Transcript Prezentacja 5

Wymagania organizacyjne
dotyczące tworzenia klas
dwujęzycznych
na przykładzie działania sekcji z
językiem francuskim w ZSO nr 1 im.
Mikołaja Kopernika w Katowicach
07.10.2010
DEFINICJE
• Oddział dwujęzyczny, w których nauczanie
jest prowadzone w dwóch językach: polskim
oraz obcym nowożytnym będącym drugim
językiem nauczania, przy czym prowadzone w
dwóch językach są co najmniej dwa zajęcia
edukacyjne.
• Szkoła dwujęzyczna to szkoła, w której
wszystkie oddziały są oddziałami
dwujęzycznymi.
UREGULOWANIA PRAWNE
• Podstawę prawną istnienia oddziałów i szkół dwujęzycznych stanowi
ustawa o systemie oświaty i odpowiednie rozporządzenia Ministra
Edukacji Narodowej:
• 1/ Art.3 pkt 2b, art. 3 pkt 2d ustawy z dnia 7 września 1991 r. o
systemie oświaty (Dz.U.Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) stanowiący o
możliwości tworzenia szkół dwujęzycznych i szkół z oddziałami
dwujęzycznymi;
• 2/ Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12
lutego 2002 r. w sprawie ramowych programów nauczania w
szkołach publicznych Dz.U. Nr 15, poz. 142 z późn. zm.);
• 3/ Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia
2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach
szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4, poz.17) zgodnie z którym wprowadzono
obowiązek nauczania języka obcego od 1 klasy szkoły podstawowej.
PODSTAWA FUNKCJONOWANIA SEKCJI
DWUJĘZYCZNYCH Z JĘZYKIEM FRANCUSKIM
• Sekcje dwujęzyczne z językiem francuskim
funkcjonują w ramach polskiego systemu
szkolnictwa.
• Podstawę prawną ich istnienia stanowi ustawa o
systemie oświaty i odpowiednie rozporządzenia
MEN, jak również porozumienie Ministerstw
Edukacji Narodowej Polski i Francji oraz
francuskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
• Obecnie finalizowane jest nowe porozumienie
polsko-francuskie, które powinno wejść w życie
pod koniec 2010 lub na początku 2011 roku.
POWSTANIE ODDZIAŁÓW DWUJĘZYCZNYCH
• Oddziały dwujęzyczne z językiem francuskim
rozpoczęły działalność w polskich liceach w roku
szkolnym 1991/92.
• Nasza szkoła – I Liceum Ogólnokształcące im.
Mikołaja Kopernika w Katowicach - była wówczas
jedną z pięciu placówek, które otworzyły oddział
dwujęzyczny.
• W związku z reformą szkolnictwa utworzono
gimnazja dwujęzyczne w roku szkolnym
1999/2000.
STAN OBECNY
• Obecnie w Polsce program
dwujęzyczny z językiem
francuskim realizują 24 szkoły i
zespoły szkół (31 sekcji w 19
gimnazjach i 12 liceach).
OPIEKA DYDAKTYCZNA
• Opiekę dydaktyczną nad
dwujęzycznymi sekcjami francuskimi
sprawuje Ambasada Francji w Polsce
i ORE - Ośrodek Rozwoju Edukacji w
Warszawie (dawny CODN: Centralny
Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli).
CYKL DWUJĘZYCZNY
• Cykl dwujęzyczny w naszej szkole trwa 6 lat: 3 lata
gimnazjum i 3 lata liceum, z 6 godzinami nauki języka
francuskiego w każdej klasie.
• Gimnazjum dwujęzyczne obejmuje 2 klasy pierwsze, 2 klasy
drugie i 2 klasy trzecie, ogółem 6 klas.
• W Liceum jest 6 oddziałów dwujęzycznych, po dwa na
każdym poziomie nauczania.
• Są szkoły, które realizują również, obok gimnazjum, cykl
odmienny; obejmuje on klasę wstępną z 18 godzinami
nauki języka francuskiego oraz trzy klasy liceum z 6
godzinami języka francuskiego w każdej klasie.
• Nauka odbywa się w grupach 15-18 osobowych.
ZASADY PRZYJĘCIA KANDYDATÓW
DO KLASY PIERWSZEJ GIMNAZJUM I DO KLASY WSTĘPNEJ LICEUM
• O przyjęciu decyduje test predyspozycji językowych,
przygotowany przez pracowników naukowych Instytutu
Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego,
sprawdzający pamięć wzrokową i słuchową i
umiejętność logicznego myślenia kandydata.
• Pozytywne zaliczenie tego testu jest jedynym kryterium
przyjęcia ucznia do klasy pierwszej dwujęzycznej
gimnazjum.
• Nie wymaga się znajomości języka francuskiego.
• Test przeprowadzany jest w tym samym dniu i o tej
samej godzinie we wszystkich szkołach dwujęzycznych.
PRZEDMIOTY WYKŁADANE DWUJĘZYCZNIE
• Zgodnie z obowiązującym prawem, sekcja dwujęzyczna
może powstać, jeżeli przynajmniej dwa przedmioty
niejęzykowe są wykładane dwujęzycznie. Wszystkie
przedmioty niejęzykowe mogą być wykładane
dwujęzycznie (z wyjątkiem historii Polski i geografii
Polski), ale egzamin maturalny na poziomie
dwujęzycznym można zdawać jedynie z matematyki,
fizyki, chemii, biologii, geografii i historii.
• W naszej szkole od klasy 2 gimnazjum wykładana
dwujęzycznie jest matematyka, od klasy 3 gimnazjum matematyka i historia, a od klasy 1 liceum:
matematyka, geografia, historia i biologia.
PROGRAMY
• Nauczanie przedmiotów niejęzykowych
odbywa się wg obowiązujących: podstawy
programowej każdego przedmiotu i siatki
godzin. Jak dotąd, nie ma dodatkowej godziny
na nauczanie dwujęzyczne.
• Nauczyciel przedmiotu obowiązany jest
poświęcić połowę przyznanego mu czasu
dydaktycznego na nauczanie w języku obcym.
PROGRAMY
• Nauczanie języka francuskiego odbywa się według programu
obowiązującego wszystkie sekcje dwujęzyczne, opracowanego na
podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia
23.12.2008 w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach
szkół, opublikowanego w dniu 15.01.2009 w Dzienniku Ustaw Nr 4
oraz Europejskiego Systemu Oceny Kształcenia Językowego
(ESOKJ) opublikowanego w języku polskim przez CODN.
• Są to „Program nauczania języka francuskiego w gimnazjum, w
sekcjach dwujęzycznych” oraz „Program nauczania języka
francuskiego w liceum, w sekcjach dwujęzycznych”, opublikowane
przez CODN, których autorami są Małgorzata Pamuła, Mariusz Krysa
i Krystyna Herzig.
KADRA
• Zgodnie z obowiązującymi przepisami,
nauczyciel przedmiotu niejęzykowego musi
legitymować się certyfikatem znajomości
odpowiedniego języka obcego na poziomie
B2.
• Natomiast wymagania wobec nauczycieli
języka obcego są takie same, jak we wszystkich
typach szkół: licencjat w gimnazjum,
magisterium w liceum.
SZKOLENIA NAUCZYCIELI
• Szkoleniami nauczycieli języka francuskiego i
przedmiotów niejęzykowych zajmuje się Ambasada
Francji w porozumieniu z ORE (dawnym CODN).
• Szkolenia odbywają się w Sulejówku pod Warszawą,
gdzie strona francuska sprowadza z Francji lub Liceum
Francuskiego kadrę specjalistów prowadzących zajęcia.
• Na dłuższe staże nauczyciele wyjeżdżają do
Międzynarodowego Ośrodka Studiów Pedagogicznych
CIEP w Sèvres pod Paryżem (w trakcie roku szkolnego)
lub w czasie letnich wakacji do różnych miast
uniwersyteckich.
WYPOSAŻENIE SZKOŁY
• W każdej szkole lub zespole szkół, mających francuską
sekcję dwujęzyczną istnieje CDI czyli centrum dokumentacji
i informacji, w której nauczyciele i uczniowie mają do
dyspozycji encyklopedie, słowniki, podręczniki, czasopisma i
beletrystykę w języku francuskim.
• Materiały te finansowane są przez Ambasadę Francji, która
corocznie przekazuje szkole dotację w postaci książek i
prenumeraty czasopism oraz przez Radę Rodziców.
• Ambasada Francji wyposażyła wszystkie szkoły dwujęzyczne
w tablicę interaktywną ( w naszej szkole są już trzy).
• W klasach nauczyciele mają do dyspozycji rzutniki, laptopy,
telewizory, odtwarzacze DWD i magnetofony.
PODRĘCZNIKI
• Brak jest podręczników do nauczania
dwujęzycznego przedmiotów niejęzykowych, a
tych które zostały napisane przez polskich
nauczycieli w latach 90, nie można wykorzystać,
gdyż zmienił się program.
• Nauczyciele prowadzą więc lekcje w oparciu o
opracowane przez siebie karty pracy.
• Poszczególne sekcje opracowują zeszyty ćwiczeń,
publikowane następnie przez ORE (np. z fizyki).
PODRĘCZNIKI
• Co do języka francuskiego, podręczniki języka
francuskiego dopuszczone do użytku przez MEN w
gimnazjum nie są adekwatne do materiału, jaki
uczniowie muszą przyswoić aby dojść do poziomu B1
znajomości języka.
• Nauczyciele są więc zmuszeni do fotokopiowania dużej
ilości materiałów, co obciąża finansowo szkołę.
• W liceum sytuacja jest lepsza, ale nauczyciele są
również zmuszeni do fotokopiowania materiałów z
uwagi na intensywność nauczania i konieczność dojścia
do poziomu C1.
NAUCZANIE JĘZYKA FRANCUSKIEGO
• W klasach gimnazjalnych język francuski wykładany jest jako język
obcy: uczeń opanowuje podstawowe kompetencje, tzn. rozumienie
ze słuchu, rozumienie tekstu pisanego, wypowiedź pisemną i
wypowiedź ustną, jak również zasady gramatyki i składni.
• Natomiast w klasach licealnych uczniowie poznają język francuski
jako język ojczysty. Oznacza to, że od klasy pierwszej liceum na
lekcjach tego języka stosuje się te same techniki pracy, co w
szkołach francuskich: analizę wszystkich typów tekstu, w tym
argumentacyjnego, tworzenie tekstu polemicznego, analizę tekstu
literackiego oraz ćwiczenie umiejętności rozumienia debat,
dyskusji, prowadzonych przez rodzimych użytkowników języka.
Jest to ostatni etap nauczania, przygotowujący uczniów do
egzaminu maturalnego.
ZASADY EWALUACJI NAUCZANIA JĘZYKA
FRANCUSKIEGO
• W gimnazjum i liceum przeprowadzane są egzaminy z
języka francuskiego na szczeblu ogólnopolskim,
koordynowane przez Ambasadę Francji w Polsce.
• Wszystkie egzaminy kontrolne, organizowane na
szczeblu ogólnopolskim, są opracowywane
każdorazowo przez dwie grupy nauczycieli z różnych
sekcji, nieodpłatnie, w oparciu o standardy
egzaminacyjne, wypracowane przez sekcje francuskie.
• Ambasada Francji rozsyła testy do poszczególnych
szkół.
• Następnie szkoły przesyłają wyniki testów do
Ambasady.
EGZAMINY SPRAWDZAJĄCE NA SZCZEBLU
OGÓLNOPOLSKIM
•
•
1/ w połowie klasy 2 gimnazjum - egzamin połówkowy na poziomie A2;
2/ pod koniec klasy 3 gimnazjum - egzamin końcowy dla gimnazjum na poziomie
B1.
•
Zdanie tego egzaminu pozwala uczniowi kontynuować naukę w liceum
dwujęzycznym.
Do klasy dwujęzycznej liceum może również dostać się uczeń z zewnątrz znający
język francuski na poziomie B1, jeżeli pomyślnie zda ten egzamin.
Egzamin przeprowadzany pod koniec klasy 3 gimnazjum jest niezależny od
egzaminu, który wszyscy gimnazjaliści są obowiązani zdać w ramach egzaminu
gimnazjalnego, przygotowywanego przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną – jest
to egzamin na poziomie A2.
•
•
•
•
3/ w połowie klasy 2 liceum - egzamin połówkowy na poziomie B2;
4/ w połowie klasy 3 liceum - matura próbna na poziomie C1.
EGZAMIN MATURALNY - DYPLOMY
• Egzamin maturalny na poziomie dwujęzycznym jest
przygotowywany przez Centralną Komisję Egzaminacyjną.
• Absolwent, który zdał egzamin maturalny na poziomie
dwujęzycznym, uzyskuje obecnie następujące dyplomy:
• 1/ polski dyplom matury dwujęzycznej;
• 2/ certyfikat znajomości języka francuskiego na druku
Ministerstwa Spraw Zagranicznych Francji, podpisany
przez Ambasadora Francji w Polsce;
• 3/ pismo dodatkowe również podpisane przez
Ambasadora, zawierające szczegółowy opis matury oraz
stwierdzenie, że poziom znajomości języka francuskiego
odpowiada poziomowi C1 Europejskiego Systemu Oceny
Kształcenia Językowego.
EGZAMIN MATURALNY – WYMAGANIA
• Aby uzyskać ww. dokumenty, kandydat musi zdać:
• 1/ egzamin pisemny z języka francuskiego na poziomie dwujęzycznym uczeń musi się wykazać umiejętnością rozumienia ze słuchu informacji,
debat, dyskusji prowadzonych przez rodzimych użytkowników języka
(Arkusz 1 = 40 pkt), dokonać pisemnej analizy tekstu argumentacyjnego
oraz skomentować fragment tekstu /cytat/ w formie rozprawki
polemicznej (Arkusz 2 = 60 pkt).
• 2/ egzamin ustny z języka francuskiego na poziomie dwujęzycznym uczeń dokonuje analizy wylosowanego tekstu literackiego w oparciu o
poznane techniki pracy z tekstem /pola leksykalne, składnia, poziomy
językowe itp/ oraz analizy porównawczej w oparciu o inne utwory
literackie.
• 3/ egzamin pisemny z wybranego przedmiotu niejęzykowego (arkusz w
języku polskim na poziomie podstawowym lub rozszerzonym oraz arkusz w
języku obcym na poziomie podstawowym).
WSPÓŁPRACA FRANCUSKICH SEKCJI
DWUJĘZYCZNYCH
• Przedstawiciele MEN, ORE, Ambasady Francji, koordynatorzy i lektorzy
wszystkich sekcji dwujęzycznych spotykają się corocznie na początku
czerwca, aby podsumować kończący się rok szkolny i zaplanować następny
– ustalić terminy testów sprawdzających, wyznaczyć sekcje
odpowiedzialne za przygotowanie testów, ustalić program nauczania
literatury w klasie maturalnej jak również przedstawić plan szkoleń
nauczycieli.
• Wszyscy nauczyciele wszystkich sekcji są w sieci w grupie bilingue.pl.
• Nauczyciele i uczniowie mają też do dyspozycji portal Frantice. To
francuskojęzyczny serwis działający na portalu Interkl@sa. Powstał z
inicjatywy Ambasady Francji we współpracy z CODN podległym
Ministerstwu Edukacji Narodowej. Serwis zawiera pomoce dydaktyczne dla
nauczycieli języka francuskiego oraz informacje i materiały do
doskonalenia języka francuskiego dla uczniów i studentów. Szkoły mogą
także znaleźć szkołę partnerską lub zamieścić własną ofertę współpracy.
KONTAKTY MIĘDZYNARODOWE
• Wymiana młodzieży z dwoma szkołami
francuskimi – z liceum w Parthenay (PoitouCharentes) i z gimnazjum w Bouxwiller
(Alzacja), a ostatnio z rumuńskim liceum w
Cluj;
• Wspólna realizacja projektu Comenius
• Wyjazdy edukacyjno-językowe do Paryża dla
klas pierwszych gimnazjalnych w czasie ferii
zimowych
PODSUMOWANIE
Przy tworzeniu sekcji dwujęzycznej niezbędne są:
• Odpowiednio przygotowana kadra gotowa do dodatkowej,
ciężkiej pracy
• Wyposażenie szkoły w potrzebny sprzęt i pomoce naukowe
• Skoordynowana współpraca szkoły z pozostałymi sekcjami danego
języka
• Stworzenie jednolitego programu nauczania języka obcego
• Stworzenie ogólnopolskiego systemu ewaluacji postępów uczniów
z danego języka (standardów)
• Systematyczne szkolenie kadry
• Oraz znalezienie pieniędzy na pokrycie dodatkowych kosztów!