Transcript jaarverslag

JAARVERSLAG
2015
Jaarverslag 2015
van de raad van bestuur
Gewone algemene vergadering van 26 mei 2016
BEHEERVERSLAG
Profiel van de groep
...................................................................................................................................................................................................................................................
Statutaire organen ..........................................................................................................................................................................................................................................................
Mededeling van de Voorzitter en de Algemeen Directeur ...............................................................................................................................
1. Voornaamste activiteiten 2015 .........................................................................................................................................................................................................
2. Omgeving en vooruitzichten ...................................................................................................................................................................................................................
3. Onderzoek en ontwikkeling .......................................................................................................................................................................................................................
4. Human resources .......................................................................................................................................................................................................................................................
5. Corporate governance .......................................................................................................................................................................................................................................
6. Financiële aspecten ................................................................................................................................................................................................................................................
3
4
6
9
21
31
39
43
52
SABCA Jaarverslag
De gedetailleerde jaarrekeningen zijn op het einde van de brochure opgenomen
1
SABCA Jaarverslag
2
Airbus A350XWB-900 (MSN 002)
Profiel van de groep
NATIONALE EN INTERNATIONALE MARKT
SABCA ontwikkelt haar activiteiten in vier vestigingen die
verspreid liggen over de drie Belgische gewesten van het land
en in Marokko. De Groep neemt ook deel aan Belgische en
internationale programma’s - als hoofdaannemer, als partner of
als onderaannemer. De export van de Groep vertegenwoordigt
bijna 85 % van de omzet.
PROJECTEN VAN A TOT Z
Binnen de drie domeinen omvat de realisatie van een project alle
fasen, gaande van de studie over het ontwerp tot de productie
van elementen zoals structuren in metaal en composiet, volledig
uitgeruste delen en besturingssystemen.
MODERNISERING VAN UITRUSTING
Op het vlak van de support die verband houdt met defensie,
zorgt de Groep voor het onderhoud en de modernisering van
militaire vliegtuigen, net als voor de productie van kits en
reserveonderdelen. De Groep heeft altijd kunnen bijdragen
tot de vervaardiging van producten op maat die voldoen aan
de wensen van de klanten.
INNOVATIE ALS KERNDOELSTELLING
Om optimaal bij te dragen aan de technologische evolutie van de
vliegtuigen of raketten of draagraketten waaraan ze meewerkt,
versterkt de Groep de ontwikkeling van haar innoverende
technologieën en hoogwaardige productieprocessen, zoals
voor additieve productie, composiet en microcontrollers.
Competentiemanagement blijft een van de kerndoelstellingen,
meer bepaald in het kader van Onderzoek en Ontwikkeling.
MILIEUVRIENDELIJKHEID
De Groep schenkt bijzondere aandacht aan de milieunormen en
aan de naleving ervan, meer bepaald door de nodige investeringen
te doen. Deze naleving van de nationale en internationale normen
geldt zowel op burgerlijk als op militair vlak.
NADRUK OP NIEUWE TECHNOLOGIEËN
De investering in nieuwe technologieën en moderne
infrastructuren past in het strategisch plan dat de Groep
opstelde. Dit investeringsbeleid biedt de mogelijkheid om de
activiteiten dynamischer te maken en de goede relaties met
de klanten verder te versterken.
BELANG VAN PERSONEELSOPLEIDING
Continue opleiding is een prioritair thema van de Groep.
Dit vertaalt zich in de organisatie van opleidingen het hele
jaar door, voor alle afdelingen. De hoge vakbekwaamheid
die van het personeel wordt vereist en de instandhouding
van de competenties worden verzekerd door aangepaste
opleidingsprogramma’s die de afdeling human resources
organiseert.
SOLIDE PATRNERSHIPSAKKOORDEN
In de loop der jaren heeft de Groep zich aangepast aan een
mondiale markt en heeft de Groep stabiele internationale
partnerships gesloten. Op deze manier werd een netwerk van
internationale relaties, relaties op internationaal vlak uitgebouwd
dat het goede beheer van de activiteiten en de projecten van
de Groep ten goede komt. Gezien de aard van de activiteiten
en de onvermijdelijke rol van de overheid, stelt de Groep alles
in het werk om in België zowel op federaal als op regionaal
niveau een actieve marktspeler te zijn.
KLANTENTEVREDENHEID, EEN PRIORITEIT
De Groep staat bekend om haar flexibele werking en haar
doeltreffende teamwork met haar klanten – van het ontwerp
over de productie, de levering en de klantendienst tot de
kwalificatie. Dit verwezenlijkt de Groep door voortdurend te
luisteren naar haar klanten. De klantentevredenheid is een
van de prioriteiten van de Groep die past in een beleid van
duurzame en persoonlijke relaties met de klanten.
TOEKOMSTGERICHT
De Groep stelt constant alles in het werk om haar middelen
te optimaliseren, meer bepaald door de beheersing van het
kostenbeheer. Dit beheer omvat ook de versterking van de
leverenacierberheer en onderaannemers op lange termijn,
maar ook de continue verbetering van de efficiëntie en de
kwaliteit van de verleende diensten.
SABCA Jaarverslag
Nu haar honderdste verjaardag nadert, bevestigt de Groep SABCA
(Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques en haar
dochter-ondernemingen SABCA Limburg en ASM Aéro) haar
aanwezigheid en knowhow op 3 markten: de ruimtevaart, de
burgerluchtvaart en defensie. In de bedrijfscultuur van SABCA
ligt de nadruk op de synergie en de complementariteit tussen
deze drie sectoren - op het vlak van de geleverde producten
en verleende diensten, en vooral binnen de studiebureau en
de productie.
3
Statutaire organen SABCA
RAAD VAN BESTUUR (EN VERVALDATUM VAN HET MANDAAT)
Voorzitter
SPRL Gestime, vertegenwoordigd door
de zaakvoerder, Remo Pellichero (2016)
Bestuurders
Benoît Berger, Algemeen Directeur Industrie
en Aankopen - Dassault Aviation 1 (2016)
Charles Edelstenne,
Algemeen Directeur - Groupe Industriel
Marcel Dassault 1 (2016)
Hans Büthker, Chairman and Chief
Executive Officer - Fokker Technologies
Group B.V. 2 (2016)
SPRL PASTEC-MIT, vertegenwoordigd
door de zaakvoerder, Michel Martin,
onafhankelijk bestuurder (2017)
Olivier Costa de Beauregard,
Algemeen Directeur
Marcel Dassault 1 (2016)
Loïk Segalen,
Gedelegeerd Algemeen Directeur Dassault Aviation 1 (2018)
SA C.G.O., vertegenwoordigd door de
gedelegeerd bestuurder, Philippe Delaunois,
onafhankelijk bestuurder (2016)
Remco Smit, Chief Financial Officer Fokker Technologies Group B.V. 2 (2016)
SABCA Jaarverslag
SA Gefor, vertegenwoordigd door de
gedelegeerd bestuurder, Jacques de Smet,
onafhankelijk bestuurder (2018)
4
Algemeen Directeur
Jean-Marie Lefèvre
Commissaris
Mazars Réviseurs d’Entreprises SCRL,
vertegenwoordigd door Lieven Acke, bedrijfsrevisor
SABCA LIMBURG
ASM AÉRO
Raad van bestuur (en vervaldatum van het mandaat)
Raad van bestuur (en vervaldatum van het mandaat)
Voorzitter
SPRL Gestime, vertegenwoordigd door de zaakvoerder,
Remo Pellichero (2016)
Gedelegeerd bestuurder
Jean-Marie Lefèvre (2016)
Bestuurders
Loïk Segalen, Gedelegeerd Algemeen Directeur - Dassault
Aviation 1 (2019)
Remco Smit, Chief Financial Officer - Fokker Technologies
Group B.V. 2 (2016)
Commissaris
Mazars Réviseurs d’Entreprises SCRL, vertegenwoordigd
door Lieven Acke, bedrijfsrevisor
Voorzitter, belast met het dagelijks bestuur
NV SABCA, vertegenwoordigd door de Algemeen Directeur
Jean-Marie Lefèvre (2018)
Vicevoorzitter
S.A.S. AAA, vertegenwoordigd door de Voorzitter,
Gilles Chauby (2018)
Bestuurders
Pierre De Graef, Directeur van de vestiging in Brussel – SABCA
(2018)
Cédric Nouvelot, Algemeen Adjunct Directeur - AAA (2018)
Commissaris
Mazars Audit et Conseil SARL, vertegenwoordigd door
Adnane Loukili, bedrijfsrevisor
1 Verkozen op voordracht van de Groep Dassault • 2 Verkozen op voordracht van Fokker Technologies Group B.V.
Airbus A400M
5
SABCA Jaarverslag
R. Pellichero
J-M. Lefèvre
Mededeling van de Voorzitter
en de Algemeen Directeur
Als gevolg van de pensionering eind 2016 van Dhr. Jean-Marie Lefèvre, Algemeen Directeur,
heeft de Raad van bestuur Dhr. Thibauld Jongen aangesteld als Algemeen Directeur met ingang
van 1 juni 2016. Dhr. Jongen is momenteel bestuurder binnen de Groep Techspace Aero. Een
van zijn belangrijke taken zal erin bestaan het strategische plan van SABCA te voltooien en ten
uitvoer te leggen.
SABCA Jaarverslag
De moeilijkheden waarmee we in 2014 geconfronteerd werden in
meerdere programma’s, bleven voortduren in 2015 en leidden tot
zeer ongunstige resultaten. Het strategische plan om de toekomst
van de Groep veilig te stellen, boekte in 2015 vooruitgang. De
bereikte resultaten zijn echter ontoereikend.
6
De beheersing van de evolutie van de uurtarieven, die cruciaal is
voor het toekomstige succes van SABCA, moet meer bepaald het
voorwerp uitmaken van aanzienlijke inspanningen. Met het oog
hierop zal de productie in het buitenland van de minder complexe
elementen opnieuw bestudeerd worden. Tegelijkertijd zullen de
verbetering van de productiviteit en de manier om de interne kosten
van de organisatie, de personeelskosten en de supply chain-kosten
te drukken, opnieuw geanalyseerd worden om de doelstellingen te
bereiken die de onderneming heeft vooropgesteld en die noodzakelijk
zijn om de toekomst van SABCA veilig te stellen.
SABCA heeft zich altijd aangepast aan de evolutie van zijn markten
nog voordat de situatie kritiek werd.
De onderneming en haar Raad van bestuur hebben ook nu een sterk
verlangen om de noodzakelijke transformatie met succes door te
voeren, met de onmisbare medewerking van alle personeelsleden
en al haar partners.
Het jaar 2015 werd gekenmerkt door tegenstrijdige evoluties in de
verschillende activiteitensectoren van de Groep SABCA.
Positieve elementen waren de ondertekening met ASL (Airbus Safran
Launchers) van het contract voor de ontwikkeling van de controle
van de voortstuwingssystemen van de Ariane 6, het binnenhalen
van een nieuw onderhoudscontract voor F16’s en het bevestigde
productieritme van het Gulfstream-programma.
De situatie van de Groep werd echter negatief beïnvloed door de
niet-deelname aan de ontwikkeling van de Ariane 6-structuren en
door de beslissingen van meerdere klanten om het productieritme
te vertragen en bepaalde programma’s zelfs te bevriezen.
De geleverde inspanningen zullen dan ook voortgezet worden
om in de toekomst opnieuw positieve resultaten te garanderen.
In de burgerluchtvaart evolueerden de productieritmes in
verschillende richtingen. Voor de programma’s A350 XWB en
A320 werden de stijgingen van het productieritme bevestigd. Het
programma A330 kent een vertraging als gevolg van de overgangsfase
naar de nieuwe neo-versie. Voor de toekomst heeft Airbus, op
basis van zijn recente commerciële successen, een nieuwe stijging
aangekondigd vanaf 2017.
Groepscomité
In de zakenluchtvaart worden SABCA voor het stuk T34 en SABCA
Limburg voor de elementen van het horizontale stabilisatievlak,
na leveringen volgens een strakke planning in de eerste jaarhelft,
geconfronteerd met de productiebevriezing van het programma
F5X op beslissing van Dassault Aviation.
Deze verschillende productieschommelingen vertalen zich in een
afname van de globale werkbelasting in de vestiging in Brussel.
Bij Sabca Limburg blijft het activiteitvolume aanzienlijk dankzij de
productie van de composietpanelen voor de Gulfstream G650 en
de Falcon 900/2000, net als de fairings van de A350 XWB en de
dekplaten van de A400M.
Om hun doelstellingen inzake deadlines, kwaliteit en kosten te
bereiken, voeren de productieteams van Sabca Limburg aan
deze programma’s verbeteringen door die jammer genoeg nog
ontoereikend zijn.
Ook bij ASM Aero is de werkbelasting afgenomen door aanpassingen
van het productieritme voor de A330 en de Falcon.
In de ruimtevaart was 2015 een referentiejaar wat de succesvolle
lanceringen van Ariane 5 (6) en Vega (3) betreft.
De komende jaren wordt een instandhouding van dit ritme verwacht,
met een piek van 8 geplande Ariane 5-lanceringen in 2016.
Er wordt momenteel onderhandeld over een extra reeks van 18
draagraketten, die de overgang mogelijk zal maken naar de aanvang
van de activiteiten voor Ariane 6 vanaf 2020.
Het mechatronische studiebureau van SABCA lanceerde de activiteiten
voor het ontwerp van de straalpijporiëntatiesystemen (EMTVAS)
op alle trappen van de Ariane 6 en Vega-C. Dit genereert een zeer
hoog activiteitniveau. Op heden is het studiebureau structuren
echter niet betrokken bij Ariane 6, wat op middellange termijn een
werkbelastingprobleem zal veroorzaken.
Op het vlak van defensie boden de contracten voor het onderhoud
van F16’s voor de export de mogelijkheid om de werkbelasting
van de vestiging in Charleroi te stabiliseren - zij het op een niveau
dat ondanks alles ontoereikend is. Bijkomende bestellingen voor
onderhoud of modernisering binnenhalen blijft dus cruciaal voor
de instandhouding van de activiteit in Charleroi
Aangezien het project voor de vervanging van de F16’s momenteel
gelanceerd is door de Belgische overheid, drijven SABCA en de andere
industriële spelers uit de sector hun contacten met de verschillende
actoren en met de politieke instanties op om belangrijke industriële
deelnemingen in dit programma binnen te halen.
In 2015 bleven de leveringen van A400M-vliegtuigen aan landen
die klant zijn onder de verwachtingen. Het productieritme bij
SABCA en Sabca Limburg werd overeenkomstig aangepast, maar
zou vanaf 2016 weer moeten stijgen.
De economische omgeving blijft buitengewoon competitief in de
hele ruimtevaartsector en de beschikbare overheidsbudgetten voor
Onderzoek & Ontwikkeling of defensie verkleinen. Dat vertaalt zich
in een verlangen van onze klanten om de prijzen verder te verlagen.
SABCA zal hieraan het hoofd bieden met zijn strategisch plan, waar
al zijn personeel en al zijn partners zich achter zullen scharen.
R. Pellichero
Président
J-M. Lefèvre
Directeur Général
SABCA Jaarverslag
Vanaf 2016 zullen in het kader van het programma A380 ook de
leveringen van T-Shapes teruggebracht worden tot 20 per jaar
bij SABCA.
7
8
SABCA Jaarverslag
SABCA Jaarverslag
VOORNAAMSTE
ACTIVITEITEN 2015
9
2015
J
VERSALAARG
De ruimtevaart
ARIANE 6
2015 was een doorslaggevend jaar voor het Ariane 6-programma.
Deze nieuwe draagraket zal bestaan in twee versies: de A62, die
4,5 ton in een geostationaire baan kan brengen (voornamelijk
voor institutionele missies), en de A64, die 11 ton in een
geostationaire baan kan brengen (voornamelijk voor commerciële
missies).
In het kader van Ariane 6 is SABCA verantwoordelijk voor de
ontwikkeling van alle activeringsystemen:
• Het straalpijpactiveringsysteem van de P120C-hulpmotoren
- Solid Thrust Vector Actuation Subsystem (S-TVAS). De Ariane
62-configuratie zal dus uitgerust zijn met twee S-TVAS, terwijl
de A64-configuratie vier van dergelijke systemen zal bevatten.
• Het straalpijpactiveringsysteem van de centrale cryotechnische
trap: Lower-Liquid Thrust Vector Actuation Subsystem (LL-TVAS).
• Het straalpijpactiveringsysteem van de opnieuw afvuurbare
cryotechnische bovenste trap: Upper-Liquid Thrust Vector
Actuation Subsystem (UL-TVAS).
Na de bevestiging van het nieuwe concept van de draagraket
(PHH-configuratie – poeder waterstof – waterstof) tijdens de
ministerraad in december 2014, kon in januari 2015 een contract
worden gesloten voor Fase A van de ontwikkeling, en voor
Fase B in juni 2015. Gedurende die periode sloot SABCA heel
wat compromissen om de kosten te optimaliseren zonder de
betrouwbaarheid van de draagraket in het gedrang te brengen.
SABCA Jaarverslag
In juli 2015 ondertekende SABCA een raamakkoord met Airbus
Safran Launchers voor de ontwikkeling van de TVAS voor alle
trappen van de Ariane 6. Latere onderhandelingen tussen Airbus
Safran Launchers en Sabca resulteerden in december 2015 in
de ondertekening van het contract voor de ontwikkeling van de
drie straalpijpactiveringsystemen van de Ariane 6-draagraket.
10
Het jaar 2015 werd ook gekenmerkt door het verlangen – zowel
bij ASL (Airbus Safran Launchers) als bij ELV (European Launch
Vehicle) – om te streven naar een gemeenschappelijk ontwerp
van de P120C-poedermotor en het straalpijporiëntatiesysteem
dat compatibel is met de Ariane 6- en Vega-C-draagraketten.
Dankzij deze gemeenschappelijke benadering willen de twee
hoofdaannemers deze trap optimaliseren en zo genieten van
kostenbesparingen, zowel op het vlak van de ontwikkelingsprijs
als van de serieprijs. Dit is echter een uitdaging. Voor de twee
draagraketten gelden immers andere vereisten, meer bepaald
op het vlak van de kalender en de technische vereisten.
ARIANE 5
Het Ariane 5-programma blijft heel belangrijk voor SABCA. De
onderneming blijft voor deze draagraket namelijk verantwoordelijk
voor de productie van de voorste mantels (JAV) en de achterste
mantels (JAR) en de pre-integratie ervan in de vestiging van SABCA
Limburg, het ‘Accelerator Rocket Frame’ (ARF) voor de activiteiten
met betrekking tot de structuren, en de activeringsgroepen voor
motoren (GAM), de activeringsgroepen voor straalpijpen (GAT),
de hydraulische groepen met servomechanisme (GHSM) en de
pneumatische houders (PCP) voor de activiteiten met betrekking
tot de mechatronica.
2016 belooft een recordjaar te worden, met 8 geplande
lanceringen tegenover zes in 2015.
VEGA
Voor de Vega-draagraket was 2015 een succesjaar, met een
geslaagde vlucht van de IXV (Intermediate eXperimental Vehicle)
op 11 februari, gevolgd door twee andere buitengewoon
complexe missies. Het jaar 2016 belooft positief te worden,
met twee lanceringen die nu al gepland zijn.
In 2015 ondertekenden SABCA en haar klanten ELV (European
Launch Vehicle) en EUP (Europropulsion) een nieuw contract
voor de productie van 10 extra draagraketten. Dit lot bestrijkt
de periode van midden 2015 tot 2018, met een productieritme
van 3 draagraketten per jaar. De eerste exemplaren werden
geleverd in het najaar van 2015.
VEGA CONSOLIDATION (VEGA-C)
Dit belangrijke programma waarover beslist werd tijdens de
ministerraad van de ESA, moet de prestaties van de Vegadraagraket verbeteren. Dit om tegemoet te komen aan de evolutie
van de vraag op de markt naar satellieten van ongeveer 2 ton.
De huidige Zefiro 23-trap van de Vega zal vervangen worden
door een nieuwe, krachtigere trap: de Z40. De onderste P80trap zal vervangen worden door de nieuwe poedermotor P120C
die gezamenlijk wordt ontwikkeld voor de Vega-C en Ariane 6.
1. Voornaamste activiteiten 2015
LDe activiteiten in de loop van het jaar 2015 bestonden
voornamelijk uit de technische onderhandelingen over
de specificaties van de straalpijporiëntatie-subsystemen
van de P120C- (gemeenschappelijk met Ariane 6) en Zefiro
40-poedermotoren. Op het einde van het jaar werd een stadium
van Preliminary Design Review bereikt.
In het tweede semester van 2015 werkte SABCA aan verschillende
technische oplossingen en aan de optimaliseringen van de
kosten als antwoord op de aanbesteding gelanceerd door ELV.
De onderhandelingen over het Vega-C-raamcontract gingen
in december 2015 van start, en de ondertekening van het
contract is gepland in 2016.
De mantel tussen de trappen 0/1 zal ook een evolutie ondergaan
(verhoging van de belasting en vergroting van de diameter en
de hoogte) in het kader van het Vega-C-programma.
SABCA Jaarverslag
Rapport Annuel
Activeringsgroep van de straalpijp van de Vulcan motor (Ariane 5)
11
2015
J
VERSALAARG
De burgerluchtvaart
De programma’s waaraan SABCA deelneemt inzake burgerluchtvaart, kenden in de loop van
het jaar 2015 verschillende evoluties op het vlak van de productieritmes: vertraging voor het
A330-programma en opdrijving voor de A320- en A350-programma’s.
AIRBUS A380
AIRBUS A318/A319/A320/A321
De 28 leveringen van T-Shapes die gepland waren in 2015, vonden
plaats in overeenstemming met de contractuele planning.
In 2015 werd de levering van DDV’s (Direct Drive Valves) aan de
firma Messier Bugatti Dowty voortgezet en werd een maandelijkse
productie van 46 vliegtuigen bereikt. Deze DDV’s (Direct Drive
Valves) worden geïntegreerd in het remsysteem van de Airbus
A320-familie.
Vanaf 2016 zal het ritme afnemen tot 20 leveringen per jaar.
De aangereikte oplossingen voor de diverse gevraagde wijzigingen
waren afdoend en voldeden aan de vereisten en specifieke
behoeften van de klanten.
AIRBUS A330
AIRBUS A350 XWB
De daling van het productietempo van 10 tot 9 per maand nam op het
einde van het jaar verder af tot 6 per maand. Deze vertraging wordt
gerechtvaardigd door de opstart van de nieuwe A330 neo-versie.
2015 werd gekenmerkt door een stijging van de leveringen van
Airbus A350XWB-900-toestellen aan luchtvaartmaatschappijen,
met de levering van veertien toestellen.
In totaal werden in 2015 91 tailcones geleverd aan de assemblagelijn
in Toulouse.
De productie van de structuurelementen onder de
verantwoordelijkheid van SABCA, de draagstructuren van de
flaps (FSS-Flap Support Structures) en de bekleding van de flaps
(FSF-Flap Support Fairings), bleef stijgen. In totaal vonden er
in 2015 bijna 40 leveringen plaats, een aanzienlijke stijging ten
opzichte van 2014.
Hoewel SABCA bijdraagt aan de evolutie van het A330 neoprogramma, wordt de onderneming hierdoor maar matig
getroffen als gevolg van geringe wijzigingen.
SABCA Jaarverslag
Rapport Annuel
De werkzaamheden met betrekking tot de tailcone blijven de
hoofdactiviteit van de dochteronderneming ASM Aero. In 2015
werden andere assemblages met succes overgedragen. De opleidingen
en acties rond mentorschap leverden positieve resultaten op, waardoor
het verwachte kwaliteitsniveau bereikt kon worden.
12
SABCA Limburg leverde in 2015 de ribben in composiet voor het
verticale richtingsroer van 494 van deze toestellen.
Als gevolg van deze positieve evolutie zal de dochteronderneming
ASM Aero op middellange termijn montageactiviteiten verzekeren
in het kader van andere programma’s van AIRBUS en Dassault.
FALCON
De Groep leverde in 2015 meerdere achterste delen van de romp
van het vliegtuig Falcon 5X aan Dassault.
SABCA levert ook elektromechanische uitrusting voor de Falcon 5X,
de TASFU (Trim Airbrake Slat Flap Unit), net als de Flap Actuators.
SABCA Limburg is ook betrokken bij dit programma via de productie
van de panelen van het horizontale stabilisatievlak met geïntegreerde
verstijvers en voor- en achterbalken. Dit product wordt geleverd
aan Fokker Aerostructures, dat instaat voor de assemblage van het
achterste stabilisatievlak en de levering hiervan aan Dassault Aviation.
SABCA heeft ook een contract met Dassault Aviation met betrekking tot
het bovenvlak van het horizontale vlak (EPH) dat in composietmateriaal
wordt vervaardigd door de dochteronderneming SABCA Limburg,
net als een contract voor de motorkappen van de Falcon 900.
1. Voornaamste activiteiten 2015
GULFSTREAM 650
SABCA Limburg is verantwoordelijk voor de vervaardiging van de
structuren in composietmateriaal voor het horizontale stabilisatievlak,
die geleverd worden aan Fokker Aerostructures voor integratie en
levering aan Gulfstream. In 2015 bleef de productie een gestaag
ritme aanhouden.
Airbus A350XWB-900
gebogen steunbalk voor de
vleugelkleppen (C-Rib 2)
SABCA Jaarverslag
Rapport Annuel
De leveringen van servobesturingen en andere hydraulische
uitrustingen aan Dassault voor de zakenvliegtuigen Falcon F900 en
F2000 werden in 2015 gestaag voortgezet. De levering van bijna
1200 uitrustingen per jaar vereist de organisatie van regelmatige
opleidingen voor de werkteams, zodat ze de productiedynamiek
kunnen verzekeren en efficiënt kunnen inspelen op de vraag van
de klant.
13
2015
J
VERSALAARG
1. Voornaamste activiteiten 2015
Defensie
SABCA-VESTIGING IN CHARLEROI
Bij SABCA Charleroi is het merendeel bij SABCA Charleroi, is
de activiteit hoofdzakelijk gewijd aanhet onderhoud en de
modernisering van vliegtuigen, helikopters en accessoires voor
zowel de Belgische als buitenlandse strijdkrachten.
De activiteiten voor rekening van de Belgische defensie bleven
stabiel dankzij de programma’s om de structuur van de F16’s
weer op peil te brengen en de geplande P9+-inspecties van
de Alpha-Jets. Deze twee programma’s bereikten in 2015 hun
nominale tempo, dat aangehouden zal worden.
De activiteiten met betrekking tot buitenlandse F16’s bereikten
in 2015 een zeer hoog niveau:
• USAFE: voortzetting van werkzaamheden zoals herstellingen
aan rompen en cockpits, inspecties van vleugels en preventieve
corrosiebehandeling.
• N ederlandse luchtmacht (RNLAF): voortzetting van de
zogenaamde fase-inspecties na 300 uren en ontvangst van
de MLE145-accreditering. Het initieel voorziene contract voor
6 vliegtuigen werd in 2016 verlengd.
SABCA Jaarverslag
Annual Report
• Deense luchtmacht (RDAF): er werd op het einde van het jaar een
nieuw contract binnengehaald voor de langetermijnondersteuning
14
F-16 - vervanging van Canopy Sills Longerons
van activiteiten zoals herstellingen aan rompen en controles van
de vleugels, en voor de concretisering in 2016 van meerdere
vervangingen van structurele balken en fase-inspecties.
In het kader van het beheercontract van het aanvullende
typecertificaat voor de Franse Alpha-Jet, vertrouwde de Direction
Générale de l’Armement (Frankrijk) verschillende studies en
activiteiten toe aan SABCA.
SABCA-VESTIGING IN BRUSSEL
EN VESTIGING VAN SABCA LIMBURG
Voor het militaire transportvliegtuig A400M is de SABCAvestiging in Brussel verantwoordelijk voor de ontwikkeling
en de productie van de mechanismen voor de vleugelkleppen,
terwijl SABCA Limburg de bekleding in composietmateriaal voor
de vleugelkleppen levert.
Het productietempo van dit programma werd in stand gehouden,
hetzij 16 leveringen in de loop van het jaar 2015. De naleving
van de leveringen werd het hele jaar door verzekerd, waarbij
de nadruk ook werd gelegd op de logistieke prestaties.
Op het gebied van mechatronica staat SABCA ook in voor het
onderhoud van de servobesturingen voor richting, kromtrekking
en diepte voor het Alpha-Jet-programma. .
SABCA Jaarverslag
F-16 - voorbereiding
van de operatie stralen
dmv microkogels
15
1. Voornaamste activiteiten 2015
SUPPLY CHAIN
In 2015 werd de Aankoopafdeling gestructureerd volgens
commodities. Uit deze nieuwe organisatie zal een betere kennis
van de markten en hun belangrijkste spelers voortvloeien,
waardoor het leveranciersbestand beperkt kan worden en de
follow-upactiviteiten zullen afnemen.
De werkwijzen van de Dienst Bevoorradingen werden
geanalyseerd in verband met de methoden voor de raming
van de behoeften, zoals geïdentificeerd en overgemaakt door
de Dienst Planning. De geïdentificeerde verbeteringspijlers
hebben onder andere betrekking op de gedetailleerde definitie
van de bevoorradingsprocessen en de invoering van procedures
ten aanzien van de leveranciers, de standaardisering en de
aaneenschakeling van de bestelstappen, de sturing van de
leveringsprogramma’s en het opleidingsplan voor jonge
aankopers.
De Dienst Externe Logistiek heeft het aanvraagdossier ingediend
om SABCA te certificeren als AEO (Authorized Economical
Operator). Deze certificering zal bepaalde douaneformaliteiten
vereenvoudigen. Er werd ook een aanvraag ingediend voor
een opslagplaats onder douanetoezicht in de vestiging van
SABCA Gosselies.
De Dienst Kwaliteit Follow-up Leveranciers, functioneel
geïntegreerd in het Supply Chain-proces, heeft zich geconcentreerd
op de analyse van de oorzaken die verband houden met de nietconformiteit inzake leveranciersaansprakelijkheid. Dankzij deze
werkzaamheden kon het aantal gevallen van niet-conformiteit
met bij 30 % verminderd worden ten opzichte van 2014. Er werd
ook belangrijk werk verricht in het kader van de kwalificatie van
de speciale procedés binnen de programma’s A350 en Falcon 5X.
SABCA Jaarverslag
Informatisering van de magazijnen
16
Kwaliteit
In 2015 ontving SABCA na de hercertificeringsaudit van het
kwaliteitssysteem een verlenging van de EN9100-certificering
volgens de recentste herziening ‘2009’ van de norm. Bovendien
is SABCA houder van de labels ISO9001 en AQAP2110.
SABCA behield ook de certificering PRI-NADCAP voor chemische
behandelingen en voor niet-destructieve tests (NDT).
De laboratoria ‘materialen en procedés’ bereidden de kwalificaties
voor met betrekking tot de oppervlaktebehandelingsactiviteiten,
volgens referentiesystemen van nieuwe klanten of programma’s.
In de 2 vestigingen van SABCA vonden de voorbereidende
activiteiten plaats voor de verkrijging van de PART 145-certificering
voor het onderhoud van burgerluchtvaartmateriaal.
SABCA Limburg en ASM Aero ontvingen een verlenging van hun
certificering volgens de herziening ‘2009’ van de norm EN9100.
SABCA Limburg kreeg ook de uitbreiding van de bedrijfserkenning
(POA) conform het reglement EASA PART 21/G voor de productie
van de bekleding van flaps van de A400M en de bekleding van
flaps (FSF) van de Airbus A350 XWB.
Milieu
Vanuit het standpunt van de milieupraktijk werden in het jaar
2015 opmerkelijke resultaten geboekt:
• aanzienlijke vermindering van het waterverbruik in Charleroi
(-30%)
• vermindering van het elektriciteitsverbruik (-12% à Charleroi)
• vermindering van de VOS-emissies in Brussel met meer dan
80 %, meer bepaald dankzij de stopzetting van het gebruik
van perchloorethyleen in alle werkplaatsen van deze vestiging
In Brussel zullen dakisolatie en de vervanging van een
stookolieketel door een gasketel in de toekomst leiden tot
een vermindering van onze CO2-emissies.
In Charleroi zal de installatie van een nieuwe droge spuitcabine
(zonder watergordijn) met ledverlichting en warmterecuperatie
in de toekomst bijdragen tot de verbetering van onze milieuindicatoren.
SABCA Jaarverslag
Nadat SABCA in 2014 slaagde voor de milieuaudit, met als
resultaat het Certificaat met betrekking tot de invoering van
het milieubeheersysteem, niveau 2 van 3, volgens de norm
NFX 30-205, werd 2015 een jaar waarin de verworven kennis
geconsolideerd werd. De ecologische bijdrage van elke werknemer
werd meer bepaald verduidelijkt in een milieufunctiedefinitie,
aangepast aan zijn hiërarchisch niveau.
17
1. Voornaamste activiteiten 2015
INDUSTRIËLE INVESTERINGEN
De meeste industriële investeringen die in 2015 werden gedaan,
waren toegespitst op de vervanging en de modernisering van
bestaande middelen: productie-uitrusting, meetinstrumenten,
ergonomische werkposten.
De werken voor de modernisering en de verfraaiing van de
vestiging in Brussel werden voltooid met de aanleg van een
nieuwe bezoekersparking en de verbetering van de wegen
van de vestiging.
Er werd een grondige studie gevoerd voor de keuze van een
freesmachine van de nieuwe generatie die vereist is voor de
fabricage van complexe onderdelen die gebruikt worden voor
de productie van de stuurelementen die SABCA ontwikkelt. Deze
machine zal in 2016 in gebruik worden genomen.
Bij SABCA Charleroi werd een nieuwe spuitcabine voor de
behandeling van grote onderdelen in gebruik genomen.
Daardoor komt er capaciteit vrij voor de behandeling van
volledige vliegtuigen in de huidige cabines.
De productiemiddelen voor de uitbreiding van het gamma
oppervlaktebehandelingen die voldoen aan de nieuwe
milieunormen, werden goedgekeurd.
De dochteronderneming SABCA LIMBURG heeft twee nieuwe
uitrustingen geïnstalleerd en in gebruik genomen ter vervanging
van verouderd productiemateriaal, namelijk: een freesmachine
voor grote onderdelen in composiet en een antropomorf
robotsysteem dat gebruikt wordt om de composietonderdelen
te inspecteren via ultrasone trillingen. Deze twee machines
zijn onmisbare troeven om de prestaties op het vlak van de
productiviteit te verbeteren.
Er werden diverse investeringen gedaan om het energieverbruik
te verminderen, zoals de isolatie van gebouwen en de vervanging
van verwarmingsketels.
Het gebouw waarin deze twee nieuwe installaties staan, creëert
ook een efficiëntere en competitievere productiestroom volgens
het ‘lean’ principe.
Er wordt momenteel een nieuwe cleanroom geïnstalleerd voor
de fabricage van de elektronische kaarten en de assemblage
van de elektronische kasten.
EVOLUTIE VAN DE KOERS VAN DE US DOLLAR
De onderneming volgt een beleid ter afdekking van de
wisselkoersrisico’s voor de contracten in uitvoering, door
haar aankopen van goederen en diensten in vreemde valuta
te organiseren en door gebruik ter maken van financiële
afdekkingsinstrumenten voor het resterende risico.
SABCA Jaarverslag
Gezien het huidige niveau van de wisselkoers tussen de euro en
de dollar genereert de waardeschommeling van de financiële
18
instrumenten die werden aangegaan tegen minder gunstige
voorwaarden dan de marktvoorwaarden op de einddatum van
het boekjaar, een aanzienlijk financieel verlies.
Dit financiële verlies is evenwel niet representatief voor de
resultaten die vastgesteld zullen worden bij de realisatie van
de afdekkingen.
BESTELLINGEN
In 2015 bedroegen de bestellingen van SABCA 189 miljoen
euro, wat het orderboek op 412 miljoen euro bracht.
Dat orderboek omvat een bedrag van 169 miljoen euro dat
overeenstemt met de contractuele participatie van SABCA in
vaste bestellingen die door zijn klanten worden ontvangen en
die slechts kort voor de leveringen worden bevestigd.
SABCA Jaarverslag
3D meetmachine voor nauwkeurige
mechanische onderdelen
19
SABCA Jaarverslag
20
Frezen van A5 huidpaneel
SABCA Jaarverslag
OMGEVING EN
VOORUITZICHTEN
21
SABCA Jaarverslag
22
Voormantel van de
versnellingstrap met poeder
(Aiane 5)
Voorbereiding schilderwerken
Ariane 5 JAV
JAARGVERSLA
2015
2. Omgeving en vooruitzichten
De ruimtevaart
Het jaar 2016 belooft positief te worden, met enerzijds de
indiening van een offerte voor een nieuwe bestelling van
Ariane 5-draagraketten, en anderzijds de voortzetting van de
ontwikkelingsactiviteiten voor de Ariane 6 en Vega-C.
Dit extra Ariane 5-lot omvat 18 draagraketten in ECA-versie. Het
is voor SABCA van cruciaal belang dat dit contract binnengehaald
wordt. Zo zal SABCA de productie van de uitrusting voor de
draagraket kunnen voortzetten tot in 2023, het jaar waarin de
Ariane 6 voor de opvolging zorgt.
De doelstelling voor de Ariane 6 is nog altijd een eerste vlucht
in 2020 en integrale operationele capaciteit in 2023. Wat de
Vega-C betreft, is volgens de planningen een eerste vlucht
voorzien in 2018. De eerste Preliminary Design Reviews (PDR)
zijn voorzien in de loop van het eerste semester van 2016.
De ondertekening van het Ariane 6-contract in 2015 en de
voorziene ondertekening van het Vega-C-contract in 2016 zullen
de technische competenties binnen de studiebureaus bevestigen,
aangezien voor deze projecten een beroep wordt gedaan op
de creativiteit en de toepassing van nieuwe technologieën.
In het jaar 2016 zullen ook de gemeenschappelijke concepten
tussen de Ariane 6 en Vega-C maximaal onderzocht en benut
worden. Voor SABCA is deze optimalisering essentieel om de
competitiviteit van de twee Europese draagraketten te verzekeren.
SABCA Jaarverslag
Orientatiesysteem van de straalpijp van de motor P80 (Vega)
23
2015
J
VERSALAARG
2. Omgeving en vooruitzichten
De burgerluchtvaart
De activiteiten met betrekking tot de markt voor burgervliegtuigen
houden een gestaag ritme aan wat de programma’s A320 en A350
XWB betreft.
De afname van het productietempo van de A330 ceo is een feit,
maar gezien de lancering van de A330 neo mogen we opnieuw
een productiestijging verwachten na 2017.
Het productieniveau van de A320 DDV’s (Direct Drive Valves) zal
48 vliegtuigen per maand bedragen. Het is ook de bedoeling van
start te gaan met werkzaamheden om deze DDV’s te onderhouden
en weer op peil te brengen zodra de PART 145-certificering wordt
verkregen.
Voor het vliegtuig A380 zal het leveringstempo een twintigtal
elementen per jaar bedragen.
Het A350-programma zal in de loop van het jaar 2016 resulteren
in een stijging van het productieritme van de draagstructuren van
de flaps (FSS-Flap Support Structures) en de bekledingen van de
flaps (FSF-Flap Support Fairings), om een ritme van 6 leveringen
per maand te bereiken.
In 2016 zal SABCA haar actieplan voortzetten dat erin bestaat de
kwaliteit van haar producten en haar leveringstermijnen continu
te verbeteren en de productiekosten te drukken om tegemoet te
komen aan de vereisten van de klant. Dit is een prioriteit voor de
Groep. We willen namelijk zo goed mogelijk kunnen inspelen op
de doelstellingen van de verschillende contracten.
Wat de zakenvliegtuigen betreft, blijven de productievooruitzichten
hoog voor de Gulfstream 650.
SABCA Jaarverslag
Airbus A350XWB-900
gebogen steunbalk voor de
vleugelkleppen (C-Rib 2)
24
SABCA Jaarverslag
Airbus A350XWB-900 gebogen
steunbalk voor
de vleugelkleppen (C-Rib 3)
op 3D meetmachine (DEA)
25
2015
J
VERSALAARG
Defensie
SABCA-VESTIGING IN CHARLEROI
Op het vlak van defensie verplichten de militaire budgettaire
beperkingen de strijdkrachten om hun personeelsuitgaven
te verminderen. Bovendien zijn er gezien de toename van de
militaire operaties over de hele wereld extra budgetten voor
maintenance (onderhoud) vereist. De strijdkrachten zijn dus
verplicht een deel van het onderhoud van hun luchtvaartmateriaal
uit te besteden of partnerships aan te gaan met de sector om
hun vloten operationeel te houden.
SABCA Jaarverslag
De voornaamste doelstelling van SABCA op dit gebied blijft de
consolidatie van de F16-activiteiten, steunend op de ervaring
en de knowhow die de onderneming gedurende meer dan 35
jaar heeft opgebouwd in dienst van het Belgische leger en
van verschillende buitenlandse strijdkrachten. Het gaat hierbij
26
Hoofdhangar onderhoud
meer bepaald om herstellingen aan de vleugels, preventieve
corrosiebehandelingen, fase-inspecties en grote herstellingen
aan structuren.
Er wordt onderhandeld over verschillende samenwerkingsprojecten
met buitenlandse klanten. Sommige onderhandelingen hebben
geleid tot bestellingen in de loop van 2015. Andere zijn nog altijd
aan de gang voor een geplande opstart van de activiteiten in 2016.
De toekomst van de Alpha-Jet en, algemener, van de opleiding
van de militaire piloten, kan ook kansen inhouden voor de
nieuwe ontplooiing van de activiteiten van SABCA in Charleroi.
Zoals voor de F16’s analyseren de overheidsgebruikers de
potentiële bronnen van uitbesteding voor het onderhoud van
hun luchtvaartmateriaal.
2. Omgeving en vooruitzichten
De selectie van SABCA als potentiële verlener van dit type
diensten door de SIAé (Service Industriel de l’Aéronautique) voor
rekening van de AIA-CF (Ateliers Industriels de l’Aéronautique
in Clermont-Ferrand) strookt volledig met deze aanpak en zou
zich in 2016 kunnen concretiseren.
Op langere termijn zouden de vervanging van de F16’s, zoals
voorzien in het strategisch plan van de Belgische Defensie, en
de daling van het aantal militairen een positieve invloed kunnen
hebben op de activiteit van SABCA.
Het binnenhalen van moderniseringsprogramma’s blijft een
belangrijke doelstelling voor SABCA, dankzij de ervaring die is
opgedaan tijdens de verschillende moderniseringsprogramma’s
bij verschillende modellen van jacht- of opleidingsvliegtuigen
en bij helikopters de afgelopen jaren.
SABCA-VESTIGING IN BRUSSEL
EN VESTIGING VAN SABCA LIMBURG
In 2016 wordt een stijging verwacht van het aantal
leveringen voor de A400M. SABCA en SABCA Limburg
beschikken over voldoende materiële en menselijke middelen
om deze leveringsplanning te respecteren.
SABCA Jaarverslag
Het niveau van de werkbelasting van de vestiging in Charleroi,
die sterk afhangt van contracten voor export, blijft een grote zorg
in een omgeving die gekenmerkt wordt door meer concurrentie.
27
2. Omgeving en vooruitzichten
Kwaliteit
Het kwaliteitsbeheerssysteem van SABCA wordt in 2016
onderworpen aan een verlengingsaudit volgens de referenties
EN9100, ISO9001 en AQAP2110.
De vestigingen in Brussel en Charleroi zullen in 2016 de laatste
hand leggen aan de verkrijging van de certificering van PART
145 voor het onderhoud van burgerluchtvaartmateriaal.
SABCA bereidt ook de certificering PRI-NADCAP voor chemische
behandelingen en niet-destructieve tests van zijn vestiging in
Brussel voor. SABCA Limburg bereidt de certificering voor de
productie van composietmateriaal voor.
Werkplaats gereedschappen en prototypes
Milieu
SABCA Jaarverslag
In 2016, en om tegemoet te komen aan alle vereisten van
ISO 14001, zal het milieubeheersysteem (SME) van SABCA
vervolledigd worden met de laatste ontbrekende elementen,
zoals de evaluatie van de conformiteit met de regelgeving, de
milieuaudit en de behandeling van niet-conformiteiten. Het
is de bedoeling binnenkort de volledige certificering van het
milieubeheersysteem te verkrijgen volgens ISO 14001.
28
In het kader hiervan zullen verschillende projecten opgestart
of voortgezet worden:
• de implementatie van een automatisch systeem voor de
meting van het verbruik
• d e systematische detectie van elk type van lek (water,
perslucht enz.)
Vanuit technisch standpunt blijven dit de belangrijkste
doelstellingen vooropgesteld door de Directie:
• de verwijdering van oude daken op basis van asbest
• de vermindering van onze schadelijke emissies (CO2 en VOS)
• de vervanging van oude verlichting door ledverlichting
• de vermindering van ons water- en elektriciteitsverbruik en
ons verbruik van primaire energiebronnen
SABCA zal in 2016 ook haar bewustmakingscampagne voor
het personeel voortzetten om milieuvriendelijke initiatieven
aan te moedigen.
• de instandhouding van onze overeenstemming met de laatste
reglementeringen op Europees, federaal en regionaal niveau
Airbus A380
29
SABCA Rapport Annuel
SABCA Jaarverslag
30
Stroom diffusie gereedschap (ESA - programme FLPP)
SABCA Rapport Annuel
ONDERZOEK EN
ONTWIKKELING
31
2015
J
VERSALAARG
De ruimtevaart
ARIANE 6
Een van de markante feiten van de ministerraad van de ESA
op 2 december 2014 was de beslissing om de poedermotor
P120C te ontwikkelen die de Ariane 6- en de Vega-draagraket
zullen delen.
De activiteiten voor de ontwikkeling van de TVAS
(straalpijpactiveringsystemen) van de 3 trappen van de ARIANE
6 bestonden in 2015 voornamelijk uit acties om de recurrente
en niet-recurrente kosten te drukken.
Op het vlak van de bovenste cryotechnische trap werd
de voor de EMA in het kader van het programma A5ME
ontwikkelde oplossing volledig hergebruikt, waardoor de
ontwikkelingsbudgetten verkleind konden worden. Er is echter
een gedeeltelijke herontwikkeling van de elektronica vereist om
zich aan te passen aan de elektronicavereisten van de Ariane 6.
Airbus Safran Launchers heeft in de maand december het
contract voor de ontwikkeling van deze 3 TVAS toegekend aan
SABCA en SABCA uitgeroepen tot ‘Design Definition Authority’.
Dat houdt een grotere delegering van beslissingsbevoegdheden
aan SABCA in.
SABCA Jaarverslag
PLASTIC BALL GRID ARRAY (PBGA)
De beheersing van deze technologie voor de overbrenging
en de controle van complexe industriële componenten op
gedrukte schakelingen is noodzakelijk voor het gebruik ervan
in het kader van een ruimtecontract. Het validatieprogramma
werd uitgevoerd en er werd gezocht naar onderaannemers.
ADDITIVE MANUFACTURING (AM)
De additieve productietechnologie vertegenwoordigt een
technologische breuk ten opzichte van de traditionele subtractieve
productie. Deze rechtstreeks door de computer gestuurde
techniek bestaat erin een onderdeel te produceren door
materielagen toe te voegen op basis van een driedimensionaal
model.
CONTROL LOOP PROCESSOR (CLP)
In 2015 heeft SABCA beslist om competenties te ontwikkelen
in dit domein door twee onderzoeksprogramma’s te lanceren.
Het ene programma is gericht op ruimtetoepassingen, het
andere op toepassingen in de burgerluchtvaart.
Dit programma voor de ontwikkeling van een microcontroller voor
de besturing van elektrische motoren in een ruimteomgeving werd
in 2015 voortgezet in samenwerking met het onderzoekscentrum
IMEC in Leuven en het bedrijf SPACEBEL.
Deze twee programma’s worden ontwikkeld in partnerschap
met universiteiten en met ondernemingen die gespecialiseerd
zijn in additieve productie.
Fase 1 werd verlengd na de demonstratie in juni van de
goede werking bij motorsturing. De gekozen versie op de
onderste trappen van de ARIANE 6- en Vega-C-draagraketten
is immers een industriële oplossing van het FPGA-type (Field
Programmable Gate Array).
32
Dit maakte het voorwerp uit van een octrooiaanvraag in 2015
en droeg in sterke mate bij aan het behaalde succes met de
ingediende offertes voor de TVAS van de Ariane 6- en VegaC-draagraketten.
RELIABLE MOTOR CONTROL (REMOCO)
Het motorsturingsalgoritme dat werd ontwikkeld in het kader van
dit contract dat werd gesloten met het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest, doorstond met succes de vereiste tests en leverde het
bewijs van het gespecificeerde fouttolerantiekarakter op het
niveau van de vermogenselektronica.
FLPP
In het kader van het FLPP (Future Launcher Preparatory
Programme) heeft de ESA aan SABCA de bestudering toevertrouwd
van de architectuur en van innoverende technologieën die
toepasbaar zijn op metalen structuren tussen trappen.
Tal van combinaties van technologieën werden bestudeerd
en vergeleken.
Er zijn twee belangrijke pijlers geïdentificeerd:
• Het gebruik van geëxtrudeerde panelen geassembleerd
door Friction Stir Welding voor de realisatie van structuren
3. Onderzoek en ontwikkeling
tussen trappen. In 2015 werd een structuur ontwikkeld op
basis van deze benadering. Dankzij een extrusieprocedé
werden de grootste geëxtrudeerde panelen verkregen die
ooit werden geproduceerd voor een ruimtetoepassing. Deze
panelen werden samengevoegd door Friction Stir Welding,
waardoor een demonstratiemodel op ware grootte van een
dergelijke structuur kon worden vervaardigd en de voordelen
van dit type van assemblage bevestigd konden worden. De
tests met het vervaardigde demonstratiemodel zullen begin
2016 plaatsvinde..
• De bevestiging van de hulpraketten: op basis van de resultaten
van de initiële studie heeft de ESA voorgesteld om het project
voort te zetten en een demonstratiemodel te vervaardigen. Er
werd een kwart van de structuur geproduceerd, uitgerust met
het bevestigingssysteem. Parallel werd de vereiste voorziening
voor de toepassing van een belasting equivalent aan de druk
van een hulpraket gedefinieerd en gerealiseerd. De eerste
tests hebben de eenvoud en de robuustheid van het concept
aangetoond. Er werden bijkomende tests opgestart om het
bewijs te leveren van de capaciteit om de belasting te verdelen
en zo de spanningsconcentraties te vermijden waarvoor de
structuren in composietmaterialen bijzonder gevoelig zijn.
Voor de voorziening die gebruikt wordt om deze verdeling
uit te voeren, werd een octrooi aangevraagd.
SABCA Jaarverslag
Achtermantel van de versnellingstrap met poeder (Ariane 5)
33
SABCA Jaarverslag
34
Belgische Lucht Component
F16 - Solo Demonstratievlucht,
Sanicole Air Show, Sep 2015
JAARGVERSLA
2015
3. Onderzoek en ontwikkeling
Defensie
SABCA-VESTIGING IN CHARLEROI
SABCA-VESTIGING IN BRUSSEL
Op basis van de ervaring die werd verworven bij vroegere
moderniseringen, werkte het studiebureau in samenwerking met
Dassault Aviation aan voorontwerpen voor de modernisering
van het elektronicasysteem van de Alpha-Jet.
Wat het Airbus A400M-programma betreft, werpen de wijzigingen
aan het productieproces hun vruchten af en kan op een efficiënte
en bevredigende manier tegemoetgekomen worden aan het
gevraagde productietempo voor de komende jaren.
Er werden ook verschillende technische voorontwerpen
ontwikkeld ter ondersteuning van de commerciële activiteiten..
DE BURGERLUCHTVAART
Een nieuwe wijziging met betrekking tot de aerodynamische
verbetering van de bekledingen wordt momenteel geanalyseerd.
Bij deze wijziging zullen de uitgevoerde ‘design to cost’ analyses
de mogelijkheid bieden om het gewicht te optimaliseren, terwijl
tegelijkertijd rekening wordt gehouden met het economische
aspect van deze wijzigingen.
AIRBUS A320 - DIRECT DRIVE VALVE –
PRESSURE REDESIGN (DDVPR)
In het kader van de DDV’s van de A320 wendt het studiebureau
verbeteringspistes aan om de fabricage, de vereenvoudigingsprocedures en de productiekosten te optimaliseren.
Al deze studies hebben tot doel het programma continu te
verbeteren en tegemoet te komen aan de behoeften van de klant.
DASSAULT FALCON 5X
SABCA is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en de
vervaardiging van het achterste binnenreservoir van dit
vliegtuig. De activiteiten voorafgaand aan de eerste vlucht en
ter ondersteuning van de certificering van het vliegtuig worden
voortgezet in overeenstemming met de planning van de klant.
Airbus A380
SABCA Jaarverslag
A350 XWB
De ontwikkeling van de A350-900 XWB, met inbegrip van de
wijzigingen op initiatief van Airbus en de integratie van deze
wijzigingen in de certificeringdossiers, loopt ten einde.
35
3. Onderzoek en ontwikkeling
COMPOSIETMATERIALEN
Via nationale of Europese onderzoeksprogramma’s zet
SABCA zijn onderzoek voort naar alternatieve procedés om
composietmaterialen te gebruiken. In dit kader werden subsidies
van de federale overheid en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
of van de Europese Commissie toegekend.
De overwogen procedés die momenteel geëvalueerd worden, zijn
voornamelijk procedés buiten autoclaaf die tot doel hebben
de kosten te drukken of verfijndere of meer geïntegreerde
structurele gehelen mogelijk te maken. Ze hebben niet tot doel
de bestaande capaciteiten te vervangen, maar ze wel aan te
vullen om onze doelgroepen te kunnen diversifiëren.
De meest veelbelovende productieprocedés op korte/middellange
termijn zijn:
• De inspuiting van droge voorvormen in een gesloten mal
(RTM – Resin Transfer Moulding), een procedé waarmee
SABCA prototypes heeft geproduceerd van rompelementen
op basis van voorvormen geproduceerd via vlechtwerk rond
een kern
• de complementaire inspuiting van hars in een gesloten mal
(SQRTM-procedé – Same Qualification RTM, met vooraf
geïmpregneerde elementen die niet droog zijn), een procedé
waarmee SABCA twee types van demonstratiemodellen heeft
geproduceerd met hetzij een grotere geometrische integratie
(paneel met dubbele verstijving), hetzij grote afmetingen (balk)
Deze twee procedés bieden een extreme precisie van alle
oppervlakken, net als een grotere integratiegraad van de
onderdelen.
Sommige van deze procedés maken het voorwerp uit van
verdere technologische ontwikkeling op basis van ambitieuze
demonstratiemodellen die dienst moeten doen als basis voor
toekomstige ontwerpen, en dit om de technologieën op
het vereiste maturiteitniveau te brengen en hun technischeconomisch potentieel te valideren met het oog op het gebruik
ervan in productieprogramma’s.
SABCA Jaarverslag
Airbus A350XWB-900 afdekkap voor de steunenbalken van de vleugelkleppen (beweegbaar deel)
36
SABCA Jaarverslag
Dassault Aviation Falcon 5X huidveld in composiet (koolstofvezels) van het horizontaal stabilisatievlak
37
SABCA Jaarverslag
38
Opleiding en certificering van het personeel
SABCA Jaarverslag
HUMAN
RESOURCES
39
4. Human Resources
Personeelsevolutie
Op 31 december 2015 stelde de groep SABCA 1157 mensen
tewerk.
In vergelijking met het personeelsbestand eind 2014 (1130
mensen) vloeit de stijging vooral voort uit de groei van het
personeelsaantal bij SABCA Limburg.
Opleiding
Er ging heel bijzondere aandacht naar de permanente bijwerking
van de competenties.
Er werden in dit kader veel technische opleidingen en specifieke
cursussen georganiseerd, zowel om gelijke tred te houden
met de technologische evoluties als om te voldoen aan de
nieuwe contractuele vereisten. Deze opleidingen hadden
meer bepaald betrekking op additive manufacturing, de
assemblagetechnieken, de oppervlaktebehandelingen en het
onderhoud van vliegtuigsystemen.
Om tegemoet te komen aan een kwantitatief en kwalitatief tekort
aan gespecialiseerde professionals, heeft de Groep SABCA in haar
vestiging van Brussel een belangrijk opleidingsplan voor het vak
van Luchtvaartmonteur ontwikkeld voor werkzoekenden. Deze
opleiding van 780 uren, ontwikkeld in nauwe samenwerking
met de regionale tewerkstellings- en opleidingspartners (Iristech
en VDAB), werd gevolgd door verschillende werkzoekenden,
onder leiding van ervaren mentors. En dit bleek een succes:
na hun opleidingsparcours hadden deze werkzoekenden de
verwachte operationele competenties verworven.
Het is essentieel om een efficiënte overdracht van de
vaardigheden te garanderen op het terrein. Er werd dan ook
een pedagogische opleiding voor mentors georganiseerd
bestemd voor specialisten op het terrein die betrokken zijn
bij deze activiteit.
De onlangs gepromoveerde voormannen werden ondersteund
met opleidingen inzake leadership en teamleiding.
Tot slot ging ook bijzondere aandacht naar het kwaliteitsbeheer.
De evolutie van de activiteiten ging dus gepaard met doelgerichte
opleidingen die meer bepaald betrekking hadden op de
menselijke factoren en op de nieuwe reglementeringen.
Preventie en veiligheid op het werk
Zowel voor medewerkers in functie als voor nieuwe medewerkers
staan er regelmatig opleidingen op het programma over de
maatregelen inzake ongevalpreventie en veiligheid in het
algemeen.
PERSONEELSEVOLUTIE (SABCA GROEP)
1200
1100
1130
1157
2013
2014
2015
SABCA Jaarverslag
1037
1000
964
800
600
400
200
40
0
2011
2012
Veiligheid belangt iedereen aan: daarom heeft SABCA de
zelfopleidingsmodule ‘Safety challenge’ ontwikkeld die alle
medewerkers voortaan volgen. Tegelijkertijd werden opnieuw
seminaries georganiseerd rond werken in besloten ruimtes,
de besturing van machines voor goederenhantering, EHBO,
elektrische veiligheid en andere meer gerichte thema’s,
naargelang van de operationele behoeften.
SABCA Jaarverslag
A400M huidveld in composiet
(koolstofvezels)
van de vleugelkleppen
41
SABCA Jaarverslag
42
Airbus A350XWB-900
afdekkap voor de steunenbalken van de vleugelkleppen (vast deel)
SABCA Jaarverslag
CORPORATE
GOVERNANCE
43
5. Corporate governance
Als Vennootschap naar Belgisch recht, genoteerd op Euronext
Brussels, verbindt SABCA NV (“SABCA” of de “Vennootschap”)
zich ertoe de corporate governance principes te volgen die in
de Belgische Corporate Governance Code (CGC) - editie 2009
- worden uiteengezet.
Deze code kan worden geraadpleegd op de website
www.corporategovernancecommittee.be.
Zoals voorgeschreven door de CGC, heeft SABCA een Corporate
Governance Charter opgesteld; de eerste versie van dit Charter
werd op 13 september 2011 goedgekeurd door de raad van
bestuur van SABCA. Overeenkomstig wettelijke bepalingen
is het Charter geplaatst op een duidelijk herkenbaar gedeelte
van de website van de Vennootschap www.sabca.com onder de
hoofding ‘Investor Corner’, afgescheiden van de commerciële
informatie.
Dit Charter wordt aangepast naargelang van de evolutie van
de onderneming en de geldende reglementeringen.
Bij de identificatie van kandidaten voor toekomstige benoemingen
van bestuurders zal de raad van bestuur waken over de naleving
van de reglementering betreffende de diversiteit binnen de
raad, en meer bepaald de genderdiversiteit.
De raad is de mening toegedaan dat het verantwoord is
dat de Vennootschap bepaalde bepalingen van de CGC niet
volledig volgt gelet op de aard, de grootte en de specifieke
aandeelhoudersstructuur van de Vennootschap. Dergelijke
afwijkingen omvatten :
SABCA Jaarverslag
Bepaling 4.1 : Er dient een rigoureuze en transparante procedure
te bestaan voor de efficiënte benoeming en herbenoeming van
bestuurders. De raad van bestuur stelt benoemingsprocedures en
selectiecriteria op voor de bestuurders, waarbij, in voorkomend
geval, specifieke regels kunnen gelden voor uitvoerende en
niet-uitvoerende bestuurders.
44
Gelet op de aandeelhoudersstructuur van de Vennootschap,
met een controlerende meerderheidsaandeelhouder en een
tweede grote referentieaandeelhouder, heeft de Vennootschap
tot op heden geen specifieke procedures opgesteld inzake de
benoeming van bestuurders. Het is de raad zelf, bijgestaan
door de voorzitter, die zich uitspreekt over de voorstellen tot
(her)benoeming die aan de algemene vergadering worden
voorgelegd. Om deze zelfde reden heeft de Vennootschap
geen benoemingscomité opgericht (zie bepaling 5.3 hierna).
Dit houdt in dat de Vennootschap afwijkt van alle bepalingen
van de CGC waarin voor zowel de benoeming als de evaluatie
van de bestuurders en het uitvoerend management gewag
wordt gemaakt van de ondersteuning door of een voorstel
of advies van het benoemingscomité. Dit is het geval voor de
volgende bepalingen van de code:
• 4.2 : […] Het benoemingscomité beveelt de raad van bestuur
geschikte kandidaten aan […]
• 4.6 : […] gebaseerd op een advies van het benoemingscomité
• 5.3 : zie hierna
• 6.3 : verleent het benoemingscomité ondersteuning aan de
raad van bestuur bij de benoeming en opvolging van de CEO
en de andere leden van het uitvoerend management […].
• Bijlage D: Benoemingscomité
Bepaling 5.3 : […] De raad van bestuur richt een benoemingscomité
op in overeenstemming met de bepalingen in Bijlage D.
Voor de reden waarom de raad tot op heden geen
benoemingscomité heeft opgericht wordt verwezen naar de
motivering bij bepaling 4.1 hierboven.
1.SAMENSTELLING VAN DE RAAD
VAN BESTUUR VAN SABCA
1.1. De raad telt momenteel tien leden: de ledenlijst, alsook
de aanduiding van de voornaamste functie die ze buiten
SABCA bekleden en de hoofdaandeelhouder op wiens
voordracht ze werden verkozen, staan op blz. 6 vermeld.
Alle leden van de raad zijn niet-uitvoerende bestuurders.
Drie van hen zijn onafhankelijk.
1.2. De raad heeft geen bijzondere regels goedgekeurd, noch
met betrekking tot een eventuele leeftijdsbeperking voor
zijn leden, noch met betrekking tot de uitoefening van de
bestuurdersfunctie.
2.1. Frequentie van de vergaderingen
De raad van bestuur komt samen telkens als het belang van de
onderneming dit vereist en o.a. om de halfjaarrekeningen en de
jaarrekeningen, evenals de investeringen nauwkeurig te onderzoeken.
In 2015 is de raad van bestuur vijf maal samengekomen
Aanwezigheid van de bestuurders in de vergaderingen van
de raad van bestuur
M. Remo Pellichero1
4
M. Benoît Berger
4
M. Hans Büthker
3
M. Olivier Costa de Beauregard
2
M. Philippe Delaunois
4
M. Jacques de Smet3
4
M. Charles Edelstenne
4
M. Michel Martin
4
M. Loïk Segalen
5
M. Remco Smit
5
2
4
vertegenwoordiger van SPRL Gestime
vertegenwoordiger van SA C.G.O.
3
vertegenwoordiger van SA Gefor
4
vertegenwoordiger van SPRL PASTEC-MIT
1
3.COMITÉS GECREËERD
DOOR DE RAAD VAN BESTUUR
3.1. Permanent comité
Sinds 1970 bestaat er een permanent comité. Het
bestaat uit de heer Remo Pellichero, voorzitter, die SPRL
Gestime vertegenwoordigt, de heer Jean-Marie Lefèvre,
Algemeen Directeur, twee vertegenwoordigers die door de
referentieaandeelhouders worden gekozen - voor 2015 zijn dat
de heer Loïk Segalen (Dassault Aviation) en de heer Remco Smit
(Fokker Technologies Group B.V.), de heer Philippe Delaunois,
onafhankelijk bestuurder die SA C.G.O. vertegenwoordigt,
de heer Jacques de Smet, onafhankelijk bestuurder die SA
Gefor vertegenwoordigt, de heer Michel Martin, onafhankelijk
bestuurder die SPRL PASTEC-MIT vertegenwoordigt, de heer
Raymond De Dobbeleer, financieel directeur (tot 30 april
2015), en de heer Dimitri Duray, financieel directeur (vanaf 1
mei 2015). In het algemeen vergadert het permanent comité
vóór de vergadering van de raad van bestuur; het assisteert de
raad van bestuur met het voorbereiden van de beslissingen.
In 2015 is het permanent comité vier maal samengekomen.
Aanwezigheid van bestuurders op vergaderingen van het
permanent comité
2
M. Remo Pellichero1
2.2. Bevoegdheid
Bij gebrek aan enig statutair voorbehoud beschikt de raad
over alle bevoegdheden die hem zijn toegekend door de wet.
De raad bepaalt de strategische en kortetermijndoelstellingen
van de onderneming, en staat in voor de goedkeuring en de
bekrachtiging van de middelen die moeten worden ingezet
om deze doelstellingen te bereiken.
Tijdens iedere vergadering neemt de raad alle operationele
kwesties door die van belang zijn voor de Vennootschap.
2.3. Controle van het dagelijks bestuur
De persoon belast met het dagelijks bestuur brengt op iedere
vergadering van de raad verslag uit over de stand van zaken,
over de commerciële prospectie en de vooruitzichten van de
markt, over de werklast, de financiële situatie, de investeringsof desinvesteringskansen.
2.4. Genodigden
De leden van het Groepscomité worden traditiegetrouw
uitgenodigd op de vergaderingen van de raad.
4
M. Philippe Delaunois
3
M. Jacques de Smet3
4
M. Michel Martin
4
M. Loïk Segalen
4
M. Remco Smit
4
2
4
vertegenwoordiger van SPRL Gestime
vertegenwoordiger van SA C.G.O.
3
vertegenwoordiger van SA Gefor
4
vertegenwoordiger van SPRL PASTEC-MIT
1
2
3.2. Auditcomité
Het auditcomité, dat krachtens de wet van 17 december 2008
opgericht werd, wordt voorgezeten door de heer Jacques de Smet,
deskundig in boekhouding en audits, vertegenwoordiger van SA
Gefor en onafhankelijk bestuurder. Voorts zetelen de heer Loïk
Segalen en de heer Remco Smit in het comité als niet-uitvoerend
bestuurders. Bij gelegenheid wordt het comité bijgestaan door
de commissaris, de algemeen directeur, de financieel directeur,
de interne auditeur, die ook instaat voor het risicobeheer, en
elke andere adviseur waarvan de ondersteuning als opportuun
beschouwd wordt.
SABCA Jaarverslag
2. WERKING VAN DE RAAD VAN BESTUUR
45
5. Corporate governance
Het interne reglement van het auditcomité werd opgesteld. Het
auditcomité brengt bij de raad van bestuur geregeld verslag uit
over de uitoefening van zijn taken en formuleert aanbevelingen
over te treffen maatregelen.
van het departement Kwaliteit, de heer André Ghysens, hoofd
van het departement Human Resources, de heer André Baus,
hoofd van het departement Informatiesystemen, en de heer
Pierre-Michel Léonard, hoofd van het departement Supply Chain.
In 2015 is het auditcomité vier maal samengekomen, onder
meer om de statutaire en geconsolideerde halfjaar- en
jaarrekeningen te onderzoeken; het auditcomité heeft eveneens
de resultaten onderzocht van het auditplan waarmee het bedrijf
de doeltreffendheid van de systemen voor interne controle en
risicobeheer wil verzekeren.
De heer Peter Reynaert is directeur van de dochteronderneming
SABCA Limburg.
De verantwoordelijkheid voor de interne audit is met deze voor
het risicobeheer samengevoegd, onder rechtstreeks toezicht van
de algemeen directeur. Een lid van het personeel van SABCA is
benoemd en voltijds met deze dubbele verantwoordelijkheid belast.
5. BELEID INZAKE RESULTAATSBESTEMMING
Aanwezigheid van bestuurders in de vergaderingen van het
auditcomité
1
M. Jacques de Smet 1
4
M. Loïk Segalen
4
M. Remco Smit
4
vertegenwoordiger van SA Gefor
4. DAGELIJKS BESTUUR
Als afgevaardigde voor het dagelijks bestuur kiest de raad iemand
die al dan niet tot de raad zelf behoort (artikelen 11 en 20 van
de statuten). Het dagelijks bestuur wordt uitgeoefend door de
algemeen directeur, de heer Jean-Marie Lefèvre.
SABCA Jaarverslag
Een Groepscomité en een operationeel comité voorgezeten
door de persoon belast met het dagelijks bestuur, komen één
keer per maand samen en dragen bij aan het dagelijks bestuur
van de onderneming.
46
De leden van het Groepscomité in 2015 zijn de heer Jean-Marie
Lefèvre, algemeen directeur, de heer Raymond De Dobbeleer,
financieel directeur (tot 30 april 2015), de heer Dimitri Duray,
financieel directeur (vanaf 1 mei 2015), de heer Marc Dubois,
commercieel directeur, de heer Pierre De Graef, directeur van
de vestiging te Brussel, mevrouw Sabine Lelièvre, directrice van
de vestiging te Charleroi, en de heer Peter Reynaert, directeur
van de dochteronderneming SABCA Limburg.
De leden van het operationeel comité in 2015 zijn de leden van
het Groepscomité, evenals mevrouw Josianne Evrard, hoofd
De heer Jean-Marie Lefèvre vertegenwoordigt SABCA als
voorzitter van de dochteronderneming ASM Aéro SAS.
In zijn voorstellen aan de algemene vergadering wil de raad van
bestuur het hoge niveau van de investeringen die nodig zijn
voor de ruimte- en luchtvaartactiviteiten van de Vennootschap
verenigen met een rechtvaardige kapitaalsvergoeding.
6.AANDEELHOUDERS
Dassault Belgique Aviation S. A ., een nagenoeg
100%-dochtervennootschap van de Groupe Industriel Marcel
Dassault, bezit 53,28 % van het kapitaal van de Vennootschap.
Sinds 28 oktober 2015 bezit de Engelse Groep GKN Plc
onrechtstreeks 43,57 % van het kapitaal, voornamelijk via het
filiaal Fokker Aerospace B.V. Het saldo van 3,15 % is genoteerd
op Euronext Brussels.
7. TRANSACTIES MET DE VERBONDEN PARTIJEN
De aan- en verkopen worden gerealiseerd aan de marktprijs.
De uitstaande saldi op het einde van het boekjaar zijn niet
gegarandeerd en de vereffeningen gaan via de thesaurie.
Er zijn in 2015 geen ontvangen of gegeven garanties voor de
vorderingen bij de verbonden partijen.
De Groep heeft, voor het boekjaar 2015, geen voorziening
voor dubieuze vorderingen geregistreerd, met betrekking tot
de verschuldigde bedragen van de verbonden partijen.
Deze evaluatie wordt elk boekjaar uitgevoerd rekening houdend
met de financiële situatie van de verbonden partijen alsook de
markt waarin zij werken.
De login en de waarden zijn opgenomen in staat 14 van de
geconsolideerde rekeningen.
SABCA is bij het vastleggen van de activiteiten voor interne audit
uitgegaan van een op het COSO2-model gebaseerde interne
controle. Een interne audit omvat het risicobeheer waarbij de
controleomgeving bepaald wordt en de risico’s geïdentificeerd
en zodanig gerangschikt worden dat de meest ingrijpende
risico’s duidelijk naar voren komen; hierbij worden tevens het
bestaan, de uitvoering en de doeltreffendheid van de interne
controles verzekerd. Communicatie, informatie, monitoring en
toezicht maken deel uit van deze aanpak.
Het is hoofdzakelijk de bedoeling om de efficiëntie van de
processen te verhogen door het risiconiveau te verlagen en zo
de prestaties te verbeteren en toegevoegde waarde te creëren.
Zoals bij elk controlesysteem geeft het ingevoerde
risicobeheersysteem een redelijke garantie qua uitvoering
van de operationele doelstellingen.
8.1 Controleomgeving
De werkwijze van de verschillende entiteiten wordt beheerd
door de “Management-processen” die de principes en procedures
met alle inputs, outputs en hun wisselwerkingen beschrijven.
Er werd een verklaring inzake het milieubeleid, een charter voor
interne audits en een verklaring inzake het kwaliteitsbeleid
opgesteld en aan het personeel meegedeeld. De conformiteit van
die documenten aan de wetgeving en aan de reglementering,
alsook de aanpassingen aan de wijzigingen binnen onze
activiteitendomeinen worden elk jaar opnieuw herzien.
8.2 Risicobeheerproces
Sinds 2009 heeft SABCA haar bedrijfsrisico’s nauwgezet
geanalyseerd en beoordeeld. Door deze risico’s in kaart te
brengen naargelang de kans dat ze zich voordoen en hun
impact in zeven domeinen, konden ze in volgorde van prioriteit
gerangschikt worden. De in een jaarlijks auditplan bepaalde
opdrachten zijn op de belangrijke risico’s gericht en spitsen
zich hoofdzakelijk toe op de operationele risico’s.
Er wordt bijzondere aandacht besteed aan het financiële gedeelte:
dit punt wordt in het hoofdstuk over financiële risico’s onder
8.6 hieronder behandeld.
8.3 De controleactiviteiten
De controleactiviteiten bestaan uit alle maatregelen die de
onderneming genomen heeft om een adequaat beheer van
de belangrijkste vastgestelde risico’s te verzekeren.
Daartoe werd de functie van interne auditeur in het leven
geroepen om toezicht te houden op alle processen van de
Groep SABCA.
Het jaarlijkse auditplan wordt ter goedkeuring aan het
auditcomité voorgelegd.
Met de auditactiviteiten wil SABCA zich ervan verzekeren dat
de normen en wetsbepalingen nageleefd en de procedures
toegepast worden; de inspanningen zijn hoofdzakelijk gericht
op het operationele gedeelte.
De auditactiviteiten trekken onder andere voordeel uit de
indicatoren die al in de processen gebruikt worden en uit de
acties die uit de beheersplannen voortvloeien.
De interne controle van de financiële processen wordt binnen
de financiële directie gevoerd. Reviews van het financiële proces
maken deze aanpak volledig.
De kwaliteitsaudits worden overeenkomstig de bestaande
procedures door de auditeurs van de kwaliteitsafdeling
uitgevoerd. Deze auditeurs verzekeren eveneens de opvolging
van de acties en aanbevelingen die uit de interne of externe
audits voortvloeien.
De commissaris en zijn team verzorgen de externe audits, net
als enkele Belgische en buitenlandse controlebureaus, om de
conformiteit van de jaarrekening te bevestigen.
8.4 Informatie en communicatie
Elke audit wordt in een specifiek rapport vastgelegd. Deze
werkwijze is naar alle processen uitgebreid en het eindrapport
wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het auditcomité.
De kwaliteitsaudits die intern of door externe bureaus gerealiseerd
worden, worden door de kwaliteitsafdeling bekendgemaakt.
Deze afdeling verzorgt eveneens de opvolging van deze acties.
De indicatoren worden maandelijks voorgesteld aan de
verschillende comités die verantwoordelijk zijn voor het
bedrijfsbeheer.
SABCA Jaarverslag
8.INTERNE CONTROLE EN RISICOBEHEERSYSTEEM
47
5. Corporate governance
8.5 Bestuur
Het bestuur van de interne audit en het risicobeheer is in handen
van de algemene directie die hierover aan het auditcomité
rapporteert.
8.6 Voornaamste risico’s en onzekerheden
De voornaamste risico’s en onzekerheden waaraan de Groep
is blootgesteld zijn:
Risico’s verbonden aan liquiditeiten en geldmiddelen
De financiële schulden houden geen beduidende risico’s in voor
de Groep, aangezien haar kasstroom de Groep in staat stelt
haar verplichtingen na te komen zonder liquiditeitsproblemen.
Kredietrisico’s
De Groep werkt met erkende financiële instellingen voor zijn
kasstroom- en wisseltransacties.
De Groep beperkt de risico’s verbonden aan wanbetalingen
van klanten door het merendeel van de verkooptransacties
contant te laten verlopen en de toegekende kredieten door de
DELCREDERE of door zakelijke zekerheden te laten waarborgen.
Risico’s met betrekking tot de programma’s op lange termijn
De Groep heeft een risico betreffende de programma’s op lange
termijn omdat hun technische, economische en financiële
evoluties de rentabiliteit in gevaar kunnen brengen.
Operationele risico’s
Op basis van de werkzaamheden van de verantwoordelijken
voor risicobeheer en interne controle werden de operationele
risico’s geïdentificeerd en in kaart gebracht naargelang van
hun aanvaardbaarheid:
• moeilijkheid om op de Belgische markt personeel te vinden
in het bijzonder voor studie- en productieactiviteiten;
• moeilijke bevoorrading van grondstoffen en componenten;
• onzekere politiek van de Belgische staat op het gebied van
projectfinanciering;
• veiligheid van het informatiesysteem;
• werkbelasting in Charleroi sterk afhankelijk van exportcontracten;
Rekening houdend met de afschrijvingsmethode van
klantvorderingen die gekozen werd voor het opstellen van
de jaarrekeningen, kan gesteld worden dat het aan risico’s
blootgestelde deel van de op afsluitdatum vervallen, niet
geherwaardeerde vorderingen verwaarloosbaar klein is.
Marktrisico’s
SABCA Jaarverslag
Koersrisico
De Groep is blootgesteld aan een koersrisico op de
verkooptransacties die vrijwel allemaal in US dollar zijn
uitgedrukt, terwijl de meeste uitgaven in EUR zijn, alhoewel
de aankopen in USD sterk toenemen.
48
De Groep dekt dit risico gedeeltelijk in door het gebruik van
verkoop met termijncontracten en zo nodig door valutaopties.
De Groep dekt haar toekomstige nettokasstromen enkel in
wanneer deze als hoogstwaarschijnlijk beschouwd worden, en dit
gedeeltelijk. Ze zorgt er zodoende voor dat de eerste toekomstige
kasinkomsten toereikend zullen zijn om de koersverschillen te
dekken. Het bedrag van de dekking kan bijgesteld worden in
functie van de evolutie van de verwachte nettokasstromen.
• betrouwbaarheid van de ‘supply chain’, die gelijke tred moet
houden met stijgingen van het productieritme.
9.REMUNERATIERAPPORT
9.1 Remuneratiecomité
9.1.1 Samenstelling en activiteiten
Het comité bestaat uit:
- SPRL Gestime, vertegenwoordigd door de zaakvoerder de
heer Remo Pellichero, voorzitter en voorzitter van de raad
van bestuur;
- SA C.G.O., vertegenwoordigd door de gedelegeerd bestuurder
Philippe Delaunois, onafhankelijk bestuurder;
- SA Gefor, vertegenwoordigd door de gedelegeerd bestuurder
Jacques de Smet, onafhankelijk bestuurder.
Deelnemers aan de vergaderingen :
- Jean-Marie Lefèvre, algemeen directeur (behalve voor het
gedeelte dat over zijn vergoeding handelt);
- Secretaris van het remuneratiecomité : André Ghysens, hoofd
van de afdeling human resources.
Voor elk van de leden van het operationeel comité (COp) heeft
het remuneratiecomité onder andere het volgende onderzocht :
- de verschillende bestanddelen van de vergoeding en in het
bijzonder de vaste en variabele delen;
- de groepsverzekeringscontracten;
- het remuneratiebeleid.
Het interne reglement van het remuneratiecomité is opgenomen
in bijlage D van het corporate governance charter van SABCA.
Aanwezigheid van de bestuurders in de vergaderingen van
het remuneratiecomité
M. Remo Pellichero1
4
M. Philippe Delaunois 2
4
M. Jacques de Smet 4
3
vertegenwoordiger van SPRL Gestime
vertegenwoordiger van SA C.G.O.
3
vertegenwoordiger van SA Gefor
1
2
9.1.2 Remuneratiebeleid
De onderneming wil voor haar personeel een aantrekkelijk
remuneratiebeleid uitwerken en handhaven, waarbij de
belangen van het bedrijf en van de aandeelhouders echter
gevrijwaard worden.
Het remuneratiecomité herbekijkt de situatie van de leden van
het operationeel comité (COp), waartoe ook de leden van het
Groepscomité behoren
Het comité neemt de uitleg van de persoon belast met het
dagelijks bestuur ter harte en legt na beraad en de uitwisseling
van standpunten onder zijn leden de definitieve voorstellen
voor aan de raad van bestuur die ter zake bevoegd is.
Het betreffende personeel omvat:
- de leden van het groepscomité:
- Jean-Marie Lefèvre, algemeen directeur
- Raymond De Dobbeleer, financieel directeur
(tot 30 april 2015)
- Dimitri Duray, financieel directeur (vanaf 1 mei 2015),
- Pierre De Graef, directeur van de vestiging te Brussel,
- Marc Dubois, commercieel directeur,
- Sabine Lelièvre, Directrice vestiging te Charleroi,
- Peter Reynaert, directeur van de dochteronderneming
SABCA Limburg.
- andere leden van het COp:
- André Baus, hoofd van de afdeling informatiesystemen,
- André Ghysens, hoofd van de afdeling human resources,
- Josianne Evrard, hoofd van de kwaliteitsafdeling,
- Pierre-Michel Léonard, hoofd van de afdeling ‘supply chain’.
De verschillende bestanddelen van de vergoeding zijn de vaste
vergoeding, de variabele vergoeding en het aanvullend pensioen.
Er wordt naar een correct evenwicht gezocht tussen deze drie
elementen aan de hand waarvan de onderneming geschikte
en bekwame medewerkers kan aantrekken, motiveren en in
dienst houden. Deze drie elementen houden rekening met
de reikwijdte van hun verantwoordelijkheden en volgen het
voorbeeld van de markt.
De vaste vergoeding is gebaseerd op het verantwoordelijkheidsniveau en de evolutie ervan hangt af van de beoordeling
van de individuele prestaties en de tendens op de markt.
Het remuneratiecomité stelt alle wijzigingen aan de vergoeding
van de leden van het COp voor aan de raad van bestuur.
De variabele vergoeding wordt aan de leden van het
COp toegekend in functie van de beoordeling van hun
individuele prestaties en van het bedrijfsresultaat;
De leden van het Groepscomité genieten van een specifiek
aanvullend pensioenplan waarvan de jaarlijkse bijdrage
afhankelijk is van het netto resultaat van het bedrijf;
De variabele vergoeding voor een bepaald boekjaar
wordt definitief verworven na goedkeuring van
de jaarrekening door de algemene vergadering;
Een aanvullend pensioen wordt voor elk van de leden van het
COp vastgelegd.
Er is geen significante verandering in het remuneratiebeleid
sinds de laatste jaarrekening.
Het remuneratiebeleid houdt geen specifieke regel in aangaande
verbrekingsvergoedingen.
SABCA Jaarverslag
Het comité kwam in 2015 vier maal samen.
49
5. Corporate governance
9.2 De remuneratie van de leden van de raad van bestuur en de comités*
Niet-uitvoerende bestuurders
en EUR
SPRL Gestime, vertegenwoordigd door de zaakvoerder Remo Pellichero, Voorzitter
8.000
Benoît Berger, Algemeen Directeur Industrie en Aankopen - Dassault Aviation
17.601
Hans Büthker, Chairman and Chief Executive Officer – Fokker Technologies Group B.V.
Olivier Costa de Beauregard, Algemeen Directeur - Groupe Industriel Marcel Dassault
17.601
SA C.G.O. vertegenwoordigd door de afgevaardigd bestuurder Philippe Delaunois, onafhankelijk bestuurder
21.101
SA Gefor vertegenwoordigd door de afgevaardigd bestuurder Jacques de Smet, onafhankelijk bestuurder
25.601
Charles Edelstenne, Algemeen Directeur - Groupe Industriel Marcel Dassault
17.601
Sprl PASTEC-MIT, vertegenwoordigd door de zaakvoerder, Michel Martin, onafhankelijk bestuurder vanaf 26 maart 2014
19.601
Loïk Segalen, Gedelegeerd Algemeen Directeur - Dassault Aviation
21.601
Remco Smit, Chief Financial Officer - Fokker Technologies Group B.V.
21.601
in EUR
* Raad van bestuur, auditcomité, permanent comité en remuneratiecomité.
Er is geen significante verandering in het remuneratiebeleid
van niet-uitvoerende bestuurders sinds de laatste jaarrekening.
Per vergadering ontvangen de leden van de comités een
zitpenning van 500 EUR en de voorzitter van het comité een
zitpenning van 1.000 EUR. De overeenkomstige bedragen zijn
opgenomen in bovenstaande tabel.
De heer Remo Pellichero beschikt via zijn onderneming SPRL
Gestime over een dienstverleningscontract waarvoor het
jaarlijkse forfaitaire ereloon 75.000,00 EUR excl. btw bedraagt.
in EUR
Vaste vergoeding
SABCA Jaarverslag
Variabele
50
De wijzigingen aan de remuneratie van de leden van de raad
van bestuur en comités worden door de algemene vergadering
besloten op voorstel van het remuneratiecomité.
9.3 De remuneratie van de gedelegeerd bestuurder,
de algemeen directeur en de andere bestuurders
Op voorstel van het remuneratiecomité heeft de raad in 2015
de onderstaande vergoedingen vastgelegd voor de gedelegeerd
bestuurder en de andere leden van het operationeel comité.
CEO
Jean-Marie Lefèvre, bezoldigd
Andere leden van het
operationeel comité
236.880
1.013.154
0
0
Totaal
236.880
1.013.154
Pensioenplan
108.000
388.834
3.428
26.556
Andere voordelen
SABCA Jaarverslag
Achterste bekleding
van de motor Falcon
51
SABCA Rapport Annuel
52
FINANCIËLE
ASPECTEN
Airbus A350XWB-900
afdekkap voor
de steunenbalken
van de vleugelkleppen
(beweegbaar deel) plaatsen
van koolstofvezel
in de uithardingsmal
België
14,76%
Investeringen (MEUR)
Buiten Europa
4,11%
20
Geografische
verdeling van
de omzet (%)
19,00
15
13,72
12,48
10
8,75
8,62
6,32
5,65
6,14
5,38
5
4,00
0,65
0,01
0
2011
Financiële
Europa
81,13%
2014
Immateriële
2015
Materiële
54,1
55
500
50
50
45
40
30
2013
Bestellingen (MEUR)
Omzet per
activiteitsdomein (%)
35
2012
31
40
39
39
33
30
28
29
400
31
30
407
406
412
397
388
300
25,2
25
20
20
20,7
200
15
10
179
147
139
189
146
100
5
0
2011
Defensie
2012
2013
Ruimtevaart
2015
2011
Burgerluchtvaart
Orderboek
2014
2012
2013
Bestellingen
2014
2015
SABCA Jaarverslag
0
53
53
6. Financiële aspecten
1 GROEP SABCA
Verkorte geconsolideerde winst- en verliesrekening in IFRS
(en MILLION EUR)
2011
2012
2013
2014
2015
159,06
175,79
206,15
203,30
190,85
138,25
146,95
171,51
176,41
183,49
1,97
7,13
16,84
9,56
-1,19
12,16
17,57
10,14
6,55
3,79
6,68
4,14
7,66
10,78
4,76
-145,38
-166,10
-197,52
-223,94
-194,20
13,68
9,69
8,63
-20,64
-3,35
-3,75
-2,97
-2,92
-5,24
-11,49
6,58
6,01
4,63
4,78
3,00
Opbrengsten
Omzet
Wijziging bestellingen in uitvoering
Geproduceerde vaste activa
Overige opbrengsten
Bedrijfskosten
Operationeel resultaat
Financiële kosten
Financiële opbrengsten
Operationeel resultaat na financiële resultaten
16,51
12,74
10,34
-21,11
-11,84
Belastingen op het resultaat
-4,18
-1,83
-1,49
6,77
3,84
Nettoresultaat van het boekjaar
12,33
10,90
8,85
-14,34
-8,00
12,33
10,95
9,03
-14,35
-7,87
0
-0,05
-0,18
0,01
-0,13
12,33
10,90
8,85
-14,34
-8,00
2011
2012
2013
2014
2015
* gewone winst per aandeel
5,14
4,54
3,69
-5,98
-3,33
* verwaterde winst per aandeel
5,14
4,54
3,69
-5,98
-3,33
2011
2012
2013
2014
2015
964
1.037
1.100
1.130
1.157
Toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming
Niet-controlerende participatie
Totaal
Winst per aandeel (in EUR)
(totaal aantal aandelen : 2.400.000)
Personeelsleden op 31 december
1 GROEP SABCA (VOLGENS IFRS)
SABCA Jaarverslag
De SABCA-groep heeft, in 2015, een jaaromzet van 183,5 MEUR
gerealiseerd; een stijging van 4 % ten opzichte van 2014
54
De Raad herinnert eraan dat de verliezen op financiële
instrumenten niet representatief zijn voor de resultaten bij
de effectieve uitvoering van de afdekkingsinstrumenten.
Het operationeel resultaat toont een verlies van 3,4 MEUR,
overwegend beïnvloed door een ongunstige wijziging van de
voorzieningen voor verlieslatende contracten ten gevolge van de
tijdelijke schorsing van de productie in een luchtvaartprogramma
die in de toekomst bijkomende kosten zal meebrengen.
Het positief niveau van de uitgestelde belastingen is veroorzaakt
door de verhoging van de fiscale recupereerbare verliezen en
de belaste provisies, alsook door een vermindering van de
bestellingen in uitvoering.
Bovendien werd een plan om de operationele kosten te
verminderen voorbereid en de uitvoering is voorzien vanaf 2016.
Voor 2015 noteert de Groep een nettoverlies van 8,0 MEUR
na actuele en uitgestelde belastingen.
Het financieel resultaat vertoont een verlies van 8,5 MEUR,
hoofdzakelijk te wijten aan de waardering van de afgeleide
valuta afdekkingsinstrumenten waarvan de wijziging een daling
meebrengt van 8,3 MEUR.
Het nettoverlies voor de periode toerekenbaar aan de
aandeelhouders van de moederonderneming bedraagt 7,9 MEUR.
2 SABCA
Niet-geconsolideerde kerncijfers - Statutaire rekeningen volgens de Belgische boekhoudkundige principes
(in MEUR)
2011
2012
2013
2014
2015
132,55
140,35
164,43
169,57
173,70
Eigen vermogen
60,64
67,21
70,61
42,79
30,47
Investeringen
20,04
28,41
18,14
14,76
9,38
- bedrijfsresultaat
3,89
10,80
4,69
-27,34
-2,82
- financieel resultaat
2,75
1,82
1,24
1,86
-9,28
- courant resultaat
6,64
12,62
5,93
-25,48
-12,10
- uitzonderlijk resultaat
0,29
-0,49
-0,01
-2,69
-0,58
Omzet
Resultaten
- resultaat vóór belasting
- belasting
- resultaat na belasting
6,93
12,13
5,92
-28,17
-12,68
-0,60
-2,26
0,16
0,12
0,01
6,33
9,87
6,08
-28,05
-12,67
Totaal dividenden
*or te leggen aan de Gewone Algemene Vergadering
2,11
3,26
2,02
* 0,00
* 0,00
Courant resultaat per aandeel (in EUR)
2,77
5,26
2,47
-10,62
-5,04
Resultaat van het boekjaar per aandeel (in EUR)
2,64
4,11
2,53
-11,69
-5,28
Netto dividend per aandeel (in EUR)
0,66
1,02
0,63
0,00
0,00
2 SABCA STATUTAIRE REKENINGEN (VOLGENS DE BELGISCHE BOEKHOUDKUNDIGE PRINCIPES)
De omzet bedraagt 173,7 MEUR; een stijging van 2,4 % ten
opzichte van 2014.
Het bedrijfsresultaat toont een verlies van 2,8 MEUR, overwegend
beïnvloed door een ongunstige wijziging van de voorzieningen
voor verlieslatende contracten ten gevolge van de tijdelijke
schorsing van de productie in een luchtvaartprogramma die
in de toekomst bijkomende kosten zal meebrengen.
Er werd een plan om de operationele kosten te verminderen
voorbereid; de uitvoering is voorzien vanaf 2016.
Het negatief financieel resultaat bedraagt 9,3 MEUR; voornamelijk
veroorzaakt door de waardering van de afdekkingsinstrumenten.
Tenslotte, de uitzonderlijke resultaten, voornamelijk bestaand
uit de waardevermindering op de deelnemingen in de filialen
ASM Aéro ten belope van 0,5 MEUR en SABCA Limburg voor
0,2 MEUR, brengen het verlies van het boekjaar op 12,7 MEUR.
De Raad van Bestuur merkt op dat de toename van voorzieningen
alsook de waardeverminderingen op financiële instrumenten
respectievelijk in 2014 en 2015 twee opeenvolgende jaren
resulteren in een negatief resultaat. Rekening houdend met
het plan om de operationele kosten te verlagen is de Raad van
mening dat de continuïteit van het bedrijf verzekerd blijft en
dat de boekhoudkundige waarderingsregels van het bedrijf
in het kader van de continuïteit van haar activiteiten verder
mogen toegepast worden.
SABCA Jaarverslag
De Raad herinnert eraan dat de verliezen op financiële
instrumenten niet representatief zijn voor de resultaten bij
de effectieve uitvoering van de afdekkingsinstrumenten.
55
VOORSTELLEN VAN BESLUITEN
voor te leggen aan de algemene vergadering
van Aandeelhouders van 26 mei 2016
BESTEMMING VAN HET RESULTAAT
De bestemmingsrekening opgenomen in de aan de algemene
vergadering overgelegde jaarrekening ziet er als volgt uit :
1.Te bestemmen verlies van het boekjaar-12.721.490,98 EUR
2.Overgedragen winst van het vorige boekjaar 15.739.879,31 EUR
3.Te bestemmen winst
3.018.388,33 EUR
Rekening houdend met het opgenomen resultaat, zal de raad
aan de algemene vergadering voorstellen om geen dividend
uit te keren voor 2015.
De raad stelt voor om de volgende bestemming goed te keuren :
SABCA Jaarverslag
Over te dragen winst
56
3.018.388,33 EUR
Hoofdzetel te 1130 Brussel, Haachtsesteenweg 1470
Vestigingen te Brussel en te Charleroi
Vestiging te 6041 Charleroi, rue des Fusillés 11
RPR Brussel B.T.W. BE 0405 770 992
Filiaal opgenomen in de consolidatieperimeter: SABCA Limburg N.V.
Hoofdzetel te 3560 Lummen, Dellestraat 32
RPR Hasselt B.T.W. BE 0438 251 146
SABCA dankt de heer Guillaume Dedeurwaerder voor de artistieke
en fotografische medewerking.
Realisatie en productie: www.comfi.be
SABCA N.V.
Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques
Haachtsesteenweg 1470
B-1130 Brussel
België
Tel: +32 2 729 55 11
Fax: +32 2 705 15 70
E-mail: [email protected]
www.sabca.com
JAARREKENING
2015
Jaarverslag 2015
van de Raad van Bestuur
Gewone Algemene Vergadering van 26 mei 2015
JAARREKENING
Geconsolideerde rekeningen
........................................................................................................................................................................................................................
Verslag van de commissaris over de geconsolideerde financiële staten
Niet-geconsolideerde rekeningen
.................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
Verslag van de commissaris over de jaarrekening
......................................................................................................................................................
2
27
30
53
Verklaring van de personen
verantwoordelijk voor het verslag
Wij verklaren dat, bij ons weten, de jaarrekeningen goedgekeurd door de Raad van Bestuur van 14 april 2016, conform de toepasselijke
normen werden opgesteld en een getrouw beeld geven van het vermogen, van de financiële toestand en van de resultaten geboekt door
de vennootschap en de bedrijven die behoren tot de consolidatie en dat het bijgevoegde beheersverslag een getrouw beeld geeft van
de evolutie op gebied van zaken, van de resultaten en de financiële toestand van de vennootschap en van de ondernemingen die tot de
consolidatie behoren, alsook een beschrijving inhoudt van de belangrijkste risico’s en onzekerheden waaraan zij zijn blootgesteld.
Brussel, 14 april 2016.
SABCA Jaarrekening
J-M. Lefèvre
R. Pellichero
Algemeen DirecteurVaste vertegenwoordiger van GESTIME bvba
Voorzitter van de Raad van Bestuur
1
Overzicht van de financiële positie
Volgens IFRS-normen (International Financial Reporting Standards)
(in duizenden euros)
2015
2014
122.504
124.073
51.066
48.195
71.117
75.551
112
112
209
215
220.926
211.111
50.931
44.400
77.132
78.320
59.713
51.997
32.251
34.216
899
2.178
343.430
335.184
87.147
93.849
87.068
93.636
12.400
12.400
74.668
80.711
0
525
79
213
156.472
140.618
116.021
97.110
Activa
Vaste activa
Immateriële activa
Materiële activa
Deelnemingen in de vebonden ondernemingen
Financiële en overige activa
Vlottende activa
Voorraden
Bestellingen in uitvoering
Handelsvorderingen en overige vorderingen
Geldmiddelen en kasequivalenten
Overige vaste activa
Totaal der activa
Passiva
Total eigen vermogen
Geplaatst kapitaal toerekenbaar aan de aandeelhouders van de
moederonderneming
Geplaatst kapitaal
Reserves en overgedragen resultaten
Herwaarderingsmeerwaarden op materiële vaste activa
Minderheidsbelangen
Langlopende verplichtingen
Schulden op lange termijn
SABCA Jaarrekening
Vlottende voorzieningen
36.986
36.873
Uitgestelde belastig-ngen
3.465
6.635
Kortlopende verplichtingen
99.811
100.717
59.759
69.665
Handelsverplichtingen
Fiscale en sociale verplichtingen
12.394
11.134
Overige passvia op korte termijn
14.841
4.829
21
19
Courante voorzieningen
12.796
15.070
Totaal der passiva
343.430
335.184
Financiële verplichtingen op korte termijn
2
>2
Jaarrekening 2015
SABCA
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
(in duizenden euros)
2015
2014
Opbrengsten
Omzet
190.847
203.305
183.489
176.410
-1.188
9.564
Geproduceerde vaste activa
Overige opbrengsten
Bedrijfskosten
Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen
(-)
waarvan wijziging in voorraden
Diensten en diverse goederen
3.790
6.550
4.756
10.781
-194.200
-223.942
48.768
44.431
-8.430
Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen
Afschrijvingen en waardeverminderingen op immateriële en
materiële vaste activa
Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in
uitvoering en handelsvorderingen
Voorzieningen voor risico's en kosten
Andre operationele kosten en opbrengsten
-6.621
60.835
61.432
69.849
67.367
12.297
28.755
1.099
-748
-195
21.134
1.547
1.571
Operationeel resultaat
(+)
-3.353
-20.637
Financiële kosten
Kosten van schulden
(-)
-11.492
-5.244
Andere financiële kosten
Financiële opbrengsten
Opbrengsten uit financiële activa
Opbrengsten uit courante activa
Andere financiële opbrengsten
Operationeel resultaat na financiële resultaten
(+)
Belastingen op het resultaat
Courante belastingen
Uitgestelde belastingen
Nettoresultaat van het boekjaar
(+)
Toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming
Niet-controlerende participatie
Resultaat per aandeel
(totaal aantal aandelen : 2.400.000)
* gewoon resultaat per aandeel
* verwaterd resultaat per aandeel
670
527
10.822
4.717
3.007
4.775
0
38
113
411
2.894
4.326
-11.838
-21.106
3.838
6.765
1
117
3.837
6.648
-8.000
-14.341
-7.866
-14.354
-134
13
(in EUR)
(in EUR)
-3,33
-5,98
-3,33
-5,98
SABCA Jaarrekening
Wijziging bestellingen in uitvoering
3
SABCA
Jaarrekening 2015
>3
Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat
2015
(in duizenden euros)
Nettoresultaat van het boekjaar
Schommelling reële waarde van de afdekkingsinstrumenten
Uitgestelde belastingen
Naderhand gerecycleerde elementen in het resultaat
0
0
0
0
0
-4.531
-668
1.540
1.298
-2.991
1.298
-2.991
-6.702
-17.332
-6.568
-17.345
-134
13
(en EUR)
(en EUR)
-2,79
-7,22
-2,79
-7,22
Niet-gerecycleerde elementen in het resultaat
Geboekte
opbrengsten
en kosten
Toerekenbaar
aan de aandeelhouders
van de
moederonderneming
Niet-controlerende participatie
(totaal aantal aandelen : 2.400.000)
-14.341
0
Opbrengsten en kosten direct geboekt in het eigen vermogen
* gewoon globaalresultaat per aandeel
-8.000
1.966
Actuariële verschillen op verbintenissen voor pensioenregeling
Uitgestelde belastingen
Globaalresultaat per aandeel
2014
* verwaterd globaalresultaat per aandeel
Resultaat van de periode
12.400
525
0
-2.991
Totaal globaalresultaat
-14.354
Dividenden
-2.991
Totaal eigen
vermogen
Niet-controlerende
participatie
Totaal toerekenbaar
a/d aandeelhouders
van de
moederonderneming
-2.742
Kasstroomafdekkingen
102.813
-14.354
Elementen direct geboekt in het eigen vermogen
SABCA Jaarrekening
IAS 19 R
Saldo per 1 januari 2014
Reserves en
overgedragen
resultaat
Kapitaal
(in duizenden euros)
Herwaarderingsmeerwaarden
Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen
112.997
200
113.197
-14.354
13
-14.341
-2.991
0
-2.016
-2.991
-17.345
13
-17.332
-2.016
0
-2.016
Saldo per 31 december 2014
12.400
525
86.443
-5.733
0
93.636
213
93.849
Saldo per 1 januari 2015
12.400
525
86.443
-5.733
0
93.636
213
93.849
-7.866
-134
-8.000
Resultaat van de periode
-7.866
Elementen direct geboekt in het eigen vermogen
Totaal globaalresultaat
Dividenden
Saldo per 31 december 2015
-525
525
1.298
-525
-7.341
1.298
1.298
0
0
12.400
0
79.102
-4.435
0
1.298
-6.568
-134
-6.702
0
0
0
87.068
79
87.147
4
>4
Jaarrekening 2015
SABCA
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
2015
(in duizenden euros)
Schommeling kasmiddelen bij bedrijfsactiviteiten
7.210
Nettoresultaat
Belastinglast
Resultaat op financieringsinstrumenten
Afschrijvingen en aanpassingen juiste waarde op activa
Schommeling in het nettobedrijfskapitaal
Schommeling in minderheidsbelangen
Schommeling in voorzieningen, uitgestelde belastingen en reserves
Betaalde belastingen
-14.341
-3.838
-6.765
8.283
3.385
10.626
28.007
333
-20.873
134
-13
-328
14.479
0
-727
-9.057
Aanschaffingen van vaste activa en deelnemingen
Overdrachten van vaste activa en deelnemingen
Vermeerderingen en verminderingen van vorderingen
-16.486
1.671
67
6
59
-118
Schommeling in de schulden op korte termijn (excl. financiële schulden)
- vermeerdering
Schommeling in de schulden op lange termijn (excl. financiële schulden)
- vermeerdering
- terugstorting
366
75
166
0
1.998
-1.585
Schommeling in de financiële schulden op korte termijn
- vermeerdering
2
- terugstorting
0
Schommeling in de financiële schulden op lange termijn
- vermeerdering
-40
1.098
- terugstorting
Interesten
- ontvangen
- gestort
Dividenden gestort aan de aandeelhouders
(*)
(*)
0
-230
381
545
-89
-57
0
-2.016
-1.965
-12.839
34.216
47.055
32.251
34.216
SABCA Jaarrekening
Geldmiddelen op het einde van het boekjaar
-16.360
-10.734
Schommeling van de financieringsbehoefte
Geldmiddelen bij het begin van het boekjaar
3.152
-8.000
Schommeling kasmiddelen bij investeringen
Schommeling van de netto liquide middelen
2014
* Conform overzicht financiële positie
5
SABCA
Jaarrekening 2015
>5
Toelichting bij het overzicht van de financiële positie
N.B. De langrijkste verschillen tussen de overeenstemmende rubrieken van de vergeleken boekjaren worden in cursief vermeld
2015
(in duizenden euros)
2014
Activa
Vaste activa
Immateriële activa
(toelichting 4)
122.504
124.073
51.066
48.195
71.117
75.551
321
327
220.926
211.111
Deze post omvat de activatie van de kosten voor ontwikkeling relatief aan de
programma's voor de burgerluchtvaart waarin de Groep SABCA partner is.
Materiële vaste activa
(toelichtingen 3 en 7)
Deelnemingen in de verbonden ondernemingen
en financiële en overige activa
(toelichting 5)
Vlottende activa
Voorraden
(toelichting 8)
50.931
44.400
Bestellingen in uitvoering
(toelichting 8)
77.132
78.320
(toelichting 10)
59.713
51.997
32.251
34.216
899
2.178
De voorraden werden gevormd in het vooruitzicht van de tempoverhoging
in de programma's van de luchtvaart.
Er is een lichte daling in de evolutie naar de productiestreefwaarde.
Handelsvorderingen en overige vorderingen
Verhoging van de handelsvorderingen naar aanleiding van laattijdige
betalingen.
Geldmiddelen en kasequivalenten
(zie kasstroomoverzicht en toelichting 9)
SABCA Jaarrekening
Overige vaste activa
6
>6
Jaarrekening 2015
SABCA
Toelichting bij het overzicht van de financiële positie
N.B. De langrijkste verschillen tussen de overeenstemmende rubrieken van de vergeleken boekjaren worden in cursief vermeld
2015
(in duizenden euros)
2014
Passiva
Totaal eigen vermogen
87.147
93.849
Geplaatst kapitaal toerekenbaar aan de aandeelhouder van de
moederonderneming
87.068
93.636
(zie mutatieoverzicht van het eigen vermogen)
Resultaat van het boekjaar
-7.866
Dividenden vorig boekjaar
Totaal andere elementen van het globaal resultaat
Beweging van het boekjaar
Niet-controlerende participatie
Langlopende verplichtingen
-14.354
0
-2.016
1.298
-2.991
-6.568
-19.361
79
213
156.472
140.618
Schulden op lange termijn
(toelichtingen 7 en 11)
116.021
97.110
Vlottende voorzieningen
(toelichtingen 6 en 13)
36.986
36.873
(toelichting 12)
3.465
6.635
99.811
100.717
Nieuwe vooruitbetalingen op lange termijn ontvangen van klanten.
De evolutie van de voorziening voor pensioenen en gelijkgestelde
verplichtingen en toekomstige verliezen op lange termijn wordt beschreven
in de toelichtingen 9 en 13.
Uitgestelde belastingen
Kortlopende verplichtingen
Handelsverplichtingen
(toelichting 7)
59.759
69.665
Financiële verplichtingen op korte termijn
(toelichting 7)
21
19
Courante voorzieningen
(toelichting 6)
12.796
15.070
Overige passiva op korte termijn
(toelichting 7)
27.235
15.963
Vermindering van de vooruitbetalingen klanten op korte termijn en de
schulden op leveranciers.
SABCA Jaarrekening
Fikse verhoging naar aanleiding van de achteruitgang in afdekkingsinstrumenten tussen 31/12/2014 en 31/12/2015.
7
SABCA
Jaarrekening 2015
>7
Toelichting
(Behalve anders vermeld zijn alle gegevens uitgedrukt in duizenden euros)
1. Gegevens in verband met de consolidatie
Filiaal
SABCA Limburg
ASM Aéro S.A.S.
3560 - LUMMEN
NOUACEUR - CASABLANCA / MAROKKO
Dellestraat, 32
Technopôle de l'Aéroport Med 5
Ondernemingsnummer
0438215146
Handelsregister
Percentage eigendomsbelang
99,99 %
60,00 %
Bedrag van het kapitaal
258999
Patent
32020377
BTW-nummer
12.394.676,24 EUR
40489159
12.000.000,00 MAD
(EUR 1.080.000)
Flabel en SABCA (C.D.R.) zijn niet opgenomen in de consolidatie daar onbelangrijk.
2. Tewerkstelling
Totaal
in eenheden
* VTE = voltijdse equivalenten
Gemiddeld aantal werknemers
Aantal werknemers op het einde van het boekjaar
2015
VTE *
Totaal
in eenheden
2014
VTE*
1.146,0
1.092,7
1.098,3
1.045,9
1.157,0
1.103,8
1.130,0
1.080,3
Beginsaldo
Brutobedrag
Afschrijvingen
(*)
Aanpassingen
- Waarde derden
64.484
134.877
19.306
2.950
2.093
223.710
-42.635
-109.227
-17.106
-1.858
-81
-170.907
22.748
Beginsaldo
TOTAAL
Activa in
aanbouw en
vooruitbetalingen
Leasing en
soortgelijke
recheten (***)
Meubilair en
rollend
materieel
Terreinen en
gebouwen
Installaties,
machines en
uitrusting
3. Staat van de materiële vaste activa
22.748
21.849
48.398
2.200
1.092
2.012
75.551
1.407
3.049
644
1.533
312
6.945
-1.512
-118
-41
0
0
-1.671
2.081
0
0
0
-2.081
0
-1.805
-8.464
-902
-360
153
-11.378
1.512
118
41
0
0
1.671
79
0
0
0
-79
0
66.460
137.808
19.909
4.483
324
228.984
-42.849
-117.573
-17.967
-2.218
-7
-180.614
Eindsaldo
23.611
42.983
1.942
2.265
317
71.117
(*) volledig afgeschreven 2014
(**) volledig afgeschreven 2015
45.037
91.109
14.623
0
Mutaties tijdens het boekjaar
Verwervingen
Overdrachten
Overboekingen tussen rubrieken
Geaccumuleerde afschrijvingen
Teruggenomen afschrijvingen
SABCA Jaarrekening
Overgeboekte afschrijvingen
8
Eindsaldo
Brutobedrag
Afschrijvingen
(**)
Aanpassingen
- Waarde derden
>8
22.748
45.037
99.770
Jaarrekening 2015
22.748
15.399
0
SABCA
4. Staat van de immateriële vaste activa
Ontwikkelingskosten
Beginsaldo
Brutobedrag
121.045
Afschrijvingen
-72.851
Beginsaldo
48.194
Mutaties tijdens het boekjaar
Verwervingen
3.790
Gevormde afschrijvingen
-918
Eindsaldo
Brutobedrag
124.835
Afschrijvingen
-73.769
Eindsaldo
51.066
De uitgaven voor niet-geactiveerde Onderzoeken worden geboekt op kosten in het boekjaar waarin zij worden
vastgesteld en bedragen 1.592 KEUR voor het boekjaar 2015. Zij bedroegen 2.071 KEUR in 2014.
De strategie en de inspanningen van de Groep naar aanleiding van Onderzoek en Ontwikkeling worden omschreven in
het Jaarverslag.
Het bedrag van de ontwikkelingskosten voor een programma dat in de loop van het boekjaar in de resultaten worden
opgenomen, wordt bepaald op basis van de vorderingsgraad van dat programma, met in achtneming van het
voorzichtigheidsprincipe.
De afschrijving van de ontwikkelingskosten wordt bepaald op basis van de recuperaties in verhouding tot de contractuele
leveringen en het overblijvend risico ten laste van de firma.
5. Staat van de financiële activa
2015
2014
Verbonden ondernemingen
SABCA (C.D.R) bvba
FLABEL Corporation N.V.
- deelnemingen in bezit van S.A.B.C.A.
- deelnemingen in bezit van SABCA Limburg
11
11
81
81
20
20
112
112
Andere deelnemingen
106
- Verwervingen
- Waardevermindering
Andere deelnemingen
Vorderingen en borgtochten in contanten
106
2.142
2.142
-2.036
-2.036
64
64
39
45
209
215
SABCA Jaarrekening
Arianespace Participation
9
SABCA
Jaarrekening 2015
>9
29.806
TOTAAL
Voorziening
v/deficitaire
contracten
4.100
Overige
Voorziening
voor impliciete
verplichtingen
Voorziening
v/pensioenen
en soortelijke
rechten
6. Staat van de voorzieningen
**
Beginsaldo
16.704
Acturiële verschillen op toegezegd-pensioenplan
Herklassering
Dotaties van het boekjaar
Gebruikstellingen van het boekjaar
Eindsaldo
*
1.333
51.943
-1.966
-1.966
0
0
0
0
0
-563
563
0
0
11.479
187
11.666
-540
0
-10.470
-851
-11.861
14.198
4.100
30.815
669
49.782
* waarvan bewegingen in de verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen (toelichting 13) : 13.635
** Voor het boekjaar 2015 is de bijkomende dotatie aan voorzieningen voor verlieslatende contracten het gevolg van de
tijdelijke schorsing van de productie in een luchtvaartprogramma die in de toekomst bijkomende kosten zal meebrengen bij het
heropstarten van de activiteit.
7. Staat van de verplichtingen en crediteuren
2015
Rentedragende verplichtingen
volgens de vervaldag
Financiële lease-overeenkomsten
Bankvoorschotten in rekening-courant
Overige informatie
Financiële lease-overeenkomsten
- contante waarde van de minimale
leasebetalingen
- minimale leasebetalingen, totaal
- minimale leasebetalingen, rente
Handelsschulden en overige
schulden volgens de vervaldag
Handelsschulden
Ontvangen vooruitbetalingen
Fiscale en sociale schulden
SABCA Jaarrekening
Overige financiële schulden
Totaal van de schulden op lange
termijn opgenomen in het overzicht
van de financiële positie
2014
ten
meer dan
hoogste 1 1 tot 5 jaar
5 jaar
jaar
ten
meer dan
TOTAAL hoogste 1 1 tot 5 jaar
5 jaar
jaar
TOTAAL
362
1.912
771
3.045
260
1.040
260
1.560
21
0
0
21
19
0
0
19
362
1.912
771
3.045
260
1.040
260
1.560
65
219
44
328
50
111
4
165
297
1.693
727
2.717
210
928
256
1.394
20.257
0
0
20.257
21.490
0
0
21.490
39.502
37.600
0
77.102
48.174
19.280
0
67.454
12.394
0
12.394
11.134
1.301
0
0
75.738
116.021
77.039
4.569
0
0
0
76.530
11.134
81.099
97.110
10
> 10
Jaarrekening 2015
SABCA
8.
Staat van voorraden en bestellingen in uitvoering
Voorraden en grondstoffen
Netto-waarden bij beginsaldo
Mutaties van het boekjaar
Wijzigingen
Waardeverminderingen - dotatie
*
Waardeverminderingen - terugname
Netto-waarden bij eindsaldo
Bestellingen in
uitvoering
Totaal voorraden en
werken in uitvoering
44.400
78.320
122.720
7.630
-1.188
6.442
-2.664
0
-2.664
1.565
0
1.565
50.931
77.132
128.063
2015
2014
23.994
28.993
8.226
5.199
31
24
32.251
34.216
2015
2014
56.237
45.066
3.476
6.931
59.713
51.997
2015
2014
* inclusief de voorraden in ontvangstname en acceptatie
Staat der geldmiddelen en kasequivalenten
Korte termijnrekeningen bij financiële instellingen
Zichtrekeningen bij financiële instellingen
Overige geldmiddelen en kasequivalenten
10. Staat van de vorderingen op ten hoogste één jaar
Handelsvorderingen
Overige vorderingen
11. Staat met betrekking tot de overheidssubsidies
Kapitaalsubsidies
Boekwaarde van geboekte kapitaalsubsidies
Bedrag van de kapitaalsubsidies opgenomen in het resultaat
647
300
3.457
2.867
-2.810
-2.567
Uitgestelde belastingen op dito
0
Voorwaardelijk terug te storten vooruitbetalingen
Met betrekking tot het onderzoek
Met betrekking tot de ontwikkelingen
0
54.367
54.366
4.522
4.476
49.845
49.890
Opsplitsing
54.367
- Terugbetaling in minder dan één jaar
- Terugbetaling op meer dan één jaar
955
53.412
- Federale Overheidsdienst
- Brussels Hoofdstedelijk Gewest
54.366
447
54.367
53.919
53.642
53.598
725
768
54.366
De terugbetaling van de voorwaardelijk terug te storten vooruitbetalingen ligt vooral aan het commerciële succes van
het product.
SABCA
Jaarrekening 2015
> 11
SABCA Jaarrekening
9.
11
12. Fiscale toestand
Belastinglast van het boekjaar
Verband tussen de belastinglast bekomen bij gebruik van de belastingaanslagvoet van kracht op het resultaat voor
belastingen en de belastinglast bekomen bij gebruik van de reële belastingaanslagvoet van de Groep.
Basis
Belastingen
Resultaat voor belastingen
Theoretische belastinglast aan 33,99 %
-11.838
-4.024
Bronnen van ongelijkheid :
- Niettoegekende sociale voordelen
2.624
- Variatie van belaste voorzieningen
- Notionele interesten
-2.410
0
- Investeringsaftrek
0
- Fiscale verliezen
0
- Overige
360
Belastbare basis van de Groep
-11.264
Belastinglast aan 33,99 %
-3.829
Uitgestelde belastingen op sociaal niveau en aanpassingen
-8
Belastingen op vorige boekjaren
-1
Totale belastinglast van het boekjaar
-3.838
STAAT DER ACTIVA EN PASSIVA DER UITGESTELDE
BELASTINGEN GEBOEKT IN DE BALANS
Bronnen uitgestelde belastingen
Geconsolideerde
winst-en verliesrekening
en totaalresultaat
Overzicht
financiële positie
2015
2014
2015
2014
34.852
28.391
6.461
-10.812
16.910
16.210
700
160
755
10.261
-9.506
8.065
0
-822
822
-822
52.517
54.040
0
0
-1.752
-30.290
-25.966
-4.324
-17.591
0
0
-5.416
0
-5.416
-35.706
-25.966
16.811
28.074
-11.262
-22.752
5.714
9.543
-3.829
-6.628
Activa
Immateriële activa
Materiële activa
Bestellingen in uitvoering
Thesauriebeleggingen
Totaal Activa
Passiva
Afdekkingsinstrumenten
Voorziening voor risico's en lasten
Schulden op korte termijn
Verhaalbaar verlies
Totaal Passiva
TOTAAL DER BRONNEN UITGESTELDE BELASTINGEN
SABCA Jaarrekening
Lasten uitgestelde belastingen
Uitgestelde belastingen met aanpassing juiste waarde aan 33,99%
Uitgestelde belastingen op financieringsinstrumenten
Uitgestelde belastingen op subsidies en gerealiseerde meerwaarden
Uitgestelde belastingen op IAS19 R
TOTAAL UITGESTELDE BELASTINGEN
0
0
0
0
36
44
-8
-19
-2.284
-2.952
668
-1.540
3.466
6.635
-3.169
-8.187
12
> 12
Jaarrekening 2015
SABCA
13. Staat met betrekking tot toegezegde-pensioenregelingen
1. REGELING MET GEDANE PRESTATIES
Componenten van vorderingen en verplichtingen uit
hoofde van toegezegde-pensioenregelingen
Contante waarde van volledig of gedeeltelijk
gefinancierde verplichtingen
Reële waarde van fondsbeleggingen
2015
(-)
Contante waarde van volledig ongefinancierde verplichtingen
Niet-opgenomen actuariële verschillen
Verplichtingen (vorderingen) uit hoofde van toegezegdepensioenregelingen, totaal
28.751
24.519
27.793
26.058
-13.521
-12.974
-12.974
13.635
15.629
10.998
14.819
13.084
-6.274
13.635
15.629
10.998
14.819
6.810
1.584
1.461
1.832
1.514
1.382
1.589
1.314
1.619
1.248
1.102
370
761
773
1.023
968
-160
-407
-353
-551
-501
-215
-207
-207
-206
-206
15.629
10.997
14.819
10.296
6.703
-1.612
-1.361
-1.797
-1.454
-1.276
1.584
1.461
1.832
1.514
1.382
13.635
15.629
10.998
10.356
6.810
1,70
1,20
2,90
2,70
2,70
1,70
1,20
2,90
2,70
2,70
Verwacht rendement op fondsbeleggingen
Betaalde bijdragen (personeel)
Verwacht rendement op fondsbeleggingen
2012
-13.122
Rentekosten
Voornaamste actuariële veronderstellingen
Toegepaste disconteringsvoet
2012 R
27.678
Aan het boekjaar toegerekende kosten
Betaalde bijdragen
Opgenomen lasten
Verplichtingen uit hoofde van toegezegde-pensioenregelingen,
eindsaldo
2013
-14.043
Lasten uit hoofde van toegezegde-pensioenregelingen
opgenomen in de winst- en verliesrekening
Bewegingen in de verplichtingen (voerderingen) uit
hoofde van toegezegde-pensioenregelingen
Verplichtingen uit hoofde van toegezegde-pensioenregelingen,
beginsaldo
2014
Verwacht percentage van loonsverhogingen
3,10 / 3,00 3,10 / 3,00 3,50 / 3,40 3,90 / 3,40 3,90 / 3,40
Toekomstige verhogingen van toegezegde vergoedingen
1,60
1,60
2,00
2,00
2,00
Verwacht rendement op restitutierechten die als activa zijn
opgenomen
niet van toepassing
Percentage dat de tendens voor medische kosten weerspiegelt
niet van toepassing
Een waarborg van 4,75% werd door de verzekeraar toegekend op de premies betaald vóór 31/12/1998. Een
interestvoet van 3,75% werd toegepast op alle premieverhogingen tussen 01/01/1999 en 31/12/2005.
SABCA Jaarrekening
Van 01/01/2006 tot 31/12/2014 bedroeg de technische notering toegepast op de premieverhogingen 2,75%.
De interestvoet invoege sinds 2015 bedraagt 1,00%.
De verhouding van de individuele reserves op 31/12/2015 per interestschijf zijn de volgende :
4,75% : 23% van de reserves;
3,75% : 25% van de reserves;
2,75% : 49% van de reserves;
1,00% : 3% van de reserves.
13
SABCA
Jaarrekening 2015
> 13
13. Staat met betrekking tot toegezegde-pensioenregelingen
2. REGELING MET GEDANE BIJDRAGEN
Het plan verzekert de medewerker een eenmalige betaling bij pensionering op basis van de gedane bijdragen.
De Belgische wetgeving vereist een gegarandeerde minimumopbrengst voor werknemers- en werkgeversbijdragen)
over de duur van de loopbaan voor toegezegde-bijdragenregelingen, die de Groep voornamelijk laat verzekeren door
een externe verzekeringsmaatschappij die alle planbijdragen ontvangt en beheert.
Aangezien de boekhoudkundige toepassing van dergelijke toegezegde-bijdragenregelingen door het IASB als
conceptueel problematisch beschouwd wordt, behandelt de Groep deze plannen als toegezegde-bijdragenregelingen,
maar erkent dat deze plannen kenmerken vertonen van toegezegde-pensioenregelingen, aangezien het rendement
van de verzekeringsmaatschappij lager zou kunnen zijn dan de wettelijke vereiste minimumopbrengst. In dit geval
dient de werkgever het verschil te compenseren door bijkomende bijdragen.
De methode bestaat erin de verplichting in het overzicht van de financiële positie te berekenen als de som van alle
individuele verschillen tussen de wiskundige reserves en het gewaarborgd minimum als vastgesteld in artikel 24 van de
Wet op Aanvullende Pensioenen.
Op 31 december 2015 zou dit niet hebben geresulteerd in een nettoschuld voor de groep.
De toepassing van deze methode betekent dat SABCA van oordeel is dat de huidige IFRS niet geschikt zijn voor
toegezegde-bijdragenregelingen met een gewaarborgd minimumrendement en dat een andere relevante en en
betrouwbare methode moet worden toegepast tot een IASB een gepaste werkwijze heeft uitgewerkt.
14. Staat met betrekking tot verbonden partijen
2015
2014
3.455
3.377
605
917
158
215
29
29
2015
2014
32.045
39.006
514
193
12.752
13.134
11.870
17
Bezoldigingen betreffende de belangrijkste zaakvoerders
Voordelen op korte termijn
Voordelen na funktie
Vergoedingen einde contract
In acht genomen personeelsaantal
Transacties met de verbonden partijen
De verbonden partijen van de Groep zijn :
- Dassault Aviation
- Fokker Technologies
- FLABEL Corporation
- SABCA (C.D.R.) bvba
Verkopen aan de verbonden partijen
Aankopen bij de verbonden partijen
Vorderingen bij de verbonden partijen
SABCA Jaarrekening
Schulden tegenover de verbonden partijen
Termen en voorwaarden bij de transactives met de verbonden partijen
De aan-en verkopen worden gerealiseerd aan de marktprijs.
De saldi in omloop op het einde van het boekjaar zijn niet gegarandeerd en de vereffeningen gaan via de thesaurie.
Er zijn geen ontvangen of gegeven garanties voor de vorderingen bij de verbonden partijen.
Voor het boekjaar 2015, heeft de Groep geen voorziening voor dubieuze voerderingen geregistreerd, met betrekking
tot de bedragen te ontvangen van de verbonden partijen, geregistreerd.
Deze evaluatie wordt elk boekjaar uitgevoerd rekening houdend met de financiële situatie van de verbonden partijen
alsook de markten waarin zij werken.
14
> 14
Jaarrekening 2015
SABCA
15. Staat met betrekking tot de financiële instrumenten
2015
2014
Toegeschreven verbintenissen
Hypothecaire inschrijvingen
Hypothecaire mandaten
Waarborgrekeningen
100
100
2.275
2.275
3.247
- FLABEL Corporation
- Douane
Ontvangen verbintenissen
Waarborg Delcredere
Schulden en vorderingen met bankgarantie
3.196
2.000
2.000
1.247
1.196
26.574
30.490
952
942
16. Bestemming van het resulaat (in Euros)
2015
Vergoeding van het kapitaal
hetzij voor elk van de 2.400.000 aandelen :
een bruto dividend van
een roerende voorheffing van
een netto dividend van
2014
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Totaal kapitaal
Totaal aantal titels met stemrecht
Totaal stemrechten (noemer)
0,00
0,00
12.400.000,00
12.400.000,00
2.400.000
2.400.000
2.400.000
2.400.000
17. Bijkomende informatie
A. ACTIVA : FINANCIELE INSTRUMENTEN
De gebruikte waardebepalingsmethode (cost of fair-value) voor het overzicht van de financiële positie wordt in de
volgende tabel gedetailleerd.
Waarde opgenomen in het overzicht van de financiële
positie op 31/12/2015
Reële waarde
Impact op het
resultaat
Impact op het
eigen vermogen
Totaal
Vlottende activa
Klanten en overige vorderingen
Geldmiddelen en kasequivalenten
321
321
59.713
59.713
Totaal instrumenten financiële activa
92.285
32.251
32.251
0
0
92.285
(1) De boekhoudkundige waarde van de financiële activa instrumenten, verwerkt in kosten of afgeschreven kosten, komt overeen met
een redelijke benadering van de reële waarde.
SABCA Jaarrekening
Vaste activa
Overige vaste activa
kosten of
afgeschreven
kosten (1)
15
SABCA
Jaarrekening 2015
> 15
B. PASSIVA : FINANCIELE INSTRUMENTEN
De gebruikte waardebepalingsmethode (cost of fair-value) voor het overzicht van de financiële positie worden in de
volgende tabel gedetailleerd.
Waarde opgenomen in het overzicht van de financiële positie
op 31/12/2015
Reêle waarde
kosten of
afgeschreven
kosten (1)
Impact op het
resultaat
Langlopende verplichtingen
Kortlopende verplichtingen
Leningen en overige financiële schulden
Leveranciers en overige verplichtingen
Geldmiddelen en kasequivalenten
116.021
Totaal instrumenten financiële passiva
199.554
Totaal
Impact op het
eigen vermogen
116.021
83.533
74.477
1.354
1.354
82.179
82.179
-9.056
-9.056
-9.056
0
190.498
(1) De boekhoudkundige waarde van de financiële passiva instrumenten, verwerkt in kosten of afgeschreven kosten, komt overeen
met een redelijke benadering van de reële waarde.
C. AFGELEIDE FINANCIERINGSINSTRUMENTEN : waarde, impact op het resultaat en het eigen vermogen
De verwerkingen van de afgeleide financiële instrumenten alsook hun impact op het resultaat en het eigen vermogen
worden hierna vermeld :
Marktwaarde op
31/12/2015
Afdekkingsinstrumenten die in aanmerking komen voor de hedge accounting
Afdekkingsinstrumenten die niet in aanmerking komen voor de hedge accounting
Afgeleide financieringsinstrumenten op wisselkoersen
(1)
Marktwaarde op
31/12/2014
-9.056
-773
-9.056
-773
(1) Dit bedrag stemt overeen met de marktwaarde van de valuta afdekkingsinstrumenten, gebaseerd op waarneembare gegevens op
31/12/2015. Het bedrag is niet representatief voor de resultaten die vasgesteld zullen worden bij de effectieve uitvoering van de
afdekkingsinstrumenten.
Impact op het
eigen vermogen
Netto-schommeling van de financieringsinstrumenten
Impact op het resultaat
operationeel
resultaat
0
Totaal
financieel
resultaat (2)
-8.283
-8.283
(2) De schommeling van de reële waarde van de financieringsinstrumenten die niet in aanmerking komen voor de hedge accounting
volgens de norm IAS 39 "Financiële instrumenten".
SABCA Jaarrekening
18. Beheer van de koersrisico's
16
De Groep is blootgesteld aan een koersrisico op het verschil tussen de aan- en verkopen in US Dollars.
Zij dekt dit risico gedeeltelijk af door het gebruik van termijncontracten en zonodig door valutaopties.
Zij dekt haar netto toekomstige thesauriestromen enkel wanneer deze hoogstwaarschijnlijk beschouwd worden en zorgt
er voor dat de eerste toekomstige thesaurie-inkomsten toereikend zullen zijn om de dekkingen uit te voeren.
De Groep heeft in verband met de koersverschillen volgende cijfers geboekt : 2.377 in opbrengsten en 4.367 in kosten.
Een gevoeligheidsanalyse werd uitgevoerd om de invloed van een afwijking van de USD-koers ten opzichte van de
EURO met plus/minus 10 cent te bepalen :
2015
2014
Nettowaarde van de US Dollars in portefeuille
Koers van de US Dollar bij afsluiting
Schommelling van de US Dollar bij afsluiting
Schommeling van de nettowaarde van de US
Dollars in portefeuille
> 16
24.852
20.572
1,0887
1,2141
1,1887
0,9887
1,3141
1,1141
-1.920
2.309
-1.289
1.521
Jaarrekening 2015
SABCA
De portefeuille van de afgeleide financieringsinstrumenten is als volgt :
Valutaopties
TOTAAL
Dollars US
2015
Euros
2014
Dollars US
Euros
138.000
116.973
39.000
31.851
138.000
116.973
39.000
31.851
De marktwaarde van de financieringsinstrumenten bedraagt -9.056 in verband met valutaopties.
Voor het jaar werd de schommeling van de fair-value op de financieringsinstrumenten voor thesauriestroom geboekt op
basis van de koers op 31 december en van de "Markt-To-Market" berekend door de financiële organismen, beheerders
van de financieringsinstrumenten.
Impact op het financieel resultaat
2015
2014
-8.283
-3.385
19. Beheer van de financiële risico's
De verantwoordelijken voor het risicobeheer en intern toezicht hebben tijdens hun onderzoek de risico's geïdentificeerd
en naar aanvaardbaarheid ingedeeld. De belangrijkste risico's en onzekerheden waaraan de Groep is blootgesteld zijn
:
Risico's verbonden aan liquiditeiten en geldmiddelen
De Groep loopt geen beduidende risico's door haar financiële schuld.
De thesauriestroom stelt de Groep in staat haar verplichtingen na te komen zonder liquiditeitsproblemen.
Kredietrisico's
De Groep werkt met erkende financiële instellingen voor zijn kasstroom- en wisseltransacties.
De Groep beperkt de risico's verbonden aan wanbetalingen van klanten door het merendeel van de
verkoopstransacties contant te laten verlopen en de toegekende kredieten door de DELCREDERE of door zakelijke
garanties te laten waarborgen.
Rekening houdend met de afschrijvingsmethode van klantvorderingen die gekozen werd voor het opstellen van de
jaarrekeningen, kan gesteld worden dat het aan risico's blootgestelde deel van de op afsluitdatum vervallen, niet
geherwaardeerde vorderingen verwaarloosbaar klein is.
Marktrisico's
Koersrisico
De Groep is blootgesteld aan een koersrisico op de verkoopstransacties die vrijwel allemaal in US Dollars zijn
uitgedrukt.
De Groep dekt dit risico gedeeltelijk af door het gebruik van termijncontracten en/of door valutaopties.
Zij dekt haar netto toekomstige thesauriestromen enkel wanneer deze hoogstwaarschijnlijk beschouwd worden en zorgt
er voor dat de eerste toekomstige thesaurie-inkomsten toereikend zullen zijn om de dekkingen uit te voeren. Het
bedrag van de dekking kan bijgesteld worden in functie van de evolutie van de verwachte netto thesauriestromen.
Andere risico's
- de moeilijkheid om op de Belgische markt personeel te vinden in het bijzonder voor studie- en productieactiviteiten;
- moeilijke bevoorrading van grondstoffen en componenten;
- onzekere politiek van de Belgische staat op het gebied van projectfinanciering;
- veiligheid van het informaticasysteem;
- werkbelasting in Charleroi is sterk afhankelijk van de exportcontracten;
- betrouwbaarheid van de "supply chain" die gelijke tred moet houden met de stijgingen van het productieritme.
SABCA Jaarrekening
Operationele risico's
De Groep is blootgesteld aan een risico op de programma's op lange termijn ten gevolge van hun technische,
economische en financiële evoluties, deze kunnen hun rentabiliteit in gevaar brengen.
17
SABCA
Jaarrekening 2015
> 17
20. Gebeurtenissen na afsluiting
Een actieplan om operationele kosten te verlagen wordt momenteel besproken op niveau van de raad van
bestuur om te worden uitgevoerd vanaf 2016.
Op jaareinde kan de financiële impact niet nauwkeurig worden bepaald omdat het bovengenoemd plan nog in
aanbouw is.
21. Identiteit van de moederonderneming met volledige consolidatie
DASSAULT BELGIQUE AVIATION
Kunstlaan 41
1040 Brussel - België
Ondernemingsnummer 0406.122.367
Percentage van controle 53,28 %
22. Bezoldigingen commissarissen
2015
Commissaris mandaat
- Honoraria commissaris SABCA
- Honoraria commissaris SABCA Limburg
- Honoraria commissaris ASM Aéro
TOTAAL
2014
84
84
22
20
14
13
120
117
23. Opsplitsing van het zakencijfer
Leveringen van goederen
Diensten
TOTAAL
2015
2014
158.691
136.667
24.798
39.743
183.489
176.410
24. Voorstelling van de fiscale toestand
SABCA Jaarrekening
Nihil
25. Verantwoording van de toepassing van de waarderingsregels in de veronderstelling
van continuïteit
De Raad van Bestuur merkt op dat de toename van voorzieningen alsook de waardeverminderingen op
financiële instrumenten respectievelijk in 2014 en 2015 twee opeenvolgende jaren resulteren in een negatief
resultaat. Rekening houdend met het plan om de operationele kosten te verlagen is de Raad van mening dat de
continuïteit van het bedrijf verzekerd blijft en dat de boekhoudkundige waarderingsregels van het bedrijf in het
kader van de continuïteit van haar activiteiten verder mogen toegepast worden.
18
> 18
Jaarrekening 2015
SABCA
Algemene principes van consolidatie
Overeenstemming met boekhoudkundige normen
De SABCA groep stelt zijn geconsolideerde jaarrekeningen op in overeenstemming met de op 31 december 2015
vigerende IFRS normen (International Financial Reporting Standards), zoals zij door de Europese Unie zijn
ingevoerd.
De Groep past de normen en de op datum van 31 december 2015 gepubliceerde interpretaties niet voortijdig toe,
doch wel deze waarvan de toepassing pas verplicht is voor boekjaren die vanaf 1 januari 2016 beginnen.
Rekening houdend met zijn huidige boekhoudkundige principes zou de Groep noch op het vlak van de
bedrijfsresultaten noch op het vlak van de financiële toestand beïnvloed worden door invoering van de normen die
op hem van toepassing zijn, met uitzondering van de toepassing van de norm IAS19R, waarvoor een
omschrijving in bijlage 13 is vermeld.
Boekhoudkundige basisopties en ramingen van de directie.
Bij het opstellen van de financiële staten van de Groep ziet de directie zich genoodzaakt beroep te doen op
ramingen en hypotheses die mogelijk een impact kunnen hebben op passiva en activa.
Deze ramingen hebben, onder andere, betrekking op de resultaten van lopende contracten en op eventuele
passiva.
Bij het becijferen ervan wordt rekening gehouden met vroegere ervaring, met de bij afsluiting van de rekening
gekende elementen en met redelijke evolutiehypotheses.
De later geboekte resultaten zouden bijgevolg van deze ramingen kunnen afwijken.
Consolidatiemethode
De consolidatiemethode door globale integratie werd weerhouden.
Deze methode bestaat in de rekeningen van de moederonderneming elk activa en passiva element van het
geïntegreerde filiaal op te nemen ter vervanging van de inventariswaarde der deelneming. Evenzo zijn kosten en
opbrengsten van het filiaal samengevoegd met deze van de moederonderneming.
De door de geconsolideerde ondernemingen niet weerhouden participaties zijn hernomen op het passiva van de
financiële positie onder de rubriek "Belangen van derden". Ze vertegenwoordigen het aandeel van deze in de
eigen fondsen en resultaten.
Wederkerige rekeningen en verrichtingen zijn verwijderd.
Referteperiode
De geconsolideerde ondernemingen sluiten hun sociaal boekjaar af op 31 december.
Geconsolideerde vennootschap door globale integratie
SABCA controleert rechtstreeks, op exclusieve wijze haar filiaal SABCA Limburg N.V., Dellestraat, 32 te
3560 Lummen - BE 0438.251.146.
SABCA Jaarrekening
SABCA controleert, voor 60 %, haar filiaal ASM Aéro S.A.S., Technopôle de l’Aéroport Med 5 à Nouaceur
Casablanca Marokko, handelsregister 258999 – BTW 40489159.
Filiaal buiten de consolidatie gelaten
SABCA (C.D.R.) BVBA, Haachtsesteenweg, 1470 te 1130 Brussel - BE 0451.147.295
19
SABCA
Jaarrekening 2015
> 19
Toepassing van de IFRS-normen
(IFRS : International Financial Reporting Standards)
SABCA moet, net als alle beursgenoteerde Europese ondernemingen, voor zijn geconsolideerde rekeningen
vanaf het boekjaar 2005 de IFRS-boekhoudnormen toepassen.
De invoering van deze normen gebeurt met respect voor het voorzichtigheidsprincipe, dat SABCA hanteert in het
opstellen van zijn rekeningen. De Groep heeft ervoor gekozen in het geval van de terreinen een beroep te doen op
de vrijstelling, die het mogelijk maakt de precieze waarde van bepaalde vaste activa te vervangen door hun kostprijs
op de datum van de overgang naar de IFRS, maar niet voor de andere vaste activa.
De belangrijkste aspecten van de IFRS-normen aangewend door SABCA worden hierna vermeld.
IAS 1 – Voorstelling van de financiële staten
Vorderingen en schulden
De vorderingen en schulden worden in de financiële positie vermeld tegen hun nominale waarde.
De vorderingen geven aanleiding tot waardeverminderingen als de terugbetaling ervan op de vervaldag geheel of
gedeeltelijk onzeker of twijfelachtig is.
De boeking van waardeverminderingen zal gebeuren op individuele basis.
Geldmiddelen en kasequivalenten
Geldmiddelen omvatten kas en zichtrekeningen.
De kasequivalenten zijn korte termijnbeleggingen met een hoge liquiditeit die makkelijk converteerbaar zijn in een
bekend kasbedrag en die geen groot waardeveranderingsrisico inhouden.
Geldmiddelen en kasequivalenten worden tegen hun nominale waarde gerapporteerd in de financiële positie.
Dividenden
Dividenden worden geboekt in het jaar waarin ze zijn goedgekeurd.
Ze komen niet meer als voorzieningen in de rekeningen als korte termijnschuld op basis van het voorgestelde
jaarlijkse dividend, maar in een specifieke rubriek bij het eigen vermogen op het einde van het desbetreffende
boekjaar.
Minderheidsbelangen
De minderheidsbelangen vertegenwoordigen het aandeel van derden in het eigen vermogen van de
dochterondernemingen evenals de overeenkomstige verhouding in winsten en verliezen.
IAS 2 – Voorraden
De voorraden werden gewaardeerd tegen het laagste bedrag van de kostprijs en de netto verkoopwaarde.
De voorraadkosten omvatten alle kosten voor het verwerven en omvormen, evenals alle andere kosten die
worden opgelopen om de voorraden te brengen naar de plaats waar en in de staat waarin ze zich bevinden; de
andere kosten worden geboekt als kosten voor het boekjaar waarin ze worden opgelopen.
SABCA Jaarrekening
De voorraadkosten worden bepaald aan de hand van de FIFO-methode (first in first out).
Voorzieningen wegens waardeverlies op de voorraad worden geboekt ten laste van het boekjaar:
- op de stukken betreffende afgewerkte fabricage- of onderhoudsprogramma's, onbruikbare stukken of stukken
waarvan de tolerantie, de normen, de technische configuratie of de vormgeving is veranderd,
- op de stukken die gedurende de 24 voorafgaande maanden geen enkele beweging hebben ondergaan,
behalve als hun wedergebruik in een nabije toekomst wordt voorzien.
Terugnemingen op waardeverminderingen worden doorgevoerd bij later hergebruik van niet vernietigde onderdelen.
20
> 20
Jaarrekening 2015
SABCA
IAS 10 – Gebeurtenissen na de afsluitingsdatum
Gebeurtenissen na de afsluitingsdatum die helpen om de omstandigheden en situaties te bevestigen die
bestonden op de afsluitingsdatum (adjusting events) worden verwerkt in de jaarrekening.
Gebeurtenissen na de afsluitingsdatum die omstandigheden en situaties aangeven die zich na de
afsluitingsdatum hebben voorgedaan (non-adjusting events) worden, als ze belangrijk zijn, vermeld in de
toelichtingen.
IAS 12 - Belastingen op het resultaat
Courante belastingen
De actuele belastingen omvatten de verwachte belastingen op basis van de boekhoudkundige winst van het
lopende boekjaar en de aanpassingen van de belastingen van de vorige boekjaren.
Uitgestelde belastingen
De uitgestelde belasting wordt bepaald met behulp van de variabele overdrachtsmethode (liability method) op de
tijdelijke verschillen tussen de fiscale basis van activa en passiva en hun boekwaarde in de jaarrekeningen: de
actieve uitgestelde belasting wordt slechts geboekt in de mate dat het waarschijnlijk is dat er in de toekomst
belastbare opbrengsten beschikbaar zullen zijn om er de tijdelijke verschillen aan toe te wijzen.
IFRS 8 - Gesegmenteerde informatie
Activiteitensector
De Groep SABCA weerhoudt één activiteitendomein, de vervaardiging van lucht- en ruimtevaartuigen, voor de
sectoriële informatie voorzien door de IFRS-normen.
Alle activiteiten van de Groep SABCA worden uitgeoefend in de sector van de constructie van luchtvaartmateriaal
en alle middelen worden uitsluitend aan deze ene sector gewijd.
Als bijkomende informatie vermeldt het beheersverslag het percentage van de omzet in de drie
activiteitendomeinen: burgerluchtvaart, ruimtevaart en defensie.
Geografische sector
Het geheel van de activiteiten van de Groep, uitgezonderd deze van ASM Aéro, bevindt zich op het nationale
grondgebied.
De geografische spreiding van het omzetcijfer tussen België, Europa en buiten Europa wordt eveneens in
percentages meegegeven als bijkomende informatie in het beheersverslag.
IAS 16 – Materiële vaste activa
De kostprijs omvat alle directe kosten en het toewijsbare gedeelte van de indirecte kosten die nodig waren om de
activa bedrijfsklaar te maken; de leenkosten worden niet gekapitaliseerd.
De herstellings- en onderhoudskosten worden ten laste genomen in de periode waarin ze werden uitgevoerd,
indien zij het niet mogelijk maken het verwachte toekomstig economisch rendement van het gebruik van de
materiële vaste activa op te trekken boven het prestatieniveau dat oorspronkelijk is gedefinieerd. Zo niet worden
ze als afzonderlijke componenten opgenomen in de materiële vaste activa.
De terreinen werden gewaardeerd tegen hun marktwaarde, rekening houdend met hun bestemming, hun
geografische situatie en de daaraan verbonden juridische verplichtingen. Deze waarde werd bepaald in het kader
van IFRS 1 en zal worden gehandhaafd gedurende de volledige duur van het gebruik van de terreinen.
De materiële activa die werden ontvangen van derden of werden verworven voor rekening van derden en worden
aangehouden door de onderneming voor gebruik in de productie van goederen worden overgedragen naar de
materiële vaste activa voor zover deze voor rekening en risico van de onderneming zijn en de voordelen geniet
die zijn gekoppeld aan deze activa.
SABCA
Jaarrekening 2015
> 21
SABCA Jaarrekening
De materiële vaste activa worden in de financiële positie opgenomen tegen de historische kostprijs verminderd
met de gecumuleerde afschrijvingen en de specifieke waardeverminderingen.
21
De tegenboeking van deze materiële vaste activa wordt overgedragen naar de rubriek van de
langetermijnschulden op de passiefzijde: ze worden niet afgeschreven maar jaarlijks gewaardeerd tegen hun
marktwaarde.
De afschrijvingen van materiële vaste activa worden verdeeld over de gebruiksduur van de betrokken activa: de
afschrijvingsmethode, lineair of degressief, wordt gekozen op basis van het ritme van de economische voordelen
van het actief.
De gebruikte levensduur wordt voor elk type vaste activa als volgt gedefinieerd:
- Terreinen
- Gebouwen
- Dakwerken
- Zware machines
- Installaties, materiaal en uitrustingen
- Meubilair en kantoormaterieel
- Rollend materieel
- Informaticamaterieel
niet-afschrijfbaar
30 jaar
lineair
10 jaar
lineair
10 jaar
lineair
10 jaar
degressief
10 jaar
degressief
5 jaar
lineair
5 jaar
degressief
De inrichting van de gehuurde gebouwen wordt gekapitaliseerd en afgeschreven over de resterende huurperiode
of over de bruikbaarheidsduur indien deze korter is.
Meer- en minderwaarden bij de realisatie van vaste activa worden opgenomen in het operationeel resultaat.
IFRS 5 : Vaste activa aangehouden voor verkoop
Als, op afsluitdatum van de jaarrekening, het hoogst waarschijnlijk is dat de vaste activa worden afgestoten,
worden zij bestempeld als vaste activa aangehouden voor verkoop.
Hun afstoting wordt als hoogst waarschijnlijk beschouwd als, op afsluitdatum van de jaarrekening, een plan in
werking werd gesteld om ze te koop aan te bieden aan een redelijke prijs ten opzichte van hun reële waarde, met
de bedoeling een koper te vinden en de verkoop binnen de maximum termijn van één jaar te laten doorgaan.
Een vast actief dat als aangehouden voor verkoop is omschreven wordt gewaardeerd aan het laagste bedrag
tussen zijn nettoboekwaarde volgens IAS 16 en zijn reële waarde, verminderd met de kosten van de verkoop.
IAS 17 – Leasingovereenkomsten
Leasingovereenkomsten waarbij vrijwel alle wezenlijke voordelen en risico’s verbonden aan de eigendom van de
activa bij de verhuurder berusten, worden als operationele leasing beschouwd. Operationele leasingbetalingen
worden als een kost geboekt in de resultatenrekening.
SABCA Jaarrekening
Leasing in het kader waarvan de Groep de meeste risico's en voordelen inherent aan de eigendom op zich
neemt, wordt beschouwd als een financiële leasing.
22
Financiële leasings worden in de financiële positie opgenomen tegen de huidige minimale terugbetalingskosten
bij de inwerkingtreding van het huurcontract - financiering en ingeschreven als materiële vaste activa en
afgeschreven over hun nuttige levensduur, overeenkomstig het afschrijvingsbeleid dat van toepassing is op de
activa van de onderneming.
De overeenkomstige verplichtingen, exclusief rente, worden geboekt in de rubriek “Overige lange
termijnschulden” op de passiefzijde van de financiële positie. De terugbetalingen worden deels beschouwd als
financiële lasten, deels als terugbetalingen van de schuld van de leasing. Zo bestaat er over de totale duur van
het contract een rentevoet op het schuldsaldo.
> 22
Jaarrekening 2015
SABCA
IAS 18 - Opbrengsten uit gewone activiteiten
Bestellingen in uitvoering
(zie ook IAS 11 – Bouwcontracten en IAS 21 – Effecten van wisselkoersschommelingen van vreemde valuta)
De bestellingen in uitvoering omvatten alle directe en indirecte productiekosten; de andere indirecte kosten
verschillend van productiekosten worden geboekt ten laste van het boekjaar waarin zij zijn opgelopen.
De kosten worden als volgt toegeschreven aan de fabricageprogramma's:
- directe boeking van de grondstoffen, onderdelen, verbruiksproducten, directe kosten en kosten voor specifieke
onderaanneming, afschrijvingen van specifieke materialen en van specifieke aanpassingen aan de
programma's,
- boeking van de indirecte productiekosten door middel van een uurtarief gebaseerd op de prestaties van het
productiepersoneel.
De producten en kosten van de lopende contracten worden geboekt op het niveau van de maatschappelijke
rekeningen van de ondernemingen van de Groep, volgens de methode van beëindiging van het contract
(completed contract method).
Op het niveau van de geconsolideerde rekeningen daarentegen, worden de producten en lasten van de lopende
contracten geboekt volgens de methode van het vorderingspercentage (percentage of completion method)
overeenkomstig IAS-norm 18.
Op de afsluitingsdatum bepaalt men het totale resultaat van het contract en de vorderingsgraad van het project.
Voor zover een betrouwbare raming van het totale resultaat van het contract mogelijk is, wordt het geschatte
vorderingspercentage toegepast op het totaal van de verwachte lasten en opbrengsten om het bedrag te bepalen
van deze lasten en opbrengsten dat moet worden geboekt voor het boekjaar en de eventuele verliezen worden
onmiddellijk verrekend.
Het stadium van voltooiing van de contracten wordt geëvalueerd:
- ofwel in functie van de uitvoering van de contractuele mijlpalen en/of leveringen in elk werkpakket,
gebaseerd op de verhouding tussen enerzijds, de facturatie aan de klant op de sluitingsdatum (behalve
vooruitbetalingsfacturen) en anderzijds, de totale inkomsten verwacht voor het werkpakket;
- ofwel in functie van de verhouding tussen de reeds opgelopen kosten voor verrichte werkzaamheden
tot sluitingsdatum en de totale geraamde kosten van het werkpakket, als die verhouding representatief
is voor de uitvoering van de contractuele werken.
Als een resultaat niet betrouwbaar kan worden geschat, is de geboekte opbrengst beperkt tot het bedrag van de
recupereerbare geboekte lasten, zonder winstmarge.
IAS 19 – Voordelen aan het personeel
De voordelen na de tewerkstelling van het type plan met "te bereiken doel" worden door onafhankelijke
actuarissen berekend op basis van de actuariële methode "Projected Unit Credit" en de afwijkingen tussen de
verplichtingen krachtens de diensten uit het verleden (Defined Benefit Obligation) en de opgebouwde activa (plan
assets) worden geboekt in de financiële positie.
Overeenkomstig IFRS 1 koos de Groep ervoor de actuariële afwijkingen evenals de kosten van de uitkeringen
vóór de datum van overgang naar IFRS te boeken in aanpassing van het eigen vermogen.
SABCA
Jaarrekening 2015
> 23
SABCA Jaarrekening
De Groep boekt :
- een passief als een personeelslid diensten heeft geleverd als tegenprestatie voor personeelsvoordelen die hem
zullen worden uitgekeerd op een toekomstige datum,
- een last als de onderneming het economische voordeel van de als tegenprestatie voor personeelsvoordelen
door een personeelslid geleverde diensten gebruikt.
23
Eerste toepassing van de norm IAS 19 revised
De norm IAS 19 revised voorziet :
- De opname van alle actuariële verschillen in opbrengsten en lasten rechtstreeks geboekt in het eigen vermogen.
- De onmiddellijke verwerking van de kosten voor verstreken diensttijd.
- De uitlijning van het verwachte rendement op fondsbeleggingen op de disconteringsvoet.
- De boeking van de enige administratieve kosten relatief aan het beheer van de activa in mindering van hun reëel
rendement.
Rekening houdend met eerder toegepaste regels en methoden, met de kenmerken van beleggingen en de
weerhouden hypotheses, is de geconsolideerde winst- en verliesrekening van de Groep weinig beïnvloed door de
toepassing van deze nieuwe norm.
IAS 20 – Overheidssubsidies
Subsidies gekoppeld aan activa worden, na verwerking van de uitgestelde belastingen, geboekt bij de uitgestelde
opbrengsten en overgeboekt naar de opbrengsten op een systematische en rationele basis, over de duur dat het
actief bruikbaar is.
De overheidssubsidies worden geboekt voor zover er een redelijke zekerheid bestaat dat de gekoppelde
voorwaarden aan deze overheidssubsidies zullen worden tegengekomen.
Het ontvangen van de fondsen vormt het ontstaan van de schuld.
De overheidssubsidies gevormd door voorwaardelijk terugvorderbare vooruitbetalingen worden geboekt als
schulden op lange termijn, uitgezonderd het gedeelte voorzien als terugstorting tijdens het jaar, geboekt als
schulden op korte termijn.
Indien er een redelijke zekerheid bestaat dat de voorwaarden van niet-terugbetaling van deze vooruitbetalingen
zou kunnen worden tegengekomen, dan kan de terugboeking van deze schuld een winstgevend resultaat laten
uitschijnen.
IAS 21 – Transacties in vreemde valuta
(zie ook IAS 39 – financiële instrumenten)
Transacties in vreemde valuta worden aanvankelijk omgerekend tegen de interne wisselkoers die geldt op de
datum van de transactie.
Die interne wisselkoers wordt bepaald op basis van de beste raming van de gemiddelde vroegere en verwachte
duurzame tendensen van de gemiddelde wisselkoersen. Hij zal normaal tijdens een boekjaar weinig veranderen,
behoudens grote schommelingen of officiële herwaarderingen/waardeverminderingen.
SABCA Jaarrekening
De monetaire activa en passiva die zijn uitgedrukt in vreemde valuta worden geconverteerd tegen de slotkoers.
24
De winsten en verliezen uit wisseltransacties worden geboekt als financiële resultaten in de resultatenrekening
van de periode.
> 24
Jaarrekening 2015
SABCA
IAS 24 – Informatie inzake de verbonden partijen.
Toepassing van de normen
In het kader van de te verstrekken informatie inzake de bezoldigingen van de belangrijkste zaakvoerders, werden
onder deze rubriek opgenomen :
- de bestuurders ;
- de leden van het Groepscomité en van het Operationeel Directiecomité zoals opgenomen in het Jaarverslag onder
het hoofdstuk over de Corporate Governance;
- de departementsoversten die geen deel uitmaken van het Operationeel Directiecomité van de
moederonderneming en de andere leden van het directiepersoneel van de filialen.
IAS 36 – Waardeverminderingen van activa
De boekwaarde van de materiële en immateriële vaste activa wordt bij elke afsluiting van de financiële positie
opnieuw bekeken om te bepalen of er waardeverminderingen op activa op kunnen worden toegepast.
Een waardevermindering wordt in het resultaat geboekt telkens als de boekhoudkundige waarde hoger is dan de
invorderbare waarde, die overeenkomt met het hoogste bedrag tussen de nettoverkoopprijs van de activa en de
nutswaarde zoals gedefinieerd door IAS 36.
Een terugname van een eerder geboekte waardevermindering op activa wordt geregistreerd als er een aanwijzing
bestaat dat de geboekte waardevermindering van activa voor een actief niet meer bestaat of is verminderd. De
terugname wordt geregistreerd bij de opbrengsten.
IAS 37 – Voorzieningen, voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen
Voorzieningen
Voorzieningen worden in de financiële positie geboekt als:
- er een (wettelijke of impliciete) verplichting bestaat uit een voorbije gebeurtenis;
- het waarschijnlijk is dat er middelen zullen moeten worden besteed aan de uitvoering van die verplichting;
- het mogelijk is een betrouwbare raming van het bedrag van de verplichting te maken.
De risico's en onzekerheden die onvermijdelijk een invloed hebben op talrijke gebeurtenissen en omstandigheden
worden in aanmerking genomen om tot de best mogelijke raming te komen van de voorzieningen bij de afsluiting
van de financiële positie.
Herstructureringsplan
Een voorziening voor herstructurering wordt enkel opgebouwd als er een formeel en gedetailleerd
herstructureringsplan werd goedgekeurd en als de herstructurering is begonnen of openbaar werd aangekondigd
vóór de afsluiting van de financiële positie.
De voorziening voor herstructurering omvat enkel de kosten die rechtstreeks gekoppeld zijn aan de
herstructurering en noodzakelijkerwijs worden veroorzaakt door de herstructurering en niet gekoppeld zijn aan de
verdere activiteit van de onderneming.
Een voorziening voor verliezen op contractuele verbintenissen wordt geboekt van zodra :
- er een kans is dat de overeenkomst verlieslatend zal zijn (overeenkomst waarvan de onvermijdelijke kosten
om de contractuele verplichtingen te voldoen hoger zijn dan de verwachte economische voordelen van de
overeenkomst);
- de vóór afsluitdatum ondertekende overeenkomst voor de Groep genereert, onder de vorm van leveringen van
goederen, diensten of bij niet naleving tot betaling van stopzettingsvergoedingen;
- de verplichting van de Groep op betrouwbare wijze kan worden geschat.
De onvermijdelijke kosten gedekt door de voorziening weerspiegelen het laagste bedrag van de netto kosten van
het contract (dwz de verwachte verliezen op het contract) en de kosten als gevolg van het verzuim om de
opdracht uit te voeren (bijvoorbeeld de uitganskosten in geval van vervroegde beëindiging)
SABCA Jaarrekening
Voorziening voor verliezen op contractuele verbintenissen.
De geschatte kosten van deze analyse worden verdisconteerd om het verstrijken van de tijd weer te geven.
SABCA
Jaarrekening 2015
> 25
25
IAS 38 - Immateriële vaste activa
Ontwikkelingskosten
De onderzoekskosten worden geboekt ten laste van de periode waarin ze worden opgelopen.
De ontwikkelingskosten worden enkel geactiveerd als aan alle voorwaarden van IAS-norm 38 zijn voldaan.
De waardering van de ontwikkelingskosten houden niet alleen rekening met de opgelopen kosten, maar ook met
de verzekeringen, garanties, subsidies en financieringen van openbare instanties evenals verkoopzekerheden van
de klanten.
Het bedrag van de ontwikkelingskosten voor een programma dat in de loop van het boekjaar in de resultaten wordt
opgenomen, wordt bepaald op basis van de vorderingsgraad van dat programma, met in acht name van het
voorzichtigheidsprincipe.
De afschrijving van de ontwikkelingskosten wordt bepaald op basis van de recuperaties in verhouding tot de
contractuele leveringen en het overblijvend risico ten laste van de firma.
IAS 39 – Financiële instrumenten
Financiële instrumenten
De onderneming gebruikt afgeleide financiële instrumenten om zich in te dekken tegen de ongunstige
wisselkoersrisico's uit zijn industriële en commerciële activiteiten. Deze afgeleide financiële instrumenten worden
behandeld, overeenkomstig IAS 39, hetzij als vrije instrumenten die worden aangehouden voor
transactiedoeleinden, hetzij als hedginginstrumenten.
De afgeleide financiële instrumenten worden oorspronkelijk geregistreerd tegen hun acquisitiekosten en
geherwaardeerd tegen hun reële waarde op elke afsluitingsdatum.
De variaties van de reële waarde van dergelijke derivaten worden geboekt volgens hun natuur hetzij in het eigen
vermogen, hetzij in de financiële resultaten.
Ten aanzien van de financiële instrumenten past SABCA IAS-norm 39 toe vanaf boekjaar 2005.
Financiële activa beschikbaar voor verkoop
SABCA Jaarrekening
De financiële activa die beschikbaar zijn voor verkoop worden geboekt tegen hun reële waarde en de variaties
ervan worden rechtstreeks op het resultaat geboekt.
26
> 26
Jaarrekening 2015
SABCA
Verslag van de commissaris
aan de Algemene vergadering der aandeelhouders
over de geconsolideerde financiële staten van de
vennootschap SABCA NV over het boekjaar
afgesloten op 31 december 2015
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van het mandaat
van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de geconsolideerde jaarrekening en tevens de vereiste
bijkomende verklaringen. De geconsolideerde jaarrekening omvat het geconsolideerd overzicht van de financiële
toestand op 31 december 2015, het geconsolideerde overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde
resultaten, het geconsolideerde mutatieoverzicht van het eigen vermogen en het geconsolideerde
kasstroomoverzicht voor het boekjaar afgesloten op 31 december 2015 evenals een toelichting.
Verklaring over de geconsolideerde jaarrekening – Oordeel zonder voorbehoud
Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening van de vennootschap S.A.B.C.A. NV
over het boekjaar afgesloten op 31 december 2015, opgesteld op basis van de International Financial Reporting
Standards (IFRS) zoals goedgekeurd door de Europese Unie, met een balanstotaal van KEUR 343.430 en
waarvan de resultatenrekening afsluit met een verlies van het boekjaar van KEUR 8.000
Verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan voor het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening die een getrouw
beeld geeft in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS) zoals goedgekeurd
door de Europese Unie, alsook voor het implementeren van de interne beheersing die het bestuursorgaan
noodzakelijk acht voor het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening die geen afwijking van materieel belang
bevat die het gevolg is van fraude of van fouten.
Verantwoordelijkheid van de commissaris
Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking te brengen
op basis van onze controle. Wij hebben onze controle volgens de internationale controlestandaarden (ISA’s)
uitgevoerd. Die standaarden vereisen dat wij aan de deontologische vereisten voldoen alsook de controle plannen
en uitvoeren teneinde een redelijke mate van zekerheid te verkrijgen dat de geconsolideerde jaarrekening geen
afwijkingen van materieel belang bevat.
Wij hebben van het bestuursorgaan en van de aangestelden van de entiteit de voor onze controle vereiste
ophelderingen en inlichtingen verkregen.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om daarop ons
oordeel te baseren.
SABCA Jaarrekening
Een controle omvat werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de in de geconsolideerde
jaarrekening opgenomen bedragen en toelichtingen. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de
beoordeling door de commissaris, met inbegrip van diens inschatting van de risico' s van een afwijking van
materieel belang in de geconsolideerde jaarrekening als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van die
risico-inschatting neemt de commissaris de interne beheersing van de entiteit in aanmerking die relevant is voor
het opstellen door de entiteit van de geconsolideerde jaarrekening die een getrouw beeld geeft, teneinde
controlewerkzaamheden op te zetten die in de gegeven omstandigheden geschikt zijn, maar die niet gericht zijn
op het geven van een oordeel over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat
tevens een evaluatie van de geschiktheid van de gehanteerde waarderingsregels en van de redelijkheid van de
door het bestuursorgaan gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van de presentatie van de
geconsolideerde jaarrekening als geheel.
27
SABCA
Jaarrekening 2015
> 27
Oordeel zonder voorbehoud
Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening van de vennootschap S.A.B.C.A. NV per 31 december
2015 een getrouw beeld van het vermogen en de financiële toestand van het geconsolideerd geheel alsook van
haar geconsolideerde resultaten en van haar geconsolideerde kasstromen voor het boekjaar dat op die datum is
afgesloten, in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS) zoals goedgekeurd
door de Europese Unie.
Verslag betreffende overige door wet- en regelgeving gestelde eisen
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen en de inhoud van het jaarverslag over de
geconsolideerde jaarrekening.
In het kader van ons mandaat en overeenkomstig de Belgische bijkomende norm bij de in België van toepassing
zijnde internationale auditstandaarden (ISA’s), is het onze verantwoordelijkheid om, in alle van materieel belang
zijnde opzichten, de naleving van bepaalde wettelijke en reglementaire verplichtingen na te gaan. Op grond
hiervan doen wij de volgende bijkomende verklaring die niet van aard is om de draagwijdte van ons oordeel over
de geconsolideerde jaarrekening te wijzigen:
-
Het jaarverslag over de geconsolideerde jaarrekening behandelt de door de wet vereiste inlichtingen,
stemt overeen met de geconsolideerde jaarrekening en bevat geen van materieel belang zijnde
inconsistenties ten aanzien van de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat.
Brussel, 25 april 2016
Mazars Bedrijfsrevisoren
vertegenwoordigd door
SABCA Jaarrekening
Lieven Acke
28
> 28
Jaarrekening 2015
SABCA
Jaarverslag 2015
van de Raad van Bestuur
Gewone Algemene Vergadering van 26 mei 2016
JAARREKENING
Verslag van de commissaris over de jaarrekening
......................................................................................................................................................
30
53
SABCA Jaarrekening
Niet-geconsolideerde rekeningen ..........................................................................................................................................................................................................
29
Balans niet geconsolideerd
na winstverdeling
Statutaire rekeningen volgens Belgische boekhoudkundige principes
Activa
Codes
2015
Vaste activa
20/28
37.284
46.173
Immateriële vaste activa
21
12.077
17.604
Materiële vaste activa
22/27
22.375
24.975
22
7.010
7.606
Installaties, machines en uitrusting
23
13.276
15.279
27
317
85
Financiële vaste activa
24
1.772
28
280/1
Andere financiële vaste activa
284/8
280
2.653
284
170
285/8
Vlottende activa
29/58
Vorderingen op meer dan één jaar
29
Handelsvorderingen
Voorraden en bestellingen in uitvoering
Voorraden
Grond- en hulpstoffen
Handelsgoederen
Vooruitbetalingen
Bestellingen in uitvoering
Vorderingen op ten hoogste één jaar
Handelsvorderingen
Overige vorderingen
Geldbeleggingen
Overige beleggingen
2.005
2.832
Verbonden ondernemingen
Deelnemingen
Aandelen
Vorderingen en borgtochten in contanten
SABCA Jaarrekening
2014
Terreinen en gebouwen
Meubilair en rollend materieel
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
30
(in duizenden euros)
2.653
3.410
179
3.410
184
170
9
290
3.594
14
205.588
189.584
1.072
1.050
1.072
3
1.050
109.350
30/36
30/31
34
36
18.840
1.084
61.962
50/53
53.975
42.135
10.835
51/53
57.171
63.885
53.050
41
41.132
21.905
40/41
40
18.143
27.310
1.238
37
47.388
98.303
11.840
23.994
23.994
28.903
28.903
Liquide middelen
54/58
6.430
4.352
Overlopende rekeningen
490/1
857
3.001
Totaal der activa
20/58
242.872
235.757
> 30
Jaarrekening 2015
SABCA
Passiva
Codes
2015
Eigen vermogen
10/15
30.467
Kapitaal
10
Reserves
13
Wettelijke reserve
Onbeschikbare reserves
Andere
Belastingvrije reserves
Beschikbare reserves
100
12.400
130
1.240
131
1311
132
133
42.792
12.400
12.400
14.401
595
595
2014
1.240
595
806
11.760
12.400
14.352
595
757
11.760
Overgedragen winst (verlies)
14
3.019
15.740
Kapitaalsubsidies
15
647
300
Voorzieningen en uitgestelde
belastingen
16
49.103
47.723
Voorzieningen voor risico's en kosten
160/6
Pensioenen en soortgelijke verplichtingen
Grote herstellings- en onderhoudswerken
Overige risico's en kosten
160
162
168
Schulden
17/49
Schulden op meer dan één jaar
17
Overige schulden
Schulden op ten hoogste één jaar
Schulden op meer dan één jaar die binnen
het jaar vervallen
Financiële schulden
Kredietinstellingen
163.302
145.242
67.417
18.294
49.123
74.937
652
21
440/4
18.228
45
Belastingen
450/3
Overige schulden
47/48
Bezoldigingen en sociale lasten
44
69.407
430/8
46
36
47.855
42
43
Vooruitbetalingen op bestellingen
Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen
en sociale lasten
1.987
81.384
42/48
454/9
299
245
21
19
18.228
20.780
39.005
11.183
10.884
47.679
44.618
33.529
178/9
44
Leveranciers
1.074
46.955
176
Handelsschulden
49.067
1.549
163/6
Uitgestelde belastingen
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
563
353
9.707
318
19
20.780
43.593
10.060
240
Overlopende rekeningen
492/3
12.511
2.888
Totaal der passiva
10/49
242.872
235.757
SABCA
Jaarrekening 2015
> 31
SABCA Jaarrekening
Geplaatst kapitaal
(in duizenden euros)
31
Resultatenrekening niet geconsolideerd
Statutaire rekeningen volgens Belgische boekhoudkundige principes
Bedrijfsopbrengsten
Omzet
(toel. 5.10)
70/74
197.008
2014
197.386
173.700
169.565
(+)/(-) 71
14.133
11.195
Geproduceerde vaste activa
72
5.382
8.622
(toel. 5.10)
74
3.793
8.004
Andere bedrijfsopbrengsten
Bedrijfskosten
Handelsgoederen grond- en hulpstoffen
Aankopen
Voorraad: afname (toename)
Diensten en diverse goederen
Bezoldigingen, sociale lasten en
pensioenen (toel. 5.10)
Afschrijvingen en waardeverminderingen
op oprichtingskosten, op immateriële en
materiële vaste activa
Waardeverminderingen op voorraden,
bestellingen in uitvoering en
handelsvorderingen - toevoegingen
(terugnemingen)
(toel. 5.10)
Voorzieningen voor risico's en kosten toevoegingen (bestedingen en
terugnemingen)
(toel. 5.10)
Andere bedrijfskosten
(toel. 5.10)
Bedrijfswinst (-verlies)
Financiële opbrengsten
Opbrengsten uit financiële vaste activa
Opbrengsten uit vlottende activa
Andere financiële opbrengsten
(toel. 5.11)
Financiële kosten
Kosten van schulden
SABCA Jaarrekening
2015
70
Toename (afname) in de voorraad
goederen in bewerking en gereed product
en in de bestellingen in uitvoering
32
Codes
(in duizenden euros)
Andere financiële kosten
(toel. 5.11)
Winst (Verlies) uit de gewone
bedrijfsuitoefening vóór belasting
> 32
60/64
60
600/8
(+)/(-) 609
61
47.889
-7.803
40.086
-199.832
43.750
-7.201
66.603
36.549
68.957
62
62.930
61.921
630
17.503
20.696
(+)/(-) 631/4
10.088
6.249
(+)/(-) 635/7
1.344
29.087
640/8
1.278
1.267
(+)/(-) 9901
75
750
751
752/9
-2.824
-27.340
2.802
5.080
38
159
399
2.643
4.643
65
-12.079
650
652/9
-3.225
618
466
11.461
2.759
(+)/(-) 9902
Jaarrekening 2015
-224.726
-12.101
-25.485
SABCA
2015
Codes
Uitzonderlijke opbrengsten
76
Meerwaarden bij de realisatie
van vaste activa
Andere uitzonderlijke opbrengsten
(toel. 5.11)
764/9
Winst (Verlies) van het boekjaar
vóór belasting
24
5
22
299
2
66
Waardeverminderingen op financiële
vaste activa
Minderwaarden bij de realisatie van vaste
activa
Andere uitzonderlijke kosten
(toel. 5.11)
2014
304
763
Uitzonderlijke kosten
(in duizenden euros)
-879
661
757
-2.713
2.620
663
15
664/8
122
(+)/(-) 9903
78
-12.676
-28.174
Onttrekking aan de uitgestelde
belastingen
780
10
11
Overboeking naar de uitgestelde
belastingen
680
-2
-7
-4
117
Belastingen op het resultaat
(toel. 5.12)
Belastingen
Regularisering van belastingen en
terugneming van voorzieningen voor
belastingen
Winst (Verlies) van het boekjaar
(+)/(-) 67/77
670/3
5
77
1
(+)/(-) 9904
117
-12.672
-28.053
Onttrekking aan de belastingvrije
reserves
789
20
21
Overboeking naar de belastingvrije
reserves
689
-69
-79
(+)/(-) 9905
-12.721
-28.111
(+)/(-) 9906
3.019
15.740
Te bestemmen winst (verlies) van
het boekjaar
Te bestemmen winst (verlies)
Te bestemmen winst (verlies)
van het boekjaar
Overgedragen winst (verlies)
van het vorige boekjaar
Over te dragen winst (verlies)
Uit te keren winst
Vergoeding van het kapitaal
SABCA
(9905)
(+)/(-) 14P
-12.721
-28.111
15.740
43.851
(+)/(-) (14)
3.019
694/6
694
Jaarrekening 2015
0
0
-15.740
0
0
> 33
SABCA Jaarrekening
Resultaatverwerking
33
Toelichting
(Behalve anders vermeld zijn alle gegevens uitgedrukt in duizenden euros)
STAAT VAN DE IMMATERIELE VASTE ACTIVA
(post 21 van de activa)
1)
Codes
Aanschaffingswaarde
Per einde van het vorige boekjaar
805-P
Mutaties tijdens het boekjaar:
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa
Per einde van het boekjaar
2)
Kosten van onderzoek
en ontwikkeling
Concessies,
octrooien, licenties,
enz.
134.211
3.024
802
5.382
805
139.593
3.024
812-P
116.606
3.024
807
10.910
812
127.516
Afschrijvingen en waardeverminderingen
Per einde van het vorige boekjaar
Mutaties tijdens het boekjaar:
Geboekt
Per einde van het boekjaar
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR
3.024
12.077
STAAT VAN DE MATERIELE VASTE ACTIVA
(posten 22 tot 27 van de activa)
1)
Codes
Aanschaffingswaarde
Per einde van het vorige boekjaar
819-P
Mutaties tijdens het boekjaar:
2)
Terreinen en
gebouwen
(post 22)
Installaties, machines
en uitrusting
(post 23)
3)
Meubilair en rollend
materieel
(post 24)
6)
Activa in aanbouw en
vooruitbetalingen
(post 27)
54.571
99.408
18.358
88
312
Aanschaffingen, met inbegrip van de
geproduceerde vaste activa
816
800
2.269
613
Overdrachten en buitengebruikstellingen
817
-1.512
-118
-41
818
76
819
53.935
101.559
18.930
324
832-P
46.965
84.129
16.353
3
Geboekt
827
1.471
4.272
846
5
Afgeboekt na overdrachten en
buitengebruikstellingen
830
-1.512
-118
-41
831
1
832
46.925
88.283
17.158
7
7.010
13.276
1.772
317
Overboeking van een post naar
een andere
(+)/(-)
Per einde van het boekjaar
-76
Afschrijvingen en waardeverminderingen
Per einde van het vorige boekjaar
Mutaties tijdens het boekjaar:
SABCA Jaarrekening
Overgeboekt van een post naar
een andere
34
Per einde van het boekjaar
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET
BOEKJAAR
> 34
(+)/(-)
Jaarrekening 2015
-1
SABCA
STAAT VAN DE FINANCIELE VASTE ACTIVA
(post 28 van de activa)
Codes
Deelnemingen en aandelen
Aanschaffingswaarde
Per einde van het vorige boekjaar
Per einde van het boekjaar
Waardeverminderingen
Per einde van het vorige boekjaar
Mutaties tijdens het boekjaar
Geboekt
Per einde van het boekjaar
Niet-opgevraagde bedragen
Per einde van het vorige boekjaar
Ondernemingen
1) Verbonden
3) Andere
(post 280)
(post 284)
839-P
13.141
2.217
839
13.141
2.217
852-P
9.724
2.047
847
757
852
10.481
855-P
Per einde van het boekjaar
7
855
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
2.047
7
2.653
Vorderingen
170
(post 285/8)
Nettoboekwaarde per einde van het vorige boekjaar
285-P
Mutaties tijdens het boekjaar
Toevoegingen
13
858
Terugbetalingen
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
1
859
-5
(285)
9
INLICHTINGEN OMTRENT DE DEELNEMINGEN
Hieronder worden de ondernemingen vermeld waarin de onderneming een deelneming bezit (opgenomen in de posten 280 en 282 van
de activa), alsmede de andere ondernemingen waarin de onderneming maatschappelijke rechten bezit (opgenomen in de posten 284
en 51/53 van de activa) ten belope van ten minste tien procent van het geplaatste kapitaal.
NAAM, volledig adres van de ZETEL en zo het een
onderneming naar Belgisch recht betreft, het
ONDERNEMINGSNUMMER
rechtstreeks
dochters
Jaarrekening
per
Munteenheid
Eigen
vermogen
Nettoresultaat
(+) of (-)
(in duizenden munteenheden)
Aantal
%
499.975
99,99
31.12.15
EUR
2.444
-226
73
97,33
31.12.15
EUR
11
0
FLABEL CORPORATION S.A.
Auguste Reyers 80
1030 Brussel 3 BELGIE
BE 0465.127.074
273
27,30
31.12.14
EUR
403
2
ASM Aéro S.A.S.
Technopôle de l'Aéroport Med5
27000 Nouaceur CASABLANCA - MAROKKO
Buitenlandse onderneming
600
60,00
31.12.15
MAD
2.200
-3.713
SABCA Limburg N.V.
Dellestraat 32
B 3560 LUMMEN - BELGIE
BE 0438.251.146
SABCA (C.D.R.) SPRL
Haachtsesteenweg 1470
1130 Brussel BELGIE
BE 0451.147.295
SABCA
%
Gegevens geput uit de laatst beschikbare jaarrekening
6,50
Jaarrekening 2015
> 35
SABCA Jaarrekening
Aangehouden
maatschappelijke rechten
35
OVERIGE GELDBELEGGINGEN EN OVERLOPENDE REKENINGEN (ACTIVA)
(post 51/53 en 490/1 van de activa)
Overige geldbeleggingen
Codes
2015
2014
53
23.994
28.903
Termijnrekeningen bij kredietinstellingen
met een resterende looptijd of opzegtermijn van:
hoogstens één maand
8686
meer dan één maand en hoogstens één jaar
232
8687
meer dan één jaar
21.762
8688
2.000
Overlopende rekeningen
3.707
16.096
9.100
2015
Uitsplitsing van de post 490/1 van de activa indien daaronder een belangrijk bedrag
voorkomt
857
Te leveren goederen en diensten
776
Te ontvangen goederen
44
Niet-vervallen lopende bankrente en op leningen
37
STAAT VAN HET KAPITAAL EN DE AANDEELHOUDERSSTRUCTUUR
Staat van het kapitaal
Codes
Maatschappelijk kapitaal
100P
Geplaatst kapitaal per einde van het vorig boekjaar
100
Geplaatst kapitaal per einde van het boekjaar
Samenstelling van het kapitaal
Soorten aandelen : Zonder vermelde nominale waarde
Aandelen op naam
Bedragen
12.400
12.400
8702
8703
Gedematerialiseerde aandelen
Aantal aandelen
2.400.000
2.245.807
154.193
Structuur van het aandeelhouderschap van de onderneming
DASSAULT BELGIQUE AVIATION S.A., Kunstlaan 41 B-1040 Brussel 1.278.650 aandelen, hetzij 53,28 % van het totaal van
2.400.000 stemrechten. DASSAULT BELGIQUE AVIATION S.A.wordt voor 99,94 % gecontroleerd door S.A. Groupe Industriel
Marcel Dassault, 9 Rond-Point des Champs Elysées Marcel Dassault, F-75008 Paris (Frankrijk) (Verklaring van 09/06/2010).
Fokker Aerospace B.V. Industrieweg 4, 3351 LB Papendrecht (Nederalnd) : 1.045.662 aandelen, hetzij 43,57 % van de
stemrechten.
Fokker Aerospace B.V. wordt indirect gecontroleerd door GKN Plc, Ipsley House, Ipsley Church Lane,
Worcestershire, United Kingdom, B98 OTL (Verklaring van 30/10/2015).
Euronext Brussel : 3,15 %
De jaarrekeningen van SABCA zijn geïntegreerd in de rekeningen van de groep Dassault door volledige consolidatie.
VOORZIENINGEN VOOR OVERIGE RISICO'S EN KOSTEN
Uitsplitsing van de post 163/5 van de passiva indien daaronder een belangrijk bedrag
voorkomt.
Voorziening voor toekomstige verliezen
SABCA Jaarrekening
Voorziening voor globaal risico Ariane 5 en aanpassing van de onderneming aan de burgerluchtvaart
36
Voorziening voor ancienniteitspremie
Voorziening voor sociale geschillen
> 36
2015
41.624
4.100
1.031
200
Jaarrekening 2015
SABCA
STAAT VAN DE SCHULDEN EN OVERLOPENDE REKENINGEN (PASSIVA)
Schulden met een resterende looptijd van
Uitsplitsing van de schulden met een
oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar
naar gelang hun resterende looptijd
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
Codes
(post 42)
889
Overige schulden
1) hoogstens één jaar
890
TOTAAL
2) meer dan 1 jaar
doch hoogstens
5 jaar
(post 17)
652
652
Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten
Belastingen (post 450/3 van de passiva)
Niet-vervallen belastingschulden
33.529
Bezoldigingen en sociale lasten (post 454/9 van de passiva)
Andere schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten
(post 17)
10.367
37.488
43.896
37.488
Codes
2015
9073
Geraamde belastingschulden
3) meer dan 5 jaar
4
450
295
9077
10.884
Overlopende rekeningen
Uitsplitsing van de post 492/3 van de passiva indien daaronder een belangrijk bedrag voorkomt
2015
Toe te rekenen kosten
12.511
BEDRIJFSRESULTATEN
Bedrijfsopbrengsten
Netto-omzet (post 70)
173.700
Uitsplitsing per activiteitscategorie
in percentage van omzet
Burgerluchtvaart
54,1
Ruimtevaarttoepassingen
25,2
Defensie
20,7
100,0
Uitsplitsing per geografische markt
Binnenland
14,8
Uitvoer
85,2
SABCA Jaarrekening
100,0
SABCA
Jaarrekening 2015
> 37
37
BEDRIJFSRESULTATEN
Codes
2015
2014
Bedrijfsopbrengsten
Andere bedrijfsopbrengsten (post 74)
waarvan: Compenserende bedragen ontvangen vanwege de overheid
740
79
94
Bedrijfskosten
Werknemers ingeschreven in het personeelsregister
Totaal aantal op de afsluitingsdatum
9086
Gemiddeld personeelsbestand berekend in voltijdse equivalenten
9087
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
958
913,8
954
894,3
9088
1.371.701
1.331.265
Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen
620
33.794
34.608
Patronale premies voor buitenwettelijke verzekeringen
622
2.831
3.062
Personeelskosten (post 62)
Patronale bijdragen voor sociale verzekeringen
621
Andere personeelskosten
Voorzieningen voor pensioenen (begrepen in de post 635/7)
Toevoegingen (bestedingen en terugnemingen)
(+)/(-)
14.902
15.186
623
11.403
9.065
635
-511
-801
9110
12.806
10.943
Waardeverminderingen (post 631/4)
Op voorraden en bestellingen in uitvoering
Geboekt
Teruggenomen
9111
Voorzieningen voor risico's en kosten (post 635/7)
Toevoegingen
9115
Bestedingen en terugnemingen
Andere bedrijfskosten (post 640/8)
Belastingen en taksen op de bedrijfsuitoefening
Andere
19.778
640
1.278
1.267
9096
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
9098
617
90
136,2
264.259
11.471
178
174,7
285.336
14.887
SABCA Jaarrekening
Kosten voor de onderneming
48.866
14.481
Totaal aantal op de afsluitingsdatum
Gemiddeld aantal berekend in voltijdse equivalenten
15.825
4.694
9116
641/8
Uitzendkrachten en ter beschikking van de onderneming gestelde personen
2.718
38
> 38
Jaarrekening 2015
SABCA
FINANCIELE EN UITZONDERLIJKE RESULTATEN
Financiële resultaten
2015
Codes
2014
Andere financiële opbrengsten (post 752/9)
Door de overheid toegekende subsidies, aangerekend op het resultaat
Kapitaalsubsidies
9125
Uitsplitsing van de overige financiële opbrengsten
Wisselkoersverschillen
Technische winst van verkopen en opties
243
78
2.393
4.516
1
1
Verkregen kortingen
Vertragingsrente
7
Andere financiële kosten
Uitsplitsing van de overige financiële kosten
Wisselkoersverschillen
Technische verliezen op verkopen en opties (MTM)
*
Delcredere
2.055
1.572
229
250
9.105
Bankkosten
48
63
Nalatigheidsintresten
9
Diversen
860
71
5
* Dit bedrag is inclusief de gehele latent verlies veroorzaakt door de negatieve marktwaarde van de valuta-afdekkingsinstrumenten
op 31/12/2015 en is niet representatief voor de resultaten bij de effectieve uitvoering van de afdekkingsintrumenten.
2015
Uitzonderlijke resultaten
Uitsplitsing van de andere uitzonderlijke opbrengsten
Verkregen boetes
257
Diverse opbrengsten
42
Uitsplitsing van de andere uitzonderlijke kosten
Boetes en diverse
119
BELASTINGEN EN TAKSEN
Belastingen op het resultaat
2015
Codes
Belastingen op het resultaat van het boekjaar
9134
Verschuldigde of betaalde belastingen en voorheffingen
(-)
Geactiveerde overschotten van betaalde belastingen en voorheffingen
Belastingen op het resultaat van vorige boekjaren
Verschuldigde of betaalde belastingsupplementen
Belangrijkste oorzaken van de verschillen tussen de winst vóór
belastingen, zoals die blijkt uit de jaarrekening en de geraamde belastbare winst
2
9135
26
9136
-24
9139
2
9138
2
Diverse kosten en niet-toegekende sociale voordelen
2.560
Actieve latenties
9141
Gecumuleerde fiscale verliezen die aftrekbaar zijn van latere belastbare winsten
Andere actieve latenties : Overgedragen investeringsaftrek
Belasting op de toegevoegde waarde en belastingen
ten laste van derden
In rekening gebrachte belasting op de toegevoegde waarde
Aan de onderneming (aftrekbaar)
Door de onderneming
Bedrijfsvoorheffing
Roerende voorheffing
SABCA
2015
2014
9145
23.457
24.676
9147
11.238
11.232
9148
Jaarrekening 2015
8.760
4.137
Codes
9146
Ingehouden bedragen ten laste van derden als
12.897
9142
14.139
0
15.846
32
> 39
SABCA Jaarrekening
Bronnen van belastinglatenties
39
NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN
De goederen en waarden gehouden door derden in hun naam maar ten bate en
op risico van de onderneming, voor zover deze goederen en waarden niet in de
balans zijn opgenomen:
Codes
2015
Goederen in depot
1.764
Materieel in depot
3.684
Uitrustingen in depot
25
Verplichtingen voortvloeiend uit de technische waarborgen verbonden aan reeds gepresteerde verkopen
of diensten.
De algemene verkoopsvoorwaarden voorzien een werkingswaarborg gedurende een periode van 6 maanden. Het is enkel bij zeer
zeldzame uitzonderingen dat er inbreuk is op deze regel, bijvoorbeeld, in de ruimtevaart waar ze van 24 tot 60 maanden in voorraad opslaan.
In voorkomend geval, een beknopte beschrijving van de regeling inzake het aanvullend rust- of overlevingspensioen ten behoeve van de personeels- of directieleden, met opgave van de genomen maatregelen om de daaruit
voortvloeiende kosten te dekken.
De onderneming heeft groepsverzekeringspolissen afgesloten ten bate van zijn personeel onder bediendencontract:
- een waarborg van inkomsten op rust- en overlevingspensioen, een aanvullend karakter hebbend met het wettelijk pensioen en welke
gebaseerd is op de anciënniteit in dienst, alsook op bezoldiging op het einde van de loopbaan.
- overlijdenskapitaal ten voordele van de aangewezen begunstigden in geval van overlijden van de verzekerde voor
de pensioenleeftijd.
De premies zijn krachtens het voorzieningsreglement ten laste van de werkgever en van de verzekerde.
De onderneming heeft groepsverzekeringspolissen afgesloten, enerzijds op basis van de gedane prestaties en anderzijds op basis van de
gedane bijdragen. De verzekeringen betreffende het plan met gedane prestaties maken het onderwerp uit van een actuariële berekening in
toepassing van de IAS 19.
Het plan verzekert de medewerker een eenmalige betaling bij pensionering op basis van de gedane bijdragen.
De Belgische wetgeving vereist een gegarandeerde minimumopbrengst over de duur van de loopbaan voor toegezegde-bijdrageregelingen,
die de Groep voornamelijk laat verzekeren door een externe verzekeringsmaatschappij die alle planbijdragen ontvangt en beheert.
Aangezien de boekhoudkundige toepassing van dergelijke toegezegde-bijdrageregelingen door het IASB als conceptueel problematisch
beschouwd wordt, behandelt de Groep deze plannen als toegezegde-bijdrageregelingen, maar erkent dat deze plannen kenmerken vertonen
van toegezegde-pensioenregelingen, aangezien het rendement van de verzekeringsmaatschappij lager zou kunnen zijn dan de wettelijke
vereiste minimumopbrengst. In dit geval dient de werkgever het verschil te compenseren door bijkomende bijdragen.
De methode, gebruikt op SABCA, bestaat erin de verplichting in het overzicht van de financiële positie te berekenen als de som van alle
individuele verschillen tussen de wiskundige reserves en het gewaarborgd minimum vastgesteld in artikel 24 van de wet van 28/04/2003.
Op 31 december 2015 zou dit niet hebben geresulteerd in een nettoschuld voor de Groep.
De toepassing van deze methode betekent dat SABCA van oordeel is dat de huidige IFRS niet geschikt zijn voor toegezegdebijdrageregelingen met een gewaarborgd minimumrendement en dat een andere relevante en betrouwbare methode moet worden
toegepast tot het IASB een gepaste werkwijze heeft uitgewerkt.
Andere niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen
De vennootschap heeft zich via een comfort letter onherroepelijk en onvoorwaardelijk ertoe verbonden haar dochtervennootschap
SABCA Limburg NV gedurende minstens één jaar een gepaste financiële ondersteuning te bieden teneinde de continuïteit van de
activiteiten van de dochteronderneming te garanderen.
BETREKKINGEN MET VERBONDEN ONDERNEMINGEN EN MET ONDERNEMINGEN
WAARMEE EEN DEELNEMINGSVERHOUDING BESTAAT
Codes
SABCA Jaarrekening
Financiële vaste activa
40
Deelnemingen
Op meer dan één jaar
2014
(281/1)
3.183
3.410
9291
22.281
18.820
9311
9351
9371
21.209
14.612
14.612
17.770
17.096
17.096
9301
Op hoogstens één jaar
Schulden
Op hoogstens één jaar
> 40
2015
(280)
Vorderingen
Jaarrekening 2015
VERBONDEN ONDERNEMINGEN
3.183
1.072
3.410
1.050
SABCA
FINANCIELE BETREKKINGEN MET
Bestuurders en zaakvoerders, natuurlijke of rechtspersonen die de onderneming rechtstreeks of onrechtstreeks
controleren zonder verbonden ondernemingen te zijn, of andere ondernemingen die door deze personen
rechtstreeks of onrechtstreeks gecontroleerd worden
Rechtstreekse en onrechtstreekse bezoldigingen en ten laste van de resultatenrekening toegekende
pensioenen, voor zover deze vermelding niet uitsluitend of hoofdzakelijk betrekking heeft op de toestand van
één enkel identificeerbaar persoon:
Aan bestuurders en zaakvoerders
Codes
9503
De commissaris(sen) en de personen met wie hij (zij) verbonden is (zijn)
Bezoldiging van de commissaris
Codes
9505
2015
188
2015
84
VERBINTENISSEN, VERHAAL- EN ORDERREKENINGEN
(Art. 4, al. 2 van het KB van 08.10.76)
2015
Waarborgen gesteld door Derden voor rekening van de onderneming
2014
4.382
4.325
Ontvangen waarborgen
28.174
25.335
Goederen en waarden van Derden ontvangen in depot, onder consignatie of ter bewerking
Goederen en waarden van Derden gehouden door derden in hun naam, maar met risico en profijt
van de onderneming
73.942
109.072
5.473
5.776
Verbintenissen, verhaalrecht en verscheidene orderrekeningen
waarvan 2.245.807 aandelen op naam van S.A.B.C.A. ingebracht door Derden
Association momentanée S.A.B.C.A. - SONACA
Association Belge pour l'Avion Patrouilleur (A.B.A.P.)
PM
PM
12
12
PM
PM
111.983
144.520
2015
2014
5.240
5.347
GOEDEREN VAN DERDEN (uitsplitsing)
Diverse grondstoffen, eigendom van Derden, in depot in magazijnen
Vliegtuigbouw materieel en stukken eigendom van Derden in fabricatie of revisie
Gereedschappen eigendom van Derden in depot
Onderdelen te herstellen of te reviseren in depot bij S.A.B.C.A.
Materieel eigendom van Derden in depot
SABCA
Jaarrekening 2015
3.936
3.972
28.703
25.992
4.339
3.701
31.724
70.060
73.942
109.072
> 41
SABCA Jaarrekening
Goederen en waarden van Derden, in depot, in bewaring of in onderaanneming
41
Sociale balans
STAAT VAN DE TEWERKGESTELDE PERSONEN
Werknemers waarvoor de onderneming een Dimona+-verklaring heeft ingediend of die zijn ingeschreven in het
algemeen personeelsregister
Tijdens het boekjaar
Gemiddeld aantal werknemers
1. Mannen
2. Vrouwen
1001
760,1
661,8
98,3
Totaal in voltijdse equivalenten (VTE)
1003
913,8
796,6
117,2
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
Voltijds
199,2
1002
175,0
24,2
1011
1.158.817
1.013.919
144.898
1013
1.371.701
1.197.995
173.706
Voltijds
1021
52.345
45.575
6.770
Totaal
1023
62.930
Deeltijds
Totaal
Personeelskosten
Deeltijds
Tijdens het vorige boekjaar
Gemiddeld aantal werknemers in VTE
Aantal daadwerkelijke gepresteerde uren
Personeelskosten
Op de afsluitingsdatum van het boekjaar
Aantal werknemers
Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd
Overeenkomst voor een bepaalde tijd
Volgens het geslacht en studieniveau
Mannen
- lager onderwijs
- secundair onderwijs
- hoger niet-universitair onderwijs
- universitair onderwijs
Vrouwen
- lager onderwijs
- secundair onderwijs
SABCA Jaarrekening
Totaal
Voltijds
Deeltijds
42
Codes
- hoger niet-universitair onderwijs
- universitair onderwijs
Volgens de beroepscategorie
1012
1022
Codes
1003
1013
1023
Codes
Totaal
9.283
54.858
1. Mannen
894,6
1.331.265
61.921
1. Voltijds
28.808
1.302
8.072
2. Vrouwen
781,9
1.164.129
54.120
112,7
167.136
7.801
3. Totaal in voltijdse
equivalenten
2. Deeltijds
773
185
918,0
110
754
184
898,8
120
674
1201
408
133
513,7
1203
75
4
77,9
111
1200
1202
19
19
172
1
163
4
22
19,2
801,7
22,2
187,9
121
99
22
116,3
1211
51
13
61,1
1213
17
3
19,4
93
505,5
1210
1212
130
Arbeiders
132
> 42
10.585
184.076
105
Directiepersoneel
Bedienden
212.884
134
Jaarrekening 2015
1
30
12
434
327
1
5
92
1,8
34,0
12,0
400,5
SABCA
UITZENDKRACHTEN EN TER BESCHIKKING VAN DE ONDERNEMING GESTELDE
PERSONEN
Tijdens het boekjaar
Codes
Gemiddeld aantal tewerkgestelde personen
150
Kosten voor de onderneming (in duizenden euros)
152
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
2. Ter beschikking van
de onderneming
gestelde personen
1. Uitzendkrachten
33
151
103,2
64.027
200.229
2.779
8.692
TABEL VAN HET PERSONEELSVERLOOP TIJDENS HET BOEKJAAR
Ingetreden
Codes
Aantal werknemers die tijdens het boekjaar in het
personeelsregister werden ingeschreven
Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
205
76
210
64
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd
Overeenkomst voor een bepaalde tijd
1. Voltijds
211
Uitgetreden
Codes
Aantal werknemers met een in het personeelsregister
opgetekende datum waarop hun overeenkomst tijdens het
boekjaar een einde nam
Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd
Overeenkomst voor een bepaalde tijd
Volgens de reden van beëindiging van de overeenkomst
Pensioen
Afdanking
3
12
1. Voltijds
77,0
64,0
3
13,0
3. Totaal in voltijdse
equivalenten
2. Deeltijds
305
47
26
66,8
310
43
23
61,8
340
12
19
27,0
343
20
7
24,8
311
4
342
Andere reden
3. Totaal in voltijdse
equivalenten
2. Deeltijds
3
15
5,0
15,0
INLICHTINGEN OVER DE OPLEIDING VOOR DE WERKNEMERS TIJDENS HET
BOEKJAAR
Codes
Aantal betrokken werknemers
5801
Nettokosten voor de onderneming
5803
Aantal gevolgde opleidingsuren
Mannen
Codes
677
5811
Vrouwen
102
5802
11.015
5812
1.569
waarvan brutokosten rechtstreeks verbonden met de opleiding
58031
806
58131
122
waarvan ontvangen tegemoetkomingen (in mindering)
Totaal van de minder formele en informele voortgezette
beroepsopleidingsinitiatieven voor de werknemers ten laste van
de werkgever
Aantal betrokken werknemers
58033
7
58133
waarvan betaalde bijdragen en stortingen aan collectieve fondsen
Aantal gevolgde opleidingsuren
Nettokosten voor de onderneming
Totaal van de initiële beroepsopleidingsinitiatieven ten laste van
de werkgever
58032
5821
5822
5823
Aantal betrokken werknemers
5841
Nettokosten voor de onderneming
5843
Aantal gevolgde opleidingsuren
SABCA
5842
Jaarrekening 2015
952
153
110
16.071
609
2
1.538
53
5813
58132
5831
5832
5833
143
22
1
12
2.230
74
5851
SABCA Jaarrekening
Totaal van de formele voortgezette beroepsopleidingsinitiatieven voor de werknemers ten laste van de werkgever
5852
5853
> 43
43
OVERZICHT VAN DE WAARDERINGSREGELS
(Art. 28, § 1° van het K.B. van 30.01.2001)
De waarderingsregels werden op 7 juni 1978 neergelegd op het 6de bureau der Registratie in Brussel –
Volume 131, folio 66 vakje 18.
IMMATERIELE VASTE ACTIVA
Deze activa worden gewaardeerd overeenkomstig art. 60 van het K.B. van 30.01.2001. De raad van bestuur
beslist, naargelang het geval, over het te activeren bedrag alsook over de toe te passen afschrijvingen. Deze
laatsten kunnen, overeenkomstig de fiscale voorschriften, versneld of uitzonderlijk van aard zijn als de
boekwaarde de gebruikswaarde overtreft in functie van de zich wijzigende economische omstandigheden. De
kosten voor onderzoek en ontwikkeling worden lineair afgeschreven op een periode van drie jaar; de software op
een periode van vijf jaar.
De immateriële vaste activa verworven of gevormd sinds 2003 worden op basis van een dagelijkse berekening in
prorata temporis verwerkt voor het bepalen van de eerste afschrijvingsschijf.
MATERIELE VASTE ACTIVA
De boekhoudkundige aanvangswaarde gebeurt overeenkomstig art. 36 tot 39 van het K.B. van 30/01/2001.
BIJKOMENDE KOSTEN EN NIET RECUPEREERBARE BELASTINGEN
Bijkomende kosten worden afgeschreven op hetzelfde tijdstip en op dezelfde wijze als de hoofdsom van de
investeringswaarde of de kostprijs van de vaste activa (art. 196 § 2, 2° CIR nieuw)
De bijkomende kosten met betrekking tot vroegere vaste activa worden verder afgeschreven volgens het
voorafbepaalde afschrijvingsplan.
SABCA Jaarrekening
AFSCHRIJVINGEN
(a) Methode
Lineair voor de vroegere investeringen, degressief voor de investeringen vanaf 1977, met uitzondering van
elke andere door de fiscus aanvaarde methode in het kader van de aanmoediging van de investeringen. In
dit geval onderzoekt de raad van bestuur geval per geval de wenselijkheid van deze afschrijvingen, alsook de
bijkomende afschrijvingen om economische en/of technologische redenen (art. 64).
Sinds 1977 werd het geheel van de afschrijvingsregels, toegestaan door de verschillende
regeringsmaatregelen, toegepast (100% en zelfs gedeeltelijk tot 110% van de waarde). De afschrijvingen
worden toegepast voor het volledig boekjaar en voor het eerst tijdens het jaar van de aanschaffing tot einde
2002.
In het kader van de Wet van 24/12/2002 zijn de nieuwe regels betreffende de dagelijkse prorata der
afschrijvingen van toepassing op nieuwe materiële en immateriële activa verworven of opgebouwd vanaf het
belastingjaar 2004. De materiële en immateriële activa verworven of opgebouwd voor het boekjaar 2003
mogen de vorige afschrijvingsmethode blijven volgen.
De voorschotten en activa in installatie of constructie genieten van een specifieke boekhouding en fiscaliteit
(b) Toegepaste afschrijvingsvoeten
Gebouwen:
5 % of meer indien fiscaal toegelaten, vooral voor de gebouwen opgetrokken op gronden door derden in
concessie gekregen voor een bepaalde tijd en voor de inrichting van de gehuurde gebouwen.
44
Installaties, machines en gereedschappen:
algemeen 10%, behalve 20 of 25% voor het labo- of elektronisch materieel of voor numeriek gestuurde
machines met hoge precisiegraad of voor machines die technologisch snel evolueren, alsook voor bepaalde
materialen die in ploegstelsel aangewend worden.
Gereedschappen en materialen, mallen en software programma's m.b.t. numerieke sturingen met specifiek
karakter, worden aan 100% afgeschreven of over de duur van het contract overeenkomstig de toegestane
fiscale gebruiken.
Meubilair, bureel- en rollend materieel:
10% behalve voor voertuigen en aanhangwagens, bureelmachines, computers, foto- en kopieerapparatuur
(20 %).
> 44
Jaarrekening 2015
SABCA
Terugneming op afschrijvingen kunnen worden toegepast ten belope van het belastbaar excedent, alsook voor de
vrijgestelde afschrijvingen die bovenstaande afschrijvingsvoeten overtreffen. Eveneens in geval van overdracht,
verkoop, ramp of onteigening.
Sinds begin 2003 wordt de dagelijkse prorata toegepast zowel bij lineaire afschrijvingen als bij degressieve of
versnelde afschrijvingen.
FINANCIELE VASTE ACTIVA
WAARDE VAN DE EFFECTENPORTEFEUILLE
De kosten voor het verkrijgen en onderschrijven van effecten worden als uitzonderlijke financiële kosten geboekt.
De waardeverminderingen voor niet genoteerde effecten worden slechts in aanmerking genomen als het verlies
aanzienlijk en blijvend van aard is.
SCHULDVORDERINGEN: (zie hierna)
VOORRADEN
AANSCHAFFINGSWAARDE van de grondstoffen, goederen en materialen op basis van een factuur leverancier
met inbegrip van invoer-, leverings-, verzekerings- en commissiekosten.
VOORRAADWAARDERING PER EINDE BOEKJAAR en
GRONDSTOFFEN : volgens FIFO-methode (First In, First Out).
WAARDERING
VAN
DE
AANGEWENDE
WAARDEVERMINDERING OP DE VOORRADEN: tot 100%.
(a)
Voor onderdelen betrekking hebbend op fabricatie- of onderhoudsprogramma's die afgelopen zijn, of
onbruikbaar zijn, of waarvan de normen, technische configuratie of conceptie voorbijgestreefd zijn.
(b)
Voor onderdelen die de voorbije 24 maanden niet aangewend werden behalve als hun
wedergebruik in een nabije toekomst wordt voorzien.
Bij weder in gebruikname van niet vernietigde onderdelen worden de waardeverminderingen teruggenomen.
BESTELLINGEN IN UITVOERING
Omslagmethode per geïndividualiseerd fabricageprogramma
(a)
Directe toewijzing van grondstoffen, onderdelen, directe kost van verbruiksgoederen en specifieke
onderaannemingskosten, afschrijving van specifieke materialen, herinplantingskosten en kosten voor
herinrichting eigen aan programma.
(b)
SABCA
Toewijziging van de indirecte kosten a.d.h.v. uurtarieven volgens prestaties van personeel en/of
machines. Deze uurtarieven bevatten alle directe en indirecte kosten en lasten, alsook de algemene
kosten en de financiële kost voor het industrieel gebruik van het materiaal. Deze laatsten kunnen
verdeeld worden per geïndividualiseerd fabricageprogramma, en afwijken van afschrijvingsmethode
en –bedrag zoals vermeld op de balans, opgesteld volgens economische of fiscale grondslagen.
Jaarrekening 2015
> 45
SABCA Jaarrekening
BESTANDDELEN VAN DE KOSTPRIJS
De kostprijs wordt bepaald rekening houdend met de integrale kostprijsmethode. De raad van
bestuur behoudt zich het recht voor deze laatsten slechts gedeeltelijk aan de kostprijs toe te wijzen,
al dan niet geïndividualiseerd door een fabricatieprogramma; het saldo wordt ten laste genomen van
het resultaat van het boekjaar of gespreid over verschillende boekjaren. Deze mogelijkheid zal
slechts in uitzonderlijke en tijdelijke omstandigheden (zoals stakingen, belangrijke en aanhoudende
onderactiviteiten, herstructurering en verbouwingen) aangewend worden voor zover de impact op de
kostprijs van die aard is dat een vertekend en dus onrealistisch beeld van de kostprijs tot stand zou
komen.
45
WAARDERING VAN DE WERKEN IN UITVOERING
Deze bevatten de niet beëindigde werkzaamheden, betrekking hebbend op eenzelfde groep orders of voor
dewelke de kostprijselementen nog niet volledig bekend zijn of waarvoor de finale kwaliteitscontrole, eventueel bij
de klant, nog niet volbracht is. Deze werken in uitvoering worden gewaardeerd aan kostprijs verminderd met
reeds gefactureerde bedragen.
WAARDEVERMINDERINGEN EN VOORZIENINGEN
(a)
Op uitgevoerde orders: onverwijld en integraal worden in aanmerking genomen alle mogelijke
vaststaande kosten die de totale mogelijke contractuele factureringen overtreft.
(b)
Op orders die op afwerking wachten: de geschatte kosten op deze orders worden onder (a) ingebracht
voorzover de oplevering meer dan 75% bedraagt en indien de raming van deze kosten en van de
factureringen met voldoende precisie kan gemaakt worden (normale orders). In het andere geval zullen
met de nodige voorzichtigheid en geval per geval voorzieningen aangelegd worden.
(c)
op gerealiseerde en door de klanten medegedeelde verkopen en op het door het management als
waarschijnlijk geachte volume van de verkopen : ingeval van verlies op programma, zal een voorziening
geboekt worden om onze impliciete verplichtingen te dekken.
SCHULDVORDERINGEN
(a)
Waardering van de schuldvorderingen (en van de schulden) in deviezen gebeurt volgens interne
standaardkoers. Deze wordt tijdens het boekjaar slechts gewijzigd bij belangrijke en blijvende afwijking
tgv. de middenkoersen, of in geval van officiële revaluatie of devaluatie.
(b)
Waardeverminderingen in volgende gevallen:
Schommeling van de wisselkoers t.b.v. minimaal 5% (en1.250 euros, vroeger 50.000 BEF) tgv. de
interne standaardkoers;
Faillissement, concordaat, nationalisatie (verhoogde politieke risico's), dubieuze schuldvordering met
hoog risico als gevolg;
Belangrijke en langdurige geschillen met kwalitatief en kwantitatief vaststaande gevolgen, waarvan
de recuperatie zeer onzeker is en waarvoor de onderhandelingen afgerond zijn;
Onjuiste informatie op economisch en financieel vlak, en inzake exportpolitiek.
(c)
Voorzieningen voor risico's en kosten voor geschillen in voege en waarvoor onderhandelingen aan de
gang zijn.
(d)
Terugneming van waardeverminderingen indien men redelijkerwijze mag aannemen dat de recuperatie
effectief zal plaatsvinden gedurende de eerste maanden van het volgend boekjaar, of indien blijkt dat
voorafgaande waardeverminderingen inopportuun of overdreven blijken.
SABCA Jaarrekening
OVERLOPENDE REKENINGEN (activa – passiva)
46
Worden slechts gebruikt voor bedragen die enerzijds het resultaat van het boekjaar op zeer belangrijke wijze
zouden kunnen beïnvloeden en anderzijds slaan op de gangbare activiteiten van de vennootschap. De raad van
bestuur onderzoekt een voor een de activiteiten die buiten het gangbare liggen.
VOORZIENINGEN VOOR RISICO'S EN KOSTEN
Worden systematisch, doch met de meeste voorzorg, uitgewerkt vooral wanneer ze de vennootschap fiscaal
zouden kunnen benadelen. De nodige voorzieningen worden tevens getroffen bij verlies van minstens 50% van
het maatschappelijk kapitaal.
> 46
Jaarrekening 2015
SABCA
FISCALE VOORZIENINGEN
Overeenkomstig de fiscale voorschriften en rekening houdend met toerekenbare vermeerderingen, vervroegde
betalingen, reële en fictieve roerende en onroerende voorheffingen, belastingskredieten, en toerekenbare
buitenlandse belastingen. Het excedent van vroegere voorzieningen wordt pas hernomen na verloop van drie
boekjaren na hun ontstaan, op voorwaarde dat er geen bijkomende aanslag is, behalve bij uitdrukkelijke
beslissing van de raad van bestuur.
VERBINTENISSEN, VERHAAL EN ORDERREKENINGEN
Worden geëvalueerd t.b.v. het maximum bedrag vermeld op de overeenkomsten.
Bestaan dergelijke
documenten niet, dan baseert men zich op een redelijke schatting van de economische waarde van de goederen
die aan de basis liggen.
Deze waarde wordt geacht de netto-boekwaarde te zijn van de goederen toebehorend aan de vennootschap.
Aanpassing aan de waarderingsregels gekozen door de onderneming (art. 30 van het K.B.)
-
-
Gereedschappen, klein materieel en kleine gereedschappen die een eigen geheel uitmaken van ten hoogste
250 euros (vroeger 10.000 BEF), worden niet meer als vaste activa opgenomen maar wel, hetzij in de
kostprijs, hetzij in de algemene onkosten, naargelang ze specifiek zijn aan een bepaald contract of niet.
Deze wijziging maakt de nieuwe vierde alinea uit van § 04.5 van de waarderingsregels (Boekjaar 1979).
Wijziging van de eerste alinea van § 14 van de waarderingsregels.
Op het einde van ieder sociaal boekjaar zullen de subsidies ontvangen in kapitaal het onderwerp uitmaken
van een progressieve reductie per imputatie in de resultatenrekening, in mindering van:
a. de afschrijvingen op vaste activa voor de verwerving van dewelke ze werden bekomen;
b. de kosten van leningen. (Boekjaar 1981).
Met ingang van het boekjaar 1991, worden de uitgestelde belastingen in mindering gebracht van de
ontvangen kapitaalsubsidies en van de gerealiseerde meerwaarden, indien die er zijn. De vermindering zal
in de tijd gespreid worden door ze aan te rekenen op de resultatenrekening, aan het ritme van de
vermindering van de kapitaalsubsidies en in het geval van gerealiseerde meerwaarden, aan het ritme van de
opname in het belastbaar kapitaal van deze meerwaarden.
Wijziging aan de waarderingsregels 31/12/2014
De waarderingsregels met betrekking tot het opstellen van voorzieningen voor verlieslatende programma’s
werden in deze zin gewijzigd zodat de impliciete verplichtingen van de onderneming niet enkel in functie van de
gerealiseerde en door de klanten medegedeelde verkopen, maar eveneens in functie van het door het
management als waarschijnlijk geachte volume van de verkopen.
Afschaffing van de aandelen aan toonder
SABCA Jaarrekening
De commissaris heeft gecontroleerd of SABCA NV de bepalingen van artikel 11 van de Wet van 14 december
2005 heeft nageleefd, hetgeen door hem werd bevestigd.
SABCA
Jaarrekening 2015
> 47
47
Verklarende bijlage bij de balans niet geconsolideerd
N.B.: De belangrijkste verschillen tussen de overeenstemmende rubrieken van de vergeleken boekjaren worden vermeld in cursief
Behalve anders vermeld zijn alle gegevens uitgedrukt in duizenden euros
Activa
Vaste activa
37.284
Immateriële vaste activa
Kosten van onderzoek en ontwikkeling, know-how
Bewerkingen van het boekjaar
Aanschaffingen
Gevormde afschrijvingen
Nettoboekwaarde vaste activa
12.077
5.382
-10.909
-5.527
De werkzaamheden voor onderzoek en ontwikkeling omvatten de programma's voor
burgerluchtvaart in dewelke de firma met haar industriële partners is verbonden.
Materiële vaste activa
Terreinen en gebouwen
Installaties, machines en uitrustingen
Meubilair en rollend materieel
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
Bewerkingen van het boekjaar
Aanschaffingen
Overdrachten en buitengebruikstellingen
Waardeverminderingen
Gevormde afschrijvingen
Afgeboekte afschrijvingen
(overdrachten en buitengebruikstellingen)
Nettoboekwaarde vaste activa
7.010
22.375
13.276
1.772
317
3.994
-1.671
PM
-6.594
1.671
-2.600
De aanschaffingen betreffende het boekjaar 2015 omvatten hoofdzakelijk de industriële
investeringen met betrekking tot de productie.
Financiële vaste activa
Verbonden ondernemingen
Deelnemingen
- SABCA Limburg N.V.
- SABCA (C.D.R.) BVBA
- FLABEL CORPORATION N.V.
- ASM Aéro S.A.S.
2.832
2.443
11
81
118
SABCA Jaarrekening
Een waardevermindering werd doorgevoerd op de deelneming in SABCA Limburg N.V. voor
228 KEUR en op ASM Aéro voor 530 KEUR.
48
Andere financiële vaste activa
Aandelen:
- B.S.C.A.
- Sambrinvest
- Arianespace Participation
- Arianespace
- Belairbus
- SONACA
- IGRETEC
Intercommunale pour la Gestion et la Réalisation
d'Etudes Techniques et Economiques.
- Aandeel van SABCA in de deelneming van
A.B.A.P. in de oprichting van S.E.C.B.A.T.
Vorderingen en borgtochten in contanten
- Borgtochten betaald in contanten
> 48
2.653
Jaarrekening 2015
52
12
106
PM
PM
PM
PM
PM
9
170
179
9
SABCA
Vlottende activa
205.588
Vorderingen op meer dan één jaar
1.072
Handelsvorderingen
1.072
De rubriek Vorderingen op meer dan één jaar betreft de vooruitbetalingen gestort aan SABCA
Limburg.
Voorraden en bestellingen in uitvoering
109.350
Voorraden
Grond- en hulpstoffen
Handelsgoederen
18.840
47.388
27.310
Reserve-onderdelen in magazijn voor verschillende contracten
gedeeltelijk door de klanten gefinanceerd
Vooruitbetalingen
Bestellingen in uitvoering
1.238
Deze post omvat in hoofdzaak de volgende programma's
Airbus, Falcon-vliegtuigen, Ariane V en uitrusting burgervliegtuigen.
61.962
Vorderingen op ten hoogste één jaar
63.885
Handelsvorderingen
waarvan verbonden ondernemingen
De handelsvorderingen kennen een toename en gaan van 42.135 naar 53.050, voornamelijk
door de toename bij Airbus.
53.050
13.398
Overige vorderingen
10.835
Terugvorderbare B.T.W.
Andere terugvorderbare belastingen en taksen
Leningen en voorschotten aan het personeel
Vorderingen op de Staat en publieke instellingen
Vorderingen bij verzekeraars
Vorderingen SABCA Limburg
Diverse vorderingen
Geldbeleggingen
2.233
24
29
1
705
7.719
124
23.994
Overige beleggingen
Op ten hoogste één maand
Op meer dan één maand en op ten hoogste één jaar
Op meer dan één jaar
Liquide middelen
232
23.994
21.762
2.000
6.430
Bankrekeningen
6.400
Kassen
30
De thesauriebeleggingen en liquide middelen bereiken globaal 30 miljoen ten opzichte van 33
miljoen voor het vorig boekjaar.
Totaal der activa
SABCA
776
857
44
37
242.872
Jaarrekening 2015
> 49
SABCA Jaarrekening
Overlopende rekeningen
Geboekte of vooruitbetaalde kosten
Goederen in ontvangstname
Niet vervallen lopende bankrente en op leningen
49
Passiva
Eigen vermogen
30.467
Kapitaal
Geplaatst kapitaal
12.400
12.400
Vertegenwoordigd door 2.400.000 aandelen zonder
vermelding van de nominale waarde
Reserves
Wettelijke reserve
1.240
Onbeschikbare reserves
Extra reserve
595
Belastingvrije reserves
Diverse vrijgestelde meerwaarden op:
Onroerende goederen en uitrusting
Realisatie van de vaste activa op meer dan vijf jaar
Collectief transport voor het personeel
Investeringsreserve
2
69
14.401
595
806
71
674
61
Saldo na opname in het kapitaal
Beschikbare reserves
11.760
Reservefonds voor hernieuwing van materiële vaste activa
Reservefonds voor installaties ten voordele van het personeel
Andere vrije reserves
2.866
938
7.956
Overgedragen winst
3.019
Zie blz. 56 i.v.m. de bestemming van het resultaat voor het boekjaar 2015
Kapitaalsubsidies
647
In het kader van de overeenkomsten met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in verband
met hun beleidsplan voor aanmoediging en financiering in de industriële opzoekingen,
werd een brutobedrag van 590 duizend euro geboekt. Daartegenover werden 243 duizend
euro naar de financiële opbrengsten geboekt.
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
49.103
Voorzieningen voor risico's en kosten
Pensioenen en soortgelijke verplichtingen
563
Grote herstellings- en onderhoudswerken
49.067
1.549
Overige risico's en kosten
Voor toekomstige verliezen
Voor globaal risico Ariane 5 en aanpassing van de onderneming aan de
burgerluchtvaart
Voor anciënniteitspremie
Voor sociale geschillen
41.624
46.955
4.100
1.031
200
De voorzieningen voor risico's en kosten tonen een toename van 1,4 miljoen. De
voorzieningen voor toekomstige verliezen nemen toe met 2,4 miljoen maar deze voor
pensioenen en gelijksoortige verplichtingen, voor grote herstelllings- en
onderhoudswerken en voor anciënniteitspremie verminderen globaal met 1,0 miljoen.
SABCA Jaarrekening
Uitgestelde belastingen
50
Belastingen met betrekking tot de gerealiseerde meerwaarden op materiële vaste activa
Onttrekking op dito
> 50
846
36
-810
Jaarrekening 2015
SABCA
Schulden
163.302
Schulden op meer dan één jaar
33.529
22.699
24.430
427
49
250
47.129
Financiële schulden
Diverse banken
Handelsschulden
Leveranciers
- Te betalen facturen
- Goederen in ontvangstneming en te ontvangen facturen
* wrvn verbonden ondernemingen
Vooruitbetalingen op bestellingen
Uitstaande financiële facturen
Af te trekken nog te ontvangen bedragen
Financiële facturen op lange termijn
Facturen hernoemd in vooruitbetalingen
Bezoldigingen en sociale lasten
Belastingen
- Geraamd bedrag der belastingschulden
- Te betalen belastingen en taksen
- Ingehouden voorheffingen
Bezoldigingen en sociale lasten
- Rijksdienst voor Sociale Zekerheid
- Verschuldigde bezoldigingen
- Vakantiegeld
- Voorzieningen voor gratificaties en diverse lasten m.b.t. het personeel
- Verzekeringen relatief tot het personeel
- Overige
Overige schulden
Schulden uit de bestemming van het resultaat
- Dividenden van voorafgaande boekjaren
- Deelname in de winst van het boekjaar
Diverse schulden
- Bijdragen
- Crediteuren
- Diversen
202
8
96
- Toe te rekenen kosten
12.511
Totaal der passiva
SABCA
-786
352
5.871
4.508
911
28
11
1
Overlopende rekeningen
Jaarrekening 2015
18.228 *
18.228
39.005
68.322
-1.711
-33.529
5.923
295
3
1
69.407
21
21
2.827
47.855
652
652
17.288
940
81.384
726
Schulden op ten hoogste één jaar
Schulden op meer dan 1 jaar die binnen het jaar vervallen
POD - Wetenschapsbeleid - FOD Economie en het Brussels Hoofdstedelijk gewest
33.529
299
11.183
10.884
12
318
306
12.511
242.872
SABCA Jaarrekening
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
Vooruitbetalingen klanten
Overige schulden
Ontvangen van de Staat voor prototypes en voorwaardelijk terug te betalen:
- POD Wetenschapsbeleid - FOD Economie - N.R.C. - A380
- POD Wetenschapsbeleid - FOD Economie - N.R.C. - A350
Vooruitbetalingen Brussels Hoofdstedelijk Gewest, voorwaardelijk terug te betalen:
- Elektrische servobesturing
- Mechanisme anti-terugslag
- Trap met differentieelrollen
De schulden op meer dan één jaar gaan van 67 naar 86 miljoen. Deze vermieerdering
volgt uit een forse verhoging van de ontvangen vooruitbetalingen
door de klanten.
> 51
51
Financieringstabel
(in duizenden euros)
I.
2015
Middelen
Netto-toevoegingen aan afschrijvingen, waardeverminderingen
Vermeerdering van de schulden op meer dan één jaar
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
Kapitaalsubsidies
Reserves en meerwaarden
18.260
13.968
1.379
348
50
34.005
II.
Aanwendingen
Verlaging van de vorderingen op meer dan één jaar
Verlies van het boekjaar
Aanschaffingen van vaste activa
22
12.721
9.372
22.115
I.
II. Schommeling in het netto-bedrijfskapitaal
III.
Schommeling in voorraden en bestellingen in uitvoering
Schommeling in vorderingen op ten hoogste één jaar
Schommeling in de overlopende rekeningen van het activa
11.890
11.047
9.910
-2.144
18.813
IV.
Schommeling in niet-financiële schulden op ten hoogste één jaar
Schommeling in de overlopende rekeningen van het passiva
-5.532
9.623
4.091
SABCA Jaarrekening
III. - IV. Schommeling in de financieringsbehoefte op korte termijn
52
V.
Schommeling in de geldbeleggingen
VI.
Schommeling in de financiële schulden op ten hoogste één jaar
-4.908
Schommeling in liquide middelen
2.078
V. - VI. Schommeling in de kasmiddelen
> 52
14.722
Jaarrekening 2015
-2
-2.832
SABCA
Verslag van de commissaris aan de algemene
vergadering der aandeelhouders van SABCA over de
jaarrekening afgesloten op 31 december 2015
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van het mandaat
van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over jaarrekening en tevens de vereiste bijkomende verklaringen.
De jaarrekening bevat de balans op 31 december 2015, over de resultatenrekening van het boekjaar afgesloten
op die datum en de toelichting.
Verklaring over de jaarrekening – Oordeel zonder voorbehoud
Wij hebben de controle uitgevoerd van de jaarrekening van de vennootschap S.A.B.C.A. NV over het boekjaar
afgesloten op 31 december 2015, opgesteld op grond van het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig
referentiestelsel, met een balanstotaal van KEUR 242.872 en waarvan de resultatenrekening afsluit met een
verlies van het boekjaar van KEUR 12.672.
Verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan voor het opstellen van de jaarrekening
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen van de jaarrekening die een getrouw beeld geeft in
overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel, alsook voor het
implementeren van de interne beheersing die het bestuursorgaan noodzakelijk acht voor het opstellen van de
jaarrekening die geen afwijking van materieel belang bevat die het gevolg is van fraude of van fouten.
Verantwoordelijkheid van de commissaris
Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze
controle. Wij hebben onze controle volgens de internationale controlestandaarden (ISA’s) uitgevoerd. Die
standaarden vereisen dat wij aan de deontologische vereisten voldoen alsook de controle plannen en uitvoeren
teneinde een redelijke mate van zekerheid te verkrijgen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel
belang bevat.
Een controle omvat werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de in de jaarrekening opgenomen
bedragen en toelichtingen. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de beoordeling door de
commissaris, met inbegrip van diens inschatting van de risico' s van een afwijking van materieel belang in de
jaarrekening als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van die risico-inschatting neemt de commissaris
de interne beheersing van de entiteit in aanmerking die relevant is voor het opstellen door de entiteit van de
jaarrekening die een getrouw beeld geeft, teneinde controlewerkzaamheden op te zetten die in de gegeven
omstandigheden geschikt zijn, maar die niet gericht zijn op het geven van een oordeel over de effectiviteit van de
interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat tevens een evaluatie van de geschiktheid van de
gehanteerde waarderingsregels en van de redelijkheid van de door het bestuursorgaan gemaakte schattingen,
alsmede een evaluatie van de presentatie van de jaarrekening als geheel.
Wij hebben van het bestuursorgaan en van de aangestelden van de entiteit de voor onze controle vereiste
ophelderingen en inlichtingen verkregen.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om daarop ons
oordeel te baseren.
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van het vermogen en de financiële toestand van de
vennootschap S.A.B.C.A. NV per 31 december 2015, alsook van haar resultaten over het boekjaar dat op die
datum is afgesloten, in overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig
referentiestelsel.
Benadrukking van een bepaalde aangelegenheid
Zonder afbreuk te doen aan ons hierboven tot uitdrukking gebracht oordeel, vestigen wij de aandacht op
toelichting VOL 8 in de jaarrekening waarin het bestuursorgaan, overeenkomstig artikel 96, 6° van het Wetboek
van vennootschappen, de toepassing van de waarderingsregels in de veronderstelling van continuïteit
verantwoordt verwijzend naar een plan tot kostenreductie.
SABCA
Jaarrekening 2015
> 53
SABCA Jaarrekening
Oordeel zonder voorbehoud
53
Verslag betreffende overige door wet- en regelgeving gestelde eisen
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen en de inhoud van het jaarverslag, het naleven van de
wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften die van toepassing zijn op het voeren van de boekhouding, alsook
voor het naleven van het Wetboek van vennootschappen en van de statuten van de vennootschap.
In het kader van ons mandaat en overeenkomstig de Belgische bijkomende norm bij de in België van toepassing
zijnde internationale auditstandaarden (ISA’s), is het onze verantwoordelijkheid om, in alle van materieel belang
zijnde opzichten, de naleving van bepaalde wettelijke en reglementaire verplichtingen na te gaan. Op grond
hiervan doen wij de volgende bijkomende verklaringen die niet van aard zijn om de draagwijdte van ons oordeel
over de jaarrekening te wijzigen:
-
Het jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen, stemt overeen met de jaarrekening en
bevat geen van materieel belang zijnde inconsistenties ten aanzien van de informatie waarover wij
beschikken in het kader van onze opdracht.
Onverminderd formele aspecten van ondergeschikt belang, werd de boekhouding voor het overige
gevoerd in overeenstemming met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke
voorschriften.
De resultaatverwerking, die aan de algemene vergadering wordt voorgesteld, stemt overeen met de
wettelijke en statutaire bepalingen.
Wij dienen u geen verrichtingen of beslissingen mede te delen die in overtreding met de statuten of het
Wetboek van vennootschappen zijn gedaan of genomen.
Brussel, 25 april 2016
Mazars Bedrijfsrevisoren
vertegenwoordigd door
SABCA Jaarrekening
Lieven Acke
54
> 54
Jaarrekening 2015
SABCA
Notes
Nota’s
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
SABCA Jaarrekening
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
SABCA
Jaarrekening 2015
55
> 55
Notes
Nota’s
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
SABCA Jaarrekening
_________________________________________________________________________________
56
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
SABCA
Jaarrekening 2015
> 55
Nota’s
Notes
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
SABCA N.V.
Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques
Haachtsesteenweg 1470
B-1130 Brussel
België
Tel:
+32 2 729 55 11
Fax:
+32 2 705 15 70
E-mail:
[email protected]
www.sabca.com