Transcript Rob van Otterdijk

EEN MEGAMETAKLUS
Rob van Otterdijk
1
Eigen ervaring:
 25 jaar leraar Engels, Maatschappijleer,
Drama
(Mavo, Havo, Vwo, Vavo)
 13 jaar lerarenopleider Fontys
Lerarenopleiding Tilburg maatschappijleer
(vakdidactiek, sociaal-culturele vakken,
begeleiding onderzoek, stage))
 3 jaar opzet en uitvoering Universitaire
lerarenopleiding maatschappijleer Tilburg
University
2
COMPETENTIEONTWIKKELING
1 : Pedagogisch
2 : Vakinhoudelijk & didactisch
3 : Interpersoonlijk
4 : Organisatorisch
5 : Samenwerking collega's
6 : Samenwerking omgeving
7 : Reflectie & ontwikkeling
3













Grensverleggend
Grensverkennend
Resultaat van een autonoom proces
Inspirerend
Beschouwend
HIER GAAT HET IN STERKE
Emotie oproepend
MATE OM DE
Resultaat van passie
HOUDING,
Communicatief
DE IDENTITEIT VAN DE
Vernieuwend
DOCENT
Open
Kritisch
Omkering werkelijkheid
Verrassend
4










Een goede leraar geeft leerlingen een stem
Een goede leraar is een vakman en een meesterlijk
docent
Een goede
leren
Een goede
leerlingen
Een goede
drempels
Een goede
Een goede
Een goede
Een goede
Een goede
leraar laat zijn leerlingen vooral samen
leraar is persoonlijk betrokken bij zijn
leraar helpt zijn leerlingen over hun
leraar
leraar
leraar
leraar
leraar
ziet zijn werk als een uitdaging
onderzoekt of zijn werk werkt
streeft naar duurzaamheid
mag je gerust de maat nemen
leert zijn leven lang
5
COMPONENTEN:
Vakmanschap 50%
Meesterschap 50%
kennisbasis
Kennisbasis per vak
Generieke
Kennisgestuurd, praktijkgestuurd en
studentgestuurd onderwijs.
Toenemende aandacht voor
(praktijk)onderzoek
6
LEERLIJNEN
VAK
VAKDIDACTIEK
ONDERZOEK
20 cursussen 8 cursussen
Jaar 1,2,3
Jaar 1 en 2
ALGEMENE DIDACTIEK
8 cursussen
STAGE
3 stages
Jaar 1 en 2
Oriënterende stage
Hoofdfase stage 1
Hoofdfase stage 2
Afrondende stage
Voltijd en deeltijd
Geleidelijke
opbouw
naar
actieonderzoek
jaar 4
7
Jaar 1
B
A
C
H
E
L
O
R
Periode 1
I
Periode 2
Werken in de
school
2 Werken in de
school
Werken in de
school
Flankerend
onderwijs
Vakdidactiek 1
Schoolvak
mij’leer
2 Flankerend
onderwijs
2 Vakdidactiek
2
Elementaire
werkvormen
(ook LBA)
Sociologie 1
3 Sociologie 2
Politicologie 1
3 Sociale
psychologie
Massamedia
1
2 Flankerend
onderwijs
2 Vakdidactiek 3
Bijzondere
werkvormen
en
leerboekanaly
se
3 Multiculturele
samenleving
4 Project jaar 1
Totaal
14
Jaar 2
Periode 1
II
Periode 3
Flankerend
onderwijs
Vakdidactiek 5
Ethiek en
meningsvormi
ng
Recht
Criminaliteit
Internationale
Betrekkingen
14
Periode 2
2 Flankerend
onderwijs
3 Vakdidactiek
4
Vaardigheden
onderwijs en
MBOoriëntatie
3 Nieuwste
geschiedenis
1 Politicologie 2
2
Economie en
verzorgingsst
aat
3
5 Werken in de
school
2 Flankerend
onderwijs
2 Vakdidactiek 7
Ontdekkend
leren
3 Internationale
ontwikkelinge
n: Europa
4
3
3 Democratie &
rechtsstaat
15
3
3
3
18
Periode 3
Werken in de
school
2 Flankerend
onderwijs
3 Vakdidactiek
6
Toetsing en
evaluatie
4 Culturele
Antropologie
16
8
3
Buitenlandexc
ursie: Brussel
Totaal
Periode 4
Periode 4
5
3 Flankerend
onderwijs
2 Vakdidactiek
8
Mens en
maatschappij
4 Socialisatie
3
Onderzoek/pr
oject
3
3
4
2
16
1
3
8
Jaar 3
Periode 1
Periode 2
Werken in de
school
2 Ontwikkeling
van onderwijs
+ ICT
Ontwikkeling
van onderwijs
+ ICT
III
Periode 3
5 Werken in de
school
2 Ontwikkeling
van onderwijs+
ICT
Periode 4
5
2
4
Technologie en
duurzaamheid
4 Internationale
ontwikkelingen
: Noord-Zuid
Sociale &
politieke
filosofie
Massamedia 2
4
Maatschappelij
k vraagstuk
4
3
Sociologie:
Sociologische
stromingen
4
Totaal
4 Sociaalculturele
veranderingen
Vrije
studieruimte
4 Arbeid (sociale
verschillen)
15
13
17
3
15
IV
Jaar 4
Totaal
Periode 1
Periode 2
Periode 3
Periode 4
Werken in de
school/LIO
5 Werken in de
school/LIO
5 Werken in de
school/LIO
5 Werken in de
school/LIO
5
Theorie
actieonderzoek
1 Actieonderzoek
3 Actieonderzoek
3 Actieonderzoek
3
Vrije minor
7 Vrije minor
8 Vrije minor
7 Vrije minor
8
13
16
15
16
9
2012 - 2013
JR 1
I
JR 2
II
Periode 1
Periode 2
Periode 3
Periode 4
Vak
Sociologie
6 ects
Vak
Criminologie en
strafrecht
6 ects
Wetenschapsfilosofie
6 ects
x
Vak
Internationale
betrekkingen
5 ects
Vak
Socialisatie
5 ects
Algemene didactiek
Algemene didactiek 6stp
Periode 2
Vak
Media, beeldvorming en
cultuur
6 ects
Periode 3
Vak
Arbeidsvraagstukken
6 ects
Periode 4
Vak
Pluriforme samenleving
6 ects
Onderzoek
voorbereiding
15 ects (incl.
uitvoering)
x
Onderzoek
voorbereiding
Examendomeinen
4 ects
Stage
Periode 1
Vak
Politicologie
6 ects
Vakdidactiek:
Leerplanontwikkeling
4 ects
Stage: 12 ects
x
x
JAAR III: Uitvoering onderzoek en afronding stage
10
*Samenwerkingsverband Tilburg University en
Ons Middelbaar Onderwijs
*Stuurgroep ULT/OMO
*Elke opleiding maakt deel uit disciplinaire
opleiding
*Coördinatie door opleiding ism scholen
*Overleg opleidingsscholen en partners
Doel:
Versterking kwaliteit van leraren in de regio
Meer academici voor de klas.
11
De 4 O’s:
• Opleiden in de school
• schoolgebonden opleiden en onderzoek
• oriëntatiestage (12 ects) en verdiepingsstage
• ULT ism AOS/OidS-docenten
(18 ects)
• Onderwijs
• thematisch opgebouwd curriculum (18 ects)
• algemene didactiek, vakdidactiek,
integratiecolleges
• inhouden, opdrachten ism OidS-docenten,
1
2
De 4 O’s:
• Onderzoek in de school:
• onderzoeksthema’s vanuit scholen en vaksecties
• lesontwerponderzoek (6 ects) en leeronderzoek (6
ects) aansluitend bij thema’s scholen/vaksecties
• docentbegeleiding ism UvTonderzoekscoördinator
• Ontwikkeling in de school
• vaksectie-thema’s ihkv schoolontwikkeling en
innovatie
• UvT-begeleiding praktijkgericht onderzoek
docenten
• academische leraar van de toekomst
1
3
Evaluatie obv
• Tentamens (AD/VD)
• Opdrachten (AD, VD, Integratie), bijvoorbeeld:
observatietaken, curriculumoriëntatie eigen
schoolvak, verslagen van schoolgebonden
activiteiten, …
• Stages (beoordeling SPD/OD/VD, lesbezoekverslag,
reflectieverslag)
• (video)portfolio met opdrachten, gefilmd zelfportret,
POP en reflecties: voortgang en voortschrijdend
inzicht
• Onderzoeken (ism school- en/of sectiethema)
• Lesontwerponderzoek
• Leeronderzoek
1
4
KWALITEITSVERBETERING
1.
Integratie theorie en praktijk
Sterk accent op snelle toepassing van
didactische theorie
relevantie voor beroepspraktijk
2. Integratie opleiding en praktijk
a. Intensief contact OD’s en opleiders in gezamenlijk team
b. Opleiders bespreken kaders waarbinnen opleiding wordt vorm
gegeven. Kaders zijn mede bepaald door opleidingsscholen
c. Opleiders zijn autonoom in bepalen inhoud, maar communiceren
die met praktijkdocenten. Er is afstemming met praktijkdocenten.
d. Opleiders bezoeken alle stagiaires minimaal 3 keer per jaar
15
3. Intensieve samenwerking met Ons
Middelbaar Onderwijs
a.
b.
c.
Garantie opleidingsplaatsen
Gedeelde en gelijkwaardige
verantwoordelijkheid voor invulling
programma.
Commitment directies
16
Algemene didactiek
Vakdidactiek
Integratiecolleges (verticale leerlijn)
Opleiden op de school
(Stage, begeleiding, intervisie)
Onderzoek
(lesontwerp, leeronderzoek)
6ects
6ects
6ects
30ects
12ects
60ects
17
Curriculum
Week
VOORBEELD
4
5
1
Reflectie op
onderwijs, de
docent en de
leerling:
Subjectieve
werktheorie;
Reflectiecyclus
Korthagen;
Observatietechnieken
2
Algemene theorie
over curriculumoriëntatie
3
De klas als
leeromgeving:
Communicatie in
de klas;
Groepsdynamica
en
klassenklimaat
Didactiek
– VD
(6 ECTS)
Integratie
1 (3 ECTS)
Introductie
vakdidactiek
Oriënteren op
het schoolvak
Nederlands
Leesvaardigheid
Spelling en
grammatica
Stage 1
(totaal 12
ECTS) Opl.
School,
Algemeen
Kennismaking
OD, SPD,
introductie,
praktische gang
van zaken,
Stage 1 –
Opl. School
Lesgebonde
n
activiteiten
Observatie van
twee lesdagdelen
bovenbouw
klas H/V + een
lesdagdeel
vakdocent (spd)
bovenbouw
Didactiek
– AD
(6 ECTS)
De klas als
leeromgeving:
Motiveren;
Orde houden;
Pedagogisch
handelen in de
klas
Lesvoorbereiding:
Introductie MDA
Leerdoelen
formuleren
Mondelinge
taalvaardigheid
: later
Schrijfvaardigheid
6
Werkvormen:
Directe instructie;
Onderwijsleergesprek
7
Toetsing en
evaluatie:
Toetsing en
evaluatie;
Afronding MDA:
Relatie
leerdoelenwerkvormentoetsing
8
Tentamen (deel 1)
Fictie- en
literatuuronderw
ijs 1
Analyseren van
toetsen;
bespreking van
het eindexamen
Tentamen (deel 2)
Zie programma dat
afgelopen
semester gedraaid
heeft.
Werkbezoek ODSPD op eigen
locatie
Observatie van 2
lesdagdelen
onderbouwklas
H/V + lesdagdeel
vakdocent (evt.
spd) onderbouw
Vlg. eigen plan en
planning
Toepassing
weekthema 2 VD:
observatieopdracht
bovenbouwklas
havo en vwo met
specifieke
aandacht voor
Vlg. eigen plan en
planning
Toepassing
weekthema 3 ADVD: observeren
van en/of
inspelen op
groepsdynamiek
+ spelling en
grammatica
Vlg. eigen plan en
planning
Toepassing
weekthema 4 ADVD: motiveren +
mondelinge
taalvaardgheid
Vlg. eigen plan en
planning
Toepassing
weekthema 5 ADVD :
lesvoorbereiding
o.b.v. MDA +
uitvoering m.b.t.
les
schrijfvaardighei
Vlg. eigen plan en
planning
Toepassing
weekthema AD:
onderwijsleerges
prek
18
Periode 1: 3 dagen in de week
40 lesgebonden activiteiten
Periode 2: 4 dagen in de week
60 lesgebonden activiteiten
Regelmatig intervisiebijeenkomsten
19
PIVOT
Vakgerichth
eid
Partnerschap
Integratie
Concentrisch
werken
Traineeship
Onderzoek
20
Studenten:
*Veel aandacht voor leren in de school
*Afstemming opdrachten AD-VD-AOS
*Veel aandacht voor onderzoek in combinatie met reflectie
Docenten-opleiders
*Autonomie mbt invullen opleiding
*Ontwikkeling opleiding in team van mede-opleiders en
opleidingsdocenten
*Verantwoordelijkheid voor beoordeling
*Stagebezoeken en vakdidactische begeleiding ism met
praktijkdocent
*Docenten hebben binding met universiteit
21









Studenten (maatschappijleer) hebben veel tijd nodig om
inhoudelijk voldoende niveau te bereiken. Is extra
belasting.
Inhoudelijk niveau is probleem.
De tijd die studenten nodig hebben om te groeien in het
vak is beperkt. Snelkookpan
In praktijk blijkt afstemming nog niet zo eenvoudig.
Partnerschap moet nog verder ontwikkeld worden.
De opleidingsscholen hanteren uiteenlopende eisen en
praktijken.
Er is wel commitment van directies maar altijd van
docenten voor opleidingsschool.
Facilitering spd’s
Financiering
Opleiding spd’s.
22