Transcript PowerPoint-presentatie

Hobéon, strategische dienstverlener
voor kennisintensieve organisaties
Vandaag
Duurzaamheid/MVO in het onderwijs
• Wie zijn we en wat doen we?
• Duurzaamheid en MVO in het
onderwijs
• Certificering van duurzaamheid en
mvo in het onderwijs
• Onderzoek naar duurzaamheid in het
VO
Wat is en doet Hobéon?
Hobéon is expert op het gebied van
onderwijskwaliteit
Advisering
Certificering
Wat is en doet Hobéon?
Advisering
 Advies bij strategie en
profilering
 Hulp bij ketensamenwerking
(‘samen opleiden’)
 Markt- en studiekeuze
onderzoeken
 Trainingen en intervisie
O.a. voor
 Hbo, mbo, vo
 Organisaties / Bedrijven
Certificering
 Kwaliteitsaudits in het hbo,
mbo en vo
 Audits duurzaamheid en MVO
 Legal audits
o.a. voor
 Opleidingen
 Instellingen
 Personen
 Organisaties/bedrijven
Certificering van duurzaamheid en mvo
• Keurmerk Duurzaam Hoger Onderwijs
– Beoordelingskader
– Auditing Instrument for Sustainability in Higher
Education (AISHE)
– 5 niveaus
•
•
•
•
•
Activiteiten
Proces
Systeem
Keten
maatschappij
• MVO-toets
– O.b.v. ISO26000
• Keurmerk Duurzaam mbo
• Duurzaam vo..?
AISHE
Thema’s
Criteria
1. Doelen
1.1 Visie
1.2 beleid
1.3 Eindkwalificaties
2. Mensen en middelen
2.1 Personeel
2.2 Netwerk
2.3 Bedrijfsvoering
2.4 Communicatie
3. Onderwijs
3.1 Programma
3.2 Leren in het werkveld
3.3 Didactiek
3.4 Onderzoek
4. Resultaten
4.1 Afgestudeerden
4.2 Innovaties
Waarom certificeren?
Bestuurlijk
• Herkenbaarheid leveranciers
• Profilering
• Vraag van bedrijven en ouders
Docenten
• Actueel en inspirerend onderwijs
• Thema dat verschillende vakken en disciplines
verbindt
• Supplement bij het diploma
Duurzaam onderwijs
“We can’t solve problems by using the same
kind of thinking we used when we created
them” (Albert Einstein)
Kennis
Vaardigheden
Attitude
Duurzaamheid/MVO in het onderwijs
Kennis
• Mondiale vraagstukken: grondstoffen schaarste, klimaatcrisis,
financiële crisis, arbeidsomstandigheden, consumentisme,
voetafdruk, etc.
• Maatschappelijke verantwoordelijkheid van organisaties
• Waarde-creatie op sociale-, ecologische-, financiële- en
intellectuele dimensies
• Ethiek en verschuiving van ‘minder slecht’ naar ‘goed doen’
• Circulaire economie / ruil- en deel-economie
• Ketenverantwoordelijkheid
• Duurzame business modellen
• Integrale verslaglegging en kaders: ISO 26000, GRI
• Etc.
Vaardigheden voor de toekomst
“[…] jonge mensen in mogelijkheden te
leren denken. Hen gevoel te laten
ontwikkelen voor de context waarin ze
werken, en besef van hun rol en
verantwoordelijkheid daarin. […] Hoe kan
ik de wereld beïnvloeden - met wat ik
weet, wat ik kan, en wie ik ben, in
samenwerking met anderen?”
(Jet Bussemaker, toespraak
KNAW Vaardigheden
voor de toekomst, 17 maart 2014)
Duurzaamheid/MVO in het onderwijs
Vaardigheden
•
•
•
•
•
•
•
•
Integraal denken: people, planet, profit
Samenwerken
Persoonlijk leiderschap /-ontwikkeling
Ketendenken
Systeemdenken
Langetermijn denken
Stakeholder-analyse
Enz.
“Competenties die wij zoeken: om kunnen gaan met
dilemma’s, innovatief/buiten kaders denken, het belang
van mvo kunnen verwoorden naar de klant en vooral:
breed.” (Caroline Prinsen, RvB ABN Amro, 15 januari 2014)
Duurzaamheid/MVO in het onderwijs
Attitude
•
•
•
•
•
Creatieve, onderzoekende houding
Een flexibele en open geest
Nieuwsgierig en kritisch
Inleven in anderen
Enz.
•
“Onze mentale software heeft een update
nodig” (Herman Wijffels, 15 januari 2014)
Wat gebeurt er in het onderwijs?
• Bestuurlijk: maatschappelijk verantwoord
organiseren, regionale samenwerking,
profilering en certificering
• Facilitair: duurzaam inkopen, HRM, vastgoed
• Onderwijs en onderzoek:
–
–
–
–
–
Eindkwalificaties
Inhoud programma
Praktijkopdrachten
Onderzoek
Didactiek
• Co-creatie met ketenpartners  VO?!
Duurzaamheid in het vo
Onderzoeksvragen
• Wat is de rol van duurzaamheid in het vo?
• Hoe kan duurzaamheid vertaald worden
binnen de organisatie?
• Wat zijn de uitdagingen om duurzaamheid
te implementeren?
Duurzaamheidsprofilering
Prise
Wat zijn de uitdagingen om duurzaamheid
te implementeren
•
•
•
•
•
•
•
•
De definitie van duurzaamheid verschilt sterk
Duurzaamheid is op beleidsniveau weinig verankerd
Op dit moment vooral docent afhankelijk
Duurzaamheid vereist een vakoverstijgende
benadering of extra curriculaire kennis van de docent
Vereist een andere didactische benadering
Ministeries werken niet samen om duurzaamheid in
het vo te bevorderen
Exameneisen zijn niet op duurzaamheid afgesteld
Bestuur/directie moet ruimte geven voor
implementatie
Interessante links
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
http://duurzaamvo.wikiwijs.nl/
http://www.duurzaamdoor.nl/nieuws/sustainable-chain-gang-gestart
http://www.kennisnet.nl/themas/duurzame-school/duurzaam-vo/
http://www.unescoscholen.nl/
http://www.eco-schools.nl/
http://globenederland.nl/
http://www.lerenvoorduurzameontwikkeling.nl/
http://www.groengelinkt.nl/searchresult?context=vo
http://www.groenegeneratie.nl/activiteiten-duurzaam-onderwijs
http://www.nme.nl/content/doe-je-mee-met-duurzaam-voortgezetonderwijs
http://sustainableschools.asu.edu/
http://www.klimaatonderwijs010.nl/
http://www.scholenvoorduurzaamheid.nl/
http://www.hobeon.nl/thema_s/mvo
Meer informatie:
Pieternel Boer
[email protected]
Ruud van den Herberg
[email protected]
Ester Boogaard
[email protected]
Lange Voorhout 14
2514 ED Den Haag
T: 070 30 66 800
E: [email protected]
I: www.hobeon.nl
Fase 1: Activiteiten georiënteerd
 Doelen en resultaten hebben betrekking op onderdelen
 Beslissingen worden ad hoc genomen
Fase 2 Proces georiënteerd
 Doelen en resultaten hebben betrekking op het geheel
 Relevante delen van de opleiding zijn betrokken
Fase 3 Systeem georiënteerd
 Doelen zijn geformuleerd en resultaten worden gemeten,
De PDCA-cyclus is rond.
 De processen zijn geïntegreerd in de lopende processen van
de opleiding.
 Duurzame ontwikkeling maakt onderdeel uit van het profiel
van de opleiding.
Fase 4 Keten georiënteerd
 De ketenpartners zijn actief betrokken bij de processen in
de opleiding (in de vorm van cocreatie).
 Beslissingen worden in afstemming met de ketenpartners
genomen
Fase 5 Maatschappij georiënteerd
 Relevante maatschappelijke partners zijn actief betrokken bij
de opleiding
 De opleiding vervult een vooraanstaande maatschappelijke rol
Een voorbeeld: Eindkwalificaties
Fase 1:
Activiteitengeoriënteerd
Fase 2:
Procesgeoriënteerd
Fase 3:
Systeemgeoriënteerd
Fase 4:
Ketengeoriënteerd
Fase 5:
Maatschappijgeoriënteerd
De
eindkwalificaties
van de opleiding
bevatten enkele
aanwijsbare
aspecten van
duurzame
ontwikkeling
Duurzame
ontwikkeling, of
een vertaling
daarvan voor het
vakgebied, maakt
onderdeel uit van
de
eindkwalificaties
van de opleiding
De vertaling van
duurzame
ontwikkeling voor
het specifieke
opleidingsdomein
is integraal in de
eindkwalificaties
van de opleiding
opgenomen.
In (de uitwerking
van) de
eindkwalificaties is
zichtbaar, dat de
afgestudeerde een
rol kan spelen bij
duurzame
ontwikkeling in de
hele keten in dit
domein, bv in de
zin van
interdisciplinaire
samenwerking.
De
eindkwalificaties
van de opleiding
zijn gebaseerd op
lange termijnontwikkelingen in
de samenleving
Studenten die dat
willen kunnen een
afstudeerprofiel
met aanwijsbare
aspecten van
duurzame
ontwikkeling
hanteren.
Deze
eindkwalificaties
gelden voor alle
studenten en
afstudeerrichtingen.
De opleiding
vervult een
leidende rol in de
ontwikkeling van
de eindkwalificaties op
het gebied van
duurzame
ontwikkeling
binnen het
domein.
• 2) Onder duurzaamheid in het economische domein versta
ik (meerdere antwoorden mogelijk)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kosten/baten analyse duurzame producten
Circulaire economie
Cradle to Cradle
Fairtrade handel
Code of conduct
Consumentengedrag
People planet profit afwegingen
Duurzaamheidsjaarverslag
Alternatieve financieringsmogelijkheden
Integrale verslaglegging
Anders, namelijk.....
• In 2005 startte de ‘decade of education for
sustainable development’, de decade van leren
voor duurzame ontwikkeling. Die decade loopt
van 2005 tot 2014 en is een initiatief van de
Unesco. Wat is de status quo in 2014?
Wat betekent dit voor u
Toekomst
• We gaan van een Chief Financial Officer naar een
Chief Value Officer (Marga Hoek, de Groene
Zaak)
• “De markt verandert, maar we weten niet hoe.
We willen dit samen met het onderwijs
onderzoeken” (Thessa Menssen, CFO BAM)
• “Education is the most powerful weapon which
you can use to change the world.” (Nelson
Mandela)
Change: yes, we can??
• Change finance (gedragsverandering
binnen de financiële wereld, gericht
op ethiek en vertrouwen)
• Finance change (gericht op
veranderende financieringsmodellen
die innovatie en duurzaamheid
stimuleren)
Wat vraagt dit van het (voortgezet)
onderwijs?
Duurzaamheid en MVO in het financieel-economisch
onderwijs
• een economie gebaseerd op ‘waarde’ en
‘gebruik’ in plaats van of naast ‘winst’ en ‘bezit’.
• nieuwe vormen van samenwerking in de
waardeketen
• financiële aannames die geen rekening houden
met duurzaamheid: vervuiling (afval, uitstoot)
wordt bijvoorbeeld maar ten dele belast,
primaire en eindige grondstoffen zijn (te)
goedkoop en er wordt in onvoldoende mate
gebruik gemaakt van recyclecapaciteit; respect
voor mensenrechten in de keten is niet altijd in
voldoende mate aanwezig.
•
•
•
•
•
•
“People 'over-produce' pollution because they are not paying for the costs of dealing
with it.”
― Ha-Joon Chang, 23 Things They Don't Tell You About Capitalism
“The greatest shortcoming of the human race is our inability to understand the
exponential function.”
― Albert A. Bartlett
We have got to change our ethics and our financial system and our whole way of
understanding the world. It has to be a world in which people live rather than die; a
sustainable world. It could be great.
- Vivienne Westwood
“I contend that for a nation to try to tax itself into prosperity is like a man standing in
a bucket and trying to lift himself up by the handle.”
― Winston Churchill
“Why should a financial engineer be paid four, four times... to a hundred times more
than the, uh... real engineer?
A real engineer build bridges, a financial engineer build, build dreams.
And when those dream turn out to be nightmares, other people pay for it.”
― Andrew Sheng
“It is well enough that people of the nation do not understand our banking and
monetary system, for if they did, I believe there would be a revolution before
tomorrow morning.
Henry Ford