Transcript Powerpoint hijsen 02.10 (1)

Richard Tibben
Toolbox veilig hijsen
1. Wet & regelgeving
Arbo wet
•
•
•
•
•
•
Veiligheid, gezondheid en welzijn
Rechten en plichten
Arbeidsinspectie
Arbo informatiebladen
CE-keurmerk
RI&E
• Verantwoordelijkheid
AMSTERDAM Een heiwerkbedrijf en twee werknemers
daarvan moeten volgende week dinsdag voor de
rechtbank in Amsterdam verschijnen wegens een
dodelijk ongeval in de hoofdstad in december 2007.
Tijdens werkzaamheden aan de nieuwe
metroverbinding Noord-Zuidlijn viel een damwandplaat
op een voorbijrijdende auto. De bestuurder, een 33jarige man uit Zaandam, kwam hierdoor om.
Hijsen van de platen
Het ongeval gebeurde aan de Nieuwe Leeuwarderweg
in Amsterdam-Noord. Tijdens het hijsen van de platen
met een hijskraan raakte er eentje los en viel die naar
beneden.
Volgens justitie hebben de twee mannen, 25 en 44 jaar
oud, de damwandplaat onzorgvuldig in de strop van de
hijskraan vastgemaakt. De Arbeidsinspectie
concludeerde eerder al onder meer dat de werklieden
bij het tillen van de platen niet de verplichte twee, maar
slechts één ketting hadden gebruikt.
14 december, 10:09
Een man is aan de dood ontsnapt in het
centrum van Putte. Het slachtoffer werd op
een haar na geraakt door een vallende kraan
van zo'n twintig meter hoog.
Het ongeval gebeurde om iets voor negen ter
hoogte van de bouwwerkzaamheden voor het
Nieuw Administratief Centrum aan de
Lierbaan.
Een bestuurder van een bestelwagen stond
stil op de rijweg. Hij wachtte omdat er een
vuilniswagen voor hem reed. De kraan plofte
neer op de achterzetel van zijn voertuig. De
man raakte daarbij slechts lichtgewond.
De werknemers die met de kraan werkten,
hadden het grote takelwerktuig even alleen
gelaten. Om een nog onbekende reden is de
last beginnen stijgen, waardoor de kraan niet
meer in balans stond en kantelde.
De Lierbaan in hartje Putte zal waarschijnlijk
nog uren afgesloten zijn. Het verkeer wordt
plaatselijk omgeleid.
ijsbergtheorie
Ongevallen in Nederland per jaar veroorzaakt door foutief gebruik
hefwerktuigen en gereedschappen.
200
Ongevallen met dodelijke afloop of zeer
ernstig letsel (arbeidsinspectie)
2000
Ongevallen met ernstig letsel
en verzuim (ziekenhuis)
20.000
(bijna) ongevallen met letsel en
verzuim
Wat is veilig werken?
Het bewust nemen van een aanvaardbaar risico!!!!
Jij bepaald of het risico voor jezelf en anderen aanvaardbaar is!!!!
Gebruik je gezonde verstand en ga niet vanwege werkdruk
onaanvaardbare risico’s nemen!!!!
•Volg de veiligheidsvoorschriften op
•Werk mee aan overleg en instructie
•Meld gevaarlijke situaties
Keuringseisen hijswerktuigen
Aktie
wie
wanneer
Wat
Controle
gebruiker
Voor elke
inzet
Visueel
keuring
EKH
1x per jaar
Testen
Of anders
Beproeven
voorgeschrev op trekbank
en
Alle hijswerktuigen worden verplicht
jaarlijks gekeurd en voorzien zijn van
kraanboek (boven 2 ton)
FEM normen (1 t/m 4)
NEN normen
Hijswerktuigen
Werktuig bestemd voor het verticaal verplaatsen van vrijhangende lasten
Handtakel:
Voor relatief lichte lasten
Werkt op hefboomprincipe
Mag maar door één persoon
bediend worden!!!!
100 kilo
1 meter
25 kilo
4 meter
Elektrische takel
Werkt hetzelfde als handtakel
Alleen elektrisch aangedreven
Voor zwaardere lasten
Loopkat met hijsbalk
Horizontaal en verticaal verplaatsen
Loopkat is de trolly die elektrisch over de
hijsbal rolt
Daaronder hangt elektrische takel
Portaalkraan
Zeer zware lasten
3- dimensionaal
Kan volledig automatisch
uitgevoerd zijn
Veilig toelaatbare last
Op hijswerktuigen en hijsmiddelen staat veilig toelaatbare last vermeld.
WLL = working load limit
WL = werklast
EM = eigen massa wanneer hijsmiddel zwaarder is dan 100 kilo
Zwakste schakel bepaald sterkte!!!
Gebruikerscontrole hijswerktuigen
Gebruiker is verplicht voor elke inzet het hefwerktuig ( visueel) te
controleren
Kranen mogen niet geinspecteerd worden
door eigen medewerker.
Hijswerktuigen worden verplicht periodiek
(jaarlijks) door deskundige gekeurd
Bij kranen vanaf 2 ton dient een kraanboek
aanwezig te zijn.
• Is het hijswerktuig geïnspecteerd
• en goedgekeurd?
•Controleer visueel op schade
•Controleer bediening
Hijsen / vieren
vooruit / achteruit
links / rechts
Noodstop
Controleer remmen (hijsen &rijden)
Controleer kabel & lasthaak
Gebreken / storing!!!!
Neem het hijswerktuig uit bedrijf
Zorg dat ook anderen deze niet kunnen gebruiken
Waarschuw leidinggevende
Aandachtpunten hijswerktuigen
Alleen personen van 18 jaar of ouder
voldoende instructie
Overschrijd nooit de maximaal toegestane
werklast
Verplaats de last met 1 hijswerktuig
Laat een hijswerktuig waar een last in hangt
nooit onbeheerd achter
Laat het bedieningspaneel en de kraanhaak
nooit in het gangpad hangen
Kraanbediener is verantwoordelijk!
en met
Hijsgereedschappen
verbindingsmiddelen tussen de last en het hijswerktuig
Gebruik het juiste gereedschap
Verkeerde keuze leid tot:
•Beschadiging van last of hijsgereedschap
•Gevaar voor de omgeving
•Ongevallen
•Onnodige kosten + energieverspilling
Keuringseisen hijsgereedschap
Aktie
wie
wanneer
Wat
Controle
gebruiker
Voor elke inzet
Visueel
inspectie
EKH
b.V
Mennens
jaarlijks
Visueel
Meten
keuring
EKH
1x per 4 jaar
Of anders voorgeschreven
B.v. : Vacuum, magneten,
platenklem (1x per jaar)
Testen
Beproeven op
trekbank
Alle hijsgereedschappen moeten
gekeurd zijn en voorzien van certificaat
Middel
Toepassing
Voordeel
Nadeel
Ketting
Grof werk
Last met hijsoog
Onderhoudsvrij
Bestand tegen olie
Vetten en uv-straling
zwaar
Staalkabel
Algemeen hijsmiddel
Lichter dan ketting
elastischer
stug
Hijsbanden
Bij lasten die niet
beschadigd mogen
worden
Groot draagvlak
Buigzaam
licht
Temperatuur gevoelig
Snijgevoelig
Uv-gevoelig
ketting
Veel gebruikt
Geschikt voor hijsen = Kort-schalmig
Niet geschikt voor hijsen = Lang-schalmig ( schalmlengte is meer dan 3x
materiaal diameter)
Maximaal toegestane werklast moet op ketting aangebracht zijn
Kettingleng = ketting met haak
Kettingsprong = meerdere kettinglengen aan 1 ring
•Richtlijnen:
•Haak nooit op de punt belasten!!!
•Opening haak altijd naar buiten!!!!
•Ketting alleen verlengen met koppelschalm van dezelfde
sterkte!!!
•Pas op met hoge temperaturen (plus 100 graden)
• gestropte ketting is 0,8 x de WLL
• Geen laswerkzaamheden aan last
staalkabels
•Richtlijnen:
•Droog bewaren – roestvorming
•Vermijd contact met logen en zuren
• invetten (molybideen)
•Nooit aan elkaar knopen
•Niet knikken
•Kabel beschermen bij scherpe last
•Kijk uit bij controleren – vleeshaken
meer dan 6 breuken op 6 x
kabeldiameter = afkeur
Kink in de kabel = afkeur
Versleten/ vervormde eindverbinding=
afkeur
Hijsbanden
Zeer veel gebruikt. Lasten die makkelijk kunnen beschadigen
Standaard kleuren boven 1 ton
Richtlijnen
•Kijk uit met scherpe lasten (bescherming)
•Gevoelig voor UV / chemicaliën en vetten
•Gebruik nooit geen beschadigde hijsbanden
•Nooit met de punt van de haak aanslaan
•Geen of onleesbaar label=afkeur
•Maximale levensduur 4 jaar (kunnen niet gekeurd worden)
Overige hulpmiddelen
Oogbouten en moeren
•Helemaal aandraaien
•Tophoek niet groter dan 90 graden
•Gebruik geen bouten met
beschadigde schroefdraad
Sluitingen
D-sluiting (recht)
H- sluiting (harp)
•Gebruik altijd bijbehorende bouten
•Gebruik geen sluitingen met beschadigde schroefdraad
•Draai de bout altijd helemaal in.
Zelfgebouwde hulpmiddelen
Alleen gebruiken indien
getest en goedgekeurd door
externe instantie
gebruikerscontrole
hijsgereedschappen
Gebruiker is verplicht voordat hij gaat heffen het hijsgereedschap visueel
te inspecteren
• Is de WLL zichtbaar aangegeven
•Certificaatnummer
•datum laatste keuring
•Eigen gewicht (zwaarder dan 100kg)
•Uitgebogen of verbogen haken, sluitingen ect.
•Breuk van schalm , kern, band
•Slijtage houd max. 10% aan
•Verkleuringen hijsbanden
•Roest
•Blijvende vervormingen, knikken
•Ketting moet rechtstandig hangen
Eaton Holec
Hijswerktuigen worden jaarlijks gekeurd en voorzien van sticker
Hijsgereedschappen worden jaarlijks gekeurd door Mennens en voorzien
van kleurcode
Hijsbanden worden jaarlijks vervangen.
hijswerktuigen gebruiken met juiste keuringssticker
Alleen hijsmiddelen gebruiken met de juiste kleurcode
Bij onverbrekelijk kettingstelsel hoeft kleurcode en de WLL
slechts op 1 onderdeel aangebracht te zijn.
. Gebreken / storing!!
Defect?
Beschadigd?
Niet voorzien van WLL?
Geen juiste Kleurcode?
Keuringsdatum vervallen?
Verkleurde hijsband?
Ingescheurde hijsband?
Knik in kabel?
Verwrongen ketting?
Neem het gereedschap uit bedrijf
Zorg dat ook anderen deze niet kunnen gebruiken
Waarschuw leidinggevende
Aanslaan van lasten
Voordat je een last gaat aanslaan eerst nadenken over het
hijsgereedschap dat je gaat gebruiken.
Keuze is afhankelijk van:
• Hoe zwaar is de last
• Kan de last beschadigd worden?
• Kan het hijsgereedschap beschadigd worden?
• Hoe hoog is de temperatuur?
• Waar ligt het zwaartepunt?
•Soortelijke massa Staal: 7800 kg/m3
•Aluminium 2700 kg/m3
•Gietijzer 7300 kg/m3
•M=Volume x soortelijke massa
Zwaartepunt
Bij het hijsen de last aanslaan recht boven
het zwaartepunt!
Alleen dan is de last in evenwicht.
Zwaartepunt bepalen door:
•Berekenen
•Inschatten
•Uitproberen – voorwerp hijsen tot
net los komt.
het
Spreidhoek
Hoe groter de spreidhoek – hoe hoger de
belasting
Houd de spreidhoek zo klein mogelijk
Maximaal toelaatbaar is 120⁰
Veilig is maximaal 90⁰
Bij oogbout- moer nooit meer dan 90⁰ !!!
Belastingfactor ketting
Tophoek
0⁰
90 graden
0⁰max
- 90⁰
90⁰ 120⁰
0⁰ - 90⁰ 90⁰ 120⁰
belasting
1
1,4
2,1
Ketting
1000 kg.
1000 kg 1400 kg 1000 kg 2100 kg 1500 kg
1
1,5
Belastingsfactor hijsband
Veiligheids marge
Voor uw veiligheid heeft een hijsmiddel gebruiksfactor !!
Ketting gebruiksfactor = 4
Als de WLL 1000 kg. is kan de ketting belast worden tot 4000
kg. zonder kapot te gaan.
Hijsband gebruiksfactor = 7
Kabel gebruiksfactor = 5
Echter nooit toegestaan zwaarder te heffen dan de WLL!!
Veilig hijsen
•Veiligheids bewustzijn
•Weet waar je mee bezig bent
•Weet wat de risico’s zijn
•Waak voor gemakzucht
•Blijf geconcentreerd
•Houd je aan de veiligheidsvoorschriften
•Gebruik de pbm’s
Ongevallen gebeuren door:
Onvoorzichtigheid, Onachtzaamheid, Onwetendheid
24 Aandachtspunten hijsen
1. Hijsen alleen door personen van 18 jaar en ouder, voldoende
geïnstrueerd en toestemming van de werkgever
2. Vooraf hijswerktuig en hijsgereedschap visueel controleren
3. Massa last bepalen door: Wegen / Op te zoeken / In te schatten
4. Gebruik de juiste hijsgereedschappen (WLL)
5. Overschrijd nooit de maximale werklast (WLL)
6. Zorg voor een vrije transportweg
7. Nooit schuin hijsen – zwaartepunt boven de last
8. Niet slepen met de kraan
9. Haak opening altijd naar de buitenzijde.
10. Haak nooit op de punt belasten.
11. Loop nooit onder een last door.
12. Maak niet meer dan 1 beweging tegelijk
13. Voorkom snokken – ketting eerst spannen
14. Maak de tophoek niet groter dan 90⁰
15. Voer de acties rustig en gelijkmatig uit.
16. Verplaats de last zo laag mogelijk
17. Gebruik de voorgeschreven PBM’s
18. Leg nooit losse onderdelen op een last
19. Bescherm hijsbanden tegen scherpe
randen
20. Hijs nooit met gedraaide kettingen
21. Hijs nooit personen
22. Laat nooit een last onbeheerd in de kraan hangen
23. Hijs nooit over personen of een kwetsbare ruimte
24. Gebruik indien nodig armseinen.
Internationale gebaren
Begin
vooruit
rechts
Stop
Dalen / vieren
heffen
Achteruit
links
Vert. afstand
Hor. afstand
Gevaar