Transcript in deze masterclass - Prettig contact met de overheid

Radicalisering en polarisatie
Prof. dr. Kees van den Bos
Sociale Psychologie
Empirische Rechtswetenschap
Universiteit Utrecht
Radicalisering onder jongeren
Ik wil weten wat die gasten denken!
Rechts-autochtone reacties:
"Zij [Moslims] pakken onze banen af, onze huizen en
onze vrouwen" (horizontale groepsdeprivatie)
Moslim reacties:
"Balkenende, de regering komt niet echt voor ons
op, de manager van de Albert Heijn op de hoek ook
niet" (verticale groepsdeprivatie)
Radicalisme m.b.t. asiel- of dierenrechten:
"Dit kan niet door de beugel en daarom sta ik in mijn
recht om hier wat aan te doen, desnoods op
onwettige wijze" (moreel gelijk)
Radicalisering onder jongeren
Demografische
variabelen:
- opleiding
- sekse
- leeftijd
- religie
- etniciteit
- woonomgeving
- wel/niet (bij)baan
Sociaalpsychologische
variabelen:
- waargenomen
onrechtvaardigheid
- ervaren
onzekerheid
- groepsdreiging
Boosheid
Intenties tot
gewelddadig en
kwetsend
gedrag
Gewelddadig en
kwetsend
gedrag
Angst
Intenties tot
afwenden van
de samenleving
Isolerend
gedrag
Attitudes t.a.v.:
- inhoudelijke aspecten
van radicaal
gedachtegoed
- legitimiteit van NL
autoriteiten
- "wij-zij"denken
- superioriteitsgevoelens over
subcultuur
- betrokkenheid bij de
NL samenleving
- radicaal geweld en
terroristisch gedrag
Van den Bos, Loseman & Doosje (2009, WODC/NCTV)
Right-wing attitudes
N = 1086
Doosje,Van den Bos, Loseman, Feddes & Mann
(2012, Negotiation and Conflict Management Research)
Muslim Respondents
N = 131
Doosje,Van den Bos & Loseman (2013, J. of Social Issues)
Implicaties voor deradicalisering /
preventie van radicalisering
•  Bv alternatieve groepen belangrijk maken
•  Groepssymbolen waarderen
•  Groep minder aantrekkelijke bron van identificatie maken
(wijzen op negatief gedrag)
•  Groepen splitsen (Al Qaeda vs. ISIS)
•  "Moral righteousness" heel lastig te beïnvloeden
Deradicalisering
•  "I had always been taught--and had
passionately believed--that the presence
of Islamism meant justice and the absence
of it created injustice. But now I began
seeing things differently." (p. 192)
•  "I'd joined HT [Hizb al-Tahrir] because of
the fire that injustice that lit inside me. And
as I started to decouple justice from
Islamism in my mind, it was the beginning
of the end of my belief in Islamism. If
justice and Islamism were separated, then
not only was it possible to have one
without the other, it also meant that there
were situations where the two might come
into conflict." (p. 192)
Nawaz (2013)
Sociaal-psychologische processen in
radicalisering en sympathie voor terrorisme
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Onrechtvaardigheid
Onzekerheid
Bedreigde groepen
Horizontale en verticale deprivatie en polarisatie
Teleurgestelde verwachtingen
Intern en extern gerichte emoties
Moreel gelijk
Rechten en plichten
Moghaddam (2005, American Psychologist)
Radicalisering en polarisatie
[email protected]
http://vandenbos.socialpsychology.org
http://www.uu.nl/leg/staff/kvandenbos