Transcript Teelttechnische aspecten haverteelt

Teelttechnische aspecten haverteelt
Akkerbouwstudieclub Noord Limburg
November 2012
Ruud Timmer
n granen
Belangrijkste teeltmaatregelen haver
 Zaaien
 Rassenkeuze
 N-Bemesting
 Onkruidbestrijding
 Groeiregulatie
 Ziektenbestrijding
Zaaien
 Zaaitijdstip
● Vroeg zaaien belangrijk (maart)
● haver rijpt laat af (ZG  ZT  HA)
● opbrengst; haver meest gevoelig voor laat zaaien
 Zaaizaadhoeveelheid
● Zaaidichtheid ca. 300 zaden/m2  250 pl/m2
● DKG van haver is ca. 40 (35-45)!  120 kg/ha
Rassenkeuze
 Belangrijkste eigenschappen:
● Opbrengst
● Strostevigheid (legering)
 Commercieel beschikbare rassen:
● Gigant (Wiersum Plantbreeding)
● Olympic (Wiersum Plantbreeding)
● Dominik (IG Planzensucht, Agrifirm)
Rassenonderzoek
Sinds 1995 geen officieel rassenonderzoek (CGO)
Proeven op
klei (Lelystad) en
zand (Rolde)
2009-2012
10 rassen in
3 herhalingen
Gem korrelopbrengst (ton/ha) 2011-2012
klei
rel
zand
rel
Husky
8.9
104
Buggy
7.4
113
Flocke
8.9
104
Dominik
7.2
109
Dominik
8.9
104
Scorpion
7.1
107
Buggy
8.7
101
Husky
7.1
107
Gigant
8.6
100
Flocke
6.9
104
Olympic
8.1
95
Olympic
6.7
102
Scorpion
7.8
91
Gigant
6.6
100
Gem
8.5
7.0
Gem lengte en stevigheid 2011-2012
ras
Buggy
lengte
86
ras
stevigheid
Buggy
8.5
Dominik
118
Dominik
7.3
Gigant
122
Flocke
7.3
Olympic
125
Husky
7.3
Scorpion
126
Olympic
7.1
Flocke
126
Scorpion
7.0
Husky
127
Gigant
6.6
Astor
127
Astor
5.9
Gambo
131
Gambo
5.4
N-bemesting
 Effect op korrelopbrengst, lengte, stevigheid en
korrelkwaliteit (eiwitgehalte, hlg, schot)
 Advies N-gift:
● 1e gift: 100-Nmin (max. 80 kg N/ha)
● 2e gift: 0-40 kg N/ha (kort voor in aar komen)
 N-gebruiksnorm (alle grondsoorten) 100 kg N/ha
Onkruidbestrijding
 Chemische onkruidbestrijding vergelijkbaar met andere
zomergranen.
● Zomergerst 17 middelen toegelaten
● Zomertarwe 17 middelen toegelaten
● Haver 15 middelen toegelaten
● Veel gebruikte middelen zoals Ally, Starane, MCPA, MCPP,
Verigal D, Vega, Primus, Primstar, Artus, Basagran beschikbaar
Legering
Legering - groeiregulatie
 Grootste bedreiging opbrengst en kwaliteit is legering
● Kiezen voor kort en stevig ras
● Voorzichtig met de N-bemesting
● Pas eventueel groeiregulator toe
 Toegelaten is Moddus 0.4 l/ha
● Tijdstip: niet te vroeg, tijdens stengelstrekking, 2e knoop
voelbaar
● (CCC beperkte werking en geen toelating)
● (Medax Top geen toelating, werking?)
Ziektebestrijding
 Haver minder ziektegevoelig dan andere granen
 Soms kan ziektebestrijding zelfs achterwege blijven
 Meest voorkomende schimmelziekte is meeldauw
● Soms roesten, bladvlekkenziekte, Fusarium
 Aantal toegelaten fungiciden is beperkt
● Winter- en zomertarwe (28), zomergerst (20), haver (4)
● Toegelaten in haver zijn:
● Corbel (meeldauw)
● Venture, Aviator, Skyway (roesten, bladvlekken)
Insectenbestrijding
 Haver gevoelig voor gerstevergelingsvirus
 Virus overgedragen door bladluizen
● Roodbladigheid
● Dwerggroei van geïnfecteerde planten  opbrengstderving
 Aantasting meestal aan beperkt aantal planten
 Bestrijding bladluizen met een pyrethroïde:
● o.a. Decis, Sumicidin, Karate Zeon
Z D ZA K
Z D ZA
ZD
Legenda Vermeerdering
ll
matig
lll
sterk
R
rasafhankelijk
S
serotype afhankelijk
?i
? enige informatie
Legenda Schade
Z
Z D ZA
Z D ZA
Z D ZA K
Z
Z
Z D ZA
Z D ZA
Legenda Grondsoorten
?
volledig onbekend
Onbekend
D
Dalgrond
AA
actieve afname
geen
K
Klei
-
natuurlijke afname
weinig
Z
Zand
l
weinig
matig
ZA
Zavel
sterk
Vrijlevende wortelaaltjes
Z D ZA
Z D ZA
Tabaksratelvirus
Tabaksratelvirus
Paratrichodorus teres
Paratrichodorus teres
Paratrichodorus pachydermus
Paratrichodorus pachydermus
Trichodorus similis
Trichodorus similis
Stengelaa
ltjes
Trichodorus primitivus
Trichodorus primitivus
Rotylenchus uniformis
Tylenchorhynchus dubius
Wortellesieaaltjes
Ditylenchus dipsaci
Stengelaaltje
Pratylenchus crenatus
Graanwortellesieaaltje
Wortelknobbelaaltjes
Pratylenchus penetrans
Wortellesieaaltje
Meloidogyne fallax
Bedrieglijk maïswortelknobbelaaltje
Cysteaaltj
es
Meloidogyne chitwoodi
Maïswortelknobbelaaltje
Meloidogyne naasi
Graswortelknobbelaaltje
Versie: 03.048
Heterodera avenae
Havercysteaaltje
9-nov-12
Aaltjes
Aaltjesschema 2012
Virussen
Z D ZA
Haver
lll
ll
?
lll
lll
ll
lll
ll
?
?
?
ll
ll
Zomergerst
lll
lll
l
l
ll
lll
lll
l
ll
?
lll
ll
ll S
Haver
Zomergerst
Conclusies haverteelt
 Zaaizaad, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen
zijn voorhanden  teelt is goed uitvoerbaar
 Op tijd zaaien en legering voorkomen
 CBS-cijfers: gem. opbrengst (NL) 5.5 ton/ha
 Proefveldopbrengsten laatste jaren 7-10 ton/ha op klei
en 6-7.5 ton/ha
 Opbrengsten vergelijkbaar met zomergerst
 Teelt(kosten) vergelijkbaar met zomergerst
 Prijzen? Glutenvrij?