom
het op diversiteit gebaseerde beleid van
het Kadaster zo goed werkt; inmiddels is
het aantal vrouwelijke teamleiders bijna
verdrievoudigd: van 13 procent in 2007
naar 34 procent nu. Ook het totale aandeel
vrouwen in de organisatie steeg van 22
naar 29 procent.
Alles met een knipoog
tekst: marte van santen. fotografie: mariel kolmschot. styling en visagie: tirzah waasdorp.
En wat denken de 70 procent mannen ondertussen van al die aandacht voor het andere geslacht? “In het begin vond een deel
van hen het flauwekul,” zegt Dorine. “Ze
zagen het probleem niet, of waren bang
dat vrouwen de voorkeur zouden krijgen
boven beter gekwalificeerde mannen. Dat
laatste is overigens nooit gebeurd; kwali-
4
teit is en blijft doorslaggevend bij het vervullen van vacatures.”
Om draagvlak te creëren voor haar aanpak, riep ze een ambassadeursnetwerk in
het leven. De ambassadeurs kaarten het
onderwerp diversiteit op de werkvloer aan
en geven de directie tips over wat er
anders en beter kan. Daarnaast zijn er de
afgelopen jaren verschillende humoristische bewustwordingscampagnes
geweest, waaronder de ‘Smoesjecampagne’, met prikkelende posters en
kaarten. “Daarop stond bijvoorbeeld:
‘Waarom begint het woord manager
eigenlijk met ‘man’?’ of ‘Gevraagd: glazen
muur voor behoud van vrouwelijk talent’.
Naar aanleiding daarvan heb ik weleens
een briesende man aan mijn bureau gehad.
Prima. Juist door zo’n serieus onderwerp
met een knipoog te benaderen, krijg je een
goed gesprek.”
Alle goede resultaten ten spijt, het
Kadaster is nog lang niet klaar. “De
samenleving bestaat voor de helft uit
vrouwen; dan moet dat bij ons ook kunnen,” besluit Dorine. “Ik daag de mannen
in onze organisatie uit om dat voor elkaar
te krijgen. Bijvoorbeeld door er een competitie van te maken, dat werkt altijd
goed. Wees een vent en help ons aan de 50
procent!”
Work4Women Award
Work4Women – een gezamenlijk initiatief van Tempo-Team en Margriet om
de arbeidsparticipatie van vrouwen te vergroten – is hét uitzendbureau
voor (herintredende) vrouwen. Sinds 2012 reikt Work4Women jaarlijks de
Work4Women Award uit, een aanmoedigingsprijs voor diversiteit op de
werkvloer. Naast het Kadaster waren cateraar Albron en de distributiecentra van Albert Heijn finalisten. De vijfkoppige jury bestond uit: Annemarie
van Gaal (ondernemer en voormalig Zakenvrouw van het Jaar), Karin
Straus (Tweede Kamerlid VVD), Stefan Verhoeven (Senior Vice President
bij Philips), Leontine van den Bos (hoofdredacteur Margriet) en Ingrid
Vrieling (directeur Work4Women). Uit het juryrapport: “Het Kadaster biedt
door de inzet van pragmatische en inspirerende initiatieven duurzaam
ruimte aan (her)intredende vrouwen en levert zo een belangrijke bijdrage
aan het doorbreken van rolpatronen en het vergroten van genderdiversiteit
op de Nederlandse werkvloer.”
Meer informatie over (werken bij) het Kadaster: www.kadaster.nl.
xx | 15
‘Gemengde
teams komen
sfeer en werk
ten goede’
Directiesecretaresse MONIQUE
DRIESSEN (54, zoon van 20, dochter
van 17) werkt sinds 2008 bij het
Kadaster.
“Ik dacht: ambtenaren tellen de hele
dag vliegjes. Niet dus, er wordt hier
juist heel hard gewerkt. Vanaf dag één
voel ik me thuis in de no-nonsensecultuur van het Kadaster. Als kind uit een
gezin van negen laat ik mijn stem graag
horen, ook in vergaderingen. Dat ik die
ruimte als directiesecretaresse krijg,
vind ik heel bijzonder. Mijn mening
wordt hier serieus genomen.
Met de komst van meer vrouwen heb ik
de organisatie geleidelijk zien veranderen. Eerst vonden veel mannen het
overdreven, al die extra maatregelen.
Nu zijn ze voor iedereen vanzelfsprekend. En ik hoor nooit meer ‘we moeten
een man aannemen want die kan dat
nu eenmaal beter’.
Ik geloof ook echt dat gemengde teams
de sfeer en het werk ten goede komen.
Jaren geleden gaf ik leiding aan een
groep van zeven vrouwen. Gek werd ik
van de onderlinge haat en nijd. Tot ik op
het idee kwam om er een man tussen
te zetten. Van de ene op de andere dag
verliep de samenwerking beter.
Op één functie zouden wat mij betreft
juist meer mannen mogen komen, namelijk die van secretaresse. Dat zijn
traditiegetrouw allemaal vrouwen, ook
bij het Kadaster. Misschien moet de
personeelsafdeling zich nu eens daarop richten.”