Transcript Muur tussen beveiliging en KNX lang niet zo hoog als gedacht

KNX MEETING
Verslag van de KNX-bijeenkomst op 10 maart 2016
Muur tussen
beveiliging en KNX
lang niet zo hoog als gedacht
Veiligheid is een ruim begrip. Net zo ruim als het pakket aan oplossingen
dat KNX biedt om veiligheid te waarborgen. Of het nu gaat om inbraak- en
brandbeveiliging of het beschermen van netwerken en dataverkeer, KNX
brengt met slimme producten en integraties twee ogenschijnlijk gescheiden
werelden samen: die van gebouwautomatisering en beveiliging. Tijdens
de KNX Professionals bijeenkomst in de Vue Bioscoop in Hilversum op 10
maart bleek maar weer dat de twee werelden meer raakvlakken hebben dan
de KNX Professionals Award. Hij nodigde de
aanwezige professionals uit hun projecten op
een post-it te schrijven en die op een flipover
te plakken. De zaal stelde zich eerst wat
bescheiden op, maar aan het eind van de dag
zouden er toch enkele fraaie projecten op de
flipover pronken die in aanmerking komen
voor een projectbeschrijving.
vaak wordt aangenomen. Een dagje bioscoop, maar dan wel een met KNX-
Vooralarm creëren met KNX
technologie.
Er is meer mogelijk dan menigeen denkt in
het koppelen van brandmeldinstallaties met
KNX. Dat was de insteek van de presentatie
van Alex Driessen (Siemens) en Remco Hoveling (BAM Techniek). Aan de hand van een
voorbeeldproject bij een hotel, brachten ze
de integratiemogelijkheden en functionaliteiten in beeld. “In elke hotelkamer zit wel een
rookmelder en een alarmgever. Als KNX daar
bijvoorbeeld de verlichting en de zonwering
stuurt, valt er veel meerwaarde te halen
uit interactie. Bijvoorbeeld door met KNX
een vooralarm te creëren in plaats van gelijk
groot alarm te slaan en het hele hotel op stelten te zetten. Dat vooralarm is te koppelen
aan het ontgrendelen van deuren, het ophalen
van de zonwering, een lokaal en bescheiden
alarmsignaal en het schakelen van de verlichting naar 100%. Ook kunnen we met KNX
de noodverlichting zo sturen dat mensen de
juiste vluchtroute kiezen”, legden Driessen
“Het is altijd leuk om met KNX Professionals
te werken”, bracht dagvoorzitter Jan van den
Broek de stemming in de bioscoopzaal met
luxe stoelen en enorm scherm er direct goed
in. “Bij deze KNX-netwerkbijeenkomsten
heerst altijd een positieve sfeer en het is leuk
om er samen aan werken en het marktaandeel te vergroten.” Hij riep de professionals
op om projecten waarop zij trots zijn of die
zij recent hebben afgerond, aan te melden
voor een uitgebreide projectbeschrijving. Er
komt dan een artikel met beeldmateriaal van
het project op knx-professionals.nl, het wordt
gepubliceerd in een vakblad en op SmartInside, de app die vele voorbeelden toont van
geautomatiseerde woningen en gebouwen
met KNX als piloot. De projecten maken zo
zelfs kans op het winnen van een award, zoals
KNX|VERSLAG
1
10 maart 2016
Alex Driessen (links) en Remco Hoveling
en Hoveling uit. De technische mogelijkheden
zijn er, maar er wordt nog weinig gebruik
van gemaakt, gaf het duo aan. Het gangbare
brandmeldsysteem en de procedures blijven
in tact, maar KNX zorgt ervoor dat in een
eerder stadium al acties aan een melding te
verbinden zijn.
Beveiliging is niet elektronica verkopen
Jeffrey Stolwijk nam zichzelf in bescherming
door dicht bij de nooduitgang te gaan staan,
Elektropartners’ werkzaamheden in de Dolby
Cinema-zaal in Hilversum vormde niet alleen
een uitstekende aanleiding
om daar de bijeenkomst te
organiseren, het nodigde er ook toe
uit de professionals te trakteren op
een ware Dolby Cinema beleving. Een
kwartier lang kregen zij, met 3D-brillen
in de aanslag, een impressie van de
uitstraling, het geluid en natuurlijk het
beeld van de exclusieve zaal. Begon er
een film te spelen, dan hulde de zaal
zich in gitzwart. Zelfs de personen
direct naast je en de groen verlichte
nooduitgang-bordjes verdwenen uit het
zicht. Alle techniek in de zaal zat weggewerkt achter zwart doek. De ruimte
toen hij zijn voordracht inleidde met de
uitdagende stelling ‘Installateurs hebben geen
verstand van beveiliging’. De beveiligingsadviseur stelde dat installateurs onvoldoende in
functionaliteiten denken, maar meer vanuit
techniek, merken en marges. “Beveiliging is
niet elektronica verkopen maar menselijke
emotie ondersteunen. Want veiligheid is
vooral een gevoel.” Veiligheid, zo gaf Stolwijk
aan, is alleen te waarborgen door die zowel
organisatorisch, bouwkundig als elektronisch
moet zo donker zijn, omdat
de Dolby Cinema-zaal
over laserprojectoren
beschikt. Door een donkere zaal kunnen die meer
licht en kleur sturen, onder
meer naar de ogen van het publiek. Het
resultaat is vlijmscherp beeld waarop
de kleinste details te zien zijn. Tijdens
een filmpje van de Britse zangeres Ellie
Goulding die in de Abbey Road Studios
een nummer inzong, leek het door de
scherpte van het beeld en het geluid
alsof zij een live concert voor de KNX
Professionals gaf. De haartjes op haar
armen waren te tellen. Niet voor niets
komen bioscoopdirecteuren vanuit
Zwitserland, Singapore en Dubai de
techniek in Hilversum bekijken.
in te bedden. Daarboven moet iemand staan
met overzicht. De veiligheidswereld kent
daarnaast veel eigen regelingen en instrumenten, zoals BORG en de Verbeterde Risicoklas­senindeling voor woningen. Het is een
complexe en gespecialiseerde wereld.”
De zaal gooide de knuppel terug uit het hoenderhok. “Adviseurs hebben geen verstand
van techniek, alleen van functionaliteiten. Dus
volgens mij moeten we het gewoon samen
doen,” zei een aanwezige KNX-Professional.
En daarmee zat iedereen weer op één lijn: in
de beveiligingswereld is samenwerking tussen
de disciplines advisering en elektrotechniek
van cruciaal belang.
Voor- en achterdeur bewaken
Als het aan Cisco ligt, is IP het protocol dat
in 2020 de 50 miljard communicerende apparaten in de wereld zal verbinden, en daarmee
ook gebouwen en hele steden. Peter Dijkstra
van Cisco noemde het de perfecte storm; de
combinatie van factoren die de digitaliseringsrevolutie heeft doen oplaaien en tot The Internet of Buildings heeft geleid. Dijkstra: “We
verwachten steeds meer van gebouwen bij de
ondersteuning van processen. Daarbij gaan
er gigantische hoeveelheden data naar binnen
en naar buiten. Smart buildings zijn in die zin
zo veilig als de zwakste schakel. Encryptie,
firewalls en wachtwoorden, natuurlijk, maar
er is meer. We moeten via data-analyse
KNX|VERSLAG
2
10 maart 2016
voortijdig afwijkende patronen leren signaleren, netwerken segmenteren voor bepaalde
functies, identity service engines toepassen,
de voor- én de achterdeur bewaken.” Een
bezorgde Professional vroeg Dijkstra wat
de houdbaarheid van KNX nog is, als het
IP straks de hele wereld aan elkaar knoopt.
Dijkstra: “Verschillende talen en protocollen
zullen er altijd blijven. Wel zullen we bepaalde
afspraken moeten maken over hoe we met
zijn allen die digitale snelweg gaan berijden
en protocollen gaan integreren, bij voorkeur
zonder interfaces.”
en DMX voor het sturen en dimmen van de
leds in de traptreden, de gang naar de zaal en
de foyer. KNX is het bovenliggende systeem
dat de commando’s geeft vanuit de geprogrammeerde regelingen. De zaalverlichting
is gekoppeld aan de filmprojectoren en de
diverse stadia van de voorstelling. Ook in de
opvolgende bioscopen in Hilversum en Alkmaar mocht het bedrijf het concept uitrollen.
In Alkmaar gaat het zelfs om tien zalen. Een
filmpje over de techniek achter de filmdoeken
is te zien op http://www.domoticapartners.nl/
projecten/jt_bioscoop_eindhoven
Multifunctioneel gebruik sensoren
Richard Robert van KNX Technology Partner
Osec ziet volop kansen in de combinatie
beveiliging en KNX, vanwege het extra
rendement dat de integratie biedt voor
alle partijen. “Er zijn sensoren nodig voor
gebouwautomatisering, maar ook voor
inbraakbeveiliging. Door de intelligentie
daarvan op beide gebieden in te zetten, is
het nuttige effect belangrijk te vergroten.
Richard Robert
‘Firewall’ tussen beveiliging en domotica
Peter Dijkstra
“Tussen de werelden van domotica en beveiliging staat nog een levensgrote Chinese muur,
of noem het een Firewall,” constateerde
Martin van Ling van Hestia in zijn presentatie.
Martin van Ling
Dennis de Cock
Dolby Cinema beleving
Het feit dat de KNX Professionals voor deze
bijeenkomst nu eens in een filmzaal zaten,
was te danken aan Elektropartners. Dit
bedrijf voerde bij drie JT Bioscopen, nieuwe
naam Vue Bioscopen, in Nederland een gebouwautomatiseringssysteem uit op basis van
KNX. Dennis de Cock van Elektropartners
gaf er een toelichting op. JT Bioscopen begon
in Eindhoven met de eerste Dolby Cinemazaal ter wereld: een concept waarin techniek
en ambiance zorgen voor de ultieme filmervaring. Elektropartners verzorgde er de volledige e-installatie. Het bedrijf paste DALI toe
voor de directe aansturing van de zaalspots
KNX|VERSLAG
“Een doorsnee rijtjeshuis heeft al snel zo’n
30 IP-adressen. Veilig netwerkgebruik wordt
steeds belangrijker. Je kunt een alarmcentrale
koppelen met KNX over IP, maar breng dan
goed in kaart welke procedures je wel en
niet wilt aansturen met KNX en zorg dat je
hackers buiten houdt. Het domste wat je
kunt doen is de IP-gateway 3671 open laten
staan, daarmee haal je ze vrijwillig naar binnen. Encryptie is goed, maar vertraagt het
datavolume waarin we toch al niet uitblinken.
KNX is helaas nog niet veilig genoeg voor
beveiligingssystemen. Tot die tijd is het verstandig om KNX en beveiliging te koppelen
op contactbasis of middels IP-communicatie.
Op Light+Building worden diverse innovaties
geïntroduceerd die de veiligheid wel zullen
verbeteren.” Verder liet Van Ling zien dat
bedienpanelen van alarmsystemen best heel
‘sexy’ kunnen zijn, in tegenstelling tot de huidige standaard in de markt. Zo is het met het
Domox-platform mogelijk om de domotica
én het alarmsysteem via de iPad of iPod te
bedienen, op een aantrekkelijke wijze. De
toegang tot het platform is beveiligd met een
HTTPS-certificaat en de verbinding verloopt
via VPN.
3
Iedere roldeur van een utiliteitsgebouw heeft
wel een magneetcontact die het open en
dicht gaan detecteert. Door die te koppelen
aan de HVAC-installatie, kun je de warme
lucht tijdelijk stoppen bij het openen van
de roldeur bijvoorbeeld. De RFID-tag die
toegang verleent tot een gebouw kan ook
dienen om alleen de installaties in de ruimte
waar die persoon werkt in gang te zetten. Zo
is detectie 24 uur per dag nuttig inzetbaar in
plaats van maar een paar uur.” Ook Robert
pleitte voor een goed beveiligde koppeling
tussen de twee disciplines, maar met behoud
van maximale interactie.
Z-Wave in opmars in beveiligingsmarkt
Nieuwe KNX Technology Partner Alphatronics – onderdeel van het internationale
technologiebedrijf TKH Group - is specialist
in inbraakdetectie en kenniscentrum voor
installateurs op het gebied van beveiliging.
Jos Herreburgh van Alphatronics gaf aan
dat de markt voor draadloze systemen bij
particulieren krimpt door nieuwe toetreders
als HomeWizard, HomeKit en Fibaro. Hij
wees tevens op het gevaar van de opkomst
van Z-Wave, nu dit protocol groen licht heeft
gekregen voor toepassingen in professionele
alarminstallaties. “Natuurlijk is Z-Wave niet
zo goed als KNX, maar wie bepaalt dat?
De markt bepaalt, en net als bij de keuze
indertijd voor VHS in plaats van Video 2000
heeft ‘de markt’ niet altijd de beste criteria,”
voegde Herreburgh daar aan toe. Volgens
de beveiligingsspecialist liggen er juist volop
kansen in het integreren van KNX-installaties
10 maart 2016
Jos Herreburgh
dan niet in gang zetten. Bij een inbraakalarm
ook het licht nog eens automatisch vol in
schakelen? Ik zweer je, dat is geen feestje
voor een inbreker.”
Beveiliging bij spanninsguitval
met inbraaksystemen. Ofwel op KNX-module niveau ofwel op IP. “Het hergebruik van
sensoren creëert meerwaarde in de vorm van
comfort, veiligheid en gemak voor de klant.
Maar ook als het gaat om energiebesparing.
Zo kunnen scholen op de aanwezigheidsdetectoren voor het inbraakalarm ook de verlichting in- en uitschakelen en de zonwering al
Hager belichtte ten slotte een heel ander
aspect van het begrip beveiliging. legde de
focus op veiligheid bij spanningsuitval en hoe
KNX daaraan kan bijdragen. Hij gaf allereerst
het te volgen scenario bij spanningsuitval:
eerst communiceren, dan correctief acteren in de vorm van gecontroleerd schakelen, vervolgens de data achterhalen die de
oorzaak van het probleem in kaart brengen
en tot slot preventieve maatregelen nemen
die een zelfde probleem kunnen voorkomen.
“Een beveiligingsmaatregel is bijvoorbeeld een
automatische omschakelaar; een autonoom
apparaat dat de primaire voedingszijde bewaakt en overschakelt op generatorvoeding
als de gestelde grensvoorwaarden worden
overschreden. KNX is hier het crisiscentrum
Erik van Gompel
dat de statusinformatie uit de omschakelaar ontvangt en niet preferente gebruikers
afschakelt in nood. Ook een KNX energiemeter –in combinatie met een visualisatie als
datalogger - is in te zetten als preventieve
maatregel. KNX vormt kortom het controlerende en regulerende hart van de elektrische
installatie.”
‘Beveiliging en KNX’ via praktijkcases
In een serie van drie wat kortere presentaties lichtten één KNX Fabrikant,
één TechnologyPartner en één Professional een praktijkcase toe waarbij zij
KNX en beveiliging lieten samensmelten.
Veiligheid in bedrijfspand
Michael Vandermeerschen van het Belgische
Vecolux, sinds eind 2015 lid van KNX Nederland als exclusieve distributeur van diverse
KNX-fabrikanten, besprak de mogelijkheden
van netwerkbeveiliging met innovatieve koppelingen. Vecolux liet een toepassing zien in
een bedrijfspand met kantoren, opslag- en
een productieruimte. De opdrachtgever
wilde een koppeling naar de brand- en –
Michael Vandermeerschen
KNX|VERSLAG
inbraakcentrale, net als toegangscontrole en
remote access. Daarvoor maakte Vecolux
gebruik van een Secure Device Access (SDA)
van fabrikant ISE. Daarmee kan men van
buitenaf snel een veilige verbinding opzetten
die niet afhankelijk is van de router van de
klant. Voor wat betreft de toegangscontrole
via KNX twijfelde Vecolux aanvankelijk hoe
zij dit het best konden aanpakken. Via een
KNX schakelactor? De opdrachtgever wilde
Wesley Kloppenburg
4
tot 250 personeelsleden kunnen identificeren, waarbij zij de naam van de medewerker
wilden zien in plaats van bijvoorbeeld een
nummer. Uiteindelijk koos Vecolux voor iButton. Dat is een systeem met een zeer veilige
sleutelhanger waarin een chip de informatie
draagt. Alleen met een geldige tag, ofwel
iButton, zijn de deuren in het bedrijfspand te
open en te sluiten. En die iButton is tevens
aan het KNX-systeem te koppelen.
Integratie in een villa
Wesley Kloppenburg van TechnologyPartner
Osec vertelde de zaal over een villa in
Matthijs de Kruijf
10 maart 2016
Purmerland die is voorzien van een volledige integratie tussen KNX, beveiliging en
camerabewaking. “Een belangrijke wens in
deze woning was de huisautomatisering, en
omdat het goed moest werken kozen we
voor KNX”, zegt Kloppenburg. De villa kreeg
KNX-sensoren die metingen doet om te zien
welke actie nodig is. In sommige gevallen
schakelt de sensor de alarminstallatie in, maar
soms ook alleen de verlichting. De woning
heeft als inbraakbeveiligingssysteem de met
KNX compatibele Satel InteGra. Omdat deze
ook een bedieningspaneel biedt die met KNX
communiceert, werd de IntraGra het hart
van de installatie. Daarbij prijst de klant de
eenvoud van het bedieningspaneel voor zowel
de domotica als de beveiliging.
KNX|VERSLAG
Bediengemak in Bed & Breakfast
Last but not least was de praktijkcase van
KNX Professional Matthijs de Kruijf van
Technica. Hij vertelde over de integratie van
de woningautomatisering en de beveiliging in
een Bed & Breakfast. Hoewel de klant geen
specifieke wens had voor KNX, wilde hij wel
bedieningsgemak, betrouwbaarheid, sleutelloze toegang tot verschillende ruimtes en snel
overzicht op de status van de diverse ruimtes.
Dat De Kruijf als basis voor de installatie het
KNX-protocol koos, kwam onder meer door
de eenvoudige bediening van dit systeem
en het feit dat de bediening van deuren en
alarmsysteem in hetzelfde schakelmateriaal
was te plaatsen. Het sleutelloos binnenkomen
en vertrekken was de grootste uitdaging,
5
vertelde De Kruijf. Het werd uiteindelijk een
toegangscontrolesysteem van Card Access,
met daarin een vingerscanner van Gira.
Helaas is Card Access als enige component
in het systeem niet gekoppeld aan KNX. De
Kruijf voegde aan de installatie, behalve een
bedieningspaneel met een grafische interface,
ook een paneel toe waarop met led-lampjes
de status van de deuren in de verschillende
gebouwen is te zien. De kleuren die hij gebruikt, komen overeen met die in de grafische
interface. Lastig aan het project was de ontwikkeling van een bedieningspaneel dat zowel
bewoners, gasten als personeel eenvoudig
konden gebruiken. Uiteindelijk is het Technica
wel gelukt.
10 maart 2016
Dit was
KNX|VERSLAG
6
10 maart 2016