Transcript Retail Update, juli 2016

Rabobank Retail Update
Juli 2016
Deze update geeft een selectie van belangrijke
ontwikkelingen in de sector 1. De onderwerpen zijn
voorzien van Rabobank commentaar en gegroepeerd
naar vijf belangrijke thema’s in de Nederlandse retail:
Fusion/grenzeloze retail, Verticale integratie,
Omnichannel/ technologie, Samenwerking en Markt
en concurrentie. Verder zijn enkele kerncijfers
opgenomen ter illustratie van de
marktontwikkelingen en vooruitzichten.
Bax-shop.nl breidt fysiek verder uit
Online muziekwinkel B ax-shop.nl opent een f ysieke winkel in
Amsterdam: de Amsterdam B ax Experience (700 m2). B ax-shop
heef t al permanente winkels in Antwerpen, Goes en Rotterdam.
De klant vindt in Amsterdam een volwaardige toets af deling,
een geluidsdichte drum area, een gitaaraf deling met twee (ook
geluidsdichte) oef enruimtes en een atelier waar gitaren
gebouwd en gerepareerd worden. Daarnaast vinden er
evenementen plaats en krijgen bezoekers een kop kof f ie terwijl
zij de producten bekijken.
Heef t u een kandidaat voor de VEDIS New Retail Champion
2016? Stuur een mail naar Jos Voss.
Save the Dates voor het Rabobank Anton Dreesmann
retailcongres van 20 januari 2017 zijn verstuurd. Heef t u geen
Save the Date ontvangen en behoort u tot de doelgroep
(bestuurders van grotere retailers)? Stuur een mail naar Jeroen
Wortman.
Fusion – grenzeloze retail
Media Markt: service toevoegen aan producten
Media Markt heef t de Smart B ar gelanceerd. Hier kunnen
consumenten terecht voor extra service bij bijvoorbeeld de
installatie van een smart tv, het startklaar maken van een
smartphone of het virusvrij maken van een laptop. Achter de
Smart B ar staan medewerkers die met hun kennis over
elektronicaproducten, technologie en nieuwe sof tware, klanten
in de winkel direct kunnen helpen. Ook kan de klant telef onisch
en vanuit huis worden geholpen. “B ij de verkoop van producten
merken we vaak dat klanten veel vragen hebben over
bijvoorbeeld de instellingen”, legt Dennis Hooijmans, COO bij
Media Markt uit. “Verder heef t een elektronicaproduct ook na
aanschaf onderhoud of updates nodig.”
Jumbo brengt horecamerk naar de winkel
De eerste producten van het merk La Place liggen nu in de
schappen van Jumbo. Er is begonnen met kof f iebonen in drie
verschillende varianten, waarvan twee varianten in alle winkels
liggen. De producten kunnen ook online worden besteld. In de
loop van het jaar stromen er meer producten van La Place de
winkels van de supermarktketen uit Veghel in. Jumbo heef t La
Place begin 2016 gekocht uit de f ailliete boedel van
warenhuisketen V&D. Er was direct sprake van een goede klik,
met veel kruisbestuiving tussen de twee f ormules, aldus CCO
Colette Cloosterman. “Er is meer toepasbaar bij Jumbo dan van
tevoren gedacht. Ik zie veel potentie voor synergie.”
1 Voor b ronnen: zie pagina 4.
Pagina 1 van 5
Comme ntaar Rabobank:
‘Fusion’ gaat over het verdwijnen van grenzen binnen en buiten de
retailsector wat nieuwe groeikansen biedt. De voorbeelden laten
verschillende van dit soort kansen zien. Media Markt voegt diensten
toe aan het aanbod. Consumentenelektronica producten zijn zeer
uitwisselbaar en prijstransparant en diensten bieden meer
mogelijkheden voor onderscheidend vermogen. Bovendien zijn de
producten advies- en onderhoudsgevoelig en hebben niet alle
consumenten tijd, zin en kennis om alles zelf te doen. Bax-shop is
een voorbeeld van een retailer die profiteert van het verdwijnen van
de grenzen tussen online en offline. Jumbo ziet kansen in de
vermenging van horeca en food retail en benut de merkkracht van
La Place in de (online en offline) Jumbo winkels.
Verticale integratie
Fabrikant integreert voorwaarts naar (online) retail
Luxaf lex-f abrikant Hunter Douglas neemt een
meerderheidsaandeel van 60% in B linds2go. Deze leidende
online verkoper van raambekledingsproducten in het Verenigd
Koninkrijk had in 2015 een omzet van GB P 34m. Hunter Douglas,
wereldmarktleider op het gebied van raambekleding, wil
B linds 2go helpen om producten onder eigen merk te gaan
verkopen in bepaalde Aziatische markten.
Topvoetballer lanceert eigen sportmerk
Topvoetballer Zlatan Ibrahimovic heef t een eigen sportmerk
gelanceerd, genaamd A-Z. In juni, vlak voor het begin van het
Europees Kampioenschap voetbal in Frankrijk, konden f ans al
kennismaken met de nieuwe kledinglijn voor mannen. Vanaf de
herf st 2016 komt er ook een lijn voor vrouwen. De eerste
collectie bestaat uit 35 items voor mannen, variërend van
T-shirts tot shorts en van regenjacks tot ondergoed. De collectie
wordt in eerste instantie verkocht via de webshop.
TV zender breidt verder uit in retail
Het online f ashionplatf orm Stylight komt volledig in handen van
7Commerce, de dochteronderneming van het Duitse
televisienetwerk ProSiebenSat.1. Het bedrijf had al een belang
van 22 procent en breidt dit uit tot 100% in ruil voor een bedrag
van EUR 8 0m. Stylight werd in 2008 opgericht en is nu actief in
vijf tien Europese landen, waaronder Nederland. Naast f ashion
verkoopt Stylight sinds dit jaar ook woonartikelen. 7Commerce
ziet Stylight als een mooie toevoeging aan zijn e-commerce
portf olio. De onderneming exploiteert zelf vooral beautyshops,
en voegt Stylight nu toe onder het mode- en home & livingsegment.
Nike gaat opnieuw samenwerken met modedesigner
Nike gaat samen met een modedesigner een NikeLab collectie
ontwerpen. Het gaat om Kim Jones, Louis Vuitton's creatief
directeur voor mannenmode. Eerde ontwierp het sportmerk een
collectie van de hand van B almain-ontwerper Olivier Rousteing
en van Givenchy’s Riccardo Tisci. Kim Jones is al vijf jaar
verantwoordelijk voor de herenmode van Louis Vuitton. Zijn
ontwerpen worden omschreven als draagbare en eigentijdse
heritage.
Comme ntaar Rabobank:
Verticale integratie – het voeren van regie over de keten en het dicht
bij de klant komen – is een belangrijke trend in retail. Verschillende
spelers binnen en buiten de keten zoeken een positie in retail.
Fabrikant Hunter Douglas integreert voorwaarts richting online retail
om dichter bij de eindklant te komen. De voorbeelden van
Ibrahimovic en ProSieben laten zien dat ook spelers van buiten de
sector een positie in retail kunnen verkrijgen. Ibrahimovic maakt
gebruik van zijn naamsbekendheid en TV onderneming ProSieben
kan haar content en kijkers leveragen richting retail. Nike maakt een
unieke collectie in samenwerking met een modeontwerper.
Omnichannel en technologie
IKEA: pop-up winkel met virtual reality
IKEA heef t een pop-up winkel in Toronto geopend waarin geen
voorraad gehouden wordt. Consumenten kunnen door gebruik
te maken van technologieën, digitaal hun voedingsproducten
bestellen en virtueel hun nieuwe keuken inrichten. IKEA wil met
zijn tijdelijke winkel bezoekers bewuster maken van voeding en
van de inrichting van de keuken. Met de virtual reality-bril
‘Google Cardboard’ zien consumenten hoe een IKEA-keuken er
in het echt uitziet en kunnen zij de inrichting helemaal
aanpassen aan hun wensen. De koopoptie zit in houten lepels
waarmee klanten (vooral) Zweedse voedingsproducten
aanschaf f en. Via een chip in de lepel maakt het keukengerei een
connectie met de sensor bij een product, waardoor het item in
een digitaal winkelmandje wordt gelegd. B ij de virtuele kassa
rekenen klanten af via een f ysieke betaalterminal, contant
af rekenen is niet mogelijk.
Staples: ideale shoproute via mobiel uitstippelen
Klanten van de Amerikaanse of f ice supply retailer Staples
kunnen nu mobiel hun shoproute in de f ysieke winkel
uitstippelen. Staples laat ze een boodschappenlijst maken,
waarna de ideale route per vestiging wordt getoond. De f unctie
maakt deel uit van Staples’ mobiele applicatie voor de iPhone.
Hiermee is het in 8 3 van zijn f ilialen in Massachusetts, New York,
New Jersey en de omgeving van Seattle makkelijker geworden
om alle gewenste producten razendsnel te verzamelen. Staples
ziet de f eature als een extra service voor zijn omnichannel
winkelende klanten. 70 procent van zijn app-gebruikers shopt
op deze manier en kan nu dus vóór een bezoek aan de vestiging
al een wensenlijstje maken.
Pagina 2 van 5
Leapp: robot inzetten als verkoper
Leapp claimt een Europese primeur met de inzet van een robot
in zijn winkel in Apeldoorn. Het is volgens de ref urbished Appleverkoper de eerste keer dat zo’n robot in de retail wordt ingezet.
De robot op wielen kan op af stand worden bestuurd en beschikt
over een iPad-scherm, waarmee met klanten gecommuniceerd
kan worden. Het is volgens de retailer vergelijkbaar met een
Skype-gesprek en moet klanten het gevoel geven dat ze in een
f ace-to-f ace verkoopgesprek zitten. Leapp gaat de robot
inzetten op piekmomenten in Apeldoorn. Personeel in Arnhem
kan dan bijspringen. De robot kan onder meer helpen bij het
af handelen van een bestelling.
NS gaat kaartjes verkopen via mobiel
Wie wil reizen met NS kan voortaan treinkaartjes kopen met de
mobiele applicatie ‘Reisplanner Xtra’. Inchecken kan door de
telef oon bij een station poortje te houden. De f ysieke tijdelijke
OV-chipkaart blijf t bestaan, maar is dus niet meer nodig; alles kan
via de mobiel. ‘Koop kaartje’, krijgen gebruikers van NS’ mobiele
reisplanner voortaan te zien in de app. De reiziger die een
enkeltje of retourtje wil aanschaf f en, wordt naar de mobiele site
van de vervoerder gebracht, waar hij met iDeal kan betalen. Op
het station kan hij inchecken met de NS-app, door een QR-code
te scannen.
Comme ntaar Rabobank:
De klant staat centraal bij het issue ‘omnichannel en techn ologie’ en
niet de technologie of de kanalen. Door het combineren en
integreren van kanalen moet de service aan de klant verbeterd
worden, waarbij technologie ondersteunend is. De voorbeelden
sluiten hier allemaal op aan. IKEA gebruikt technologie om de
klanten meer beleving, service en gemak te bieden. Staples maakt
het winkelbezoek gemakkelijker door vooraf de ideale route uit te
stippelen. De robot van Leapp verbetert de service aan de klanten
en kan piekmomenten opvangen. NS maakt het reizigers makkelijker
om kaartjes te kopen en om daarmee in te checken.
Makro en Seats2meet zoeken de samenwerking
Makro is in Nederland een samenwerking aangegaan met
kennisnetwerk Seats2meet.com. Alle zeventien locaties in ons
land worden voorzien van een netwerkcaf é, waar ondernemers
kunnen werken en netwerken. Verder worden er ruimtes
gecreëerd voor groepsbijeenkomsten en worden events
georganiseerd. Seats2meet is verantwoordelijk voor het
achterliggende platf orm, waaronder de boekingssof tware voor
de ontmoetingsruimtes. Makro wil voor eind 2017 al zijn
zeventien winkels in ons land onder handen hebben genomen.
Het groothandelsconcern wil jonge en kleine ondernemers naar
zijn vestigingen trekken. Topman Kef van Helbergen. “We hopen
dat deze ondernemers ook hun inkopen bij ons doen.”
CB en Audax: logistieke samenwerking
Logistieke dienstverlener CB en uitgever Audax bundelen hun
goederenstromen naar boek- en tijdschrif tverkopers. Verder
levert CB de boeken voor de retailf ormule AKO (onderdeel van
Audax) niet meer in bulk, maar gaat het de f ilialen individueel
beleveren. Per dag bekijken CB en Audax hoe zij de goederen bij
hun klanten kunnen krijgen. Dit is af hankelijk van de omvang
van de leveringen en de routes, waarbij het dagelijks gaat om
10.000 verschillende af leveradressen. Audax gaat kleine
pakketten met boeken bij CB ophalen en distribueren, terwijl CB
pallets van Audax krijgt die het vervolgens met zijn grotere
vrachtwagens af levert. Dit kunnen molens met wenskaarten zijn
of zendingen naar grote af nemers, zoals de verzamelde winkels
op Schiphol.
Samenwerking
Zelfstandige sportwinkels zoeken samenwerking
Sportwinkelf ormules Telstar en Daka sluiten zich aan bij
f ranchiseorganisatie Intersport. Het merendeel van de winkels
wordt de komende maanden omgebouwd, stelt directeur Jan
Willem Juf fer van Intersport Nederland. Telstar werd vorig jaar
f ailliet verklaard, waarna zeven van de acht vestigingen zich
aansloten bij Daka. Vijf daarvan worden nu omgebouwd naar
Intersport. Daka beschikt zelf over vijf vestigingen, waarvan er al
twee onder de vlag van Intersport opereren. Daar komen er voor
november nog twee bij. Daka kiest voor Intersport vanwege de
internationale kracht van het merk. “De f ormule Intersport is
onder meer sterk als het gaat om aspecten als inkoop,
marketing, retailsupport en zeker ook een goed uitgewerkte
omnichannelstrategie”, aldus Jan Regterschot, één van de
eigenaren van Daka. Intersport beschikt momenteel over zo'n
tachtig winkels in ons land.
Nestlé verkoopt in China door samenwerking met Alibaba
Nestlé heef t zijn winkel op Tmall Global, onderdeel van Alibaba,
f ors uitgebreid. De shop bevat 67 extra producten die nog niet
eerder in China te koop waren. Het voedingsmiddelenconcern
wil graag voorop lopen in de enorme e-commerce groei in het
land. Nestlé stak in januari een eerste teen in de Chinese
e-commerce vijver met zijn shop op Tmall. Hierin verkocht het al
onder andere melkpoeder, chocolade en Nescaf é Dolce Gusto.
De winkel is nu uitgebreid met veel meer producten en merken,
waaronder Damak chocolade, Yinlu rijstepap en pindamelk en
Cheerios. Nestlé verwacht dat de Chinese e-commerce markt in
2018 groter is dan die van de Verenigde Staten en Europa
samen. Alibaba heef t momenteel een aandeel van 8 0 procent in
die markt.
Pagina 3 van 5
Comme ntaar Rabobank:
Een groot voordeel van samenwerking is dat de zelfstandigheid in
stand blijft. Bovendien worden de risico’s van andere
groeistrategieën vermeden. Samenwerking is daarmee een
aantrekkelijke strategische optie voor retailers. De voorbeelden laten
verschillende vormen van samenwerking zien waarmee diverse
strategische doelen bereikt kunnen worden. Zelfstandige
sportwinkels zoeken aansluiting bij een franchiseorganisatie
(Intersport) om de voordelen van zelfstandig ondernemerschap te
combineren met de schaal van een grotere organisatie. Makro zoekt
de samenwerking met Seats2meet om meer traffic in de winkels te
krijgen. CB en Audax beogen met hun samenwerking een meer
efficiënte logistiek en daarmee lagere kosten. Producent en
merkeigenaar Nestlé gebruikt de sterke online marktpositie van
Alibaba om direct te profiteren van de verwachte groei van de
e-commerce in China.
Markt en concurrentie
Diverse spelers in de problemen
Elektronicaketen Scheer & Foppen is f ailliet. Voor alle 475
medewerkers is ontslag aangevraagd. Scheer & Foppen heef t 56
vestigingen in ons land en is alleen boven de rivieren actief . Ook
dochterbedrijf E-Man Service (logistieke diensten) en de
webwinkels B obshop.nl, Internetshop.nl en Modern.nl zijn f ailliet
verklaard.
Het Nederlandse modebedrijf McGregor Fashion Group (MFG),
vooral bekend van de merken McGregor en Gaastra, is f ailliet
verklaard. Ook de bij MFG horende multibrand modeketen
Adam Menswear is in het f aillissement bet rokken. MFG heef t
circa 150 eigen winkels in Nederland, B elgië en Duitsland. De
kleding van MFG is verder verkrijgbaar in multi brand winkels en
shop-in-shops.
Damesmodeketen Cora Kemperman is f ailliet verklaard. Cora
Kemperman heef t negen vestigingen in Nederland en B elgië,
waarvan die in Amsterdam sinds eind vorig jaar gesloten is.
Sneakerketen Front Runner is f ailliet. Het bedrijf heef t twaalf
winkels en een webstore.
Coolblue in startblokken voor internationale expansie
Coolblue is voor negentig procent klaar om andere Europese
landen te betreden. “De laatste hobbel is de meertaligheid”, zegt
CEO Pieter Zwart. Coolblue is momenteel in Nederland en B elgië
actief , maar maakt er geen geheim van internationaal te willen
expanderen. Eerder dit jaar werd HAL verwelkomd als vierde
aandeelhouder. De investeringsmaatschappij kan volgens Zwart
helpen bij de verdere uitrol van de activiteiten in Europa en
uiteindelijk een beursgang. De meertaligheid moet onder meer
worden doorgevoerd in de website met meer dan
veertigduizend producten en de klantenservice. “Dat is niet iets
wat je er even bij doet”, aldus de oprichter. De expansie laat
volgens Zwart nog even op zich wachten, omdat het een
complexe organisatie vergt. Die moet voor de langere termijn
worden neergezet, stelt hij. “Want als we het doen, moeten we
ook daar een bijzonder hoog klanttevredenheidscijf er
realiseren.”
Marktomstandigheden blijven uitdagend
Zowel het consumentenvertrouwen als de koopbereidheid zijn
verbeterd in juni. In april daalde de retailomzet in de non-f ood
winkels, ondanks een gunstige samenstelling van de
koopdagen. Online groeide in hoog tempo door en won verder
marktaandeel. Zie het onderdeel Kerncijf ers voor meer details.
Comme ntaar Rabobank:
In juni zijn de vertrouwensindicatoren verbeterd, maar de meeting
was voor de ‘Brexit’. De CBS omzetcijfers over april waren niet goed
voor de winkels. De non-food omzet daalde en food toonde een
beperkte stijging. Dit ondanks een gunstige samenstelling van het
aantal koopdagen. De cijfers tonen ook aan dat online verder
marktaandeel wint. Al met al blijven de marktomstandigheden
uitdagend, vooral voor de ‘fysieke’ retail. De verschillende
faillissementen onderstrepen dit en laten zien dat het voor veel
spelers lastig is om zich aan te passen aan de nieuwe werkelijkheid
in de retailsector. Voor onderscheidende formules blijft er plaats in
de markt en zijn er zelfs mogelijkheden voor internationale expansie,
zoals Coolblue laat zien. Coolblue heeft investeringsmaatschappij
HAL binnengehaald om met deze internationale expansie te helpen.
HAL is onder meer bekend van de internationale optiekspeler
GrandVision.
B ronnen voor deze uit gave zijn: ret ailnews.nl, t winklemagazine.nl, ret aildet ail.eu, FD, Emerce,
persb ericht Media Markt , met ronieuws.nl, Tex t illia, CB S St at line
Contactgegevens Sectorspecialisten Retail Rabobank
Jos Voss
John David Roeg
Jos.Voss@ rabobank.c om
JohnDavid .Roeg@ rabobank.c om
Véronique Bulthuis
Sebastiaan Schreijen
Veroniq ue.Bulthuis@ rabobank.nl
Sebastiaan.Sc hreijen@ rabobank.c om
Pagina 4 van 5
Kerncijfers
Vertrouwensindicatoren
Jun/15
Au g/15
Oct /15
Dec/15
Feb/16
Apr/16
Jun/16
10
8
6
4
2
De vertrouwensindicatoren zijn in juni
verbeterd. Het consumentenvertrouwen
steeg van +1 in mei naar +5 in juni.
De voor de detailhandel belangrijke
koopbereidheid kwam uit op 0 in juni
(mei: -1).
0
-2
-4
-6
Con sumer confidenc e NL
Readiness to buy NL
Detailhandelsomzet: groei in % (jaar-op-jaar)
Apr/15
Jun/15
Au g/15
Oct /15
Dec/15
Feb/16
Apr/16
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
-5%
-10%
Sales growth non-food stores
Sales growth food s tores
Sales growth online+catalogue players
Online s ales growth multi ch annel st ores
De omzet van f ood winkels groeide 0,5%
in april, door hogere prijzen (+1,0%) en
lagere volumes (-0,5%). De non-f ood
winkels lieten een omzetdaling zien van
0,8 % (prijs +0,8 %, volume -1,6%). De
ontwikkeling is positief beïnvloed door
een gunstige samenstelling van de
koopdagen. De online omzet laat nog
steeds f orse groeicijf ers zien.
Non-food winkels januari-april 2016 groei in % (jaar-op-jaar)
Li vi ng
DIY
Drugstores
Text ile
superm.
Average
Clothing
Household
Con sumer
electr.
8%
6%
4%
4.9% 5.5%
4.8%
3.1%
2.9%
2.5%
0.8%
2%
0%
-2%
-1.8%
-4%
-6%
-8%
-10%
-0.5%
-0.4%
-5.4% -5.6%
-5.4%
-5.4%
-8.0%
Growth in % Jan-April 2016 (YoY)
Growth in % Jan-April 2015 (YoY)
-4.1%
Het beeld voor de verschillende
sectoren loopt nogal uiteen. Wonen en
DHZ prof iteren van de aantrekkende
woningmarkt. Drogisterijen zijn
doorgaans redelijk stabiel (veel ‘need to
have’ producten) en laten ook nu weer
groei zien. Textielsupermarkten
prof iteren nu van hun value-f or-money
propositie. De overige sectoren zitten in
de min, waarbij vooral huishoud en
consumentenelektronica in negatieve
zin opvallen.
B ron: CB S
Deze pub licat ie is een uit gave van Rab ob ank. De in deze pub licat ie gepresent eerde visie is geb aseerd op gegevens uit door ons b et rouwb aar geacht e b ronnen die worden genoemd in de
b ronvermelding. Deze b ronnen zijn op zorgvuldige wijze in onze analyse verwerkt . Rab ob ank aanvaardt echt er geen enkele aanspr akelijkheid voor het geval dat de in deze pub licat ie
neergelegde gegevens of prognoses onjuist heden b evat t en noch voor event uele (zet -)fout en en onvolledigheden. Het b et reft algemene informat ie die aan veranderingen onderhevig is.
Aan de verst rekt e informat ie kunnen geen recht en worden ont leend. De t ekst is afgeslot en op 3 0 juni 2016.
Pagina 5 van 5