Transcript Tips voor ouders - Het hart van Delfland

Tips voor ouders
Lees alle tips door en kijk welke je raakt. Ga daarmee aan de slag.
Ik zie het kind in relatie tot zijn omgeving (thuis en school). Hoe voelt het
kind zich in deze situatie.
1.
Er zijn drie basisregels in het huis die altijd gelden:
 Veiligheid (niet bij het open raam, bij water, met dingen gooien
etc.)
 Respect voor je omgeving: niets kapot maken van jezelf of van
anderen
 Respect voor elkaar: elkaar geen pijn doen (met woorden of met
daden)
Hang deze regels op de koelkast en maak eventueel een
beloningssysteem. Wanneer een kind moeilijk te bereiken is, beloon je de
andere kinderen wel en hem/haar niet. Hier ga je net zo lang mee door,
totdat het kind te vertrouwen is met deze drie basisregels. Ik vind dat
kinderen een welgemeend excuus moeten aanbieden aan hun ouders
wanneer één van de regels worden overschreden. Geef zelf het goede
voorbeeld!
Geef geen straf ,veel prettiger is het om een ruststoel neer te zetten in de
buurt waar jij bent. Zodra je kind zich niet gedraagt, geef je kind dan één
waarschuwing en zet haar/ hem 4 minuten op de ruststoel. Leg uit
waarom je dit doet. Hiermee komt een kind tot zichzelf. (vooral bij
jongere kinderen een fijn hulpmiddel). Na 4 minuten vraag je of je kind
het snapt en laat je een excuus aanbieden. Hierna knuffel je je kind.
De overige regels (kleding uitkiezen, computergebruik, tijd om thuis te
komen) kun je samen met het kind maken. Wat wil het kind, wat wil jij als
ouder? Kom tot een compromis (tussenweg). Voorkom strijd!
Communiceer met je kind en geef zelf het goede voorbeeld!
Praktijk Het hart van Delfland
1
2.
Wanneer je in strijd leeft met je kind zijn er vaak twee
oorzaken te noemen (kies zelf welke van de twee op jou van
toepassing is):
A. De buitenste grenzen zijn niet duidelijk. (zie basisregels *
hierboven) De ouders cijferen zichzelf grotendeels weg en nemen
geen eigen plek in. Bij de ouders is er angst voor de boosheid van
het kind. Blijf net zolang de regel herhalen totdat je voelt dat jij je
kind bereikt.
B. Er wordt niet goed geluisterd naar het kind, waardoor het kind
geen liefde voelt. Er is te weinig echt gevoelscontact tussen ouder
en kind. Er is te weinig begrip voor het gevoel van een kind.
3.
Wat kun je er aan doen?
A1. Heel belangrijk is het als ouder om ook je eigen plek in te
nemen. Geef duidelijk aan: “ En nu ga ik een kop koffie drinken
en vermaak jij jezelf even” of “ Nu is het bedtijd en begint ‘de
grote mensentijd’ “. Een kind moet voelen dat je er bent, dit kan
alleen wanneer jij duidelijk grenzen stelt. Blijf rustig, let op nonverbale communicatie: Is het neutraal of irritatie. (irritatie geeft
aan dat je zelf geen vertrouwen hebt in je kind) Je blijft neutraal
en herhaalt en benoem het gedrag wat je wel wilt zien. Maar zet
net zolang door totdat het kind zich aan de drie basisregels
houdt. Houd je stem laag en kijk het kind goed aan.
A2. Wanneer je voelt dat het kind je manipuleert met zijn gevoel
(huilen of boos zijn om zijn zin te krijgen), negeer het dan. Dit
gedrag heeft niets te maken met echte gevoelens.
B1. Luister goed naar je kind. Heb begrip voor zijn gevoelens.
B2. Zorg voor een verbinding met je kind door steeds even
oogcontact te hebben of even te laten zien dat je het kind hoort.
Je kind wil graag gezien worden, soms helpt het om een knipoog
te geven of een aai over zijn bol. Voorkom een explosie van
boosheid door de irritatie (die je allang voelt aankomen) even te
benoemen. Dan kan je kind zich uiten. Knuffel je kind geregeld.
Heb lol met je kind.
Praktijk Het hart van Delfland
2
4.
Rust en Regelmaat
A. Rust:
zorg ervoor dat je huis is opgeruimd. Alle voorwerpen in huis zijn
prikkels en hoe meer prikkels er zijn, hoe meer onrust er ontstaat
(bij alle gezinsleden). Een opgeruimd huis is een opgeruimd
hoofd. Hoe rustiger je als ouder kan reageren op je kind, hoe
prettiger de sfeer blijft. Bij kinderen van 0- 4 jaar is het van
belang dat de omgeving zo kindvriendelijk mogelijk is (dus op
ooghoogte alles opruimen wat van jou is). Hiermee voorkom je
onnodig strijd en teveel NEE zeggen.
B. Leef met regelmaat:
Plan structuur in je dag: opstaan, wassen, ontbijten, op vaste
momenten. Zorg ervoor dat kinderen op vaste tijd naar bed gaan.
Een keer per week een uitzondering moet wel kunnen, maar
wanneer een kind drie keer per week door die structuur heen
wordt getrokken ontstaat er heel veel onrust.
Vertel 's ochtends aan het kind wat er vandaag gaat gebeuren
(doe het niet weken van te voren want dan leef je niet met de dag
maar in de toekomst). Dit geeft heel veel duidelijkheid en
veiligheid, dus rust.
C. Slapen:
Een kind moet op tijd naar bed:
Enige richtlijn: (gebruik ook je eigen gevoel hierbij)
1 t/m 6,7 jaar: om 19.00 uur
8 jaar:
om 20.00 uur
9,10 jaar: om 20.30 uur
11,12 jaar: om 21.00 uur
13,14 jaar om 21.30/22.00 uur
Wanneer een kind niet genoeg slaapt is, gaat het niet goed!
D. D. Snoepen:
Twee keer een snoep moment is voldoende. 's ochtends bij de
koffie en 's middags bij de thee.
E. Hobby's:
Kinderen vinden alles leuk. Jij moet als ouder de keuzes
afbakenen. Twee clubjes zijn meer dan voldoende, dan blijft er
ook nog tijd om te spelen.
F. Weekend:
Vlieg niet elk weekend naar een pretpark o.i.d. Zorg voor rust in
Praktijk Het hart van Delfland
3
het weekend, door de week moet er altijd al zoveel! Een
boswandeling of gewoon een spelletje is net zo leuk, wellicht nog
leuker! Dan is er echt contact. Veel lichamelijke problemen
(buikpijnen, hoofdpijnen) ontstaan omdat een kind overprikkeld
is.
G. Taken:
Je leeft met zijn allen in een huis. Een kind kan best af en toe
meehelpen. Zet vrolijke muziek op om onaangename taken zoals
stofzuigen of afwassen leuk te maken.
5.
Elke vorm van emotie mag er zijn.
Een kind mag boos, angstig en verdrietig zijn. Kap het niet af (
sussen of een snoepje geven) Dan blijft de emotie in het kind. Het is
wel de bedoeling dat het kind de emotie boos op een juiste manier uit
(dus niet schelden tegen moeder zie basisregels)
Het fijnste is wanneer hij deze op een bepaalde manier kan uiten
(bijv. een boosheidshoek of rusthoek) en verwerken ( een boksbal,
op een kussen slaan, tekenen, sporten, lachen of gewoon lekker
uithuilen)
6.
Laat ook je eigen emotie zien en benoem het.
Bijv.: Geef aan dat wanneer je moe bent, je dan gaat mopperen.
Kinderen voelen feilloos jouw gevoel aan, wanneer je dit ontkent
snappen ze er niets van. De ouder mag ook zijn wie hij is!
7.
Het is beter om uit het verwachtingspatroon te stappen, dat
we van onze kinderen hebben.
(Hij of zij moet goed kunnen leren, moet sociaal zijn, moet lief zijn,
mag niet boos zijn etc.) Ook overtuigingen, die we zelf hebben van
kinderen (Dat kind is agressief of niet zo slim) kunnen we beter
loslaten. Ieder kind, hoe die ook doet, mag er zijn. HIER MOET JE OP
BLIJVEN LETTEN, DIT IS NIET MAKKELIJK!
8.
Vraag aan het eind van een dag aan het kind wat het leukste
moment van de dag was en wat er niet leuk was.
Praktijk Het hart van Delfland
4
Oordeel hier niet over. Luister er gewoon naar. Ook wanneer je kind
je vertelt dat hij het niet leuk vond dat je boos op hem was, luister je
er alleen naar. Dit gevoel mag er ook zijn.
9.
Probeer het gedrag van het kind los te koppelen van het kind
zelf:
Benoem het gedrag: "Jouw gedrag kan ik niet accepteren (je stelt
duidelijk je grenzen, maar ook die van de afspraken die samen zijn
gemaakt), maar ik blijf je een fijne jongen/meisje vinden! ". Wat je
ook doet, ik blijf van je houden. En spreek dit ook uit naar de
kinderen.
10. Gebruik ik-boodschappen:
Begin de zin met ik : "Ik vind het vervelend dat…" "Ik voel me niet
respectvol behandeld door jou!".
Dan praat je vanuit jezelf.
11. Leer je kind (en vaak ook jezelf) dat fouten maken mag.
Eigenlijk moet je de vlag uitsteken wanneer je fouten maakt (maak er
een feest van). Wanneer je geen fouten maakt (leer je niets) en
ontwikkel je dus ook niet. Wil je vooruitkomen in het leven is het van
belang om fouten te maken.
12. Ga niet voorbij aan het gevoel van een kind, dus meegaan in
zijn/haar gevoel.
Bijvoorbeeld: Marieke komt thuis van een handbalwedstrijd, Ze
moppert over de wedstrijd. Moeder zegt:”Ach meid, volgende keer
beter!”
In dit geval mag het gevoel er van Marieke niet zijn.
Beter is de volgende reaktie: “Vervelend voor je, ik kan me goed
voorstellen hoe je je voelt!” (stilte) “ Wellicht gaat het de volgende
keer beter!”
Praktijk Het hart van Delfland
5
13. Probeer het kind aan te kijken, wanneer je tegen hem/haar
praat:
Veel ouders hebben het zo druk dat dat er echt bij inschiet. Echter
met oogcontact, maak je pas echt contact.
14. Raak je kind aan:
Kinderen worden te weinig op een positieve manier aangeraakt. Trek
je kind op schoot of sla een arm om hem heen. Hierbij voelt hij ook
dat hij er mag zijn.
15. Behandel je kind niet als prins of prinses:
Vermijd dat je 'fluwelen handschoenen' gebruikt. Ook kinderen met
de diagnose Adhd/Autisme/ Hoogsensitief moeten opgevoed worden.
16. Geniet van je kind:
Dit is toch wel de allerbelangrijkste. Zorg dat je elke dag (al is het
maar 10 minuten) voelt dat je van je kind geniet zoals hij/zij is!
Tot slot: Je hebt als ouder misschien nu het gevoel dat je het allemaal niet
goed doet en dat je niet weet waar je aan moet beginnen. Pak er 1 tip uit
en ga er gewoon mee aan de slag en laat de rest….. Het komt vanzelf
goed. Ik ben ervan overtuigd dat iedere ouder het beste met zijn kind
voor heeft, maar dat we soms verstrikt zijn geraakt in onze eigen
gedragspatronen.
17. Pubers:
Bij een puber gieren de hormonen door het lichaam. Ook de hersenen
zijn heel actief. Hierdoor ontstaan er wisselende stemmingen. De ene
keer lijkt hij/zij al heel groot, de andere keer weer echt een kind. Een
puber kan sommige gevaarlijke situaties nog niet inschatten, dit heeft
te maken met bepaalde hersendelen die ook actief zijn bij echt
gevaar.
Wanneer je irritatie bij je kind ziet aankomen, benoem dit dan. Vraag
Praktijk Het hart van Delfland
6
wat er niet goed gaat en los het met het kind op. Hierdoor voorkom
je een explosie van boosheid. Soms lukt mondeling communiceren
niet meer, gebruik dan briefjes om tot een contact te komen. Dit
voelt dan veiliger voor je kind.
18. Tips voor bij ontploffingen (explosies van woede):
A. Probeer deze voor te zijn. Zeg tegen je kind dat je voelt dat er
een ontploffing aankomt en dat het niet nodig is. Blijf rustig (niet
boos) en raak niet in paniek. Ga terug naar de gewone gang van
zaken.
B. Zodra er toch een ontploffing is: Kijk je kind aan en zeg duidelijk
en met kracht "Stop, je draaft door " (Ga heel dicht bij hem staan
om kracht in je handeling te zetten) en herhaal eventueel een
paar keer deze zin. (ga geen discussie aan, want dan vererger je
het gevoel).
C. Probeer het gevoel te omschrijven: “ Volgens mij ben je boos
omdat….” En heb hier begrip voor: “Dat begrijp ik wel!”
D. Relativeer alles door te zeggen: “Hoe je gedrag ook is, je blijft
een fijne knul/meid!”
In zijn algemeenheid moet je heel kordaat handelen en laten blijken dat jij
de regie helemaal in handen hebt. Wanneer je kind angst voelt bij je of
wanneer je zelf uitspreekt dat je het ook allemaal niet meer weet,
ontstaat er een hele onveilige situatie. Je kind denkt dan: 'Wanneer mijn
ouders het niet meer weten, wie dan wel?"
Zoek een time-out plek voor je kind om rustig te worden (bijvoorbeeld zijn
kamer of de gang.) Zeg dat wanneer je kind rustig is, hij terug kan komen
om te praten. (Geef eventueel pen en papier, wanneer hij/zij moeilijk
praat)
Laat je kind hetgeen wat hij/ zij kapot maakt terug betalen in de vorm van
klusjes of zakgeld. Bij eventuele scheldwoorden naar de ouders, is
excuses aanbieden een vereiste.
Praktijk Het hart van Delfland
7
Algemene tips
Bij drukke kinderen
A. Je kunt het kind meer rust gunnen door een of meerdere keren per
dag bij zichzelf (zijn gevoel) te laten komen (oefening van de boom).
Hiermee ontlaadt het kind zich en krijgt het weer nieuwe energie.
Je kunt ze ook laten tekenen, wat er tijdens de boom in hen opkwam.
Boomoefening (praktisch geschreven voor kinderen)
Ga rustig en stil op je stoel zitten met je voeten naast elkaar op de
grond. Leg je handen met de handpalmen naar boven op je knieën.
Probeer je helemaal te ontspannen. Hierbij zijn je schouders naar
beneden. Doe je ogen maar dicht.
Je hoeft niet naar mij te kijken, want ik heb mijn ogen ook dicht en
doe gewoon mee met deze oefening. Probeer ook je gezicht te
ontspannen door niet te knijpen met je ogen, wangen en mond. Adem
eens diep door je neus in en door je mond naar buiten. Nu ga je letten
op je buikademhaling. Concentreer je op je buik die heen en weer
gaat.
(Even stil)
Dan stel je je voor dat je een boom bent. En vanuit je voeten groeien
wortels naar beneden. Deze verdwijnen heel diep in de grond. Als
maar dieper gaan ze, laat ze maar groeien.
(Even stil)
Dan voel je dat de spanning (van de hele dag) vanuit je hoofd …, je
schouders …, borst …, buik …, billen …, benen … en voeten door die
lange wortels de aarde inzakt.
Weg ermee, dat voelt heerlijk aan …
(Even stil)
En dan zuig je door die wortels frisse energie vanuit de aarde op.
Steeds hoger komt het. Totdat het je voeten bereikt en dan door je
benen trekt … je billen … je buik … je borst …, je armen …, je nek … en
uiteindelijk je hoofd bereikt, tot boven in je kruin.
(even stil)
Nu voel je de warme zon schijnen …
En met zon, die frisse energie in je, stevig geworteld in de aarde, voel
je je krachtig worden en rustig.
Deze rust en kracht, behoudt je de hele dag in je…
Dan kom je langzaam weer terug in het hier en nu, je volgt je adem
en opent je ogen.
Praktijk Het hart van Delfland
8
B. Je zou een mandala kunnen laten kleuren. (ronde kleurplaat) Hierbij
wordt dan klassieke of rustgevende muziek gedraaid. De kinderen
komen hierbij helemaal tot rust en goed in hun gevoel. (vooral
wanneer ze niet praten tijdens het kleuren!) Oudere kinderen kunnen
ook zelf mandala's ontwerpen.
C. Wanneer je geregeld klassieke muziek draait, komen de kinderen
vanzelf tot rust en meer bij zichzelf.
D. Om een kind te ontladen van de dag (sommige kinderen zijn ’s avonds
nog hyperactief) kun je een voetenbad maken van een theelepel
gember en een handvol oerzout (of zeezout)
Verse gemberwortel raspen en even in een washandje koken. Van dit
aftreksel maak je een voetenbad. Je kind kan daarna heerlijk slapen.
Bij kinderen die de hele dag strijd met je voeren:
Speel eens een spelletje met je kind (bv. ganzenbord of mens erger je
niet) waarbij je het kind drie kwartier lang alleen maar volgt (een op een
situatie). Probeer dit zonder je grenzen aan te geven of te oordelen (Als
opvoeder zul je ontdekken dat dit nog heel moeilijk is). Toch kan deze drie
kwartier al een verandering in relatie geven tussen jou en je kind. Het
kind voelt even dat hij/zij er helemaal mag zijn. Dit geeft een
geluksgevoel. In de weken erna kan er een gedragverandering
plaatsvinden bij jouw kind.
Voor motorisch zwakke kinderen:
Linker- en rechterhersenhelft oefeningen:
A. Ga ontspannen staan
Breng je linkerknie omhoog en tik met je rechterhand op je linkerknie.
Breng je linkerknie omlaag.
Breng je rechterknie omhoog en tik met je linkerhand op je
rechterknie.
Breng je rechterknie omlaag.
Ga hier in een goed tempo/ritme mee door. Voer de beweging
langzaam en bewust uit. Doe dit 5 keer.
Doe ditzelfde aan de achterkant van het lichaam door met je handen
de hielen aan te raken. Ook 5 keer. Nog leuker, op muziek of bij het
zingen van een liedje.
Praktijk Het hart van Delfland
9
B. Sta rechtop en breng je beide armen omhoog.
Rechterarm beweegt nu naar voor en de linkerarm naar achter.
Beide armen bewegen nu als in een cirkel, ze blijven ronddraaien.
De een naar voor en de ander naar achter.
Dit is een goede oefening om beide delen van de hersenen optimaal
met elkaar te laten functioneren. Als dit niet lukt, dan.. steeds weer
oefenen.
Het geheim van deze oefening is, als je niet nadenkt lukt het prima; zo
gauw je gaat bedenken hoe het moet en hoe het werkt lukt het niet.
Als je dit meerdere keren per dag doet, komen je gedachten en
hersenen tot rust.
Voor alle kinderen:
Ademhalingsoefeningen
A. Ga er ontspannen bij zitten en ontspan al je spieren, laat ze losser
worden.
Breng ook je adem tot rust. Laat je adem diep in je buik komen en
adem het ritme van je ademhaling en je bemerkt dat de adem
langzamer gaat worden en volkomen in rust is. Het ademt in jou, en je
hoeft geen moeite te doen om te ademen.
Terwijl je spieren losser worden en je adem tot rust gekomen is, blijf
je even in deze houding waarin je lichaam zachter en meer
ontspannen wordt.
B. Leg je handen op je buik. Laat de lucht heel langzaam door een kleine
opening in je mond ontsnappen. Aan het eind van de uitademing doe
je je mond dicht. De inademing komt nu vanzelf. Hierbij laat je de buik
en vervolgens je borstkas helemaal vollopen met lucht. (voel hoe je
handen meegaan) Wacht tot je merkt dat de lucht er weer uit wil;
pfff….door een kleine opening van je mond. Adem een poosje op deze
manier in en uit. (Als je dit in je bed doet, van je vanzelf in slaap.)
C. Ga zitten en leg je linkerhand op je buik en je rechterhand op je borst.
Ga met je aandacht naar het punt onder je navel. Dan adem je in door
je mond en bij de uitademing zeg je hardop een 'f'. Doe dit 6 keer.
Dit kun je ook liggend doen.
Michèle Mosch
www.hethartvandelfland.nl
emotietherapie voor kind en volwassene
Praktijk Het hart van Delfland
10