Transcript Ursus - STO4 edu.pl

Historia fabryki w Ursusie






Od powstania do
upadku…
Wojsko polskie
II wojna i zakłady
PRL
Wywiady
z pracownikami fabryki
Ursus dzisiaj



potentat w branży
motoryzacyjnej po II wojnie
światowej
producent słynnej serii
ciągników C-300
w okresie swojej świetności
miejsce zatrudnienia 15 tys.
osób

Początek zakładów datuje się na rok 1893.
Wtedy właśnie Kazimierz Schonfeld,
Kazimierz Matecki, Ludwik Rossman oraz
czterech przedsiębiorców: Ludwik Fijałkowski,
Stanisław Rostocki, Aleksander Radzikowski i
Karol Strassburger założyli „Przemysłowe
Towarzystwo Udziałowe” produkujące
armaturę.

W 1907 zmieniono nazwę
przedsiębiorstwa na
„Towarzystwo Udziałowe
Specyalnej Fabryki Armatur
i Motorów” oraz znak P7P
(Posag Siedmiu Panien) na
URSUS (łac. niedźwiedź,
nazwa zainspirowana
powieścią Quo vadis
Henryka Sienkiewicza)
oraz rozszerzono produkcję
o silniki spalinowe (o mocy
od 5 KM i napędzane
paliwem ciężkim
i spirytusowym oraz silniki
żarowe o mocach do 60
KM.


W roku 1915 po raz
pierwszy w ursusie podjęto
próbę skonstruowania
ciągnika rolniczego.
Kierownikiem tego
przedsięwzięcia był polski
profesor Karol Taylor,
w wyniku czego w 1918
powstał prototyp.
Sześć lat później, w 1921
roku „Zakłady Mechaniczne
Ursus” otrzymały pożyczkę
od rządu w kwocie pół
miliona dolarów na budowę
fabryki i uruchomienie
produkcji 2 typów
ciężarówek . Za część
pieniędzy przedsiębiorcy
nabyli grunty w
Czechowicach w celu
rozbudowy fabryki.



Rok 1923 przyniósł liczne zmiany
dla spółki, mianowicie jej głównym
celem stała się produkcja
samochodów. W tym celu
w Czechowicach, na zakupionych
wcześniej terenach, powstała nowa
fabryka URSUS-a.
W 1924 roku została podpisana
umowa z Ministerstwem Spraw
Wojskowych, na produkcje
Berlietów CBA i S.P.A. 25/C
Polonia.
Rok 1928 był rokiem demonstracji
pierwszych ciężarówek Ursus.
Z okazji tego wydarzenia na
uroczystości przybyli Ignacy
Mościcki oraz Zygmunt Słomiński
(prezydent Warszawy).


W roku 1929 fabrykę opuściło 300 samochodów ciężarowych i 50
autobusów Ursus A, które były produkowanych na licencji włoskiej
firmy S.P.A.
Rok później spółka upadła, została upaństwowiona (nacjonalizacja)
i włączona do Państwowych Zakładów Inżynierii.

W latach od 1932 do 1939 w zakładach
powstało 737 czołgów, 700 ciągników
wojskowych, samochody pancerne wz.29
„Ursus”, około 1500 motocykli Sokół 1000
i Sokół 600 dla wojska i około 1000 na rynek
cywilny, a ponadto silniki lotnicze.

Po zakończeniu kampanii wrześniowej zajęcie
zakładów przez Niemców i przestawienie całej
produkcji na cele zbrojeniowe, w 1945 zostały
zdewastowane budynki.

W styczniu 1945 pluton ,,Torpedy” przeprowadził
brawurową akcje, która miała na celu rozminowanie
fabryki. Fabryka pod koniec wojny została przeznaczona
przez Niemców do wysadzenia. W akcji wzięło udział
czternastu żołnierzy AK. Stan niemieckiej załogi został
oceniony na 30 osób. Akcja się powiodła.



W 1945 roku na podstawie pozwolenia wydanego
przez władze rosyjskie część załogi Ursusa wraz z
inżynierem Bolesławem Koehlerem, który pracował w
Ursusie prawdopodobnie od roku 1936, wyjechała z
misją poszukiwawczą na Dolny Śląsk, gdzie Niemcy
wywieźli urządzenia i maszyny z fabryki Ursus. Część
maszyn udało się odzyskać.
W zniszczonych zakładach rozpoczęły się prace
projektowe nad ciągnikiem rolniczym na podstawie
niemieckiego ciągnika Lanz Bulldog, powstała krajowa
konstrukcja ciągnika LB-45, później nazwanego C-45
(wyprodukowano ich do 1959 60 000 sztuk).
16 kwietnia 1953 roku został wyprodukowany 20tysięczny traktor.


1961 – wizyta 16-osobowej delegacji załogi fabryki
traktorów ZKL „Liszeń” z Brna w celu nawiązania
bezpośrednich kontaktów z fachowcami z „Ursusa”.
7 kwietnia 1962 – podpisanie umowy w Pradze pomiędzy
rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a rządem
Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej o współpracy
w produkcji ciągników, na mocy której strona polska
zobowiązuje się przyjąć do produkcji konstrukcję rodziny
ciągników Zetor (URI) oraz stopniowo zaniechać
produkowania ciągników własnej konstrukcji.


1965 – rozpoczęto produkcję średniego
ciągnika C-4011 (po modernizacjach jako C-355
i C-360 sprzedawany do 1992).
W 1966 roku został utworzony przy Ursusie
Zakład Doświadczalny Ciągników Rolniczych
(ZDCR), wystawiony na moskiewskiej
wystawie maszyn rolniczych ciągnik Ursus C335 otrzymał złoty medal, zatrudnienie wynosi
około 12 000 osób.


W 1967 do produkcji
wszedł nowy ciągnik
C-330 (433 182 sztuki
sprzedane do 1993).
1973 - Złoty medal na
targach w Lipsku
otrzymał ciągnik Ursus
C-385. Wyprodukowanie
w ZM Ursus 400tysięcznego ciągnika
rolniczego. Rozpoczęcie
produkcji ciągnika Ursus
1201.
W tej fabryce codziennie tysiące robotników dba
i walczy o nasze lepsze jutro. W miarę postępu planu
trzyletniego coraz więcej ciągników opuszcza
Zakłady Mechaniczne Ursus, aby służyć dobrze na
polach proletariuszy ku budowaniu świetlanej
przyszłości i socjalizmu w naszym kraju. Fabryka
w Ursusie to kolejne nasze zwycięstwo nad
krwawym imperializmem, próbującym wciągnąć
świat w szpony nowej wojny. Te maszyny są dla nas
symbolem pokoju, socjalizmu i jego zwycięstwa nad
zachodnimi reakcjonistami.


24 czerwca – transmisja na żywo przemówienia
premiera ogłoszenie podwyżek (nowych cen).
25 czerwca – treść przemówienia pojawia się
w prasie. Strajkuje 97 zakładów, m.in. w Ursusie.
Rząd PRL ukrył przed opinią publiczną fakt
wybuchu zamieszek, nazywając je "drobnymi,
chuligańskimi wybrykami". Mimo to, szybko
wycofał się z zapowiadanych podwyżek, w lęku
przed rozszerzeniem się protestów na cały kraj
i zaproponował rozpoczęcie "szerokich
konsultacji społecznych na temat podwyżek cen
i trudnościach w zaopatrzeniu". Równolegle
przeprowadzono szybką, brutalną pacyfikację
strajków, nadal utrzymując że były to tylko
chuligańskie wybryki. W Ursusie rozkręcono
szyny na międzynarodowej linii kolejowej.


W 1983 wyprodukowano milionowy ciągnik.
19 lipca 1984 – zjechał z taśmy produkcyjnej
fabryki w Ursusie pierwszy licencyjny ciągnik
MF-255. W tym wydarzeniu uczestniczyli
członkowie władz w PRL: wicepremier
Zbigniew Szałajda i sekretarz KC PZPR
Zbigniew Michałek.
Ursus dziś

W 1991r. nastąpił podział Zrzeszenia, z którego
powstały Zakłady Przemysłu Ciągnikowego
„Ursus”. W latach 1988 – 2003 przeprowadzono
głęboką restrukturyzację ZPC „Ursus” S.A.,
w wyniku której w 9 polskich miastach
(w Warszawie, Żyrardowie, Gorzowie
Wielkopolskim, Chełmnie, Nisku, Sulęcinie,
Włocławku, Lublinie, Poznaniu)



1994 – na targach Polagra został wystawiony Ursus 1414 S
o mocy 135 koni mechanicznych, wyprodukowany we
współpracy z austriackim Steyerem, który jednak
ostatecznie nie wszedł do produkcji.
2002 – austriacka firma Steyr, producent ciężkiego sprzętu
wojskowego, wyrażała chęć zakupu 20-25% akcji zakładów
Ursus, wcześniej zainteresowana strona zamówiła już 1 tys.
sztuk i był to pierwszy z serii kontraktów na łączną sumę 5
tys. traktorów.
2006 – 2 czerwca taśmy montażowe opuszcza 1,5-milionowy
ciągnik, był to model Ursus 1654.
Ciągniki Ursus były eksportowane do wielu krajów. Niektóre z nich były
także produkowane przez inne firmy, np. na licencjach.
Wersje eksportowe:






Ursus Bison – Holandia
Ursus Hellas – Grecja
AVTO Ursus – Francja
Finn Ursus – Finlandia
Lightforce Deluxe / Lightforce Tractor – Wielka Brytania
TUR – Hiszpania (tylko początkowo, potem jako Ursus)
Wersje produkowane za granicą:







Ursus Zetor – produkowany w Czechosłowacji przez Zetora w ramach współpracy
Ursus (wcześniej SirGroh Ursus) – produkowany w Pakistanie na licencji
Ursus – produkowany w Brazylii przez Ursus Máquinas Agrícolas LTDA., również wozy
strażackie
Escort 335 – produkowany w Indiach na licencji Ursusa C-330M
Indo Farm – produkowane w Indiach przez Indo Farm Equipment Limited na licencji
Swed-Trac – produkowane w Szwecji z silnikami Scanii
Ursus - produkowany od 2012 w Bośni i Hercegowinie na rynek bałkański





ursus.com.pl/Historia
inprl.pl
biznes.onet.pl
dzieje.pl
zdjecia.newsweek.pl

Prezentacje przygotowali : Aleksandrowicz
Michał, Bednarski Antoni, Chrostowski
Kacper, Jurecki Aleksander, Żukowski Tomasz