Transcript Training van protectors bij sporters (deel 4)

Training van protectors
bij sporters (deel 4)
10
InTheorie
InCongres
InTerview
Het is taak van de fysiotherapeut om
Inleiding
individueel voor elke patiënt de opti-
Dit is het 4e en laatste artikel over actieve revalidatie bij hobby- en presta-
male oefening te kiezen (‘trial and
error’). Soms is het handig de bewe-
tiegerichte sporters met schouderklachten. In dit artikel een vervolg op de
gingsuitslag te beperken. De patiënt
training van de derde groep spieren, de Protectors. Volgens deze classifi-
traint dan alleen maar in de range
catie vallen onder de protectors de m. infraspinatus, m. teres minor, m. sub-
van maximale endorotatie tot de neu-
scapularis en m. biceps brachii caput longum. De m. supraspinatus wordt
door sommigen ook tot de protectors geteld. Voor de volledigheid wordt
trale positie. Verder leert de ervaring
dat er een aantal zinvolle variaties zijn
die bijvoorbeeld de instabiliteitspati-
de supraspinatus in dit artikel ook meegenomen. Voor de context met de
ënt helpen beter het caput humeri te
overige artikelen verwijzen we naar het archief van InFysio.
centreren (zie foto 7 -vorige uitgavehalfgesloten keten oefening) of de
impingementpatiënt
Tekst: Martin Ophey, MSc, PT
beschermen
met een pulley, dumbell of theraband
voor te veel deltoideus-activiteit (cra-
(zie foto 6 -vorige uitgave- ‘klassiekers’)
nialisatie en daarmee provocatie van
Fase 2 coördinatie- en krachttraining van de protectors
(Kuhn 2008). Bij deze oefeningen is het
de inklemmingsproblematiek tijdens
essentieel om goed te controleren of
de oefening). In foto 8 -vorige uitgave-
Patiënten die geen compensatie-
er daadwerkelijk de gewenste spier-
ondersteunt een kussen de bovenarm
strategieën bij de exo- en endoratie-
activiteit optreedt. De patiënt ervaart
waardoor de deltoid-activiteit gere-
oefeningen hebben kunnen direct
bij een goede exorotatietraining een
duceerd wordt en de m. infraspinatus
doorgaan met fase 2. Oefeningen in
spiercontractie op de dorsale zijde
activiteit toeneemt (Reinold 2004).
fase 2 worden in eerste instantie aan-
van de schouder. Dit is voor de fysio-
geleerd in KRS 1, en worden dan ver-
therapeut ook palpabel. Uit de dage-
De hier beschreven oefeningen wor-
volgens een aantal weken in KRS 2 en
lijkse praktijk blijkt dat sommige patiën-
den bij voorkeur in eerste instantie uit-
3 getraind (Bitter 2007).
ten veel beter exo- en endorotatoren
gevoerd in het scapulavlak (20 tot 30
kunnen trainen in zijligging met een
graden voor het frontale vlak). In het
Centraal in deze fase staan de klas-
dumbell en sommigen veel beter met
scapulavlak is de congruentie van het
sieke exo- en endorotatieoefeningen
een theraband of een pulley in stand.
glenohumerale gewricht beter en is er
Foto 9 exo training in 90 graden abductie
Foto 10 cable row
Foto 11 gesloten keten op een instabiele
onderlaag
11
InTheorie
InCongres
InTerview
sprake van een betere kracht-lengterelatie van de protectors (Donatelli
1997). Verder schijnt de doorbloeding
in de pees van de m. supraspinatus
beter de blijven (Ellenbecker 2010). In
een volgende stap kunnen de exo- en
endo-rotatieoefeningen ook in andere
abductie-posities worden uitgevoerd.
Bij de werpsporters is het noodzakelijk de protectors ook in 90 graden
abductie te trainen (foto 9 exorotatie training in 90 graden abductie).
Om de biceps brachii te trainen kan
er gewerkt worden met de klassieke
biceps curl of een cable row (foto 10
cable row). Bijkomend voordeel van
de cable row is dat naast veel activiteit in de biceps er ook veel activiteit
in de m. subscapularis wordt uitgelokt
(Hintermeister 1998). Gesloten keten
oefeningen die in het kader van de
pivotertraining in een eerder fase van
Foto 12a en 12b begin en eindpositie van de full can exercise
de revalidatie al zijn uitgevoerd kunnen ook nu hier ingezet worden om
Positioners en propellors
wordt dan de nadruk gelegd op het
de intermusculaire coördinatie tus-
Afhankelijk van de grootte van het
trainen van het krachtenkoppel tus-
sen exo- en endorotatoren en tussen
abductie-elevatietraject waarin de
sen cranialiserende en centrerende
pivoters en protectors te stimuleren.
patiënt pijnvrij is, een correct sca-
(caudaliserende) spieren.
Het introduceren van een labiele
pula-ritme laat zien en in fase 2 de
onderlaag schijnt veel invloed op
protectors getraind heeft kan wor-
Mogelijke oefeningen zijn bijvoor-
de spieractiviteit te hebben (foto 11
den begonnen met het trainen in een
beeld de scaption raises met de
éénarmig steunen op een Swiss ball).
open keten. Dit brengt doorgaans
bovenarm in een endorotatie stand
Training op een labiele onderlaag sti-
met zich mee dat er ook meer activi-
(empty can exercise) of een exorota-
muleert spieractiviteit op hersenstam-
teit in de positioners (m. supraspinatus
tie stand (full can exercise) (Reinold
en ruggenmergniveau.
en m. deltoideus) gevraagd wordt. Er
2007, Takeda 2002). In recente lite-
Foto 13 prestretch met een eenarmige pull over
12
InZicht
InNovatie
InVisie
ratuur wordt de empty can exercise
schouder (m. pectoralis major, m.
door middel van het transfersys-
afgeraden omdat er te veel deltoid-
latissimus
propellor-
teem worden begonnen ook het
activiteit en te weinig protector-acti-
oefeningen kunnen bijvoorbeeld de
recruteren in snelheid te stimuleren
viteit optreedt (Ellenbecker 2010). Dit
bench press of de dumbell flys zijn.
(snelkracht,
komt ook overeen met ervaringen in
Indien de patiënt deze oefening tot
centrisch
de praktijk. De empty can exercise is
120 graden abductie klachtenvrij kan
remmen en vormen van prestretch
vaak in tegenstelling tot de full can
uitvoeren, kan er voor worden geko-
en plyometrie) (foto 13 prestretch
exercise pijnlijk. Beginnend met een
zen door middel van bijvoorbeeld de
middels eenarmige pullover). Ook
kleine bewegingsuitslag kan deze
front press en military press ook de
elementen uit het werp ABC kunnen
oefening vervolgens worden opge-
eindfase van de abductie-elevatie
dan in de revalidatie van de hobby-
bouwd tot 120 graden abductie in
beweging te trainen. Een geschikte
en prestatiegerichte sporter worden
het vlak van de scapula (foto 12).
oefening om ook de propellors in dit
geïntegreerd (Edelaar 2009).
dorsi).
Eerste
explosiefkracht,
versnellen,
con-
excentrisch
traject te trainen is de pull over.
Indien de patiënt de full can exercise
tot 90 graden abductie beheerst kan
Indien sporters succesvol in de pro-
ook worden begonnen met training
pellor-oefeningen tot KRS 4 of 5 (zie
van de propellors. De propellors zijn
tabel
de grote spiergroepen rondom de
vorige uitgave-) zijn opgetraind kan
4
belastingsvariabelen
-zie
hét uitzendbureau
voor dé fysiotherapeut
Flexibel werken in de praktijk
en daarbij een scherp tarief
Fydalo heeft de juiste fysiotherapeut voor elke vacature of
waarneming. Fydalo biedt gemak zonder werkgeversrisico.
Fydalo helpt snel en vakkundig.
Bewegingsvrijheid voor de fysiotherapeut
en daarbij meer verdienen
Fydalo biedt je een ruime keuze in werk.
Fydalo begrijpt wat je kan en wat je zoekt.
Ervaar het verschil
www.fydalo.nl
0172 - 233 013
13